Organisatie | Tiel |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | Verordening inzake de winkeltijden Tiel 2009 |
Citeertitel | Verordening winkeltijden Tiel 2009 |
Vastgesteld door | gemeenteraad |
Onderwerp | financiën en economie |
Eigen onderwerp | winkeltijden |
Deze regeling vervangt de verordening winkeltijden Tiel 1997.
De Eerste verordening tot wijziging van de Verordening winkeltijden Tiel 2009 treedt in werking op 2 maart 2013.
Beleidsregels ontheffing avondwinkels op zon- en feestdagen;
Koopzondagen/feestdagen winkelcentra;
Koopzondagen/feestdagen bedrijventerreinen;
Koopzondagen/feestdagen promenade;
Koopzondagen/feestdagen overig.
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
02-03-2013 | 07-01-2014 | gewijzigde regeling | 13-02-2013 Zakendgids 01-03-2013 | Regelgevingregister 2009, nr. 7.02 Gemeenteraad 18-11-2009, nr. 9; 1e wijziging: regelgevingregister 2013, nr.7.01, gemeenteraad 13-2-2013, nr.5g | |
05-12-2009 | 02-03-2013 | nieuwe regeling | 18-11-2009 | Regelgevingregister 2009, nr. 7.02 Gemeenteraad 18-11-2009, nr. 9 |
overwegende dat de regeling inzake winkeltijden actualisering behoeft;
er behoefte is aan een regeling ten behoeve van de openstelling van avondwinkels op zondagen;
gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 18 november 2009;
gehoord het advies van de commissie samenleving d.d. 3 november 2009;
gelet op de artikel 147 Gemeentewet en artikel 3 Winkeltijdenwet;
onder intrekking van de Verordening winkeltijden Tiel 1997, vast te stellen de navolgende Verordening inzake de winkeltijden Tiel 2009,
Artikel 3 Intrekken of wijzigen van de ontheffing
Het college van burgemeester en wethouders kan een ontheffing intrekken of wijzigen indien:
Een ontheffing kan worden verleend voor het gehele grondgebied van de gemeente en gedurende het gehele kalenderjaar indien die ontheffing betrekking heeft op evenementen of activiteiten die overwegend zijn gerelateerd aan de centrumfunctie van de gemeente Tiel in de Betuwestreek dan wel aan de geschiedenis van de gemeente Tiel als een van de oudste steden van Nederland.
Toelichting verordening winkeltijden
Op 1 juni 1996 is de Winkeltijdenwet tezamen met het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet in werking getreden. Deze wet stelt ruimere regels voor de openingstijden van winkels. De Winkelsluitingswet 1976 en het bijbehorende vrijstellingenbesluit zijn op dat moment ingetrokken.
De tekst van de Winkeltijdenwet en het bijbehorende Vrijstellingenbesluit zijn gepubliceerd in het Staatsblad van 28 maart 1996, onder nummer 182 en 183.
Uitgangspunten Winkeltijdenwet
De Winkeltijdenwet kent andere uitgangspunten dan de Winkelsluitingswet.
Zo is gekozen voor meer keuzevrijheid van de detaillist bij de openstelling van de winkel. De detaillist krijgt meer ruimte om de openingstijden af te stemmen op behoeften van (potentiële) klanten. Daarnaast is gekozen voor ruimere bevoegdheden voor de gemeente om ook buiten de wettelijke openingstijden winkelopening toe te staan. De basisgedachte hierbij is dat daarbij aan de hand van plaatselijke omstandigheden kan worden bezien of langere openingstijden toelaatbaar zijn. Met deze uitgangspunten hangt een minder vergaande wettelijke regulering van winkeltijden samen. Deze deregulering vormt, naast de keuzevrijheid van de detaillist en de decentralisatie, het derde uitgangspunt van de wet.
