Uitvoeringsprogramma VTH 2023 gemeente Oldenzaal

In hoofdstuk 2 worden de (wettelijke) kaders geschetst, de ontwikkelingen uiteengezet die van belang zijn voor het UP, wordt ingegaan op de risicoanalysetool en worden de uitgangspunten en beleidsdoelen geformuleerd.

Vervolgens worden in hoofdstuk 3 en 4 de werkzaamheden, prioriteiten en urenverantwoording ten aanzien van vergunningverlening en toezicht –en handhaving uiteengezet. In hoofdstuk 5 wordt tenslotte aandacht besteedt aan de borging en monitoring ten aanzien van de uitvoering van het VTH-beleid.

Het UP is een verplichting op basis van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), het Besluit omgevingsrecht (Bor), de Ministeriële regeling omgevingsrecht (Mor) en de Verordening Kwaliteit VTH omgevingsrecht.

Het UP beschrijft welke van de voorgenomen activiteiten het bestuursorgaan het komende jaar uitvoert en wat de daarvoor benodigde en beschikbare financiële en personele middelen zijn. Als nodig moeten de middelen worden aangevuld of moet een aanpassing plaatsvinden van het UP en de werkplannen. Het UP moet worden afgestemd met de andere betrokken bestuursorganen en de organen die belast zijn met de strafrechtelijke handhaving.

De gemeente Oldenzaal maakt deel uit van de ODT. In het Bor staat welke taken minimaal door de omgevingsdienst moeten worden uitgevoerd: het zogenaamde basistakenpakket. Sinds 1 januari 2019 worden alle Wabo-gerelateerde gemeentelijke milieutaken door de ODT uitgevoerd. Het uitvoerings-programma voor de milieutaken bij de ODT is qua opzet voor alle Twentse gemeenten en provincie Overijssel hetzelfde en wordt jaarlijks in overleg tussen de betreffende gemeente en de ODT opge-steld. De gemeente is bevoegd gezag en stelt het ‘Uitvoeringsprogramma VTH Twente 2023 van de ODT, gemeente Oldenzaal, milieu gelijktijdig vast in een afzonderlijk document. Dit uitvoeringspro-gramma wordt bijgevoegd.

De gemeente Oldenzaal heeft in de Verordening kwaliteit VTH omgevingsrecht, vastgesteld door de gemeenteraad in december 2016, de kwaliteitseisen voor zowel vergunningverlening als toezicht en handhaving van het omgevingsrecht vastgesteld. Daarin is onder andere opgenomen dat de uitvoering van het basistakenpakket moet voldoen aan de kwaliteitscriteria 2.1 van KPMG. Voor de overige taken geldt “alleen” een zorgplicht maar waarbij in principe de kwaliteitscriteria 2.1 als uitgangspunt worden genomen. Het gaat daarbij om het principe van “comply or explain” (“pas toe of leg uit”) met horizontale verantwoording van het college van burgemeester en wethouders (college) aan de gemeenteraad en interbestuurlijk toezicht van de provincie op afstand. In 2022 is een nieuwe set kwaliteitscriteria 2.3 van KPMG beschikbaar gesteld. In 2023 wordt gewerkt aan actualisatie van het huidige VTH-beleid voor de thuistaken. Gelijktijdig met het actualiseren van het VTH-beleid is het ook de bedoeling dat we kijken naar de huidige Verordening kwaliteit VTH omgevingsrecht en deze actualiseren.

Met dit UP wordt zoveel mogelijk aangesloten bij de nieuwe kaders en ontwikkelingen. Dit is een groeiproces, met name ook op het gebied van vergunningverlening. In het kader van de kwaliteitscriteria wordt voor de betrokken medewerkers jaarlijks een in-company cursus actualiteiten Awb en omgevingsrecht georganiseerd. Ook in het kader van de Ow zijn en worden gerichte cursus-sen aangeboden en georganiseerd. Ten aanzien van de actualiteiten van de ondermijningsproble-matiek wordt gemiddeld eens per jaar door de betrokken medewerkers een seminar bijgewoond of een in-company cursus georganiseerd. Voor het overige worden door de betrokken medewerkers cursussen gevolgd die voor hun vakgebied relevant en noodzakelijk zijn.

