Financiële verordening artikel 212 GW Gemeente Borne 2023 versie 2

Artikel 1. Definities

In deze verordening wordt verstaan onder:

• –

  Bestuurlijke agenda: samenstel van afspraken die de raad maakt bij het begin van een raadsperiode. Ook wel coalitieakkoord of raadsprogramma genoemd.

• –

  College: het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Borne.

• –

  Doelmatigheid: het realiseren van prestaties met zo min mogelijk middelen.

• –

  Doeltreffendheid: de mate waarin de beoogde maatschappelijke effecten daadwerkelijk behaald zijn;

• –

  Interne controle:

  een proces is dat gericht is op het verkrijgen van een redelijke mate van zekerheid omtrent het bereiken van doelstellingen in de categorieën:

  • •

    bereiken van de strategische doelstellingen

  • •

    effectiviteit en efficiëntie van bedrijfsprocessen

  • •

    betrouwbaarheid van de (financiële) informatieverzorging

  • •

    naleving van relevante wet- en regelgeving

• –

  Investeringskrediet: een budget bestemd voor het vastleggen van vermogen voor een doel of object waarvan het nut zich over meerdere jaren uitstrekt.

• –

  Onderhoud: werkzaamheden die er voor zorgen dat het object waarop de werkzaamheden worden toegepast functioneel blijft en het gewenste kwaliteitsniveau behoudt.

• –

  Programma’s: vanuit het raadsakkoord zijn een aantal programma’s benoemd waarover in de P&C documenten wordt gerapporteerd over voortgang van de activiteiten, ambities en de kosten.

• –

  Programmaonderdelen: nadat de raad de programma’s heeft vastgesteld aan het begin van de raadsperiode, stelt het college per programma de zogenaamde programmaonderdelen vast. Dit zijn clusters van beleid en/of uitvoering welke binnen de kader van het specifieke programmaonderdeel passen.

• –

  Raad: de gemeenteraad van de gemeente Borne.

• –

  Rechtmatigheid: in overeenstemming met wet- en regelgeving.

• –

  Taakveld: eenheden waarin de programma’s, of de eenheden in overzichten en bedragen in het programmaplan, zijn onderverdeeld, zoals bedoeld in het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten.

Artikel 2. P&C-cyclus

• 1.

  Doel is om structureel ontwikkelingen in de samenleving in beeld te hebben en hierbij beleidsmatige en financiële keuzes te maken.

• 2.

  De inhoudelijke en financiële beleidskaders zijn leidend en de P&C-documenten zijn hiervan een afgeleide.

• 3.

  In de bestuurlijke agenda worden de prioriteiten vastgelegd voor de raadsperiode. De bestuurlijke agenda wordt vertaald in de (meerjaren-)begroting.

Artikel 3. Planning P&C-cyclus

Voor aanvang van het kalenderjaar doet het college een voorstel aan de raad waarin ten minste de data voor het aanbieden en vaststellen van de begroting, de jaarstukken en eventuele tussentijdse rapportage(s) voor het komende kalenderjaar worden beschreven. De kaderbrief wordt ter kennisname gebracht aan de raad voorafgaand aan het opstellen van de begroting en deze brief geeft inzicht in het perspectief voor de raad.

Artikel 4. Programma-indeling

• 1.

  De raad stelt bij aanvang van iedere raadsperiode een programma-indeling vast.

• 2.

  Het college stelt thema’s voor de raadsperiode vast.

Artikel 5. Relatie begroting en investeringskredieten

• 1.

  De raad autoriseert met het vaststellen van de begroting de baten en de lasten per programma en de investeringskredieten.

• 2.

  Voor investeringen in de loop van het begrotingsjaar groter dan € 50.000, die niet in de begroting zijn opgenomen, legt het college vooraf aan het aangaan van verplichtingen een investeringsvoorstel en een voorstel voor het autoriseren van een investeringskrediet aan de raad voor.

• 3.

  Investeringen kleiner dan € 50.000, inclusief eventuele dekking uit een bestemmingsreserve, worden geautoriseerd door het college. Deze worden vervolgens gemeld aan de gemeenteraad in de reguliere P&C producten.

• 4.

  Lopende kredieten (eenmalige uitgaven, verspreid over meerdere begrotingsjaren, die niet geactiveerd worden) en investeringskredieten (eenmalige uitgaven die geactiveerd worden) worden voor zover deze niet zijn aangewend, overgeheveld naar het volgende begrotingsjaar.

