Organisatie | Apeldoorn |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | Inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente Apeldoorn |
Citeertitel | Inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente Apeldoorn |
Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
Onderwerp | financiën en economie |
Eigen onderwerp |
Geen
Onbekend
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
22-09-2023 | nieuwe regeling | 04-02-2020 | 2020-06 |
(op basis van het VNG model en in samenwerking met het inkoopplatform Stedendriehoek)
De gemeente Apeldoorn koopt jaarlijks voor meer dan 200 miljoen euro’s in. Gezien het grote financiële en inhoudelijke belang dat hiermee gemoeid is, zijn uitgangspunten, ambities en kaders ontwikkeld op grond waarvan de aanbestedingen worden uitgevoerd. Het inkoop- en aanbestedingsbeleid biedt opdrachtgevers en ondernemers handvatten voor professionele samenwerking voorafgaande, gedurende en na afronding van aanbestedingstrajecten. Inkoop draagt bij aan een aantal specifieke doelstellingen van de Gemeente.
De Gemeente Apeldoorn spant zich continu in voor een (verdere) professionalisering van de Inkoop- en aanbestedingspraktijk. Dit doet zij zelfstandig maar ook met behulp van het inkoopplatform Stedendriehoek waar de gemeente Apeldoorn in is vertegenwoordigd. Vanwege de toenemende behoefte van ondernemers aan uniformering van (zowel beleids- als inhoudelijke) documenten van overheidsopdrachtgevers heeft het inkoopplatform het initiatief genomen om een inkoop- en
aanbestedingsbeleid op te stellen met generieke bepalingen welke voor alle deelnemende Gemeenten gelden. Vandaar het Stedendriehoek logo op de voorpagina. Het (in 2019 aangepaste) VNG model diende hiervoor als basis. De generieke bepalingen zijn uitgewerkt in hoofdstuk 1 tot en met hoofdstuk 6. De deelnemende Gemeenten staan vermeld in artikel 1.2 Deelnemers inkoopsamenwerking.
Het generieke beleid is eerder voor consultatie en draagvlak besproken met (vertegenwoordigers van) de brancheorganisaties, te weten: Bouwend Nederland, MKB en VNO-NCW.
In het Inkoop- en aanbestedingsbeleid wordt het inkoopproces inzichtelijk en transparant gemaakt door de doelstellingen, uitgangspunten en kaders te schetsen waarbinnen Inkoop in de Gemeente plaatsvindt. De Gemeente leeft daarbij een aantal centrale doelstellingen na zoals uitgewerkt in hoofdstuk 2. Aangezien Inkoop plaatsvindt in een dynamische omgeving, dient de Gemeente continu bezig te zijn met het doorvoeren van verbeteringen in de inkoopprocessen. De Gemeentelijke doelstellingen zijn hierbij leidend. Dit inkoop- en aanbestedingsbeleid sluit zoveel mogelijk aan op het algemene beleid van de Gemeente Apeldoorn.
Daarnaast gaat de Gemeente bij het Inkopen van Werken, Leveringen of Diensten uit van de volgende inkoopuitgangspunten:
Naast het generieke inkoop- en aanbestedingsbeleid zijn er gemeente-specifieke bepalingen (kaders en beleidsdoelstellingen) geformuleerd. Deze bepalingen zijn opgenomen in het addendum. Op deze manier krijgen ondernemers, eenmaal bekend met het generieke beleid, op een eenvoudige wijze zicht op de gemeente-specifieke bepalingen (ook wel: couleur locale) van de betreffende Gemeente waar zij een opdracht voor wenst uit te voeren. In het generieke deel van het inkoop- en aanbestedingsbeleid zijn de artikelen waarop de gemeente Apeldoorn gemeente-specifieke bepalingen heeft geformuleerd, aangeduid met een sterretje (*).
Het generieke inkoop- en aanbestedingsbeleid en het addendum vormen tezamen het ‘Inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente Apeldoorn.
1.1 Inkoopsamenwerking regiogemeenten Stedendriehoek
De gemeenten in de Stedendriehoek kennen een lange historie van samenwerking op het gebied van inkoop en aanbesteden met als doel het bevorderen van de professionaliteit van de inkoopfunctie en verlagen van de inkoopkosten. De samenwerking is gericht op:
1.2 Deelnemers inkoopsamenwerking
De onderstaande gemeenten maken deel uit van de inkoopsamenwerking regio Stedendriehoek (in alfabetische volgorde): Apeldoorn, Brummen, Deventer, Epe, Lochem, Olst-Wijhe, Raalte, Voorst en Zutphen.
