Beleidsnotitie autodelen 2013

1. Inleiding

In 2008 is door het college van Burgemeester en wethouders een besluit genomen om autodelen in de gemeente mogelijk te maken. Momenteel zijn er twee commerciële aanbieders actief in de gemeente (Connectcar en Greenwheels). Deze bedrijven exploiteren ongeveer 12 autodeelauto’s in de gemeente (Connectcar ongeveer 10 en Greenwheels 2).

Het destijds met beide bedrijven gesloten gebruikscontract van de autodeel – plaatsen¹ is inmiddels verlopen en moet opnieuw worden afgesloten. Omdat er inmiddels ook andere partijen op de markt zijn en er ook andersoortige autodeelinitiatieven worden ontwikkeld, is het noodzakelijk het beleid m.b.t. autodelen te actualiseren.

Ook zijn er in de gemeente een aantal ruimtelijke – en maatschappelijke ontwikkelingen die bijstelling van het beleid noodzakelijk maken. Te denken valt aan de verdere uitbreiding van het parkeerreguleringsgebied rondom het centrum, de herontwikkeling van Bergwijkpark en de komst van elektrische auto’s en de daarbij behorende stimuleringsmaatregelen.

Zowel de gemeenteraad als het college heeft aangegeven dat onderzocht moet worden of de gemeente Diemen in het verzorgingsgebied van de Car2Go kan worden opgenomen. (Dit bedrijf is actief met elektrische deelautos in een groot deel van Amsterdam)

2. Stand van zaken

Autodelen heeft zich in de laatste jaren snel ontwikkeld waarbij er steeds meer verschillende vormen van autodelen zijn ontstaan. De belangrijkste categorieën zijn:

• -

  de ‘klassieke’ vorm van autodelen

   

  Bij deze vorm bezit de autodeelorganisatie een of meerdere auto’s en biedt deze aan. De klant wordt geacht deze na gebruik weer terug te plaatsen en wordt voor het gebruik een rekening gestuurd. In de gemeente zijn Connectcar en Greenwheels aanbieders van deze vorm van autodelen.

• -

  oneway carsharing

   

  Bij deze vorm bezit de autodeelorganisatie ook een of meerdere auto’s maar hoeft de gebruiker de auto niet terug te plaatsen op de ophaallocatie maar kan deze na gebruik achterlaten op een voor hem gewenste locatie. De auto kan daar door de volgende gebruiker worden meegenomen. Car2Go, momenteel de enige aanbieder in Nederland van dit concept, houdt het gebied waarin ze opereren, wel beperkt.

• -

  peer-2-peer carsharing

   

  Bij deze vorm kan iedere autobezitter zijn auto aanbieden waarbij de organisatie intermediair is tussen huurder en verhuurder. De organisatie regelt vaak een aantal noodzakelijke (administratieve-) zaken zoals afrekening, verzekering en/of sleuteloverdracht. Mywheels, WeGo en Snappcar zijn bekende aanbieders van dit concept.

• -

  poolauto’s

   

  Bij deze vorm beschikt een bedrijf over een of meerdere auto’s die door de werknemers van het bedrijf kunnen worden gebruikt.

• -

  abonnement bij een autoverhuurder

   

  De gebruiker sluit een abonnement af bij een autoverhuurbedrijf en kan op deze manier tegen een lager tarief een auto huren.

• -

  particulier autodelen.

   

  Hierbij maken particulieren onderling afspraken over het gezamenlijk gebruik van een auto

Aanbieders van “klassiek” autodelen maken nu vaak gebruik van vaste locaties langs de openbare weg waar een auto staat. De gemeente faciliteert dit door hiervoor vaste autodeel – parkeerplaatsen te reserveren waarop de aanbieder een deelauto plaatst.

Oneway carsharing is in de gemeente Diemen nog niet aanwezig. N.a.v. de eerder genoemde wens van de raad en het college is er contact geweest met Car2Go maar deze heeft aangegeven zich vooralsnog op Amsterdam te willen concentreren. Diemen is interessant als uitbreiding de periode na 2015 onder de voorwaarde dat de autodeelauto’s gratis kunnen parkeren.