• Voor het nog niet aangewende deel van lopende kredieten, die gedekt worden door structurele baten, vindt in het begrotingsjaar een dotatie aan de bestemmingsreserve “kredieten” plaats, zodat deze in het volgende begrotingsjaar als dekking ingezet kan worden. Voor het nog niet aangewende deel van lopende kredieten, die gedekt worden door middel van een onttrekking aan een reserve, wordt betreffende reserve ook in het volgende jaar als dekking ingezet.

Artikel 6. Uitvoering begroting

Het college draagt er zorg voor dat de geautoriseerde lasten van de programma´s niet worden overschreden. Tussentijds en achteraf wordt door het college verantwoording afgelegd over de uitvoering van beleid en de besteding van middelen.

Artikel 7. Tussentijdse informatie

• 1.

  Het college informeert de raad over de realisatie van de programma’s.

• 2.

  De inrichting van deze informatie sluit aan bij de programma indeling van de begroting.

Artikel 8. Jaarstukken

• 1.

  Het college informeert bij de jaarstukken de raad over de realisatie van de programma’s over een begrotingsjaar.

• 2.

  Het college geeft een rechtmatigheidsverklaring af bij de jaarrekening.

Artikel 9. Verantwoordings- en rapportagegrens rechtmatigheidsverantwoording

• 1..

  In de rechtmatigheidsverantwoording bij de jaarrekening rapporteren burgemeester en wethouders aan de raad over afwijkingen met een verantwoordingsgrens van 3% van de totale lasten van de gemeente, inclusief de dotaties aan de reserves.

• 2.

  In de paragraaf bedrijfsvoering worden de geconstateerde afwijkingen (fouten of onduidelijkheden) groter dan € 100.000 nader toegelicht.

Artikel 10. Voorwaardencriterium

• 1.

  Het voorwaardencriterium is het criterium van rechtmatigheid, dat betrekking heeft op de eisen die worden gesteld bij de uitvoering van de financiële beheershandelingen. De eisen/voorwaarden zijn afkomstig uit diverse wet- en regelgeving en hebben betrekking op aspecten als doelgroep, termijn, grondslag, administratieve bepalingen, normbedragen, bevoegdheden, bewijsstukken, recht, hoogte en duur.

• 2.

  Burgemeester en wethouders bieden de raad jaarlijks ter vaststelling een normenkader rechtmatigheid aan. Dit kader bestaat uit alle relevante (interne) wet- en regelgeving waaruit financiële beheershandelingen kunnen voortvloeien. Burgemeester en wethouders operationaliseren dit normenkader in een toetsingskader ten behoeve van de interne beheersing.

Artikel 11. Begrotingscriterium

• 1.

  Het begrotingscriterium is een criterium van rechtmatigheid dat betrekking heeft op de grenzen van de baten en lasten in de door de raad geautoriseerde begroting van exploitatie en investeringskredieten en de hiermee samenhangende programma’s, waarbinnen de financiële beheershandelingen tot stand moeten zijn gekomen;

• 2.

  De begrotingsrechtmatigheid wordt beoordeeld op het niveau waarop de begroting door de raad is geautoriseerd, zoals is opgenomen in artikel 5.

• 3.

  Bij investeringsprojecten wordt de begrotingsrechtmatigheid beoordeeld op het niveau van het totaal gevoteerde kredietbedrag. Een overschrijding van het jaarbudget, passend binnen het totaal bedrag van het krediet, wordt daarmee als rechtmatig beschouwd.

• 4.

  Uitgangspunt is dat iedere afwijking van de begroting als onrechtmatig wordt beschouwd. Afwijkingen worden als acceptabel aangemerkt in de volgende situaties:

  • a.

    Er is sprake van een overschrijding waarbij direct gerelateerde inkomsten de overschrijding compenseren.

  • b.

    Er is sprake van een overschrijding op een open-einde regeling.

  • c.

    De overschrijding is geautoriseerd door middel van de vaststelling van een tussentijdse rapportage en begrotingswijzigingen.

• 5.

  Begrotingsonrechtmatigheden die passen binnen het bestaande beleid van de raad, worden opgenomen in de rechtmatigheidsverantwoording (voor zover de verantwoordingsgrens voor afzonderlijke fouten of onduidelijkheden is overschreden), maar worden niet nader toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.

