Beleidsregel "Terrassenbeleid 2023 Raalte geeft Ruimte"

De gemeente Raalte is het bruisende hart van Salland, waar historische dorpen, landgoederen en boerderijen het beeld bepalen. Niet alleen in Raalte, maar ook in de andere acht levendige kernen is het prettig wonen, werken en ontspannen. De (horeca)ondernemers vervullen daarbij in het bijzonder een faciliterende rol in het sociaal samenkomen van haar inwoners en in het gastvrij verwelkomen van dagjesmensen en toeristen binnen onze gemeente. Terrassen hebben een toeristische, recreatieve en sociale rol, en dragen bij aan levendigheid en sfeer van de dorpen. De (horeca)ondernemers fungeren daarnaast als aantrekkingskracht voor het winkelend publiek.

Ook dragen terrassen bij aan economisch gezonde centra. Immers, een aantrekkelijk aanbod van terrassen waar het voor éénieder goed vertoeven is zorgt ervoor dat bezoekers langer in de dorpen blijven en de centra naast een place to buy een place to be worden.

Het op dit moment geldende terrassenbeleid dateert uit 2009 en is op een aantal punten gedateerd. Ook wordt de Grote Markt en de Plas in het centrum van Raalte heringericht. De terrassen worden hier verplaatst naar de gevels. Tijdens de afgelopen Corona-periode heeft het gebruik van terrassen ons ook een aantal nieuwe inzichten verschaft. Naast de sociale en economische functie die terrassen voor de horeca hebben, kunnen terrassen ook zorgen voor (geluid)overlast, het hinderen van verkeer, of een verminderde beeldkwaliteit. Het is daarom belangrijk heldere regelgeving te hebben waarop vergunningen kunnen worden getoetst.

Door middel van deskresearch, participatiesessies met inwoners, ondernemers, veiligheidsdiensten en andere stakeholders, en een afsluitende enquête is het terrassenbeleid tot stand gekomen.

Gezamenlijk hebben we gestreefd naar een beleid dat past in de huidige tijdsgeest, dat praktisch uitvoerbaar is en dat helder is voor zowel (horeca)ondernemers, inwoners, bezoekers als gemeente. Als gemeente stellen we regels en kaders maar geven de ondernemer graag veel vertrouwen.

Het terrassenbeleid geldt, tenzij anders aangegeven, voor alle dorpskernen binnen de gemeente Raalte.

APV: Algemene Plaatselijke Verordening

AW: Alcoholwet

Terras: Een buiten de besloten ruimte van de openbare inrichting liggend deel daarvan waar sta- of zitgelegenheid kan worden geboden en waar tegen vergoeding dranken kunnen worden geschonken of spijzen voor directe consumptie ter plaatse kunnen worden verstrekt of bereid

Terrasmeubilair: zitgelegenheid, zij/(sta-)tafels, stoelen, bankjes, parasols, menuborden, plantenbakken, prullenbakken, en andere terraselementen zijnde losse elementen (zoals terrasverwarming) die het functioneren van het terras ondersteunen of de uitstraling van de individuele horecaonderneming versterken.

Terrasafscheidingen: een demontabele afscheiding in de vorm van schermen.

Openbare inrichting: een hotel, restaurant, pension, café, waterpijpcafé, cafetaria, afhaalcentrum, snackbar, discotheek, buurthuis of clubhuis of elke andere voor het publiek toegankelijke, besloten ruimte waarin bedrijfsmatig of in een omvang alsof zij bedrijfsmatig was logies wordt verstrekt of dranken worden geschonken of rookwaren of spijzen voor directe consumptie ter plaatse worden bereid of verstrekt.

Openbare plaats: Openbare plaats zoals bedoeld in artikel 1.1 van de APV onder a. De gemeentelijke wetgever is bevoegd ten aanzien van alle feitelijk voor het publiek toegankelijke plaatsen regels te stellen, ongeacht de eigendomssituatie ter plaatse.