1.3 Reikwijdte regionaal inkoopbeleid
Dit regionaal inkoopbeleid is in de basis gelijk voor alle deelnemende regiogemeenten en is van toepassing op alle inkopen en aanbestedingen. Daarnaast kunnen per Gemeente op onderdelen nadere kaders worden gesteld en ambities worden geformuleerd. Deze worden vastgelegd in het Gemeente specifieke addendum. Een Gemeente specifiek addendum maakt integraal onderdeel uit van dit beleid.
In dit Inkoop- en aanbestedingsbeleid wordt verstaan onder:
Drempelwaarde(n): Gemeenten moeten rekening houden met Europese drempelbedragen. Een overheidsopdracht met een opdrachtwaarde die evenveel of meer dan het drempelbedrag bedraagt, moet Europees worden aanbesteed. De belangrijkste Europese drempelwaarden zijn vastgelegd in art. 4 richtlijn 2014/24. In art. 5 wordt de wijze waarop drempelwaarden moeten worden berekend aangegeven. De drempelbedragen worden iedere twee jaar opnieuw door de Europese Commissie herzien aan de hand van de gemiddelde dagwaarde van de Euro;
Sociaal aanbesteden: Sociaal aanbesteden is het opnemen van sociale voorwaarden, eisen en wensen in inkoop- en aanbestedingstrajecten, zodat ondernemers een bijdrage leveren aan de uitvoering van het beleid van de Gemeenten ten aanzien van het bieden van werkgelegenheid aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en/of het uitvoeren van een maatschappelijke activiteit;
Hoofdstuk 2. Gemeentelijke doelstellingen
2.1 Gemeentelijke doelstellingen
De Gemeenten willen met dit Inkoop- en aanbestedingsbeleid de volgende doelstellingen realiseren:
Rechtmatig en doelmatig inkopen zodat gemeenschapsgelden op controleerbare en verantwoorde wijze worden aangewend en besteed.
De Gemeente leeft daartoe bestaande wet- en regelgeving en de bepalingen van het inkoop- en aanbestedingsbeleid na. Daarnaast koopt de Gemeente efficiënt en effectief in. De inspanningen en uitgaven moeten daadwerkelijk bijdragen aan de realisatie van het beoogde doel.
Een integere, betrouwbare, zakelijke en professionele inkoper en opdrachtgever zijn.
Professionaliteit houdt in dat op bewuste en zakelijke wijze wordt omgegaan met Inkoop. Continu wordt geïnvesteerd in inhoudelijke kennis over de in te kopen Leveringen, Diensten en Werken, de marktomstandigheden en de relevante wet- en regelgeving. Het streven naar professioneel opdrachtgeverschap komt tot uitdrukking in betrokkenheid bij de inkoopambitie, slagvaardige besluitvorming, adequaat risicomanagement, vertrouwen in de Ondernemer en in wederzijds respect tussen de Gemeente en de Ondernemer. De Gemeente spant zich in om alle inlichtingen en gegevens te verstrekken aan de Ondernemer voor zover die nodig zijn in het kader van het inkoopproces.
Inkopen tegen de meest optimale (integrale) prijs/kwaliteitverhouding.
Bij het inkopen van leveringen, diensten of werken kan de Gemeente ook interne en andere (externe) gemeentelijke kosten betrekken in de afweging. Ook de kwaliteit van de in te kopen leveringen, diensten en werken speelt een belangrijke rol.
Een continue positieve bijdrage leveren aan het gehele prestatieniveau van de Gemeente. Inkopen heeft een belangrijke invloed op het gehele prestatieniveau van de Gemeente en draagt daar direct en voortdurend aan bij. De concrete doelstellingen van Inkopen zijn daarbij steeds rechtstreeks afgeleid van de gemeentelijke doelstellingen.
De Gemeente stelt een administratieve lastenverlichting voor zowel zichzelf als voor Ondernemers voorop.
Zowel de Gemeente als Ondernemers verrichten vele administratieve handelingen tijdens het inkoop en aanbestedings proces. De Gemeente verlicht deze lasten door bijvoorbeeld proportionele eisen en criteria te stellen en door een efficiënt proces uit te voeren. Concreet kan, indien niet verplicht, de Gemeente hiertoe digitaal Inkopen (en aanbesteden). De Gemeente maakt, waar mogelijk, gebruik van het Uniform Europees Aanbestedingsdocument.
Dit Inkoop- en aanbestedingsbeleid sluit zoveel mogelijk aan op het algemene beleid van de Gemeenten.
