Beleidsregels voor zonnepanelen in het buitengebied

Beleidsregels voor zonnepanelen in het buitengebiedgemeente Putten

Begrippen in deze beleidsregels

zonnepanelen:

panelen die op de grond staan (in veldopstelling) voor het opwekken van energie (stroom) voor eigen gebruik door het huishouden of door het bedrijf. De energie wordt opgewekt door middel van zonne-energie;

buitengebied:

de plangebieden van de bestemmingsplannen Westelijk Buitengebied, Oostelijk Buitengebied en Krachtighuizen;

woningen:

woningen die een woonbestemming hebben;

bedrijven:

bedrijven of voorzieningen die een bestemming hebben voor; agrarisch bedrijf, bedrijf, maatschappelijk, detailhandel, horeca, recreatie, sport.

Inleiding

Sinds 2016 gelden gemeentelijke beleidsregels voor zonnepanelen in het buitengebied. Uitgangspunt van de beleidsregels is dat zonnepanelen onder bepaalde voorwaarden mogelijk zijn. Voor zonnepanelen is altijd een omgevingsvergunning nodig.

De gemeente Putten heeft de ambitie om uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dit sluit aan bij onder andere het Nationale Klimaatakkoord en de afspraken in de Regionale Energie Strategie (RES). We willen dit doen door energie te besparen en daarnaast willen we meer energie duurzaam opwekken. We steunen kleinschalige energieopwekking voor eigen gebruik door bedrijven en door particulieren en we zetten in op zon op dak. Voor het buitengebied is daarnaast algemeen beleidsuitgangspunt dat het buitengebied zo open en groen mogelijk blijft. Verrommeling wordt tegen gegaan. Zonnepanelen hebben een bepaalde ruimtelijke impact. De gemeente wil daarom deze voorzieningen, ondanks hun duurzame karakter, niet zondermeer overal onbeperkt toestaan.

De gemeente ontvangt regelmatig verzoeken voor het realiseren van zonnepanelen. De afgelopen jaren zijn diverse vergunningen hiervoor verleend als de verzoeken binnen het beleid pasten. Er zijn ook verzoeken afgewezen die daar niet binnen pasten. We zien met name verzoeken om een grotere oppervlakte aan zonnepanelen vanwege een meer elektrisch huishouden. Dit gaf aanleiding om het beleid nog eens onder loep te nemen en te kijken of dit deels versoepeld kan worden. Op 21 februari 2022 is in de raadscommissie over dit onderwerp gesproken. De commissie heeft daarbij aangegeven dat zij positief staat tegenover

kleinschalige energie opwek voor eigen gebruik. Een wat grotere oppervlakte dan de eerder genoemde 50 m² is daarbij voor de commissie goed denkbaar. Wel vindt de commissie het belangrijk dat de locatie ruimtelijk acceptabel is en landschappelijk goed ingepast. De panelen moeten daarbij ook niet in het directe zicht van buren komen te liggen.

Nu we het beleid opnieuw onder de loep nemen kunnen we tevens waar nodig zaken verduidelijken en toetsen aan de kaders vanuit het huidige coalitieakkoord: inzetten op besparing van energie (wat niet nodig is, hoeft ook niet duurzaam opgewekt te worden) en het expliciet opnemen van een opruimplicht voor zonnepanelen als ze geen stroom meer leveren. Tevens worden in het beleid regels opgenomen voor het behoud van de bodemkwaliteit, in verband met voortschrijdend wetenschappelijk inzicht.

In dit geactualiseerde beleid (2023) geldt voor zonnepanelen een maximale oppervlakte van 100 m² voor woningen en 200 m² voor bedrijven. De locatie moet vanuit aanzicht openbare weg, aanzicht buren, landschapswaarden en natuurwaarden acceptabel zijn. Voorkeur heeft altijd; binnen bouwvlak, achter bebouwing, uit het zicht van de openbare weg en buren, op of direct grenzend aan het erf. Het beleid kent een mogelijkheid voor zonnepanelen met een grotere oppervlakte dan 100 m² bij woningen met een maximum van 200 m². Daarvoor moet dan echter nader overleg met de gemeente plaatsvinden om eerst te kijken of energiebesparende maatregelen genomen kunnen worden. Er is voor verzoeken boven de 100 m² (bij woningen) dus meer onderbouwing nodig.

In bijlage 1 is een nadere onderbouwing gegeven voor de maximale maten.

Regels voor zonnepanelen bij woningen

• •

  oppervlakte: maximaal 100 m² per woning;

• •

  hoogte: maximaal 2 meter;

• •

  locatie: (in voorkeursvolgorde)

• 1.