Weg: De weg als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder b, van de Wegenverkeerswet 1994;

Het plaatsen en gebruiken van een terras is gebonden aan diverse wet- en regelgeving. In dit terrassenbeleid gaan wij in op de zogenaamde terrasvergunning, waarvan de grondslag is gelegen in de

Algemene plaatselijke verordening (APV). Omdat de aanvraag nauw samenhangt met de exploitatievergunning en de alcoholwetvergunning worden deze ook kort beschreven.

Andere regelingen zoals de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, het Bouwbesluit 2012, Wet milieubeheer het Activiteitenbesluit milieubeheer blijven onverkort van kracht, maar worden verder buiten beschouwing gelaten.

Voor het plaatsen van een terras bij een openbare inrichting is een terrasvergunning nodig. De juridische basis hiervoor is gelegen in artikel 2.10, eerste lid APV, waarin het volgende wordt gesteld:

“Het is verboden zonder vergunning van het bevoegde bestuursorgaan een openbare plaats anders te gebruiken dan in overeenstemming met de publieke functie ervan” (…)

Het gaat hier om het plaatsen van terrassen op of nabij een openbare plaats.

In de terrasvergunning worden de voorschriften opgenomen die het gebruik van een terras reguleren. Dat doen we omwille van het doelmatig en veilig gebruik, het voorkomen van schade als gevolg van het gebruik en het beperken van overlast voor de omgeving. De voorschriften zijn gebaseerd op de uitgangspunten van deze nota. Waar nodig kunnen maatwerkvoorschriften opgenomen worden.

Een terrasvergunning wordt voor onbepaalde tijd verleend en is van kracht tot wederopzegging. Verder is de terrasvergunning persoonsgebonden, wat inhoudt dat de vergunning niet overdraagbaar is.

De terrasvergunning heeft ook raakvlakken met de alcoholwetvergunning en de exploitatievergunning.

Het beschrijven van de locatie en de oppervlakte van het terras is namelijk ook van belang bij de procedure omtrent deze vergunningen.

Indien de ondernemer binnen de uitoefening van zijn of haar bedrijf bedrijfsmatig alcohol wil verstrekken (voor gebruik ter plaatse) dan dient hiervoor een alcoholwetvergunning aangevraagd te worden. Artikel 3 AW bepaalt dat het verboden is om zonder een alcoholwetvergunning een horecabedrijf uit te oefenen. Op de alcoholwetvergunning dienen alle ruimtes (inclusief bijbehorende terrassen) beschreven te worden waar alcohol wordt verstrekt.

Ondernemers die een openbare inrichting in gebruik willen nemen (exploiteren) dienen in het bezit te zijn van een exploitatievergunning. De vergunningplicht is geregeld in artikel 2.28, eerste lid APV en geldt ook voor de bijbehorende terrassen. Dit vergunningstelsel is ervoor om enerzijds een goed ondernemersklimaat te bevorderen middels een Bibob – toetsing en anderzijds ook het woon- en leefklimaat voor de omgeving te beschermen door hiervoor voorschriften op te nemen. Voor ondernemers die in het bezit zijn van een alcoholwetvergunning wordt in de regel een ambtshalve vrijstelling verleend, omdat bij de alcoholwetvergunningaanvraag ook een Bibob – toets wordt uitgevoerd. Dit houdt in dat er een openbare inrichting geëxploiteerd mag worden zonder een exploitatievergunning. Een dergelijke vrijstelling kan alleen verleend worden als geen van de weigeringsgronden zich voordoen.

Omdat het inrichten en gebruiken van een terras doorwerkt in de exploitatievergunning en de alcoholwetvergunning zal het vergunningverleningsproces zo gestroomlijnd mogelijk plaatsvinden. We toetsen bij een aanvraag om een terrasvergunning op de volgende punten:

De plaatsing van een terras mag geen beschadiging van het wegdek, bomen, beplanting of straatmeubilair tot gevolg hebben.

