Ziet u een fout in deze regeling? Meld het ons op regelgeving@overheid.nl!
Twenterand

Uitvoeringsprogramma fysieke leefomgeving 2022

Wetstechnische informatie

Gegevens van de regeling
OrganisatieTwenterand
OrganisatietypeGemeente
Officiële naam regelingUitvoeringsprogramma fysieke leefomgeving 2022
CiteertitelUitvoeringsprogramma fysieke leefomgeving 2022
Vastgesteld doorcollege van burgemeester en wethouders
Onderwerpbestuur en recht
Eigen onderwerp
Externe bijlagenbijlage 1_1 bijlage 2_1 bijlage 3_1 bijlage 4_1 bijlage 5_1 bijlage 6_1 bijlage 7_1 bijlage 8_1

Opmerkingen met betrekking tot de regeling

Geen

Wettelijke grondslag(en) of bevoegdheid waarop de regeling is gebaseerd

Onbekend

Overzicht van in de tekst verwerkte wijzigingen

Datum inwerkingtreding

Terugwerkende kracht tot en met

Datum uitwerkingtreding

Betreft

Datum ondertekening

Bron bekendmaking

Kenmerk voorstel

31-12-2021nieuwe regeling

21-12-2021

gmb-2021-481615

Tekst van de regeling

Intitulé

Uitvoeringsprogramma fysieke leefomgeving 2022

 

Inleiding

Het Uitvoeringsprogramma is een verplichting op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (hierna: Wabo) en het Besluit omgevingsrecht (hierna: Bor) en bovendien een uitwerking van de Landelijke kwaliteitscriteria VTH 2.2. Deze Landelijke kwaliteitscriteria zijn bedoeld om de uitvoering van de VTH-taken door gemeenten en provincies in het Omgevingsrecht te professionaliseren en de kwaliteit in de organisatie te borgen.

 

Dit Uitvoeringsprogramma (hierna: UP) maakt transparant waar het team Omgeving van de gemeente Twenterand de beschikbare capaciteit op inzet voor 2022 in verhouding tot de VTH-taken.

Bovendien is dit UP gecombineerd met het jaarverslag (hierna: JV) over 2021, specifiek gezien de periode tussen 1 oktober 2020 en 30 september 2021, zodat er eerst verantwoording wordt afgelegd over de gerealiseerde taken en daarna over de taken die op het programma staan voor 2022.

 

BIG 8

Het UP voldoet aan de cyclus van de BIG 8. De BIG 8 bevat als het ware de omloop van alle VTH-processen op basis van de wettelijke kwaliteitscriteria die zijn verankerd in de Wet milieubeheer (Wm), het Besluit omgevingsrecht (Bor) en de Ministeriële regeling (Mor). De organisatie van de VTH-taken dient zodanig te zijn dat de BIG 8 sluitend is. In bijlage 1 staat de BIG-8 cyclus afgebeeld met een nadere toelichting.

 

Leeswijzer

Op de vorige pagina’s is de samenvatting van dit UP voor 2022 en van het JV voor 2021 schematisch weergegeven in de vorm van ‘in 1 oogopslag’, gevolgd door een inhoudsopgave.

 

In 1 oogopslag

De ‘in 1 oogopslag’ geeft een samenvatting op hoofdlijnen weer van zowel het UP 2022 als het JV 2021 (welke zijn uitgesplitst over 2 pagina’s). De belangrijkste speerpunten worden op een overzichtelijke en grafische wijze met de lezer gedeeld. Op deze manier hoeft de lezer niet het gehele document te lezen om tot de kern te komen.

 

De conclusie die volgt uit de uitvoering van de VTH taken die in dit UP worden genoemd, is dat er aan de kant toezicht en handhaving milieu en vergunningverlening bouw, sloop, monumenten en kap de meeste onbalans zit. De onbalans is te wijten aan capaciteitstekort. De taken zijn adequaat uitgevoerd, maar het beheersniveau bleek onvoldoende. De onbalans heeft een aantal doelstellingen vertraagd (zoals het realiseren van de maatschappelijke effecten uit het programma Ruimte) en de dienstverlening en kwaliteit van producten kan onvoldoende worden gewaarborgd. In 2022 worden stappen gezet om continuïteit van de onbalans te staken en te voorkomen en andere doelstellingen te optimaliseren.

 

Inhoudsopgave

Het UP bestaat uit de beschrijving van reguliere taken en meer specifieke, lokale taken, thema’s en projecten. Zoals uit de inhoudsopgave af te leiden is, bestaat het UP naast een algemeen deel, uit een deel met de uitwerking van het lokaal programma ‘Bouwen, wonen, ruimtelijke ontwikkeling en VTH’, het eveneens lokaal programma ‘Openbare orde en veiligheid’ en het ODT-programma.

 

Het UP volgt per onderdeel een vast stramien:

 

  • Doelen, indicatoren en streefwaarden

  • Evaluatie 2021

  • Programma 2022

  • Afwijkingen en risico’s

Aan dit UP ligt hantering van een risicoanalyse ten grondslag. Doelstelling hiervan:

 

  • Een duidelijke verbinding met de gestelde prioriteiten en doelstellingen;

  • Een weergave van de concrete activiteiten voor VTH;

  • Een uitwerking van het UP in een concrete werkplanning voor alle betrokken organisatieonderdelen.

Op het moment van schrijven van dit UP zijn er ontwikkelingen voor aanschaf van een nieuwe risicoanalysetool die aansluit op de uitgangspunten van de Omgevingswet gaande. In 2022 komt hier meer duidelijkheid over.

 

Strategie en Beleid

 

Deze paragraaf verwoord de eerste twee stappen van de BIG 8 cyclus, namelijk de strategische verantwoording en verantwoording van het VTH-beleid.

 

Uitvoerings- en handhavingsbeleid

 

Verordening kwaliteit VTH en VTH-beleid Twente

 

De gemeenteraad van Twenterand heeft op 7 februari 2017 de ‘Verordening kwaliteit vergunningverlening toezicht en handhaving omgevingsrecht Twenterand 2016’ vastgesteld. Deze verordening vormt het kader voor de kwaliteit van de wettelijke VTH-taken door de gemeente en in opdracht daarvan handelende (omgevings)diensten.

 

De Landelijke kwaliteitscriteria 2.2 (en daarop volgende kwaliteitscriteria) gelden daarbij als maatstaf. Daardoor is de verordening een blijvend kader voor het bevorderen, beoordelen en borgen van de kwaliteit van vergunningverlening, toezicht en handhaving.

 

De verordening noemt de volgende onderwerpen waarop doelen voor de kwaliteit en de kwaliteitscriteria gebaseerd kunnen worden:

 

  • Dienstverlening;

  • Uitvoeringskwaliteit van diensten en producten;

  • Financiën.

Dit UP gaat in op deze onderwerpen in het hoofdstuk “Financiën en personeel”. Het inzicht hoe de uitvoeringskwaliteit is geborgd, is verwoord in een separaat verslag, zijnde ‘Rapport borging kwaliteit uitvoering VTH-taken’. Dit rapport zal naar verwachting in 2022 worden vastgesteld. Oplevering in 2021 bleek niet haalbaar, te wijten aan meerdere interne en externe factoren.

 

Binnen het werkgebied van de Omgevingsdienst Twente (hierna: ODT) zijn de kwaliteitsdoelen, na een (Twente)brede afstemming, gelijkluidend opgenomen in het uniform beleidsplan, ‘VTH-beleid Twente’. Het VTH-beleid Twente verbindt uitvoeringskwaliteit aan verschillende omgevingsdoelen, waaronder fysieke veiligheid, omgevingskwaliteit en duurzaamheid.

Het VTH-beleid Twente is aan veranderingen onderhevig. Op dit moment wordt door regionale projectgroepen hard gewerkt aan een actuele versie van het VTH-beleid Twente.

 

Overig bestaand beleid

 

De hieronder opgesomde nota’s en beleidsplannen beschrijven hoe de gemeente Twenterand taken op het gebied van de fysieke leefomgeving vorm wil geven. Het UP geeft details op het niveau van uitvoering.

 

Milieubeleidsplan

Bodembeleidsplan

Beleidsregels planologische afwijkingsmogelijkheid

Standplaatsenbeleid

Handhavingsstrategie

Visie op wonen 2015-2025

Nota platteland 2013-2025

Alcohol- en Horecasanctiebeleid

Algemene Plaatselijke verordening

Reclame- en verwijzingsborden

Permanente bewoning recreatiewoningen

Geluidbeleid

Genotsmiddelenbeleid

Handhaving illegale feesten en zendmasten

Welstandsnota

Detailhandel structuurvisie

Nota Bodembeheer

 

 

Daarnaast sluit het UP aan bij het Coalitieakkoord 2018-2022 ‘Kernachtig veranderend Twenterand’. Energiebesparing en verduurzaming zijn daarin de speerpunten met het doel om tot de kopgroep van de duurzaamste gemeenten van Nederland te gaan behoren.

 

Programma Ruimte

 

Sinds 1 januari 2017 worden taken uitgevoerd op basis van overkoepelende programma’s die nader uitgewerkt worden in werkprogramma’s. De programma’s en werkprogramma’s zijn onderdeel van de programmabegroting en de bestuursrapportage (hierna: Berap).

 

De programmabegroting is gebaseerd op de prioriteiten die in de kadernota zijn genoemd. Verantwoording wordt afgelegd in de Berap.

 

Het geheel aan programma’s is uitgewerkt in doelenbomen (zie bijlage 2 en 3 voor de doelenbomen van het programma Ruimte). De programma’s zijn voortdurend in ontwikkeling.

Daarnaast zijn er ontwikkelprogramma’s die toekomstgericht denken en doen in beweging houden.

 

De, in het programma Ruimte genoemd, beoogd maatschappelijk effect bestaat uit de volgende onderdelen:

 

  • 1.

    Twenterand is een veilige en gezonde gemeente;

  • 2.

    Twenterand heeft een aantrekkelijke en veilige openbare ruimte;

  • 3.

    Twenterand heeft een duurzame en leefbare omgeving;

  • 4.

    In Twenterand is het prettig wonen en werken.

De doelen uit het programma Ruimte zijn sterk gerelateerd aan het realiseren van het hoogst maatschappelijk doel zoals de Omgevingswet deze heeft geformuleerd.

 

Het team Omgeving werkt hoofdzakelijk aan de doelen en subdoelen uit de volgende drie doelenbomen uit het programma Ruimte:

 

  • 1.

    Openbare orde en veiligheid;

  • 2.

    Duurzaamheid, milieu en VTH;

  • 3.

    Bouwen, wonen, ruimtelijke ontwikkeling en VTH.

De (sub)doelen worden gehaald door te voldoen aan de bijbehorende streefwaarden van de indicatoren. Daarnaast worden per jaar in de programmabegroting de doelen vertaald in een aantal activiteiten.

Het team Omgeving geeft mede door het opstellen van het UP uitvoering aan de (voor het team van toepassing zijnde) activiteiten en zorgt wat betreft de milieutaken voor overdracht aan en afstemming met de ODT. Met het halen van de (sub)doelen en het uitvoeren van de activiteiten wordt het beoogd maatschappelijk effect gewaarborgd. Afwijken van het UP blijft evenwel mogelijk en wordt in dat geval eerst ter beoordeling aan het college van burgemeester en wethouders (hierna: college) voorgelegd. Daar waar afgeweken wordt van de streefwaarden of waar activiteiten niet zijn uitgevoerd, zal worden aangegeven welke risico’s en gevolgen er zijn en op welke wijze deze opgelost, dan wel beperkt moeten worden.

 

Daarnaast draagt het team bij aan de ontwikkelprogramma’s ‘Invoering Omgevingswet’ en ‘Agenda Duurzaam Twenterand’.

 

Ontwikkelingen en aandachtspunten

 

Covid-19

 

Sinds 16 maart 2020 wordt er veelvuldig thuisgewerkt door de medewerkers van het team Omgeving. Daartoe is gekozen vanuit de maatregelen die getroffen zijn om de besmetting met de Covid-19 zo veel mogelijk te beperken. De door de landelijke overheid opgelegde maatregelen en adviezen in verband met het besmettelijke virus Covid-19, waar Nederland sinds maart 2020 onder gebukt gaat, worden sindsdien strak gevolgd en uitgevoerd. Dat betekent concreet een heel ander speelveld voor allemaal.

 

Gevolgen toezichthoudende taak

Extra gecontroleerd is er op de naleving van de coronamaatregelen en de regels van de geldende wet- en regelgeving. Daartoe zijn meerdere medewerkers van het team ingezet, ook buiten kantoortijd en in het weekend. In de zomer zijn de regels versoepeld en zijn de reguliere controletaken beetje bij beetje weer opgepakt. De naleving van de coronamaatregelen bleven/blijven echter capaciteit vergen van de toezichthouders en boa’s. Er is veelvuldig, zowel op eigen initiatief als acterend op klachten en meldingen, gecontroleerd op:

  • Zichtbaar aanwezig zijn tijdens gemeente brede surveillancediensten;

  • Het dragen van een mondkapje;

  • 1,5 meter afstand houden;

  • Het tonen van een QR-code;

  • Feesten en partijen;

  • Activiteiten horeca;

  • Sportaccommodaties;

  • Detailhandel en markten.

Naast vermanend toespreken, was het in sommige gevallen ook nodig om verbaliserend op te treden.

 

Voor de toezichthouders Bouw geldt dat de coronamaatregelen er in 2021 toe hebben geleid dat er veel minder eindcontroles hebben plaatsgevonden. Immers, daarvoor moeten de toezichthouders woningen betreden en daar zijn de meeste besmettingsrisico’s. Hier wordt nader op ingegaan in de paragraaf “Toezicht en Handhaving – Bouw/Sloop/Monumenten (incl. BAG/WOZ/BGT)”.

 

Gevolgen vergunningverlenende taak

De impact op de taak Vergunningverlening was minder groot. De aanvragen bleven binnenkomen, zowel waar het gaat om Omgevingsvergunningen voor het bouwen of gebruiken als ook voor APV en vergunningen op basis van de DHW/AW in het kader van bijvoorbeeld evenementen. Van alle aangevraagde evenementvergunningen zijn daadwerkelijk slechts een paar vergund, rekening houdend met de toen geldende maatregelen. Bovendien zijn de vergunningverleners, voornamelijk binnen de openbare orde en veiligheid, druk geweest met vragen van inwoners en ondernemers ten aanzien van de steeds veranderende maatregelen te beantwoorden.