Artikel 12. Misbruik en oneigenlijk gebruik-criterium

• 1.

  Het misbruik en oneigenlijk gebruik-criterium is het criterium van rechtmatigheid, dat betrekking heeft op het voorkomen, detecteren en corrigeren van misbruik en oneigenlijk gebruik van overheidsgelden en gemeentelijke eigendommen bij financiële beheershandelingen.

• 2.

  Burgemeester en wethouders zorgen voor en leggen vast de regels voor het voorkomen van misbruik en oneigenlijk gebruik van gemeentelijke regelingen en eigendommen.

   

Artikel 13. Waardering en afschrijving vaste activa

• 1.

  Immateriële en materiële vaste activa worden lineair afgeschreven op basis van verwachte economische levensduur van het actief. De afschrijvingstermijnen liggen vast in de afschrijvingstabel in bijlage 1 bij deze verordening. Het hanteren van afwijkende afschrijvingstermijnen ten opzichte van de afschrijvingstabel kan slechts toegepast worden indien er een afwijkingsbesluit door het college is gemaakt.

• 2.

  De afschrijvingstermijn wordt bij het investeringsvoorstel vastgelegd.

• 3.

  Bijdragen van de gemeente aan activa van derden kunnen worden geactiveerd.

• 4.

  Er wordt niet geactiveerd wanneer het gaat om:

  • a.

    kosten voor afsluiten van geldleningen.

  • b.

    activa met een verkrijgingsprijs van minder dan € 50.000, uitgezonderd gronden en terreinen. Gronden en terreinen worden altijd geactiveerd. Op gronden en terreinen wordt niet afgeschreven.

  • c.

    onderhoud.

• 5.

  Met afschrijven wordt begonnen in het jaar volgend op het jaar waarin het actief in gebruik genomen is.

• 6.

  Rente en afschrijving wordt berekend op basis van de boekwaarden van 1 januari.

Artikel 14. Reserves, voorzieningen en weerstandsvermogen

• 1.

  Het college zorgt voor een actuele nota reserves, voorzieningen en weerstandsvermogen. De raad stelt de nota vast. De nota bevat in ieder geval:

  • a.

    richtlijnen voor de vorming, het gebruik en vrijval van reserves en voorzieningen;

  • b.

    de benodigde en beschikbare weerstandscapaciteit en het weerstandsvermogen;

  • c.

    de regels voor resultaatbestemming.

• 2.

  Periodiek informeert het college de raad over de actuele risico’s en de beheersing ervan.

Artikel 15. Kostprijsberekening

• 1.

  Voor het bepalen van de geraamde kostprijs, wordt een extracomptabel stelsel van kostentoerekening gehanteerd. Bij deze kostentoerekening worden naast de directe kosten betrokken: de rente voor inzet van vreemd vermogen en de overheadkosten.

• 2.

  Bij de directe kosten worden betrokken de bijdragen aan en onttrekkingen van voorzieningen voor de noodzakelijke vervanging van de betrokken activa en de kapitaallasten van de in gebruik zijnde activa. Voor de rioolheffing en de afvalstoffenheffing wordt ook de compensabele BTW en kosten van het kwijtscheldingsbeleid in rekening gebracht.

• 3.

  Aan heffingen die 100% kostendekkend zijn wordt overhead toegerekend volgens de volgende formule:

  (Totale omvang taakveld overhead / (totale salarislasten – salarislasten overhead)) x 100%

• 4.

  Het percentage van de omslagrente voor de toerekening van rente voor de financiering van de in gebruik zijnde activa, bedoeld in het eerste lid, wordt jaarlijks met de begroting vastgesteld en op een half procent afgerond.

Artikel 16. Treasuryfunctie

• 1.

  De treasuryfunctie dient tot het verzekeren van duurzame toegang tot de financiële markten, het beperken van de financiële risico’s, het minimaliseren van de kosten die gepaard gaan met treasury en het aantrekken van voldoende middelen voor het uitvoeren van de begroting.

• 2.

  Het college zorgt voor een actueel treasurystatuut en stelt het statuut vast en stuurt deze ter kennisgeving aan de raad. Het treasurystatuut bevat in ieder geval:

  • a.

    de uitgangspunten voor het beheren van risico’s die gepaard gaan met treasury;

  • b.

    de uitgangspunten voor het aantrekken en uitzetten van zowel kort als lang geld;

  • c.

    de uitgangspunten voor het verstrekken van garantstellingen;

  • d.

    de regels voor taken en bevoegdheden en verantwoordelijkheden;

  • e.

    de verantwoordingsrelaties en de bijbehorende informatievoorziening.