De kwaliteitscriteria van KPMG bevatten criteria waaraan de beleidscyclus moet voldoen. Door de criteria te volgen wordt de cyclus gesloten. De cyclus begint met het opstellen van het beleid en leidt via de uitvoering uiteindelijk tot het bijstellen van het beleid. De criteria bieden de kaders voor het kwaliteitssysteem van het bevoegd gezag. Hiervoor wordt de dubbele regelkring gehanteerd, ook wel de Big-8 genoemd.

Het UP, inclusief jaarverslag, vormt het hart van de beleidscyclus voor VTH en is de schakel tussen de strategische en operationele cyclus. Het wordt door het college vastgesteld en ter informatie aan de gemeenteraad gestuurd. Het maakt onderdeel uit van de gemeentelijke VTH-beleidscyclus. Binnen deze cyclus heeft dit de volgende functies:

• •

  vertaling van het (vergunningen- en) handhavingsbeleid in een concrete aanpak. Het UP geeft inzicht in de prioriteiten en de uitvoering van de werkzaamheden op het gebied van VTH;

• •

  transparant maken van de financiële, personele en organisatorische consequenties;

• •

  waarborgen dat ambities en taken in balans zijn met de middelen;

• •

  richting geven aan de uitvoering van de VTH-taken (operationele prioriteiten), en

• •

  transparant maken van de samenhang en context van de uitvoering van de gemeentelijke VTH-taken in relatie tot de landelijke en regionale afspraken.

Daarbij zijn de conclusies uit het jaarverslag de actiepunten voor het UP en dient bekeken te worden of de gestelde doelen moeten worden bijgesteld.

Dit hoofdstuk biedt inzicht in de uitgangspunten van het UP. Denk hierbij aan de gemeentelijke doelstellingen met de bijbehorende indicatoren en prioriteiten.

Volgens het uniforme VTH-beleid Twente en het maatschappelijke doel van de Ow is de missie een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving. Om dat te bewerkstelligen werken we intensief samen met tal van partijen. De visie is om te werken aan een optimale bescherming en duurzame benutting van de fysieke leefomgeving: veilig wonen, werken en leven. Voor de overige VTH-taken sluiten wij ons daarbij aan. De algemene doelstelling voor VTH is het verlenen van vergunningen, het houden van toezicht op de naleving en het handhaven van regels om bij te dragen aan het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit en daarnaast het doelmatig beheren, gebruiken en ontwikkelen van de fysieke leefomgeving ter vervulling van maatschappelijke functies.

Deze algemene doelstelling wordt overeenkomstig de Verordening kwaliteit VTH omgevingsrecht en het VTH-beleid uitgewerkt in drie doelen, te weten: uitvoeringskwaliteit, dienstverlening en financiën. In het VTH-beleid zijn deze doelen in hoofdstuk 3 beschreven. In bijlage 1 bij dit UP is een tabel opgenomen waarin deze doelen verder zijn uitgewerkt. Per onderdeel is aangegeven of ze alleen voor milieu gelden of ook voor de overige VTH-taken. Evaluatie van deze doelen vindt jaarlijks plaats in het jaarverslag.

Jaarlijks zijn er een aantal ontwikkelingen en aandachtsgebieden die van invloed zijn op de verdere invulling van het UP. Een aantal ontwikkelingen lopen door vanuit voorgaande jaren. Een aantal ontwikkelingen zijn nieuw. Hieronder worden de verschillende ontwikkelingen nader toegelicht.

2.4.1Omgevingswet & Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

De Ow bundelt en moderniseert de wetten voor de fysieke leefomgeving. Hierbij gaat het onder meer om wet- en regelgeving over bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. De Ow staat voor een goed evenwicht tussen het benutten en beschermen van de leefomgeving. Op dit moment is de beoogde datum van inwerkingtreding 1 juli 2023. Tegelijk met de inwerkingtreding van de Ow treedt naar verwachting ook de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking. De Wkb regelt dat de gemeente niet meer toetst aan technische bouwactiviteiten onder gevolgklasse 1 (woningen en eenvoudige bedrijfsgebouwen), maar dat een private kwaliteitsborger dit gaat doen. Een kwaliteits-borger houdt als private toetser toezicht op de bouw. De gemeente blijft als bevoegd gezag wel verantwoordelijk voor de handhaving.