Hoeveel extra capaciteit de maatregelen voor de taak Vergunningverlening exact heeft gevergd, is niet gemonitord.

 

Brandveiligheid zorginstellingen

De eindcontrole van één Woon- Zorgcentrum die door de uitbraak van Covid-19 de werkzaamheden op brandveiligheid moest staken, heeft inmiddels plaatsgevonden en is akkoord bevonden.

 

Maatwerk binnen VTH

De maatregelen in het kader van Covid-19 hebben ertoe geleid dat de gemeente Twenterand in samenwerking met initiatiefnemers binnen de kaders van coronaregels, vergunningverlening, toezicht en handhaving heeft gezocht naar en ingezet heeft op aanvaardbare alternatieven.

 

Vooruitzichten

Ondanks de vele mensen die in 2021 zijn gevaccineerd tegen het coronavirus, is nog steeds sprake van sterke verspreiding van het coronavirus. Inmiddels is er een boostercampagne gestart en bestaat de verwachting dat Covid-19 ook in 2022 de maatschappij en de organisatie flink in zijn greep zal houden. De prognoses voor 2022 zijn daarom zoveel mogelijk gebaseerd op de beperkingen die we de afgelopen twee jaren hebben terug gezien in de cijfers. Het blijkt niet realistisch om de prognose te enten op een situatie zonder Covid-19 en de daarbij horende maatregelen die van tijd tot tijd veranderen.

 

Omgevingswet

De Omgevingswet (hierna: Owet) bundelt en vereenvoudigt de bestaande wet- en regelgeving op het gebied van de fysieke leefomgeving. De inwerkingtreding is vastgesteld op 1 juli 2022. Het centrale doel van de Owet is om een veilige, gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit te bereiken en in stand te houden. Met het werken aan het lokale Ontwikkelprogramma invoering Owet wordt in de gemeente Twenterand nadere invulling gegeven aan de implementatie van de Owet.

 

De in ontwikkeling zijnde Owet en de daaraan verbonden AMvB’s c.q. regelingen, als ook de nadere afstemming en coördinatie tussen de gemeente en de ODT krijgen steeds meer greep op de uitvoering van de taken binnen het omgevingsrecht. De doorontwikkelingen dienen in relatie daarmee in hoge mate toekomstgericht te zijn. Het geheel aan veranderingen maakt het noodzakelijk dat de medewerkers van het team Omgeving in andere rollen moeten worden ingezet op taakonderdelen buiten hun specialisatie. Vooral in 2022 zal capaciteit ingezet moeten worden van het team Omgeving om het team voor te bereiden op deze verandering. Wanneer het daarbij noodzakelijk is om anders te prioriteren zullen steeds keuzes worden gemaakt op basis van risicobepaling.

Ook zullen de huidige VTH-beleidsdocumenten op de Owet afgestemd moeten worden. Hier zal in de loop van 2022 meer duidelijkheid over komen.

 

Taakinhoudelijk is het team Omgeving in 2021 flink bezig geweest inzichtelijk te krijgen wat de Owet voor hun werkzaamheden gaat betekenen. Echter, blijft er ook nog veel onduidelijk. Het eerste halfjaar van 2022, voordat de inwerkingtreding ingaat, zal daarom nog intensief gebruikt worden om beter inzicht te krijgen in de gevolgen voor de VTH-taken. Om die reden zullen de prognoses in dit UP niet gebaseerd worden op de Owet. Wel wordt per taakonderdeel beschreven welke capaciteit er naar verwachting aan de (voorbereiding op de) Owet besteed zal worden.

 

Wet kwaliteitsborging

Met de invoer van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (hierna: Wkb) verschuift de focus in de bouw van het vooraf verkrijgen van een vergunning naar het tijdens en achteraf kunnen aantonen dat wordt voldaan aan de eisen uit het Bouwbesluit 2012 en andere afgesproken kwaliteitseisen. De gemeente dient te controleren of het instrument voor kwaliteitsborging daadwerkelijk is toegelaten voor de betreffende gevolgklasse en of de kwaliteitsborger toestemming van de instrumentaanbieder heeft om te werken met dat instrument. De gemeente blijft verantwoordelijk voor het toezicht op de bestaande bouw en op de omgevingsveiligheid. Het nieuwe stelsel treedt stapsgewijs in werking en geldt vanaf 1 juli 2022 eerst voor bouwwerken in de laagste risicoklasse.

 

Ook wat betreft de Wkb is het team Omgeving in 2021 flink bezig geweest inzichtelijk te krijgen wat de Wkb voor de werkzaamheden, voornamelijk voor de toezichthouders Bouw, gaat betekenen.

Er is een regionaal Wkb-overleg waar aan deelgenomen wordt. Tevens is er een regionale werkgroep ingesteld om te bekijken of de constructieve toets regionaal kan worden opgepakt. Kortom, de gevolgen en de mogelijkheden die de Wkb met zich brengt, zijn volop in beweging. In het eerste half jaar van 2022, voordat de inwerkingtreding ingaat, zal verder gewerkt worden aan uitkristallisering van de Wkb.

 

Aanpak Stikstof

 

In 2019 is de Programma Aanpak Stikstof verworpen in een uitspraak van de Raad van State. Dit programma diende als systematiek voor het verlenen van vergunningen. Het gevolg hiervan was dat stikstof gerelateerde aanvragen flinke vertraging opliepen. Op dit moment werkt de overheid aan een nieuwe aanpak stikstof.

 

In de gemeente Twenterand ligt een groot beschermd Natura-2000 gebied: de Engbertsdijksvenen. Dat maakt dat er strengere eisen worden gesteld aan het bouwen van bijv. woningen in de buurt van dit gebied.

Op dit moment wordt door de vergunningverleners Bouw, Sloop, Kap en Monumenten gewerkt met een AERIUS berekening bij stikstof gerelateerde aanvragen. Er is echter veel onzekerheid en de materie is complex.

Hier worstelen de vergunningverleners Milieu ook mee.

 

Ondermijning

 

Praktijkgevallen en onderzoeken hebben aangetoond dat de georganiseerde misdaad hun werkgebied verbreden. Waar het werkgebied zich voorheen leek te concentreren in de bruisende omgeving van de steden zijn er steeds meer tekenen dat ook het platteland het toneel is van criminele activiteiten. In die omgeving proberen criminelen goedwillende en niets vermoedende inwoners te strikken voor criminele activiteiten of hun er deelgenoot van te maken. Dit crimineel gedrag en bijbehorende activiteiten zijn bekend onder de naam ‘ondermijning’.

De overheid gaat in gezamenlijkheid ondermijning aanpakken. Om een bijdrage daaraan te leveren zal het team Omgeving capaciteit beschikbaar stellen om deel te nemen aan trainingen en projecten om ondermijnende activiteiten te signaleren en daartegen op te treden. Hierop wordt verder ingegaan in de hoofdstukken “Openbare orde en veiligheid” en “VTH – Juridische zaken”.

 

Ongewone voorvallen

 

Enkele keren per jaar is het nodig ondersteuning te bieden bij het ontruimen van illegale hennepplantages, maar ook vanwege ongewone voorvallen bij bedrijven, bijvoorbeeld brand of stagnatie productieproces die nadelige milieugevolgen hebben of kunnen krijgen. Ook in de nazorg is capaciteit nodig om te kunnen beoordelen of het bouwwerk na ontruiming c.q. calamiteit nog wel aan de eisen van het Bouwbesluit en/of milieuvoorschriften kan voldoen. Bovendien blijkt per jaar capaciteit nodig te zijn voor samenwerking met de politie. Het gaat daarbij om gezamenlijke controles op handelsvoorraden, als ook inkoop- en verkoopregisters bij handelaren in gebruikte en ongeregelde goederen (lees: dumphandel tegen afbraakprijzen, dit i.v.m. eventuele heling).

Deze uren zijn niet separaat opgenomen in het UP, omdat vooraf niet helder is of de voorvallen zich ook aan zullen dienen. Wanneer een zaak zich aandient, kunnen de uren ten laste komen van de toezichthouders en/of de boa’s. Wanneer het ongewoon voorval binnen een inrichting betreft, zal de ODT worden verzocht de van toepassing zijnde dienst te leveren.

 

Kanaal Almelo – De Haandrik

Enigszins een ongewoon voorval betreft de situatie rondom kanaal Almelo-De Haandrik. De provincie Overijssel heeft tussen 2011 en 2016 kanaal Almelo-De Haandrik geschikt gemaakt voor grotere schepen. Vanaf die tijd kreeg de provincie meldingen van omwonenden dat er schade was ontstaan aan hun huizen en andere gebouwen (panden) in de buurt van het kanaal. Inmiddels gaat het om ongeveer 400 panden, waarvan de laatst bekende schadegevallen in de gemeente Twenterand 260 bedragen. Door de VTH-tak, maar ook door andere onderdelen van de organisatie is veel capaciteit besteed aan dit dossier. Hierover valt meer te lezen onder de hoofdstukken “Bouw/Sloop/Monumenten/RO VTH”, “VTH – Juridische zaken” en “Beleid en lokale ambities”.

 

Overspannen arbeidsmarkt

 

In 2021 is gebleken, vooral binnen het ruimtelijk domein, dat sprake is van een overspannen arbeidsmarkt. Dat heeft tot gevolg dat we zowel de structurele als de incidentele formatie niet kunnen versterken. Geluiden over capaciteitstekort en het gebrek aan personeel om vacatures mee op te vullen klinken overal uit Twentse gemeenten, maar ook vanuit de ODT.

 

Op de langere termijn kan deze onwenselijke ontwikkeling ertoe leiden dat beleidsdoelen niet gehaald kunnen worden. Denk hierbij aan de haalbaarheid van termijnen. Maar ook de dienstverlening kan in het gedrang komen. Oplossingen voor de korte termijn zijn het samenwerken met opleidingsinstituten, meer ruimte bieden voor stageplekken en sneller jonge mensen werven. In dat laatste schuilt het gevaar dat jonge mensen niet de kwaliteit kunnen leveren die nodig is om direct aan het werk te kunnen, simpelweg omdat ze vaak net een studie hebben afgerond en ongeschoold zijn in het specifieke vakgebied. Een lange termijn oplossing ligt niet voor handen.

 

Financiën en personeel

 

De VTH-taken worden uitgevoerd door het team Omgeving. Het team Omgeving is onderdeel van afdeling Ruimte. De dagelijkse leiding is opgedragen aan een teamleider. Het team bestaat uit medewerkers met specifieke kennis binnen de domeinen Bouw/Sloop, Monumenten, Ruimtelijke Ordening, Openbare orde en Veiligheid (Bijv.: Drank- en Horecawet/Alcoholwet, APV en bijzondere (lokale) wetgeving). Bovendien heeft het team de taak om in afstemmende en coördinerende zin invulling te geven aan de milieutaken die overgedragen zijn aan de ODT. Zie bijlage 4 voor een overzicht van de functies en de daaraan gekoppelde fte’s.

 

Het team heeft een nauwe samenwerking met de ODT, Brandweer Twente, Politie, Waterschap en boa’s van buurgemeenten c.q. op basis van het regionaal convenant ‘Samenwerkingsovereenkomst Boa’s domein I’ en het convenant ‘Handhaving Regio Oost Nederland’ in relatie tot toezicht op de groene wetgeving in de buitengebieden.

 

Uitbreiding formatie

In 2021 is de formatie uitgebreid met 2 juridisch medewerkers (bestaande vacatures), een vergunningverlener bouw/monumenten (nieuwe vacature), 2 RO beleidsmedewerkers (inhuur) en zijn er 2 programma-adviseurs overgeheveld aan het team. Daarbij is de inzet van flexibele en vaste capaciteit voor het wegwerken dan wel voorkomen van achterstanden inbegrepen.

Bovendien heeft de boaformatie te maken gehad met uitval. Feitelijk waren er in 2021 maar 2 van de 3 boa’s daadwerkelijk inzetbaar.

De formatie binnen het team Omgeving bevatte in 2021 36,16 fte (41,06 fte incl. inzet van Brandweer en ODT).

 

In 2022 zal de formatie voorlopig worden uitgebreid met een boa (ter vervanging van de uitgevallen boa) en een medewerker Openbare Orde en Veiligheid (bestaande vacature). De formatie zal in 2022 ook krimpen, aangezien de achterstand bij de digitalisering van dossiers is ingelopen en er een aantal medewerkers minder uren gaan werken.

De totale formatie voor 2022 van het team Omgeving komt dan op 35,24 fte (40,64 fte incl. inzet van Brandweer en ODT). De personele capaciteit is voldoende om de doelstellingen te halen, maar op onderdelen is onvoldoende capaciteit beschikbaar. Daar zal de personele kern versterkt moeten worden, voor zover een overspannen arbeidsmarkt dat toelaat.

 

De financiële en personele middelen die de vereiste formatie en uitvoering, als ook de deelname aan de ODT mogelijk moeten maken zijn geborgd in de programmabegroting onder drie verschillende kostenplaatsen, namelijk personele middelen, doorontwikkeling ODT en provinciale middelen VTH. De ‘personele middelen’ bevat tevens een budget ‘flexibele schil’ waarmee knelpunten kunnen worden opgevangen.

 

Monitoring

 

Monitoring is het stelselmatig en systematisch verzamelen, bewerken en verstrekken van gegevens om na te gaan of en in hoeverre het gevoerde beleid effect heeft en/of de gestelde doel- en taakstellingen zijn of worden gehaald. Om verantwoording te kunnen afleggen over de inspanningen en resultaten zijn verschillende gegevens nodig. Deze gegevens moeten periodiek opvraagbaar zijn voor zowel managementdoeleinden (voortgang van de uitvoering) als voor periodieke verantwoording naar het college en de gemeenteraad. Ook de provincie dient hiervan, in het kader van het interbestuurlijk toezicht (hierna: IBT) , op de hoogte te worden gesteld.

 

Voor alle VTH-taken, m.u.v. de toezichthoudende taak op gebied van Openbare Orde en Veiligheid, worden registratiesystemen PowerBrowser en het Medewerkersportaal gebruikt, die een integrale behandeling van omgevingsdossiers mogelijk maken. Deze twee zaakregistratiesystemen zijn inherent. Het registreren en behandelen van omgevingsdossiers wordt hierdoor eenvoudiger en overzichtelijker. PowerBrowser heeft daarbij sinds november 2020 het oude registratiesysteem Squit XO vervangen. Kenmerkend voor PowerBrowser is dat de werkprocessen zelf te ontwikkelen en in te richten zijn, waardoor het systeem beter op de (specifieke) VTH-taken van de gemeente Twenterand kan worden afgestemd. Bovendien maakt de ODT ook gebruik van PowerBrowser, wat voor een snellere informatie-uitwisseling zorgt.

