| Organisatie | Voorst |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater 2023 gemeente Voorst |
| Citeertitel | Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater 2023 gemeente Voorst |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | bestuur en recht |
| Eigen onderwerp | Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater 2023 gemeente Voorst |
| Externe bijlagen | Afkoppeltekening Twello Afkoppeltekening Wilp Afkoppeltekening Steenenkamer Afkoppeltekening Voorst Koppeltekening Klarenbeek Afkoppeltekening Posterenk Afkoppeltekening Teuge Afkoppeltekening Gietelo Appen Afkoppeltekening Terwolde Afkoppeltekening Bussloo |
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 31-12-2023 | nieuwe regeling | 27-11-2023 | 404492 |
DE RAAD VAN DE GEMEENTE VOORST;
gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 12 september 2023, nummer 404492;
gelet op artikel 10.32a van de Wet milieubeheer (Wm), artikel 3.5 van de Waterwet en artikel 154 van de Gemeentewet;
overwegende dat in artikel 3.5 van de Waterwet aan de gemeente zorgplichten zijn opgedragen voor de doelmatige inzameling van het afvloeiend hemelwater, voor zover van degene die zich daarvan ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen, redelijkerwijs niet kan worden gevergd het afvloeiend hemelwater op of in de bodem of in het oppervlaktewater te brengen;
dat artikel 10.32a van de Wm de gemeente de bevoegdheid biedt bij verordening regels te stellen over het brengen van afvloeiend hemelwater of grondwater op of in de bodem of in een rioolvoorziening en over het beëindigen van het lozen van afvloeiend hemelwater en grondwater in een rioolvoorziening voor afvalwater;
dat de Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater, vastgesteld op 3 juli 2017, op onderdelen verbetering behoefde;
dat het gewenst is gebruik te maken van de mogelijkheid het afvloeiend hemelwater en het grondwater in bepaalde gebieden en bij bepaalde riooltypen, niet te doen afvloeien in een openbaar vuilwaterriool of openbaar gemengd riool en in andere gebieden dit pas toe te staan na berging van 36 mm/m2 aangesloten verhard oppervlak;
dat het gewenst is gebruik te maken van de mogelijkheid het afvloeiend hemelwater en het grondwater van nieuw gebouwde en/of grootschalig verbouwde panden, niet te doen afvloeien in het openbaar vuilwaterriool of gemengd riool, waarbij een voorbehoud kan worden gemaakt voor overloopvoorzieningen na berging van 36 mm/m² aangesloten verhard oppervlak;
dat het daarnaast gewenst is gebruik te maken van de mogelijkheid het afvloeiend hemelwater en het grondwater niet te doen afvloeien in het gemeentelijke drukrioolstelsel;
Artikel 1 Begripsomschrijvingen
In deze verordening wordt verstaan onder:
openbaar riool: overkoepelende term voor de rioolvoorziening dat bij de gemeente in eigendom en beheer is of bij een rechtspersoon die door een gemeente met het beheer is belast, voor inzameling en transport van afvalwater, met inbegrip van de daartoe behorende rioolgemalen, persleidingen, drukriool, vacuümleidingen en werken en installaties van overeenkomstige aard. Het omvat tevens de perceelaansluitleiding vanaf het hoofdriool tot aan de erfgrens en/of de eventueel aanwezige ontstoppingsvoorziening nabij de erfgrens;
drukriool: het gedeelte van het openbaar riool van het type mechanische riool: bestemd voor de afvoer van huishoudelijk afvalwater, exclusief hemelwater en grondwater, waarbij het transport plaatsvindt met overdruk, in deze verordening wordt hieronder ook inbegrepen de vacuümriolering welke functioneert met onderdruk;
Artikel 2 Lozingsverbod/plicht tot afkoppelen
2.1 Lozingsverbod hemelwater en grondwater / plicht tot afkoppelen
Het is verboden binnen het gebied, voor zover op de bij deze verordening behorende afkoppelkaarten niet gearceerd, een hemelwaterafvoerleiding en leidingen ten behoeve van de afvoer van vrijkomend grondwater bij drainage, pompen of andere vormen van onttrekkingen, aan te sluiten of aangesloten te houden en daardoor te lozen op het drukriool.
Het verbod als bedoeld in 2.1.1 is niet van toepassing op de activiteiten die genoemd zijn in afdeling 3.1 van het Activiteitenbesluit milieubeheer.
