| Organisatie | Almere |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Sportnota 2022 t/m 2026, Almere Sportstad Vol Betekenis |
| Citeertitel | Sportnota 2022 t/m 2026, Almere Sportstad Vol Betekenis |
| Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
| Onderwerp | algemeen |
| Eigen onderwerp |
Geen
Onbekend
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 23-02-2023 | nieuwe regeling | 28-09-2021 |
Almere wil een sportieve stad zijn. Daar werken we hard aan met elkaar, vooral door het gewoon te doen. Velen van ons sporten wekelijks of zelfs dagelijks. Op de fiets, bij de voetbalvereniging of in de sportschool. Het geeft plezier, een gevoel van trots of het is een manier om verbinding met anderen te maken. En we zien in de cijfers dat Almeerders meer sporten en bewegen dan de gemiddelde Nederlander. Bij een sportieve stad hoort een gemeente die sporten stimuleert. In deze visie staat hoe we dat als gemeente doen.
We werken met twee belangrijke uitgangspunten. Ten eerste de stad als speelveld. Almere heeft niet alleen sportaccommodaties, Almere ís een sportaccommodatie. Door de ruime opzet van de stad en de prachtige openbare ruimte kun je in Almere overal sporten. We hebben daarin als stad een unieke positie en kwaliteit binnen Nederland, vergelijkbaar met een jonge sporter die een uitzonderlijk talent heeft. Dat talent weten we steeds beter te benutten. Ons tweede uitgangspunt is dat we iedere Almeerder willen stimuleren om dat speelveld te gebruiken. Daarbij maakt het niet uit of je rijk of arm bent, jong of oud, topsporter of juist helemaal niet sportief. In onze stad is ruimte voor alle vormen van sport. We zijn daarin goed op weg en we zijn trots op wat we in Almere al hebben staan. Maar geheel in lijn met de sportmentaliteit denken we dat we onszelf daarin nog verder kunnen uitdagen en verbeteren.
We mogen ook trots zijn op onze topsport. Als stad hebben we met de één-na-oudste triatlon ter wereld, de Challenge Almere-Amsterdam, een uniek evenement in huis. Maar ook de prestaties van Almere City FC, onze club die al zo dicht bij de eredivisie was, maken ons trots. En dan mogen we de prestaties van onder meer de hockeyers, handballers en badmintonners zeker niet vergeten. Of van de Almeerse meervoudig wereldkampioen windsurfen Lilian de Geus en Paralympisch kampioen Bo Kramer. Een blik op de Wall of Fame bij onze topsporthal, laat zien dat we voor een jonge stad al veel talent hebben voortgebracht. En die prestaties inspireren andere Almeerders: om naar wedstrijden te komen kijken, maar vooral ook om zelf te gaan sporten. Via de topsport bereiken we de breedtesport en andersom.
In deze visie schrijven we op waar we naartoe willen werken. We staan stil bij het grote belang van sport, bij het aanbod van makkelijk toegankelijke sportvoorzieningen en bij hoe we iedereen willen stimuleren om die voorzieningen te gaan gebruiken. Maar we willen het niet alleen bij een algemeen verhaal houden.
Daarom zit bij deze sportvisie ook het uitvoeringsprogramma 2021-2026. Hierin schrijven we op welke concrete stappen we in de komende jaren gaan zetten en hoe we die stappen willen betalen. Door de nieuwe sportlijn in het Fonds Verstedelijking Almere hebben we de mogelijkheid om bijvoorbeeld in die periode het lange Rondje Weerwater als fantastische beweegtrack aan te leggen. En na het succes van de eerste Skills Garden in Almere Haven zijn we blij dat we tot en met 2025 in ieder geval in Nobelhorst en Stad-Oost nog twee vergelijkbare plekken kunnen aanleggen. Zo maken we Almere nog sportiever. En voor onszelf en naar buiten toe wordt onze stad nog meer een sportstad vol betekenis.
Almere is één van de grootste steden van het land, omgeven door prachtig groen, direct aan het water en met veel ruimte voor sport en bewegen. Een heerlijke plek om te wonen, werken en leven. Sport en bewegen is een belangrijk onderdeel van de stad. Sport en bewegen is een leuke en gezonde vrijetijds- besteding. Daarnaast draagt sport en bewegen ook bij aan de identiteit van de stad en aan verschillende maatschappelijk opgaven waar we mee te maken hebben.
De Almeerse Sportpiramide als basis
Wij gaan uit van de kracht van sport voor de samenleving en de energie die in de stad aanwezig is.
De centrale positie die sport inneemt in de maatschappij, wordt goed weergegeven in de Almeerse sportpiramide. De drie lagen van de Almeerse sportpiramide (de stad als speelveld, de stad voor talent en de stad die uitblinkt) hebben zich sinds 2017 bewezen als een succesvolle basis voor ons sportbeleid. De sportpiramide wordt door partners overzichtelijk gevonden en gewaardeerd.
Sport en bewegen voor iedereen
Almere biedt iedereen de mogelijkheid om te kunnen sporten en bewegen op een eigen manier en niveau. We maken dit mogelijk door makkelijk toegankelijke en hoogwaardige sportaccommodaties en -faciliteiten te realiseren. Zo kan elke inwoner terecht op één van de zes Playgrounds en beweegvelden in de stad.
Onze maatschappelijke sportpartners zorgen voor een laagdrempelig beweegaanbod. De jeugd in de stad kan gebruik maken van de speel- en beweeg- plekken in de stad. Ook richten we de schoolpleinen, parken en overige openbare ruimte steeds vaker sportief in. Daarnaast is er voldoende aanbod op de sportparken en bij commerciële aanbieders.
Sport voor iedereen die meer wil
Almere biedt iedereen de mogelijkheid om het eigen talent te ontdekken en verder te ontwikkelen. Met als doel het beste uit zichzelf te halen. Een brede motorische opleiding, de keuze van een geschikte sport, een optimale ontwikkeling binnen de gekozen sport en het hebben van plezier dragen bij aan de route naar topsport. Het Almere Kenniscentrum Talent (AKT) maakt deze route zo makkelijk mogelijk. Ook als de top niet bereikt wordt, vormt deze route een goede basis van een leven lang sporten en bewegen.
Almere biedt een groep zeer talentvolle sporters de weg naar topsport. Topsport is niet alleen een doel op zichzelf, maar topsport inspireert ook mensen om zelf (meer) te bewegen. Daarnaast maken topsporters en topsportevenementen mensen trots op de stad.
Sportevenementen bieden een aantrekkelijke vrije tijdsbesteding en hebben daarnaast een economische impact.
Onze sportvisie beschrijft de ontwikkelrichting van ons sportbeleid voor de komende jaren. Het is nadrukkelijk een richting die ruimte laat voor maatwerk.
Op beleidsniveau maatwerk in de uitvoeringsplannen voor onze stad en in de praktijk maatwerk in de stadsdelen en wijken. Deze sportvisie benoemt het belang van sport en bewegen voor de stad en het droombeeld waar wij naar streven. Daarin bouwen we voort op het sportbeleid van de afgelopen jaren. We leggen nieuwe en sterkere accenten op sport en bewegen overal en voor iedereen.
Sport als basis en de toekomst van de stad
Onze sportvisie richt zich op verschillende aspecten van het beheren van en bouwen aan een stad. Dit zijn bijvoorbeeld het stimuleren van het organiseren van beweeg- en sportactiviteiten, het ondersteunen van de sportaanbieders en het creëren van kansen voor nieuwe sporten. Ook het inrichten van de openbare ruimte en stedelijke ontwikkeling met het toevoegen van bevolkingsvolgende voorzieningen zoals innovatieve sportaccommodaties is een voorbeeld. Almere is en blijft een pioniersstad: er is volop ruimte voor vernieuwende en innovatieve ideeën. Trends en ontwikkelingen ontstaan in Almere; wij lopen voorop! Ook als het om sport gaat.
Trends en ontwikkelingen ontstaan in Almere; wij lopen voorop! Ook als het om sport gaat.
1.1 Het belang van sport en bewegen in Almere
Sporten geeft plezier, het leveren van een persoonlijke prestatie geeft je een gevoel van trots, sporten en bewegen zorgt voor verbinding en is goed voor je gezondheid. In Almere erkennen wij de brede waarde toevoeging van sport en bewegen aan de samenleving aan de hand van die vier waarden. Deze waarden staan onderling met elkaar in verbinding. Samen vormen zij het Almeers Sportigram.
Sporten en bewegen is voor veel mensen vooral gewoon leuk om te doen! Het is een favoriete vrije- tijdsbesteding van veel Almeerders. Plezier beleven aan sporten en bewegen zorgt voor de nodige afleiding van de ‘verplichte’ dagelijkse beslommeringen. Vaak sport of beweeg je met vrienden of kennissen waardoor je sociale netwerk geactiveerd wordt.
Ook voor kinderen is sporten en bewegen een prima tijdsbesteding in dit steeds digitalere tijdperk.
Vanaf de jongste jeugd staat plezier centraal bij de georganiseerde sport (sportverenigingen en andere sportaanbieders). Ook op de playgrounds en andere delen van de openbare ruimte bieden de voorzieningen veel plezier voor de gebruikers.
Ook voor volwassen sporters is plezier een belang- rijke drijfveer om te sporten en bewegen. Als je iets leuk vindt, dan kun je het ook langer volhouden. Dus als je voor jezelf een sport hebt gevonden die goed bij je past, is de beleving intenser en beleef je er meer plezier aan. Wij willen bijdragen aan het welbevinden en geluk van alle Almeerders. Sport draagt bij aan een prettiger en gelukkiger te leven.
Los van het feit dat sport leuk is om te doen, is prestatie een onderdeel van sport en bewegen. Die prestatie is voor elk individu verschillend. De één is constant gedreven om de beste te zijn in zijn of haar sport, terwijl de ander trots op zichzelf is omdat zijn of haar persoonlijke prestatie weer iets verbeterd is, hetzelfde is gebleven of niet achteruit is gegaan. Hoe trots ben jij op jouw sport- of beweegprestatie? Dat is het mooie van sport en bewegen. Iedereen kan het doen op de manier die bij hem of haar past: ultieme wedstrijdbeleving of persoonlijke prestaties die alleen voor jezelf een meetlat zijn. Naast trots zijn op jezelf, kunnen prestaties van anderen je ook trots maken. Prestaties van (top)talenten en topsporters zorgen er voor dat mensen zich meer met hun stad identificeren en trots zijn op hun stad. Andersom is de stad trots op haar sporters.
Sport en bewegen zorgt ook voor meer verbinding. Wanneer de activiteiten op een gestructureerde, respectvolle en voor alle deelnemers veilige wijze worden georganiseerd, kunnen deze activiteiten bijdragen aan de sociale ontwikkeling van de deelnemers en het vergroten van een veilig gevoel in de wijk. Dit zien wij bijvoorbeeld op de Clarence Seedorf Playground in Stedenwijk. De overlast die werd ervaren door buurtbewoners is hier afgenomen. De playground is nu een sociale en veilige ontmoetingsplek. Een combinatie van lichamelijke en sociale opvoeding kan effectief zijn op gebieden als fair play, persoonlijke verantwoordelijkheid en andere morele aspecten.
Door deelname aan fysieke activiteiten kunnen mensen meer controle krijgen over hun eigen leven, door nieuwe verbindingen in hun bredere sociale netwerk, toename in gemeenschapszin en burgerzin.