Om deze doelstellingen te realiseren zijn juridische, ethische en ideële, economische en organisatorische uitgangspunten vastgelegd in dit Inkoop- en aanbestedingsbeleid. Deze uitgangspunten zijn in de volgende hoofdstukken en/of in het gemeente specifieke addendum uitgewerkt.
Hoofdstuk 3. Juridische uitgangspunten
De Gemeente leeft de relevante wet- en regelgeving na. Bij de uitvoering van het aanbesteden gelden de volgende wettelijke kaders:
De gewijzigde Aanbestedingswet 2012 implementeert sinds 1 juli 2016 de Europese Richtlijnen 2014/24/EU en 2014/25/EU (‘Aanbestedingsrichtlijnen’), Concessierichtlijnen 2014/23/EU en Richtlijn 2007/66/EU (‘Rechtsbeschermingsrichtlijn’). Deze wet biedt één kader voor overheids- en concessieopdrachten boven en – beperkt – onder de (Europese) drempelwaarden en de rechtsbescherming bij (Europese) aanbestedingen.
Europese wet- en regelgeving: wet- en regelgeving op het gebied van aanbesteden die afkomstig is van de Europese Unie. De ‘ Aanbestedingsrichtlijnen’ en ‘Concessierichtlijn’ vormen momenteel de belangrijkste basis. De Interpretatie van deze Aanbestedingsrichtlijnen kan volgen uit Groenboeken, Interpretatieve Mededelingen etc. van de Europese Commissie;
De Gemeente streeft er naar om uniforme documenten te hanteren, tenzij een concreet geval dit niet toelaat. Uniformiteit in de uitvoering draagt eraan bij dat Ondernemers weten waar ze aan toe zijn en landelijk gezien niet steeds met verschillende procedureregelingen worden geconfronteerd. De Gemeente past waar toepasselijk, bij de betreffende Inkoop in ieder geval toe:
3.3 Algemene beginselen bij Inkoop
De Gemeente neemt bij overheidsopdrachten en concessie overeenkomsten boven de (Europese) drempelwaarden en bij overheidsopdrachten en concessieovereenkomsten onder de (Europese) drempelwaarden met een duidelijk grensoverschrijdend belang de volgende algemene beginselen van het aanbestedingsrecht in acht:
proportionaliteit (evenredigheid): de gestelde eisen, voorwaarden en criteria aan de inschrijvers mogen niet onevenredig zijn in verhouding tot het voorwerp van de opdracht. De Gemeente past het beginsel van proportionaliteit toe bij de te stellen eisen, voorwaarden en criteria aan inschrijvers en inschrijvingen en met betrekking tot de contractvoorwaarden;
3.4 Grensoverschrijdend belang
Overheidsopdrachten en Concessieovereenkomsten met een duidelijk grensoverschrijdend belang zijn Overheidsopdrachten en Concessieovereenkomsten waarbij buiten Nederland gevestigde Ondernemers interesse hebben of kunnen hebben. Dit kan blijken uit de uitgevoerde marktanalyse.
Of een overheidsopdracht of een concessieovereenkomst een duidelijk grensoverschrijdend belang heeft, zal afhangen van verschillende omstandigheden. De aard van de opdracht, de (geografische) plaats van uitvoering en de waarde van de opdracht (dicht bij de Europese drempelwaarde) zijn daarbij richtinggevend.
Inkoop vindt plaats met inachtneming van de vigerende mandaat- en volmachtregeling van de Gemeente. De Gemeente wil slechts gebonden zijn aan verbintenissen en verplichtingen op basis van rechtsgeldige besluitvorming en civielrechtelijke vertegenwoordiging.
De Aanbestedingswet 2012 kent – als flankerend beleid – het advies ‘Klachtafhandeling bij aanbesteden’. Dit advies bevat een standaard voor het vrijwillig (lokaal) afhandelen van klachten bij aanbestedingen. Daarnaast geeft het een kader voor de werkwijze van de landelijke Commissie van Aanbestedingsexperts. Gestimuleerd wordt dat partijen geschillen in onderling overleg oplossen en niet onnodig aan de rechter voorleggen. De Commissie van Aanbestedingsexperts neemt geen klachten in behandeling die niet eerst zijn ingediend bij de aanbestedende diensten.
Klachtenafhandeling vindt plaats volgens de werkwijze in het gemeente specifieke addendum.