Het is verboden binnen het gebied, voor zover op de bij deze verordening behorende afkoppelkaarten rood gearceerd, afvloeiend hemelwater en grondwater te lozen op het openbaar gemengd riool of het openbaar vuilwaterriool.
Het verbod als bedoeld in 2.1.3 is niet van toepassing op de activiteiten die genoemd zijn in afdeling 3.1 van het Activiteitenbesluit milieubeheer.
Voor de gebieden, voor zover op de bij deze verordening behorende afkoppelkaarten beige-geel gearceerd, geldt dat 36mm hemelwater per m2 verhard oppervlak op eigen terrein geborgen moet worden met eventueel een overloop op het openbaar gemengd riool.
Voor de gebieden, voor zover op de bij deze verordening behorende afkoppelkaarten blauw gearceerd, geldt dat 36mm hemelwater per m2 verhard oppervlak op eigen terrein geborgen moet worden met eventueel een overloop op het openbaar hemelwaterstelsel.
De verboden en verplichtingen in artikel 2.1 gelden niet voor de groen gearceerde gebieden op de bij deze verordening behorende afkoppelkaarten en de openbare ruimte.
De uitzondering van artikel 2.1.7 op de verboden en verplichtingen in artikel 2.1 is niet van toepassing op:
b. grootschalig verbouwde panden;
c. aanleg van een verhard erf groter dan 200m2;
Voor deze gevallen geldt een afkoppelplicht met een bergingsnorm van 36 mm/m2 aangesloten verhard oppervlak.
2.2 Overige bepalingen ten aanzien van lozingsverboden / plicht tot afkoppelen
Het college van burgemeester en wethouders kan bepalen dat een gedeelte van het hemelwater alsnog op het openbaar gemengd riool aangesloten mag worden. Dit komt voor in situaties waarin het niet redelijk wordt geacht dat een particulier dit water volledig op eigen erf houdt of (nog niet) aan kan sluiten op een openbaar hemelwaterstelsel.
Het college van burgemeester en wethouders kan ontheffing verlenen van de verboden tot lozing of de verplichtingen tot afkoppelen die voortvloeien uit artikel 2.1, indien het functioneren van het openbaar riool dit vereist.
Aan de ontheffing als bedoeld artikel 2.2.2 kunnen voorschriften worden verbonden.
Indien het afkoppelen en bergen van hemelwater niet op het eigen perceel mogelijk is, kan ontheffing worden verleend van de bergingsplicht onder voorwaarde van vergoeding van de kosten van realisatie van de berging door of namens de gemeente en het gescheiden aanbieden van de waterstromen op de erfgrens.
Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 27 november 2023.
De raad
Ita Joosten, griffier
Jan Willem Wiggers, burgemeester
Gemeenten hebben op grond van de Wet milieubeheer (Wm) een zorgplicht voor de inzameling van stedelijk afvalwater en op grond van de Waterwet een zorgplicht voor hemelwater en grondwater. De wijze waarop een gemeente invulling geeft aan de zorgplichten wordt weergegeven in het Programma Water. Met de inwerkingtreding van de Wet gemeentelijke watertaken en de daarmee verband houdende wijziging van de Wm hebben de gemeenten een extra instrument gekregen ter realisatie van de zorgplichten met betrekking tot hemelwater en grondwater in de vorm van een gemeentelijke verordening. In artikel 10.32a van de Wm is opgenomen dat gemeenteraden in het belang van de bescherming van het milieu bij verordening regels kunnen stellen aan het lozen van afvloeiend afvalwater en grondwater op de riolering. Hiermee hebben gemeenten dus een aanvullend instrument gekregen om de gemeentelijke watertaken (zorgplichten) vorm te geven. De wet geeft een bevoegdheid. Dit betekent dat gemeenten niet verplicht zijn een verordening voor het lozen van hemelwater en afvalwater op de riolering te hebben.
Het lozen van hemelwater en grondwater op de riolering is geregeld in het Besluit lozing afvalwater huishoudens, het Besluit lozen buiten inrichtingen en het Activiteitenbesluit milieubeheer. Over de riolering en de aansluiting van bouwwerken op de openbare riolering zijn bepalingen opgenomen in het Bouwbesluit 2012 (BB). De Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater is aanvullend en niet in strijd met plichten die elders zijn vastgelegd. Mocht er desondanks strijdigheid zijn met een hogere regeling ("lozingsbesluiten" en/of het Bouwbesluit) dan prevaleert die hogere regeling.
