| Organisatie | Assen |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Leidraad subsidiabele restauratiekosten |
| Citeertitel | Leidraad subsidiabele restauratiekosten |
| Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
| Onderwerp | bestuur en recht |
| Eigen onderwerp | ruimtelijke ordening |
Geen
Subsididieverordening gemeente Assen
1.Geen.
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-01-2007 | 21-05-2015 | nieuwe regeling | 16-11-2006 | BB 01124 / P 19159 |
Het begrip "subsidiabele kosten" is een weerbarstig begrip, omdat het niet gemakkelijk zó duidelijk en concreet kan worden gedefinieerd, dat het eenvoudigweg in de praktijk op ieder geval van restauratie toepasbaar is. Het is een illusie om te veronderstellen, dat alle grijze gebieden kunnen worden weg gedefinieerd, maar het is wel nodig om zo duidelijk mogelijk te zijn wat wèl en wat niet meetelt bij de subsidie. Alle betrokken partijen hebben er recht op te weten waaraan een subsidieaanvragen worden getoetst.
Wat is het doel van subsidie, met andere woorden: wat willen burgemeester en wethouders met subsidie aan herstel en instandhouding bereiken? Heel eenvoudig het volgende: beschermde monumenten zijn beschermd, omdat zij een cultuurhistorisch belang vertegenwoordigen, waarvan de samenleving vindt dat dat aan de komende generaties moet worden overgedragen. Dat belang wordt hier "monumentale waarde" genoemd. Die monumentale waarde leverde de reden voor bescherming op.
Het gaat bij subsidie dus om het herstel en instandhouding van de monumentale waarde. Werkzaamheden die op andere aspecten dan het herstel en het behoud zijn gericht, dan wel werkzaamheden die een wezenlijke wijziging van de waarde van het beschermd monument ten gevolge hebben, zijn niet subsidiabel, ook al behoedt die wijziging het monument voor leegstand en verval. Werkzaamheden ten behoeve van het gebruik of die gericht zijn op verfraaiing zijn niet subsidiabel. Geen subsidie wordt verleend voor het isoleren, verbetering van comfort of het bijdragen aan de exploitatie en ook niet om het terugbrengen van een reeds verloren monumentale waarde. Zo zullen de kosten voor het aanbrengen van onder meer installaties als centrale verwarming, water- en elektrische leidingen, riolering en sanitair niet aangemerkt worden als subsidiabele restauratiekosten.
De monumentale waarde kan men vinden in de beschrijving van het desbetreffende monument in het monumentenregister. Tot de monumentale waarde wordt in ieder geval de hoofdstructuur (het "casco") gerekend. Het casco bestaat uit de dragende onderdelen (fundering, balkdragende muren en balklagen), de vloeren en het omhulsel (buitenmuren en kap). Tot het casco wordt ook gerekend het binnenpleisterwerk van de muren die er deel van uit maken, alsmede de buitenafwerking, kozijnen en ramen. Tot de monumentale waarden worden in het algemeen ook die onderdelen gerekend, die de architectuurhistorische kenmerken van het monument bepalen, zoals gevelbekroning, monumentale stoepen en oude kapconstructies. Datzelfde geldt voor interieuronderdelen. Hierbij kan gedacht worden aan plafonds met decoratief stucwerk, schoorsteenpartijen, wandafwerking (tegels) en betimmeringen. Daarnaast kan ook nog het oordeel van burgemeesters en wethouders er toe leiden dat aan bepaalde onderdelen of objecten monumentale waarden mag worden toegekend.
De meest voor de hand liggende wijze van instandhouding is het plegen van regelmatig onderhoud. Vaak is sprake van achterstallig onderhoud, om maar niet te spreken van verwaarlozing. Een goede bouwkundige staat kan op drie manieren worden geëffectueerd:
Aangezien alleen de tweede en derde methode in aanmerking komen voor subsidiering, zal hieronder op deze methoden dieper worden ingegaan.