Door te sporten en bewegen blijven mensen fitter, gezonder, energieker en daarmee gelukkiger. Sporten heeft een positief effect op onder andere het verlagen van overgewicht, de bloeddruk en het cholesterol en het voorkomen van botontkalking. De gemeente werkt samen met partners uit de stad aan bewust- wording rondom het belang van een gezonde leefstijl en aan gezondheidsbevordering van de inwoners.
Lichaamsbeweging heeft ook een positieve invloed op het emotionele welzijn. Het vergroot zelfvertrouwen en eigenwaarde.
Sport en bewegen zorgt voor verbinding en creëert een positief sociaal klimaat dat het mogelijk maakt sociale vaardigheden te ontwikkelen, om vrienden te maken en daarmee het sociale netwerk uit te breiden. Fysieke activiteiten kunnen zo bijdragen aan het tegengaan van maatschappelijke uitsluiting en eenzaamheid. Sport en bewegen is ook van invloed op iemands karakter. Het heeft effect op bijvoorbeeld assertiviteit, zelfbeheersing, enthousiasme en sociale vaardigheden. Er is ook sprake van een positieve invloed op de schoolprestaties. Fysieke activiteit leidt tot een toename van bloedtoevoer in de hersenen waardoor je onder andere alerter wordt en de hersenontwikkeling wordt gestimuleerd.
Wij willen een sportieve stad zijn met gezonde inwoners. Of het nu gaat om wandelen in het park, op de fiets boodschappen doen, sporten bij een sportschool of een vereniging, samen actief zijn in de buitenlucht, of het aanmoedigen van atleten tijdens een (inter)nationaal sportevenement: bewegen en sporten moeten een natuurlijk onderdeel zijn van het leven van de Almeerder. Iedereen moet dichtbij huis op zijn of haar eigen niveau kunnen bewegen: inwoners van alle leeftijden, met of zonder beperking.
Almere is een sportstad vol betekenis!
Wij willen een sportieve stad zijn met gezonde inwoners. Of het nu gaat om wandelen in het park, op de fiets boodschappen doen, sporten bij een sportschool of een vereniging, samen actief zijn in de buitenlucht, of het aanmoedigen van atleten tijdens een (inter)nationaal sportevenement: bewegen en sporten moeten een natuurlijk onderdeel zijn van het leven van de Almeerder. Iedereen moet dichtbij huis op zijn of haar eigen niveau kunnen bewegen: inwoners van alle leeftijden, met of zonder beperking. Almere is een sportstad vol betekenis!
Om dit te realiseren hebben wij op basis van de waarden uit het Almeers Sportigram twee ambities geformuleerd:
1.Almere is één grote sport- en beweeg- accommodatie
Alle Almeerders hebben door de inrichting van de openbare ruimte een permanente uitnodiging om te sporten en bewegen. De buitenruimte verleidt de inwoners om in beweging te komen. De stad is één groot speelveld.
2.In Almere kan iedereen sporten en bewegen
Alle Almeerders hebben de mogelijkheid om in beweging te komen door een divers, makkelijk toegankelijk en hoogwaardig sport- en beweegaanbod.
1.3 Almere is één grote sport- en beweegaccommodatie
Alle Almeerders hebben door de inrichting van de openbare ruimte een permanente uitnodiging om te sporten en bewegen.
De buitenruimte verleidt de inwoners om in beweging te komen. De stad is één groot speelveld.
In 2035 heeft elke Almeerder de mogelijkheid om dichtbij huis te sporten en bewegen. Bij de inrichting van wijken is dit een belangrijk criterium. De ontsluiting van wijken stimuleert het gebruik van de fiets, stoepen zijn veilig om samen op te lopen en spelen, er zijn laagdrempelige sport-, speel- en beweegplekken op loopafstand, een divers accommodatieaanbod en een recreatief netwerk voor het beoefenen voor verschillende sportieve activiteiten. Alle accommodaties en voorzieningen zijn inclusief ingericht. Iedereen kan er gebruik van maken om op eigen niveau te sporten en te bewegen.
In Almere hebben we sinds het ontstaan van de stad een goed verspreid aanbod gerealiseerd van gemeentelijke binnensportaccommodaties zoals gymzalen en sporthallen. Deze worden nu voor- namelijk gebruikt door het onderwijs en diverse sportverenigingen. In 2035 stimuleren de inrichting en de voorzieningen van deze accommodaties multifunctioneel gebruik. Zowel commerciële en maatschappelijke initiatieven als particuliere groepen moeten hier hun activiteiten kunnen ontplooien.
Dit doen we onder andere door gebruik te maken van technologische ontwikkelingen. We hebben de accommodaties modern en flexibel ingericht waardoor de ruimte kan voldoen aan de diverse behoeftes van de gebruikers. Het aanbod van sport- en spelmaterialen en voorzieningen voor bijeen- komsten zijn divers en toegankelijk. Gebruikers kunnen gemakkelijk zelf een ruimte reserveren, afrekenen en gebruiken. Dit geldt ook voor de gemeentelijke zwembaden. Almere krijgt ook een buitenzwembad. Voor veel Almeerders is dit een lang gekoesterde wens die ook past bij een stad met deze omvang.
Het Topsportcentrum is ook in 2035 de blikvanger in Almere. Door constant te innoveren en in te spelen op trends- en ontwikkelingen is het een regionale toplocatie gebleven. Niet alleen een praktische training- en wedstrijdlocatie voor sportverenigingen, maar ook de accommodatie waar het onderwijs haar plek heeft gevonden. Voor gymlessen en sportdagen, maar ook als inspirerende locatie voor theoretische lessen. Inspirerend omdat er les wordt gegeven in het fysieke kenniscentrum van het Almere Kennis- centrum Talent (AKT) en de student topsport van dichtbij meemaakt. De topsportwedstrijden en meerdaagse (sport)evenementen zijn namelijk nog steeds de grote publiekstrekkers. Evenementen als Nationale-, Europese- en Wereldkampioenschappen inspireren Almeerders om in beweging te komen en zet Almere in de schijnwerpers.
Ook de buitensportaccommodaties zoals voetbal- velden op de sportparken hebben we goed verspreid in de stad. Deze accommodaties sluiten goed aan op de omgeving. Sommige accommodaties liggen in een parkstructuur direct aansluitend op de woonomgeving. Andere accommodaties liggen aan de rand van een woonwijk en hebben een natuurlijke begrenzing. In 2035 zijn deze accommodaties openbaar toegankelijk. Naast de sportverenigingen worden inwoners, commerciële sportaanbieders, onderwijsinstellingen en maatschappelijke partners op het gebied van zorg en welzijn gestimuleerd om hier actief gebruik van te maken. Individueel of samen organiseren zij een (maatschappelijk) aanbod. Dit geeft deze accommodaties de gehele dag een zinvolle invulling.
In aanvulling op deze openbare sportparken kent Almere diverse sport-, speel- en beweegplekken in de openbare ruimte, dichtbij huis. Voorbeelden zijn de de Skill Gardens en playgrounds in de stad. Dit zijn centrale sportvoorzieningen in elk stadsdeel die inwoners van alle leeftijden de mogelijkheid geven om veelzijdig te sporten en bewegen. Door de diverse kleurrijke beweeguitdagingen die deze voorzieningen bieden nodigen zij uit om te bewegen. Zij hebben bewezen een belangrijke rol te spelen in de wijk. Niet alleen als sportlocatie, maar ook ter bevordering van de sociale cohesie en leefbaarheid. In 2035 hebben wij deze accommodaties doorontwikkeld en evenredig verspreid door de stad. Bij het kiezen van een locatie kijken we naast de spreiding in de stad, ook naar onder andere het inwonersaantal, de afstand tot soortgelijke plekken en de vraag en behoefte van inwoners en maatschappelijke organisaties.
Schoolpleinen zijn in 2035 in samenwerking met scholen en partners deels vergroend en hebben duidelijk een bredere wijkfunctie. Zij zijn niet alleen ingericht voor het buitenspelen in de pauzes, maar ook voor het geven van gymlessen. Na schooltijd spelen er kinderen, is er een sportaanbod en is het een natuurlijke ontmoetingsplek voor buurtbewoners.
BEWEEGTRACKS EN RECREATIEVE NETWERKEN
In aanvulling op de locaties hebben we in 2035 een netwerk van beweegtracks in de openbare ruimte. Deze tracks zijn ontwikkeld naar het voorbeeld van het Rondje Weerwater. Beweegtracks zijn visueel herkenbare en aantrekkelijke routes waar wandelaars, hardlopers, fietsers, skeeleraars en urbansporters gebruik van kunnen maken. Door het gebruik van uitstekende materialen zijn de beweegtracks mooi, uitdagend, herkenbaar, sociaal veilig en vooral heel goed te gebruiken voor de sporters en bewegers. De beweegtracks staan met elkaar in verbinding via de reguliere fiets- en wandelroutes.
Naast een fijnmazig netwerk van fiets- en wandel- paden, hebben we ook kwalitatieve ruiterpaden en een netwerk op het water zoals kanoroutes. Deze recreatieve netwerken worden niet alleen gebruikt om te sporten, maar spelen een belangrijke rol in de integratie van bewegen in het dagelijks leven van de Almeerder. In 2035 is het de makkelijkste, snelste en veiligste manier om je te verplaatsen binnen de wijken en tussen de diverse stadsdelen.
1.4 In Almere kan iedereen sporten en bewegen
Alle Almeerders hebben de mogelijkheid om in beweging te komen door een divers, makkelijk toegankelijk en hoogwaardig sport- en beweegaanbod.
In 2035 heeft elke Almeerder de mogelijkheid om in beweging te komen. Dit betekent dat er een divers sport- en beweegaanbod is voor iedereen, ongeacht beweegvraag, fysieke en mentale fitheid of financiële en sociale achtergrond. Almeerders beginnen jong met bewegen en ontwikkelen zich tot vaardige bewegers. Hierdoor beleven zij succeservaringen en houden zij een leven lang plezier in sporten en bewegen.
VERENIGINGEN EN ANDERE SPORTAANBIEDERS
Wij zijn trots op onze verenigingen en andere sportaanbieders. Verenigingen en andere sportaanbieders verzorgen een groot deel van het sport- en beweegaanbod in Almere. Er is sprake van een breed aanbod: vrijwel elke sport kan in Almere worden beoefend. Voor sommige mensen kan geld een beperking zijn om (bepaalde) sporten te beoefenen. Als college willen we mensen, daar waar mogelijk en redelijk, helpen om over dat soort drempels heen te komen. Met name voor kinderen vinden we dit een belangrijk uitgangspunt. Daarom zijn we blij dat hiervoor initiatieven zijn, zoals het Jeugdfonds Sport & Cultuur Almere. Commerciële sportaanbieders spelen in op de trends op sport- en beweeggebied. Zij passen zich met innovatief aanbod snel aan op de veranderende beweegbehoefte. Zij weten vanuit hun ondernemerschap niet-leden te betrekken en maatschappelijke activiteiten te ontplooien.
