Verordening Rechtpositie Wethouders, Raads- en Commissieleden 2011

TOELICHTINGVerordening rechtspositie wethouders, raads- en commissieleden 2011

ALGEMENE TOELICHTING

Achtergrond verordening

De rechtspositie van raads- en commissieleden is neergelegd in de Gemeentewet en het Rechtspositiebesluit raads- en commissieleden. De rechtspositie van wethouders is neergelegd in de Gemeentewet, het Rechtspositiebesluit wethouders en de (ministeriële) Regeling rechtspositie wethouders. Daarnaast is voor wethouders in de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (Appa) de uitkering na aftreden en het pensioen geregeld.

In zowel het Rechtspositiebesluit raads- en commissieleden als in het Rechtspositiebesluit wethouders is bepaald dat voor een aantal voorzieningen de raad een verordening dient vast te stellen. Deze voorzieningen liggen voornamelijk in de secundaire sfeer.

 

Geen andere inkomsten dan bij of krachtens wet geregeld

Buiten hetgeen hun bij of krachtens de wet is toegekend genieten de wethouders als zodanig geen inkomsten, in welke vorm dan ook, ten laste van de gemeente (artikel 44 van de Gemeentewet). Een soortgelijke bepaling is in artikel 99 van de Gemeentewet opgenomen voor raads- en commissieleden. Het tweede lid van die bepaling voegt daaraan toe dat bij gemeentelijke verordening aan raads- en commissieleden voordelen, anders dan in de vorm van vergoedingen en tegemoetkomingen, mogen worden toegekend. Daarvoor is wel de goedkeuring van gedeputeerde staten vereist.

 

De arbeidsverhouding van het raadslid

Raadsleden zijn niet in dienstbetrekking bij de gemeente. De gemeente is dus niet de werkgever. Dat betekent bijvoorbeeld dat zij niet vallen onder de werknemersverzekeringen, zoals de Werkloosheidswet, Ziektewet en Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WW, ZW en WIA). Raadsleden worden ook niet aangemerkt als werknemer in de zin van de Zorgverzekeringswet en hebben derhalve op grond van die wet geen recht op vergoeding door de gemeente van de over de raadsvergoeding verschuldigde inkomensafhankelijke bijdrage in de kosten van de basisverzekering. Omdat er geen dienstbetrekking met de gemeente is vallen raadsleden niet onder de Wet op de loonbelasting 1964 maar worden hun inkomsten getoetst aan de Wet inkomstenbelasting 2001. Een raadslid kan wel opteren voor de loonbelasting door te kiezen voor het fictief werknemerschap (zie hieronder).

 

De arbeidsverhouding van de wethouder

Wethouders zijn sinds de dualisering van het gemeentebestuur ingevolge de Ambtenarenwet als benoemde bestuurders in openbare dienst aangesteld en vallen onder de werking van die wet. Echter de bepalingen over het materiële ambtenarenrecht uit de Ambtenarenwet zijn niet van toepassing op wethouders. Hun rechtspositie wordt, zoals hiervoor is aangegeven, beheerst door specifieke wet- en regelgeving. De aanstelling in openbare dienst houdt voor de toepassing van de fiscale wetgeving in dat sprake is van een arbeidsverhouding die als dienstbetrekking wordt aangemerkt. Dit betekent dat wethouders direct onder de werking van de Wet op de loonbelasting 1964 vallen. Er is sinds de dualisering van het gemeentebestuur voor wethouders dus geen mogelijkheid meer om wel of niet voor de loonbelasting te opteren. Wethouders vallen niet onder de werking van de werknemersverzekeringen (WW, ZW en WIA). Evenmin geldt voor hen de pensioenvoorziening bij het ABP. Een uitkering na aftreden en ouderdoms- en nabestaandenpensioen zijn voor wethouders geregeld in de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (Appa). Wethouders zijn werknemers in de zin van de Zorgverzekeringswet en hebben op grond van die wet recht op vergoeding door de gemeente van de over hun bezoldiging verschuldigde inkomensafhankelijke bijdrage in de kosten van de basisverzekering.

 

De loon- en inkomstenbelasting

Opting- in-regeling

Raadsleden kunnen opteren voor de loonbelasting. De meeste raadsleden kiezen hiervoor. Het raadslid komt dan met de gemeente overeen dat de gemeente loonheffing inhoudt. Dit wordt de “opting-in-regeling” genoemd. In een gezamenlijke verklaring melden de gemeente en het raadslid aan de Belastingdienst dat wordt geopteerd voor de loonbelasting. Als gezamenlijk wordt gekozen voor het loonbelastingsysteem draagt de gemeente de ingehouden loonheffing af aan de Belastingdienst. Omdat een raadslid geen werknemer in de formele zin van het woord is, valt hij vanwege het raadslidmaatschap niet onder de werknemersverzekeringen. Om die reden worden over de raadsvergoeding ook geen premies werknemersverzekeringen ingehouden.

De inkomsten worden als loon belast in box 1. Het raadslid hoeft in dat geval geen administratie bij te houden. Kosten die worden gemaakt kunnen niet worden afgetrokken. Wel kan de gemeente onder voorwaarden bepaalde vergoedingen onbelast verstrekken en bepaalde faciliteiten onbelast in bruikleen beschikbaar stellen. Genoemd kunnen worden de vergoeding van reis- en verblijfkosten en de zakelijke deelname aan cursussen en congressen. Er zijn ook vergoedingen die niet belastingvrij kunnen worden verstrekt. Deze vergoedingen worden gebruteerd toegekend waardoor na inhouding van de loonheffing de netto bedoelde vergoeding resteert.

