| Organisatie | Schiedam |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Participatieverordening Schiedam 2022 |
| Citeertitel | Participatieverordening gemeente Schiedam 2022 |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | bestuur en recht |
| Eigen onderwerp |
Deze regeling vervangt de Inspraakverordening gemeente Schiedam 2005.
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-03-2023 | nieuwe regeling | 22-11-2022 | BPR2200289/22BIJ01801 |
Besluit van de raad van de gemeente Schiedam tot vaststelling van de Participatieverordening Schiedam 2022
De raad van de gemeente Schiedam;
gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 22 november 2022, BPR2200289/22BIJ01801;
gelet op artikelen 149 en 150 van de Gemeentewet;
overwegende dat het van belang is lokale democratische processen door participatie van inwoners te verrijken, de samenwerking tussen gemeente en inwoners te versterken en helderheid te geven over de invulling van de participatieprocedure;
besluit vast te stellen de volgende verordening:
Hoofdstuk 1 Inleidende bepalingen
Artikel 1. Begripsomschrijvingen
Voor de toepassing van deze verordening wordt verstaan onder:
Bestuursorgaan: Indien het betreffende besluit tot de bevoegdheid van de gemeenteraad behoort: de gemeenteraad. Indien het betreffende besluit tot de bevoegdheid van het college van burgemeester en wethouders behoort: het college van burgemeester en wethouders. Indien het betreffende besluit tot de bevoegdheid van de burgemeester behoort: de burgemeester.
Inspraak: Een bijzondere vorm van participatie dat zich kenmerkt door een formeel karakter en dat plaatsvindt door ter inzagelegging van een door het bestuursorgaan reeds op- en vastgesteld concept over voorgenomen beleid/lokale regelgeving dan wel wijziging daarvan, gedurende een vooraf vastgestelde periode, waarin een ieder zienswijzen op het voornemen kan indienen.
Inwonersparticipatie: Vorm van participatie, waarin op initiatief van het bestuursorgaan inwoners, ondernemers en andere belanghebbenden bij de ontwikkeling, uitvoering en/of evaluatie van beleid worden betrokken, voordat het bestuursorgaan het voorgenomen beleid, uitvoering en/of evaluatie formeel heeft vastgesteld. Inwonersparticipatie is vormvrij en kan bestaan uit verschillende participatievormen, zoals informeren, raadplegen, adviseren, coproduceren en meebeslissen.
Participatie: Het betrekken van inwoners, ondernemers en andere belanghebbenden bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van gemeentelijk beleid of gemeentelijke plannen, alsmede het ondersteunen van bewonersinitiatieven van inwoners, bedrijven en andere belanghebbenden met impact op de lokale samenleving.
Artikel 2. Reikwijdte en algemene bepalingen
Participatie als bedoeld in deze verordening wordt toegepast wanneer het te verwachten is dat er mensen zijn die in aanzienlijke mate geraakt zullen worden door het betreffende beleid of besluit en er ruimte is voor invloed op de te maken keuzes. Indien er geen ruimte voor invloed is, worden belanghebbenden in ieder geval voortijdig geïnformeerd.
Participatie wordt eveneens toegepast wanneer te verwachten is dat betrokken bewoners of experts over relevante ervaringskennis of inzichten beschikken die bruikbaar zijn bij de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van het beleid of besluit.
Hoofdstuk 2 Inwonersparticipatie
Inwoners participeren in de voorbereiding, ontwikkeling, uitvoering en / of evaluatie van gemeentelijk beleid
Artikel 4. Besluitvorming participatietraject
Bij de aanvang van een participatietraject dient in ieder geval te worden bepaald op welke wijze het bestuursorgaan zal omgaan met de uitkomsten van het participatietraject, op welke wijze de besluitvorming zal plaatsvinden, waarbij het bestuursorgaan een keuze maakt uit de volgende mogelijkheden:
Hoofdstuk 3 Overheidsparticipatie
Overheid participeert in initiatieven van inwoners, maatschappelijke organisaties, bedrijven of andere belanghebbenden
Artikel 7. Toepassen Overheidsparticipatie
Overheidsparticipatie wordt toegepast indien naar het oordeel van het college van burgemeester en wethouders het initiatief past binnen de kaders van het gemeentelijk beleid en bijdraagt aan de doelstellingen van het gemeentelijk beleid, en/of anderszins een maatschappelijke bijdrage levert aan de lokale samenleving.
Het college van burgemeester en wethouders past geen overheidsparticipatie toe wanneer sprake is van een initiatief dat naar het oordeel van het college van burgemeester en wethouders op financiële, juridische of praktische gronden niet haalbaar is, of indien het initiatief overwegend het privébelang van de indiener dient.
Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Schiedam, gehouden op 22 november 2022.
de griffier,
M.A.J.R. Hermans
de voorzitter,
C.H.J. Lamers
De gemeente Schiedam wil de kennis en ervaring van bewoners, bedrijven en instellingen inzetten bij beleid, vanaf agendavorming tot beleidsontwikkeling, besluitvorming, uitvoering en evaluatie van het beleid. Daarnaast stimuleert de gemeente Schiedam dat Schiedammers samen het initiatief nemen om hun straat, wijk of stad mooier, veiliger en socialer te maken.