Hoofdstuk 4. Ethische en ideële uitgangspunten
De Gemeente wil enkel zaken doen met integere Ondernemers die zich niet bezighouden met criminele of illegale praktijken. Een toetsing van de integriteit van Ondernemers is bij Inkopen (en aanbestedingen) in beginsel mogelijk, bijvoorbeeld door de toepassing van uitsluitingsgronden, het hanteren van de ‘Gedragsverklaring Aanbesteden’ of toetsing in kader van de wet Bibob.
4.2 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen*
Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (‘MVI’) betekent dat de Gemeente de effecten op people, planet en profit meeneemt bij Inkopen. Met een goed Inkoop- en aanbestedingsbeleid kunnen maatschappelijke doelen worden gerealiseerd (Inkopen met impact). De Gemeente stimuleert daarom sociale, ecologische en economische aspecten te integreren bij Inkopen en aanbestedingen van Werken, Diensten en Leveringen.
De Gemeente heeft ook als opdrachtgever en inkoper een voorbeeldfunctie in het maatschappelijk verkeer. Daarnaast heeft de Gemeente als opdrachtgever en inkoper invloed op Ondernemers om wenselijke maatschappelijke veranderingen teweeg te brengen. Door vooruitstrevende eisen te stellen wil zij een duurzaam beleid door Ondernemers stimuleren. De Gemeente vergroot de impact van Maatschappelijk Verantwoord Inkopen door haar opdrachtgeverschap en de inkooporganisatie intern goed op elkaar af te stemmen.
Social return is het principe dat Ondernemers naast het uitvoeren van de reguliere opdracht iets terugdoen voor de Gemeente, op maatschappelijk of sociaal vlak. De Gemeente wil dat haar Inkopen ook een sociale opbrengst (return) opleveren voor de maatschappij. In het Gemeente specifieke addendum is de uitwerking opgenomen.
Hoofdstuk 5. Economische uitgangspunten
Inkoop vindt plaats op basis van een voorafgaande product- en marktanalyse, tenzij dit gelet op de waarde of de aard van de opdracht niet wordt gerechtvaardigd.
De Gemeente acht het van belang om de markt te kennen door – indien mogelijk – een product- en/of marktanalyse uit te voeren. Een productanalyse leidt tot inzicht in de aard van het ‘product’ en de relevante markt(vorm). Een marktanalyse leidt tot het inzicht in de relevante markt(vorm), de Ondernemers die daarop opereren en hoe de markt- en mogelijke machtsverhoudingen zijn (bijvoorbeeld: kopers- of verkopersmarkt). Door een product- en/of marktanalyse kan daarnaast worden geïnventariseerd welke duurzame en innovatieve oplossingen door de markt kunnen worden geboden Een marktconsulatie met Ondernemers kan onderdeel uitmaken van de marktanalyse.
5.2 Onafhankelijkheid en keuze voor de ondernemersrelatie
De Gemeente streeft naar onafhankelijkheid ten opzichte van Ondernemers (Contractanten) zowel tijdens als na de contractperiode. De Gemeente moet in beginsel vrij zijn in het maken van keuzes bij haar Inkoop (waaronder de keuze van Ondernemer(s) en Contractant(en), maar ook vanwege de naleving van de (Europese) wet- en regelgeving.
Gedurende de contractperiode kan bij de Contractant afhankelijkheid ontstaan van de Gemeente door bijvoorbeeld de te behalen doelstellingen, resultaten, productontwikkelingen (innovatie) of het creëren van prikkels. De Gemeente kiest in dat geval voor de meest aangewezen ondernemersrelatie. De mate van (on)afhankelijkheid in een ondernemersrelatie wordt onder andere bepaald door de financiële waarde van de opdracht, switchkosten, mate van concurrentie in de sector (concentratiegraad) en beschikbaarheid van alternatieve Ondernemers.
5.3 Lokale economie, MKB en sociale ondernemingen*
In gevallen waar een enkelvoudig onderhandse Offerteaanvraag en/of een meervoudig onderhandse Offerteaanvraag volgens de geldende wet- en regelgeving is toegestaan, kan (zie Gemeente specifieke addendum) rekening worden gehouden met de lokale economie en lokale Ondernemers. ‘Local sourcing’ kan bijdragen aan de doelmatigheid van de Inkoop.
Uitgangspunt is dat alle Ondernemers gelijke kansen moeten krijgen. De Gemeente houdt echter bij haar Inkoop de mogelijkheden voor het midden- en kleinbedrijf in het oog. Dit kan de Gemeente o.a. doen door gebruik te maken van percelen in aanbestedingen, het toestaan van het aangaan van combinaties en onder aanneming, het verminderen van de lasten en het voorkomen van het hanteren van onnodig zware selectie- en gunningscriteria.