Sportverenigingen bieden in 2035 iedereen, lid of geen lid, de mogelijkheid om deel te nemen aan sportieve activiteiten. Dit kunnen zij doen, omdat zij vitaal en toekomstbestendig zijn. Vitale sport- verenigingen hebben een goed bestuur, voldoende vrijwilligers en hun financiën op orde. Ook hebben zij hun visie op zaken als een veilig sportklimaat, ledenwerving- en behoud en het stimuleren van (sport)talenten verankerd in een duidelijk meerjarig beleid. Voor verenigingen die op vrijwilligers draaien kunnen hier flinke uitdagingen bij zitten. Daarom helpen wij hen hier waar mogelijk bij als gemeente. Almere heeft daarnaast een netwerk van sportaanbod dat georganiseerd is buiten de sportverenigingen en commerciële aanbieders om. Bootcampclubjes, wandelgroepen, fietsgroepjes en hardloopinitiatieven zijn gezamenlijk actief in de buitenruimte. Zij maken het mogelijk om dichtbij huis laagdrempelig in beweging te komen en hebben veel ruimte voor persoonlijk contact. Zij maken gebruik van ontmoetingsplekken in de wijk, zowel in de openbare ruimte als bijvoorbeeld buurtcentra. Hierdoor spelen zij een belangrijke rol in de sociale cohesie in de wijken. Zij zijn duidelijk zichtbaar en stimuleren buurtbewoners daarmee tot bewegen. De sterke kracht van deze groepen is hun zelf organiserend vermogen. Waar nodig hebben wij een ondersteunende en adviserende rol.
Buurtsportcoaches hebben het doel om meer mensen te laten sporten en bewegen in de buurt, talenten te ontwikkelen en ontmoeting te stimuleren.
Ook in 2035 hebben buurtsportcoaches een belangrijke rol in de stad en de uitvoering van het sportbeleid. Zij hebben het doel om meer mensen te laten sporten en bewegen in de buurt, talenten te ontwikkelen en ontmoeting te stimuleren. In 2035 staan buurtsport- coaches nog meer midden in de wijk. Zij zijn zichtbaar en daardoor toegankelijk en aanspreekbaar voor bewoners. Ze hebben een sterk netwerk met aanbieders van sport en maatschappelijke partijen zoals welzijn, gezondheidszorg, jeugdzorg, kinder- opvang en onderwijs. Door dit sterke netwerk weten zij wat er speelt in de wijk. Door het verbinden van partijen of het organiseren en uitvoeren van eigen interventies dragen zij bij aan de verbetering van maatschappelijke problematieken in de wijk.
Als gemeente hebben wij een opdracht gevende en regierol richting de organisaties die invulling geven aan de uitvoering van de sport en beweegactiviteiten.
ONDERWIJS EN KINDEROPVANGORGANISATIES
Het is belangrijk dat kinderen op jonge leeftijd starten met sporten en bewegen. Door zich vroeg te ontwikkelen tot vaardige bewegers krijgen zij meer plezier in bewegen en houden zij dit langer vol, ook als volwassene. Door met partners preventieve interventies in te zetten worden duurdere zorgkosten achteraf voorkomen.
Niet alle kinderen krijgen bewegen van huis uit mee. Kinderopvangorganisaties en het onderwijs spelen daarom een belangrijke rol in de ontwikkeling van de motorische vaardigheden van kinderen. In 2035 is daarom (lerend) bewegen geïntegreerd in het beleid van kinderopvangorganisaties. Geschoolde profes- sionals dagen kinderen uit om te spelen en te bewegen en gebruiken bewezen interventies om het kind zich te laten ontwikkelen. We stimuleren dit door professionals op te leiden via het Almere Kennis- centrum Talent (AKT).
Veruit het grootste gedeelte van hun jeugd brengen kinderen en jongeren door in het onderwijs en daarom is het belangrijk dat ook daar bewegen een belangrijk onderdeel is. In 2035 bieden dan ook alle Almeerse scholen drie keer per week bewegings- onderwijs aan dat wordt gegeven door een vakleerkracht. Zij zorgen voor een kwalitatief en divers beweegaanbod waarin kinderen en jongeren kennis maken met diverse sporten en hun talenten kunnen ontwikkelen. Net zoals het bewegingsonderwijs is in 2035 ook bewegend leren geïntegreerd in het curriculum. Kernvakken als taal en rekenen worden aangeboden door middel van sport- en spelactiviteiten. Niet alleen in lokalen, maar ook op de schoolpleinen en in de openbare ruimte. Als gemeente hebben wij een rol in de (nationale) lobby voor de erkenning van de waarde van bewegen in het onderwijs en vervolgens een ondersteunende rol voor de praktische invulling daar aan.
Er liggen volop kansen in de samenwerking met het Hoger Onderwijs. Studenten van sportopleidingen zoals het MBO Sport & Bewegen en HBO Sportkunde zijn niet alleen de Almeerse sportprofessionals van de toekomst, maar vaak ook de talenten van nu. Met hun frisse blik en kennis van actuele zaken kunnen zij van waarde zijn voor het sportbeleid, door bijvoor- beeld stages en het uitvoeren van onderzoeken.
In 2035 werken we dan ook nauw samen met deze instellingen.
Het sterke Almeerse sport- en beweegaanbod in 2035 zorgt er voor dat alle inwoners kunnen voldoen aan de beweegrichtlijnen.
HET ALMERE KENNISCENTRUM TALENT (AKT)
In 2035 is het AKT doorontwikkeld tot een lokaal kenniscentrum met een landelijke uitstraling. Zij biedt een breed pallet aan kennis, methodes en interventies welke wetenschappelijk zijn getest en bewezen. De visie van het AKT vormt de rode draad in ons sportbeleid. Ze ondersteunt de (top)sport- talenten en sportverenigingen in de stad om zich optimaal te ontwikkelen. Het AKT faciliteert diverse interventies in het basis- en voortgezet onderwijs met specifieke programma’s passend bij de motorische ontwikkeling van kinderen en jongeren. Deze door- lopende lijn is een grote kracht in ons sportbeleid.
Het AKT draagt bij aan een grote vijver van talent. Samen met sportverenigingen en talentenprogramma’s hebben jonge Almeerders zich binnen Almere of in de regio kunnen ontwikkelen van toptalenten tot topsporters. Topsporters inspireren anderen tot het verbeteren van hun eigen sportieve prestaties en zijn een voorbeeld voor veel inwoners van de stad. Zij zorgen er voor dat Almeerders zich meer met hun stad identificeren en trots zijn op hun stad. Als gemeente willen we daarom in 2035, naast de triatlon, meerdere aansprekende topsport- evenementen in de stad. Met de triatlon hebben we een fantastisch evenement in de stad. In Almere willen we, binnen de financiële mogelijkheden, kansen grijpen wanneer die zich voordoen om andere grote aansprekende evenementen binnen te halen.
Voldoende sporten en bewegen is belangrijk voor een goede fysieke en mentale gezondheid. De beweeg- richtlijnen3 geven aan hoeveel beweging hiervoor nodig is en welke beweging goed voor je is. Het sterke Almeerse sport- en beweegaanbod in 2035 zorgt er voor dat alle inwoners kunnen voldoen aan deze beweegrichtlijnen. Zo dragen wij bij aan een gezonde stad.
Binnen het sociaal domein wordt de waarde van sport en bewegen als middel steeds meer erkend. De uitdaging is om via voor iedereen toegankelijke sportactiviteiten en -methodieken, participatie en de eigen kracht van kwetsbare burgers te versterken. Zo wordt zwaardere en duurdere zorg voorkomen. Nu zijn er vaak losse initiatieven en samenwerkingen tussen de domeinen zorg, welzijn en sport. Door te zorgen dat domeinen nauw gaan samenwerken is er in 2035 een gezamenlijke aanpak op gebieden als participatie, preventie, arbeids(re)integratie en zelfredzaamheid. Hiermee is sport een integraal onderdeel van het sociaal domein. De uitgangspunten van het welzijnskader WELzijn in Almere sluiten hier bij aan.
H2 Uitvoeringsprogramma 2021 t/m 2026
We zijn trots op sportstad Almere! Ons sport- en beweeglandschap is divers en heeft een stevig fundament door onze vorige sportnota’s.
De openbare ruimte is een belangrijke schakel in ons sportbeleid. Inwoners maken goed gebruik van het vele water en de groene omgeving, bijvoorbeeld door te gaan wandelen, hardlopen, fietsen, roeien en skeeleren4. De in 2019 opgeleverde Skills Garden in Almere Haven is een sprekend voorbeeld van hoe wij als gemeente inwoners willen stimuleren om gebruik te maken van de openbare ruimte. Deze plek, ingericht volgens de nieuwste inzichten van het Athletic Skills Model (ASM) is dé ontmoetingsplek in Almere Haven waar jong en oud, zelfstandig of in georganiseerd verband, samen komen om te sporten, bewegen en ontmoeten. Andere voorbeelden zijn de talrijke Playgrounds die de stad telt, de twee delen van de beweegtrack Rondje Weerwater in Almere Stad en een mountainbikenetwerk van ruim 55 km in de buitengebieden van de stad. De komende jaren willen wij deze accommodaties nog meer gaan faciliteren door het realiseren van nieuwe Skills Gardens en beweegtracks en het versterken van ons recreatieve netwerk. Bij alle beoogde voorzieningen en aanpassingen in de openbare ruimte worden niet alleen de kosten voor realisatie, maar ook de structurele beheerlasten meegenomen.
We sporten in Almere meer dan in de rest van Nederland. Almere is als stad heel geschikt voor sport en bewegen; op elk niveau, in elke gewenste vorm en op elk moment. In Almere sport 61% van de inwoners wekelijks en 75% maandelijks. Dit is beduidend hoger dan het landelijke gemiddelde, waar 51% wekelijks sport en 67% maandelijks5. Ten opzichte van het landelijk gemiddelde sporten Almeerders ongeveer 10% minder in verenigingsverband, maar meer in de openbare ruimte. De sportdeelname is de afgelopen twaalf jaar gestaag gegroeid tot het huidige niveau. We schrijven dit toe aan de diversiteit van de sportmogelijkheden in de stad. We zetten ons er voor in dat de komende jaren nog meer Almeerders gaan bewegen en gezonder worden. Dit doen we met name door ons te richten op mensen die nog weinig bewegen en die een afstand hebben tot sport en bewegen.
We bieden ruimte voor de ontwikkeling van sport- en beweegtalent. Het Almere Kenniscentrum Talent (AKT) heeft zich in Nederland bewezen als een toonaangevende aanpak van het thema ‘talent- ontwikkeling’. Het AKT ontwikkelt (top)sport- en beweegtalent, op basis van wetenschappelijk onderbouwde kennis en methodieken. Uitgangspunt is: ieder zijn talent! Het AKT zet met de partners in de stad het verbeteren van de hele beweeg- vaardigheid van kinderen via een breed motorische ontwikkeling centraal. De AKT-aanpak heeft jaarlijks positieve impact op duizenden Almeerders. Het leidt tot een groot netwerk van samenwerkingspartners in de stad (200+) en projecten in het basis- en voortgezet onderwijs en bij de sportverenigingen.
Ook implementeren we dit gedachtegoed in gemeentelijke en onderwijsaccommodaties (binnen en buiten). De afgelopen twee jaar hebben ruim 400 professionals uit de (inter)nationale sportwereld een bezoek gebracht aan Almere om de werkwijze en innovatieve accommodaties van het AKT te bekijken. De komende jaren bouwen we verder aan het AKT.
Het sport- en beweegaanbod in Almere komt tot stand door nauw samenspel tussen alle (professionele) partijen in de stad. Vakleerkrachten, sportverenigingen, buurtsportcoaches, maatschappelijke organisaties, collega’s binnen de gemeente Almere: allemaal spelen zij hun cruciale rol in het geheel.