In concreto komen deze uitgangspunten neer op de volgende hoofdlijnen in de Winkeltijdenwet:
Op zon en feestdagen is winkelopening niet toegestaan. Voor maximaal 12 zon en feestdagen per kalenderjaar kan de gemeente vrijstelling van deze verplichte sluiting verlenen. Als feestdagen worden hierbij aangemerkt nieuwjaarsdag, tweede paasdag, hemelvaartsdag, tweede pinksterdag en eerste en tweede kerstdag.
1.1 Ruimere openstellingsmogelijkheden winkels
In de Winkeltijdenwet is winkelopening toegestaan op werkdagen tussen 06.00 uur en 22.00 uur. De openstelling van winkels gedurende deze uren is ongelimiteerd. Binnen dit tijdsbestek kunnen gemeenten ook geen beperkingen aan de openstelling van winkels opleggen. Hiermee samenhangend komt de verplichting voor winkeliers te vervallen om een door de gemeente gewaarmerkte aankondigingskaart van de openingstijden bij de ingang van de winkel aan te brengen. De winkelier kan aldus binnen dit tijdsbestek geheel naar eigen inzicht de winkel openstellen.
Ook in de Winkeltijdenwet geldt als algemene regel dat op zon en feestdagen winkels gesloten zijn. Deze regel is B evenals onder het regime van de Winkelsluitingswet 1976 B niet van toepassing op winkeliers die een geloofsovertuiging aanhangen welke de wekelijkse rustdag op een andere dag dan de zondag houdt. Deze winkeliers dienen dan wel op hun eigen religieuze rustdag hun winkel gesloten te houden. In het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet is daarbij bovendien voorzien in vrijstellingen van de verplichte zondagssluiting voor winkels die reeds van oudsher ook op zondag geopend zijn. Uitgebreidere informatie over het vrijstellingenbesluit staat in het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet.
De wet is niet alleen van toepassing op winkels, maar ook op andere vormen van detailhandel, zoals de ambulante handel.
1.2 Gemeentelijke bevoegdheden
Zoals aangegeven is in de Winkeltijdenwet gekozen voor ruimere bevoegdheden voor de gemeente om ook buiten de wettelijke tijden winkelopening toe te staan.
Deze bevoegdheden kunnen worden ingedeeld in:
1.2.1 Bevoegdheden op werkdagen
De gemeentelijke bevoegdheden op werkdagen behelzen feitelijk de mogelijkheid om ook na 22.00 uur winkelopening toe te staan (art. 7).
In de Winkeltijdenwet is ervoor gekozen om de bevoegdheid om op werkdagen buiten de wettelijke openingstijden ook openstelling van winkels toe te staan, bij de gemeente neer te leggen. Dit betekent niet alleen dat de gemeente hiertoe ruimere mogelijkheden krijgt, maar tevens dat in een winkeltijdenverordening een bepaling moet voorzien om de detailhandelsactiviteiten mogelijk te maken die na 22.00 uur op werkdagen plaatsvinden. Een voorbeeld hiervan zijn de avondwinkels.
1.2.2 Bevoegdheden op zon en feestdagen
De gemeenteraad heeft op grond van artikel 3, eerste lid de bevoegdheid om per kalenderjaar maximaal twaalf zon en feestdagen als koopzondag aan te wijzen. Deze bevoegdheid geldt per deel van de gemeente afzonderlijk en kan worden overgedragen aan het college van burgemeester en wethouders.
Artikel 2, eerste lid, onder b, van de wet noemt zowel de feestdagen (nieuwjaarsdag, tweede paasdag, hemelvaartsdag en eerste en tweede kerstdag) als de dagen waarop een zogenoemd 19.00 uur regime geldt (Goede Vrijdag, 4 mei en 24 december; hierna te noemen: 19 uur dagen). Het begrip feestdagen is gedefinieerd in artikel 1 van het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet en in artikel 1, onder b, van de verordening. De 19 uur dagen vallen daar niet onder.
Nu in artikel 3, eerste lid, slechts gesproken wordt over zon en feestdagen, betekent dit dat deze dagen niet als 'koopzondagen' kunnen worden aangewezen indien zij op een zondag vallen. Voor Goede Vrijdag ontstaat dit probleem uiteraard niet, aangezien deze dag altijd op een vrijdag valt.