Artikel 1 Begripsomschrijvingen
Bij de begripsomschrijvingen is waar mogelijk aangesloten bij de begrippen rondom afvalwater in de Wm.
De Wm beschouwt afvalwater als een afvalstof. Afvalwater is gedefinieerd als 'alle water waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen'. Dit betekent dat afvalwater (evenals elke afvalstof) op een doelmatige en milieu-hygiënisch verantwoorde wijze dient te worden beheerd en afgevoerd. Met de wetswijziging van de Wm door de Wet gemeentelijke watertaken is het onderscheid in verschillende soorten afvalwater per 1 januari 2008 als volgt:
Afvalwater dat overwegend afkomstig is van menselijke stofwisseling en huishoudelijke werkzaamheden.
Afvalwater dat vrijkomt bij door de mens bedrijfsmatig of in omvang alsof zij bedrijfsmatig was, ondernomen bedrijvigheid, dat geen huishoudelijk afvalwater, afvloeiend hemelwater of grondwater is.
Hemelwater is een verzamelnaam voorwater dat uit de hemel valt, zoals regen, sneeuw en hagel. In relatie tot deze verordening is met name het afvloeiend hemelwater van belang.
Grondwater is al het water dat zich in de ondergrond, in bodems en gesteenten bevindt. In relatie tot deze verordening is met name het grondwater van belang waarvan de perceelhouder zich wil ontdoen en verkregen is door af- of oppomping.
Huishoudelijk afvalwater of een mengsel daarvan met bedrijfsafvalwater, afvloeiend hemelwater, grondwater of ander afvalwater. Een begripsbepaling voor open erf en terrein is niet opgenomen.
Met het besluit tot gebiedsaanwijzing en de bijbehorende kaart heeft het college voldoende mogelijkheden om open erven en terreinen al dan niet onder de werking van het besluit en daarmee de plicht tot afkoppelen te brengen.
Het beëindigen van het aangesloten hebben van een voorziening voor de afvoer van hemelwater en vrijkomend grondwater op het openbaar riool, niet zijnde een openbaar hemelwaterstelsel of ontwateringsstelsel.
Het openbaar riool is het gedeelte van het rioolstelsel dat in eigendom en in beheer is bij de gemeente en omvat tevens de perceelaansluitleiding vanaf het hoofdriool tot aan de erfgrens en/of de eventueel aanwezige ontstoppingsvoorziening nabij de erfgrens. Verder bestaat het uit diverse onderdelen als rioolgemalen, persleidingen en werken en installaties. Het openbaar riool bestaat uit het openbaar gemengd stelsel, openbaar hemelwaterstelsel, openbaar vuilwaterriool en als specificatie hiervan de drukriolering en het openbaar ontwateringsstelsel samen.
Een openbaar gemengd riool betreft een voorziening voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater. Dit betreft het huishoudelijk afvalwater of een mengsel daarvan met bedrijfsafvalwater, afvloeiend hemelwater, grondwater of ander afvalwater.
Het openbaar vuilwaterriool betreft het riool voor de stroom afvalwater die overblijft nadat het hemelwater en/of grondwater zijn afgevoerd op of in de bodem, in een nabijgelegen watergang of in de daarvoor bedoelde voorziening. Het openbaar vuilwaterriool kan een drukriool zijn.
Bij de conventionele rioleringswijzen wordt het afvalwater onder vrij verval, door gebruik te maken van de zwaartekracht, ingezameld. Zodra de afvoer niet geschiedt onder vrij verval, wordt gesproken over mechanische riolering. Tot de mechanische riolering wordt drukriolering gerekend. Drukriolering bestaat uit vrijverval leidingen op perceelniveau of enkele percelen gekoppeld, een aantal (kleine) gemalen en daarop aangesloten persleidingen. Onder dit begrip vatten wij in deze verordening ook de vacuümriolering, waarbij het systeem functioneert door middel van onderdruk. De drukriolering is aangelegd om huishoudelijk afvalwater op een doelmatige wijze te transporteren over grote afstanden. Drukriolering ligt dan ook met name in het buitengebied van de gemeente. Door de beperkte afvoercapaciteit is dit type riool niet geschikt voor afvoer van hemelwater, grondwater en bedrijfsafval-lozingen. Dit is de reden voor een aansluitverbod. Voor geringe bedrijfslozingen kan een uitzondering gemaakt worden.
