Aanwijsbesluit exploitatievergunningplicht De Liede in Vijfhuizen 2024

Toelichting  

In artikel 2:81 van de APV (‘Tegengaan onveilig, niet leefbaar en malafide ondernemersklimaat’) is bepaald dat wij gebieden, gebouwen en bedrijfsmatige activiteiten kunnen aanwijzen waarop het verbod om zonder exploitatievergunning van de burgemeester een bedrijf uit te oefenen, van toepassing is. Doel van deze bevoegdheid is het opwerpen van een barrière in een gebied, branche of gebouw, zodat malafide ondernemers zich daarin minder makkelijk kunnen vestigen of daar minder makkelijk gevestigd kunnen blijven en de kans op meer betrouwbare ondernemers juist wordt vergroot. Inzet van deze bevoegdheid kan een belangrijke bijdrage leveren aan de vergroting van de leefbaarheid en het tegengaan van risico’s voor de openbare orde in dat gebied. De exploitatievergunningplicht maakt het mogelijk dat de burgemeester kan beoordelen of bedrijven binnen een gebied of branche de openbare orde of de leefbaarheid in een gebied door hun (ondermijnende, meer onzichtbare) wijze van exploitatie onder druk zetten. Daarmee is de exploitatievergunningplicht een middel om de openbare orde en de leefbaarheid binnen een gebied of branche te verbeteren en te waarborgen, mede door toepassing van de Wet Bibob. Wij hebben besloten het gebied ‘bedrijventerrein De Liede in Vijfhuizen’ aan te wijzen, omdat wij van oordeel zijn dat in dat gebied de openbare orde en veiligheid onder druk staat.

Op bedrijventerrein De Liede zijn zeventig bedrijven gevestigd, voornamelijk werkzaam in de autobranche. Het bedrijventerrein karakteriseert zich als ‘kantelgebied’ waar met een effectieve aanpak van ondermijning (verder) afglijden moet worden voorkomen. De belangrijkste problemen zijn malafide bedrijvigheid, structurele overtreding van wet- en regelgeving en een ondernemersklimaat dat hierdoor onder druk staat.

Een deel van de ondernemingen in dit gebied zijn niet alleen gevoelig, maar ook daadwerkelijk vatbaar gebleken voor ondermijnende activiteiten. Meerdere exploitanten hebben criminele antecedenten of worden in verband gebracht met strafbare feiten.

Om de integrale informatiepositie rondom bedrijventerrein De Liede te versterken, is dit terrein destijds benoemd als handhavingsknelpunt van het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (verder: RIEC). Daarna is een integrale quickscan gedaan om een goede informatiepositie op te bouwen ten aanzien van het bedrijventerrein. Op basis van die informatiepositie is met betrokken overheidspartijen een integraal plan van aanpak opgesteld. Uit de politiële informatie bleek destijds onder meer dat sprake is van diverse conflictsituaties, de aanwezigheid van vuurwapens, gestolen auto’s of auto-onderdelen en milieuovertredingen. Inmiddels zijn zes ondernemingen op De Liede bestuurlijk gesloten (geweest) in de afgelopen vijf jaren. Dit mede naar aanleiding van een strafrechtelijk onderzoek waarbij duizenden gestolen auto-onderdelen zijn aangetroffen.

Daarnaast week op De Liede bij ongeveer twintig adressen de naam van de huurder en/of de onderneming, zoals bekend bij Parkmanagement, af van de inschrijving bij het Handelsregister. Bij diverse ondernemingen zijn (aanwijzingen voor) fiscale overtredingen geconstateerd. Zo valt bij sommige ondernemingen bijvoorbeeld op dat het bedrijf geen bankrekening heeft of wordt een hoge omzet behaald zonder dat personeel uitbetaald wordt.

Sinds de start van het RIEC-project zijn meerdere integrale controles uitgevoerd met partners zoals de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, politie, Nederlandse Arbeidsinspectie en Liander. Tijdens deze controles zijn de volgende zaken aangetroffen:

• •

  bij 56 bedrijven diverse milieuovertredingen;

• •

  fiscale fraude bij 5 bedrijven;

• •

  de nachtportier werd zwart betaald door de ondernemers en ontving tegelijkertijd een uitkering;

• •

  41 overtredingen van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (activiteiten bouw en/of handelen in strijd met bestemmingsplan);

• •

  5 bedrijven hadden personen aan het werk in strijd met de Wet Arbeid Vreemdelingen;

• •

  25 bedrijven pleegde energiefraude;

• •

  bij 10 bedrijven zijn meerdere gestolen auto-onderdelen aangetroffen;

• •

  bij 20 bedrijven was de brandveiligheid niet op orde;

• •

  17 keer was sprake van uitkeringsfraude;

• •

  en er zijn 3 honden in beslag genomen vanwege het onthouden van de juiste zorg.