Een raadslid dat kiest voor de opting-in-regeling heeft geen bijzondere administratieve verplichtingen, zoals het raadslid dat kiest voor de fiscale standaardpositie (zie hierna).

 

Fiscale standaardpositie

Als niet voor de loonbelasting wordt geopteerd geniet het raadslid voor de Wet inkomstenbelasting 2001 resultaat uit een werkzaamheid. In dat geval is het winstsysteem van toepassing. Het raadslid moet dan alle ontvangsten verantwoorden als winst en kan de gemaakte kosten daarop in mindering brengen.

Het raadslid kan bij de aangifte inkomstenbelasting zijn werkelijke beroepskosten, met inachtneming van een aantal wettelijke beperkingen en normeringen, in mindering brengen op zijn belastbaar inkomen (belastbare resultaat). De gemeente dient jaarlijks alle betalingen en verstrekkingen op grond van deze verordening aan de Belastingdienst te melden door middel van een opgave IB47. Verstrekkingen moeten naar de waarde in het economische verkeer worden opgegeven. Het daadwerkelijk zakelijk gebruik leidt dan tot aftrek.

Ook voor de hoogte van de vaste onkostenvergoeding maakt het verschil of het raadslid wel of niet heeft geopteerd voor de loonbelasting (zie hieronder de toelichting op artikel 3).

Zoals hierboven naar voren is gekomen kan de keuze om al of niet te opteren voor de loonbelasting voor het raadslid ingrijpende gevolgen hebben. De beslissing om voor de loonbelasting te opteren kan eenmaal per zittingsperiode worden gemaakt en geldt in beginsel voor de (resterende) zittingsperiode. Wel kan betrokkene als spijtoptant terugkomen op deze beslissing voor de resterende periode. Opteren voor de loonbelasting hoeft niet bij aanvang van de zittingsperiode te gebeuren maar kan ook gedurende de zittingsperiode voor de resterende periode.

 

De vergoedingssystematiek

Voor de uitoefening van het politieke ambt moeten bestuurders niet het eigen inkomen hoeven aan te spreken. Een adequate vergoedingssystematiek is daarom van belang. Waar er functionele uitgaven zijn, verdient het aanbeveling terughoudend te zijn met een financieringswijze waarin de bestuurder deze uit eigen middelen vooruit betaalt en de gemeente de uitgaven terugbetaalt. Eigen middelen en publieke middelen moeten zoveel mogelijk gescheiden worden gehouden. Vanuit die overweging heeft het de voorkeur de kosten direct in rekening te brengen bij de gemeente. Aan de mogelijkheid om zo nodig declaraties in te dienen zal echter behoefte blijven bestaan. Als vergoedingssystematiek is gekozen voor de volgende wijze van redeneren:

• -

  welke voorzieningen worden aangeboden door de organisatie (bedrijfsvoering en bestuurskosten);

• -

  welke voorzieningen zijn noodzakelijk voor de uitoefening van het ambt, maar zijn niet rechtstreeks aan te bieden door de organisatie;

• -

  kan voor deze voorzieningen nog een onbelaste vergoeding worden aangeboden (indien de loonbelasting geldt);

• -

  voor voorzieningen die niet onbelast aangeboden kunnen worden, kan een (bruto) vergoeding worden verstrekt.

Concreet betekent deze vergoedingssystematiek het volgende.

Voorzieningen die zijn ondergebracht in de bedrijfsvoering

• -

  bruikleen van computer- en communicatieapparatuur;

• -

  zakelijk gebruik van dienstauto’s;

• -

  deelname aan cursussen en congressen e.d.

De zakelijke uitgaven hoeven niet te worden voorgeschoten door de wethouder of het raadslid maar worden direct door de gemeente voldaan en de voorzieningen worden om niet in bruikleen gegeven. Deze voorzieningen vallen derhalve buiten de vergoedingssfeer.

 

Voorzieningen die niet in de bedrijfsvoering zitten maar onbelast kunnen worden vergoed

Voor een aantal zakelijke uitgaven, zoals reis- en verblijfkosten, blijft het systeem overeind dat de gedane zakelijke uitgaven aan de wethouder of het raadslid op basis van declaratie worden vergoed. Deze kunnen, als is voldaan aan de gestelde voorwaarden, onbelast worden vergoed.

 

Voorzieningen die niet in de bedrijfsvoering zitten en niet onbelast kunnen worden vergoed

Voor een aantal andere beroepskosten wordt een vaste (bruto) onkostenvergoeding verstrekt. In de toelichting op de artikelen 3 en 14 is aangegeven om welke beroepskosten het gaat.

Voor raadsleden die niet voor de loonbelasting hebben geopteerd geldt dezelfde systematiek maar zijn de fiscale gevolgen anders. Zij dienen alle vergoedingen en verstrekkingen naar de waarde in het economische verkeer als opbrengst te verantwoorden. Omdat zij hun werkelijk gemaakte kosten fiscaal kunnen verrekenen worden hun vergoedingen niet gebruteerd toegekend.