Omgevingswet

De invoering van de Ow is een complex en omvangrijk traject dat veel vergt van de decentrale over-heden, waaronder de gemeente. Daarom is binnen de gemeente Oldenzaal de ‘programmagroep Omgevingswet’ opgericht. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft voor gemeenten een routeplanner en minimale actielijst gemaakt. De programmagroep heeft dit uitgewerkt naar de Oldenzaalse situatie. Bij inwerkingtreding van de Ow op 1 juli 2023 wordt voldaan aan de minimale eisen. De opdracht van de programmagroep eindigt daarom op 31 december 2022. Alle deelprojecten zijn succesvol afgerond. Er zijn echter nog een aantal acties die pas kunnen worden uitgevoerd als duidelijk is wanneer de Ow definitief in werking treedt. Middels een overdracht worden deze in de reguliere ambtelijke lijn uitgezet. De uitwerking en toepassing van de Ow wordt in 2023 gezien als onderdeel van de reguliere werkzaamheden, maar gaat nog wel de nodige inzet van de betrokken medewerkers kosten. Zo wordt er bijvoorbeeld in 2023 verder gewerkt aan het Oldenzaalse omgevingsplan. Dit is een omvangrijke en ingewikkelde klus. De totstandkoming van een adequaat omgevingsplan dat voldoet aan alle regels van de Ow is een proces van jaren. Het is de bedoeling dat stapsgewijs naar een nieuw omgevingsplan wordt toegewerkt. Hiervoor is in 2022 een transitieplan vastgesteld. Ook worden er nog toepasbare regels opgesteld voor enkele topactiviteiten en is het de bedoeling om de APV stapsgewijs meer in overeenstemming te brengen met de Ow.

Tot slot is de verwachting dat het bouwloket, net als nu, in veel gevallen het eerste aanspreekpunt zal zijn voor vragen van inwoners en bedrijven/instellingen ten aanzien van de fysieke leefomgeving. Naar verwachting leidt de Ow in de praktijk tot meer vragen/impact bij het bouwloket.

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

De gemeente Oldenzaal maakt deel uit van het ambassadeursnetwerk Twente, dat speciaal voor de Wkb in het leven is geroepen. De gemeente levert ambtelijk een bijdrage door middel van het bijwo-nen van bijeenkomsten en het aanleveren van gevraagde informatie. Er is met de Wkb ervaring opge-daan door samen met een projectontwikkelaar een proefproject Wkb te draaien. Deze is succesvol afgerond. In 2022 zijn alle noodzakelijke acties voor inwerkingtreding van de Wkb afgerond. De acties die nog volgen worden in de reguliere ambtelijke lijn uitgezet. Pas na inwerkingtreding wordt de daad-werkelijke invloed van deze nieuwe wet duidelijk voor VTH. De verwachting voor 2023 is daarom dat de Wkb voor de betrokken medewerkers de nodige inzet kost.

Tot slot

De inwerkingtreding van de Ow en Wkb is gepland voor 1 juli 2023. Dit kan van invloed zijn op dit UP. Vooralsnog wordt geen aanleiding gezien om het UP hierop aan te passen. Indien noodzakelijk wordt in de eerste helft van 2023 bekeken of het UP aangepast moet worden.

2.4.2Samenwerking Noaberkracht en Oldenzaal

In november 2021 heeft het college besloten te starten met een verkenning naar de gebieden waarop Oldenzaal nog meer met Noaberkracht kan samenwerken. Daarbij staat voorop dat een mogelijke samenwerking meerwaarde moet hebben voor beide organisaties. De reden voor de verkenning is dat de overheid, waaronder ook gemeente Oldenzaal en Noaberkracht, steeds meer te maken krijgen met complexe en grotere opgaven. Voor beide organisaties blijkt dat we de komende jaren nog stabiel zijn, maar dat we op lange termijn onder druk komen te staan. Het is dus belangrijk om nu te kijken hoe we in de toekomst een sterke organisatie kunnen blijven. In 2022 is als aftrap de Dag van de Samen-werking georganiseerd waarbij 25 collega’s van Noaberkracht en 25 collega’s van Oldenzaal samen aan de slag zijn gegaan om een goed beeld te krijgen van de kansen en de uitdagingen. Naar aanleiding daarvan zijn er veel ambtelijke en bestuurlijke overleggen geweest. Het einde van de verkenning is bijna in zicht. Vanuit de ambtelijke organisaties wordt op basis van alle input een advies voorbereid ter afronding van de verkenning. Daarin wordt antwoord gegeven in hoeverre samen-werking in Noord-Oost Twente-verband een oplossing is voor de vragen vanuit de bestuurlijke opdracht. En het geeft een doorkijk naar mogelijke samenwerkingsmodellen. Voor 2023 kan dit naar verwachting ook op VTH een impact hebben. Het is nog niet duidelijk in welke mate dit zal zijn.

