Organisatie | Deurne |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | Nota Reserves en Voorzieningen Deurne 2023 |
Citeertitel | Nota Reserves en Voorzieningen Deurne 2023 |
Vastgesteld door | gemeenteraad |
Onderwerp | financiën en economie |
Eigen onderwerp |
Deze regeling vervangt de Nota Reserves en Voorzieningen Deurne 2015.
Financiële verordening Deurne 2023
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
30-12-2023 | nieuwe regelnig | 31-10-2023 | 76a/ 1335300 |
Voor u ligt de geactualiseerde nota reserves en voorzieningen. Periodiek worden alle reserves en voorzieningen geactualiseerd en onderbouwd. Met deze actualisatie wordt voldaan aan art. 11 van de “Financiele verordening 2023” van de gemeente Deurne die stelt dat het college periodiek een geactualiseerde nota aan de raad aanbiedt.
Het doel van deze nota is het bieden van een sturingsinstrument voor het college en tevens om te voorzien in de informatiebehoefte van de raad.
De gemeente Deurne hanteert het principe van continue sturing, waarbij de financiële positie bij elke raadsvergadering wordt besproken. Tijdens deze vergaderingen kan de gemeenteraad beslissen over het instellen of opheffen van een (bestemmings-)reserve.
2. Begrippen reserves, voorzieningen en weerstandscapaciteit
Alle mutaties in de reserves behoeven goedkeuring van de raad. De goedkeuring geeft u gedurende het jaar, continue sturing.
Op grond van art. 43 van het BBV moeten de reserves op de balans worden onderscheiden in twee categorieën;
De algemene reserve is nodig om voor het opvangen van onverwachte tegenvallers en risico’s. In de kadernota 2015 is besloten dat de ratio van het weerstandsvermogen minimaal 0,6 moet zijn, maar dat er gestreefd wordt naar een waarde van minimaal 1.
Voor de algemene reserve is de minimale omvang op 10% van de begrotingsuitgaven gerekend over de begrotingen van de drie jaren voorafgaand aan het jaar waarvoor de begroting wordt opgesteld.
Aan beide eisen moet worden voldaan.
Inzetten middelen uit de algemene reserve
Het inzetten van een surplus 1 moet weloverwogen worden genomen. Het uitputten van de algemene reserve kan op lange termijn financiële problemen opleveren. Het surplus van de algemene reserve bestaat uit het deel boven de minimaal vastgestelde hoogte dat geen onderdeel uitmaakt van de benodigde weerstandscapaciteit.
Binnen de gestelde regels bestaan voor het inzetten van de algemene reserve de volgende mogelijkheden.
Enkele voorbeelden daarvan zijn:
Inzetten van de algemene reserve voor zowel kortere als langere periode is mogelijk zolang dat past binnen de kaders van de regelgeving en de standpunten van de provincie.
Belangrijk om te benadrukken blijft dat het gebruik van de algemene reserve verantwoord moet gebeuren en dat er voldoende aandacht moet zijn voor het behoud van een gezonde financiële positie van de gemeente op de langere termijn.
De verschillende bestemmingsreserves die in Deurne gebruikt kunnen worden, worden hieronder toegelicht.
Bestemmingsreserve GREX: Deze reserve is een buffer voor de financiële risico’s die samenhangen met de grondexploitatie. De reserve wordt gevoed door positieve eindresultaten van de grondexploitaties. Nadelen op exploitaties worden verrekend met deze reserve door een afdracht aan de voorziening verlieslatende exploitaties.
Bestemmingsreserve afschrijvingen OBRA (overige bestemmingsreserves afschrijvingen): reserves die een relatie hebben met een investering in de openbare ruimte en met economisch nut. Omdat het BBV voorschrijft dat reserves niet rechtstreeks in mindering mag worden gebracht op deze investeringen, worden de jaarlijkse afschrijvingslasten op deze manier gedekt. Het veranderen van een dergelijke reserve is mogelijk, maar heeft directe gevolgen omdat de lasten niet wegvallen en op een andere manier gedekt moeten worden.
Voorzieningen behoren tot het vreemd vermogen en bestaan uit nog te verwachten verplichtingen. Iedere organisatie treft voorzieningen om in de toekomst te kunnen voldoen aan financiële verplichtingen en om inzichtelijk te hebben wat voor invloed dit heeft op de financiële positie. Het college en de raad hebben geen bevoegdheden voor het onttrekken en toevoegen van gelden aan deze voorzieningen. Dit gebeurt door de organisatie.
Op grond van art. 44 van het BBV moeten voorzieningen worden gevormd wegens:
Uitgangspunten bij het instellen van een bestemmingsreserve:
Verschil tussen een reserve en een voorziening
Een bestemmingsreserve maakt onderdeel uit van het eigen vermogen, is vrij aanwendbaar en wordt ingesteld door een besluit van de gemeenteraad. Een voorziening maakt onderdeel uit van het vreemd vermogen, is niet vrij aanwendbaar en is gevormd door het nemen van een last in de exploitatie.
Het BBV legt het onderscheid tussen (bestemming)reserves en voorzieningen bij de mogelijkheid dat de raad de bestemming van reserves kan wijzigen. Uitzondering hierop vormt de bestemmingsreserve die aangehouden wordt voor de dekking van afschrijvingslasten van activa die reeds in het bezit zijn van de gemeente. Het veranderen van de bestemming van deze laatste categorie heeft immers gevolgen voor de (dekking in de) exploitatie. Het wijzigen van de bestemming bij een voorziening is niet mogelijk.
De gemeente Deurne rekent de volgende componenten tot de (beschikbare) weerstandscapaciteit
Bestemmingsreserves worden hiertoe niet gerekend omdat hier al een bestemming aan is toegekend.