Het gemeentelijk team Sport heeft de rol van verbinder, facilitator en aanjager en de inwoners staan altijd centraal.
Almere kenmerkt zich door een ruim breedte- sportaanbod. Ongeveer 120 sportverenigingen voorzien ruim 36.000 Almeerders in hun sport- en beweegbehoefte in verenigingsverband. Samen met verenigingen werken we aan hun toekomst- bestendigheid, hun maatschappelijke rol in de wijk en aan de verduurzaming van sportaccommodaties.
We hebben ruim 50 fte aan buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen sport en cultuur in de stad. De buurtsportcoaches en combinatie- functionarissen sport zijn de spin in het Almeerse sportweb. Zij zijn actief in het basis- en in het voortgezet onderwijs. Zij zorgen voor een compleet sportaanbod voor alle leeftijden, passend bij de lokale situatie in de wijk waar de wensen van de inwoners centraal staan.
De stad voor talent: ieder zijn talent
Wij staan voor een stad waar iedereen de kans krijgt zijn of haar talent te ontwikkelen en het beste uit zichzelf te halen. Het AKT speelt hierin een belangrijke rol.
Sport als inspiratiebron voor de hele stad
Topsport inspireert mensen om zelf in beweging te komen, in beweging te blijven of om het maximale uit zichzelf te halen. Topsporters en topsportteams zorgen ervoor dat Almeerders zich meer met hun stad identificeren en trots zijn op hun stad.
Sportevenementen bieden een aantrekkelijke vrijetijds- besteding of mensen nu komen kijken of zelf actief deelnemen. Niet alleen voor de inwoners van Almere, maar ook voor mensen van buiten Almere die de stad bezoeken.
SPORT IN RELATIE TOT DE SAMENLEVING
We maken van Almere een groene, gezonde en leefbare stad. De samenwerking van Sport met andere beleidsterreinen is essentieel en daarom is bij de uitvoering van verschillende nota’s inhoudelijke samenwerking gerealiseerd. Van het speelruimte- beleid6 tot het stimuleren van een gezonde leefstijl7 en van evenementen8 tot de verduurzaming van sportaccommodaties in samenwerking met het gemeentelijk team Vastgoed9.
In juni 2018 heeft het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport samen met partijen uit de sport, het bedrijfsleven, gemeenten en maatschappelijke organisaties het Nationaal Sportakkoord gesloten10. Onder het motto ‘sport verenigt Nederland’ moet het sportakkoord de organisatie en financiën van de sport toekomstbestendig maken en mensen stimuleren om (nog meer) te sporten en bewegen.
De afspraken uit het Nationaal Sportakkoord zijn daarna doorvertaald in lokale of regionale aanpakken. In Almere hebben we daarom in 2020 in samenwerking met sportverenigingen, zorg- en welzijnsorganisaties, onderwijs, gezondheidsorganisaties en ondernemers die werk maken van bewegen een Lokaal Sport- akkoord opgesteld. Het Lokaal Sportakkoord ‘Almere, de sportiefste stad van Nederland’ bevat drie ambities:
Creëren van aanbod voor bewoners met een grote(re) afstand tot sport en bewegen. We stimuleren en versterken de samenwerking tussen aanbieders van sporten, bewegen, zorg en welzijn. Sport is niet alleen een doel, maar ook een middel voor participatie, inclusie, re-integratie, preventie en zelfredzaamheid.
Almere ontving vanuit het Nationale Sportakkoord in 2020 120.000 euro om de partners in de stad te ondersteunen. In 2021 is dit bedrag verdubbeld als extra ondersteuning ten gevolge van de coronacrises. Sportverenigingen en (commerciële) sportaanbieders kunnen een aanvraag doen voor een bijdrage uit het akkoord om een volgende stap te zetten, nieuw aanbod te creëren of bestaand aanbod te versterken. De verwachting is dat Almere in 2022 opnieuw 120.000 euro uitvoeringsbudget ontvangt. Het is nog niet bekend of het Rijk de financiering daarna continueert.
We dragen bij aan een groene, gezonde en leefbare stad.
SPORT EN BEWEGEN STAAT MIDDEN IN DE SAMENLEVING
In Almere is sport en bewegen geen op zichzelf staand thema, maar juist een krachtig middel om bij te kunnen dragen aan een gezonde maatschappij.
We zorgen dat zoveel mogelijk mensen actief mee kunnen doen aan de samenleving via sport en bewegen. Voor de meeste mensen is sport gewoon een leuke vrijetijdsbesteding waaraan zij veel plezier beleven. Dit is het vertrekpunt voor de bijdrage die sport en bewegen levert aan vitale wijken en buurten.
Samen met bewoners en professionals kijken we welk aanbod van sportactiviteiten en -accommodaties het beste in de wijk past en welke rol buurtsport- coaches en lokale sportaanbieders daarbij kunnen spelen. We leveren maatwerk voor iedere wijk.
Samen werken we aan een sterke basis(sport) infrastructuur waarin zoveel mogelijk mensen hun plek kunnen vinden. Sport en bewegen levert daarnaast een belangrijke bijdrage aan de pijlers van Growing Green Cities, het programma Gezond in Almere en het Almeers Preventieakkoord.
De eigen kracht en het organisatievermogen van bewoners, sporters en sportorganisaties staan centraal. Sport ondersteunende organisaties, zoals sportbonden, provinciale sportservicepunten en brancheorganisaties bieden in veel gevallen uitkomst wanneer ondersteuning gewenst is. Waar nodig vervullen wij als gemeente een faciliterende, stimulerende, verbindende of regisserende rol.
In Almere is sport een krachtig middel om bij te kunnen dragen aan een gezonde maatschappij.
2.2 Sport en bewegen voor iedereen
Iedereen in Almere moet op een laagdrempelige en plezierige manier kunnen sporten en bewegen vlakbij huis. Dit kan bijvoorbeeld bij sportaccommodaties, commerciële sportaanbieders, maar ook op Playgrounds en schoolpleinen in de wijk. Of gewoon in de openbare buitenruimte. Zo is sporten en bewegen voor iedereen toegankelijk. Op de manier en het niveau dat bij hem of bij haar past; binnen iedere levensfase, een leven lang. We gaan zoveel mogelijk sportuitval tegen en stimuleren participatie en sociale binding.
2.2.1 BEWEEGVRIENDELIJKE INRICHTING VAN DE OPENBARE RUIMTE
De afgelopen jaren hebben wij ingezet op vroegtijdige inhoudelijke afstemming over een sportieve en beweegvriendelijke inrichting van de openbare ruimte bij alle planvorming voor (her)inrichting van wijken en gebieden. Sport en bewegen in de buiten- ruimte wordt namelijk steeds belangrijker. De corona- crisis heeft het belang van een beweegvriendelijke inrichting van de openbare ruimte nog meer benadrukt. Veel Almeerders sporten al buiten de traditionele structuur van sportverenigingen en gebruiken de mogelijkheden die de openbare ruimte hen biedt. De groen blauwe structuur in de stad en de buitengebieden bieden wandelaars, fietsers, hardlopers en watersporters de perfecte omgeving om hun sport te beoefenen. Samen met diverse gemeentelijke teams zoals Sport, Spelen, Recreatie en Gebiedsontwikkeling zetten wij ons er voor in om de buitenruimte zo goed mogelijk sportief in te richten en daarmee optimaal te benutten.
Naast de buitengebieden heeft Almere een grote stedelijke omgeving. Dit geeft ruimte voor urban- en streetsports als calisthenics, bootcamp, skaten, freerunning en straatvarianten van traditionele sporten zoals straatvoetbal, 3x3 basketbal en urban- hockey. Voor deze sporters zijn vaak geen specifieke accommodaties nodig. Enkel de aanwezigheid van een aantal randvoorwaarden zoals schoon, (sociaal) veilig en toegankelijk zijn voldoende. Soms met een paar specifieke aanpassingen die de omgeving aantrekkelijk maken om te sporten en te bewegen. Elementen die herkenbaarheid en bewegwijzering bevorderen zijn een waardevolle toevoeging.
De komst van de Omgevingswet is een belangrijke ontwikkeling. Met deze wet wil de overheid de regels voor ruimtelijke ontwikkeling vereenvoudigen en samenvoegen. Tegelijkertijd is het doel het leefmilieu en de omgevingskwaliteit beschermen en verbeteren. Sport en bewegen speelt hierin een belangrijke factor. Dit biedt dus grote kansen. Het inrichten van de buitenruimte voor sport en bewegen vraagt namelijk om een integrale aanpak vanuit verschillende beleidsvelden, diensten en afdelingen. Vanuit sport kijken we naar de mogelijkheden om onze filosofie ten aanzien van beweegvaardigheid te kunnen vertalen naar de inrichting van openbare ruimte waarbij we zoveel mogelijk ruimte geven aan de wensen en initiatieven vanuit bewoners. Actuele voorbeelden waar vroegtijdig is nagedacht hoe dit thema een plek kan krijgen in de plannen zijn Campus Nobelhorst, de Floriade (Hortuswijk), de Voortuin in Almere Poort, Het Rondje Weerwater in Almere Stad en het Almeerderhout in Almere Hout.
Daarnaast participeren wij in de programma’s Gezond in Almere, Excellente Groene en Gezonde Leefomgeving en Hart voor de Stad en zijn we betrokken bij de ontwikkelingen in onder andere Oosterwold en Almere Pampus.
2.2.2 SPORT-, SPEEL- EN BEWEEGPLEKKEN
De grondvormen van bewegen (zie kader) vormen een belangrijk onderdeel van onze visie op beweeg- vaardigheid. Deze grondvormen zijn dan ook terug te vinden op de Skills Garden, vier Playgrounds en het beweegveld in onze stad. Skills Gardens, playgrounds en beweegvelden zijn centrale plekken in de wijk waar sportactiviteiten georganiseerd worden door buurtsportcoaches. Dit doen zij vaak in samen- werking met lokale sportaanbieders; makkelijk toegankelijk en in de directe woonomgeving. Het zijn plekken waar mensen uit de wijk elkaar ontmoeten en op een laagdrempelige manier actief kunnen zijn. Het sportaanbod op deze locaties sluit nadrukkelijk aan op de specifieke behoefte in stadsdelen en wijken en trekt groepen gebruikers aan die in veel gevallen geen binding hebben met de traditionele structuur van sportverenigingen.
Het Almeers speelbeleid ‘Samen op avontuur, avon- tuurlijk spelen en gezond bewegen’ deelt de visie van het AKT op beweegvaardigheid. Hierdoor zijn de grondvormen van bewegen ook steeds vaker terug te vinden in speeltuinen en op schoolpleinen. We spreken daarom steeds vaker over sport-, speel- en beweegplekken. Bij de (her)ontwikkeling van deze plekken is de mogelijkheid om veelzijdig te kunnen bewegen dus een belangrijk uitgangspunt. De Skills Garden in Almere Haven en het Beweegveld Kimwierde zijn goede voorbeelden waarin dit uitgangspunt goed tot uiting komt. Samen met een actief aanbod van bijvoorbeeld de buurtsportcoaches nodigen deze accommodaties mensen uit om in beweging te komen. Hoewel veel Almeerders deze plekken al weten te vinden, is er ook een grote groep die ze nog niet kent. We hebben daarom alle makkelijk toegankelijke sport- en beweegfaciliteiten visueel in kaart gebracht en gaan deze communiceren naar de inwoners.