  DAKEN Het heeft altijd voorkeur om zonnepanelen op de daken te leggen. Dit heeft de minste ruimtelijke impact.

• 2.

  BINNEN BOUWVLAK Plaatsing op de grond binnen woonbestemming / bouwvlak kan alleen als is aangetoond waarom de zonnepanelen niet op het dak kunnen. Redenen kunnen bijvoorbeeld zijn dat er rieten daken zijn of dat er teveel bomen rondom het erf staan.

• 3.

  BUITEN BOUWVLAK: Plaatsing buiten de woonbestemming / bouwvlak kan alleen als is aangetoond waarom de zonnepanelen niet binnen de woonbestemming / bouwvlak kunnen.

•  

• •

  De zonnepanelen moeten verwijderd worden als zij geen stroom meer leveren (opruimplicht).

• •

  Zonnepanelen mogen niet geplaatst worden in een natuurbestemming.

• •

  In verband met behoud bodemkwaliteit gelden de volgende regels voor de panelen:

  • -

    tussen elk zonnepaneel dient minimaal een halve centimeter speling gemaakt te worden, opdat regen tussen de panelen de grond kan bereiken;

  • -

    in geval van een oost – west opstelling dienen tweezijdige (bifacial) zonnepanelen gebruikt te worden;

  • -

    indien meerdere rijen zonnepanelen worden toegepast mag maximaal 80% van het gehele gebied mag belegd worden met panelen (het gehele gebied wordt begrensd door de buitenste randen van de rijen zonnepanelen) Er moet dus wat vrije ruimte gemaakt worden van minimaal 20%.

LET OP: er is altijd een nadere ruimtelijke afweging! Locatie en hoogte moeten ruimtelijk acceptabel zijn. Er wordt daarbij gekeken naar aanzicht vanaf openbare weg, aanzicht vanaf buren, landschapswaarden en natuurwaarden. Afhankelijk van de locatie en hoogte worden hagen verplicht gesteld.

Een oppervlakte boven de 100m²

Een oppervlakte boven de 100 m² kan alleen na nader overleg met de gemeente en als daar een goede onderbouwing voor is gegeven. Ook wordt dan uitvoering van een landschapsplan geëist waarbij ook meerwaarde voor het landschap / de natuur moet worden gecreëerd. Informatie die in ieder geval aangeleverd moet worden voor de beoordeling van een dergelijk verzoek: energiebehoefte-overzicht, jaarlijks verbruik, onderbouwing van verduurzamingsplannen en daarmee samenhangende energie behoefte en de hoeveelheid panelen in relatie tot de totale energievraag. Samen met de aanvrager wordt gekeken naar verduurzamingsmogelijkheden om de energievraag te verlagen door duurzaamheid. Een oppervlakte boven de 200m² wordt niet toegestaan.

Regels voor zonnepanelen bij bedrijven

• •

  oppervlakte: maximaal 200 m² per bedrijf;

• •

  hoogte: maximaal 2 meter;

• •

  locatie: (in voorkeursvolgorde)

• 1.

  DAKEN Het heeft altijd voorkeur om zonnepanelen op de daken te leggen. Dit heeft de minste ruimtelijke impact.

• 2.

  BINNEN BOUWVLAK Plaatsing op de grond binnen bedrijfsbestemming / bouwvlak kan alleen als is aangetoond waarom de zonnepanelen niet op het dak kunnen. Redenen kunnen bijvoorbeeld zijn dat er rieten daken zijn of dat er teveel bomen rondom het erf staan.

• 3.

  BUITEN BOUWVLAK: Plaatsing buiten de bedrijfsbestemming / bouwvlak kan alleen als is aangetoond waarom de zonnepanelen niet binnen de bedrijfsbestemming / bouwvlak kunnen.

•  

• •

  De zonnepanelen moeten verwijderd worden als zij geen stroom meer leveren (opruimplicht).

• •

  Zonnepanelen mogen niet geplaatst worden in een natuurbestemming.

• •

  In verband met behoud bodemkwaliteit gelden de volgende regels voor de panelen:

  • -

    tussen elk zonnepaneel dient minimaal een halve centimeter speling gemaakt te worden, opdat regen tussen de panelen de grond kan bereiken;

  • -

    in geval van een oost – west opstelling dienen tweezijdige (bifacial) zonnepanelen gebruikt te worden;

  • -

    indien meerdere rijen zonnepanelen worden toegepast mag maximaal 80% van het gehele gebied mag belegd worden met panelen (het gehele gebied wordt begrensd door de buitenste randen van de rijen zonnepanelen) Er moet dus wat vrije ruimte gemaakt worden van minimaal 20%.