Ad l Openbaar hemelwaterstelsel
Dit betreft het onderdeel van het openbaar riool dat bestemd is voor het beheer van afvloeiend hemelwater. Vormen van een openbaar hemelwaterstelsel zijn een zelfstandig hemelwaterriool of als er een gescheiden stelsel is, het hemelwatergedeelte waar alleen hemelwater op mag worden geloosd. Een gescheiden stelsel is het openbaar riool met 1. Een buizenstelsel voor de afvoer van afvloeiend hemelwater dat eventueel ook dienst kan doen als leiding voor de afvoer van drainagewater en bronneringswater en 2. Een buizenstelsel voor de afvoer van stedelijk afvalwater mogelijk nog gecombineerd met hemelwater. Daarbij kan er ook een buizenstelsel zijn voor de afvoer van drainagewater en bronneringswater indien dat niet via het hemelwaterstelsel kan of mag worden afgevoerd.
Een openbaar hemelwaterstelsel kan ook een bovengrondse voorziening zijn voor de afvoer en in het milieu terug brengen van het afvloeiende hemelwater, denk hierbij bijvoorbeeld aan greppels en wadi's.
Ad m Openbaar ontwateringsstelsel
Een openbaar ontwateringsstelsel is bestemd voor de verwerking van grondwater. Zoals aangegeven bij de definitie van het openbaar hemelwaterstelsel, kan dit een apart stelsel zijn, maar dit kan ook het buizenstelsel zijn voor het afvloeiend hemelwater.
Een voorziening voor het uitlaten van een overschot aan regenwater na berging en infiltratie op particulier terrein.
Artikel 2 Lozingsverbod/plicht tot afkoppelen
Dit artikel biedt de mogelijkheid om een eigenaar van een bouwwerk en/of erf te verplichten de hemel- en grondwaterafvoer af te koppelen van het openbare gemengde of vuilwaterriool, waar dit conform de gebiedsaanwijzing van toepassing is of waar dit drukriolering betreft. Een dergelijke verplichting voor bestaande bouwwerken en/of erven wordt enkel opgelegd als het afvoeren of verwerken van hemelwater op eigen erf, via een hemelwaterriool en/of oppervlakte water, redelijk wordt geacht. Om te kunnen bepalen of afkoppeling van het openbare gemengde, vuilwaterriool of drukriolering redelijk dan wel onredelijk is wordt afkoppelen redelijk geacht:
bij nieuwbouw of grootschalige verbouw van een bouwwerk en/of het verharden van een erf (groter dan 200 m2) die gelegen is in een gebied met gemengde riolering. Hierbij wordt het aanbrengen van een bergings- en infiltratievoorziening van minimaal 36 mm/m² geëist, waarbij een overloop mag worden gerealiseerd op de gemengde riolering of oppervlaktewater. De bergingsplicht geldt over de nieuw gerealiseerde verharding;
Voor grondwater dat vrijkomt bij drainage, oppompen of andere vormen van onttrekkingen of ontwateren, waarbij het wenselijk kan zijn dat op een andere wijze af te voeren dan door middel van de gemeentelijke riolering, wordt op dezelfde wijze gehandeld als hiervoor is aangegeven.
Blijkt er geen mogelijkheid te bestaan of kan niet in redelijkheid van een perceeleigenaar worden verlangd dat hij of zij afkoppelt dan kan een ontheffing worden aangevraagd. Aan de hand van de bij de aanvraag om een ontheffing te overleggen gegevens beslist het college van burgemeester en wethouders over de daadwerkelijke verlening van een ontheffing.
De ontluchting van het rioleringsstelsel verdient bijzondere aandacht. Gebruikelijk is dat ontluchting van de riolering plaatsvindt via een bovendakse uitmonding. Er kunnen zich situaties voordoen dat het afkoppelen van de hemelwaterafvoer leidt tot het niet of minder effectief ontluchten. Indien valt te voorzien dat ontluchtingsproblemen ontstaan in het hoofdriool ten gevolge van het afkoppelen en er geen goede oplossing beschikbaar is dan wel deze onevenredig hoge kosten met zich meebrengt, is afkoppeling niet aan de orde, dit is ter beoordeling aan het college.
Artikel 2.1 Lozingsverbod hemelwater en grondwater op drukriolering/plicht tot afkoppelen
Met name in het buitengebied bevinden zich drukrioolstelsels. Een drukrioolstelsel is niet ontworpen en derhalve ongeschikt om regenbuien en grondwater te kunnen verwerken. Hemelwater, maar ook grondwater, dat via een mechanisch rioolstelsel wordt afgevoerd kan dan ook voor hoge beheerkosten, storingen en fysieke overlast van(uit) dat rioolstelsel zorgen.
