| Organisatie | Pekela |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Adviesrecht gemeenteraad Pekela 2022 |
| Citeertitel | Adviesrecht gemeenteraad Pekela 2022 |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | bestuur en recht |
| Eigen onderwerp | Adviesrecht gemeenteraad Pekela 2022 |
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-01-2024 | Nieuwe regeling | 31-01-2023 |
Op grond van artikel 16.15a van de Omgevingswet kan de gemeenteraad gevallen aanwijzen, waarin een advies nodig is van de raad om af te wijken van het omgevingsplan (‘buitenplanse omgevingsplanactiviteit’).
Voor activiteiten in strijd met het bestemmingsplan kan de gemeenteraad in de huidige situatie (vóór de inwerkingtreding van de Omgevingswet) beslissen dat er ‘geen bedenkingen’ zijn, met een zogenoemde ‘verklaring van geen bedenkingen’ (‘instemming gemeenteraad’). Om het werkbaar te houden wijst de raad daarbij gevallen aan, waarin die verklaring van geen bedenkingen niet nodig is.
Onder de Omgevingswet is het precies omgekeerd. Dan wijst de gemeenteraad gevallen aan waarin wel een advies nodig is van de raad om af te wijken van het omgevingsplan. Daarbij is het advies van de gemeenteraad bindend. Het college van burgemeester en wethouders kan dan niet zonder instemming van de raad van het omgevingsplan afwijken en een vergunning verlenen.
2 Bevoegdheden en beleidskaders
Het verlenen van vergunningen is een wettelijke bevoegdheid van het college. Onder de Omgevingswet zal de raad zich meer focussen op visievorming en kaderstelling enerzijds en controle en verantwoording anderzijds. De focus ligt daarbij op de voorkant en achterkant van verschillende processen. Het gaat hierbij om het bepalen van de centrale doelen en de beschikbare speelruimte. De uitvoering en het initiatief ligt bij het college en de samenleving.
Met toepassing van het adviesrecht behoudt de raad grip op de mogelijkheid om ook tijdens processen (bindend) advies te kunnen geven. Een te ruime invulling van de adviesbevoegdheid van de raad kan echter leiden tot een verkapte verschuiving van bevoegdheden van college naar de raad. Hiermee moet bij het opstellen van de lijst voor bindend advies van de gemeenteraad rekening gehouden worden.
Voor aanvragen die passen binnen de door de raad vastgestelde beleidskaders en doelen is geen advies van de raad nodig.
Bij afwijkingen van het omgevingsplan is de reguliere procedure van toepassing. Hiervoor geldt een uiterste behandeltermijn van 8 weken met een mogelijkheid van een éénmalige verlenging met 6 weken. Ook kan de gemeente besluiten om de uitgebreide voorbereidingsprocedure toe te passen, waarvoor een behandeltermijn van 26 weken geldt. Dit kan echter alleen als de aangevraagde activiteit aanzienlijke gevolgen heeft of kan hebben voor de fysieke leefomgeving en naar verwachting verschillende belanghebbenden bedenkingen zullen hebben tegen de activiteit.
De gemeenteraad moet bij het bepalen van de lijst meewegen dat de Omgevingswet als doel heeft om besluitvorming over initiatieven sneller en overzichtelijker te laten verlopen. Er moet dus worden bekeken wat de consequenties zijn voor de vergadercyclus van de raad om te kunnen voldoen aan het behalen van de termijn.
De proceduretermijnen binnen de Omgevingswet zijn veel korter en moeten strakker gehanteerd worden dan in de huidige wetgeving het geval is. Het adviesrecht legt daarbij een grote druk op de vergunningenprocedure. Het is de vraag of de behandeltermijnen dan wel haalbaar zijn, gelet op de vergaderfrequentie en de aanlevertijden voor vergaderstukken van de raad. Als er niet tijdig besloten wordt op een aanvraag voor een omgevingsvergunning, kunnen aanvragers het college in gebreke stellen, met mogelijk een dwangsom als gevolg. Uit financieel oogpunt is dat een onwenselijke situatie. Bovendien kan het imago van de gemeente hierdoor een deuk oplopen.
Een mogelijke termijnoverschrijding kan echter als volgt (deels) ondervangen worden:
De procedures van de raad zo aan te passen, dat deze beter geïntegreerd worden in de vergunningprocedure. Zo zou ervoor gekozen kunnen worden om bijvoorbeeld extra raadsvergaderingen in te voeren, waar alleen de aanvragen van vergunningen, die worden genoemd op de voorliggende lijst, worden behandeld en geen andere onderwerpen. Daarnaast zou in deze specifieke gevallen de aanlevertermijn voor vergaderstukken kunnen worden verkort.
Bovenstaande oplossingen kunnen het risico op termijnoverschrijding beperken, maar nemen dit niet helemaal weg. Als de raad bijvoorbeeld een bindend advies aan het college geeft om een omgevingsvergunning aan te passen, dan kan dit, afhankelijk van de inhoud van het advies, leiden tot grote (tijds)druk op het college en het ambtelijk apparaat, waardoor de behandeltermijnen alsnog in gevaar komen.
Gelet op het bovenstaande is bij het opstellen van de lijst, kort samengevat, uitgegaan van de volgende uitgangspunten:
Op grond van deze uitgangspunten is de lijst, waarvoor advies van de raad nodig is, beperkt gehouden. Dit wordt enigszins gecompenseerd door punt 2 van de lijst: ‘initiatieven met een grote politieke, bestuurlijke of maatschappelijke impact’. Deze ruime formulering zorgt ervoor dat de raad zijn grip behoudt op ontwikkelingen die voor de raad belangrijk zijn. Als de gemeenteraad daarnaast meer grip op bepaalde ruimtelijke ontwikkelingen wil hebben, ligt het op de weg van de raad om daarvoor relevante beleidskaders vast te stellen. Onderstaande lijst kan uiteraard op verzoek van de raad worden aangepast, na bijvoorbeeld een (periodieke) evaluatie.