De wet voorziet in artikel 3, vierde lid, in een bevoegdheid van de gemeente om in een verordening aan een avondwinkel een ontheffing te verlenen voor opening op zon en feestdagen tussen 16.00 en 24.00 uur. Per 15.000 inwoners van de gemeente mag slechts één avondwinkel worden aangewezen. In gemeenten met minder dan 15.000 inwoners mag aan één winkel een dergelijke ontheffing worden verleend. Deze bepaling komt in plaats van de avondwinkelbepaling in de Winkelsluitingswet 1976. Evenals onder de Winkelsluitingswet 1976 dienen deze avondwinkels zich hoofdzakelijk te richten op de verkoop van eet en drinkwaren, met uitzondering van sterke drank in de zin van artikel 1 van de Drank en Horecawet. Een avondwinkel in de zin van de Winkeltijdenwet kan dus op zondagen, feestdagen en 19uur dagen geopend zijn.
In afwijking van de bepalingen in de Winkelsluitingswet 1976 mogen betrokken winkels thans op werkdagen ook gedurende de reguliere winkeltijden, dus tussen 06.00 uur en 22.00 uur, onbeperkt geopend zijn. Daarnaast kan nog vrijstelling of ontheffing worden verleend voor de uren tussen 22.00 uur en 06.00 uur.
1.2.3 Bevoegdheden voor specifieke situaties: toerisme en grensverkeer
De gemeente behoudt de bevoegdheid (artikel 3, derde lid, onder a) om bij verordening voor het plaatselijke toerisme een vrijstelling te verlenen. Deze vrijstelling kan worden verleend voor de gehele gemeente of een deel daarvan. Hierbij geldt de wettelijke voorwaarde dat de lokale aantrekkingskracht voor toeristen niet wordt bepaald door de vrijgestelde winkelopening. Deze bevoegdheid is uitgewerkt in artikel 8 van de verordening.
Zondagopening van campingwinkels kan dus op dit artikel worden gebaseerd. Het terrein waarop de camping ligt kan worden aangewezen als toeristisch gebied.
Evenals onder de Winkelsluitingswet 1976 heeft de gemeente de mogelijkheid om voor grensoverschrijdend verkeer een vrijstelling te verlenen aan winkels in de nabijheid van grensovergangen langs daarop aansluitende doorgaande wegen.
Ongewijzigd zijn de bevoegdheden van het college van burgemeester en wethouders om bij plotseling opkomende bijzondere omstandigheden een vrijstelling van de verplichte winkelsluiting te verlenen. Daarnaast kan het college op grond van een verordening op verzoek een ontheffing verlenen bij bijzondere gelegenheden van tijdelijke aard en voor het uitstallen van goederen.
Alle op grond van de verordening te verlenen vrijstellingen en ontheffingen kunnen onder beperkingen worden verleend en kunnen aan voorschriften worden gebonden.
In artikel 4 van het oude Besluit gemeentelijke ontheffingen Winkelsluitingswet 1976 was een regeling opgenomen voor kunstateliers en galeries. Dit Besluit is op 1 juni 1996 vervallen. Onder de Winkeltijdenwet bestaat geen afzonderlijke regeling meer. Op grond van artikel 4, tweede lid, van de wet, zoals uitgewerkt in artikel 7, eerste lid van de verordening, kunnen burgemeester en wethouders ontheffing verlenen voor de zon en feestdagen voor afzonderlijke situaties. De wet laat hierin de gemeenten beleidsvrijheid.
1.3 Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet
In het Vrijstellingenbesluit worden aan enkele vormen van detailhandel landelijke vrijstellingen verleend van de in de Winkeltijdenwet opgenomen verboden van openstelling. Hierbij worden landelijke vrijstellingen voor de gehele week en landelijke vrijstellingen voor alleen zon en feestdagen onderscheiden. Voor de bij de laatste categorie betrokken detailhandelsactiviteiten kunnen voor de werkdagen op lokaal niveau vrijstellingen en ontheffingen worden verleend.
