| Organisatie | Venlo |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Financiële verordening gemeente Venlo 2023 |
| Citeertitel | Financiële verordening gemeente Venlo 2023 |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | financiën en economie |
| Eigen onderwerp | financiën |
Geen
artikel 212 van de Gemeentewet
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 30-06-2023 | nieuwe regeling | 25-05-2023 | 1936376 |
De raad van de gemeente Venlo;
gelezen het voorstel van het college van 14 maart 2023, registratienummer 1936376;
gelet op artikel 212 van de Gemeentewet;
De navolgende Financiële verordening gemeente Venlo 2023 vast te stellen, onder gelijktijdige intrekking van de Financiële verordening gemeente Venlo 2018.
HOOFDSTUK 1 ALGEMENE BEPALINGEN
In deze verordening wordt verstaan onder:
Overheidsbedrijf: onderneming met privaatrechtelijke rechtspersoonlijkheid, niet zijnde een personenvennootschap met rechtspersoonlijkheid, waarin de gemeente, al dan niet tezamen met een of meer andere publiekrechtelijke rechtspersonen, in staat is het beleid te bepalen of een onderneming in de vorm van een personenvennootschap, waarin een publiekrechtelijke rechtspersoon deelneemt.
HOOFDSTUK 2 BEGROTING EN VERANTWOORDING
Het college biedt voorafgaande aan de nieuwe planning- en control cyclus aan de raad jaarlijks een kadernota aan waarin de beleidsmatige en budgettaire kaders worden bepaald voor het volgende begrotingsjaar en de meerjarenraming. De raad stelt deze nota vast.
Artikel 4 Autorisatie begroting en investeringen
Het college informeert de raad vooraf als zij verwachten, dat de lasten van een programmalijn de geautoriseerde lasten dreigen te overschrijden, de investeringsuitgaven van een investeringskrediet het geautoriseerde investeringskrediet dreigen te overschrijden, of de baten van een programmalijn de geautoriseerde baten dreigen te onderschrijden met meer dan € 200.000.
Bij de behandeling van de bestuursrapportage in de raad bedoeld in artikel 5, eerste lid, doet het college voorstellen voor het wijzigen van de geautoriseerde baten en lasten, het wijzigen van de geautoriseerde investeringskredieten en het bijstellen van het beleid. In geval van investeringen met een meerjarig karakter doet het college indien nodig ook bij iedere begroting op grond van geactualiseerde ramingen voorstellen voor het wijzigen van de geautoriseerde investeringskredieten.
Het college stelt op het eind van het kalenderjaar een slotnota op over het lopende begrotingsjaar bestaande uit onontkoombare en niet bijstuurbare afwijkingen. Deze afwijkingen worden verwerkt door middel van begrotingswijzigingen en dienen door de raad te worden vastgesteld. De begroting wordt gewijzigd na vaststelling.
Artikel 12 Kostprijsberekening en kostentoerekening
Voor het bepalen van de geraamde kostprijs van rechten en heffingen waarmee kosten in rekening worden gebracht, en van goederen, werken en diensten die worden geleverd aan overheidsbedrijven en derden, wordt een extracomptabel stelsel van kostentoerekening gehanteerd. Bij deze kostentoerekening worden naast de directe kosten, de overheadkosten en de rente van de inzet van vreemd vermogen, reserves en voorzieningen voor de financiering van de in gebruik zijnde activa betrokken.
Voor de toerekening van de overheadkosten worden de overheadkosten die kunnen worden toegerekend aan activiteiten welke geheel of deels worden bekostigd met een specifieke uitkering of subsidie, binnen het taakveld overhead apart geadministreerd en in de desbetreffende verantwoordingen over de besteding toegerekend aan die activiteiten.
Voor de toerekening van de overheadkosten aan de kostprijs van rechten en heffingen waarmee kosten in rekening worden gebracht, en van goederen, werken en diensten die worden geleverd aan overheidsbedrijven en derden, voor zover dat niet activiteiten als bedoeld in het tweede en derde lid betreffen, wordt uitgegaan van het aandeel in de totale geraamde overheadkosten ter grootte van de geraamde directe kosten die met de betreffende heffing maximaal in rekening kunnen worden gebracht, gedeeld door de totale geraamde directe kosten van de taakvelden.