Deze structurele overtredingen van de geldende wet- en regelgeving leiden tot een maatschappij ondermijnend effect.

In 2023 is door het RIEC Noord-Holland opnieuw onderzoek gedaan naar de georganiseerde ondermijnende criminaliteit in Haarlemmermeer. Daaruit bleek dat de autobranche nog steeds gevoelig is voor betrokkenheid bij georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Focus op deze branche blijft daarom belangrijk in de aanpak van georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Zo zijn de omzetten van bedrijven (berekend per fte) die actief zijn in de groot- en detailhandel in auto’s in Haarlemmermeer zijn vergeleken met het landelijk gemiddelde. Daaruit volgt dat de gemiddelde omzet per fte van bedrijven in deze branche in Haarlemmermeer met €583.000 fors hoger is dan het gemiddelde van €216.000 in Nederland. De gemiddelde omzet per fte van bedrijven die actief zijn in de handel in en reparatie van auto’s in Haarlemmermeer ligt met €259.000,- boven het landelijk gemiddelde van €186.000. Dit hoge gemiddelde omzetten kunnen aanwijzingen zijn voor de aanwezigheid van witwassen.

Uit analyse van de politie valt af te leiden dat met enige regelmaat bij controles of naar aanleiding van meldingen er gestolen voertuigen en gestolen voertuigonderdelen worden aangetroffen bij de diverse bedrijven. Verder is bekend dat afgelopen jaren De Liede al meerdere keren gebruikt wordt als verzamellocatie voor gestolen auto’s die in zeecontainers worden geladen en vervolgens vervoerd naar buiten de EU.

Er zijn de afgelopen jaren ook meerdere grote branden geweest, waarvan de oorzaak mogelijk te maken had met werkzaamheden die niet voldeden aan de milieuwetgeving of doordat een deel van het bedrijf illegaal wordt onderverhuurd waardoor er minder goed zicht hierop is. Mede doordat de opslag van goederen (waaronder banden en andere auto onderdelen) niet op een juiste manier gebeurd heeft de brand kans om in korte tijd te ontwikkelen tot een zeer grote brand. Waarbij er bij twee branden zelfs sprake was van een GRIP 1 of GRIP 2 situatie met een behoorlijke impact op de omgeving en met name Schiphol.

Naar aanleiding van een internationaal strafrechtelijk onderzoek naar mensensmokkel kwam een bedrijf op De Liede naar voren als cruciaal onderdeel van een internationaal mensensmokkel netwerk. Bovendien worden de eigenaren verdacht van witwassen en smokkel van verdovende middelen.

Zonder een exploitatievergunning kan alleen – achteraf – worden opgetreden als zich strafbare feiten of incidenten hebben voorgedaan, bijvoorbeeld door een pand (tijdelijk) te sluiten op basis van artikel 2:75A van de APV. Dat biedt echter geen soelaas bij het voorkomen van (het faciliteren van) ondermijnende activiteiten, omdat daarmee de vestiging van malafide ondernemers niet kan worden voorkomen.

Om meer grip te krijgen op de vestiging van ondernemers in het gebied, biedt de exploitatievergunningplicht twee sturingsmogelijkheden. Ten eerste kunnen aan de exploitant eisen worden gesteld, bijvoorbeeld in de vorm van een exploitatieplan om maatregelen te treffen ter bescherming van de openbare orde, veiligheid, de leefbaarheid en een bonafide ondernemingsklimaat. Zulke verplichtingen kunnen nu niet worden opgelegd aan ondernemingen die niet vergunningplichtig zijn. Ten tweede kan in het kader van de vergunningverlening een Bibob-onderzoek worden verricht naar eventuele criminele antecedenten van de exploitant en naar relaties die van invloed kunnen zijn op de exploitatie en de financiering van de onderneming. Ondernemers die deze toets niet doorstaan, krijgen geen exploitatievergunning, mogen niet exploiteren en moeten het terrein verlaten. Dit zal uiteindelijk leiden tot een betere informatiepositie en een goed en betrouwbaar ondernemersklimaat.

Aanwijzing van een gebied is gerechtvaardigd en noodzakelijk, omdat de problematiek zich niet beperkt tot een of meer panden of branches. De aanwezigheid van bedrijven op bedrijventerrein De Liede die de openbare orde en de leefbaarheid onder druk zetten, moet als zodanig worden tegengegaan, om de algehele openbare orde en de leefbaarheid aldaar te verbeteren.