Artikel 17. Prijzen economische activiteiten

• 1.

  Voor de levering van goederen, diensten of werken, of het verstrekken van kapitaal door de gemeente aan overheidsbedrijven en derden waarbij de gemeente in concurrentie met marktpartijen treedt, wordt ten minste de geraamde integrale kostprijs in rekening gebracht.

• 2.

  In afwijking van het eerste lid kan een lager bedrag dan de integrale kostprijs worden berekend vanwege een publiek belang. Hierbij doet het college vooraf een voorstel aan de raad, waarin het publiek belang wordt gemotiveerd.

• 3.

  Motivering van het publiek belang is niet noodzakelijk wanneer het gaat om:

  • a.

    leveringen van goederen, diensten of werken en het verstrekken van leningen, garanties en kapitaal aan andere overheden voor zover deze leveringen en verstrekkingen zijn bedoeld voor de uitoefening van de publieke taak;

  • b.

    een bevoordeling van activiteiten in het kader van een toegekend bijzonder of uitsluitend recht waarvoor prijsvoorschriften gelden;

  • c.

    een bevoordeling van sociale werkplaatsen;

  • d.

    een bevoordeling van onderwijsinstellingen;

  • e.

    een bevoordeling die valt onder de reikwijdte van de staatssteunregels van het Werkingsverdrag van de Europese Unie en daarmee verenigbaar is.

Artikel 18. Incidentele baten en lasten

Het grensbedrag voor het opnemen van de incidentele baten en lasten in het verplichte overzicht incidentele baten en lasten in jaarrekening en begroting bedraagt € 100.000. Aanvullend worden ook incidentele baten en lasten met politieke relevantie opgenomen in het overzicht.

Artikel 19. Lokale heffingen

Het college doet de raad jaarlijks een voorstel voor vaststelling van de hoogte van de gemeentelijke tarieven voor de belastingen, rechten, heffingen en leges.

Artikel 20. Onderhoud kapitaalgoederen

• 1.

  Het college zorgt voor een actuele nota kapitaalgoederen. De raad stelt de nota vast.

• 2.

  Het college zorgt voor actuele onderhoudsplannen voor kapitaalgoederen.

• 3.

  Bij de begroting en de jaarstukken neemt het college in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen naast de verplichte onderdelen in de op grond van artikel 12 van het BBV in ieder geval op:

  • a.

    De actualiteit van de onderhoudsplannen;

  • b.

    De gewenste kwaliteitsniveaus van kapitaalgoederen.

Artikel 21. Verbonden partijen

Het college zorgt voor een actuele nota samenwerking. De raad stelt de nota vast. De nota besteed in ieder geval aandacht aan:

• a.

  verbonden partijen en andere samenwerkingsrelaties;

• b.

  de visie op samenwerken en verbonden partijen en het beoogde resultaat.

Artikel 22. Grondbeleid

Het college zorgt voor een actuele nota grondbeleid. De raad stelt de nota vast. De nota besteedt in ieder geval aandacht aan:

• a.

  de relatie met de programma’s van de begroting;

• b.

  de strategische visie van het toekomstig grondbeleid van de gemeente;

• c.

  te ontwikkelen en in ontwikkeling genomen projecten;

• d.

  het verloop van de grondvoorraad;

• e.

  uitgangspunten voor de verkoopprijzen van gronden;

• f.

  de uitgifte van gronden in erfpacht en de bijstelling van erfpachtvergoedingen.

Artikel 23. Weerstandsvermogen en risicobeheersing

• 1.

  In dit artikel wordt verstaan onder:

  • –

    netto schuld per inwoner: bruto schuld minus de omvang van de geldelijke bezittingen gedeeld door het aantal inwoners op 31 december van het begrotingsjaar. Onder bruto schuld wordt verstaan het totaal van langlopende leningen, kortlopende schulden, crediteuren, vorderingen en overlopende passiva. Onder geldelijke bezittingen wordt verstaan: het totaal van leningen aan deelnemingen, leningen aan overige verbonden partijen, leningen aan derden, langlopende uitzettingen, kortlopende uitzettingen, debiteurenvorderingen, liquide middelen en overlopende activa;

  • –

    onbenutte belastingcapaciteit onroerendezaakbelasting: positieve uitkomst van het verschil tussen de opbrengst onroerendezaakbelasting bij de tarieven die minimaal nodig zijn voor toegang tot de procedure van artikel 12 van de Financiële-verhoudingswet en de (geraamde) opbrengst onroerendezaakbelasting.