2.4.3Woningbouwtoevoeging en woningbouwversnelling

De gemeenteraad heeft een ambitiedocument vastgesteld voor de Regionale Woonagenda Twente 2021-2025. Daaruit volgt een grote woningbouwambitie voor Oldenzaal, waaronder een grote vraag naar woningbouwtoevoeging en woningbouwversnelling. Om deze versnelling te realiseren is de bestemmingsplanprocedure van “Oldenzaal Centraal, Parallelstraat e.o.” opgestart en wordt de bestemmingsplanprocedure van “Graven Es, deelgebied Gravenbeek” opgestart. Deze bestemmingsplannen maken de bouw van circa 350 woningen mogelijk, waarvan een percentage in eigen beheer wordt gebouwd. Dit betekent dat hiervoor ook de vereiste omgevingsvergunningen moeten worden verleend. Voor de vergunningverleners kost dit de nodige uren. Vanwege de versnelde toename van omgevingsvergunningen heeft dit ook direct effect op toezicht en handhaving. Tevens staat tegen elk besluit bezwaar en (hoger) beroep open en is een voorlopige voorziening mogelijk waardoor mogelijk meer juridische procedures ontstaan.

2.4.4Energielabel C-verplichting kantoren

Per 1 januari 2023 treedt de ‘Energielabel C-verplichting’ in werking en moeten alle kantoorgebouwen verplicht energielabel C of hoger hebben. Voldoet het gebouw niet aan de eisen, dan mag het per

1 januari 2023 niet meer als kantoor worden gebruikt. In een aantal gevallen is er een uitzondering van toepassing of geldt de hardheidsclausule. De gemeente dient handhavend op te treden bij overtreding van de Energielabel C-verplichting. Volgens de Nota van Toelichting brengt deze wijziging van het Bouwbesluit extra bestuurlijke lasten met zich mee in het kader van toezicht en handhaving. In 2022 zijn gebouweigenaren in aanloop naar de wetswijziging door de gemeente en provincie op de hoogte gesteld dat zij per 1 januari 2023 moeten voldaan aan de energielabel C-verplichting. In 2023 worden zij hier opnieuw aan herinnerd. In 2023 wordt vooralsnog niet proactief gehandhaafd. Wel wordt tijdens reguliere controles (integraal) bij kantoorpanden gecontroleerd of wordt voldaan aan de verplichting. Als blijkt dat dit niet het geval is dan wordt dit, samen met eventuele andere overtredingen, in een handhavingstraject opgepakt. Het is nog onduidelijk hoeveel impact dit gaat hebben op VTH.

2.4.5Wet politiegegevens

Als werkgever van boa’s (toezicht/leerplicht) is gemeente Oldenzaal volgens de Wet politiegegevens (hierna: Wpg) verplicht om iedere vier jaar een externe audit te laten uitvoeren en de resultaten te delen in een Wpg-auditrapport met de Autoriteit Persoonsgegevens (hierna: AP). Voor de jaren waarin geen externe audit hoeft te worden gedaan, moeten wij een interne audit doen. Hoewel de vierjaar-lijkse externe audit in 2021 uitgevoerd moest worden, heeft de AP een jaar uitstel gegeven. Dit betekent dat uiterlijk 31 december 2022 de externe audit moest zijn uitgevoerd over het jaar 2021. Daarnaast moesten wij in 2022 ook een interne audit uitvoeren over het jaar 2022. In het laatste kwartaal van 2022 is in samenwerking met een bureau de externe audit uitgevoerd. Naar verwachting zal uit het eindrapport blijken dat wij op veel onderdelen niet voldoen aan de Wet politiegegevens. In 2023 wordt met het eindrapport in de hand een verbeterplan geschreven. Het schrijven van het verbeterplan en het doorvoeren van de veranderingen om te voldoen aan de Wet politiegegevens kost naar verwachting in 2023 de nodige uren.