Maatregelen ter voorkoming van vochtdoorslag en optrekkend vocht bij muren (maar niet dan na grondig onderzoek naar de oorzaken en de toe te passen methode) en het aanbrengen van voorzieningen ter voorkoming van beschadiging en aantasting (bij bijvoorbeeld gebrandschilderd glas) zijn subsidiabel. De te subsidiëren voorzieningen dienen primair ter bescherming van de monumentale waarde, dus niet ten behoeve van het gebruik.
Constructief herstel en conservering
Onder constructief herstel wordt verstaan het door herstel of door partiele vernieuwing weer in goede staat (terug)brengen van onderdelen die in een vervallen, vergane of aangetaste toestand verkeren. Onder conservering wordt verstaan het behandelen van onderdelen, die vervallen of aangetast zijn, gericht op het handhaven in de bestaande verschijningsvorm en op het behoud van het oorspronkelijk materiaal.
In aansluiting op het hiervoor gestelde ten aanzien van de monumentale waarde zullen de herstelkosten voor de hoofdstructuur in aanmerking komen voor subsidiering, tenzij het register duidelijk aangeeft dat het monument beschermd is "vanwege" één bepaald onderdeel. In deze gevallen zullen alleen dié onderdelen gesubsidieerd worden. Het te subsidiëren onderdeel zal altijd in een constructief slechte toestand moeten zijn of het zal aangepakt moeten worden op andere constructief slechte onderdelen te kunnen herstellen (bijvoorbeeld het wegnemen van betimmering om de muren daarachter te kunnen herstellen). Er zal echter altijd sprake moeten zijn van een sobere en doelmatige aanpak.
De binnenafwerking van het casco is alleen subsidiabel op basis van - ook hier weer - een sobere en doelmatige afwerking en als er monumentale waarden zijn, zoals bij betimmering, plafond, vloeren en dergelijke, die in verband met hun waarde gehandhaafd dienen te worden. In beginsel dient ervan te worden uitgegaan dat herstel geschiedt in de bestaande en oorspronkelijke vormgeving en met behulp van de daarbij behorende oude constructiewijzen. Soms echter kan er ter wille van de kosten, of ter wille van het behoud van andere, aangrenzende onderdelen aanleiding zijn hiervan af te wijken. Men kan dan voor moderne constructies kiezen en moderne materialen toepassen. Voorbeelden: het maken van een kap met behulp van moderne spanten, indien de bestaande kapconstructie niet meer te handhaven is; het herstellen van verrotte balkkoppen door middel van kunststoffen; het vervangen van een begane grondvloer door beton als dit om constructieve redenen nodig is. De werkzaamheden dienen in elk geval op een sobere en doelmatige wijze te worden uitgevoerd en zijn dan subsidiabel. Hier geldt dat voor de veranderingen een vergunning ingevolge de Monumentenverordening is vereist.
Indien voor de handhaving van bepaalde waardevolle onderdelen extra constructies moeten worden toegepast, zijn de kosten hiervoor ook subsidiabel; zoiets doet zich bijvoorbeeld voor bij het maken van een nieuwe balklaag boven een bestaande balklaag, die een bijzonder hoge monumentale waarde heeft (onder andere door beschilderingen) en die niet is te herstellen zonder hem ingrijpend te vernieuwen. Het gaat hier om het behoud van waardevolle onderdelen. Bij het aanbrengen van een nieuwe vloer in verband met de extra belasting als gevolg van een nieuwe bestemming zijn de kosten niet subsidiabel.
Bij conserveringswerkzaamheden kan gedacht worden aan het behandelen van houtwerk dat is aangetast door houtworm, bont knaagkever, boktor, zwam e.d. en het impregneren van poreuze materialen waarvan de fysieke samenhang is verloren. Ook het fixeren van (muur)schilderingen is een duidelijk voorbeeld van conservering.
In alle gevallen zijn de kosten verbonden aan het onderzoek naar de oorzaak van het funderingsverval waarmee de noodzaak van de werkzaamheden kan worden aangetoond, subsidiabel. Het komt dikwijls voor dat funderingen worden aangetast ten gevolge van activiteiten in de ondergrond in de omgeving van het monument. Bekend zijn de gevolgen van grondwateronttrekking bij houten paalfunderingen. In dergelijke gevallen dient onderzocht te worden of de schade te verhalen is op de veroorzaker ervan. Kosten verbandhoudend met herziening en/of verzwaring van de fundering ten behoeve van een andere bestemming van het pand zijn niet subsidiabel.