 

In 2021 is een verbeterslag gemaakt in de registratiemogelijkheden van PowerBrowser. Zo zijn de processen van toezicht en handhaving RO en Bouw geoptimaliseerd. In 2022 zullen de processen van vergunningverlening en RO beleid tegen het licht worden gehouden. De ODT is heeft daarbij geïnvesteerd in een nieuw registratiesysteem ter verbetering van de monitoring: PowerBI. Hierdoor wordt, naast de bestaande kwartaalrapportages, inzicht gegeven in de maandelijkse voortgang en bewaking van de doelen.

Ten aanzien van de toezichthoudende taak op gebied van Openbare Orde en Veiligheid wordt door de boa’s gebruik gemaakt van het registratieprogramma City Control. In 2021 is geïnvesteerd in een aanvullende systeemmodule om de monitoring effectiever en efficiënter te maken. In 2022 zullen hier de resultaten pas van zichtbaar worden.

 

Bouw/Sloop/Monumenten/Ruimtelijke Ordening VTH

 

Tot de VTH-taken binnen de specialisaties Bouw/Sloop/Monumenten en RO behoren het tijdig afhandelen van aanvragen, meldingen en (principe)verzoeken, het uitvoeren van controles op de verleende vergunningen als ook op de naleving van de bestemmingsplannen en het behandelen van klachten/meldingen. De Brandweer Twente is verantwoordelijk voor de gebruikscontroles brandveiligheid. Over de activiteit ‘sloop’ dient opgemerkt te worden dat sloop met asbest een milieu gerelateerde activiteit is en om die reden is overgedragen aan de ODT.

 

Doelen, indicatoren en streefwaarden

 

Vanuit het programma Ruimte is het beoogd maatschappelijk effect ‘In Twenterand is het prettig wonen en werken’. Voor de VTH-taken binnen de specialisaties Bouw/Sloop/Monumenten en RO zijn de volgende, uit de doelenboom en op basis van het beleid VTH 2019-2022 afgeleide doelen, indicatoren en streefwaarden van belang voor het waarborgen van het beoogd maatschappelijk effect:

 

Doel

Subdoel

Onderdeel

Indicator

Streefwaarde 2021

Streefwaarde 2022

Leefbare kernen en buitengebied

Uitvoering VTH RO/Bouwen volgens UP

Vergunningverlening

Aantal van rechtswege verleende vergunningen 

0

0

Toezicht en Handhaving

Aantal bestuurlijke (her)controles bouw/sloop in handhavingssfeer

<4

<4

Aantal bestuurlijke (her)controles RO in handhavingssfeer

<5

<6

Aantal behandelde klachten

100% van 30

100% van 28

Normconformgedrag/ Naleefgedrag (percentage aanschrijvingen t.o.v. controles)

70%

70%

Brandveiligheid

Aantal bestuurlijke (her)controles brandveiligheid in handhavingssfeer

<4

<6

Ruimtelijke ontwikkeling

Ontwikkelen bestemmingsplannen

>3

>4

 

Risicoanalyse Bouw/Sloop/Monumenten en Ruimtelijke Ordening VTH

 

De activiteiten worden gepland op basis van risico’s die kunnen ontstaan wanneer wet- en regelgeving niet normconform worden nageleefd. Voor het jaar 2022 worden dezelfde risicoanalyses gebruikt als voor het jaar 2021. De analyses passen nog bij de huidige praktijk. De resultaten van de risicoanalyse zijn hieronder in tabelvorm samengevat. Een uitgebreide beschrijving is terug te vinden in bijlage 5.

 

Specialisatie

Hoog risico

Laag risico

Bouw en ruimtelijke ordening

  • Objecten met een publieksfunctie

  • Illegaal gebruik/bewonen en sloop

Objecten met de omschrijving ‘bouwwerken geen gebouw zijnde’

Brandveiligheid

  • Bestaande bouw

  • Nieuwbouw

  • Evenementen

 

 

Vergunningverlening - Bouw/Sloop/Kap/Monumenten

 

Jaarlijks worden aanvragen ontvangen voor het verkrijgen van een omgevingsvergunning, toestemming Bouw. Hoeveel aanvragen ingediend worden, is vooraf niet te bepalen. Enige houvast om een prognose te stellen, is de voorraad van voorgaande jaren. Dit geldt ook voor de meldingen in relatie tot het slopen van objecten die geen asbest bevatten.

 

Specifieke objecten binnen deze werkvoorraad zijn de monumenten. De vergunningverlening voor monumentaal erfgoed wordt behandeld door de vergunningverleners Wabo. Zij zullen in de eerste instantie trachten klachten/meldingen op het gebied van (het aanbrengen van wijzigingen aan rijks- al dan niet gemeentelijke) monumenten zoveel mogelijk zelfstandig af te doen. Als dat niet mogelijk is, dan zullen zij de toezichthouders Wabo en de juridisch medewerker Wabo daarbij betrekken. Zij maken deel uit van hetzelfde team, maar er vindt wel een onderverdeling in de taken plaats. De toezichthouders voeren controles uit op de (naleving) van vergunningsvoorschriften en de juridisch medewerker handhaaft zo nodig. Klachten en meldingen ten aanzien van monumenten worden bovendien als separate zaak ingeboekt en afgehandeld.

 

Vanwege de omvang van de gemeente wordt bij nieuwe ontwikkelingen een specifieke afweging gemaakt bij individuele zaken, kortom maatwerk. Uitzondering vormen de bestemmingsplannen. Hierover meer in de paragraaf “Ruimtelijke Ontwikkeling”.

 

Evaluatie 2021

De totale geplande werkvoorraad voor 2021 kwam uit op 440 zaken. Het gerealiseerde totaalaantal zaken bedraagt 399. Zie ook de volgende grafiek:

* Gezondheidszorg +: Gezondheidszorgfunctie met bedgebied

** Gezondheidszorg -: Gezondheidszorgfunctie zonder bedgebied

*** Bedrijf Cat 1 E/Overig geen gebouw E: Bedrijf Cat 1 eenvoudig/ Overig geen gebouw eenvoudig

**** Bedrijf Cat 1 C/Overig geen gebouw C: Bedrijf Cat 1 complex/Overig geen gebouw complex

 

De inhoud van bovenstaande grafiek toont dat de prognose over 2021 over het algemeen dichtbij de werkelijkheid lag. Uitschieters vormen de categorieën “Wonen cat 1” en “Vooroverleg”. Het daadwerkelijk aantal gerealiseerde producten ligt in zijn totaliteit lager dan geprognotiseerd. De oorzaak is markt gerelateerd: er zijn minder aanvragen/meldingen binnengekomen, voornamelijk binnen de categorie “Kap” en “Overig geen gebouw E”. Daarnaast zijn er in 2021, vermoedelijk in het kader van de coronamaatregelen, meer intrekkingen van aanvragen geweest dan de voorgaande jaren.

Ook is in 2021 ca. 100 uur aan capaciteit besteed aan de problematiek Kanaal Almelo-De Haandrik. Dit is niet in de bovenstaande grafiek opgenomen.

 

In 2021 zijn er geen aanvragen, toestemming monumenten, binnen gekomen, waarvan de Erfgoedcommissie van af heeft moeten wijken. Er zijn dan ook geen monumenten bijgekomen op grond van de Erfgoedverordening gemeente Twenterand. Dat betekent dat er in 2021 26 rijksmonumenten en 29 gemeentelijke monumenten bestonden, zoals blijkt uit de Erfgoedlijst van de gemeente Twenterand.

Daarnaast zijn er in 2021 ca. 180 aanvragen binnen gekomen waarbij advies vanuit de welstand moest worden gegeven.

 

De gerealiseerde werkvoorraad heeft 2.71 fte aan capaciteit gekost. Voor deze taken was 2,57 fte gekwalificeerd personeel beschikbaar, waarvan in 2021 0,25 fte ingezet is om de werkdruk te verlichten. Met de inzet van de beschikbare fte’s kon de werkvoorraad niet worden voltooid. Dit heeft tot gevolg gehad dat er 15 aanvragen verlengd zijn en 2 vergunningen van rechtswege zijn ontstaan.

 

Conclusie

In 2021 zijn de taken adequaat uitgevoerd, maar was het beheersniveau onvoldoende. In 2021 zijn 2 vergunning van rechtswege verleend. Daardoor is niet voldaan aan de streefwaarde van de indicator op het gebied van vergunningverlening (0 vergunningen van rechtswege).

 

Programma 2022

Op basis van de evaluatie van 2021 is er geen reden om de prognose voor 2022 op grootschalige wijze, m.u.v. de categorie “overig geen gebouw zijnde E”, aan te passen. Het programma voor 2021, dat in totaal 482 zaken bevat, ziet er daarom als volgt uit:

* Gezondheidszorg +: Gezondheidszorgfunctie met bedgebied

** Gezondheidszorg -: Gezondheidszorgfunctie zonder bedgebied

*** Bedrijf Cat 1 E/Overig geen gebouw E: Bedrijf Cat 1 eenvoudig/ Overig geen gebouw eenvoudig

**** Bedrijf Cat 1 C/Overig geen gebouw C: Bedrijf Cat 1 complex/Overig geen gebouw complex

 

In 2022 worden meer aanvragen verwacht binnen de categorie “Wonen” dan in 2021 geprognotiseerd was. Dit was de verwachting al in 2021, maar dat effect is uitgebleven. In 2022 bestaat een reële kans dat de situatie rondom de schadewoningen aan kanaal Almelo-De Haandrik voor een toename van het aantal aanvragen zullen zorgen.

 

Het is moeilijk te voorspellen of de Owet in 2022 voor een toename van het aantal aanvragen gaat zorgen. Het is bekend dat er onder de Owet vergunningen kunnen worden aangevraagd voor buitenplanse omgevingsactiviteit (hierna: bopa). Vermoedelijk zullen dit soort vergunningen door medewerkers met een RO achtergrond worden opgepakt.

Ook het aantal intrekking dat in 2022 verwacht wordt, is niet met zekerheid te zeggen. Gezien de ontwikkelingen rondom corona en de Owet, houden we rekening met een toename van het aantal intrekkingen.

Er wordt in de eerste helft van 2022 rekening gehouden met een besteding van ongeveer 3 uur per week aan de (voorbereiding op de) Owet.

 

Mogelijke ontwikkelingen op het gebied van stikstof in 2022 kunnen gevolgen hebben voor de werkwijze en de capaciteit binnen de vergunningverlening. Zo weten we dat de AERIUS berekening in 2022 geactualiseerd wordt. Het is niet op voorhand te zeggen hoeveel extra capaciteit dit gaat kosten.

 

Voor het uitvoeren van het programma voor 2022 is 3,23 fte beschikbaar, maar is 3,13 fte benodigd. Dit is voldoende om geplande werkvoorraad te realiseren. Op het moment van schrijven van dit UP zijn de cijfers van het eerste kwartaal van boekjaar 2022 ook grotendeels bekend. Zo blijkt dat we in het Jaarverslag van 2022 gaan terug zien dat er opnieuw 2 vergunningen van rechtswege zijn ontstaan. Mogelijk gaan we ook een toename van het aantal verlengingen zien. Doordat aan het einde van boekjaar 2021 de formatie pas versterkt is, waren de risico’s niet eerder te beheersen.

 

Afwijkingen en risico’s

 

Er is een risico dat de geplande werkvoorraad niet kan worden gerealiseerd door capaciteit die naar verwachting o.a. aan de Owet, stikstofontwikkelingen en aan kanaal Almelo-De Haandrik moet worden besteed. De voortgang wordt periodiek besproken met de vaste medewerkers en waar nodig wordt extra capaciteit ingezet. Hiermee wordt voorkomen dat er (meer) vergunningen van rechtswege worden verleend en kan de taakuitvoering adequaat en op beheersniveau uitgevoerd worden.

 

Toezicht en Handhaving - Bouw/Sloop/Monumenten (incl. BAG/WOZ/BGT)

 

Het bouw- en slooptoezicht wordt in overeenstemming met de registratie in ons geautomatiseerd systeem gepland en uitgevoerd. Daarnaast is er samenwerking met de Brandweer Twente over controle brandveiligheid. Daarbij geldt de afspraak met betrekking tot nieuwbouw dat de controles op brandveiligheid/ brandpreventie gezamenlijk worden uitgevoerd. Wanneer de controles tot handhaving leiden, neemt de toezichthouder bouw van de gemeente het proces over. Op deze wijze wordt voldaan aan de systematiek van het integraal Toezicht Protocol (hierna: iTP). Bovendien wordt gepland op basis van de risicoanalyse. Het uitgangspunt is, op basis van het beleidsplan VTH 2019-2022, dat zoveel mogelijk zaken zonder bestuurlijke handhaving opgelost wordt.

 

Evaluatie 2021

 

De totale geplande werkvoorraad voor 2021 kwam uit op ongeveer 567 objecten/zaken. In totaal zijn er in 2021 380 objecten/zaken gerealiseerd. Zie de volgende grafiek:

* Gezondheidszorg +: Gezondheidszorgfunctie met bedgebied

** Gezondheidszorg -: Gezondheidszorgfunctie zonder bedgebied

*** Ad hoc: klachten, meldingen en constateringen

 

Uit bovenstaande grafiek blijkt dat de prognose in 2021 hoger ligt dan de uitvoering.

Ook valt op dat er een stuk minder controles ontstaan t.a.v. de Basisregistratie Adressen en Gebouwen, de Basisregistratie Waarde Onroerende Zaken en de Basisregistratie Grootschalige Topografie (hierna: BAG/WOZ/BGT) zijn uitgevoerd dan gepland. Zoals al te lezen was in de paragraaf “Ontwikkelingen” heeft dit te maken met het feit dat er nauwelijks eindcontroles bouw konden plaatsvinden door de coronamaatregelen. In 2021 zou de achterstand weg gewerkt worden, maar nu is de werkvoorraad groter geworden. De achterstand t/m 2021 wordt geschat op ca. 138 zaken.

Verder is een forse toename te zien van het onderdeel “Ad hoc”. Dit aantal wordt omhoog gedrukt door de capaciteit die de toezichthouders Bouw in 2021 hebben geleverd in het kader van kanaal Almelo-De Haandrik. Er zijn namelijk 33 controles in duo’s uitgevoerd.

In 2021 zijn door de toezichthouders Bouw geen ambtelijke waarschuwingen of voornemens last onder dwangsom verstuurd.