 

Controle en verantwoording

Voor de bestuurlijke uitgaven is - net als voor de besteding van alle andere publieke middelen - transparantie van groot belang. Daartoe dienen enerzijds inzichtelijke regels en richtlijnen die voor het vergoedingen- en voorzieningenstelsel gelden en anderzijds een duidelijke verantwoording van het daadwerkelijk gebruik. Op deze wijze kan worden voorkomen dat er onnodige discussies plaatsvinden omtrent het gebruik van onkostenregelingen of voorzieningen door gemeentebestuurders en over de eventueel verschuldigde belasting.

Dat is ook in hun belang omdat zij hun functie moeten kunnen uitoefenen zonder te worden gehinderd door onzekerheden omtrent de financiering van de functionele uitgaven. Daartoe is vereist dat er een zodanig sluitende financiële en administratieve organisatie is ingericht dat er vertrouwen kan bestaan omtrent de juistheid en rechtmatigheid van de uitgaven.

In hoofdstuk V is in verband hiermee, in aanvulling op de in de beheers- en controleverordening vastgestelde regels, een aantal belangrijke procedures vastgelegd over rechtstreekse facturering van functionele uitgaven, declaratie van vooruit betaalde kosten en het gebruik van creditcards. Daarnaast zijn er in de bruikleenovereenkomsten heldere afspraken vastgelegd over het gebruik van computer- en communicatieapparatuur die beschikbaar wordt gesteld voor de uitoefening van de politieke functie. In aanvulling hierop zijn bij de gemeente integriteitscodes voor bestuurders en raadsleden ontwikkeld waarin nadere gedragsregels zijn vastgelegd. Daarbij gaat het onder meer om afspraken over de bestuurlijke uitgaven die in aanmerking komen voor bespreking en zo nodig besluitvorming in het college. In die integriteitscodes is ook het beleid rond buitenlandse reizen en de bekostiging van zakendiners met derden opgenomen. Verder zijn er aanvullende administratieve procedures beschreven over de afwikkeling van declaraties en facturen. Alsmede de daarbij te hanteren verdeling van verantwoordelijkheden en hoe bijvoorbeeld om wordt gegaan met interpretatie- of meningsverschillen.

 

ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

Artikel 2 Vergoeding voor de werkzaamheden van het raadslid

In het Rechtspositiebesluit raads- en commissieleden is geregeld dat raadsleden voor hun werkzaamheden een vergoeding ontvangen. De hoogte van de vergoeding wordt bij gemeentelijke verordening bepaald. In artikel 2 is de hoogte van de vergoeding bepaald op het maximale bedrag uit het Rechtspositiebesluit.

Het bedrag van de vergoeding voor de werkzaamheden is geïndexeerd. Het wordt jaarlijks per 1 januari herzien aan de hand van het indexcijfer CAO lonen overheid. Hiervoor is in de gemeente geen nadere besluitvorming nodig omdat in de verordening in algemene zin is aangegeven of de raadsvergoeding gelijk is aan het door de minister te bepalen maximum of een percentage daarvan.

Het bedrag van de raadsvergoeding wordt jaarlijks per 1 januari geïndexeerd aan de hand van de consumentenprijsindex. Hiervoor is in de gemeente geen nadere besluitvorming nodig. In de verordening wordt namelijk verwezen naar de bedragen uit het Rechtspositiebesluit raads- en commissieleden. In het rechtspositiebesluit is de indexering geregeld.

 

Artikelen 3 en 14 Vaste onkostenvergoeding

Hierin is de vaste vergoeding geregeld voor aan het raadslidmaatschap c.q. aan de uitoefening van het wethouderschap verbonden kosten. De vergoeding is opgebouwd op basis van de volgende kostencomponenten:

 

a.representatie

Denk aan koffie, thee, hapjes, drankjes, etentjes met zakelijke relaties, attenties e.d. Voorbeelden zijn uitgaven voor (reis)kosten verbonden aan bezoeken van zieken, bejaarden, 100-jarigen en het bijwonen van georganiseerde activiteiten, bijeenkomsten en recepties. Tevens worden onder representatiekosten begrepen de noodzakelijke kosten voor representatie die door de partner worden gemaakt in verband met de functie-uitoefening van de politieke ambtsdrager.

Werklunches en -diners die worden georganiseerd vanuit het bestuurssecretariaat behoren tot de bedrijfsvoering. De factuur wordt na afloop door de horecagelegenheid rechtstreeks naar het gemeentehuis gestuurd.

 

b.vakliteratuur

Hiermee worden bedoeld uitgaven voor (abonnementen op) vakliteratuur, losbladige uitgaven en naslagwerken. Dagbladen vallen niet onder vakliteratuur. Het is aan de gemeente om te bepalen of verstrekking van een dagblad vanuit de bedrijfsvoering een functioneel belang dient.

 

c.contributies, lidmaatschappen

Bijvoorbeeld het lidmaatschap van een vakbond, belangenvereniging, beroepsvereniging of bestuurdersvereniging.

 

d.telefoonkosten privételefoon

De kosten van privé gevoerde zakelijke gesprekken, waaronder ook van de mobiele telefoon. De kosten van telefoonabonnementen vallen niet onder de vaste onkostenvergoeding.

 

e.bureaukosten, portokosten

Denk aan pennen, potloden, papier, zakelijke agenda, de kosten voor het verzenden van post en het kopiëren van stukken. Het gebruik van deze voorzieningen op het gemeentehuis komt ten laste van de bedrijfsvoering.