Bij kaprestauraties, waarbij - naast herstel van de bestaande toestand - dakbeschot en isolatie worden aangebracht worden de volgende beleidsregels gehanteerd. Bij dakbeschot ligt het anders dan bij isolatie. Dakbeschot heeft een constructieve functie, want het verstijft de kapconstructie en sluit weersinvloeden en vuil buiten. In die zin is het aanbrengen van dakbeschot een beschermende maatregel en derhalve volledig subsidiabel. Zeker in de huidige tijd, waarin het schoonmaken en aansmeren van dakpannen bij onbeschoten kappen problemen oplevert, is een beschieting wenselijk. Behalve door middel van een houten dakbeschot is beschieting mogelijk met dakplaten, maar bij historische kappen kunnen deze niet altijd worden toegepast vanwege het vaak grillige verloop van dakvlakken. Ook als de oude sporen gehandhaafd blijven, is de toepassing van dakplaten niet altijd mogelijk door de standaardafmetingen. Beide systemen (dakbeschot of dakplaten) zijn subsidiabel. Bij gebruik van isolerende dakplaten zijn de materiaalkosten slechts voor 50% subsidiabel. Dakrestauraties zijn alleen subsidiabel als de bestaande toestand slecht is en aanleiding geeft tot constructief ingrijpen. Beschieten van een goede, doch onbeschoten kap, met als enig doel er een beter bruikbare ruimte onder te maken, is niet subsidiabel. Voor subsidiering moet altijd een constructieve noodzaak aanwezig zijn.
Schilderwerk is te beschouwen als normaal onderhoud en dus niet subsidiabel. Wanneer de te schilderen onderdelen worden gerestaureerd en de restauratiekosten daarvan subsidiabel zijn, is het schilderwerk van die onderdelen echter wel subsidiabel.
Het schoonmaken van wanden, vloeren en plafonds die bedekt zijn met algen en mossen is subsidiabel als de verwijdering daarvan op eenvoudige wijze te realiseren is. De monumentale waarde mag daarbij niet worden aangetast door het gebruik van agressieve schoonmaakmiddelen of - methoden.
Dit is subsidiabel indien uit oogpunt van monumentenzorg noodzakelijk.
Indien een monument eerder aan bepaalde onderdelen of geheel is gerestaureerd en als daarvoor in het verleden subsidie is verstrekt, wordt zeer kritisch gekeken of wederom tot subsidiering kan worden overgegaan. En wel ongeacht of de posten en kosten overigens als subsidiabel kunnen worden aangemerkt. Daarvoor is een aantal redenen: voor de eigenaar (of de vorige eigenaar) zijn als gevolg van eerdere subsidiering verplichtingen ontstaan, te weten onderhoudsplicht en de verzekeringsplicht. Het zal dus helemaal afhangen van de reden, waarom opnieuw een aanvraag is ingediend, of deze geheel of gedeeltelijk gehonoreerd kan worden. Overigens wordt dit uitgangspunt - het spreekt vanzelf - in alle redelijkheid toegepast.
Het komt vaak voor dat bepaalde delen van monumenten zeer moeilijk of niet bereikbaar zijn zonder steigerwerken, hoogwerkers e.d. het kan in zo'n situatie gewenst zijn voorzieningen aan te brengen om die gedeelten gemakkelijk te bereiken. Eenvoudige voorbeelden zijn het aanbrengen van dakkapellen of luiken zodat kapgedeelten, die van binnenuit niet bereikbaar zijn, van buitenaf toegankelijk zijn ten behoeve van inspectie. Bij leien dakbedekkingen is het van belang voldoende lei- en klimhaken (en op de juiste plaats) aan te brengen in verband met het onderhoud. Het aanbrengen van dergelijke voorzieningen is subsidiabel,
Het zelf uitvoeren van werkzaamheden - dus in plaats van ze te laten verrichten - is geen bezwaar. Indien een eigenaar zelf werkzaamheden in het kader van een restauratie verricht, zijn diens 'loonkosten' niet subsidiabel tenzij hij die werkzaamheden verricht in het kader van een door hem gedreven ondernemen. Let op: materiaalkosten kunnen wel subsidiabel zijn.