2.4.6Bibob-beleid en Bibob-casustafel

In januari 2022 is het Bibob-beleid geactualiseerd naar aanleiding van onder meer de gewijzigde Wet Bibob. De wijzigingen ten opzichte van het oude Bibob-beleid (voor VTH relevant) zien op een uitbrei-ding van het aantal risico categorieën en op het feit dat aanvragen op basis van de Wabo moeten worden getoetst aan Bibob als de aanneemsom € 500.000 exclusief btw of meer bedraagt. Dit was onder het oude Bibob-beleid € 2.000.000. Voor VTH betekent dit in de praktijk dat meer aanvragen omgevingsvergunning onder het Bibob-beleid vallen en dat er door de vergunningverleners een Bibob-toets moet worden uitgevoerd. Het uitvoeren van een toets kost tijd en vraagt om specifieke kennis. Zij worden daarom ondersteund door de Bibob-casustafel, die bestaat uit collega’s met specifieke kennis en expertise op het gebied van de Wet Bibob. Dit neemt niet weg dat het voor de vergunningverleners een extra stap is in het proces om te komen tot een vergunning. Daarnaast kan een weigering van de vergunning op basis van de Wet Bibob en het Bibob-beleid leiden tot meer juridische procedures. In 2022/2023 wordt dit geëvalueerd. Naar verwachting heeft dit voor 2023 ook impact op de werkzaamheden van de vergunningverleners (en wellicht ook juridisch medewerkers).

2.4.7Duurzaamheid

Gelet op Europese en landelijke wet- en regelgeving zijn er vele lokale ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid. Thema’s zijn onder andere klimaatadaptatie (wateroverlast, droogte en hittestress), een groene en gezonde stad (onder andere klimaat in de stedelijke omgeving zoals het Singelpark), de energietransitie en geluid en afval. Waar het gaat om toezicht en handhaving ten behoeve van energie en duurzaamheidsmaatregelen bij bedrijven is dit een taak voor de ODT. Een aantal van de lokale ontwikkelingen worden hieronder genoemd. Voor 2023 wordt in ieder geval binnen de gemeente meer ingezet op implementatie van duurzaamheid in diverse (werk)processen.

Gemeentelijk Rioleringsplan en Hemelwaterverordening

In december 2020 is het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vastgesteld waarin ook regels voor water zijn opgenomen, waaronder de verplichte hemelwaterberging bij nieuwbouw, verbouw en uitbreiding. In 2021 is gebleken is dat dit gevolgen kan hebben voor vergunningverlening en toezicht/handhaving. Voor 2022 is, vooruitlopend op de Ow, ambtelijk het voornemen uitgesproken om een Hemelwater-verordening op te stellen waarin een aantal van de regels uit het GRP geoptimaliseerd worden. Er hebben in 2022 een aantal sessies (met een extern bureau) plaatsgevonden. In 2023 wordt hieraan verder gewerkt. Naar verwachting heeft de verordening gevolgen voor VTH.

Laadvisie

Gemeente Oldenzaal is bezig met de voorbereidingen om te komen tot een integrale laadvisie. Deze visie bepaalt de strategie om tijdig een toegankelijke, betaalbare, betrouwbare en veilige laadinfra-structuur voor elektrische voertuigen te realiseren. Dit gebeurt in navolging van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur, een bijlage van het nationale Klimaatakkoord. Het aantal publieke laadpunten moet de komende jaren toenemen om in de laadbehoefte te voorzien. Dit betekent dat hiervoor ook de vereiste verkeersbesluiten moeten worden genomen. Op basis van de laadvisie is de verwachting dat het gaat om een fors aantal extra te nemen verkeersbesluiten. Voor de vergunningverleners APV/bijzondere wetten kost dit naar verwachting de nodige uren omdat de afhandeling van verkeersbesluiten bij hen ligt. Daarnaast staat tegen elk verkeersbesluit bezwaar en (hoger) beroep open en is een voorlopige voorziening mogelijk. De ervaring leert dat in de praktijk tegen verkeers-besluiten regelmatig bezwaar wordt gemaakt. Naar verwachting neemt het aantal juridische proce-dures toe en voor de juridisch medewerkers domein Ruimte (VTH) ook de nodige uren kosten.