 

In totaal was er over 2021 2 fte aan capaciteit beschikbaar. Het aantal gerealiseerde objecten/producten heeft 1,93 fte aan capaciteit gekost. Gelet op de gegevens uit de grafiek, kan geconcludeerd worden dat de prognose over 2021 te hoog ingezet was. Dat geldt ook specifiek ten aanzien van de prognose BAG/WOZ/BGT.

 

Conclusie

In 2021 zijn de taken adequaat uitgevoerd en is het beheersniveau voldoende. Het aantal bestuurlijke (her)controles bouw/sloop in handhavingssfeer is 0 (<4 van het totaal aantal controles). Ondanks de grote toename van ad hoc zaken, waar controles in het kader van klachten, meldingen en constateringen onder vallen, zijn alle ontvangen klachten en meldingen afgehandeld. Het percentage behandelde klachten ligt daardoor op 100%.

Derhalve wordt voldaan aan de streefwaarden voor de indicatoren van het onderdeel toezicht en handhaving.

 

Programma 2022

De prognose voor 2022 is geënt op de verhouding tussen het aantal geprognotiseerde en gerealiseerde producten van 2021. In totaal zullen er naar verwachting 432 zaken behandeld worden. Zie onderstaande grafiek:

* Gezondheidszorg +: Gezondheidszorgfunctie met bedgebied

** Gezondheidszorg -: Gezondheidszorgfunctie zonder bedgebied

*** Ad hoc: klachten, meldingen en constateringen

 

In 2022 zal de nadruk komen te liggen op het wegwerken van de controle-achterstanden in het kader van de BAG/WOZ/BGT, omdat hier ook financiële effecten mee gemoeid zijn. Om die reden is de prognose voor BAG/WOZ/BGT controles ruimer aangehouden dan de achterstand, om te voorkomen dat er in 2022 opnieuw achterstand ontstaat. De doorgang van BAG/WOZ/BGT controles is sterk afhankelijk van de continue veranderende coronamaatregelen.

Deze controles zijn inherent aan de ontwikkeling dat steeds meer bouwobjecten buiten de vergunningplicht komen te liggen en niet direct zichtbaar zijn. Deze objecten dienen in veel gevallen wel geregistreerd te worden en te voldoen aan de regels. Aandacht in de vorm van toezicht is nodig, vanwege de toets of er inderdaad sprake is van een vergunningvrij object.

 

Het bouwen in afwijking van de verleende Omgevingsvergunning blijft een aandachtspunt. Dat geldt ook voor toezicht op voorwaardelijke verplichtingen uit een Omgevingsvergunning (zoals sloop- en/of aanplantverplichtingen). Tijdig controleren voorkomt erger en biedt de mogelijkheid om op korte termijn de afwijkingen ongedaan of (voor zover mogelijk) gelegaliseerd te krijgen. Het streven is hier in 2022 meer capaciteit op in te zetten, zie ook het onderdeel “Sloop” in bovenstaande grafiek.

 

Zoals aangegeven bij het programma voor 2022 in de paragraaf “Vergunningverlening – Bouw/Sloop/Kap/Monumenten”, zullen er in 2022 naar verwachting aanvragen binnenkomen ten aanzien van de schadewoningen aan kanaal Almelo – De Haandrik. Dit zou kunnen leiden tot een toename van het aantal controles voor de toezichthouders Bouw.

 

Onduidelijk is welke invloed de Wkb in 2022 zullen hebben op de geplande werkvoorraad. Dit zal in het eerste half jaar van 2022 meer inzichtelijk worden.

 

Om de geprognotiseerde werkvoorraad voor 2022 uit te kunnen voeren, is 1,97 fte benodigd. Met de beschikbare capaciteit van 2 fte is de doelstelling om vergunningverlening op een adequaat niveau te houden, haalbaar.

 

Afwijkingen en risico’s

 

Voor 2022 worden geen afwijkingen verwacht. De risico’s blijven met de huidige beschikbare capaciteit in voldoende mate beperkt. De taakuitvoering kan adequaat uitgevoerd worden en het beheersniveau blijft voldoende. Door tijdig controleren wordt uitvoering gegeven aan het VTH-beleid (zo min mogelijk bestuursrechtelijk optreden).

 

Vergunningverlening - Brandveiligheid

 

Het toetsen aan de normen brandveiligheid bij bouw en de organisatie van evenementen is voor zover van toepassing een taakonderdeel van het team Omgeving, specialisatie Bouw. Daarbij wordt, waar het specifiek gaat om woningen, getoetst door de vakspecialist Bouw en waar het gaat om bouwwerken binnen de categorie ‘Publiek’ (scholen, zorg etc.) en bedrijven de toets overgedragen aan de specialisten van de Brandweer Twente. Bij evenementen is in veel gevallen een combinatie gebruikelijk.

 

Evaluatie 2021

 

In totaal stonden er voor 2021 66 zaken op het programma. In werkelijkheid bestond de werkvoorraad in 2021 uit 75 zaken.

 

De inhoud van bovenstaande grafiek toont dat de prognose over 2021 over het algemeen lager ligt dan de werkelijkheid. Uitschieter vormt de categorie “bouw toets”. De oorzaak is niet gemonitord. Naar alle waarschijnlijkheid is de reden, net als bij werkvoorraad binnen vergunningverlening Wabo, markt gerelateerd. Wel valt op dat een relatief hoog aantal bouwtoetsen een negatief brandveiligheidsadvies hebben gekregen. Dit is te voorkomen door de brandweer meer te betrekken aan de voorkant, namelijk bij de vooroverleggen/omgevingstafel.

Onder de categorie “evenement toets” zijn ook meegenomen de afgelaste evenementen die door de coronamaatregelen geen doorgang konden vinden en de evenementen die onder strikte voorwaarden mochten plaatsvinden.

 

Om de geplande werkvoorraad te kunnen uitvoeren, was 0,19 fte nodig. In werkelijkheid heeft de werkvoorraad 0,22 fte gevergd. Voor deze taken was 0,4 fte gekwalificeerd personeel beschikbaar.

 

Conclusie

In 2021 zijn de taken adequaat uitgevoerd en is het beheersniveau voldoende. De gerealiseerde werkvoorraad kon met de beschikbare capaciteit worden uitgevoerd.

 

Programma 2022

 

De werkvoorraad op deze taakuitvoering kent op basis van ervaring, normaliter, geen sterke fluctuaties. Voor 2022 zijn in totaal 75 zaken geprognotiseerd.

 

Gelet op de coronamaatregelen die specifiek, en al geruime tijd, voor de evenementenbranche gelden, zou dit er ook in 2022 toe kunnen leiden dat er minder aanvragen voor het organiseren van een evenement worden gedaan.

 

Daarnaast heeft de categorie “bouw toets” in 2022 een hoger kengetal toebedeeld gekregen dan in 2021 werd geprognotiseerd. Ook hieraan zijn geen harde cijfers te verbinden, omdat het aantal aanvragen sterk kan fluctueren en afhankelijk is van de vraag vanuit de markt.

 

De verwachte werkvoorraad kan met de beschikbare 0,4 fte worden uitgevoerd, omdat hier ca. 0,22 fte voor benodigd is. De Brandweer heeft in deze taakstelling een adviserende rol. De samenwerking is prima en kent korte lijnen vanwege het feit dat een afvaardiging van de Brandweer een werkplek heeft in het gemeentehuis.

 

Afwijkingen en risico’s

 

Formatief en qua ontwikkelingen zijn er geen risico’s. De taakuitvoering kan adequaat en op beheersniveau uitgevoerd worden.

 

Toezicht en Handhaving – Brandveiligheid

 

Brandweer Twente (hierna: de Brandweer) is belast met de taakuitvoering op het gebied van advisering en toezicht brandveiligheid. De gemeente Twenterand is als bevoegd gezag (eind)verantwoordelijk voor deze taak en de daaruit voortvloeiende bestuursrechtelijke handhaving (juridische procedure). De maatschappelijke doelstelling hierbij is het realiseren van een hoogwaardige uitvoering van taken en gezamenlijke projecten op het gebied van toezicht en het leveren van een relevante bijdrage aan meer veiligheid en betere naleving in Twente.

 

Evaluatie 2021

 

Voor 2021 stonden er 68 controles in het kader van brandveilig gebruik op het programma. Er hebben in 2021 daadwerkelijk maar 20 controles plaatsgevonden. Zie onderstaande grafiek:

* Naleefgedrag: in hoeverre er maatregelen worden genomen na afloop van een controle(traject), uitgedrukt in percentages.

 

De bovenstaande grafiek toont aan dat er fors minder controles hebben plaatsgevonden dan geprognotiseerd. Alleen binnen het onderdeel “Zorg” is de planning bijna behaald.

De verschillen zijn geheel te wijten aan de coronamaatregelen die in 2021 van kracht waren. Hierdoor is het thematisch toezicht komen te vervallen en is de nadruk gaan liggen op hoog toezicht objecten (bijvoorbeeld zorginstellingen). De gemeente Twenterand kent daarbij relatief veel laag risico objecten.

Wat verder uit bovenstaande grafiek opvalt, is dat het naleefgedrag verminderd is t.o.v. voorgaande jaren. De oorzaak is het vervallen van thematisch toezicht. Het verminderde naleefgedrag brengt geen onaanvaardbare risico’s met zich mee, maar is wel een onwenselijk effect.

In 2021 zijn door de toezichthouder Brandveiligheid geen ambtelijke waarschuwingen of voornemens last onder dwangsom verstuurd.

 

Naast de controles die in het kader van brandveilig gebruik zijn verricht, zijn er nog een aantal overige controles op het gebied van brandveiligheid door de Brandweer uitgevoerd. Er zijn in 2021 6 brandveiligheidscontroles geweest in het kader van Realisatie (nieuwbouw), Evenementen en ad hoc (n.a.v. klachten en meldingen). Voor deze controles was geen prognose bekend en is ook geen prognose ontwikkeld.

 

Naast de capaciteit van de Brandweer was ter uitvoering van de nazorg en handhaving capaciteit nodig van bouw- en woningtoezicht en juridische capaciteit.

 

Conclusie

In 2021 zijn de taken op het gebied van advisering en toezicht brandveiligheid adequaat uitgevoerd, maar werd de planning, door de effecten van de coronamaatregelen, niet gehaald. Er zijn geen directe aanwijzingen dat de uitgestelde controles tot een onacceptabel verhoogd risico leiden.

 

Het naleefgedrag binnen het thema Zorg lijkt iets toe te nemen ten opzichte van voorgaande jaren. De verklaring hiervoor kan zijn dat een aantal lang lopende trajecten met zorginstellingen zijn afgerond. Brandveiligheid in de zorg blijft desondanks een aandachtspunt en zal in 2022 ook weer als belangrijkste thema worden opgenomen.

 

Het aantal bestuurlijke (her)controles brandveiligheid in handhavingssfeer is 0 (<4 van het totaalaantal controles). Daarnaast zijn alle ontvangen klachten en meldingen afgehandeld. Het percentage behandelde klachten ligt daardoor op 100%.

Derhalve wordt voldaan aan de streefwaarden voor de indicatoren van het onderdeel toezicht en handhaving.

 

Programma 2022

De Brandweer doet ieder jaar een uitvoeringsvoorstel ten aanzien van taken op terrein van brandveilig gebruik in relatie tot het UP. Het voorstel is samen met het jaarverslag in het geheel aan het UP toegevoegd als bijlage 7. Voor 2022 staan er in totaal 50 te controleren objecten op het programma. Zie onderstaande grafiek:

* Naleefgedrag: in hoeverre er maatregelen worden genomen na afloop van een controle(traject), uitgedrukt in percentages.

 

In 2022 zal het thematisch toezicht naar verwachting weer opgepakt worden. Dit zal ook positief effect hebben op het naleefgedrag. Dit blijkt ook uit bovenstaande grafiek.

 

Daarnaast voert de Brandweer in afstemming met de gemeente controles uit in de realisatie van objecten. Het ambitieniveau dat de Brandweer daarbij hanteert is vastgelegd in de Algemene Werkwijze Toezicht (hierna: AWT). De primaire risico-indeling in relatie tot het object als ook het gebruik zijn gebaseerd op het model ‘Risico Afwegingsmodel Toezicht’ (hierna: RAT). Zie hierna de schematische weergave:

 

Afwijkingen en risico’s

 

De gevolgen van de coronamaatregelen, een toename van ad hoc controles, integrale controles of een toename bij controle in de realisatiefase en/of evenementen, kunnen van invloed zijn op de capaciteit van de Brandweer bij toezicht in de gebruiksfase.

 

Er zal komend jaar wederom periodiek overleg tussen brandweer en gemeente plaatsvinden om tot een passende afstemming van de werkvoorraad te komen, met name in relatie tot het naleefgedrag in de sector ‘Zorg’.

 

Ruimtelijke Ontwikkeling

 

De primaire taken die voortvloeien uit de ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit zijn indirect gekoppeld aan de Wabo VTH-taak. Dit zijn onder meer principeverzoeken, bestemmingsplannen, RO-advies Wabo en informatieverzoeken RO. Bij RO adviezen Wabo worden alleen de adviezen ten aanzien van de kruimelafwijkingen in de telling meegenomen. Bij informatieverzoeken RO worden de interne vragen van bijvoorbeeld vergunningverlening of handhaving in de telling meegenomen, maar ook de telefoontjes van externe partijen die nog geen principeverzoek zijn, de vragen van erfcoaches en andere verzoeken nog niet gelieerd aan een zaak.

Voor het grootste deel wordt de beschikbare capaciteit ingezet op de primaire taken. De overige capaciteit wordt ingezet op beleidstaken, met name in relatie tot de Owet.

 

In de paragraaf “Vergunningverlening – Bouw/Sloop/Kap/Monumenten” werd aangehaakt op het onderwerp Monumenten. Dit onderwerp raakt ook het werkveld van de ruimtelijke ontwikkeling. Zo wordt in alle (nieuwe) actualisatieplannen een paragraaf opgenomen met daarin archeologische bepalingen, tenzij uit onderzoek is gebleken dat er geen archeologische of cultuurhistorische waarden worden aangetast. Er is een actuele archeologische en cultuurhistorische waardenkaart opgesteld in 2017. Bij partiële herzieningen vindt, indien noodzakelijk, onderzoek plaats.

 

Evaluatie 2021

Voor 2021 stonden er in totaal 587 zaken/producten op het programma. In werkelijkheid zijn er 320 zaken/producten gerealiseerd. Zie onderstaande grafiek:

 

Uit bovenstaande grafiek blijkt dat de prognose in 2021 ruimer gesteld is dan de behaalde werkvoorraad.