 

f.zakelijke giften

Het gaat om zakelijke giften die de politieke ambtsdrager vanuit zijn ambt (als zodanig) doet en die hij als privépersoon niet zou hebben gedaan. Bijvoorbeeld aan inzamelingsacties of collectes, in de regel voor plaatselijke/regionale doeleinden. Giften aan een politieke partij of verkiezingscampagne vallen hier niet onder.

 

g.bijdrage aan fractiekosten (alleen raadsleden)

Bijdragen in de kosten van fractieassistenten en secretariaat, fractieweekend.

 

h.representatieve ontvangsten aan thuis

Hieronder vallen de kosten verbonden aan kleine ontvangsten in de eigen woning die direct verband houden met de uitoefening van het ambt. Het gaat om consumptieve verstrekkingen e.d.

 

i.excursies

Bedoeld worden excursies die gevolgd worden ten behoeve van de uitoefening van het ambt, inclusief reis- en verblijfkosten.

Sinds 1 januari 2001 zitten in de vaste onkostenvergoeding niet langer de kostensoorten fax/pc en cursussen en congressen. Daarvoor zijn vanaf dat tijdstip specifieke voorzieningen getroffen (zie de artikelen 7, 8, 19 en 20). De onkostenvergoeding is in verband hiermee vanaf die datum neerwaarts bijgesteld.

 

Vermindering vergoeding wethouders

De maandelijkse onkostenvergoeding voor wethouders is met € 25,-- bruto naar beneden bijgesteld. In de vergoeding zit immers ook een component telefoonkosten privételefoon. In de praktijk wordt bij de gemeente Hengelo vanuit de bedrijfsvoering op aanvraag een mobiele telefoon in bruikleen verstrekt, die de wethouder ook gebruikt als hij thuis is. De vermindering van de onkostenvergoeding bewerkstelligt dat een dubbele vergoeding van telefoonkosten wordt voorkomen. Het advies van de VNG is opgevolgd om de vaste onkostenvergoeding te verminderen met € 25,- bruto per maand. Dit bedrag is afgeleid van de telefoonkostenvergoeding van burgemeesters, die recht hebben op een vergoeding van € 25,- bruto per maand voor het gebruik van de vaste privé telefoon (telefoonkosten maken geen deel uit van de vaste onkostenvergoeding/ambtstoelage van burgemeesters).

 

Bruto vergoeding

De vaste onkostenvergoeding kan sinds 1 januari 2001 niet meer onbelast worden verstrekt. Om netto het bedrag van de vaste onkostenvergoeding gelijk te houden is het bedrag gebruteerd tegen het belastingtarief van 52%. Deze brutering heeft echter geen betrekking op raadsleden die niet hebben geopteerd voor het loonbelastingregime (opting-in-regeling). Zij vallen onder de fiscale standaardregeling. Voor hen blijven de aftrekmogelijkheden van de werkelijk gemaakte kosten op het resultaat uit onderneming bestaan. Zij ontvangen de vaste onkostenvergoeding zonder de brutering. Voor zover zij de uitgaven daaruit kunnen onderbouwen, blijft de onkostenvergoeding onbelast. Voor zover zij de uitgaven daaruit niet kunnen onderbouwen, wordt de onkostenvergoeding alsnog belast bij de aangifte inkomstenbelasting.

 

Hoogte vergoeding

De hoogte van de onkostenvergoeding wordt bij gemeentelijke verordening bepaald. Wel is in de rechtspositiebesluiten voor wethouders en raadsleden het maximale bedrag van de onkostenvergoeding aangegeven. In de artikelen 3 en 14 is de hoogte van de onkostenvergoeding bepaald op het maximale bedrag.

Het bedrag van de onkostenvergoeding wordt jaarlijks per 1 januari geïndexeerd aan de hand van de consumentenprijsindex. Hiervoor is in de gemeente geen nadere besluitvorming nodig. In de verordening wordt namelijk verwezen naar de bedragen uit het Rechtspositiebesluit raads- en commissieleden en het Rechtspositiebesluit wethouders. In de rechtspositiebesluiten is de indexering geregeld.

 

Artikelen 5 en 6 Reis- en verblijfkosten raadsleden

De Gemeentewet voorziet niet in een vergoeding voor ‘woon-werkverkeer’ voor raadsleden. Het is dan ook in strijd met artikel 99 van de Gemeentewet als raadsleden van de gemeente een vergoeding ontvangen voor reizen binnen het grondgebied van de gemeente.

Artikel 97 van de Gemeentewet voorziet voor raadsleden wel in een vergoeding van de reis- en verblijfkosten voor reizen buiten het grondgebied van de gemeente ter uitvoering van een beslissing van het gemeentebestuur.

In de verordening is voor wat de hoogte van de vergoedingen betreft aansluiting gezocht bij de vergoedingen uit de Regeling rechtspositie wethouders. Vergoed kunnen worden de in redelijkheid gemaakte noodzakelijke reiskosten van het gebruik van het openbaar vervoer en van een taxi. Bij gebruik van een eigen vervoermiddel kan een bedrag van € 0,37 per kilometer worden vergoed. Daarvan is € 0,19 onbelast en € 0,18 belast, waar € 0,09 netto van overblijft. Dit komt neer op € 0,28 netto.

De noodzakelijke en redelijkerwijs gemaakte werkelijke verblijfkosten kunnen eveneens worden vergoed.