Artikel 17 Samenwerkingspartners
De verplichte paragraaf verbonden partijen is uitgebreid tot de paragraaf samenwerkingspartners. Hierin worden aanvullend op de verbonden partijen ook opgenomen de zwaar gesubsidieerde instellingen (>€ 0,25 miljoen per jaar) en/of instellingen die een belangrijke unieke maatschappelijke functie vervullen.
HOOFDSTUK 4 PARAGRAFEN BIJ BEGROTING EN JAARSTUKKEN
Het college neemt in de paragraaf lokale heffingen bij de begroting en de jaarstukken naast de verplichte onderdelen op grond van artikel 10 van het BBV in ieder geval op de kostentoerekening van de geraamde rentekosten en de geraamde overheadkosten aan de rechten en heffingen waarmee kosten in rekening worden gebracht.
Artikel 19 Samenwerkingspartners
In de begroting en de jaarstukken wordt in de paragraaf samenwerkingspartners gerapporteerd over de stand van zaken ten aanzien van verbonden partijen/samenwerkingspartners.
Jaarlijks wordt in de begroting en de jaarstukken ingegaan op de uitvoering van de nota grondbeleid, middels de paragraaf grondbeleid.
Artikel 21 Onderhoud kapitaalgoederen
Bij de begroting en de jaarstukken doet het college in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen verslag over de voortgang van het geplande onderhoud, vervanging en het eventuele achterstallige onderhoud van de verschillende kapitaalgoederen.
Artikel 23 Weerstandsvermogen en Risicobeheer
Bij de begroting en de jaarstukken doet het college in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheer verslag van:
Bij de begroting en de jaarstukken geeft het college in de paragraaf financiering inzage in de beleidsvoornemens ten aanzien van risicobeheer van de financieringsportefeuille en inzicht in de rentelasten, het renteresultaat, de wijze waarop rente aan investeringen en grondexploitaties wordt toegerekend en de financieringsbehoefte.
HOOFDSTUK 5 FINANCIËLE ORGANISATIE EN FINANCIEEL BEHEER
Jaarlijks wordt een controleprotocol opgesteld. In dit controleprotocol zijn de kaders en richtlijnen opgenomen voor de controle van de jaarstukken op het aspect rechtmatigheid. Als bijlage bij dit protocol wordt een normen- en toetsingskader opgenomen. Hierin is beschreven welke wet- en regelgeving van toepassing is en waarop getoetst dient te worden. De raad stelt het controleprotocol vast.
Het college draagt ten behoeve van het getrouwe beeld en de rechtmatigheid van de jaarrekening zorg voor de jaarlijkse interne toetsing van de getrouwheid van de informatieverstrekking en de rechtmatigheid van de beheer handelingen door middel van audits. De organisatie rapporteert het college minimaal tweemaal per jaar de bevindingen van de uitgevoerde werkzaamheden in de vorm van een interne boardletter. Indien sprake is van afwijkingen neemt het college maatregelen tot herstel.
Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 25 mei 2023.
De griffier, De voorzitter
Geert van Soest, Antoin Scholten
Enkel die bepalingen die verdere toelichting behoeven, worden hieronder nader toegelicht.
Artikel 2 Vaststelling programma-indeling en paragrafen
Op voorstel van het college stelt de raad beleidsindicatoren per programma vast. Het is het zogenaamde SMART maken van de begroting (de daarin vervatte informatie is specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden). Wat de verplichte beleidsindicatoren zijn, volgt uit de (ministeriële) Regeling vaststelling beleidsindicatoren door gemeenten in programma’s en programmaverantwoording, die zijn grondslag vindt in artikel 25, tweede lid, onder a, van het BBV.
Het BBV schrijft een aantal verplichte paragrafen van de begroting en de jaarstukken voor. In een paragraaf wordt de raad integraal over een bepaald thema dat dwars door de begroting loopt, geïnformeerd. Het derde lid bepaalt, dat de raad bij aanvang van een nieuwe raadsperiode kan aangeven, welke paragrafen hij nog meer wenst. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan een paragraaf subsidies, een paragraaf duurzaamheid en energietransitie of een paragraaf digitale transformatie.
Voor het opstellen van de begroting en de meerjarenraming wordt een dadernota opgesteld. Hierin staan de hoofdlijnen voor het beleid en de financiële kaders van de begroting voor de komende jaren. De kaders geven richting aan het college voor het opstellen van de begroting en de meerjarenraming.