Aan dit onderscheid ligt de keuze ten grondslag om het zwaartepunt bij de mogelijkheid voor het verlenen van vrijstellingen bij de gemeenten te leggen. Voor een beperkt aantal detailhandelsactiviteiten wordt het beschikken over een vrijstelling gedurende de gehele week evenwel van dergelijk landelijk belang geacht, dat hiervoor landelijke vrijstellingen zijn opgenomen. Het betreft de detailhandel in instellingen voor de volksgezondheid, verkeer en vervoer en de verkoop van nieuwsbladen en tijdschriften. Aangezien de bevoegdheid van gemeenten om detailhandel op zon en feestdagen toe te staan beperkt blijft tot twaalf dagen per jaar, voorziet het besluit ook in landelijke vrijstellingen voor enkele soorten detailhandel, die van oudsher op zon en feestdagen plaatsvindt. Het betreft deels winkels die gewoonlijk ook op werkdagen na 22.00 uur geopend zijn. Om de openstelling van deze winkels dan mogelijk te maken, kan in de verordening een vrijstelling of mogelijkheid voor het verlenen van een ontheffing worden opgenomen.
1.3.1 Vrijstellingen geldende op zon en feestdagen en op werkdagen
De gedurende de gehele week van kracht zijnde vrijstellingen zijn alleen van toepassing op:
De colleges van B en W krijgen daarbij de bevoegdheid om op verzoek een ontheffing te verlenen voor verkooppunten van uitsluitend of hoofdzakelijk eet en drinkwaren, prentbriefkaarten, nieuwsbladen en tijdschriften, alsmede bloemen en planten, op ten hoogste 250 meter afstand van de publieksingang van een ziekenhuis of verpleeghuis. Deze ontheffing mag gelden vanaf een half uur voor de aanvang van de bezoektijden tot het einde daarvan.
1.3.2 Vrijstellingen geldende uitsluitend voor zon en feestdagen
Vrijstellingen voor uitsluitend de zon en feestdagen worden in dit besluit verleend voor:
Winkels in of op het terrein van bejaardenoorden, waar uitsluitend of hoofdzakelijk eet en drinkwaren, prentbriefkaarten, nieuwsbladen en tijdschriften, alsmede bloemen en planten worden verkocht. Winkels in fotoartikelen, indien betreden noodzakelijk is voor het maken van portretfoto's ter gelegenheid van de Eerste Heilige Communie.
Evenals onder het regime van de Winkelsluitingswet 1976 blijft de controle op de naleving van de regels in eerste instantie een taak van de plaatselijk bevoegde politie in overleg met de gemeente. De Economische Controledienst (ECD) wordt daarbij ingeschakeld als er een landelijke coördinatie vereist is.
Voor de omschrijving van het begrip feestdagen is aansluiting gezocht bij artikel 2 van de wet. Koninginnedag is in de wet niet meer aangemerkt als een feestdag.
Artikel 2 Overdracht van de ontheffing
De bepaling bindt de overdracht van de ontheffing aan de toestemming van burgemeester en wethouders. Deze tussenkomst geeft het college de gelegenheid om inzicht te krijgen in de handel en wandel van de opvolger.
Artikel 4 Zon en feestdagenregeling
Op maximaal twaalf zon en feestdagen per jaar kan afgeweken worden van het sluitingsverbod. Burgemeester en wethouders hebben deze bevoegdheid gedelegeerd gekregen van de gemeenteraad. Voor de toepassing van het artikel kan de gemeente in afzonderlijke delen gesplitst worden.
Artikel 5 Openstelling van avondwinkels op zon en feestdagen
Het afwijkende openstellingsregime op zon en feestdagen maakt het noodzakelijk voor winkels die op werkdagen tot 22.00 uur, of met ontheffing tot latere tijdstippen geopend zijn en waar hoofdzakelijk eet en drinkwaren worden verkocht een afzonderlijke regeling in de verordening op te nemen. Met deze regeling wordt het mogelijk dat deze beperkte groep avondwinkels ook op zondagavond en de avond van een feestdag open kan zijn. Op het moment van vaststelling bedroeg het inwoneraantal van Tiel grofweg 42.000. De gemeente Tiel beoogt een ruime regeling. Om die reden wordt het in artikel 3 lid 4 van de Wet genoemde maximum van één ontheffing per 15.000 inwoners gehanteerd.