Bij de categorie “coördinatieregeling” is te zien dat er 2 zaken waren geprognotiseerd, maar dat er geen zijn gerealiseerd. Er is tot op heden (nog) geen coördinatieverordening opgesteld, waardoor het niet mogelijk is van de regeling gebruik te maken. De verwachting is dat dit ook in 2022 op een lager pitje staat.

Bovendien is een verbeterslag gemaakt in de registraties van planologische procedures in PowerBrowser.

 

Ook in 2021 is, net als voorgaande jaren, inhuur geweest om de achterstanden op de primaire taken weg te werken. Dit heeft tot gevolg dat de achterstanden zijn ingelopen.

Echter, er zijn nog 4 langlopende dossiers uit 2020 die in 2021 wel in een vergevorderd stadium zijn, maar nog niet afgerond. Naar verwachting zullen deze zaken in 2022 gesloten worden.

 

Bovendien hebben de medewerkers van RO beleid in 2021 veel tijd aan de (voorbereiding op de) Owet besteed. Dit varieert per persoon van 10 uur per maand tot 10 dagen per maand.

 

Voor het uitvoeren van de taakstelling was in 2021 5,36 fte aan capaciteit beschikbaar. Daarvan is 0,36 fte ingehuurd om primair de achterstanden weg te werken en secundair de groep te ondersteunen. De groep wordt gecoördineerd door een juridisch adviseur. Er was 5,43 fte nodig om de werkvoorraad te realiseren.

 

Gelet op de gegevens uit de grafiek, kan geconcludeerd worden dat de prognose over 2021 te hoog ingezet was.

 

Conclusie

Dankzij extra inhuur is de werkvoorraad in 2021 in balans, zijn de taken adequaat uitgevoerd en is het beheersniveau voldoende. Aan de streefwaarde voor het ontwikkelen van bestemmingsplannen wordt ruimschoots voldaan (>3 bestemmingsplannen).

 

Programma 2022

De Owet gaat een aantal producten in 2022 binnen het werkveld RO beleid wijzigen. Zo vervallen bestemmingsplannen en komt er 1 omgevingsplan. Ook kunnen er in 2022 bopa’s worden aangevraagd, zoals eerder beschreven in de paragraaf “Vergunningverlening – Bouw/Sloop/Kap/Monumenten”. De bopa’s zullen veelal de partiële herzieningen gaan vervangen.

Tevens eerder beschreven in de paragraaf “Ontwikkelingen” is dat de prognoses voor 2022 geënt worden op een ‘normale’ situatie, omdat er nog onvoldoende inzicht is in de gevolgen van de Owet.

In totaal omvat de verwachte werkvoorraad voor 2021 376 zaken/producten. Zie onderstaande grafiek:

 

Verwacht wordt dat een groot aantal initiatiefnemers voor de inwerkingtreding van de Owet een aanvraag zal willen indienen. Er is geen exact aantal aan deze voorspelling te koppelen.

 

In 2022 zal de groep RO’ers meer capaciteit aan de (voorbereiding op de) Owet besteden dan in 2021. Er is een transitieplan in ontwikkeling die een inschatting moet geven van hoeveel tijd extra nodig is voor het actueel houden van het Twenterands Omgevingsplan.

 

Om de voorspelde werkvoorraad in 2022 te realiseren, is 6,27 fte nodig. Er is 6,28 fte aan capaciteit beschikbaar. Dit is voldoende om de taken te kunnen uitvoeren.

 

Afwijkingen en risico’s

Er is een risico dat de geplande werkvoorraad niet kan worden gerealiseerd. De voortgang wordt periodiek besproken met de vaste medewerkers en waar nodig wordt extra capaciteit ingezet. Hiermee wordt voorkomen dat er achterstand ontstaat en kan de taakuitvoering adequaat en op beheersniveau uitgevoerd worden.

Toezicht en Handhaving - Ruimtelijke Ordening

De toezicht- en handhavingstaken in relatie tot bestemmingsplannen c.q. regels betreffende ruimtelijke ordening raken in de praktische uitvoering regelmatig de overige VTH-taken. De rode draad is het daadwerkelijk gebruik van gronden of objecten.

 

Het toezicht op de regels van ruimtelijke kwaliteit vindt plaats op basis van:

  • Bestemmingsplannen;

  • Omgevingsvergunningen (toestemming afwijkend gebruik);

  • Beeldkwaliteitsplannen;

  • Voorwaardelijke verplichtingen c.q. overeenkomst (bijv.: erfinrichtingsplan, sloop object);

  • Gebiedsgericht toezicht;

  • Gevelcontroles in relatie tot permanent recreatief verblijf.

Voordat overgegaan wordt tot het opleggen van een handhavingsmaatregel zoals een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang dient eerst onderzocht te worden of een illegale situatie gelegaliseerd kan worden. Dit komt voort uit actuele jurisprudentie.

 

Evaluatie 2021

Het verwachte aantal controles/zaken voor 2021 betrof 145. Er zijn 160 controles/zaken gerealiseerd. Zie onderstaande grafiek:

Uit de grafiek valt af te leiden dat de gerealiseerde werkvoorraad de verwachting overtrof, voornamelijk op het onderdeel “Inventariserende controle”. Niet in de grafiek opgenomen zijn de ambtelijke waarschuwingen en voornemens last onder dwangsom. In 2021 zijn er 53 ambtelijke waarschuwingen en 11 voornemens last onder dwangsom verstuurd.

Bovendien heeft de toezichthouder RO in 2021 ca. 1 dag per maand aan capaciteit geleverd aan de (voorbereiding op de) Omgevingswet.

 

Voor de legalisatieonderzoeken eenvoudig zijn minstens 140 bestemmingsplantoetsen uitgevoerd. Voor complexe legalisatieonderzoeken zijn dat er minstens 157 geweest in 2021.

 

De werkwijze binnen toezicht en handhaving RO volgt een vaste structuur en is als volgt:

 

Aanleiding

  • Handhavingsverzoek

  • Inventariserende controle (n.a.v. klacht, melding of constatering)

  • Spontane controle (n.a.v. actief toezicht)

Inlezen overtreding en regels en vooroverleg met betreffende collega’s

1e Locatiebezoek

Gesprek betrokkene(n) en bezichtiging/ inmeten situatie

Wanneer geen overtreding wordt geconstateerd, wordt de zaak afgerond

Toetsing

  • Eenvoudig

  • Complex: i.s.m. juridisch medewerker

Opmaken controlerapport en

Toetsing situatie aan bestemmingsregels/ legalisatieonderzoek

2e Locatiebezoek

Bespreken regels vs. Gebruik

Mededelen wat er wordt verwacht om overtreding te beëindigen

Aanschrijven op overtreding

Indien nodig volgt:

  • Ambtelijke waarschuwing (brief zonder rechtsgevolg);

  • Voornemen dwangsom/ opleggen dwangsom

Doel: zonder bestuursrechtelijk handelen de overtreding binnen een bepaalde tijd beëindigen

Bij het opsporen van o.a. illegaal gebruik van gronden en/of objecten wordt hoofdzakelijk een piepsysteem aangehouden, voornamelijk in het buitengebied. Concreet houdt dit in dat de toezichthouder RO naar aanleiding van klachten, meldingen of een handhavingsverzoek de situatie op een locatie in kaart brengt. Daarnaast probeert de toezichthouder RO zo veel als mogelijk actief te controleren op strijdigheden en illegaal gebruik. Dit gebeurt in samenspraak met de toezichthouders Bouw. Zij stuiten bij controles in het kader van bijvoorbeeld brandveilig gebruik nog wel eens op illegaal gebruik en strijdigheden. Onderling vindt een goede uitwisseling van informatie plaats.

 

Bij het toezicht op en de handhaving van een goede ruimtelijke ordening ligt de nadruk op voorkantsamenwerking, waarbij de insteek is zo veel als mogelijk binnen de groene zone van het piramidemodel uit het VTH beleid Twente 2018-2021 te handelen. Dit leidt tot minder juridische slagkracht. Zie bijlage 6 voor het piramidemodel.

 

De formatie bestond in 2021 uit 0,89 fte. Er was 0,97 fte aan capaciteit nodig om de werkvoorraad te realiseren.

 

Conclusie

In 2021 zijn de taken adequaat uitgevoerd en is het beheersniveau voldoende. Het aantal bestuurlijke (her)controles RO in handhavingssfeer is 4 (<5 van het totaal aantal controles). Daarnaast zijn alle ontvangen klachten en meldingen afgehandeld. Het percentage behandelde klachten ligt daardoor op 100%.

Derhalve wordt voldaan aan de streefwaarden voor de indicatoren van het onderdeel toezicht en handhaving.

 

Programma 2022

Een goede prognose voor 2022 is lastig te maken. Zaken vloeien hoofdzakelijk voort uit klachten, meldingen, handhavingsverzoeken of door eigen constateringen (of die van de toezichthouders Bouw). De duur per controle verschilt ook sterk. Het uitgangspunt is dat zoveel mogelijk zonder bestuurlijke handhaving opgelost dient te worden en dat kost vaak meer tijd.

 

Voor 2022 staan er 160 controles/zaken op het programma. Zie de grafiek hieronder:

 

In 2022 zal meer ingezet worden op de controle van voorwaardelijke verplichtingen uit erfinrichtingsplannen.

In de praktijk komt het steeds meer voor dat medewerking wordt verleend aan wijzigingen van het planologisch regime onder een voorwaardelijke verplichting van sloop of het aanleggen van beplanting. Dit speelt met name in het buitengebied. Deze trend zal onder de Owet alleen maar toenemen. Niet-naleving van voorwaardelijke verplichting kan ook tot gevolg hebben dat er verzoeken tot handhaving worden ingediend. Grote overtredingen tasten het fundament van het gemeentelijk beleid aan. Dat is een onwenselijk effect.

Om te kunnen beoordelen of er wel of geen sprake is van niet-naleving, zijn er controles nodig. De controles die in dat kader worden gereserveerd in 2022, zijn vervat in het onderdeel “Spontane controle” van bovenstaande grafiek.

 

De verwachting in 2022 is dat de toezichthouder RO meer capaciteit zal leveren om zich voor te kunnen bereiden op de komst van de Owet. Er wordt rekening gehouden met ca. 3 uur per week.

 

Voor de uitvoering van de toezicht- en handhavingstaken RO is in 2022 0,89 fte beschikbaar. Om de taakstelling te kunnen uitvoeren, is 0,93 fte benodigd. Gezien de geringe overschrijding, is daarom ondersteuning van de toezichthouders Bouw mogelijk om meer op de controle van voorwaardelijke verplichten uit erfinrichtingsplannen te kunnen inzetten.

 

Afwijkingen en risico’s

 

Er is een risico dat de geplande werkvoorraad niet kan worden gerealiseerd. De voortgang wordt periodiek besproken met de vaste medewerkers en waar nodig wordt extra capaciteit ingezet. Hiermee wordt voorkomen dat er achterstand ontstaat en kan de taakuitvoering adequaat en op beheersniveau uitgevoerd worden.

 

Onduidelijk is wat de Wkb voor verandering in de taakuitvoering van de taakstelling “Toezicht en Handhaving – Bouw/Sloop/Monumenten (incl. BAG/WOZ/BGT)” brengt. Als de Wkb ertoe leidt dat er een verminderde taakuitvoering ontstaat voor het onderdeel bouwen, dan zou de capaciteit die daar dan ‘overblijft’ ingezet kunnen worden op de taakstelling “Toezicht en Handhaving – Ruimtelijke Ordening”.

 

De mate waarin het beoogd maatschappelijk effect, zijnde een veilig, klantgericht, prettig, duurzaam en leefbaar Twenterand, gewaarborgd wordt, is voldoende inzichtelijk.

Openbare orde en veiligheid

 

De taken in relatie tot de uitvoering van de bijzondere wet- en regelgeving, zoals de Drank- en horecawet (DHW) dat halverwege 2021 vervangen is door de Alcoholwet (AW), de Wet op de kansspelen en lokale autonome verordeningen, waaronder de Algemeen Plaatselijke Verordening (APV) en de Afvalstoffenverordening hebben direct te maken met het werkprogramma ‘Openbare Orde en veiligheid’.

Dit hoofdstuk wordt specifiek toegespitst op de vergunningverleners en de boa’s. Echter, deze groep wordt ook ondersteund door een ambtenaar openbare veiligheid.

 

Doelen, indicatoren en streefwaarden

 

Het beoogd maatschappelijk effect is ‘Twenterand is een veilige gemeente’. Ten aanzien van het onderdeel Openbare orde en veiligheid zijn de volgende, uit de doelenboom en op basis van het beleid VTH 2019-2022 afgeleide doelen, indicatoren en streefwaarden van belang voor het waarborgen van het beoogd maatschappelijk effect:

Doel

Subdoel

Onderdeel

Indicator

Streefwaarde 2021

Streefwaarde 2022

Er is minder overlast

Uitvoering APV (met name Evenementen)

Vergunningverlening

Verleende vergunningen/behandelde meldingen

100%

100%

Te laat verleende vergunningen voor B of C-evenementen

0

0

Toezicht en Handhaving

Aantal controles A/B-evenementen

>30

>30

Aantal controles C-evenementen

>3

>3

Aantal geïnde bestuurlijke boetes

<6

<5

Aantal behandelde klachten

100% van 80

100% van 80

Aanpak van alcoholgebruik door minderjarigen

Toezicht en Handhaving

Controles inrichting

100%

100%

Controles leeftijd

>50

>20

DHW-controles tijdens evenementen

100%

100%

 

Risicoanalyse bij ad hoc (klacht/melding)

 

De activiteiten worden gepland in relatie tot de ontvangen aanvragen en de risicobeoordeling. Daarnaast worden activiteiten geprioriteerd op basis van de hierna afgebeelde risicomatrix.

 

Vergunningverlening - APV, DHW/AW en bijzondere wetten

 

De APV bevat een veelheid aan regels met betrekking tot diverse activiteiten in en buiten de openbare ruimte. Daarnaast bevat de APV eisen waaraan voldaan moet worden om bijvoorbeeld parkeerexcessen te voorkomen, wildgroei in reclame-uitingen te voorkomen, sluitingstijden, etc. Om regels met betrekking tot de APV te verankeren en te actueel te houden, is het nodig om beleid op te maken en regelmatig, in ieder geval jaarlijks, te actualiseren. Tot de DHW/AW behoren regels die gelden voor het exploiteren van een horecabedrijf, maar ook het hebben van een kansspelautomaat.