Verrekening van de geïnde of te innen verzekeringspenningen vindt plaats zoals in het volgende voorbeeld: Stel dat sprake is van een restauratie, waarbij de begroting voor 75 % subsidiabel is en waarbij € 160.000,-- aan verzekeringspenningen geïnd (kunnen) worden.
* subsidiabel is 375.000,-- : 500.000,-- = 0,75, d.w.z. 75 %
Derhalve naar rato 75 % van de verzekeringspenningen of € 120.000,-- in mindering op de subsidiabele kosten te brengen.
Legeskosten zijn subsidiabel, althans voorzover zij betrekking hebben op subsidiabele werkzaamheden.
Precariorechten zijn niet subsidiabel. Precariorechten zijn heffingen voor voorzieningen op en boven de openbare grond, die bijvoorbeeld kunnen bestaan uit een tijdelijke bouwkeet ten behoeven van de restauratie.
Onvoorziene kosten (o.a. loon- en prijsstijgingen)
De post 'onvoorzien' is voor het bekostigen van uitgaven voor loon- en materiaal prijsstijgingen in de periode die ligt tussen het moment van de subsidieaanvraag (d.w.z. het moment van opstellen van de begroting) en de periode waarin de werkzaamheden worden uitgevoerd. Tevens is deze post bedoeld voor het bekostigen van uitgaven voor onvoorziene subsidiabele werkzaamheden. Indien onomstotelijk vaststaat, dat met 5% 'onvoorzien' niet kan worden volstaan, kan een nieuwe aanvraag voor het meerdere worden ingediend.
Financieringskosten, zoals (bouw-)rentelasten, notaris- en afsluitkosten bij leningen enzovoorts, zijn niet subsidiabel.
Omzetbelasting / BTW: Subsidiabel zijn de kosten van de Omzetbelasting/BTW tot een maximum van 6% op schilder- en stukadoorswerk en van 19% op de overige werkzaamheden, tenzij deze fiscaal verrekenbaar is.
Tussentijdse aanpassing van de BTW-percentages wordt in deze beschouwd als meer- of minderwerk.
De restauratiekosten worden in drie groepen ingedeeld:
de aannemerskosten bestaan uit:
Kosten van de hoofdaannemer die niet direct aan een onderdeel zijn toe te wijzen, die onder meer betrekking hebben op: verzorgend, uitvoerend en administratief personeel op het werk, tijdgebonden materieel, keten, loodsen, containers e.d., bouwplaats e.d., verbruikskosten bewaking, verletbestrijding, bereken- en tekenwerk e.d. Slechts in uitzonderingsgevallen kan een toeslag van maximaal 3% worden geaccepteerd, indien de situering van de bouwplaats tot zodanig gecompliceerde extra constructies en/of activiteiten leidt, dat vergoeding gerechtvaardigd is.
Die kosten die samenhangen met de algemene leiding van het bedrijf en die van de algemene en administratieve diensten.
Het bedrag dat voor de hoofdaannemer overblijft nadat alle met het werk samenhangende kosten en risico's zijn betaald; risico: onvoorziene omstandigheden, uitvoeringsrisico's, niet verrekenbare loon- en materiaalkostenstijgingen.
De kosten van derden kunnen velerlei zijn. Het zijn posten die door de architect niet in het bestek van de restauratieaannemer zijn opgenomen. Kosten van derden kunnen zijn: beeldhouwwerk, bijzonder schilderwerk, werkzaamheden aan het interieur en aan installaties. Deze werkzaamheden kunnen door de architect middels aparte bestekken worden opgedragen aan derden.
Deze kosten worden opgebouwd uit:
Tot de bouwsom behoren zowel de subsidiabele kosten
als de niet subsidiabele kosten.
Winst en risico ………. % samen ..…%
Bliksem + brandbeveiliging€ …………….
Honorarium (volgens SR) € …………….