Energietransitie

De energietransitie is in de basis de overgang van een energiesysteem gebaseerd op fossiele energiebronnen naar een energiesysteem gebaseerd op duurzame en CO2-neutrale energiebronnen. Oldenzaal is hier actief mee bezig. Er wordt meegedacht bij (particuliere) initiatieven voor bijvoorbeeld de aanleg van zonnevelden en kleine windmolens op het dak of op de grond. We zien ten opzichte van voorgaande jaren dat het aantal verzoeken om mee te denken stijgt. Dit leidt naar verwachting tot meer aanvragen omgevingsvergunning en heeft daarmee ook een impact op VTH.

Naast deze ontwikkelingen wordt ook ingezet op reguliere verduurzamingsmaatregelen, zoals het aanbrengen van zonnepanelen en isolatie. Deze zijn in de regel niet vergunningplichtig. Voor monumenten geldt dat dit soort maatregelen vaak wel vergunningplichtig zijn. Dit zou in de praktijk kunnen leiden tot meer aanvragen omgevingsvergunning. Ook zien we dat het aantal warmtepompen en airco’s (of andere installaties) toeneemt met als gevolg dat het aantal geluidklachten ook kan toenemen. Ook dit heeft effect op VTH.

Om risico’s te kunnen inschatten wordt normaliter jaarlijks een risicoanalyse uitgevoerd. De risico-analyse vormt de basis voor het jaarlijkse uitvoeringsprogramma VTH. Voor de jaarlijkse risicoanalyse wordt gebruik gemaakt van een risicoanalysemodel dat transparant is en zo mogelijk aansluit op hetgeen in de regio wordt toegepast. Per taakveld worden de wettelijke taken in beeld gebracht door het team handhaving en de juridische medewerk(s). Vervolgens wordt per taak het negatieve effect bepaald.

Het negatieve effect dat het niet uitvoeren van een handhavingstaak kan hebben, is bepaald aan de hand van de aspecten fysieke veiligheid en gezondheid, alsmede hinder/leefbaarheid.

Er is gekozen voor (alleen) deze aspecten omdat deze het beste aansluiten bij de visie van de gemeente: het verkrijgen en/of behouden van een veilige, duurzame, gezonde en leefbare omgeving voor burgers, bedrijven, verenigingen, instellingen en bezoekers. Ook zijn deze het meest objectief. Om een goede inschatting te kunnen maken van de risico’s per handhavingstaak wordt per taakveld door deskundigen het model ingevuld. Daarbij worden ook per taakveld, per thema en per variabele weegfactoren toegekend. Vervolgens wordt naar het eindresultaat gekeken om te kijken of dit klopt met het gevoel van de (ervarings)deskundigen/toezichthouders en het ‘algemene beeld’ van de lokale situatie. Voor 2023 wordt nog aansluiting gezocht bij het algemene beeld zoals opgenomen in het VTH-beleid.

In 2021 is door de provincie tot een succesvolle aanbesteding gekomen van een nieuwe risicoana-lysetool voor zowel OD-taken als thuistaken. De aanbesteding is gegund. Op regionaal niveau is vervolgens in 2021 verder samengewerkt aan optimalisatie van de nieuwe risicoanalysetool en de omgevingsanalyse voor de OD. In september 2022 heeft het college besloten om de risicoanalysetool voor de OD-taken vast te stellen en de kerngroep VTH Twente opdracht te geven met een voorstel te komen voor verdere implementatie van de tool waaronder het bepalen van een ambitieniveau. Voor een nieuwe risicoanalysetool voor de thuistaken zijn in 2022 ook vorderingen gemaakt. In oktober en november 2022 hebben onder begeleiding invulsessies voor Wabo (bestaande bouw en Wkb), RO, APV/bijzondere wetten en brandveilig gebruik plaatsgevonden.

In (een gedeelte van) 2023 wordt de huidige risicoanalyse nog gebruikt totdat de nieuwe risicoanalyse door het college wordt vastgesteld (in combinatie met actualisatie van het VTH-beleid). Naar verwachting houdt de nieuwe risicoanalyse echter niet een zodanige verschuiving van prioriteiten in dat het UP hier tussentijds op moet worden aangepast.