 

Evaluatie 2021

 

Tot de werkvoorraad behoren niet alleen aanvragen, maar ook meldingen, vooroverleggen, verleende vergunningen en intrekkingen. In totaliteit stonden er voor 2021 357 producten op het programma. Er zijn 403 producten gerealiseerd in 2021. Zie de onderstaande grafiek:

 

Wat opvalt aan bovenstaande grafieken is dat er over het algemeen meer aanvragen zijn binnen gekomen dan geprognotiseerd. Daarbij is het goed om ten aanzien van de evenementaanvragen op te merken dat niet alle evenementen konden plaatsvinden in verband met de coronamaatregelen. Er is echter wel tijd in de voorbereiding van de aanvraag gaan zitten.

Niet meegenomen in de bovenstaande grafiek is de capaciteit die één van de vergunningverleners heeft besteed aan het uitvoeren van Bibobtoetsen in het kader van de DHW/AW. In 2021 hebben ca. 10 toetsen plaatsgevonden.

 

In het kader van de coronamaatregelen is binnen deze taakstelling ook capaciteit geleverd aan een zogenoemde kerngroep corona. Deze bestaat naast vergunningverleners van deze taakstelling ook uit horecaondernemers, ondernemers uit de evenementenbranche en overige ondernemers. Dit om initiatieven te bespreken en zo veel mogelijk mee te denken met de door de coronamaatregelen getroffen ondernemers. De capaciteit die één van de vergunningverleners aan de kerngroep besteed, bedraagt ca. 1,5 dag per week.

 

De beschikbare capaciteit betrof in 2021 1,94 fte. De gerealiseerde werkvoorraad heeft 1,65 fte aan capaciteit gekost. Het verschil is te verklaren door de inzet van de vergunningverleners als vraagbaak voor ondernemers en inwoners in het kader van de steeds veranderende coronamaatregelen.

 

Conclusie

In 2021 zijn de taken adequaat uitgevoerd en is het beheersniveau voldoende.

Aan de streefwaarde voor de indicator aantal te laat verleende evenementvergunningen B/C (0%) wordt voldaan. Daarnaast zijn alle ontvangen aanvragen en meldingen behandeld.

 

Programma 2022

 

Aangezien de prognose van 2022 op vrijwel alle categorieën werd overschreden, is de prognose voor 2022 aangepast. In totaal worden in 2021 naar verwachting 390 producten uitgevraagd. Zie onderstaande grafiek:

Ook in 2022 zullen de coronamaatregelen naar verwachting grotendeels ondernemers uit de horeca-, evenementen- en overige, aan deze taakstelling gerelateerde, branches in hun greep houden. Vermoedelijk zal bijvoorbeeld een vergelijkbaar aantal evenementaanvragen binnenkomen als in de voorgaande jaren. Het feit dat de aanvraag er ligt, zegt niets over of de aanvraag verleend wordt en het evenement daadwerkelijk kan plaatsvinden.

Bovendien zullen de vergunningverleners van deze taakstelling evengoed in 2022 capaciteit leveren om aan de kerngroep corona en als vraagbaak voor ondernemers en inwoners te participeren.

Niet meegenomen in de prognose is de capaciteit die de vergunningverleners inzetten op de (voorbereiding op de) Owet. Het is onbekend hoeveel capaciteit er voor de Owet gereserveerd moeten worden in 2022.

 

Om de geplande werkvoorraad uit te kunnen voeren, is 1,6 fte aan capaciteit benodigd. Er is naar verwachting 1,54 fte aan capaciteit beschikbaar in 2022. Dit heeft te maken met de pensionering van één van de vergunningverleners. Mogelijk gaan er capaciteitsknelpunten ontstaan.

 

Afwijkingen en risico’s

Er is een risico dat de geplande werkvoorraad niet kan worden gerealiseerd. De voortgang wordt periodiek besproken met de vaste medewerkers en waar nodig wordt extra capaciteit ingezet. Hiermee wordt voorkomen dat er achterstand ontstaat en kan de taakuitvoering adequaat en op beheersniveau uitgevoerd worden.

 

Toezicht en Handhaving – APV, DHW/AW, bijzondere wetten en Kap

 

Het toezicht op en de handhaving van de verleende vergunningen en gedane meldingen wordt uitgevoerd door de toezichthouder die ook bevoegd is om als boa op te mogen treden. Gemakshalve worden deze toezichthouders in dit UP aangeduid als boa’s.

 

De nadruk ligt op klachtenafhandeling, controles B- en C- evenementen en controles DHW/AW. Toezicht en handhaving op parkeerhinder, hondenbeleid, zwerfvuil, het gebruik van de openbare ruimte en illegale kap behoren echter ook tot de taakstelling van een boa.

De boa besteed veel van de beschikbare capaciteit aan surveillance. Surveillance leidt niet altijd tot optreden van de boa, in de zin van het geven van een waarschuwing of het uitschrijven van een proces verbaal (hierna: PV).

 

Evaluatie 2021

 

In totaal stonden er voor 2021 616 controles op het programma. Er zijn 815 controles in 2021 verricht.

 

Uitschieters uit bovenstaande grafiek vormen de categorieën “surveillance/posten/bewaken”, “vuurwerk en carbid schieten” en “controle naleving hondenbeleid”. In de categorie “surveillance/posten/bewaken zijn ook de uren die de boa’s besteed hebben aan surveilleren in verband met (de naleving van) de coronamaatregelen meegenomen.

 

In 2021 is vanwege de coronamaatregelen minder gecontroleerd in het kader van evenementen. Simpelweg omdat er weinig evenementen hebben plaatsgevonden in 2021. Aangezien er geen controles konden plaatsvinden vanwege het gebrek aan aanbod, zijn geen onaanvaardbare risico’s ontstaan.

 

De capaciteit is in 2021 officieel 3 fte, maar feitelijk 2,13 fte. Dit heeft te maken met langdurig uitval van één van de boa’s die in 2020 in dienst is gekomen. De gerealiseerde werkvoorraad heeft 2,38 fte aan capaciteit gekost.

 

Zoals eerder aangegeven leidt een surveillance niet altijd tot optreden van de boa. Echter, blijft ook de daadwerkelijke output belangrijk om de resultaten te kunnen meten. Daarom is in onderstaande grafiek een overzicht gegeven van de resultaten van 2021 op hoofdlijnen. In die grafiek is o.a. te zien dat er 1 opgelegde dwangsombeschikking is geweest in 2021. Deze dwangsombeschikking is opgelegd wegens overtreding van de Opiumwet.

 

De 270 klachten, 31 waarschuwingen en de 26 pv’s worden hieronder in een grafiek uitgesplitst per categorie:

 

Conclusie

In 2021 zijn de taken adequaat uitgevoerd en is het beheersniveau voldoende.

Aan de streefwaarden voor de indicatoren aantal controles A/B-evenementen (>30), aantal controles C-evenementen (>3), controles leeftijd (>50) wordt niet voldaan. Er hebben in 2021 als gevolg van de coronamaatregelen minder evenementen plaats gevonden dan gebruikelijk. De evenementen die plaats hebben gevonden zijn gecontroleerd. Dit zijn er alsnog minder dan de aantallen die bij de streefwaarden worden genoemd. Het was in 2021 dan ook niet mogelijk voor de boa’s om aan deze streefwaarden te kunnen voldoen. Er bestaan geen onaanvaardbare risico’s van het niet voldoen aan de streefwaarden.

Van alle inrichting controles en evenementcontroles in het kader van de DHW/AW die in 2021 plaats hebben gevonden, is aan de streefwaarde (100%) voldaan. Bovendien zijn er geen bestuurlijke boetes geïnd in 2021, omdat er nog geen Verordening is vastgesteld en zijn alle ontvangen klachten/meldingen, 270 in totaal, behandeld. Hierdoor wordt ook aan de streefwaarden voor deze indicatoren voldaan.

 

Programma 2022

Het is erg afhankelijk van de coronamaatregelen om streefbare doelen, met name die voor de evenementen, in de planning te kunnen maken. De prognose voor 2021 werd gebaseerd op een situatie zonder coronamaatregelen. Dit lijkt voor de prognose van 2022 achterhaald te zijn. Om die reden wordt de prognose van 2022 op de cijfers van de voorgaande twee jaren gebaseerd.

In totaal staan er voor 2021 578 controles op het programma. De planning ziet er als volgt uit:

 

Voor de verwachte aantallen op het gebied van vuurwerk en carbid in 2022 is het goed om alvast op te merken dat in Nederland tijdens de jaarwisseling 2021/2022 een algeheel vuurwerkverbod geldt, m.u.v. vuurwerk in categorie F1 en carbid. Betreffende carbid zullen de boa’s deze jaarwisseling strenger toezien op het naleven van de regels zowel voor carbid schieten als in het kader van corona. De prognose is hierop aangepast.

 

Het accent zal in 2022 meer komen te liggen op het tegengaan en voorkomen van jeugd(overlast). Deze zorg zal bij één van de boa’s belegd worden. Hiertoe dient de betreffende boa opgeleid en getraind te worden.

 

In de bovenstaande grafiek zijn ook enkele categorieën opgenomen die uit de boa-enquête “Daar moet tegen opgetreden worden” voortvloeien. Deze enquête is door Gemeentebelangen Twenterand onder de inwoners van Twenterand gehouden om ergernissen ten aanzien van de openbare ruimte in kaart te brengen. Daaruit is een prioriteitenlijst handhaving ontstaan.

 

Verder zal capaciteit nodig zijn voor de campagne Terugwinnaars, waarbij de boa’s een aantal rondes met ROVA mee zullen lopen en de containers worden gecontroleerd op vervuiling. Hieruit zouden mogelijk boetes voort kunnen vloeien. De benodigde capaciteit is niet meegenomen in de bovenstaande prognose.

In 2021 is er een wetswijziging geweest ten aanzien van de afvoer en opslag van de inboedel bij woningontruimingen. Deze zorgplicht is bij gemeenten komen te liggen. Naar verwachting zal hier in 2022 capaciteit van de boa’s worden gevraagd, maar het is op voorhand niet duidelijk hoeveel dit betreft. Er zijn 3 zaken in de prognose opgenomen.

 

Ook in 2021 is gebleken dat duo controles, maar ook de afwisseling daarin, erg belangrijk zijn om de veiligheid van de boa’s te waarborgen. Met 3 personen, zal dat in 2022 nog steeds niet altijd mogelijk zijn. Hetzelfde geldt voor het uitvoeren van projectmatige controles, zoals controleren op overlast van campers en caravans, maar ook controles op zendmasten. Dit gebeurt nu alleen op repressieve wijze: handelen op basis van signalen of spontaan een overtreding ontdekken. Het streven is hier meer preventief te handen, middels projectmatig toezicht.

 

Om de voorgenomen werkvoorraad te realiseren, is 2,85 fte nodig. Er is 2,92 fte aan capaciteit beschikbaar. Dat is voldoende om de planning uit te kunnen voeren.

 

Afwijkingen en risico’s

De gevraagde boa inzet is door grote onzekerheid wat de coronamaatregelen betreft, niet voorspelbaar. Indien er in 2022 extra capaciteit beschikbaar moet worden gesteld aan het toezicht op en de handhaving van de naleving van de coronamaatregelen, dan zal dit ten koste gaan van andere taakgebieden.

 

In 2021 is het integraal veiligheidsplan vastgesteld. De taakstelling van de boa’s zal daar op afgestemd worden. De in het integraal veiligheidsplan gevraagde capaciteit kan invloed hebben op de inzetbaarheid van de boa’s voor de reguliere taken in 2022.

 

Kortom, er is een risico dat de geplande werkvoorraad niet behaald kan worden. De voortgang wordt periodiek besproken met de vaste medewerkers en waar nodig wordt extra capaciteit ingezet. Hiermee wordt voorkomen dat de achterstand verder oploopt en kan de taakuitvoering adequaat en op beheersniveau uitgevoerd worden.

VTH - Juridische zaken

 

De uitvoering van VTH-taken binnen het omgevingsrecht, de bijzondere wetten en lokale regelgeving is handen van de juridisch medewerkers van het team Omgeving. Het gaat dan met name om de behandeling van bezwaren tegen verleende vergunningen of intrekkingen en besluiten in relatie tot handhavingstaken. Bovendien ontwikkelen zij lokale regelgeving en worden VTH-producten juridisch getoetst. Het team Omgeving voert de juridische taken die zich (eventueel) aandienen in relatie tot de VTH-taken binnen de beschikbare formatie uit. Het betreft handhavingsbeschikkingen, zienswijzen, bezwaar en (hoger) beroep. Dit geldt ook voor juridische trajecten die voortvloeien uit de taak vergunningverlening. Daarnaast fungeren de juridisch medewerkers als vraagbaak ten behoeve van de taakonderdelen van het team. Voor het overige bestaat de taakuitvoering uit juridische advisering, collegiaal toetsen van diverse juridisch getinte producten en het actueel houden van wet- en regelgeving in relatie tot de VTH-taken. Mediatie wordt als mogelijkheid aangeboden door de gemeente om op een andere wijze dan een gerechtelijke procedure tot geschillenbeslechting te komen.

 

Evaluatie 2021

 

Werkvoorraad Juridische zaken 2021

Vergunningverlening

BRIKS*/Monument/Brandveiligheid/Milieu

OO&V (APV/DHW/AW/BW)

Integrale veiligheid/Ondermijning

Totaal

Bezwaar/zienswijze

0

Beroep

0

Hoger beroep

0

Handhaving

BRIKS*/Monument/Brandveiligheid/Milieu

OO&V (APV/DHW/AW/BW)

Integrale veiligheid/Ondermijning

Verzoeken tot handhaving

95

95

Beschikkingen last onder bestuursdwang

0

Beschikkingen last onder dwangsom

11

1

12

Invordering

1

1

Bezwaar

2

2

Beroep

0

Hoger beroep

0

Mediatie

0

totaal aantal zaken

110

*BRIKS: bouw, ruimtelijke ordening, inrit, kap en sloop

 

In 2021 waren er in totaal 110 juridische zaken. Dat is een forse toename t.o.v. 2020.

De oorzaak hiervan is gelegen in de 82 verzoeken tot handhaving die in het kader van kanaal Almelo-De Haandrik zijn ingediend. Hierbij is de hulp van een advocatenkantoor ingeschakeld.