De situering en de afmeting van het terras moeten afgestemd zijn op:

• •

  de breedte van de voorgevel van de inrichting (in geval van gevelterrassen);

• •

  de beschikbare ruimte in de straat of op het plein;

• •

  de aanwezigheid van straatmeubilair;

• •

  permanente commerciële objecten zoals standplaatsen, winkeluitstallingen, reclameborden;

• •

  andere publieksfuncties van de openbare ruimte.

Een belangrijke functie van de openbare ruimte is de verkeersfunctie. Alleen als voor het (voetgangers)verkeer voldoende ruimte overblijft is plaatsing van een terras mogelijk. Daarnaast moet worden bekeken of geen overlast voor het overige bestemmingsverkeer wordt veroorzaakt. Dit is verder uitgewerkt in de volgende bepalingen:

• •

  in straten met een rijbaan moet tenminste 1,20 meter van het trottoir vrijgelaten worden ten behoeve van het voetgangersverkeer ter plaatse;

• •

  voor hulpverleningsdiensten zoals brandweer, politie en ambulance moet een vrije doorgang van tenminste 4,50 meter (waarvan 3,25 meter verhard) worden gegarandeerd;

• •

  hulpverleningsdiensten zoals brandweer, politie en ambulance moet een vrije doorrijhoogte van tenminste 4,25 meter worden gegarandeerd;

• •

  Voor Raalte-dorp geldt dat de rode bestrating ten alle tijde vrij moet blijven.

Het terras mag niet op brandkranen van de brandweer worden gesitueerd.

Ondernemers moeten vanuit het (horeca)bedrijf zicht hebben op het terras

Indien gebruik wordt gemaakt van gemeentegrond is precario verschuldigd. Het precario wordt geheven op grond van de Verordening precariobelasting. Daarnaast zijn aan het in behandeling nemen van een aanvraag voor een terrasvergunning, een alcoholwetvergunning of een exploitatievergunning leges verbonden. Deze zijn terug te vinden in de legesverordening Raalte.

Een terras is vaak de eerste kennismaking met een (horeca-)bedrijf. Het is het visitekaartje voor passanten ter uitnodiging voor een hapje en/of drankje. Daarnaast zijn terrassen ook visitekaartjes van de gemeente. Samen met de ondernemers laat de gemeente zien dat gasten welkom zijn. De uitstraling van het terras levert hier een belangrijke bijdrage aan. Het stellen van enkele regels voor de aankleding van het terras is noodzakelijk om verrommeling te voorkomen en het open karakter van een terras te waarborgen. Deze regels worden in de volgende hoofdstukken benoemd.

Een terras dient altijd een verzorgde aanblik te geven. Het plaatsen van losse objecten op het terras is toegestaan als ze een relatie hebben met de terrasfunctie (bijvoorbeeld plantenbakken). Het terrasmeubilair moet van hoogwaardige kwaliteit zijn en passen bij het karakter en de sfeer van het betreffende gebied.

De gemeente laat de ondernemer vrij in de keuze van stijl en uitvoering van het terrasmeubilair. Waarbij we als uitgangspunt hebben dat één thema of stijl per terras wordt aangehouden, en het meubilair van kwalitatief hoogstaand (duurzaam) materiaal is uitgevoerd.

Het centrum van Raalte (Grote Markt en de Plas) leent zich voor een uniforme uitstraling voor wat betreft het terrasmeubilair. (Horeca)ondernemers betreffende dit deelgebied hebben met elkaar afgesproken een “kwaliteitsgroep” te vormen om zodoende kleur en materiaalgebruik met elkaar af te stemmen.

Als gasten staan, kunnen er meer personen op een terras verblijven, waardoor de overlast voor de omgeving kan toenemen. Statafels zijn daarom niet toegestaan op het terras en alleen zittende gasten worden bediend.

Bloemen en planten dragen bij aan meer sfeer en beleving op een terras en geven een gezellige uitstraling. Het gebruik van plantenbakken op het terras is dan ook toegestaan, mits deze niet in de grond worden geplaatst.