Artikel 4 Autorisatie begroting en investeringen
Op grond van artikel 189 van de Gemeentewet berust het budgetrecht bij de raad. De raad neemt uiteindelijk de beslissing welke bedragen hij voor taken en activiteiten op de begroting beschikbaar stelt. Gedurende het begrotingsjaar kan de raad op grond van artikel 192 van de Gemeentewet besluiten nemen voor het wijzigen van de begroting. De gemeente kan slechts uitgaven doen voor de bedragen die hiervoor op de begroting zijn gebracht (artikel 189, derde lid, van de Gemeentewet). De raad kan kiezen op welk niveau hij budgetten beschikbaar stelt. Autorisatie door de raad van de baten en de lasten vindt plaats op het niveau van programmalijnen. Naast lopende uitgaven doet een gemeente investeringen, waaronder investeringen in grondexploitaties. Ook uitgaven voor investeringen moeten door de raad worden geautoriseerd. Voor de autorisatie van deze investeringskredieten is er voor gekozen deze bij de begrotingsbehandeling mee te nemen. Wel kan de raad bij de begrotingsbehandeling aangeven, welke investeringskredieten hij op een later tijdstip wenst te autoriseren. Zo kan de raad de autorisatie van politiek belangrijke investeringen combineren met de behandeling van de inhoudelijke kant van het investeringsvoorstel. Het bedrag voor een dergelijke investering blijft wel op de begroting staan als voorziene uitgaaf, maar de raad autoriseert de uitgaaf nog niet. Het college is nog niet bevoegd verplichtingen voor de investering aan te gaan.
Het college dient dreigende overschrijdingen van geautoriseerde lasten en investeringskredieten en dreigende onderschrijdingen van geautoriseerde baten bij het bekend worden aan de raad te melden, zodat de raad kan besluiten of het budget moet worden gewijzigd of dat het beleid moet worden bijgesteld. Dit is de actieve informatieplicht van het college.
Voor het behandelen van de daadwerkelijke begrotingswijzigingen en bijstellingen van beleid is er voor gekozen deze mee te nemen bij de behandeling van de bestuursrapportage. Bij investeringen met een meerjarig karakter, waaronder ook grondexploitaties, vindt bij elke begroting een actualisatie van de ramingen plaats en doet het college aan de raad voorstellen voor het wijzigen van de geautoriseerde investeringskredieten.
De bestuursrapportage is een tussentijdse rapportage en is een belangrijk onderdeel van de planning- en control cyclus voor de gemeenteraad. Op basis van tussentijdse rapportage wordt de raad geïnformeerd over de afwijkingen van budgetten en investeringskredieten en de voortgang van de uitvoering van het beleid.
Het tweede lid bepaalt welke afwijkingen ten opzichte van de begroting het college in de tussentijdse rapportage moet toelichten.
De financiële afwijkingen worden op de vastgestelde ramingen van de programmabegroting aangepast nadat de aangeboden begrotingswijzigingen door de raad zijn vastgesteld.
De slotnota heeft betrekking op het huidige begrotingsjaar. De slotnota betreft zaken die bij het opstellen van de tussenrapportage nog niet bekend waren en zaken die om moverende redenen nog niet zijn verwerkt.
Het gaat hier om de ontwikkeling van:
Het te verwachten financiële effect wordt hiermee in beeld gebracht en vertaald in begrotingswijzigingen. Om de raad voorafgaand aan de opstelling van de jaarrekening in het huidige begrotingsjaar goed te informeren over de impact van deze posten wordt deze slotnota opgesteld.
Het college legt verantwoording af over de uitvoering van de programma’s. De verantwoording is opgebouwd uit een beleidsmatig deel en een financieel deel. Met de jaarstukken zorgt het college voor het verzamelen en vastleggen van gegevens, legt verantwoording af over de over de mate waarin de doelen en effecten van de begroting zijn bereikt. Daarnaast verschaffen zij informatie over de ingezette beleidsinstrumenten en de kosten ervan, zodat doelmatigheid en doeltreffendheid van het beleid kan worden getoetst.
De jaarrekening zal een positief, dan wel een negatief saldo kennen. In dit artikel wordt geregeld dat het college een voorstel doet voor de bestemming van het positieve saldo, dan wel de afdekking van een eventueel negatief saldo.