Voor raadsleden die niet hebben geopteerd voor de loonbelasting geldt dat de verstrekte vergoedingen bij de aangifte inkomstenbelasting als opbrengst moeten worden verantwoord. De reiskosten kunnen binnen de geldende randvoorwaarden als aftrekbare beroepskosten worden opgevoerd.

 

Cafetariaregeling reiskosten

Raadsleden die hebben gekozen voor de opting-in-regeling en wethouders kunnen op aanvraag hun inkomen als ambtsdrager inzetten voor een reiskostenvergoeding woon-werkverkeer, overeenkomstig de voor het gemeentelijk personeel geldende cafetariaregeling. De maximale belastingvrije vergoeding die men door inzet van inkomen voor reiskosten woon-werkverkeer kan krijgen bedraagt € 0,19 per kilometer. Men berekent zijn maximale reiskostenvergoeding per jaar door de enkele reisafstand woon-werkverkeer te vermenigvuldigen met het aantal werkdagen per week waarop men naar de werkplek reist. De uitkomst vermenigvuldigt men met € 16,26*. De uitkomst van deze vermenigvuldiging is het bedrag dat men per jaar maximaal kan ontvangen. (Dit bedrag moet de wethouder nog wel verminderen met de eventuele reiskostenvergoeding woon-werkverkeer die hij van de gemeente krijgt.)

* De Belastingdienst gaat uit van 214 werkdagen per jaar als op 5 dagen per week naar de werkplek wordt gereisd. Dit leidt tot de volgende formule: op voltijd basis 214 x 2 (heen- en terugweg) x € 0,19 = € 81,32. Gedeeld door 5 komt de formule per werkdag voor 1 kilometer retour uit op € 16,26 (afgerond).

Voor het bepalen van de enkele reisafstand woon-werkverkeer maakt men gebruik van de ANWB-routeplanner: www.anwb.nl. Men kiest de kortste route. Voor het stadhuis aan de Burgemeester Jansenplein 1 geldt als postcode 7551 EC.

 

VoorbeeldStel: er wordt op 3 dagen per week van huis naar het stadhuis gereisd en de enkele reisafstand woon-werkverkeer bedraagt 5 kilometer. De berekening is dan als volgt:5 x 3 = 1515 x € 16,26 = € 243,90Loonheffingstarief 42%: belastingvoordeel op jaarbasis € 102,44Loonheffingstarief 52%: belastingvoordeel op jaarbasis € 126,83

Voor de aanvraagprocedure zij verwezen naar de informatie hierover op de P&O pagina’s van het intranet. Ook kan hierover contact worden opgenomen met de salarisadministratie.

 

Artikelen 7 en 19 Cursus, congres, seminar of symposium

Deze voorziening maakt sinds 2001 niet langer onderdeel uit van de vaste onkostenvergoeding maar is in de bedrijfsvoering gebracht. De kosten van cursussen, congressen, seminars en symposia komen sindsdien rechtstreeks voor rekening van de gemeente. Een onderscheid is gemaakt tussen - cursussen e.d. die door of vanwege de gemeente in het gemeentelijk belang zijn georganiseerd; en - cursussen e.d. waaraan de individuele politieke ambtsdrager in verband met de vervulling van het raadslidmaatschap/wethoudersambt op eigen initiatief deelneemt. In het laatste geval zijn er aanvullende voorwaarden gesteld: inhoudelijke informatie over de cursus e.d. en een kostenspecificatie

Voor raadsleden die niet hebben geopteerd voor de loonbelasting geldt dat de vergoedingen en verstrekkingen naar de waarde in het economische verkeer bij de aangifte inkomstenbelasting als opbrengst moeten worden verantwoord en dat de gemaakte kosten binnen de geldende randvoorwaarden als aftrekbare beroepskosten kunnen worden opgevoerd.

 

Artikelen 8 en 20 Computer en internetverbinding

In de Rechtspositiebesluiten voor raads- en commissieleden en voor wethouders is een voorziening voor computer en internetverbinding opgenomen. Op aanvraag wordt ten laste van de gemeente aan raadsleden en wethouders voor de uitoefening van het raadslidmaatschap/wethoudersambt een computer, bijbehorende apparatuur en software in bruikleen ter beschikking gesteld. ‘Bijbehorende apparatuur’ is apparatuur die bestemd is om aan de computer te worden gekoppeld om informatie uit te wisselen. Voorbeelden hiervan zijn een modem, een printer, een fax en een docking station.

De raad verstrekt aan raadsleden op aanvraag een tegemoetkoming voor de belastingheffing als gevolg hiervan. Het college verstrekt een dergelijke vergoeding op aanvraag van wethouders. Zie hierna voor uitleg over de belastingwetgeving.

Als geen computer, bijbehorende apparatuur en software in bruikleen ter beschikking is gesteld wordt op aanvraag een tegemoetkoming verleend voor de aanschaf ervan of het gebruik van een eigen computer, bijbehorende apparatuur en software. De gemeente bepaalt zelf de hoogte van de vergoeding. Als norm kan daarvoor worden uitgegaan van de aanschafwaarde van de computer die de gemeente ter beschikking stelt.

Op aanvraag wordt tevens een vergoeding verleend voor de aanleg- en abonnementskosten voor de internetverbinding van voornoemde computer. Ook hierbij kan de gemeente zelf een normbedrag vaststellen uitgaande van bijvoorbeeld de laagste of de gemiddelde kosten.