Terrasschermen kunnen een natuurlijke bescherming tegen de wind bieden, waardoor het ook in de lente, herfst en winter aangenaam vertoeven is op het terras. Terrasschermen zijn toegestaan mits deze haaks op de gevel zijn geplaatst en makkelijk demontabel/verplaatsbaar zijn. Terrasschermen moeten voldoen aan de volgende voorwaarden:

• •

  Terrasschermen of terrasscheidingen mogen enkel worden geplaatst wanneer zij het verkeer niet hinderen

• •

  Terrasschermen of terrasscheidingen mogen maximaal 1.50 meter hoog zijn en dienen maximaal 0.70 meter vanaf de onderzijde ondoorzichtig te zijn

• •

  Terrasschermen dienen te worden verwijderd wanneer horecaondernemer geen gebruik meer maakt van exploitatie van het terras en tijdens evenementen

• •

  De schermen mogen enkel terughoudende reclame bevatten (hierbij moet tevens artikel 4.15 APV inzake het verbod hinderlijke of gevaarlijke handelsreclame in acht worden genomen).

• •

  De maximale diepte mag niet dieper zijn dan 2/3 van de lengte van het terras

• •

  Het in de grond verankeren van terrasafscheidingen is niet toegestaan.

• •

  In overleg met de gemeente kan mogelijk, via maatwerk, worden afgeweken van bovenstaande regels

Verankering van parasols in de grond is alleen toegestaan in overleg met de gemeente. Mogelijk is een omgevingsvergunning noodzakelijk. Parasols moeten voldoen aan de volgende voorwaarden:

• •

  Parasols mogen geen hinder opleveren voor het verkeer en passerend publiek, noch door plaats noch door hoogte

• •

  De breedte of diameter van de parasol is afhankelijk van de omvang van het terras

• •

  Moeten in uitgeklapte toestand binnen de terrasbegrenzing blijven en minimale doorloophoogte van 2.20 meter hebben

• •

  Moeten inklapbaar zijn

• •

  Moeten ingeklapt zijn op de dagen dat het terras niet als terras gebruikt wordt en worden verwijderd als de ondernemer van mening is dat het terrasseizoen voor hem beëindigd is

• •

  Mogen enkel terughoudende reclame bevatten

• •

  Dienen te zijn uitgevoerd in stof van brandvertragend materiaal

Partytenten, overkappingen, serres en andere vormen van aan-/uitbouw zijn in de basis niet toegestaan.

(Slinger)verlichting op het terras is toegestaan onder de volgende voorwaarden:

• •

  Verlichting mag niet hinderlijk zijn naar de omgeving

• •

  Wanneer slingerverlichting wordt toegepast in bomen/groen en de gemeente snoeiwerkzaamheden uitvoert, dient de verlichting door ondernemer verwijderd te worden. Schade aan bomen kan worden verhaald op de horecaondernemer.

Terrasverwarming is toegestaan. Het gebruik van duurzame terrasverwarming, zoals elektrische of infrarood heaters, wordt aanbevolen. Om het energiegebruik als gevolg van het gebruik van terrasverwarming tot een minimum te beperken heeft het de voorkeur dat terrasverwarming is voorzien van een bewegingsmelder of tijdschakelaar. Hierdoor wordt tevens voorkomen dat tijdens de koudere periode lege terrassen onnodig verwarmd worden.

Het incidenteel gebruik van een mobiele tapinstallatie buiten evenementen om is toegestaan.

In verband met het veiligheidsaspect is het gebruik van open vuur op het terras niet toegestaan. Open vuur is een niet van de buitenlucht afgeschermde warmtebron zoals een vuurkorf, gasbrander, sfeerhaard of zuil. Voor het bereiden van spijzen geldt een uitzondering (zie 6.5).

Op het terras gelden geluidsnormen. Deze zijn geregeld in het activiteitenbesluit. Het spelen van livemuziek en de aanwezigheid van versterkt geluid in de vorm van geluidsboxen en dergelijke is niet toegestaan. Achtergrondmuziek op het terras is tot maximaal 23.00 toegestaan, mits dit geen overlast voor de omgeving veroorzaakt. De normen uit het activiteitenbesluit blijven te allen tijde gelden.