Interbestuurlijk toezicht (IBT) is het toezicht door de ene overheid op de uitvoering van taken door een andere overheid. Het provinciaal interbestuurlijk toezicht heeft als doel inzicht te krijgen in de risico’s bij de uitvoering van medebewindstaken. Dat zijn taken die gemeenten in opdracht van provincie of rijk uitvoeren. Daardoor komen knelpunten tijdig in beeld en kan er worden bijgestuurd. In mei 2022 heeft het IBT-jaargesprek plaatsgevonden. Doel van dat ambtelijke gesprek is dat het IBT een vroegtijdig beeld krijgt van het mogelijke kleurbeeld in 2022 en om te informeren naar de stand van zaken inzake de verbeterpunten. De provincie heeft het kleurbeeld Wabo 2021 voor de gemeente Oldenzaal met groen beoordeeld. Bij het kleurbeeld zijn ook verbeterpunten opgenomen. Een groot gedeelte hiervan is in 2022 opgepakt. Vooralsnog gaan we ervanuit dat het kleurbeeld voor 2022 ook groen zal zijn. Het definitieve beeld wordt door Gedeputeerde Staten vastgesteld in het 1e kwartaal van 2023.

Onderstaande tabel laat de verbeterpunten voor 2022 zien en de acties die we daarop hebben genomen in het jaarverslag 2021 en dit UP.

De capaciteit op het gebied van vergunningverlening binnen de gemeente Oldenzaal is onder te verdelen in vergunningverlening Wabo (bouwen en ruimtelijke ordening) en vergunningverlening APV/bijzondere wetten. Voor de berekening van de beschikbare capaciteit is uitgegaan van een gemiddeld aantal productieve uren per fte van 1550 uur.

De begrote juridische capaciteit in uren is weergegeven in onderstaande tabel.

Volgens het VTH-beleid fysieke leefomgeving is sinds 2020 de vergunningenstrategie als vast onder-deel opgenomen in het uitvoeringsprogramma.

Samengevat komt het erop neer dat hoe groter de technisch-inhoudelijke complexiteit, hoe zorgvul-diger en specifieker de toetsing dient plaats te vinden. En hoe groter de sociaal-maatschappelijke complexiteit, hoe zorgvuldiger het proces dient plaats te vinden (afstemming, overleg etc.). Vergunningen waarbij het niet naleven van de voorschriften leidt (of kan leiden) tot grote schade aan de leefomgeving, de volksgezondheid, de veiligheid en natuur worden intensiever behandeld dan aanvragen waarbij dat minder het geval is.

Deze vergunningenstrategie verstaat onder vergunningverlening:

• •

  het verlenen, (gedeeltelijk) weigeren, schorsen of (gedeeltelijk) intrekken van een (omgevings)vergunning (mogelijk als onderdeel van een legalisatietraject);

• •

  het behandelen van een melding;

• •

  het behandelen van een ontheffing;

• •

  het beoordelen van gelijkwaardigheid;

• •

  het opstellen van een gedoogbeschikking (zie hiervoor de gedoogstrategie);

• •

  het besluit nemen over het al dan niet vereisen van een MER (m.e.r.-beoordeling) en;

• •

  het actualiseren van een vergunning.

Deze strategie heeft betrekking op alle wet- en regelgeving waarvoor de gemeente binnen het domein van het omgevingsrecht bevoegd gezag is. De uitvoering is gericht op een integrale benadering van wetten en besluiten die vallen onder de Wabo met een signaalfunctie voor wat betreft APV/bijzondere wetten en vice versa.

De vergunningenstrategie is een beslissingsondersteunend model bij het komen tot een bij de omgeving passend kader bij elk besluit. De vergunningenstrategie heeft de volgende doelen:

• •

  vaststellen van gezamenlijke uitgangspunten die het bevoegd gezag kan toepassen in de zorg voor de woon- en leefomgeving;

• •

  mogelijk maken van ruimtelijk-economische initiatieven met acceptabele gevolgen voor de fysieke woon- en leefomgeving;

• •

  maximale inzet van mogelijkheden voor innovatie; onder meer op het gebied van veiligheid, gezondheid en duurzaamheid;

• •

  uniformeren van het proces van vergunningverlening ter vermindering van regeldruk;

• •

  bieden van uitgangspunten voor het werken als één overheid en;

• •

  signaleren en verkleinen van het risico op latere omgevingsproblemen.

Met het vaststellen van de vergunningenstrategie voldoet het bevoegd gezag aan de eis vanuit de Wabo om een strategie voor vergunningverlening toe te passen. Dit is grotendeels een vastlegging van de bestaande werkwijze. De uitvoering van vergunningverlening aan de hand van een strategie past in een cyclisch proces waarvoor de BIG 8 wordt gebruikt (plan, do, check, act). Voor de uitwerking van de vergunningenstrategie verwijzen wij naar bijlage 2.