• 2.

  Burgemeester en wethouders nemen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing van de begroting en de jaarstukken naast de verplichte onderdelen op grond van artikel 11 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten in ieder geval op:

  • a.

    de ontwikkeling van de netto schuld per inwoner;

  • b.

    het saldo van de baten en lasten voor dotaties en onttrekkingen van reserves als percentage van de inkomsten;

  • c.

    de onbenutte belastingcapaciteit onroerendezaakbelasting als percentage van de inkomsten.

     

Artikel 24. Administratie

De administratie is zodanig van opzet en werking dat zij in ieder geval dienstbaar is aan:

• a.

  het sturen en beheersen van activiteiten en processen in de gemeente als geheel en de verschillende organisatieonderdelen;

• b.

  het verstrekken van informatie over ontwikkelingen in de omvang van lasten, baten, activa, voorraden, vorderingen, schulden en contracten;

• c.

  het verschaffen van informatie aan de budgethouders;

• d.

  het controleren van de rechtmatigheid, de doelmatigheid en de doeltreffendheid van het gevoerde bestuur in relatie tot de gestelde beleidsdoelen, de begroting en geldende wet- en regelgeving;

• e.

  het afleggen van verantwoording over de rechtmatigheid, de doelmatigheid en de doeltreffendheid van het gevoerde bestuur in relatie tot de gestelde beleidsdoelen, de begroting en geldende wet- en regelgeving;

• f.

  de controle van de registratie van gegevens als zodanig en van de daaraan ontleende informatie alsmede voor de controle op de rechtmatigheid, de doelmatigheid en de doeltreffendheid van het gevoerde bestuur in relatie tot de gestelde beleidsdoelen.

Artikel 25. Financiële organisatie

Het college draagt zorg voor en legt vast:

• a.

  een eenduidige indeling van de gemeentelijke organisatie en een eenduidige toewijzing van de gemeentelijke taken aan de verschillende organisatieonderdelen;

• b.

  een adequate scheiding van taken, functies, bevoegdheden, verantwoordelijkheden;

• c.

  de verlening van mandaten en volmachten voor het aangaan van verplichtingen ten laste van de toegekende budgetten en investeringskredieten;

• d.

  het beleid en de interne regels voor de steunverlening en de toekenning van subsidies aan ondernemingen en instellingen;

• e.

  het beleid en de interne regels voor het voorkomen van misbruik en oneigenlijk gebruik van gemeentelijke regelingen en eigendommen;

het beleid en de interne regels voor de inkoop en de aanbesteding van goederen, werken en diensten; de te maken afspraken met de organisatieonderdelen over de te leveren prestaties, de daarvoor beschikbare middelen en de wijze en frequentie van rapportage over de voortgang van de activiteiten en uitputting van middelen.

Artikel 26. Interne controle

• 1.

  Het college draagt zorg voor de jaarlijkse interne toetsing van een aantal bedrijfsonderdelen op juistheid, volledigheid en tijdigheid van de bestuurlijke informatievoorziening, de rechtmatigheid van beheershandelingen en op misbruik van de gemeentelijke regelingen. Hiertoe stelt het college een intern controleplan vast.

• 2.

  Het college zorgt op basis van de resultaten van de toets bedoeld in het eerste lid, indien nodig, voor een plan van verbetering. Het college neemt op basis van het plan van verbetering maatregelen voor herstel van de tekortkomingen.

   

Artikel 27. Intrekking oude verordening en overgangsrecht

De Verordening artikel 212 Gemeentewet 2023 komt te vervallen per 1 januari 2024, met dien verstande dat zij van toepassing blijft op de jaarrekening en het jaarverslag en bijbehorende stukken van het begrotingsjaar voorafgaand aan het jaar waarin deze verordening in werking treedt.

Artikel 28. Inwerkingtreding en citeertitel

• 1.

  Deze verordening treedt met terugwerkende kracht in werking op 1 januari 2023.

• 2.

  Deze verordening kan worden aangehaald onder de naam “Verordening artikel 212 Gemeentewet Gemeente Borne 2023 versie 2”.