Volgens de rechtspositiebesluiten kan de raad nadere regels stellen over het beschikbaar stellen en vergoeden van bovengenoemde kosten. Dat wordt in onderhavige verordening gedaan: er zijn regels gesteld omtrent de tegemoetkoming voor de belastingheffing en de bruikleenovereenkomst.

Fiscale behandeling computer en internetverbinding Sinds 2005 kan een computer met bijbehorende apparatuur en software alleen onbelast worden vergoed, verstrekt of ter beschikking gesteld als deze voor 90% of meer voor de uitoefening van het politieke ambt, dus zakelijk wordt gebruikt. Omwille van het creëren van een compensatie voor de belastingheffing, wordt er in de rechtspositiebesluiten en de verordening van uitgegaan dat betrokkenen de computer niet voor 90% of meer zakelijk gebruiken. Dat betekent dat zowel de vergoeding, de verstrekking als de terbeschikkingstelling van computerapparatuur en de daaraan gekoppelde tegemoetkoming zal worden belast. In verband hiermee vindt er gedurende de afschrijvingsperiode van drie jaar voor de door de gemeente beschikbaar gestelde computer een fiscale bijtelling plaats van 30% van de waarde in het economisch verkeer op het moment van eerste ingebruikneming. Na het derde jaar wordt de waarde op nihil gesteld. Geregeld is dat de gemeente op aanvraag 30% van de aanschafprijs vergoedt gedurende de drie jaar dat i.v.m. het beschikbaar stellen van de computer belasting is verschuldigd. Deze vergoeding is overigens belast. Indien een computer tijdens het kalenderjaar wordt verstrekt geldt in het eerste en vierde kalenderjaar een vergoeding naar evenredigheid van het aantal kalendermaanden waarin de computer beschikbaar is gesteld. Als een vergoeding wordt gegeven voor de aanschaf of het gebruik van een eigen computer, is een compensatie voor belastingheffing niet toegestaan.

De verstrekte vergoeding voor de aanleg- en abonnementskosten van de internetverbinding is onbelast als de internetverbinding voor meer dan 10% wordt gebruikt voor de uitoefening van het politieke ambt (zakelijk gebruik). Dit zal doorgaans het geval zijn.

Voor raadsleden die niet hebben geopteerd voor de loonbelasting geldt dat de vergoedingen en verstrekkingen naar de waarde in het economisch verkeer bij de aangifte inkomstenbelasting als opbrengst moeten worden verantwoord en dat de gemaakte kosten binnen de geldende randvoorwaarden als aftrekbare beroepskosten kunnen worden opgevoerd.

 

Artikelen 9 en 22 Spaarloonregeling/levensloopregeling

Een raadslid dat gekozen heeft voor de fiscale status van werknemer (opting-in-regeling) mag deelnemen aan de spaarloonregeling van het gemeentepersoneel, die is opgenomen in hoofdstuk 29 van de Hengelose arbeidsvoorwaardenregeling (HAR). De spaarloonregeling is namelijk verbonden aan de het fiscale werknemerschap. Een wethouder kan ook meedoen aan de spaarloonregeling van het gemeentelijk personeel.

Voornoemd raadslid en de wethouder kunnen ook gebruik maken van de wettelijke levensloopregeling. Het is niet toegestaan een levensloopbijdrage ten laste van de gemeente te verstrekken, zoals ambtenaren die krijgen op grond van de gemeentelijke levensloopregeling (hoofdstuk 6a HAR). De opbouw van de levensloopvoorziening mag uitsluitend ten laste van de raadsvergoeding of wethoudersbezoldiging plaatsvinden. Aangezien raadsleden en wethouders geen verlof kennen, is het slechts mogelijk dat de opgebouwde voorziening bij de beëindiging van het politiek ambtsdragerschap wordt meegenomen naar een volgende werkgever of dat uitbetaling ineens plaatsvindt.

Het is wettelijk niet mogelijk van de spaarloonregeling en de levensloopregeling gezamenlijk gebruik te maken.

 

Artikelen 10 en 23 Fiets woon-werkverkeer

Raadsleden die hebben gekozen voor de opting-in-regeling en wethouders kunnen op aanvraag hun inkomen als ambtsdrager inzetten voor een fiets woon-werkverkeer en met de fiets samenhangende zaken, overeenkomstig de voor het gemeentelijk personeel geldende cafetariaregeling.

Voor de aanvraagprocedure zij verwezen naar de informatie hierover op de P&O pagina’s van het intranet. Ook kan hierover contact worden opgenomen met de salarisadministratie.

 

Artikel 11 Verlaging vergoeding werkzaamheden bij arbeidsongeschiktheid

In de motie Slob (Kamerstukken II, 2004-2005, 29 800 VII, nr. 21) is aangegeven dat de gemeenteraad een brede afspiegeling van de bevolking dient te vormen. Om deze reden moeten drempels om raadslid te worden of te blijven, worden weggenomen. In de WAO en WIA geldt het algemene principe dat indien een persoon inkomen uit arbeid geniet, dit in de regel zal leiden tot verlaging of intrekking van de wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering. Een dergelijke uitkering is immers bedoeld om het als gevolg van arbeidsongeschiktheid ontstane verlies aan verdienvermogen te vergoeden. Voor raads- en commissieleden kan dit ertoe leiden dat een geringe verhoging van het inkomen door een raads- of commissievergoeding een grote teruggang betekent voor de hoogte van de wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering als gevolg van de anticumulatieregeling. Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen bij aanvaarding van een raads- of commissiezetel of bij verhoging van de vergoeding voor de werkzaamheden. Op grond van het Rechtspositiebesluit raads- en commissieleden kunnen gemeenten hiervoor een voorziening treffen. Een dergelijke voorziening in opgenomen in artikel 11. Daarin is geregeld dat op aanvraag een raadslid een lagere vergoeding voor de werkzaamheden wordt gegeven om te voorkomen dat de anticumulatieregeling zal leiden tot een verlaging van de wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering van het raadslid.