De grondvormen van bewegen vormen een belangrijk onderdeel van onze visie op beweegvaardigheid.
Wanneer we kijken naar de spreiding van deze sport- en beweegfaciliteiten (zie het kaartje op de volgende bladzijde) is duidelijk zichtbaar dat er in Almere-Hout niet van dit soort voorzieningen zijn. Dit verandert met de ontwikkeling van Campus Nobelhorst (zie 2.2.3). We zien ook dat in Stad-Oost en Buiten-West de meeste bewoners relatief ver van een grote centrale sport- en ontmoetingsplek wonen en er weinig alternatieven zijn. We willen daarom de eerstvolgende Skills Gardens in deze stadsdelen realiseren. We kiezen hierbij als eerste voor Stad- Oost. We zien dat bewoners van Buiten-West makkelijker de verbinding vinden met de voorzieningen in Buiten-Oost, dan de bewoners van Stad-Oost met de voorzieningen in Stad-West. Daarnaast is er in Stad-Oost al jarenlang een luide roep van inwoners en maatschappelijke organisaties naar een grote centrale sport- en ontmoetingsplek. Samen met hen gaan we onderzoeken waar in het stadsdeel we een Skills Garden kunnen realiseren.
De stad is ons speelveld. Om dit speelveld verder te ontwikkelen gaan wij aan de slag met:
Daarnaast gaan wij de mogelijkheden onderzoeken om:
Om dit mogelijk te maken trekken wij onder andere gezamenlijk op met de domeinen Spelen, Recreatie en Gebiedsontwikkeling.
Almere kent een breed en kwalitatief hoogwaardig aanbod buiten- en binnensportaccommodaties en zwembaden verspreid over de hele stad. De kwaliteit van de gebouwen en velden is hoog. Via sport- verenigingen sporten ruim 36.000 Almeerders in georganiseerd verband bij deze accommodaties.
Maar er is meer mogelijk. Sportaccommodaties worden nu nog niet altijd optimaal gebruikt. Op competitiedagen en trainingsavonden is de bezetting hoog, maar op andere momenten staan veel zalen, velden of banen leeg. We willen naar een situatie waarin sportaccommodaties zoveel mogelijk dagen in de week, het hele jaar door gebruikt worden en geschikt zijn voor meerdere sporten en doelgroepen. We faciliteren waar mogelijk multifunctioneel gebruik door sportverenigingen, onderwijsinstellingen, maatschappelijke partners uit zorg en welzijn, bewonersinitiatieven, commerciële sportaanbieders, etc. Goede bereikbaarheid, toegankelijkheid en aantrekkelijkheid van sportaccommodaties zijn daarvoor belangrijke randvoorwaarden.
Bij een stad van meer dan 215.000 inwoners hoort een compleet voorzieningenaanbod. Vanuit dat oogpunt hebben we drie gemeentelijke zwembaden. Het zwembad in Almere Poort en het zwembad in Almere Stad zijn met name gericht om de zwem- en duikverenigingen die Almere rijk is een goede plek te geven. De Vrijbuiter in Almere Buiten heeft daarnaast ook een recreatieve functie. In het kader van Stedelijke Vernieuwing Centrum Almere Buiten zijn we nu bezig met een herontwikkeling van dit verouderde bad.
Wij zijn op dit moment tot op de bodem aan het uitzoeken wat de verschillende mogelijkheden en alternatieven zijn voor een buitenzwembad. Hierbij houden wij rekening met een gezonde exploitatie van en de effecten op de bestaande zwembaden.
In samenwerking met andere domeinen zoals Gebieds- ontwikkeling en Vastgoed zijn we volop nieuwe accommodaties aan het ontwikkelen. Voorbeelden hiervan zijn de Campus Nobelhorst en De Voortuin. In Nobelhorst komt een Montessori Campus voor kinderen van 0-18 jaar. Het schoolplein van deze school wordt ontwikkeld volgens de ASM-filosofie.
Tijdens schooltijd kan deze gebruikt worden voor bewegend leren en buiten schooltijd is het een multifunctionele sport- en speelplek voor de buurt. De Voortuin wordt een buitensportvoorziening in Almere Poort met bewegingsonderwijs als primair gebruik. Dit gebied wordt dan ook samen met vakleerkrachten ontwikkeld.
Omdat de wereld van sport continu in beweging is, is ruimte voor innovatie en flexibiliteit noodzakelijk.
Bestaande sporten groeien explosief en er verschijnen nieuwe vormen of regels binnen traditionele sporten zoals urban varianten. Er ontstaan nieuwe sporten, mengvormen van sporten of populaire sporten uit het buitenland krijgen voet aan de grond in Nederland, zoals bijvoorbeeld padel. In sommige gevallen verdwijnen sporten ook. Dit heeft invloed op de fysieke ruimte voor sport en het aantal en soort sportaccommodaties. Om de bestaande sport- accommodaties op niveau te houden en op nieuwe ontwikkelingen in te kunnen spelen, gaan wij aan de slag met een analyse van onze sportaccommodaties.
In 2022 gaan wij aan de slag met een analyse van onze sportaccommodaties
We gaan het huidige aanbod inventariseren. We onderzoeken of de accommodaties voldoen aan de huidige en toekomstige behoeften van de stad. Dit heeft als doel het op niveau houden van bestaande sportaccommodaties en het ontwikkelen van nieuwe sportaccommodaties.
2.2.4 BUURTSPORTCOACHES EN COMBINATIEFUNCTIONARISSEN SPORT
De buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen sport zijn een belangrijke schakel in de uitvoering van het Almeerse sport- en beweegbeleid. De buurtsportcoaches zijn in de huidige structuur in dienst van De Schoor, Talent in Opleiding en Sciandri. De buurtsportcoaches organiseren activiteiten, projecten en evenementen voor en met de inwoners van de stad. Dit doen zij dichtbij de inwoners in de wijk, op bijvoorbeeld Playgrounds, schoolpleinen en buurt- en wijkcentra. De buurtsportcoaches zorgen voor verbinding. Zij schakelen met inwoners, sociale wijkteams, professionals en andere maatschappelijke instellingen waar sport en het sociaal domein elkaar raken. Samen met hen komen ze tot wijkgerichte plannen van aanpak. Hierbij wordt rekening gehouden met tijdelijk extra inzet in nieuwe wijken en op nieuwe accommodaties om deze te activeren. Voor de uitvoering van het aanbod leggen de buurtsportcoaches verbinding met de combinatiefunctionarissen sport en lokale sportaanbieders. Dit kunnen sport- verenigingen zijn, maar ook commerciële of informeel georganiseerde partijen. Door de vraaggerichte aanpak zijn zij in staat om Almeerders die drempels ervaren om te gaan sporten of te bewegen te activeren en leveren zij een positieve bijdrage aan maatschap- pelijke vraagstukken. De combinatiefunctionarissen sport zijn in de huidige structuur in dienst bij De Schoor. Zij vertegenwoordigen ieder een cluster van sporten. Zij hebben een veelzijdig takenpakket. Zij geven uitvoering aan activiteiten op bijvoorbeeld scholen en Playgrounds voor diverse doelgroepen, hebben contact met de verenigingen en zetten samenwerkingsverbanden tussen betrokken (com- merciële) sportaanbieders op. De buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen hebben een intensieve verbinding met het Almere Kenniscentrum Talent (AKT) en de sectoren Cultuur, Onderwijs en Zorg & Welzijn.
De buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen sport maken onderdeel uit van de Rijksregeling ‘Brede Impuls Combinatiefuncties’ (BRC). De gemeente Almere neemt sinds 2009 deel aan deze regeling. De afgelopen jaren heeft deelname aan deze regeling zich landelijk bewezen als een waardevolle manier om sport en bewegen als middel in te kunnen zetten, ook binnen andere beleidsterreinen. Sinds de vorige sportnota heeft er een doorontwikkeling plaats- gevonden in de inzet en rol van de buurtsportcoach en combinatiefunctionarissen. Resultaat is meer aandacht voor sport in het sociale domein en de prominentere rol van gezondheid. Deze doorontwikkeling past bij de landelijke ontwikkelingen.
De Europese Aanbesteding voor de uitvoering combinatiefunctionarissen sport loopt eind 2022 af. Wij gaan daarom de komende periode de invulling van de gehele regeling samen met onze partners evalueren om te kijken op welke wijze wij de functies nog verder kunnen doorontwikkelen. Het doel is dat de inzet nog beter aansluit bij de wensen en behoeften van de stad en haar inwoners. Samen met het Rijk zijn we een tool aan het ontwikkelen om het effect van de inzet vanuit de regeling beter in kaart te brengen. Uitgangspunten hierbij zijn: doen we het goed en doen we het goede? En wat is het effect op de beweegrichtlijn van de deelnemer? Als we over deze informatie beschikken straks, dan kunnen we de doelstellingen in de regeling concreter en beter meetbaar maken. Zo worden niet alleen de effecten op sportgebied, maar ook op andere beleids- domeinen zoals Zorg & Welzijn zichtbaar.
2.2.5 TRADITIONEEL GEORGANISEERDE EN ANDERS GEORGANISEERDE SPORT
We onderscheiden twee typen sport: de sport die wordt georganiseerd in verenigingsverband en de sport die buiten de sportvereniging om wordt georganiseerd. Beiden hebben een belangrijke waarde voor de stad. De komende jaren gaan wij onderzoeken hoe wij deze groepen zo goed mogelijk kunnen ondersteunen en onze verenigings- ondersteuning het beste kunnen vormgeven. Dit komt tot uiting in een uitvoeringsagenda verenigings- ondersteuning waarin we onze doelgroepen en doelen benoemen en onze werkwijze beschrijven.
De sportverenigingen in Almere zorgen voor het sportplezier van ruim 36.000 inwoners en de diversiteit van het aanbod zorgt er voor dat praktisch elke sport in Almere kan worden beoefend. De afgelopen jaren hebben wij met name geïnvesteerd in het netwerk van sportaanbieders en het onder- steunen bij verenigingen met specifieke problemen. Daarnaast hebben wij de verenigingen geadviseerd en geholpen onder andere de ledenwerving en de aandacht van een gezonde leefstijl binnen de vereniging door de inzet van buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen.
We willen meer dan dat. We willen samen met de sportverenigingen toe werken naar de sport- vereniging van de toekomst. Vitale, krachtige sportverenigingen met een sterk ledenbestand en een deskundig kader.
De sportverenigingen hebben steeds meer moeite met het vinden van vrijwilligers om de vereniging te kunnen laten functioneren. De moderne sporter heeft steeds meer gedrag dat het best te omschrijven is als “sportconsumptie”. Dit betekent dat leden zich steeds meer als afnemers van diensten beschouwen en steeds minder sportverenigingslid zijn. Dit uit zich onder meer in minder betrokkenheid bij het wel en wee van de sportvereniging en minder inzet bij taken om de sportvereniging te laten functioneren. Vanuit verenigingsondersteuning wordt hulp en ondersteuning aangeboden om de taken binnen een sportvereniging aantrekkelijk te maken en te houden voor een grotere groep vrijwilligers. Dit doen wij door de vragen vanuit de sportverenigingen goed te analyseren en daarbij een passende aanpak te adviseren.
We willen samen met de sportverenigingen toe werken naar de sportvereniging van de toekomst.