LET OP: er is altijd een nadere ruimtelijke afweging! Locatie en hoogte moeten ruimtelijk acceptabel zijn. Er wordt daarbij gekeken naar aanzicht vanaf openbare weg, aanzicht vanaf buren, landschapswaarden en natuurwaarden. Afhankelijk van de locatie en hoogte worden hagen verplicht gesteld.

Vergunningplicht en procedure

Voor het plaatsen van zonnepanelen is een omgevingsvergunning nodig. De procedure is in principe regulier, waarbij medewerking verleend kan worden door middel van een binnenplanse afwijkingsmogelijkheid of een WABO-afwijkingsmogelijkheid. Dit is afhankelijk van de mogelijkheden in het betreffende bestemmingsplan. De komende jaren zal dit beleid zoveel mogelijk opgenomen worden in de nieuw te maken omgevingsplannen.

In de vergunning wordt altijd opgenomen dat het bouwwerk verwijderd moet worden als deze geen stroom meer levert. Er kan eerst een vooroverleg plan of principeverzoek ingediend worden zodat de haalbaarheid van het plan nader bekeken en besproken kan worden. Het principeverzoek moet in ieder geval bevatten: tekening / luchtfoto met de gewenste locatie ingetekend, oppervlakte, hoogte, onderbouwing locatie als buiten bestemmingsvlak ligt, onderbouwing waarom de panelen niet op de daken kunnen. Als bij zonnepanelen voor woningen meer dan 100 m² gewenst is, moeten aanvullende stukken worden ingeleverd. Dit staat nader omschreven bij de regels.

Hardheidclausule

In geval van bijzondere omstandigheden kan het college afwijken van deze beleidsregels.

Bijlage 1: nadere onderbouwing voor opgenomen maten

Oppervlaktemaat voor zonnepanelen

De energiebehoefte kan worden veroorzaakt door de volgende veranderingen:

• •

  Koken op aardgas --> elektrisch koken

  • -

    Ongeveer 250 kWh per jaar voor een gietijzeren elektrische kookplaat. (relatief onzuinig model) .

• •

  Een warmtepomp, met een COP van 3 voor een gemiddeld gezinssamenstelling

  • -

    Grote vrijstaande woning, gas en elektraverbruik totaal rond de 30.000 kWh. (matig tot slecht geïsoleerd!)

  • -

    Ongeveer 10.000 kWh per jaar voor verwarming en sanitair.

• •

  Fossiele brandstof auto --> elektrische voertuigen

  • -

    Gemeente Putten kent gemiddeld 2 voertuigen per huishouden, dus hier wordt ook gerekend met 2 elektrische voertuigen.

    • -

      De meeste elektrische auto’s verbruiken tussen de 8 kWh en 30 kWh per 100 kilometer, gemiddeld wordt hier gerekend met 15 kWh * voertuig / 100 km.

    • -

      Een particulier rijdt gemiddeld 9,6 duizend kilometer per jaar, gemiddeld voor 2 voertuigen is dit afgerond 20.000 km op jaar basis.

      • -

        Totaal: 6.000 kWh.

• •

  Koeling --> airco’s (warmtepompen kunnen tegenwoordig ook koelen, maar is niet altijd het geval, daarom toch deze optie)

  • -

    Gemiddeld verbruikt een airco 240 tot 528 kWh per jaar.

    • -

      385 kWh per jaar.

Totaal komen we hiermee op een verbruik van 16.635 kWh per jaar. Om deze energievraag te realiseren zijn ongeveer 53 zonnepanelen met 375 Wp nodig.

(375 Wp * 0.85 = 318 kWh; verbruik/kWh – 16.635 kWh/318 kWh = afgerond 53 panelen)

Het standaard formaat van zonnepanelen is 1 bij 1,65 m, dit komt neer op een oppervlakte van ongeveer 87 vierkante meter. Met 100m² kan daarmee ruim in de benodigde energievraag voorzien worden.

0.6 panelen, 1 m2 = 191.2 kWh/jaar

53 panelen, 87 m2 = 16.635 kWh/jaar

60 panelen, 100 m2 = 19.120 kWh/jaar

64 panelen, 104,6 m2 = 20.000 kWh/jaar

120 panelen, 200 m2 = 38.240 kWh/jaar

Putten, 11 juli 2023