 

Artikel 12 Compensatie korting werkloosheidsuitkering

Artikel 20 van de Werkloosheidswet (WW) komt erop neer dat op het moment dat iemand een werkloosheidsuitkering op grond van die wet ontvangt, nieuwe werkzaamheden aanvangt, de WW- uitkering wordt gekort met het aantal uren dat in de nieuwe functie wordt gewerkt. Het Besluit werkloosheid onderwijs- en onderzoekpersoneel (BWOO) kent een soortgelijke bepaling. De hoogte van het inkomen uit de nieuwe betrekking is daarbij niet relevant. Als iemand tot raadslid wordt gekozen, zal de WW-uitkering worden verlaagd met het aantal uren dat het UWV voor het raadslidmaatschap in aanmerking neemt. Indien deze verlaging van de WW-uitkering groter is dan de vergoeding voor de werkzaamheden zal er een negatief inkomenseffect optreden. Het Rechtspositiebesluit raads- en commissieleden biedt gemeenten de mogelijkheid dit nadeel te compenseren. Dat is geregeld in artikel 12.

 

Artikel 13 Voorzieningen bij tijdelijk ontslag wegens zwangerschap en bevalling of ziekte

Raadsleden kunnen tijdelijk worden vervangen wegens zwangerschap en bevalling dan wel wegens langdurige ziekte. De regeling daarvan is opgenomen in de Kieswet, omdat het te vervangen raadslid tijdelijk ontslagen wordt. In de vacature wordt voorzien door de tijdelijke benoeming van de vervanger. Er is steeds sprake van een vaste periode van 16 weken. Door zowel het tijdelijk ontslag, de tijdelijke benoeming en de vaste periode van vervanging is het niet nodig dat tussen beide raadsleden een afspraak wordt gemaakt over de duur van de vervanging. Het is hierdoor ook niet mogelijk weer binnen de termijn van 16 weken het raadslidmaatschap te hervatten. Evenmin is het mogelijk de vervanging nog even voort te laten duren, tenzij opnieuw een verzoek wordt gedaan voor een tijdelijk ontslag. Bij inwilliging van dat verzoek, is opnieuw sprake van een periode van 16 weken. In de artikelen X 10, X 11 en X 12 van de Kieswet zijn de voorwaarden opgenomen waaraan moet worden voldaan voor een vervanging, de datum van ingang en beëindiging van de vervanging. De verklaring van een verloskundige dan wel behandelend arts is bepalend voor de aanvang van de vervanging. De benoeming van de vervanger kan later plaatsvinden, maar wijzigt het tijdstip van het einde van het tijdelijk ontslag niet. De feitelijke vervanging kan daardoor korter zijn dan 16 weken. Na afloop van de termijn van 16 weken wordt zonder enig verzoek of besluit de oude situatie hersteld. Dat geldt zowel voor de hervatting van het raadslidmaatschap, het einde van het tijdelijk raadslidmaatschap als de rechtspositionele aspecten daarvan.

 

Artikelen 15 en 16 Reiskosten woon-werkverkeer en zakelijke reis- en verblijfkosten

Voor wethouders is in artikel 15 een belastingvrije vergoeding voor het woon-werkverkeer geregeld overeenkomstig de bepalingen bij en krachtens het Rechtspositiebesluit wethouders en de Regeling rechtspositie wethouders. Zij hebben recht op vergoeding van reiskosten openbaar vervoer of, bij gebruik van de eigen personenauto, vergoeding van € 0,15 per kilometer (2010).

Wethouders kunnen op aanvraag hun inkomen als ambtsdrager inzetten voor een reiskostenvergoeding woon-werkverkeer, overeenkomstig de voor het gemeentelijk personeel geldende cafetariaregeling. Zie voor meer informatie hierover de toelichting bij artikel 5.

Bij zakelijke reizen kunnen vergoed worden de in redelijkheid gemaakte noodzakelijke reiskosten van het gebruik van het openbaar vervoer en van een taxi. Bij gebruik van een eigen vervoermiddel kan een bedrag van € 0,37 per kilometer worden vergoed. Daarvan is € 0,19 onbelast en € 0,18 belast, waar € 0,09 netto van overblijft. Dit komt neer op € 0,28 netto per kilometer.

Voor wethouders is nog van belang dat een vergoeding of verstrekking van maximaal 80 maaltijden per kalenderjaar onbelast is als de vergoeding of verstrekking een meer dan bijkomstig zakelijk karakter heeft. Daarvan is niet zonder meer sprake bij deelname aan raads- en commissievergaderingen, maar wel bij tot in de avond doorlopende vergaderingen waardoor men niet op de gewone tijd kan eten, alsmede tijdens dienstreizen. Voor zover het aantal maaltijden per kalenderjaar meer dan 80 is (vergoedingen en verstrekkingen samen), moet een normbedrag bij het loon worden geteld. Als de vergoeding of verstrekking gedeeltelijk tot het loon moet worden gerekend kan eindheffing plaatsvinden op basis van het tabeltarief.