Een sportvereniging die rekening houdt met de wensen en behoeften van de moderne sporter is het beeld waar we naar streven. Een sportvereniging die met hun accommodatie een belangrijke maatschap- pelijke rol heeft. Een goed voorbeeld van deze maatschappelijke rol is Almere City FC, die zich met hun programma Almere & The City nadrukkelijk verbindt met de stad en haar inwoners. We erkennen en onderstrepen het belang van de verenigingen als onderdeel van de sociale basis in ons sportklimaat. Sporten moet leuk zijn, veilig, eerlijk en zorgeloos.
Plezier in sport is het fundament voor een leven lang sporten. Daarom willen we samenwerken aan een plezierig en veilig sport klimaat binnen de sport- verenigingen.
Commerciële sportaanbieders spelen in op specifieke behoeftes van de moderne sporter: flexibiliteit en service op maat. Ze sluiten aan bij de beleving en interesses van de Almeerse bevolking. Fitness- centra, (kick)boksscholen, cross-fitboxen, een boulderhal en een waterskibaan; het is slechts een greep uit het grote en diverse sportaanbod in Almere.
Hoewel de sportdeelname in Almere iets hoger ligt dan het landelijke gemiddelde is het aandeel mensen dat sport bij een vereniging juist relatief klein.
Almeerders zoeken hun eigen sportieve weg. Dit doen zij door bijvoorbeeld te wandelen, te hardlopen, te fietsen of het doen van krachtoefeningen waarbij zij gebruik maken van de openbare ruimte. Een grote groep sluit zich aan bij verschillende vormen van de zogeheten ‘anders georganiseerde sport’. De deelnemers organiseren zichzelf, ze staan in contact met elkaar door social media of andere (informele) netwerken en er is vaak geen sprake van een vergoeding. Hoewel er uit gewoonte vaak op dezelfde momenten afgesproken wordt, is er geen vast programma. Dit zijn bijvoorbeeld bootcampclubjes, wandelroepen, fietsgroepen en hardloopinitiatieven in de buurt. Doordat zij niet officieel verenigd zijn, hebben wij op dit moment als gemeente geen goed overzicht van deze activiteiten waardoor wij onvoldoende weten waar zij behoefte aan hebben.
Daarom gaan we de komende jaren de infrastructuur van ‘anders georganiseerde sport’ inzichtelijk maken.
2.2.6 DOELGROEPEN MET AFSTAND TOT SPORT EN BEWEGEN
We vinden het belangrijk dat iedereen makkelijk en dichtbij huis kan sporten en daarom is ons sport- beleid er voor iedereen. Voor sommige doelgroepen is sporten en bewegen echter niet vanzelfsprekend of ervaren zij drempels om deel te nemen. Hier kunnen we met extra inzet en een gerichte aanpak de sport- participatie vergroten. Daarom kiezen we er tot 2035 voor om elke uitvoeringsperiode extra aandacht te geven aan één van deze doelgroepen. Deze uitvoerings- periode kiezen wij er voor om extra in te zetten op het jonge kind (0-6 jaar) en jongeren in het Voortgezet Onderwijs (12-18 jaar). Wij creëren hiermee een doorlopende leer- en ontwikkellijn sport en bewegen 0-18 jaar en leggen daarmee een goede basis voor een leven lang plezier in sport en bewegen.
Sinds 2017 worden tijdens de jaarlijkse AKT-sportdagen de MQ scan afgenomen onder de 10.000 deelnemende basisschoolleerlingen. Deze scan meet de motorische ontwikkeling (motorische quotiënt) van een kind.
De MQ Scan bestaat uit een compacte beweegbaan, volgens specifieke instructies opgebouwd met standaard materialen uit een gymzaal. De tijd die een kind erover doet om de baan af te leggen geeft aan of een kind gemiddeld, boven- of onder gemiddeld motorische vaardigheden heeft voor zijn leeftijd.
Uit de meest recente resultaten11 blijkt dat Almeerse kinderen in groep 3 gemiddeld minder motorisch vaardig zijn dan het landelijk gemiddelde (59,2% tegen 66,6% landelijk). De resultaten in groep 8 laten zien dat onze inzet in de basisschool leeftijd resultaat geeft. In groep 8 zijn namelijk meer Almeerse kinderen gemiddeld of bovengemiddeld motorisch vaardig dan landelijk (79,5% tegen 64,1% landelijk).
Door in te zetten op de leeftijd 0-6 jaar willen we kinderen al vroeg in beweging brengen. Op jonge leeftijd vaardig worden in bewegen, legt een basis voor sportdeelname op latere leeftijd en voor een actieve, gezonde leefstijl. Samen met onze kinderopvang-, onderwijs-, welzijn- en zorgpartners gaan wij aan de slag om gerichte interventies te ontwikkelen en in te zetten om de beweegvaardigheid van jonge kinderen te vergroten. We denken hierbij aan bijvoorbeeld de inzet van beweegmomenten voor kinderen tot 4 jaar op voorscholen en in de kinder- opvang. En minimaal één keer bewegingsonderwijs van een vakleerkracht gecombineerd met de integratie van bewegend leren voor de kinderen van 4 tot en met 6 jaar. Hiermee willen wij bereiken dat er minder kinderen in Almere met een beweeg- achterstand binnenkomen in groep 3. Vanwege de coronacrisis konden de AKT Sportdagen in 2020 en 2021 niet doorgaan en zijn er geen testen gedaan.
Omdat we niet weten welke invloed corona heeft op de beweegvaardigheid nemen wij daarom het eerstvolgende meetpunt in 2022 als vertrekpunt.
Met extra inzet op deze doelgroep sluiten wij aan bij landelijke ontwikkelingen. ‘Van jongs af aan vaardig in bewegen’ is één van de zes deelakkoorden van het Nationaal Sportakkoord. Het doel van dit deelakkoord is om ervoor te zorgen dat meer kinderen voldoen aan de beweegrichtlijnen en dat de motorische vaardigheden toenemen. In een whitepaper hierover van het Kenniscentrum Sport & Bewegen wordt onder andere de aanpak van het AKT genoemd als succesvol praktijkvoorbeeld.
Door het ontbreken van voldoende en goed weten- schappelijk onderzoek is er nog geen beweegrichtlijn voor kinderen van 0-4 jaar. Het Kenniscentrum Sport & Bewegen zet zich samen met partners uit weten- schap en praktijk in voor het ontwikkelen van een Nederlandse beweegrichtlijn voor het jonge kind.
De commissie ‘Beweegadvies 0-4 jarigen’ van de Gezondheidsraad stelt momenteel een beweegadvies op voor 0- tot 4-jarigen. Daarmee krijgen ouders en professionals houvast voor het stimuleren van lichamelijke activiteit, voor een goede motorische ontwikkeling en groei. Om gericht (meer) beweeg- programma’s in de kinderopvang en de kleuter- groepen in het onderwijs te implementeren inventariseert het Mulier Instituut het huidige aanbod en niveau van beweegactiviteiten voor peuters en kleuters en doen zij onderzoek naar effectieve interventies voor deze leeftijd.
Jongeren in het Voortgezet Onderwijs (12-18 jaar)
Zoals gezegd werpt onze inzet voor de leeftijd 6-12 jaar zijn vruchten af. De twee uur per week gymles op de basisschool, de inzet van buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen en het naschoolse programma van het AKT zorgen er voor dat kinderen hun motorische vaardigheden sterk ontwikkelen en een stabiele basis leggen voor een actief leven.
Op dit moment wordt er als zij naar het Voortgezet Onderwijs gaan nog niet voldoende gebouwd op de fundering die in de jaren daarvoor gelegd is. Dit is een gemiste kans aangezien kinderen in deze jaren massaal stoppen bij een sportvereniging12, de overgewicht en obesitas cijfers toenemen13 en de beweegrichtlijn op grote schaal niet wordt gehaald14. Daarnaast nemen de mentale problemen onder deze doelgroep toe15.
Samen met onze onderwijs-, welzijn- en zorgpartners gaan wij aan de slag met gerichte interventies om deze problematieken aan te pakken. Wij denken hierbij aan een minimum aan bewegingsonderwijs van een vakleerkracht voor iedere scholier ongeacht niveau of leerjaar, de inzet van pauzesport, het integreren van bewegend leren in het onderwijs en de inzet van AKT-interventies zoals naschoolse lessen en sportdagen. Daarnaast willen we verenigingen en maatschappelijke partners ondersteunen bij het ontwikkelen van een passend aanbod dat is afgestemd op de behoefte van deze doelgroep. Denk hierbij bijvoorbeeld aan urban sports, urban-varianten van traditionele sporten of speciale lidmaatschappen van jongeren. Ook kijken wij naar landelijke ontwikkelingen zoals Shuffle- Sports. Dit is een sportaanbod geïnitieerd door NOC*NSF waarbij meerdere sporten worden gecombineerd tot één nieuwe sport. De gemeente Almere is één van de deelnemers aan deze pilot.
Ook kijken wij naar de bijdrage die e-sports en gamification kunnen leveren om deze doelgroep (weer) meer in beweging te krijgen.
Samen met onze onderwijs-, welzijn- en zorgpartners gaan wij de slag met gerichte interventies.
2.2.7 PLATFORM SPORT & CULTUUR IN ALMERE
Sport en cultuur zijn nauw met elkaar verbonden. Volgens hoogleraar Erik Scherder hebben mensen vier dingen nodig: genoeg beweging, muziek maken, denken en gezond eten. Bewegen is bijvoorbeeld goed voor het brein en muziek goed voor de taal- vaardigheid. Almere heeft een groot aanbod aan sport- en cultuuractiviteiten. Dit aanbod is centraal verzameld op het Platform Sport & Cultuur in Almere. Het platform is een doorontwikkeling van sportiefalmere.nl en is dé plek waar inwoners van alle leeftijden, met en zonder beperking, al het sport- en culturele lesaanbod vinden.
Het uitgangspunt van het platform is ‘kennismaken’ door middel van een proefles of open dag. We bieden de sport- en culturele aanbieder, de mogelijkheid om het lesaanbod voor jong en oud gratis online te zetten en onder een breed publiek te verspreiden. Ook het naschools aanbod van het AKT, de activiteiten van de buurtsportcoach en KLEURinCULTUUR in de wijk is terug te vinden op het platform. Almeerders, worden hiermee eenvoudig in de gelegenheid gesteld om sport- en cultuuraanbod te bekijken en hier aan deel te nemen.
Het platform biedt daarnaast onze maatschappelijke partners een helder overzicht. Hierdoor kunnen ze makkelijker de inwoner doorverwijzen naar een passend aanbod. Door de samenwerking met het project ‘Als ik later groot ben’ / ‘Dare to dream in 036’ en het Jeugdfonds Sport & Cultuur Almere wordt iedereen de gelegenheid geboden om structureel deel te nemen aan sport- en/of cultuuractiviteiten.
Het Jeugdfonds vergoedt voor jeugd uit minimagezinnen de kosten van lidmaatschap van een sportvereniging, tot een bedrag van 300 euro per jaar.
Uit de cijfers blijkt dat het platform direct vanaf de lancering eind augustus 2020 enorm gewaardeerd wordt door sportverenigingen- en aanbieders, de inwoners en de maatschappelijke partners. Dit ondanks het feit dat door de coronacrisis er geen grote publiekscampagne is geweest. Tussen de lancering en eind juli 2021 hebben, ondanks de coronamaatregelen, 234 aanbieders gezamenlijk 556 activiteiten aangeboden en hebben 1.856 Almeerders een account aangemaakt. Deze cijfers zijn sterk toegenomen sinds de start van de promotie- campagne op 23 augustus. We hebben de ambitie om in 2025 95% van de sportverenigingen en activiteiten van de Buurtsportcoach op het platform online te hebben staan. Ook is de ambitie dat het aantal Almeerders dat via een account een proefles aanvraagt, jaarlijks 10% stijgt. De ontwikkeling van het platform presenteren wij jaarlijks in een factsheet.