De Gemeente kan haar Inkoop- en aanbestedingsbeleid aanwenden om innovatieve oplossingen te stimuleren voor maatschappelijke opgaven. De Gemeente zal waar mogelijk ruimte laten om innovatieve oplossingen aan te bieden, bijvoorbeeld door een opdracht functioneel te beschrijven. Ook worden ondernemers opgeroepen hun creativiteit en innovatie aan te wenden voor deze uitdagingen. Hierbij kan gedacht worden aan de `right to challenge’ en Inkopen bij sociale ondernemingen.
5.5 Uitnodigingsbeleid en leveranciersevaluatie (past performance)*
De Gemeente zal voor onderhandse opdrachten de selectie van Ondernemer(s) objectiveren volgens de Aanbestedingswet 2012. Een belangrijk onderdeel van het uitnodigingsbeleid kan de leveranciersevaluatie zijn.
Leveranciersevaluatie is een onderdeel van de uitvoering van het contractmanagement. De prestaties van gecontracteerde Ondernemers worden periodiek geëvalueerd. Frequentie en moment worden bepaald door de aard van de opdracht (looptijd van het contract, financiële risico’s, is er sprake van een project, etc.). De methode van beoordeling is objectief en transparant. De informatie uit de leveranciersevaluaties wordt gebruikt voor besluitvorming betreffende contractverlenging en mogelijk uitnodigingen in nieuwe aanbestedingen. Slecht presteren kan leiden tot (tijdelijke) uitsluiting van één of meer Ondernemers bij onderhandse aanbestedingen. Voor een specifieke uitwerking, zie het Gemeente specifieke addendum.
De Gemeente hanteert als uitgangspunt dat zij oog heeft voor samenwerking bij Inkoop. Dit geldt zowel voor samenwerkingen binnen de eigen organisatie als voor samenwerkingen met andere Gemeenten of aanbestedende diensten. Deze samenwerkingsverbanden kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op inkoopsamenwerking, milieuactiviteiten, werkvoorzieningsschappen, belastingen en sociale regelgeving.
5.7 Bepalen van de aanbestedingsprocedure*
Bij het bepalen van de inkoopprocedure hanteert de Gemeente de methode zoals opgenomen in het Gemeente specifieke addendum.
De Gemeente zal conform de Gids Proportionaliteit de volgende aspecten meewegen bij het bepalen van de aanbestedingsprocedure:
De wijze waarop de procedures onder de Europese drempelwaarden plaatsvinden, zijn opgenomen in het Gemeente specifieke addendum.
Tabel 1: Werken: drempelwaarden in euro (excl. BTW) en de aanbestedingsprocedure
Tabel 2: Leveringen en diensten: drempelwaarden in euro (excl. BTW) en de aanbestedingsprocedure
Tabel 3: Sociale en andere Specifieke diensten drempelwaarden in euro (excl. BTW) en de aanbestedingsprocedure
Enkelvoudig, meervoudig onderhandse aanbesteding of nationale (niet) openbare aanbestedingsprocedure | |
Tabel 4: Concessie voor diensten en werken drempelwaarden (excl. BTW) en de aanbestedingsprocedure
* De Europese Commissie stelt elke twee jaar bij verordening nieuwe drempelwaarden vast. Ambtelijk worden deze nieuwe drempelwaarden in het inkoop en aanbestedingsbeleid aangepast. Er gelden verschillende drempelwaarden voor leveringen, diensten en werken onder de klassieke aanbestedingsrichtlijn Richtlijn 2014/24/EU en de concessierichtlijn richtlijn 2014/23/EU. Deze bedragen zijn exclusief BTW..
** Dit bedrag wordt niet (periodiek) door de Europese Commissie herzien
Enkelvoudig onderhandse Offerteaanvraag
De Gemeente vraagt minimaal aan één Ondernemer een Offerte.
Meervoudig onderhandse Offerteaanvraag
De Gemeente vraagt ten minste aan drie Ondernemers en ten hoogste aan vijf Ondernemers een Offerte. De Gemeente past dit toe volgens het 'pas toe of leg uit'-principe.
Bij een nationale aanbesteding zal de Gemeente voorafgaand aan de opdrachtverlening een aankondiging plaatsen op Tenderned. Een nationale procedure kan zowel openbaar als niet-openbaar (met voorselectie) zijn.