Het aantal deelauto’s in de gemeente Diemen is, landelijk gezien, relatief hoog. Met 7,1 deelauto’s per 10.000 inwoners staat Diemen op de twaalfde plaats achter gemeenten als Amsterdam en Utrecht maar net voor de gemeente Den Haag of qua stedelijkheidsgraad vergelijkbare gemeenten als Amstelveen, Alkmaar en Hilversum². In de gemeente Diemen zijn er ongeveer 12 klassieke autodeelauto’s terwijl er ongeveer 6 geregistreerde peer – to - peer autodeelauto’s zijn.

Momenteel lijkt de groei van het klassieke autodelen een beetje te stagneren terwijl vooral het peer to - peer - autodelen groeit.

3. Huidig beleid

In 2008 zijn aan Greenwheels en Connectcar autodeel - plaatsen beschikbaar gesteld. Daarbij is ook een gebruikscontract afgesloten voor deze plaatsen. Zoals in paragraaf 1 aangegeven zijn deze contracten afgelopen en moeten deze worden vernieuwd.

Bij het destijds genomen besluit voor de invoering van autodelen is zijn een aantal uitgangspunten geformuleerd en zijn aan de gebruikers eisen gesteld. Dit zijn eisen m.b.t. de beschikbaarheid, het gebruik van de auto’s en de continuïteit van de bedrijfsvoering. Ook zijn er eisen geformuleerd m.b.t. de verdeling van de deelauto’s over de gemeente en er zijn afspraken gemaakt over de verdeling van de kosten voor het inrichten van de autodeelplaatsen.

Inmiddels is gebleken dat een deel van de destijds vastgestelde locaties niet (meer) in gebruik zijn. De daar destijds geplaatste deelauto’s werden blijkbaar onvoldoende gebruikt om een commerciële exploitatie mogelijk te maken.

De openbare ruimte is voor algemeen gebruik. Autodeelplaatsen kunnen daarom alleen in de openbare ruimte worden geplaatst als ze ook daadwerkelijk gebruikt worden voor autodelen.³

Ook moet het voor iedereen mogelijk zijn om de deelauto, indien beschikbaar, te gebruiken. Aanbieders die het peer to peer concept hanteren, poolauto - gebruikers en particuliere autodelers komen dan niet in aanmerking voor specifiek daarvoor aangewezen autodeelplaatsen in de openbare ruimte.

Aanbieders van oneway - carsharing (zoals Car2Go) zouden in principe ook in aanmerking kunnen komen voor autodeelplaatsen maar bij deze categorie is het niet gegarandeerd dat de plaatsen voldoende gebruikt worden. De voertuigen hoeven niet terug te komen op de plek van vertrek en ook is niet gegarandeerd dat er een ander, vervangend voertuig komt te staan. Deze vorm van autodelen kan daarom beter worden ondersteund door een (nader te bepalen) vrijstellingsregeling in het parkeerreguleringsgebied. Buiten het parkeerreguleringsgebied zijn geen aanvullende maatregelen nodig; er is daar voldoende ruimte om te parkeren en er zijn geen extra kosten aan parkeren verbonden.

4. Selectiecriteria

Als er in de toekomst nieuwe aanbieders komen die gebruik willen maken van autodeelplaatsen langs de openbare weg, is een afwegingskader nodig.

Belangrijk vanuit de gemeente is daarbij dat er een bijdrage wordt geleverd aan het verminderen van de parkeerdruk, dat een dienst wordt geleverd die aan bepaalde gebruikseisen voldoet, dat een zekere mate van continuïteit is gegarandeerd en dat er sprake is van een zekere mate van spreiding van de autodeelplaatsen over de gemeente.