Mensen hebben vier dingen nodig: genoeg beweging, muziek maken, denken en gezond eten. [Hoogleraar Erik Scherder]
2.3 Sport voor iedereen die méér wil
2.3.1 ALMERE KENNISCENTRUM TALENT
In 2015 hebben de provincie Flevoland en de gemeente Almere het Almere Kenniscentrum Talent (AKT) opgericht. Sinds die tijd heeft het AKT zich ontwikkeld tot een goedlopend en nog steeds groeiend kennis- centrum voor talentherkenning en talentontwikkeling in de sport in Almere. Het uitgangspunt van het AKT is een stad waar iedereen de kans krijgt zijn of haar talent te ontwikkelen en het beste uit zichzelf te halen. Hiervoor werken zij samen met lokale part- ners en landelijke kennis- en onderzoeksinstituten.
Bij het ontwikkelen, herkennen en ontplooien van talent richten we ons vooral op de jeugd. We geven hen de mogelijkheden zich op hun eigen manier en op hun eigen niveau te ontwikkelen. Voor de één is dat werken een aan leven lang plezier in sport en bewegen en bij de ander het werken aan de ontwik- keling van (top)sporttalent. Door middel van een goede samenwerking met onder andere het onder- wijs, sportverenigingen en maatschappelijke (sport) partners hebben we invloed op de kwaliteit van talentontwikkeling en talentherkenning. Door het faciliteren en subsidiëren van opleidingen investeren we in specifieke kennis en expertise die sportprofes- sionals- en vrijwilligers helpt om een betere trainer, coach en docent te worden. Zo dragen we samen bij aan een grotere vijver van talent. Het geeft Almeerse jeugd de mogelijkheid zich door te ontwikkelen tot regionaal of landelijk talent en misschien zelfs tot topsporter.
Wij zien het ontwikkelen van motorische vaardig- heden (en dus het beter bewegen van kinderen) als de basis voor talentontwikkeling; in de topsport én in de breedtesport. Een goede en brede beweegvaar- digheid vormt dan ook de basis van het AKT. Eén van de visies die het AKT onderschrijft is het Athletic Skills Model (ASM). De ASM-opleiding is daarom één van de opleidingen die het AKT subsidieert en faciliteert voor Almeerse sportprofessionals. Het ASM is een visie op talentontwikkeling voor iedereen in de breedtesport, topsport, bewegingsonderwijs en sportrevalidatie en is gebaseerd op wetenschap en praktijk. Het ASM heeft voor de jeugd als doel de jonge beweger te ontwikkelen tot een veelzijdige goede beweger, die vervolgens uitgroeit tot een atleet. Deze atleet gaat zich vervolgens specialiseren in één sport en zal zich uiteindelijk binnen de sport gaan ontwikkelen tot een specialist. Aan de hand van het ASM kunnen trainingen en beweeglessen worden ingericht. Niet alleen de sport zelf staat centraal, maar de vaardigheden en competenties. Vanuit de gedachte dat sporten meer gemeen hebben dan dat ze verschillen maakt het ASM gericht gebruik van andere sporten en activiteiten. Door het toepassen van het ASM worden sporters vaardiger, beter belastbaar, creatiever, hebben ze meer plezier in bewegen en raken ze minder geblesseerd.
Onze visie op bewegen passen we ook toe in de inrichting van sport- en beweegaccommodaties en de openbare ruimte. Door een specifieke inrichting verleiden we Almeerders tot veelzijdig bewegen. Met het indoor sportcomplex Olympiakwartier beschikken we over een multifunctionele AKT-ruimte en een AKT-dojo, specifiek ingericht op de ontwikkeling van een brede beweegvaardigheid. Deze ruimtes kunnen door verenigingen gebruikt worden voor hun trainings- en opleidingsprogramma’s. Door ook de openbare ruimte in te richten aansluitend bij de uitgangspunten van het AKT, is het voor iedereen mogelijk zich breed motorisch te ontwikkelen. Zo is de Skills Garden in Almere Haven de eerste openbare beweegplek van Europa die zo is ingericht dat iedereen daar op veelzijdige wijze zijn eigen sporttalent (verder) kan ontwikkelen. Alle motorische vaardigheden zijn hier te beoefenen en men wordt uitgedaagd en verleid om dit te gaan doen. De unieke structuur brengt kwaliteit in een veelzijdige ontwikkeling. Doordat openbare sportlocaties zoals de Skills Garden door iedereen gebruik kunnen worden hebben deze een positieve invloed op de sociale cohesie en de participatie in de wijk.
In Almere krijgen talentontwikkeling en topsport de ruimte. Onder de jonge bevolking van Almere bevinden zich ongeveer vijftig valide en mindervalide sport- talenten met een NOC*NSF status. Voor hen dragen we, in samenwerking met de provincie Flevoland en Topsport Flevoland, bij aan een omgeving waarin zij zich verder kunnen ontwikkelen tot volwaardige topsporters. Een groot onderdeel van deze infrastructuur zijn de regionale talentenprogramma’s, de voormalig regionale trainingscentra (RTC’s). De RTC’s waren een initiatief van lokale sportaanbieders en de betrokken sportbonden waarbij wij als gemeente een ondersteunende rol hadden. Almere is in de laatste vijf jaar gegroeid van drie naar zeven van zulke programma’s. Naast het talentenprogramma triatlon, windsurfen en handboogschieten huisvesten wij in de gemeente ook de programma’s van zeilen, voetbal, badminton en taekwondo. Het NOC*NSF heeft besloten om landelijk per 2021 deze RTC’s niet meer financieel te ondersteunen. Met onze partners zijn wij in gesprek om een nieuwe (financiering) structuur te ontwikkelen om de talentenprogramma’s te kunnen voortzetten. We denken hierbij nu aan het verstevigen van de betrokken sportverenigingen om deze programma’s in te bedden. De komende tijd gaan wij met onze partners in gesprek om te kijken of wij met de beperkte resterende middelen aangepaste talentprogramma’s kunnen voortzetten.
We ondersteunen ook individuele Almeerse sport- talenten. Hiervoor werken we samen met Topsport Flevoland en ondersteunen we het Flevolands talentenfonds. Flevolandse topsporters en sport- talenten kunnen via het Flevolands talentenfonds subsidie krijgen voor bijvoorbeeld een trainingsstage, een belangrijk sporttoernooi en medische begeleiding. Het gaat om incidentele extra uitgaven die de sporter niet zelf of uit andere bronnen gefinancierd krijgt.
2.4.1 VAN BREEDTESPORT NAAR TOPSPORT
Door de faciliteiten en de structuur in het Almeers sportlandschap hebben veel sporters de mogelijkheid om zich te ontwikkelen in hun sport. Voor de meeste sporters biedt de breedtesport meer dan voldoende uitdaging en uiteindelijk voldoening. Er is ook een groep van zeer talentvolle sporters waar Almere de weg naar topsport kan bieden. Denk hier bijvoorbeeld aan een talentvolle handballer die via de breedtesport door kan groeien naar handbal als topsport in Almere. Almere heeft niet de topsportfaciliteiten voor alle sporten. De toptalenten van deze sporten kunnen terecht in de regio. Denk hier bijvoorbeeld aan atletiektalenten die Almere ontgroeien en om de absolute top te bereiken zich in Amsterdam gaan door ontwikkelen. Dat is niet erg. Waar breedtesport zich op natuurlijke wijze doorontwikkeld naar topsport proberen wij deze te ondersteunen. Wij geloven dat topsport die op deze wijze ontstaat, uiteindelijk het meest duurzaam is. Duurzame topsport heeft een sterke basis en een natuurlijke achterban. Dit inspireert mensen ook om zelf (meer) te gaan sporten en bewegen.
2.4.2 ALMEERSE SPORTERS IN DE SPOTLIGHTS
De afgelopen jaren heeft een aantal inwoners van Almere een unieke sportprestatie neergezet op internationaal niveau. Om deze sporters te eren is op in 2019 een Wall of Fame onthuld naast het Topsport- centrum in Almere Poort. De sporters die hier voor in aanmerking komen worden door middel van een sportfoto op de Wall of Fame geplaatst. Er is een commissie die jaarlijks beoordeelt of hier sporters voor in aanmerking komen.
Ieder jaar leveren Almeerse sporters en teams ook bijzondere sportprestaties op regionaal, nationaal en zelfs internationaal niveau. Op de Olympische Spelen van Tokyo in 2021 was zelfs de grootste groep Almeerse atleten ooit afgevaardigd. Wij zijn trots op hun prestaties en vinden het belangrijk dat we deze sporters en hun prestaties de aandacht en waardering geven die zij verdienen. Jaarlijks organiseren we daarom de Almeerse Sportverkiezingen, hét evenement voor de Almeerse sport. Op dit moment blikken we terug op een jaar vol topprestaties en kiezen we de sportman, sportvrouw, sportcoach, sportploeg, sporttalent, parasporter, sportclub en sportvrijwilliger van het jaar. Sporters die een uitzonderlijke prestatie hebben geleverd (winst WK of medaille op de Olympische Spelen) krijgen daarnaast een Almeerse Sportpenning, de hoogste Almeerse sportonderscheiding.
Daarnaast organiseren we drie keer per jaar vooraf- gaand aan het Sportcafé een felicitatieronde waarbij we sporters, die uitzonderlijke prestaties hebben geleverd, extra aandacht geven. De komende jaren willen wij dit gaan uitbreiden door ook in communicatie uitingen deze prestaties vaker uit te lichten.
Het Topsportcentrum Almere is de grootste sport- en evenementenlocatie in de stad. Het is in 2007 gerealiseerd voor het huisvesten van Almeerse topsport en met het wegvallen van de vaste bespelers is de locatie doorontwikkeld tot een toonaangevende sport(evenementen)locatie waar vele (inter)nationale sportwedstrijden en evenementen plaatsvinden.
Momenteel is het Topsportcentrum de vaste thuis- basis van onder andere de Nederlandse basketbal- en handbalinterlands en diverse Nederlandse Kampioenschappen zoals Judo, Badminton, Jiu Jitsu, Karate en Dans. In de afgelopen jaren hebben grote evenementen als het Gymgala, het EK Zaalhockey, het EK Rolschaatsen, het WK Dans, World Fighting League en het WK Twirl hier plaatsgevonden. In het Topsportcentrum zijn daarnaast zakelijke congressen georganiseerd, maar ook bijzondere activiteiten als de komst van de Harlem Globetrotters en de overdracht van de Olympische - en Paralympische ploeg.