Boven de (Europese) drempelbedragen zal de Gemeente in beginsel Europees aanbesteden, tenzij dit in een bepaald geval niet nodig is op grond van de geldende wet- en regelgeving. Boven de grens van Europees aanbesteden is een aantal procedures mogelijk, waarvan de openbare en niet-openbare procedure de bekendste en meest gebruikte zijn.
Voor Sociale en andere specifieke diensten, in de Europese Richtlijn 2014/24/EU beschreven in artikel 74 ev en opgesomd in bijlage XIV, geldt een verlicht aanbestedingsregime. De aanbestedende dienst dient in ieder geval een aankondiging of vooraankondiging en een gunningsbericht te publiceren. De procedure voor het aanbesteden van een aantal diensten wordt hierdoor eenvoudiger.
Het gaat bijvoorbeeld om gezondheidszorg, maatschappelijke diensten, onderwijsvoorzieningen, hotel en restaurant diensten, onderzoek en veiligheidsdiensten, juridische diensten, post en internationale diensten.
Voor Concessie overeenkomsten voor diensten en werken, zal de Gemeente, concessieopdrachten boven het Europese drempelbedrag in beginsel Europees aanbesteden, tenzij dit in een bepaald geval niet nodig is op grond van de geldende wet- en regelgeving. Boven de EU drempel, richtlijn 2014/23/EU, gelden de regels beschreven in deel 2A van de Aanbestedingswet.
Inkoop vindt plaats op basis van een deugdelijke en objectieve voorafgaande schriftelijke raming van de opdracht. De raming is ook van belang om de financiële haalbaarheid van de opdracht te bepalen. De Gemeente wil immers niet het risico lopen dat zij verplichtingen aangaat die zij niet kan nakomen.
5.9 Eerlijke mededinging en commerciële belangen
De Gemeente bevordert eerlijke mededinging. De betrokken Ondernemers moeten een eerlijke kans krijgen om de opdracht gegund te krijgen. Door in principe objectief, transparant en non-discriminerend te handelen, bevordert de Gemeente een eerlijke mededinging. Dit zal bijdragen aan het in stand houden van een gezonde marktwerking (ook op de lange termijn). De Gemeente wenst geen Ondernemers te betrekken in haar inkoopproces die de mededinging vervalsen.
Hoofdstuk 6. Organisatorische uitgangspunten
Het inkoopproces bestaat in algemene zin uit verschillende fasen, startend vanaf het voortraject.
Inkoop is door middel van een gecoördineerde inkoopfunctie (met decentrale participatie) georganiseerd.
In algemene zin zijn de rollen zoals hieronder uiteengezet.
Inkoop wordt concreet uitgevoerd door het ambtelijk apparaat.
Het college van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Inkoop- en aanbestedingsbeleid. Binnen het college zijn de burgemeester en de verschillende wethouders, afhankelijk van hun portefeuille verantwoordelijk voor de inkoop van verschillende typen leveringen, diensten en werken.
De uitvoering zal zoveel mogelijk in handboeken, standaardformulieren en overige hulpmiddelen worden uitgewerkt.
Het inkoop en aanbestedingsbeleid is vastgesteld voor de periode van 6 jaren en wordt in ieder geval elke drie jaar geëvalueerd en zo nodig herijkt. Indien wenselijk c.q. noodzakelijk kan dit ook eerder gebeuren. De ontwikkelingen in de Europese regelgeving worden gevolgd en nieuwe regelgeving wordt integraal in dit beleid van toepassing verklaard. Ook ontwikkelingen bij een individuele Gemeente kunnen aanleiding zijn om het inkoop en aanbestedingsbeleid van Gemeenten en/of deze Gemeente te herzien.
Addendum inkoop- en aanbestedingsbeleid gemeente Apeldoorn.
Uit bestuursakkoord De kracht van Apeldoorn, mei 2018
Vier strategische doelen helpen ons om Apeldoorn klaar te maken voor 2030. De gemeente ontwikkelt zich verder als de Comfortabele Gezinsstad, de Ondernemende Stad en als Toeristisch Toplandschap. Duurzaam Apeldoorn is het vierde strategische doel. Daarnaast zijn er nog drie specifieke topthema’s: een inclusieve samenleving waarin iedereen ertoe doet, het samen toekomstbestendig maken van de verouderde wijken (burgerparticipatie en revitalisering) en gezonde gemeentefinanciën.
Het regionaal inkoop- en aanbestedingsbeleid geeft het generieke gemeenschappelijke kader voor het inkopen van Leveringen, Diensten en Werken. Iedere Gemeente kan nadere regels vaststellen voor haar Gemeente. Gemeente Apeldoorn stelt nadere regels bij het gemeenschappelijke kader en deze zijn opgenomen in dit addendum. Dit addendum maakt integraal onderdeel uit van het inkoopbeleid.