Verder is het van belang op te merken dat 2 vacatures die begin boekjaar 2021 openstonden, pas in maart 2021 zijn opgevuld. Er is dus voor grofweg een half jaar minder tot geen juridische capaciteit geweest voor vergunningverlening en handhaving bouw, sloop, monumenten, brandveiligheid en RO. Dit is grotendeels opgevangen door de bestaande juridisch medewerker handhaving openbare orde en veiligheid en inhuur van juridische capaciteit.

 

De juridisch medewerker voert daarnaast in het kader van de Wet Bibob toetsen uit voor omgevingsvergunningen, activiteit bouwen en verzorgt sluitingen in het kader van de Opiumwet. In 2021 zijn er 3 sluitingen geweest en, zoals al eerder in de paragraaf “Toezicht en Handhaving – APV/DHW/AW, bijz. wetten en Kap” werd beschreven, 1 last onder dwangsom voor een overtreding van de Opiumwet.

Ook is er in 2021 in 1 geval een gebiedsverbod opgelegd in het kader van ondermijning.

 

Conclusie

Om de werkvoorraad uit te kunnen voeren, was in totaal ruim 2,17 fte beschikbaar. In 2021 zijn de taken adequaat uitgevoerd en is het beheersniveau voldoende.

 

Programma 2022

De werkvoorraad voor 2022 wordt geschat op 36 zaken. De prognose ziet er als volgt uit:

 

Werkvoorraad Juridische zaken 2022

Vergunningverlening

BRIKS*/Monument/Brandveiligheid/Milieu

OO&V (APV/DHW/AW/BW)

Integrale veiligheid/Ondermijning

Totaal

Bezwaar/zienswijze

1

1

Beroep

1

1

Hoger beroep

0

Handhaving

BRIKS*/Monument/Brandveiligheid/Milieu

OO&V (APV/DHW/AW/BW)

Integrale veiligheid/Ondermijning

Verzoeken tot handhaving

11

1

12

Beschikkingen last onder bestuursdwang

0

Beschikkingen last onder dwangsom

15

1

16

Invordering

0

Bezwaar

3

3

Beroep

1

1

Hoger beroep

0

Mediatie

2

2

totaal aantal zaken

36

*BRIKS: bouw, ruimtelijke ordening, inrit, kap en sloop

 

Op het moment van schrijven van dit UP is reeds bekend dat er 2 beslissingen op bezwaar zijn geweest in het begin van boekjaar 2022. Ook loopt er een beroepszaak die naar verwachting verder wordt behandeld in 2022. Deze cijfers zijn al meegenomen in de prognose.

 

Verdere capaciteit wordt in 2022 ingezet op:

  • Het opstellen werkafspraken met de provincie met als doel een snellere behandeling van aanvragen op het gebied van de Wabo;

  • De advisering en ondersteuning ten aanzien van kanaal Almelo-De Haandrik;

  • Deelname aan diverse projectgroepen en het opstellen van verordeningen en documenten m.b.t de Omgevingswet;

  • Deelname aan pilots m.b.t interne projecten (bijv. huisvesten vluchtelingen, statushouders en arbeidsmigranten).

Afwijkingen en risico’s

Voor 2022 worden geen afwijkingen verwacht. De risico’s blijven met de beschikbare capaciteit in voldoende mate beperkt. De taakuitvoering kan adequaat uitgevoerd worden en het beheersniveau blijft hiermee voldoende.

Beleid en lokale ambities

 

Naast wettelijk vereiste en niet wettelijk vereiste VTH-taken zijn er lokale wensen en ambities. De lokale ambities bevatten in de regel lokaal wenselijke activiteiten/zaken die op zich geen wettelijke uitvoeringsplicht kennen. Ze zijn in veel gevallen echter wel te relateren aan de VTH-taken en kunnen ondersteunend zijn in de productverbetering of nieuwe ontwikkelingen. Bovendien zijn de ambities zodanig geprognosticeerd dat de VTH-taken mee kunnen bewegen in diverse ontwikkelingen en toekomstige veranderingen. Organisatorische afstemming en het toekomstgericht blijven ontwikkelen van de organisatie zijn daarin belangrijke doelen. De evaluatie bevat de onderwerpen waar ook het team Omgeving capaciteit op in heeft gezet.

 

Evaluatie 2021 en zicht op 2022

Binnen de verschillende programma's is VTH-capaciteit ingezet voor de volgende onderwerpen:

  • a.

    Evenementennota

  • b.

    Verordening bestuurlijke boete

  • c.

    Centrumontwikkeling Vriezenveen

  • d.

    Invoering Omgevingswet

  • e.

    Agenda Duurzaam Twenterand

  • f.

    Kanaal Almelo – De Haandrik

  • g.

    Huisvesting vluchtelingen, statushouders en arbeidsmigranten

  • h.

    Woonwagenbewoning

  • i.

    Campagne Terugwinnaars

  • j.

    Intensivering asbestsanering daken en bodem

  • k.

    Aanpak illegale omroep Agentschap Telecom

Sub a.

De evenementnota heeft vorm gekregen. In 2022 worden nadere stappen gezet.

 

sub b.

De Verordening bestuurlijke boete bevindt zich in de ontwikkelfase. Er is een model die lokaal ingekleurd dient te worden. Bovendien moet worden beoordeeld af het op lokaal niveau aansluit met de regels die al bestaan in de reeds geldende Verordeningen. In 2022 wordt de ontwikkeling voortgezet.

 

Sub c.

Met name de medewerkers van de groep Beleid Ruimtelijke Ordening worden ingezet ten behoeve van de centrumontwikkelingen in Vriezenveen. Voor Vriezenveen wordt gewerkt aan een centrumvisie. Herstructureringsmaatschappij Overijssel (HMO) is daartoe ingezet alsmede de provincie. Maar ook de ondernemers zijn betrokken. In 2022 wordt de ontwikkeling voortgezet.

 

Sub d.

Aan de implementatie van de Omgevingswet (Ow) en de Wet kwaliteitsborging bouw (Wkb) is in 2021 verder uitvoering gegeven. Het team Omgeving is hier nauw bij betrokken. 2022 staat vooral in het teken van het productierijp maken van de VTH-keten, zowel intern als extern en het verder inregelen en beproeven van het Digitaal Stelsel Omgevingswet. Het specialisme Ruimtelijke ordening speelt een grote rol bij het op te stellen Omgevingsplan. De uitvoering van de verschillende taken en rollen wordt verder uitgewerkt. In dit omvangrijke proces wordt ook samengewerkt met de ketenpartners.

In 2021 heeft het eerste concept van de Omgevingsvisie Twenterand ter inzage gelegen. Dat is een strategische visie voor de lange termijn voor de gehele fysieke leefomgeving. De Omgevingsvisie is voor de hele gemeente en beslaat alle terreinen van de leefomgeving, zoals ruimte, water, milieu, natuur, landschap, verkeer en vervoer, infrastructuur en cultureel erfgoed. De visie komt in samenspraak met onze inwoners, ondernemers en andere betrokkenen tot stand. In 2022 worden nadere stappen gezet in de afronding.

 

Sub e.

Binnen de Agenda duurzaam Twenterand draagt het team Omgeving haar steentje bij waar het gaat om o.a. energievriendelijk bouwen en het stimuleren van bedrijven om zo energievoordelig mogelijk te werken en te bestaan. Bij controles van bouwobjecten is het vast onderdeel bij vergunningverlening en bij het toezicht om hier aandacht aan te schenken. Het programma loopt in 2022 ten einde.

Met ingang van 2021 zijn de maatregelen scherper gesteld in het nieuwe Stelsel EPG. Daarin wordt de energieprestatie van gebouwen bepaald en de kwaliteit van het Energieprestatie Advies geborgd. De Nederlandse Technische Afspraak (NTA 8800 ‘Energieprestatie van gebouwen’) vormt de basis aan de hand waarvan de energieprestatie van een gebouw kan worden bepaald. Dit staat in relatie tot de eisen voor BENG (Bijna Energie Neutrale Gebouwen) die ook in 2021 in werking is getreden.

Naar verwachting zal begin 2022 de duurzaamheidssubsidie van de gemeente Twenterand voor energiemaatregelen voor de bestaande bouw (koopwoningen) worden opengesteld. Vanuit de gemeente zal er gestimuleerd worden om bijvoorbeeld woningen te isoleren.

 

Sub f.

Eerder in dit UP kwam al aan bod dat de actuele teller van het aantal schadewoningen rondom kanaal Almelo-De Haandrik in de gemeente Twenterand op 260 ligt. Hieronder wordt een schema weergegeven van de onderverdeling van de actuele cijfers. Dit aantal kan nog stijgen.

 

Schadecategorie:

Aantal:

Zeer zware schade

8

Zware schade

14

Middel zware schade

28

Lichte schade

179

Overig

31

 

Op dit moment worden van de panden in bovenstaande tabel er 67 bouwkundig gemonitord. Hiervan worden 61 panden frequent gemonitord, 6 panden zijn eenmalig gemonitord. Van 1 pand is de frequente bouwkundige monitoring gestopt.

 

Sub g.

In 2021 liepen 2 pilot projecten ten aanzien van huisvesting van arbeidsmigranten. Op dit moment vindt nog toezicht en handhaving plaats op basis van de huidige bestemmingsregels, waarbij gekeken wordt naar o.a. de huishouding.

 

In 2022 wordt verder uitvoering gegeven aan de inventarisatie van (on)mogelijkheden om de huisvesting van arbeidsmigranten uit te breiden. Niet alleen voor arbeidsmigranten, maar ook voor vluchtelingen en statushouders worden de (on)mogelijkheden tot tijdelijke huisvesting geïnventariseerd. Indien er in de gemeente Twenterand extra huisvesting kan worden gerealiseerd voor vluchtelingen en statushouders, dan is de verwachting dat dit veel ambtelijke- en politiecapaciteit gaat kosten voor de toezicht en handhaving. Een deel van deze capaciteit zal extern moeten ingehuurd, waardoor de (uitvoerings)kosten zullen toenemen.

 

Sub h.

In 2021 is gestart met het vorm geven van het gemeentelijke woonwagenbeleid, waarin o.a. regels ten aanzien van huur/verhuur en de bestemming zijn opgenomen. In 2022 wordt de ontwikkeling voortgezet door o.a. locaties voor woonwagen bewoning te inventariseren.

 

Sub i.

De campagne Terugwinnaars is een actie vanuit de ROVA met betrekking op het goed scheiden van afval, waardoor dit leidt tot betere grondstoffen. Deze campagne wordt in 2021 en begin 2022 uitgevoerd door het controleren van afvalcontainers, communicatie en activiteiten in de wijk. Tijdens deze actie wordt er capaciteit gevraagd van de BOA’s tijdens een controleronde, om hiermee mensen aan te spreken op hun gedrag of het eventueel uitschrijven van een boete.

 

Sub j.

In 2022 zal er gewerkt worden aan een goede aanpak met het doel om de sanering van asbestdaken te stimuleren. Dit door middel van het aanpassen en flexibeler maken van ons beleid, het eventueel subsidiëren van initiatieven en het opschalen van de communicatie voor het saneren van kleinschalige asbestdaken.

 

Het Projectbureau BAS ontzorgt en faciliteert de provincie Overijssel en zeven gemeenten, waaronder Twenterand, bij het inventariseren, onderzoeken en saneren van met asbest(pulp) verontreinigde bodem. Verder is het Projectbureau een Kenniscentrum waarin ten behoeve van burgers, overheden en bedrijven kennis en expertise over asbest (in de bodem) wordt verzameld en beschikbaar gesteld.

 

Jaarlijks wordt door het Projectbureau in overleg met de gemeenten een programmering opgesteld waarin per gemeente is aangegeven is hoeveel onderzoeken en saneringen gepland staan en hoeveel m2, m3, en kosten daarmee gemoeid zijn. De programmering wordt in de vorm van een Uitvoeringsprogramma vastgesteld door GS. Hiermee kan het doel (schoner, gezonder en veiliger leefomgeving) worden gehaald. Er is geen reden om af te wijken van de ingeslagen weg.

 

Sub k.

Bij de huidige illegale omroeppraktijken gaat het niet alleen meer om het verstoren van de legale frequentiegebruikers. De laatste jaren zien we een aanmerkelijke verharding in het gedrag van notoire etherpiraten. Men gaat steeds verder in het belemmeren van toezichtactiviteiten. Dit uit zich in de vorm van zowel fysieke als online en op de persoon gerichte intimidatie en bedreiging. Hierbij komt de veilige uitoefening van publieke taken in het gedrang. Ook is er sprake van ondermijnende activiteiten en van crimineel gedrag op andere gebieden, zoals intimiderende burenoverlast en drugshandel. Dit zijn zorgelijke ontwikkelingen die een multidisciplinaire aanpak rechtvaardigen.

 

In het afgelopen jaar hebben we te maken gehad met twee gevallen van illegale omroepen. In de praktijk blijken dit arbeidsintensieve zaken te zijn. Dit komt doordat het steeds moeilijker wordt de fysieke daders te achterhalen. De antennemasten en zenders worden dan vaak geplaatst op openbare gronden, zoals van gemeenten of in natuurgebieden, of er wordt gebruik gemaakt van “gekraakte” opstelpunten van mobiele operators, hoogspanningsmasten, bomen of objecten zoals gemalen, stuwen.

 

Vanuit alle takken van toezicht en handhaving binnen het ruimtelijk domein wordt hier om ondersteuning gevraagd.

VTH - Milieu (ODT) en Asbestbodem

 

Doelen, indicatoren en streefwaarden

Het beoogd maatschappelijk effect is ‘een duurzame en leefbare omgeving’. Ten aanzien van het onderdeel Duurzaamheid, Milieu en VTH 2021 zijn de volgende, uit de doelenboom en op basis van het beleid VTH 2019-2022 afgeleide doelen, indicatoren en streefwaarden van belang voor het waarborgen van het beoogd maatschappelijk effect:

 

Doel

Subdoel

Activiteit

Indicator

Streefwaarde 2021

Streefwaarde 2022

Duurzaam handelen

Energieverbruik gereduceerd

Toezicht en handhaving

Controleren energiemaatregelen door bedrijven

>75

>65

Een schoner, gezonder en veiliger leefomgeving

Uitvoering UP gerealiseerd

Vergunningverlening

Verleende vergunningen/behandelde meldingen

100%

100%

Te laat verleende vergunningen

0%

0%

Toezicht en Handhaving

Aantal controles

100%

100%

Aantal bestuurlijke (her)controles milieu in handhavingssfeer

<25

<25

Aantal behandelde klachten

100%

100%

Saneringen (geluid, bodem etc.)