Deze verordening regelt het betrekken van bewoners bij de ontwikkeling – mede omvattend de voorbereiding, uitvoering en evaluatie - van gemeentelijk beleid en de rol van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad in deze processen. De verordening is daarnaast van toepassing op de manier waarop de betrokken bestuursorganen ondersteuning bieden aan initiatieven van inwoners, maatschappelijke organisaties, of andere betrokkenen.
Met de voorgenomen wijziging van art 150 Gemeentewet ontstaat voor gemeenten de plicht om de inspraakverordening om te bouwen naar een participatieverordening. Het wetsvoorstel ‘Wet versterking participatie op decentraal niveau’ regelt dat het bestuur inwoners in staat stelt te participeren bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van beleid.
Deze Participatieverordening van de gemeente Schiedam bouwt voort op:
Deze Participatieverordening is gebaseerd op het Participatiebeleid, waarin de ideeën en suggesties zijn verwerkt uit de gesprekken met raadsleden, leden van het college van B&W, bewoners en ambtenaren van de gemeente Schiedam. Het stuk is mede gebaseerd op de eerste proeve van een model-Participatieverordening op basis van het VNG-traject ‘Spelregels lokale democratie’ (mei 2021). In deze Toelichting worden enkele onderdelen van de Participatieverordening nader toegelicht.
In de verordening wordt regelmatig gesproken over ‘het bestuursorgaan’. De gemeente heeft drie bestuursorganen: de gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester (artikel 6 van de Gemeentewet). Indien expliciet een van deze bestuursorganen wordt bedoeld, dan wordt dit ook als zodanig benoemd. Indien de tekst rept over ‘het bestuursorgaan’, dan is het afhankelijk van de bevoegdheidsverdeling rond dit thema welk bestuursorgaan bedoeld wordt. Indien het betreffende besluit tot de bevoegdheid van de gemeenteraad behoort: de gemeenteraad. In gelijke zin geldt dit voor het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester.
Artikel 3 bevat bepalingen over de start van een participatieproces bij inwonersparticipatie.
Bij het vaststellen van het participatietraject worden de volgende basisvragen voor effectieve participatie beantwoord:
De beslissing of er wel of niet participatie wordt toegepast zal vaak bij het college van burgemeester en wethouders liggen. In zaken waarbij de raad beslissingsbevoegd is, ligt deze keuze bij de raad. In de praktijk zullen ambtenaren en wijkregisseurs vanuit hun expertise en op basis van het participatiebeleid advies uitbrengen wanneer een participatieproces wenselijk wordt geacht.
Artikel 3, lid 2 regelt dat er communicatie plaatsvindt over het participatietraject zodat belanghebbenden in kennis worden gesteld.
Het is belangrijk dat er aan de voorkant ook helderheid is over de kosten voor het organiseren van het participatietrajecten en voor de uitvoering van de participatie uitkomsten. Bij participatie over projecten zullen deze kosten onderdeel uitmaken van het projectbudget. Vanuit de wijkbudgetten is het mogelijk om kleine initiatieven van bewoners te ondersteunen en honoreren. Indien er door bewoners een aanvraag wordt gedaan waarvoor een groter budget nodig is, vergt dit afzonderlijke besluitvorming door burgemeester en wethouders en/of de gemeenteraad.
Art. 4 bepaalt dat het bestuursorgaan aan de voorkant aangeeft op welke wijze de inbreng van bewoners zal doorwerken in de besluitvorming. Dit biedt een antwoord op een regelmatig gehoorde kritiek dat het vaak onhelder is wat er met de inbreng van bewoners gebeurt. Het is wenselijk om bewoners helderheid te geven wat er met hun inbreng gaat gebeuren (verwachtingsmanagement).
Art. 5 regelt dat ter afronding van het participatietraject en/of inspraak het bevoegde bestuursorgaan een openbaar eindverslag opstelt. Hierin staat het gevolgde participatietraject, de belangrijkste uitkomsten en toelichting op hoe de uitkomsten wel of niet zijn toegepast in de uitwerking van het centrale onderwerp.
Art. 6 gaat in op de procedure bij inspraak. Dit artikel is een specifieke uitwerking van Art. 2 dat in gaat op de reikwijdte van inwonersparticipatie en inspraak. Daarbij wordt ook verwezen naar Art. 1 waarin het onderscheid is geduid ten aanzien van participatie en inspraak.
Art. 7 regelt het beleid voor initiatieven van inwoners, maatschappelijke organisaties, bedrijven of andere belanghebbenden. Hierin staan spelregels en voorwaarden waaraan initiatieven moeten voldoen. Verder regelt dit artikel dat de gemeente moet zorgdragen voor laagdrempelige procedures bij aanvragen.
Wettelijke bepalingen Omgevingswet
Art. 8 regelt de wettelijke bepalingen als gevolg van de Omgevingswet. Met de komst van de Omgevingswet moet de overheid verplicht aan participatie doen. Dat is centraal geregeld. De overheid moet bij bepaalde instrumenten uit de Omgevingswet (zoals een omgevingsplan, omgevingsvisie, omgevingsverordening) aangeven hoe ze invulling heeft gegeven aan haar participatiebeleid.
Art. 9 regelt de termijn voor de evaluatie van participatie.