Dit artikel biedt ook de mogelijkheid om vooruitlopend op de bestemming van het rekeningresultaat budgetten die niet tot besteding zijn gekomen over te hevelen naar het volgende begrotingsjaar.
Artikel 8 Wensen en bedenkingen over grote onderwerpen
Voor de praktische uitvoerbaarheid van het college wordt met dit artikel de raad voorgesteld de handelingsvrijheid van het college te verruimen bij het toekennen van (gelimiteerde) budgetten vooruitlopend op het raadsbesluit, indien deze budgetten niet eerder zijn opgenomen in de begroting. Denk hierbij aan de aan- en verkoop van goederen, werken en diensten groter dan € 200.000, het verstrekken van leningen, waarborgen en garanties groter dan € 200.000, de aankoop van gronden tot een bedrag van € 2.500.000 en het verstrekken van kapitaal aan instellingen en ondernemingen.
Artikel 9 tot en met artikel 17
Het financieel beleid wordt voortaan uiteengezet in de volgende beleidsnotities: risicomanagement en weerstandsvermogen, investeringsbeleid en afschrijvingsbeleid, beheersplannen, reserves en voorzieningen, kostentoerekening, kaders voor de prijzen van goederen, werken en diensten en huren en tarieven, leningen en garantiebeleid, grondbeleid en samenwerkingspartners. Deze notities worden ter vaststelling voorgelegd aan de gemeenteraad.
Artikel 13 Vaststelling hoogte belastingen, rechten, heffingen en prijzen
Het vaststellen van de tarieven voor belastingen, rechten, leges en heffingen is een bevoegdheid van de raad. Deze bevoegdheid kan niet worden gedelegeerd (artikel 156 van de Gemeentewet). Het eerste lid bepaalt dat de raad de tarieven voor de belastingen, rioolheffingen, afvalstoffenheffing jaarlijks vaststelt.
Het college biedt met een vaste frequentie aan de raad een nota met daarin de kaders voor de te hanteren prijzen, huren en tarieven voor erfpacht. De raad stelt deze nota vast.
Artikel 16 Samenwerkingspartners
In artikel 15 van het BBV staat welke informatie de paragraaf samenwerkingspartners van de begroting en de jaarstukken in ieder geval moet bevatten. Het gaat hierbij om de visie op en beleidsvoornemens omtrent de samenwerkingspartners en een lijst van de samenwerkingspartners. In de lijst van samenwerkingspartners wordt ten minste de volgende informatie opgenomen: de wijze waarop de gemeente een belang heeft bij deze partij, het belang dat de gemeente in deze samenwerkingspartij heeft aan het begin en aan het eind van het begrotingsjaar, de verwachte omvang van het eigen vermogen en het vreemd vermogen en eventuele risico’s.
In artikel 10 van het BBV staat welke informatie de paragraaf lokale heffingen van de begroting en de jaarstukken in elk geval moet bevatten. In dit artikel wordt de aanvullende informatievraag van de raad gedefinieerd. Een deel van de aanvullende informatie dient voor het met de begroting vaststellen van de gehanteerde omslagrente voor de kostprijsberekening van rechten en leges waarmee kosten in rekening worden gebracht. Ook wordt gevraagd de toerekening van de rente en de toerekening van de overheadkosten aan de verschillende rechten, leges en heffingen in beeld te brengen.
Artikel 21 Onderhoud kapitaalgoederen
In artikel 12 van het BBV staat welke informatie de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen van de begroting en de jaarstukken in elk geval moet bevatten.
Dit artikel bevat bepalingen waaruit volgt dat het college aan de raad een onderhoudsplan aanbiedt over respectievelijk het onderhoud openbare ruimte, het onderhoud riolering en het onderhoud gebouwen. Hiermee kan de raad de kaders voor het toekomstig onderhoudsniveau vaststellen.