Op basis van de paragraaf indeling van het gemeenschappelijk kader, volgen hieronder die paragrafen waarvoor nadere regels, zijn vastgesteld.
Contractbeheer: Het centraal registreren van alle contracten boven een vastgestelde waarde. Geregistreerd worden in ieder geval de looptijd, waarde, opdrachtnemer en omschrijving. Daarnaast kunnen specifieke kenmerken zoals duurzaamheid en social return, worden geregistreerd. Vanuit het centrale contractregister worden de contractbeheerders geïnformeerd over eventuele verlengingsopties en contract beëindiging zodat tijdig actie wordt ondernomen.
Contractmanagement: Monitoren van de naleving van contractafspraken, optimaal benutten (van de voorwaarden) van te leveren producten en diensten, waar noodzakelijk, passende maatregelen nemen.
Groslijst: Lijst met ondernemers die voldoen aan bepaalde eisen en waaruit partijen voor een (meervoudig) onderhandse (infra)aanbesteding bepaald kunnen worden.
Inkoopboard: Strategisch adviesorgaan bestaande uit vertegenwoordigers van diverse gemeentelijke domeinen waarin grote aanbestedingen worden besproken en getoetst op strategische doelstellingen. Ook beleidsmatige wijzigingen worden hier besproken.
Leveranciersmanagement: Managen van het contractantenbestand (bekende en nog onbekende contractanten) en het optimaliseren van de prestaties, het proces en de leveranciersketen om de waarde van de contractant voor de organisatie te maximaliseren.
Team inkoop 1 : Centraal team van inkoopadviseurs die de Europese, Nationale en meervoudig onderhandse aanbestedingen begeleiden. Voor overige aanbestedings gerelateerde onderwerpen hebben ze een adviserende rol en assisteren indien mogelijk. Aanbestedingen op het gebied van ‘inhuur’, ‘advies’ en ‘ict’ worden altijd door team inkoop verzorgd.
Het ARW 2016 is van toepassing voor alle aanbestedingen van Werken.
3.2.1 Standaard aanbestedingsdocumenten
Voor het uitvoeren van aanbestedingen heeft team inkoop standaard aanbestedingsdocumenten beschikbaar gesteld op intranet en wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van een digitaal aanbestedingssysteem.
De gemeente Apeldoorn geeft er de voorkeur aan om zoveel mogelijk digitaal aan te besteden. Dit is verplicht voor Nationale en Europese aanbestedingen. Overige aanbestedingen (vooral meervoudig onderhandse) verlopen in principe ook digitaal met medewerking van team inkoop. De medewerkers van team inkoop beschikken hiertoe over een systeem en faciliteren hiermee het aanbestedingsproces.
De gemeente Apeldoorn verklaart in beginsel onderstaande voorwaarden van toepassing in de vermelde situatie. Andere voorwaarden, zeker de leveringsvoorwaarden van inschrijvers worden in principe van de hand gewezen. Afwijken van de voorgeschreven voorwaarden gebeuren in overleg met team inkoop, zo nodig winnen zij juridisch advies in.
De gemeente Apeldoorn kent geen specifieke klachtenafhandeling voor aanbestedingen. Opmerkingen, vragen en eventuele klachten dienen tijdens de vragenronde van de betreffende aanbesteding worden ingediend door de geïnteresseerde ondernemer.
Afwijkingen van het inkoop- en aanbestedingsbeleid zijn slechts mogelijk indien de aanvrager een gemotiveerd verzoek indient bij team inkoop en de raming onder de EU drempel ligt. Na advies door team inkoop zal de gemandateerde manager een besluit nemen. Als team inkoop een negatief advies geeft, zal de inkoopboard de afwijking bespreken en een besluit nemen.
4.2 Maatschappelijk verantwoord inkopen
De gemeente vindt maatschappelijk verantwoord inkopen belangrijk. Dit blijkt onder andere uit:
De gemeente zal indien mogelijk circulair inkopen. Door circulair in te kopen wil de gemeente inschrijvers uitdagen om het gebruik van nog niet eerder ingezette grondstoffen (Virgin grondstoffen) terug te dringen. De gemeente wil grondstoffengebruik terugdringen om daarmee haar ecologische voetafdruk te verkleinen. Preventie, hergebruik en recycling van grondstoffen spelen daarin een belangrijke rol. In het voortraject voor een aanbesteding van zowel Diensten, Werken als Leveringen is circulariteit het uitgangspunt. De gemeente neemt de mate van circulariteit van producten en diensten mee in de eisen of gunningscriteria. De doelstelling van de gemeente is om 10% van het inkoopvolume (in euro’s) per jaar circulair in te kopen in 2020. Het doel voor 2023 is 25%.