Om voor autodeelparkeerplaatsen in aanmerking te komen dient een bedrijf daarom aan de volgende voorwaarden te voldoen:

• -

  De autodeelorganisatie beschikt over het “Keurmerk Autodelen”, uitgegeven door de stichting “Vianorm” of is aangesloten bij de stichting “gedeeld autogebruik”.

  Van hierbij aangesloten organisaties mag worden aangenomen dat zij aan bepaalde kwaliteitscriteria voldoen m.b.t. klachtenafhandeling, de te gebruiken voertuigen etc.

   

  Autodeelorganisaties die op een andere manier aantonen aan vergelijkbare kwaliteitscriteria te voldoen, kunnen ook in aanmerking komen voor autodeelplaatsen.

• -

  De autodeelplaats moet ook daadwerkelijk worden gebruikt voor autodelen.

  Op de autodeelplaats staat gedurende het volledige etmaal een autodeelauto behalve indien deze in gebruik is. Dat geldt ook voor het onderhoud van de auto. Dit betekent ook dat voor auto’s die maar gedeeltelijk worden gebruikt voor autodelen, er geen autodeelplaatsen worden gemaakt.

• -

  De autodeelorganisatie gebruikt herkenbare auto’s. Door het aanbrengen van de naam van de autodeelorganisatie op de auto of door de auto’s in een huisstijl uit te voeren zijn de voertuigen herkenbaar als autodeelauto.

Om autodelen voor zoveel mogelijk bewoners bereikbaar te maken, is een zekere mate van spreiding over de gemeente wenselijk. De aanbieder echter wil graag locaties waar zoveel mogelijk potentiële gebruikers zijn; d.w.z. daar waar veel mensen wonen of daar waar veel mensen komen voor activiteiten zoals het centrumgebied. Om clustering te voorkomen mag een autodeelaanbieder daarom niet meer dan een auto op een locatie plaatsen en moeten de locaties minimaal 200 meter uit elkaar liggen.

Als de parkeerdruk in een gebied (erg) hoog is of als er in een gebied veel vraag is naar autodeelauto’s, kan het college van burgemeester en wethouders gemotiveerd afwijken van deze grens van 200 meter.

5. Kosten

Voor de aanleg van autodeelplaatsen moeten kosten worden gemaakt. In 2008 is Connectcar en Greenwheels destijds een bedrag in rekening gebracht van € 475,00 (exclusief BTW) per locatie. Dit bedrag komt ongeveer overeen met de daadwerkelijke aanlegkosten. Voorgesteld wordt om dit te handhaven.

6. Parkeerregulering

Een deel van de huidige autodeelplaatsen liggen in het parkeereguleringsgebied in het centrum van Diemen. In de parkeerverordening zijn autodeelauto's niet apart opgenomen.

Dit betekent dat de parkeerverordening, de verordening parkeerbelasting en de bijbehorende tarieventabel moeten worden aangepast voor de klassieke vorm van autodelen. Dat geldt ook voor de onderliggende collegebesluiten (het besluit uitgiftebeleid parkeerontheffingen en het besluit uitgiftebeleid parkeervergunningen).

Oneway carsharing is in de huidige regeling niet opgenomen. Omdat deze vorm in de gemeente nog niet voorkomt is dat ook nog niet noodzakelijk. Indien er zich een aanbieder van deze vorm van autodelen meldt, wordt dit in de regelgeving opgenomen.

7. Overig

Autodelen heeft een aantal maatschappelijke voordelen. In verschillende landelijke beleidsnotities wordt daarom aangegeven dat (lokale) overheden een rol moeten spelen in het stimuleren van autodelen. Vanuit Connectcar en Greenwheels is aangegeven dat zij graag zien dat de gemeente daar een (actieve) rol op zich neemt. Te denken valt aan:

• -

  Publicatie(s) op de gemeente website

• -

  Verspreiden van aanmeldingsformulieren op openbare plaatsen

• -

  Doorlinken naar de sites van de aanbieders.

Als de gemeente dit doet moet er wel op worden gelet dat er niet een van de aanbieders wordt voorgetrokken.