Indien horecaondernemer geen gebruik (meer) maakt van het terras, bijvoorbeeld als de ondernemer van mening is dat het terrasseizoen voor hem beëindigd is, dient het terras te worden opgeruimd. Beschikt de vergunninghouder niet over voldoende inpandige opslagcapaciteit, dan mag het terrasmeubilair gestapeld worden onder voorwaarde dat het gezekerd wordt. Er blijft altijd maatwerk mogelijk.

Bezoekers van terrassen willen gedurende bijna het gehele jaar gebruik maken van een terras. Ze vinden buitenlucht prettig en veilig. De coronacrisis heeft hier een belangrijke rol in gespeeld. Ook is de afgelopen jaren gebleken dat er in het vroege voor-, najaar en winter vaak nog genoten kan worden van de zon. Daarom geven we ondernemers de mogelijkheid om ook in de wintermaanden hun terras te exploiteren. Om de overlast voor de omgeving te beperken sluiten de terrassen in de wintermaanden (november, december, januari, februari) eerder.

Op het terras is terughoudende reclame uitsluitend toegestaan op de parasols

Het is verboden alcoholhoudende dranken te verstrekken aan personen die geen gebruik maken van de op het terras beschikbare zitplaatsen.

Het incidenteel bereiden van spijzen op het terras is toegestaan. Hierbij hanteren we enkele uitgangspunten:

• •

  Het bereiden van spijzen op het terras is alleen toegestaan in open ruimte (niet onder een overkapping, tenzij de bakdampen mechanisch worden afgezogen)

• •

  Het bereiden van spijzen betreft alleen het verwarmen (bakken/grillen) van spijzen en niet het roken of het verwarmen met relatief veel rook gepaard gaan van spijzen

• •

  Het bereiden van spijzen op het terras is uitsluitend toegestaan tot 22.00 uur

• •

  Het nuttigen van bereide spijzen is alleen toegestaan op het terras van de horecaondernemer

• •

  De horecaondernemer is te allen tijde aansprakelijk voor de gevolgen die voortvloeien vanuit het bereiden van spijzen op zijn terras

• •

  De bak- braadinrichting mag niet in de vluchtwegen staan, en de doorgang voor brandweer moet worden gewaarborgd

• •

  Indien er gasflessen worden gebruikt moeten deze zijn gekeurd

• •

  In alles waar deze regels niet in voorzien wordt een beroep gedaan op het “gezonde verstand” van de horecaondernemer

• •

  Indien er wordt gefrituurd, dan moet er afstand tot gevel e.d. worden bewaard.

De horecasector kan bijdragen aan het terugdringen van het energieverbruik en haar CO2-uitstoot door zich in te spannen voor een duurzame horeca.

Als gemeente willen we de verduurzaming niet verplicht stellen aan de (horeca)ondernemers. De ondernemer is zelf verantwoordelijk voor het gebruik van duurzame inrichting (zoals terrasverwarming) en de inzet van de best beschikbare technieken. Wij zullen duurzame aanpassingen aanbevelen en mogelijk stimuleren waar het kan. Er kan veel energie worden bespaard bij het gebruik van bijv. ledverlichting, verlichtingssensoren, duurzame terrasverwarming, het inzetten van warmtekussens, -dekens e.a.

Is er een evenement gaande en ligt het terras binnen of direct aan het evenemententerrein dan gelden de volgende regels:

• •

  De gebruikelijke exploitatie van het reguliere terras van een horecaonderneming -grenzend aan of op het evenemententerrein- valt ook tijdens evenementen onder de reikwijdte van de reguliere Alcoholwetvergunning (verantwoordelijkheid en zeggenschap).