De beschikbare weerstandscapaciteit zijn middelen die de gemeente ter beschikking heeft of ter beschikking kan krijgen om de financiële gevolgen van de risico’s op te vangen.
Voor de bepaling van de benodigde weerstandscapaciteit wordt door de afdelingen bij het opmaken van de jaarrekening en begroting de risico’s in kaart gebracht. Het totaal van deze netto risico’s is de benodigde weerstandscapaciteit.
De verhouding tussen de benodigde en de beschikbare weerstandscapaciteit is het weerstandsvermogen.
De ratio weerstandsvermogen wordt als volgt berekend:
Ratio weerstandsvermogen = beschikbare weerstandscapaciteit/ benodigde weerstandscapaciteit
Vanuit het Rijk en/of de provincie (toezichthouder) zijn er geen normen voor het weerstandsvermogen. Onderstaande normen zijn algemeen aanvaard bij de gemeentelijke en provinciale overheden.
Reserves en voorzieningen kunnen een verschillende betekenis hebben voor de gemeente. Hieronder worden de verschillende functies toegelicht.
Dit is de belangrijkste functie van het eigen vermogen. Voornamelijk de algemene reserve dient als bufferfunctie voor het opvangen van eventuele onvoorziene uitgaven (incidenteel) waarmee in de planning geen rekening is gehouden en die noodzakelijkerwijs dienen plaats te vinden. Denk bijvoorbeeld aan:
De reserves en voorzieningen fungeren als een intern middel. Dit maakt onderdeel uit van het totale vermogen van de gemeente.
Zorgt ervoor dat bepaalde kosten gedurende een aantal jaren kunnen worden uitgesmeerd. Te denken valt bijvoorbeeld aan onderhoudsreserves en welke op termijn worden vervangen.
De bestemmingsreserves en voorzieningen zijn bewust ingesteld om middelen ervan te besteden voor het realiseren van een bepaalde activiteit of bepaald doel, respectievelijk de kosten van die activiteit of dat doel te dekken. Een voorbeeld hiervan is een bestemmingsreserve die wordt opgericht om de structurele kapitaallasten van een investeringskrediet te kunnen dekken.
Reserves en voorzieningen kunnen worden ingesteld om te sparen voor een door de raad vastgesteld bepaald doel of project.
4. Beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen
Het vormen, wijzigen of opheffen van reserves is een raadsbevoegdheid door middel van een raadsvoorstel. Het vormen van een voorziening is voorgeschreven in het BBV. Expliciet wordt hierbij nog vermeld dat het vormen van een voorziening niet is toegestaan voor een algemeen bedrijfsrisico. Er dient sprake te zijn van een specifiek risico.
Het streven is om het aantal reserves en voorzieningen beperkt te houden tot het hoogstnoodzakelijke.
Voordat een bestemmingsreserve wordt ingesteld, moet beoordeeld worden of de investering na de afschrijvingsperiode vervangen kan worden en of de vervangingskosten uit de exploitatie kunnen worden betaald. De Nota Reserves en Voorzieningen wordt periodiek herzien of wanneer er veranderingen zijn in wet- en regelgeving.
Reserves met een waarde lager dan € 25.000, waarbij in de laatste twee jaren geen onttrekkingen hebben plaatsgevonden worden afgeboekt en het saldo daarvan wordt overgeheveld naar de Algemene Reserve. Afboekingsvoorstellen worden gedaan bij het vaststellingsbesluit van de jaarrekening of gedurende de cyclus continue sturing.
De raad stelt een voorziening in. Overigens is de daadwerkelijke zeggenschap van de raad in bepaalde gevallen beperkt omdat er ook voorzieningen zijn die wettelijk verplicht zijn, denk bijvoorbeeld aan een voorziening dubieuze debiteuren. De hoogte van de voorziening moet onderbouwd zijn en mag niet groter of kleiner zijn dan de verplichting of risico’s waarvoor ze zijn gevormd. Alle toevoegingen aan voorzieningen zijn lasten en worden geraamd in de begroting. Uitgaven komen direct ten laste van de voorziening.
Er vinden geen rentetoerekeningen plaats aan reserves en voorzieningen. In de begroting moet per programma worden aangegeven welke bedragen aan reserves worden onttrokken of toegevoegd (BBV art. 17D). Bij de jaarrekening moet een overzicht worden gegeven van de daadwerkelijke mutaties in de reserves en voorzieningen (BBV, art. 27/28 en 54/55).
5. Overzicht reserves en voorzieningen
Voor verplichtingen, verliezen en risico’s
Ter egalisatie (gladstrijken) van kosten
Voor middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is
Dekking kosten onderhoud van gemeentelijk vastgoed (o.a. brandweer, gemeentewerf, gemeentehuis en sociaal culturele gebouwen) | |
Bevorderen van de groene uitstraling van de gemeente door projecten voor natuur- en landschapsontwikkeling mogelijk te maken (bron: nota kostenverhaal 2017) | |
Bij de jaarrekening 2018 is besloten om in 2019 de bestemmingsreserve ‘mobiliteitsknooppunt’ te vormen voor de verdere ontwikkeling hiervan | |
Reserve ter dekking van de afschrijvingslasten van de investering: verplaatsen tennisvelden Helenaveen | |
6.2 Toelichting per voorziening
Verplichte reserve, de gemeente heeft zich hierbij aangesloten. Deze is ter afdekking van de verplichting tot verlengde ww. | |
Dekking kosten onderhoud gemeentelijk vastgoed waarvoor een meerjarig onderhoudsplan (MJOP) is opgesteld. | |
Deze reserve wordt jaarlijks herijkt. Dit is een wettelijk verplichte reserve. De naam reorganisatie is incorrect, de reserve is voor frictiekosten. | |