De landelijke concurrentie in het aanbod van topsport- accommodaties is de afgelopen jaren flink toegenomen, waardoor het Topsportcentrum niet meer een unieke accommodatie in het land is. Hoewel deze nieuwere accommodaties meer toeschouwers en faciliteiten hebben, weten bonden en evenementenorganisatoren het Topsportcentrum nog altijd goed te vinden. We onderscheiden ons met onze ervaring en de betrokken- heid en service rondom evenementen. De gunstige ligging, centraal in het land en de goede bereik- baarheid zowel met de auto als met het openbaar vervoer versterken die positie. Ook zijn we een belangrijke voorziening voor top- en breedtesport- verenigingen en scholen in de stad. Professionele organisaties, (amateur) sportverenigingen en het onderwijs weten het Topsportcentrum dus goed te vinden. Dit geldt echter nog niet voor de Almeerders zelf. De betrokkenheid van Almeerders, als deelnemer of toeschouwer aan (sport)evenementen, kan worden verbeterd. Daarom gaan wij bekijken op welke wijze wij de verbinding tussen de stad en het Topsport- centrum kunnen worden verbeteren.
Sportevenementen hebben een grote waarde voor de stad en haar inwoners. Sportevenementen inspireren en dragen bij aan een actieve leefstijl, de gezondheid en de sportparticipatie van de inwoners. Daarnaast hebben ze een positieve invloed op de economie, het imago en de bekendheid van de stad. We merken dat Almere steeds populairder wordt voor het organiseren van sportevenementen. Almere is erg geschikt voor grootschalige evenementen door haar centrale ligging in Nederland, de goede bereikbaarheid en (parkeer)ruimte. In 2017 is ‘Beleef het in Almere’, het strategisch evenementenbeleid vastgesteld. Samen met Almere City Marketing (ACM) en andere (sport) partners willen wij een gevarieerd sportevenementen- aanbod waarbij gebruik wordt gemaakt van de unieke locaties die Almere te bieden heeft en diverse doelgroepen worden bediend. De evenementen moeten niet alleen passen bij het karakter van de stad maar ook een positieve impact hebben op de inwoners. Voorbeelden hiervan zijn de triatlon Challenge Almere-Amsterdam en het nieuwe evenement, de Dutch Waterweek.
De triatlon Challenge Almere-Amsterdam is het bekendste (sport)evenement en onlosmakelijk verbonden met Almere. Met de eerste editie van de Holland Triathlon in 1981 is het de oudste triatlon van Europa en na de Ironman op Hawaï zelfs de oudste van de wereld. In 2021 vierde het evenement dan ook haar 40-jarig jubileum waarbij onder andere het wereldkampioenschap op de lange afstand (2021 World Triathlon Long Distance Championships Almere-Amsterdam) op het programma stond. En dat was niet de eerste keer. In de afgelopen 40 jaar is Almere zeven keer gaststad geweest voor een EK en drie keer voor een WK. Naast deze wedstrijden zijn er ook diverse side-events als de junior triatlon, de senior- en no limit challenge en de family en business relay. Dit zorgt er voor dat er in 2019 2.428 mensen deelnamen aan één van de wedstrijden. Een geweldig evenement van internationaal formaat dus!
We zijn in gesprek met het Watersportverbond om vanaf 2022 hier een nieuw groot internationaal evenement aan toe te voegen. Vanaf dan wil het Watersportverbond jaarlijks in samenwerking met de Gemeente Almere en de Provincie Flevoland het grootste watersportevenement ter wereld organiseren voor de kust van Flevoland aan de kant van Almere Poort. Dit evenement moet vevolgens uitgroeien tot de Dutch Waterweek (voorheen de Alianz Regatta).
In de driehoek Amsterdam IJburg - Muiden - Almere Poort zijn vijf wedstrijdbanen voorzien om alle topwedstrijden te faciliteren. Het wordt een event voor iedereen. Van topsporters met een Olympische droom tot de inwoners uit de wijde regio die kunnen kennis maken met de verschillende watersporten. In het evenement worden vele activiteiten die momenteel los van elkaar worden georganiseerd gebundeld.
Door de samenvoeging wordt het bereik en de impact vergroot. Het evenement wordt georganiseerd met lokale en regionale (water)sportaanbieders samen, wat hen de gelegenheid geeft zichzelf te promoten.
Dit evenement wordt mogelijk gemaakt door een bijdrage uit het Fonds Verstedelijking Almere.
2.5.1 MEERJARENBEGROTING SPORT
De totale uitgaven voor sport bedragen in 2021 15,1 miljoen. De inkomsten bedragen 4,6 miljoen. In het tabel hiernaast is de opbouw en het verloop hiervan in meerjarenperspectief in beeld gebracht. Daaronder geven wij een toelichting op de cijfers.
Dit deel van het budget gebruiken we deels voor het maken van beleid. Dit gaat om 7 fte. Zij houden zich bezig met onder andere topsport- en talentontwikkeling en met het stimuleren van sport en bewegen. Ook geven wij hiervoor subsidie aan sportverenigingen.
We ontvangen van het Rijk € 0,24 miljoen voor de uitvoering van het Sportakkoord 2021.
We gebruiken dit deel van het budget voor de inzet van buurtsportcoaches en de combinatiefunctionarissen sport. Ook de combinatiefunctionarissen cultuur en in het onderwijs worden hiermee ingezet.
We ontvangen van het Rijk ieder jaar € 1 miljoen om deze inzet mogelijk te maken. Om dit geld te ontvangen moeten we zelf ook 60% bijdragen als cofinanciering.
Met dit deel van het budget dragen wij bij aan het organiseren van (top)sportevenementen in het topsportcentrum. Het gaat om € 0,1 miljoen.
Meerjarenbegroting Sport (Bedragen x € 1 miljoen)
Met dit deel van het budget betalen we de buiten- sportvoorzieningen. Het gaat dan bijvoorbeeld om playgrounds en sportvelden. We moeten dit onderhouden en betalen elk jaar een stukje van de kosten van de aanleg. Het budget neemt tot en met 2024 toe omdat een aantal bevolkingsvolgende voorzieningen bij de Programmabegroting van 2020 is toegekend. De opbrengsten van € 0,6 miljoen komen uit de verhuur van velden en gebouwen.
Met dit deel van het budget betalen we de kosten van de binnensportvoorzieningen. Binnensport- voorzieningen zijn locaties waar binnen gesport wordt, bijvoorbeeld sporthallen en zwembaden (exclusief de gym- en sportzalen bij scholen). De kosten die we hiervoor maken zijn onder andere het onderhoud en het terugbetalen van de investering (rente- en afschrijvingskosten). Daarnaast betalen we hier personeel mee. Dit gaat om in totaal 36 fte. Dit zijn bijvoorbeeld beheerders van de sporthallen. De opbrengsten zijn de inkomsten uit de verhuur van de zwembaden en sporthallen.
Onze stad groeit snel, maar de budgetten voor Sport zijn de afgelopen jaren niet mee gegroeid. Hoewel er op sommige posten geld bij is gekomen door met name extra Rijksbijdragen is er op het totale budget voor Sport structureel bezuinigd. Hierdoor krijgen we de komende jaren te maken met een uitdaging om de huidige voorzieningen op peil te houden en om onze ambities te kunnen realiseren. We zetten daarom extra in op de samenwerking met de andere domeinen in de gemeente, de Provincie Flevoland, het Rijk en onze partners en zoeken samen naar kansen.
2.5.2 FONDS VERSTEDELIJKING ALMERE
Met het programma Almere 2.0 investeren we in de kwaliteiten van de stad. Een stad waar inwoners trots op zijn, waar ze met plezier leven en zich naar harten- lust kunnen ontplooien. Een stad waar bedrijven zich graag vestigen en bezoekers verrast worden. Het Rijk, provincie Flevoland en gemeente Almere werken hier samen aan.
In 2020 hebben zowel de Gemeenteraad van Almere als Provinciale Staten (PS) Flevoland beiden de motie ‘Almere Sportstad van betekenis’ aangenomen. In de motie worden de colleges van Burgemeester en Wethouders en Gedeputeerde Staten opgeroepen om ‘…te onderzoeken of een programmalijn “Almere Sportstad van betekenis” aan de bestaande programmalijnen van het Fonds Verstedelijking Almere kan worden toegevoegd, daarvoor sleutelprojecten te formuleren en de resultaten in combinatie met het nieuwe sportbeleid aan de Gemeenteraad (resp. PS) te presenteren.’ Ter invulling van deze motie hebben wij in 2021 een aanvraag ingediend bij het FVA. Voor sport in Almere komt hiervoor in de periode tot 2026 bijna 5 miljoen euro beschikbaar. De volgende thema’s zijn opgenomen in de aanvraag:
2.5.3 RIJKSMIDDELEN EN FONDSEN
Wij maken waar mogelijk gebruik van Rijksmiddelen en fondsen. Dit doen we in samenwerking met onze maatschappelijke partners en sportaanbieders in de stad. Zo worden vanuit de ‘Brede Regeling Combinatie- functies’ al sinds 2009 de combinatiefunctionarissen sport, onderwijs en cultuur aangesteld. Daar zijn vanaf 2012 de buurtsportcoaches bijgekomen.
Daarnaast hebben diverse sportaanbieders in Almere tussen 2012-2018 ook succesvol gebruik gemaakt van de Sportimpuls en weten zij sinds 2020 ook succesvol de gelden van het Lokaal Sportakkoord te benutten. In de coronacrisis in 2020 en 2021 hebben we waar nodig gebruik gemaakt van steunmaatregelen van de overheid (o.a. SPUK IJZ, TASO, TVS16) en sportverenigingen ondersteund bij het doen van aanvragen hiervoor. Daarnaast werken we in 2021 nauw samen met andere domeinen om de corona steunpakketten voor de jeugd17 effectief in te zetten.
2.5.4 OVERZICHT FINANCIERING NIEUWE PROJECTEN
Zoals gezegd is het huidige budget passend om de huidige voorzieningen in stand te houden. Om onze ambities te kunnen realiseren moeten wij wel op zoek naar andere financieringsbronnen. Dit doen wij veelal door samen op te trekken met andere domeinen en door te participeren in bestaande projecten. Voor sommige projecten hebben wij deze financiering al gevonden, voor anderen nog niet.
Het is belangrijk om ons sportbeleid te monitoren en te evalueren. Dit is een integraal onderdeel van onze werkwijze. Dit doen we ook door contact met onze stakeholders zoals verenigingen, maatschappelijke partners en de interne organisatie. In 2023 houden wij een tussentijdse evaluatie om goed inzicht te krijgen in de huidige stand van zaken. Zo kan er indien nodig tijdig worden bijgestuurd. In 2025 houden wij een eindevaluatie zodat we duidelijke input en een goed vertrekpunt hebben voor het opstellen van het uitvoeringsbeleid voor de volgende periode.
Naast het monitoren en evalueren van ons beleid voeren wij samen met maatschappelijke partners en externe partijen diverse onderzoeken uit. Denk hierbij aan de verenigingsenquête, het meten van de beweegvaardigheid van Almeerse kinderen vanuit het AKT, het sportdeelname onderzoek van het Mulier Instituut, het Kennis en Informatiesysteem Sport (KISS) van de NOC*NSF en het programma Excellente Groene en Gezonde Leefomgeving.
Daarnaast willen wij de kracht van het Hoger
Onderwijs in de stad benutten voor het uitvoeren van specifieke onderzoeken. Bijvoorbeeld naar de anders georganiseerde sport, het sportief gebruik van de openbare ruimte of de sociale veiligheid bij sportverenigingen. Met als resultaat meer inzichten in de Almeerse sportwereld, versterking van het onderwijscurriculum en kwalitatieve praktijk- opdrachten voor studenten.
We werken samen met interne en externe partners. Alleen samen kunnen we een duurzaam sportbeleid opstellen en uitvoeren. Met elkaar brengen we Almeerders in beweging.