De gemeente hanteert voor de inkoop van Leveringen, Diensten en Werken boven de Europese drempel voor Diensten het uitgangspunt dat een SROI eis van minimaal 5% aanneem/inschrijfsom wordt opgelegd, tenzij de opdracht dit niet toelaat. Dit is bedoeld om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kansen te geven. De invulling hiervan middels het bouwblokkenmodel, evenals de werkwijze binnen de gemeente is separaat uitgewerkt en onder andere op intranet vermeld. Afwijkingen van deze uitgangspunten en invulling van de SROI eis gebeurt in overleg met de SROI coördinator. Bij andere aanbestedingen en/of bedragen kan een SROI eis of wens worden opgenomen.
5.3 Lokale economie, MKB en sociale ondernemingen
Voor (enkelvoudig en meervoudig) onderhandse aanbestedingen geldt dat waar mogelijk een lokale (gemeente Apeldoorn) ondernemer wordt uitgenodigd een offerte in te dienen. Als er geen geschikte lokale ondernemer is wordt regionaal (Stedendriehoek) gekeken.
5.5 Uitnodigingsbeleid en leveranciersevaluatie
De gemeente kan voor bepaalde aanbestedingen een systeem hanteren waarbij de geleverde en beoordeelde prestatie (zogenaamde past performance) de kans op een uitnodiging voor een nieuwe opdracht vergroten. Deze zogenaamde groslijstsystematiek is apart uitgewerkt.
5.7 Bepalen van de aanbestedingsprocedure
De gemeente houdt rekening met onderstaande bedragen. Indien hiervan afgeweken wordt (alleen onder EU drempel) wordt rekening gehouden met de (in de Gids Proportionaliteit) vermelde aspecten.
De raming van de contractwaarde is de totale waarde van een opdracht inclusief jaarlijkse kosten, eenmalige kosten en optionele kosten (zoals toekomstige uitbreidingen). Is de looptijd van de opdracht voor onbepaalde tijd of langer dan 48 maanden, dan dient de waarde over 48 maanden te worden geraamd. Voor raamovereenkomsten dient geraamd te worden over een periode van 48 maanden.
Afhankelijk van bijvoorbeeld de uitvraag en/of de marktsituatie kan het zeker proportioneel zijn om onder de Europese drempel, toch een aanbesteding Nationaal (in plaats van meervoudig) of meervoudig onderhands (in plaats van enkelvoudig) uit te voeren. Team inkoop zal hierin adviseren conform de aspecten opgenomen in de gids Proportionaliteit.
Alle aanbestedingen (met uitzondering van enkelvoudig onderhandse) worden door team inkoop begeleid. Dat betekent dat de aanvrager/budgethouder tijdig contact dient op te nemen met een inkoopadviseur zodat de aanbesteding samen kan worden uitgevoerd. Team inkoop streeft ernaar samen met de aanvrager een inkoopstrategie op te stellen.
Tevens dienen de aanvragers/budgethouders tijdig de geplande aanbestedingen door te geven zodat team inkoop deze kan opvoeren in de aanbestedingskalender en hier rekening mee kan houden in haar capaciteitsplanning.
De gemeente stimuleert interregionale collegiale uitwisseling van gemeentelijk personeel en behoudt zich het recht voor dergelijke tijdelijk inhuur-/detacheringsopdrachten rechtstreeks aan de betreffende gemeente te gunnen, mits de geraamde opdrachtwaarde de EU-drempel niet overschrijdt.
Voor aanbestedingen die in de inkoopboard worden besproken zal een zogenaamd startformulier worden opgesteld. Dit is een samenvatting van de inkoopstrategie. Deze werkwijze zal ook zoveel mogelijk voor andere aanbestedingen worden gebruikt.
Aanbestedingen van Leveringen en Diensten met een waarde boven de EU drempel en Werken boven € 750.000 worden in de inkoopboard besproken. De board kan aanwijzingen en adviezen geven, indien deze niet worden meegenomen in de aanbesteding dient de verantwoordelijke manager dit te motiveren.
Na de bespreking in de inkoopboard en eventuele motivatie van de verantwoordelijke manager kan de aanbesteding pas gepubliceerd worden, c.q. kunnen marktpartijen worden uitgenodigd.