Artikel 6 Ontheffing zon en feestdagenregeling voor afzonderlijke situaties
Het artikel is gebaseerd op artikel 4 van de wet. Het stellen van voorschriften en beperkingen is mogelijk.
Artikel 7 Openstelling op werkdagen tussen 22.00 en 06.00 uur
Artikel 7 van de wet geeft de mogelijkheid de openingstijden op werkdagen tussen 22.00 en 06.00 uur te reguleren. Dat kan door gebieden aan te wijzen waarin het verbod niet geldt of door vormen van detailhandel aan te wijzen waarvoor het verbod niet geldt. Ook kan in afzonderlijke gevallen ontheffing verleend worden.
Per geval moet een afweging worden gemaakt of de gewenste openstelling zich verhoudt met belangen van de woon en leefomgeving en de openbare orde. Daarbij kan onder meer gekeken worden naar de ligging van de winkel en de verkeerssituatie.
De vrijstellingen en ontheffingen kunnen onder beperkingen en voorschriften worden verleend.
In het Vrijstellingenbesluit is voor een aantal overige vormen van detailhandel alleen de openstelling op zon en feestdagen geregeld. De openstelling van deze vormen van detailhandel op de uren tussen 22.00 en 06.00 uur op werkdagen wordt door de verordeningsbepaling geregeld.
De grondslag van het artikel is artikel 3, derde lid, onder a van de wet. De wet laat de keuze tussen het verlenen van vrijstelling door de raad of het op basis van de verordening verlenen van ontheffing door burgemeester en wethouders. Middels dit artikel is gekozen voor het laatste.
De toeristische functie van Tiel is drieledig:
Tiel heeft als een van de oudste middeleeuwse steden van ons land een rijk verleden. Uit archeologisch onderzoek blijkt zelfs dat in de tiende en elfde eeuw Tiel al een belangrijke positie had als handelsnederzetting van internationale betekenis. Hierbij heeft de ligging aan de rivieren een belangrijke rol gespeeld. In de elfde eeuw voer de Tielse Handel samen met Keulen op Engeland. Hiervoor richtten zij gezamenlijk in Londen een eigen “Handelshus” (handelshuis) op. In de dertiende eeuw trad Tiel toe tot het verbond van Hansesteden, die vooral de Oostzeehandel tot bloei bracht. In de loop der eeuwen is Tiel de belangrijke internationale positie verloren aan andere steden. Aan het einde van de 19e eeuw ontwikkelde Tiel zich tot een kleine industriestad. Vooral metaalnijverheid, galvaniseerbedrijven en fruitverwerking kwamen tot ontwikkeling. Tijdens de tweede wereldoorlog liep de stad grote schade op door bombardementen. Het westelijk gedeelte van de stad is echter nog altijd van hoge monumentale waarde. In de jaren zeventig en tachtig zorgde de sluiting van fabrieken ervoor dat in economisch opzicht het aantal arbeidsplaatsen afnam in de betreffende sectoren. Toch geniet Tiel nog altijd landelijke bekendheid als ‘de stad van Flipje’.
Tiel heeft altijd een belangrijke functie gehouden voor de streek. Vanuit toeristisch oogpunt functioneert zij als centrum van de Betuwe. Een aantal zeer grootschalige evenementen onderstrepen die functie. In het bijzonder dienen het Fruitcorso en Appelpop genoemd te worden. Onderdeel van de streekfunctie is ook de vestiging van diverse (streek)musea en culturele instellingen.
Vanwege de centrale ligging (zowel regionaal als landelijk) en de goede ontsluiting is de gemeente Tiel niet alleen aantrekkelijk voor de vestiging van bedrijven, maar fungeert zij ook als toeristische entree van de Betuwe.