Bodem

Initiëren bodemsaneringen bij ruimtelijke ontwikkelingen

Indien noodzakelijk

Indien noodzakelijk

Geluid

Geluidsaneringsprojecten

Nog in uitvoering/Behandeling

Nog in uitvoering/Behandeling

Asbestbodem (bureau BAS)

Inventariseren en saneren asbest in de bodem

Uitvoeringsprogramma BAS

Uitvoeringsprogramma BAS

 

De (sub)doelen worden gehaald door te voldoen aan de bijbehorende streefwaarden van de indicatoren. Daarnaast worden per jaar in de programmabegroting de doelen vertaald in een aantal activiteiten. Het team Omgeving geeft uitvoering aan de (voor het team van toepassing zijnde) activiteiten en legt in dit UP daarover in de evaluatie van het betreffende onderdeel verantwoording af. Met het halen van de (sub)doelen en het uitvoeren van de activiteiten wordt het beoogd maatschappelijk effect gewaarborgd. Daar waar afgeweken wordt van de streefwaarden of waar activiteiten niet zijn uitgevoerd zal worden aangegeven welke risico’s en gevolgen er zijn en op welke wijze deze opgelost, dan wel beperkt moeten worden.

 

Alle uitvoerende, aan een inrichting gebonden, milieutaken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving en een aantal met name genoemde specialistische taken (geluid, bodem en asbest) worden uitgevoerd door de ODT. Uitzondering hierop is beleid en uitvoering ten aanzien van asbestbodem. Dat is uitbesteed aan Projectbureau BAS, waarop in het vorige hoofdstuk is ingegaan.

 

Resultaten en verwachtingen ODT

Hieronder volgt een beschouwing van de resultaten die op het moment van schrijven van dit UP bekend zijn in relatie tot prognoses en beleidsdoelstellingen. De jaarcijfers zijn op het moment van schrijven van dit uitvoeringsprogramma nog niet bekend. De ODT hanteert een periode van januari tot januari, terwijl in Twenterand de cijfers van oktober tot oktober worden gebruikt. Uitgegaan is van de rapportage over de eerste drie kwartalen van 2021 van de ODT, in combinatie met de cijfers van het laatste kwartaal van 2020 (waarvan de cijfers vervat zijn in het jaarverslag over 2020). Zodra de definitieve cijfers van de ODT beschikbaar zijn, wordt beoordeeld in hoeverre bijstelling van de planning noodzakelijk is.

 

In 2021 is er een tekort aan capaciteit ontstaan t.o.v. de werkvoorraad, voornamelijk binnen het onderdeel Toezicht en Handhaving. Deze ontwikkeling deed zich bij alle Twentse gemeenten voor. Het was niet eerder mogelijk hierop te sturen dan na bekendmaking van het tweede kwartaalrapportage in augustus 2021. Gezien de geringe mate van overschrijding en het verschil in boekjaar zagen we geen noodzaak om het UP van 2021 aan te passen. Na bekendmaking van de laatste cijfers van het boekjaar (derde kwartaalrapportage) eind oktober 2021, bleek dat de overschrijding fors was toegenomen. Om die reden hebben we de prognoses voor 2022 bijgesteld, met dien verstande dat er in 2022 meer capaciteit (0,5 fte) naar de ODT gaat.

 

Verder is opvallend de hoge werkvoorraad die de ODT op onderdelen heeft liggen. De werkvoorraad is overigens niet in de onderstaande grafieken in dit hoofdstuk meegenomen. Het is onduidelijk of de werkvoorraad invloed heeft op de resultaten van het boekjaar waarin de werkvoorraad is ontstaan of worden meegenomen in het volgende boekjaar.

 

Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving

 

Voor het taakveld Vergunningen wordt de vergunningenstrategie gehanteerd, die is opgenomen vastgestelde uniforme VTH Beleid Twente. Deze strategie biedt de algemene kaders en uitgangspunten voor vergunningverlening en de verschillende keuzemomenten hierin.

 

Voor het taakveld toezicht en handhaving zijn al geruime tijd strategieën in gebruik. Door toezicht te houden wordt gecontroleerd of wordt voldaan aan wet- en regelgeving en vergunningvoorschriften worden nageleefd. Voor de toezichthouders die de controle uitvoeren maakt de toezichtstrategie duidelijk hoe zij hun werk moeten uitvoeren. Ook geeft het inzicht in de verschillende soorten controles. Deze controles komen nader uitgewerkt ook aan de orde in de Producten en Diensten Catalogus (hierna: PDC). Om vervolgens, indien nodig, een goede uitvoering te geven aan handhaving, sluiten we aan bij de Landelijke Handhavingsstrategie (hierna: LHS). Beide strategieën zijn ook opgenomen in het uniforme VTH Beleid Twente.

 

Evaluatie 2021

 

Hieronder worden eerst de VTH-taken (wettelijke basistaken) besproken. De Specialismen en Projecten (de plustaken) komen verderop in dit hoofdstuk aan de orde.

 

Een inschatting maken van hoeveel aanvragen en meldingen er in een jaar binnen zullen stromen, is erg lastig, aangezien dit afhankelijk is van de marktvraag. Zie hieronder de werkvoorraad ten aanzien van de vergunningverlening van de ODT in 2021. In totaal zijn er 247 producten gerealiseerd. Er waren 205 producten geprognotiseerd.

 

Uit bovenstaande grafiek blijkt dat de algemene toestroom van aanvragen binnen vergunningverlening ondanks de coronamaatregelen hoog is gebleven. Wat opvalt is dat de ODT fors meer “bodem meldingen” en “melding sloop/asbest” heeft gerealiseerd dan waren geprognotiseerd voor 2021.

 

Ten aanzien van de toezicht en handhaving taken bij de ODT is eveneens een overzicht van de in 2021 bestaande werkvoorraad opgemaakt. Hieruit is af te leiden dat er 532 zaken gerealiseerd zijn. Er waren 486 zaken geprognotiseerd. Zie hieronder:

 

In 2021 is het aantal handhavingszaken explosief gestegen. Dit werd waarschijnlijk veroorzaakt door de striktere toepassing van de Landelijke Handhavingsstrategie (LHS). Vanuit de 19 uitgevoerde handhavingstrajecten in 2021 hebben 2 trajecten geleid tot het opleggen van een dwangsom. Dit betekent dat na het versturen van vooraankondiging last onder dwangsom (VLOD) meestal wordt voldaan aan het gestelde in de aankondiging. Het opleggen van een VLOD is hiermee een effectief middel dat positief bijdraagt aan het naleefgedrag.

 

Ook het aantal aspectcontroles kent een zichtbaar verschil. De aspecten die zijn gecontroleerd zijn divers en hebben voor de gemeente Twenterand onder andere betrekking op vervolgwerk vanuit klachten, vuurwerk, (tank)opslagen en grondwatermonitoring.

 

Conclusie

De verhouding tussen de gerealiseerde werkvoorraad en de verwachte werkvoorraad is in onbalans, vooral op het gebied van toezicht en handhaving.

Voor het taakveld Vergunningen geldt dat voldaan is aan de streefwaarde voor verleende vergunningen/behandelde meldingen (100%) en aan de streefwaarde voor de te laat verleende vergunningen (0%).

 

Voor het taakveld Toezicht en Handhaving geldt dat 73% van de geprognotiseerde controles daadwerkelijk zijn uitgevoerd (streefwaarde 100%), daarvan hebben 19 controles geleid tot een bestuurlijke (her)controle in de handhavingssfeer (streefwaarde <30) en zijn er 89% van de ingekomen klachten behandeld (streefwaarde 100%). Binnen dit taakveld is onduidelijk of aan de streefwaarde (>75) van controles op energiemaatregelen die door bedrijven getroffen worden, wordt voldaan. In het verleden heeft de ODT daar het volgende over aangegeven: “Het realiseren van energiebesparing bij bedrijven is een belangrijke voorwaarde om onze duurzaamheidsambities te halen. Bij alle reguliere controles vanuit het basistakenpakket van de OD worden de energiebesparing aspecten integraal meegenomen. Omdat het aantal controles achterblijft op de planning, is onduidelijk hoe dit doel gehaald wordt.”

Uit herhaalde navraag kregen wij de volgende reactie: ”Energiebesparing maakt wel deel uit van de periodieke controles, alleen is er niet expliciet op geschreven. Bij energierelevante bedrijven is hier dus wel aandacht voor geweest.”

Gelet op de 150 periodieke controles die in 2021 hebben plaatsgevonden, is dus onduidelijk of bij minstens 50% (>75) is gekeken naar de energiemaatregelen die het betreffende bedrijf of de inrichting getroffen heeft.

 

Programma 2022

 

In het VTH-beleid Twente is omschreven dat er iedere 5 jaar een wettelijke actualisatiecyclus van vergunning plichtige inrichtingen moet plaatsvinden. In het UP 2022 is door de ODT reeds 2 actualisatietoetsen gereserveerd voor de gemeente Twenterand, gelijkstaand aan 20% van het vergunning plichtige inrichtingenbestand. Tot op heden heeft de gemeente Twenterand geen rekening gehouden met de uitvoering van dit producttype. Met verhoogde inzet op actualisatie wordt voldaan aan de wettelijke actualisatieplicht en het vigerende VTH-beleid. Actualisatietoetsen kunnen gevolgen hebben voor de uitvoering en ‘workload’ van andere werkzaamheden. Toetsen kunnen bijvoorbeeld leiden tot een toename van procedures waarin de vereiste actualisaties daadwerkelijk worden doorgevoerd.

 

In het kader van de energiemaatregelen zou in 2022 de toezicht en handhaving op de energiebesparings- en informatieplicht door bedrijven (regeling VUE) uitgebreid kunnen worden. Mogelijk heeft dit gevolgen voor de capaciteit binnen toezicht en handhaving. Meer hierover wordt in 2022 duidelijk.

Bovendien verkent de ODT in 2022 welke rol zij kan spelen bij de uitvoeringtaken rondom ‘Energielabel C kantoren’, (verplicht per 2023) en maakt hierover afspraken met de bevoegde gezagen die deze toezichttaken door de ODT willen laten uitvoeren.

 

Mogelijke ontwikkelingen op het gebied van stikstof in 2022 kunnen gevolgen hebben voor de werkwijze en de capaciteit binnen de vergunningverlening. Hierover is meer te lezen in bijlage 8 (Uitvoeringsprogramma VTH 2022 Twenterand, Omgevingsdienst Twente).

 

Voor het taakveld Vergunningen is 1,13 Fte (1622 uren) beschikbaar en zal worden ingezet op de betreffende producten uit de PDC. Opgemerkt wordt dat het aantal producten (verwachte vraag) een inschatting betreft die is gebaseerd op de aantallen van 2021 en de ontwikkelingen en trends die voor 2022 van belang zijn.

Voor het onderdeel Toezicht en Handhaving is 3,79 Fte (5465 uren) beschikbaar. Deze capaciteit zal worden ingezet op de producten overeenkomstig de Twentse Norm (PDC).

Voor de prognose van 2022 wordt verwezen naar bijlage 8 (Uitvoeringsprogramma VTH 2022 Twenterand, Omgevingsdienst Twente).

 

Afwijkingen en risico’s

 

De mate waarin het beoogd maatschappelijk effect, zijnde ‘een duurzame en leefbare omgeving’, gewaarborgd wordt, is onvoldoende inzichtelijk. Dit is onwenselijk. Voor 2022 is het zaak om de resultaten meer inzichtelijk en beter meetbaar te maken.

De maandelijkse voortgangsgesprekken van de gemeente met de ODT worden gecontinueerd en de kwartaalrapportages worden kritisch gevolgd.

 

Specialismen en Projecten

 

Evaluatie 2021

 

Naast producten op het gebied van vergunningverlening en toezicht en handhaving, kennen we ook specialistische producten. Er is aangesloten bij de producten uit de PDC. Het taakveld specialismen en projecten is vraaggestuurd. Dat maakt een goede inschatting maken lastig. Er waren voor 2021 130 zaken geprognotiseerd. Er zijn 125 zaken gerealiseerd. Zie hieronder een overzicht van de specialistische producten in 2021:

 

Bovenstaand overzicht laat een fluctuerend beeld zien. Op hoofdlijnen bestaat het beeld dat minder vraag is naar adviesproducten dan vooraf werd ingeschat. Enerzijds heeft dat te maken met de registratie van adviesproducten en de aanlevering middels OD portaal. Anderzijds is de vraag naar adviesproducten zeer divers en jaarlijks afwijkend. Bij “informatieverstrekking/korte vragen OG” speelt veelal de vastlegging een rol.

 

De aanlevertermijn laat te wensen over. Het is vaak onduidelijk wanneer een advies verwacht mag worden. Hierover zijn diverse memo’s gedeeld met Twentse partners en is meerdere malen besproken in het AB. Het te laat aanleveren van adviezen vormt een risico voor de doorlooptijden van wettelijke procedures. De gevolgen hiervan kunnen een vergunning van rechtswege of een ingebrekestelling zijn.

 

Conclusie

Voor het taakveld Specialismen zijn geen specifieke doelen, indicatoren en streefwaarden te noemen. De aanlevertermijnen zorgen daarentegen wel voor risico van het behalen van overige doelen, indicatoren en streefwaarden.

 

Ten aanzien van het project energie en duurzaamheid zijn er in 2021 26 controles geweest waarbij specifiek is gekeken naar de naleving van de informatieplicht energie en 4 controles waarbij energiebesparing het belangrijkste aspect was. In slechts 2 gevallen bleek géén sprake te zijn van een overtreding. Uit hercontroles is gebleken dat 8 bedrijven de overtreding ongedaan hebben gemaakt.

 

Programma 2022

 

In het programma van 2022 is meer ruimte gereserveerd voor o.a. adviezen luchtkwaliteit, zodat de planning meer afgestemd wordt op de resultaten van 2021.

Voor het onderdeel specialismen en projecten is 0,58 Fte (832 uren) beschikbaar. Deze capaciteit zal worden ingezet op de producten overeenkomstig de Twentse Norm (PDC). Voor de prognose van 2022 wordt verwezen naar bijlage 8 (Uitvoeringsprogramma VTH 2021 Twenterand, Omgevingsdienst Twente).

 

Afwijkingen en risico’s

 

De specialistische taken worden op adequaat niveau uitgevoerd en het beheersniveau is voldoende.

De reeds ingezette maandelijkse voortgangsgesprekken van de gemeente met de ODT worden gecontinueerd en de kwartaalrapportages worden kritisch gevolgd. Indien nodig wordt opgeschaald naar een frequentere rapportage om tijdig te signaleren wanneer en waar extra inzet gewenst is.