Als het zakelijk karakter van niet meer dan bijkomstig belang is moet de vergoeding of de waarde in het economisch verkeer van de verstrekking tot het loon worden gerekend. Bij verstrekkingen in de vorm van maaltijden in bedrijfskantines met een privé-karakter wordt de waarde van een kantinemaaltijd vastgesteld op een forfaitair bedrag. Als de maaltijd in de bedrijfskantine een meer dan bijkomstig zakelijk karakter heeft geldt de hoofdregel. De vergoeding of verstrekking van maximaal 80 maaltijden per kalenderjaar is dan onbelast.

 

Artikel 17 Dienstauto

Als onderdeel van de bedrijfsvoering kan de gemeente een dienstauto met of zonder chauffeur voor zakelijk gebruik beschikbaar stellen aan wethouders. De dienstauto kan ook voor het woon-werkverkeer worden gebruikt. In dat geval vindt wel een korting plaats op de tegemoetkoming in de reiskosten woon/werk, als de wethouder die ontvangt. De dienstauto kan ook worden gebruikt voor de vervulling van een q.q.-nevenfunctie. De eventueel uit hoofde van die nevenfunctie ontvangen vergoeding van reiskosten ter zake wordt in dat geval in de gemeentelijke kas gestort. De dienstauto is niet beschikbaar voor privé-gebruik.

 

Artikelen 18 Buitenlandse dienstreis

Bij buitenlandse dienstreizen in het gemeentelijk belang kunnen aan de wethouder de in redelijkheid gemaakte werkelijke reis- en verblijfkosten worden vergoed. De tarieven in het voor het rijkspersoneel geldende Reisbesluit buitenland zijn daarbij richtsnoer. In de eerder genoemde integriteitscode voor bestuurders zijn nadere gedragsregels vastgesteld. Daarbij gaat het om expliciete besluitvorming in het college over buitenlandse reizen en over uitnodigingen daartoe op kosten van derden.

Maar ook om bijvoorbeeld de rekening en verantwoording achteraf (zowel inhoudelijk als financieel), het meereizen van de partner en het combineren van een dienstreis met een (direct voorafgaande of aansluitende) privéreis.

 

Artikel 21 Mobiele telefoon

Sinds 2007 is zijn de vergoedingen of verstrekkingen van een mobiele telefoon geheel onbelast als het zakelijk gebruik meer dan 10% bedraagt. Dit geldt ook voor mobiele apparaten met een telefoon- en computerfunctie, waarvan de computerfunctie ondergeschikt is, zoals een smartphone en een BlackBerry.

 

Artikel 24 Reis- en pensionkosten en verhuiskosten

Sinds de dualisering van het gemeentebestuur kunnen personen van buiten de gemeenteraad tot wethouder worden benoemd. Dat kunnen ook personen zijn die niet in de gemeente zelf wonen. Die zijn op grond van de Gemeentewet verplicht om te gaan wonen in de gemeente waar zij wethouder zijn geworden. In artikel 24 is geregeld dat zij bij verhuizing naar de gemeente in aanmerking komen voor een verhuiskostenvergoeding en eventueel voor vergoeding van reis- en pensionkosten in afwachting van de verhuizing. De vergoedingen zijn onbelast.

 

Artikel 25 Vergoeding voor leden bezwarencommissie en rekenkamercommissie

In dit artikel zijn de vergoedingen voor de leden van een bezwarencommissie en de rekenkamercommissie geregeld.

 

Artikelen 26 t/m 29 De procedure van declaratie

In artikel 26 zijn de drie wijzen van betaling aangegeven. In de artikelen 27 t/m 29 is vervolgens aangegeven in welke gevallen welke betalingswijze aan de orde is en welke procedurevoorschriften in achtgenomen moeten worden.

 

Declaratie van vooruitbetaalde kosten

Daarbij gaat het om vergoeding van de volgende kosten:

• -

  reis- en verblijfkosten van raadsleden;

• -

  zakelijke reis- en verblijfkosten van wethouders

• -

  reis- en verblijfkosten bij buitenlandse dienstreizen van wethouders

• -

  reis- en pensionkosten en verhuiskosten;

• -

  reis- en verblijfkosten van leden van gemeentelijke commissies

   

Rechtstreekse facturering bij de gemeente

Rekeningen kunnen rechtstreeks bij de gemeente in rekening worden gebracht in de volgende gevallen:

• -

  deelname aan cursussen, congressen, seminars en symposia door raadsleden en wethouders;

• -

  zakelijke reis- en verblijfkosten van wethouders;

• -

  reis- en pensionkosten en verhuiskosten

• -

  reis- en verblijfkosten bij buitenlandse dienstreizen van wethouders.

   

Gebruik creditcard

Aan wethouders kan onder voorwaarden een creditcard beschikbaar worden gesteld voor functionele uitgaven ten laste van de gemeente. Gebruik van creditcards is mogelijk in de volgende gevallen:

• -

  zakelijke reis- en verblijfkosten van wethouders;

• -

  reis- en verblijfkosten bij buitenlandse dienstreizen van wethouders;

• -

  reis- en pensionkosten en verhuiskosten.