Het beheer van het bedrijventerrein wordt uitgevoerd NV Afvalzorg. Zij hebben hun huurvoorwaarden aangescherpt om zo daadkrachtiger te kunnen optreden bij overtredingen. Van nieuwe huurders wordt een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) gevraagd. Helaas heeft de praktijk uitgewezen dat dit geen volledige garantie geeft voor het herkennen van ondernemer die zich bezig houdt met ondermijnende criminaliteit. Met een exploitatievergunning kan er uitgebreider onderzoek worden gedaan naar de achtergrond en integriteit van de ondernemer.

Op het vergunningstelsel dat met dit aanwijsbesluit van kracht wordt is de Dienstenrichtlijn van toepassing. Dit brengt met zich mee dat het aanwijsbesluit een gerechtvaardigde beperking van het vrij verrichten van diensten inhoudt, het niet discriminatoir is, doelmatig is en dat het doel niet met andere middelen kan worden bereikt. Dat voortaan ondernemers van bedrijventerrein De Liede een exploitatievergunning moeten aanvragen voor het uitvoeren van hun bedrijfsmatige activiteiten, vormt geen onevenredig hoge drempel voor de vestiging van ondernemers. Voor het verkrijgen van een exploitatievergunning zullen geen leges worden geheven. De aan de exploitatievergunning te verbinden voorschriften zullen uitsluitend zijn gericht op het stimuleren van een bonafide en betrouwbare ondernemingsklimaat. Ondernemers die hun bedrijfsvoering en financiering op orde hebben en zich niet inlaten met criminele activiteiten, zullen dus geen negatieve gevolgen ondervinden van het aanwijzingsbesluit. De exploitatievergunningplicht is bovendien non-discriminatoir want geldt voor alle ondernemers binnen het aangewezen gebied. Verder is van belang dat de exploitatievergunningplicht ingevolge pas drie maanden na inwerkingtreding van het aanwijzingsbesluit gaat gelden, zodat ondernemers de tijd hebben om een aanvraag in te dienen of desgewenst de exploitatie te beëindigen.

Het gebied omvat circa 70 bedrijven waarvoor de exploitatievergunningplicht gaat gelden. Gelet op het totaal van aanvragen en de eis van een volledige en zorgvuldige besluitvorming, is het wenselijk om de exploitatievergunningplicht op te splitsen en in te voeren in drie fases als volgt.

Fase I

Achterasweg, Steekas, Krukas en Nokkenas

Fase II

Motorweg, Kromme Bumperweg, Remweg en Binnenband

Fase III

Dynamoweg en Spaarnwouderweg 46 – 56

Deze aanpak heeft als voordeel dat per fase kan worden ingezet op het actief informeren van ondernemers over de exploitatievergunningplicht, hen vervolgens aan te schrijven voor het indienen van een aanvraag en hen daarin te begeleiden. Met de voorgestelde aanpak is naast inspanning ook de nodige tijd gemoeid. Om deze aanpak zo succesvol mogelijk te doorlopen is het van belang om voor de invoering van de exploitatievergunningplicht, tussen fase I, II en III, een termijn van twee maanden aan te houden. Concreet komt het erop neer dat fase II, pas twee maanden na inwerkingtreding van fase I, en fase III pas twee maanden na inwerkingtreding van fase II, in werking zal treden.

Bent u het niet eens met dit besluit?

Dan kunt u hier, als u belanghebbende bent, bezwaar tegen maken. U moet dit binnen 6 weken na verzenddatum van dit besluit doen. In uw bezwaar moet het volgende staan:

• -

  uw naam, adres, telefoonnummer en e-mailadres;

• -

  de datum waarop u het bezwaar schrijft;

• -

  een omschrijving van dit besluit;

• -

  de reden waarom u bezwaar maakt;

• -

  uw handtekening.

Maakt u namens iemand anders bezwaar? Stuur dan een ondertekende verklaring met het bezwaar mee. Hieruit blijkt dat u namens die persoon het bezwaar mag sturen.

U kunt dit digitaal of via de post versturen. Stuur uw bezwaar via https://haarlemmermeergemeente.nl/bezwaar-en-beroep. U heeft daarvoor een elektronische handtekening (DigiD) nodig. Stuurt u het bezwaar liever via de post? Ons adres is:

Gemeente Haarlemmermeer

Team Juridische Zaken

Postbus 250

2130 AG Hoofddorp

Kunt u de uitkomst van het bezwaar niet afwachten? Vraag dan een voorlopige voorziening aan bij de rechter. U vraagt de rechter dan om een voorlopige beslissing te nemen. U kunt dit alleen vragen als u ook bezwaar heeft gemaakt. U vraagt de voorlopige voorziening aan bij rechtbank in Haarlem. Op de website van de rechtbank leest u hoe u dit kunt doen. Ga hiervoor naar www.rechtspraak.nl.