In verband met de invoering van de rechtmatigheidsverantwoording heeft de paragraaf bedrijfsvoering van de begroting en jaarstukken een grotere rol gekregen. De commissie BBV doet hierover een aantal stellige uitspraken:
Niet-financiële onrechtmatigheden in verband met het niet naleven van bepalingen in de Wet fido en de bijbehorende ministeriële regelingen moeten worden opgenomen en toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering. Overigens adviseert de commissie BBV ook om afspraken te maken tussen het de raad en het college raad over de wijze waarop met niet financiële onrechtmatigheden wordt omgegaan. Daarnaast adviseert de commissie BBV om geconstateerde fraude door eigen medewerkers toe te lichten in de paragraaf bedrijfsvoering. De raad kan ervoor kiezen om een rapportagegrens vast te leggen voor het toelichten van onrechtmatigheden in de paragraaf bedrijfsvoering, die afwijkt van de verantwoordingsgrens die is vastgelegd in artikel 11. Het college moet in de paragraaf bedrijfsvoering een nadere toelichting geven op alle afwijkingen die in de rechtmatigheidsverantwoording zijn opgenomen.
Artikel 23 Weerstandsvermogen en risicobeheersing
In artikel 11 van het BBV staat welke informatie de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing van de begroting en de jaarstukken in elk geval moet bevatten. In dit artikel wordt de aanvullende informatievraag van de raad voor deze paragraaf gedefinieerd. Er is opgenomen, dat de raad voor het vormen van een oordeel over het weerstandsvermogen in deze paragraaf ook wordt geïnformeerd over de ontwikkeling van de netto schuld per inwoner, de ontwikkeling van het saldo van baten en lasten als aandeel van de inkomsten en over de onbenutte belastingcapaciteit als aandeel van de inkomsten.
Artikel 25 Openbaarheid Wet open overheid (Woo)
Het college besteedt in de jaarlijkse begroting aandacht aan de beleidsvoornemens over de uitvoering van deze wet en doet in de jaarlijkse verantwoording verslag van de uitvoering ervan, mede in relatie tot de beleidsvoornemens. De Woo is de opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en regelt het recht van burgers op informatie van de overheid. Zo krijgt iedereen meer inzicht in het handelen van de overheid. Een belangrijk verschil met de Wob is dat de Woo naast informatieverstrekking op verzoek (passief) overheidsorganisaties ook verplicht zelf informatie gefaseerd openbaar te maken (actief). Mede hierdoor is de Woo een belangrijke stap naar een open overheid. Uitgangspunt hierbij is dat iedereen recht heeft op toegang tot publieke informatie en dat alle overheidsinformatie in beginsel openbaar is. Alleen in uitzonderingsgevallen wordt hiervan afgeweken.
De accountant toetst jaarlijks of de gemeenterekening een getrouw beeld geeft van de gemeentelijke financiën. Het college dient maatregelen te treffen, zodat gedurende het jaar of vooraf aan de accountantscontrole de gemeente zelf nagaat of de cijfers in de administraties een getrouw beeld geven en of de financiële beheer handelingen die aan de baten, de lasten en de balansmutaties ten grondslag liggen, rechtmatig (zijn) verlopen. De maatregelen worden weergegeven in het interne controle protocol.
Artikel 27 Financiële organisatie
Onder artikel 27 zijn algemene bepalingen opgenomen voor de inrichting van de gemeentelijke administratie. Het college is op grond van artikel 160 van de Gemeentewet bevoegd regels te stellen over de ambtelijke organisatie.
Artikel 27 geeft een opsomming op welke terreinen van de financiële organisatie het college beleid en interne regels stellen. Om hier invulling aan te geven ligt het voor de hand dat het college een organisatiebesluit vaststelt en dat het college de volmachten en mandaten alsook de kostenverdeelsleutels voor de (extracomptabele) kostentoerekening vastlegt.
Bij het beleid en de interne regels voor de inkoop en aanbesteding kan gedacht worden aan een inkoopreglement en ook aan gemeentelijke inkoopvoorwaarden.
Volgens de Gemeentewet is een begrotingsjaar gelijk aan een kalenderjaar. In begrotingsjaar t worden de jaarstukken uit het begrotingsjaar t-1 vastgesteld, wordt uitvoering gegeven aan de begroting voor het jaar t en wordt tot slot de begroting voor het jaar t+1 vastgesteld. De nieuwe verordening is van toepassing op alle stukken die betrekking hebben op het begrotingsjaar t+1 en later.
De oude verordening is ondanks het intrekken nog wel van toepassing op de jaarstukken van het begrotingsjaar t-1 en de begroting en jaarstukken van het jaar t.