• •

  Activiteiten bij uitbreiding van het reguliere terras grenzend aan of op het evenemententerrein kan alleen met een ontheffing artikel 35 Alcoholwet. De aanvraag voor een ontheffing van artikel 35 Alcoholwet zal worden aangevraagd door de horeca-exploitant. De ontheffing artikel 35 Alcoholwet wordt aan de horeca-exploitant afgegeven zodat de exploitatie van het terras te allen tijde onder de verantwoordelijkheid en zeggenschap van de horeca-exploitant valt. De evenementenorganisator verzamelt en coördineert de aangevraagde ontheffingen artikel 35 van de betreffende horeca-exploitanten en draagt zorg voor de indiening gelijktijdig bij indiening evenementenaanvraag.

• •

  De evenementenvergunning wordt aangevraagd door de evenementenorganisator.

• •

  Statafels op terrassen zijn tijdens evenementen toegestaan.

• •

  Terrassen mogen tijdens evenementen tot uiterlijk de sluitingstijd van het evenement open zijn.

• •

  Het gebruik van glaswerk op een aangrenzend terras tijdens een evenement bij een openbare inrichting is niet toegestaan.

De ondernemer is verantwoordelijk voor de openbare orde op het terras en de directe omgeving. Hij moet in dat verband doen en nalaten, hetgeen redelijkerwijs gevergd kan worden, om hinder en of overlast, veroorzaakt door de op het terras aanwezige bezoekers, te voorkomen of te beperken.

Het handhavingsprincipe dat we als gemeente Raalte hanteren is dat we ruimte willen bieden aan (horeca)ondernemers waar het kan door maatwerk te bieden waar het zich toelaat, maar handhaven en optreden waar het noodzakelijk is. Er wordt gereageerd bij ernstige overtredingen en op klachten waar terrassen ernstige hinder of gevaar veroorzaken.

Handhaving in Raalte vindt risicogestuurd plaats. Dat betekent dat er bij gevaarzetting handhavend opgetreden wordt. De ervaring leert dat er zeer beperkt handhaving nodig is ten aanzien van terrassen. In het geval dat de wijzing van het terassenbeleid een toename aan handhavingszaken laat zien zullen er keuzes gemaakt moeten worden in de verdeling van de schaarse handhavingsmiddelen. Hiervoor gebruiken we het jaarlijkse VTH-Uitvoeringsprogramma.

Het nieuwe terrassenbeleid treedt in werking op 1 januari 2023. Tegelijkertijd vervalt daarmee het “Nadere regels inzake terrassen”.

De belangrijkste wijzigingen beleidsregels 2023 ten opzichte van het oude terrassenbeleid [red. Nadere regels inzake terrassen gemeente Raalte] worden hieronder uiteengezet:

• •

  Het gebruik van (slinger)verlichting is toegestaan. (par. 5.7)

• •

  Het gebruik van duurzame terrasverwarming (elektrisch of infrarood) wordt aanbevolen. (par. 5.8)

• •

  Een incidenteel gebruik van mobiele tapinstallatie op het terras buiten de evenementen om is toegestaan. (par. 5.9)

• •

  Het gebruik van open vuur op het terras is vanwege veiligheid verboden. (par. 5.10)

• •

  Achtergrondmuziek op het terras is toegestaan tot 23.00 uur, mits dit geen overlast voor de omgeving oplevert. Daarbij geldt dat er geen live muziek en/of harde versterkte muziek mag worden afgespeeld. (par. 5.11)

• •

  Het (inpandig) opslaan van terrasmeubilair na sluitingstijd tijdens het terrasseizoen is niet meer verplicht

• •

  Het terrassenseizoen zal de facto worden afgeschaft. Het terras mag het gehele jaar door worden geëxploiteerd. Voorheen gold een terrasseizoen van 1 maart tot en met 31 oktober. (par. 6.2)

• •

  De openingstijden blijven in de basis gelijk, echter geldt voor de maanden november, december, januari en februari dat het terras dagelijks mag worden geëxploiteerd van 09.00 – 23.00 uur . (par. 6.2)

• •

  Het bereiden van spijzen op het terras is toegestaan. (par 6.5)