Om het lozingsgedrag publiekrechtelijk te regelen heeft de gemeente dan ook besloten door middel van deze verordening binnen de gehele gemeente Voorst een verbod in te stellen om hemelwater of grondwater te lozen op drukrioolstelsels. Dit verbod geldt voor alle niet-gearceerde gebieden op de afkoppelkaarten die bij deze verordening horen.
Het verbod als bedoeld in 2.1.1 is niet van toepassing op de activiteiten zoals deze beschreven zijn in afdeling 3.1 van het Activiteitenbesluit milieubeheer. In toepasbare gevallen worden de beleidsregels gehanteerd zoals deze opgenomen zijn in de "Beleidsregel lozingen buitengebied" voor het opstellen van maatwerkvoorschriften om de doelmatige werking van de openbare riolering te waarborgen.
In dit artikel wordt geregeld dat hemelwater en grondwater in specifieke gebieden niet mag worden geloosd op het openbaar gemengd riool of het openbaar vuilwaterriool.
Dit artikel spreekt voor zich. Vergelijk de toelichting onder artikel 2.1.2.
In dit artikel wordt geregeld dat een bepaalde hoeveelheid hemelwater in specifieke gebieden op eigen terrein moet worden geborgen met eventueel een overloop op het openbaar gemengd riool.
In dit artikel wordt geregeld dat een bepaalde hoeveelheid hemelwater in specifieke gebieden op eigen terrein moet worden geborgen met eventueel een overloop op het openbaar hemelwaterstelsel.
Dit artikel regelt een uitzondering van de verboden voor specifieke gebieden.
Dit artikel bepaalt dat artikel 2.1.7 in bepaalde gevallen niet van toepassing is. Zie in deze toelichting ook onder artikel 2, paragraaf Algemeen.
2.2 Overige bepalingen ten aanzien van lozingsverboden / plicht tot afkoppelen
Artikelen 2.2.1 tot en met 2.2.3
Het college kan bepalen dat een gedeelte van het hemelwater alsnog op het gemengd riool aangesloten mag worden. Dit komt voor in situaties waarin het niet redelijk is dat een particulier dit water volledig op eigen erf houdt kan houden of (nog niet) aan kan sluiten op een hemelwaterriool of –voorziening. De berging op eigen terrein wordt voor deze gebieden vastgesteld op 36 mm/m2 aangesloten verharding. Het teveel mag via een overstroomvoorziening of bovengronds afvloeien naar het gemengde rioolstelsel.
Er is behoefte aan een ontheffing die kan worden toegepast in uitzonderingssituaties. De ontheffing kan onder beperkingen worden verleend indien het functioneren van het openbaar rioolstelsel dit vereist. Dit is ter beoordeling van het college. Voor de behandeling van een verzoek om ontheffing worden leges geheven.
Afkoop van de in artikel 2 opgenomen verboden om een hemelwaterafvoerleiding aan te sluiten of aangesloten te houden en daardoor te lozen op het openbaar vuilwaterriool of het gemengd openbaar riool is toegestaan voor een vooraf vast te stellen bedrag. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van marktconforme bedragen. Wel geldt het vereiste dat de waterstromen op de erfgrens gescheiden worden aangeboden. De gemeente gebruikt deze afkoopsom voor afkoppelprojecten. Op het moment dat afkoppelen op openbaar terrein mogelijk wordt, wordt dit door de gemeente voor dit pand gerealiseerd zonder aanvullende kosten.
Artikel 3 Intrekken oude verordening
De voorgaande versie van deze verordening was vastgesteld op 3 juli 2017. Die komt met deze nieuwe verordening te vervallen.
Artikel 4 Inwerkingtreding en citeertitel
De inwerkingtreding van de verordening is bepaald op 31 december 2023. Dit is omdat op deze manier de verordening op correcte wijze kan overgaan in het tijdelijke deel van het omgevingsplan onder de Omgevingswet. De VNG adviseert in haar "Handreiking Verordening afvoer hemel- en grondwater en omgevingsplan" van juni 2023 dat op deze wijze te doen.
De tekst van artikel 10.32a Wm geeft de verordening geen naam. De naamgeving staat dus vrij. De naam waterverordening lijkt minder geschikt, omdat in sommige provincies een waterverordening – met geheel andere inhoud – bestaat. De naam "Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater 2023 gemeente Voorst" geeft het beste aan waarover deze verordening gaat en om welke versie het gaat.