Vertrekpunt is en blijft dat Oldenzaal een veilige, gezonde, leefbare en duurzame stad wil zijn, waarbij de gemeente uitgaat van een gedeelde verantwoordelijkheid tussen gemeente, burgers, bedrijven, verenigingen en instellingen. Het veilig en gezond houden van stad en bewoners is de basis voor de leefbaarheid. Veiligheid en (volks)gezondheid hebben daarom de hoogste prioriteit, zowel in het kader van vergunningverlening als bij toezicht en handhaving.

Vergunningverlening is hierin meer reactief omdat de gemeente hiervoor afhankelijk is van ontwikkelingen in de markt. Insteek is om alle vergunningen binnen de wettelijke termijn af te doen. Prioritering ligt daarom op deze wettelijke termijnen. Ten aanzien van de omgevingsvergunning voor de activiteiten bouwen en milieu (eventueel gecombineerd met andere activiteiten) wordt in de regel gestuurd op vooroverleg. Dit om de haalbaarheid van een plan in een vroeg stadium te beoordelen en sturing te geven aan een plan. Bij toetsing ligt de nadruk altijd op veiligheid en gezondheid.

Met de gemaakte keuzes voor ambitie en prioriteit zijn de benodigde en beschikbare capaciteit in balans. Daarbij is weinig of geen ruimte voor onvoorziene of aanvullende activiteiten.

In bijlage 3 is het totaaloverzicht weergegeven voor bouwen en ruimtelijke ordening in 2023. De te besteden uren wijken ten opzichte van 2022 niet veel af.

3.3.1Bouwen, RO en monumenten

Bouw en RO

2023 staat voor een groot deel (opnieuw) in het teken van de naderende inwerkingtreding van de Ow en de Wkb. Voor de bouw en RO gerelateerde taakvelden heeft dit vooral in 2022 om veel inspan-ningen gevraagd. Zowel organisatorisch als qua kennis, kunde en capaciteit moesten we klaar zijn voor de inwerkingtreding die gepland stond voor 1 januari 2023. Die datum is echter op het laatste moment uitgesteld naar 1 juli 2023. Ondanks dat een groot aantal acties al zijn uitgevoerd, brengt de invoering van de Ow en de Wkb ook langjarig extra werk met zich mee. In 2022 is door de gemeente-raad een transitieplan vastgesteld zodat duidelijk is welke stappen we de komende jaren nog moeten zetten en wat dat vraagt van de ambtelijke organisatie. De belangrijkste werkprocessen onder de Ow zijn in kaart gebracht. In de praktijk moet blijken of volgens deze processen gewerkt wordt of dat ze moeten worden aangepast. Om voldoende kennis te hebben van de Ow en de Wkb willen de betrokken medewerkers graag cursussen volgen, waaronder voor het Bbl.

Als gemeente staan we in 2023 ook voor andere belangrijke ontwikkelingen die van invloed zijn op VTH, zoals de woningbouwversnellingsopgave en de energietransitie. Als gevolg van de woningbouw-versnelling is de verwachting dat het aantal aanvragen omgevingsvergunning op korte termijn toe-neemt. Zie ook hoofdstuk 2.4 voor de ontwikkelingen die van invloed zijn op VTH.

Daarnaast zijn de vergunningverleners Wabo sinds begin 2022 gaan werken met het nieuwe program-ma Squit2020. De overgang en het werken met het nieuwe programma heeft de nodige inzet gekost. Uit de eerste ervaringen is gebleken dat het systeem niet aansluit bij dat wat wij wensen en verwach-ten van het programma. In 2023 wordt bekeken of er mogelijkheden zijn om alsnog een ander program-ma te implementeren. Bij een eventuele overstap is de verwachting dat de overgang ook weer de nodige inzet kost

Naast toetsing van aanvragen is en blijft er ook een belangrijke rol voor het vooroverleg weggelegd. Oldenzaal stimuleert aanvragers om eerst een vooroverleg plan in te dienen voordat men tot een formele aanvraag komt. Dit doen we om op een laagdrempelige en klantvriendelijke manier een aanvraag te kunnen beoordelen of het plan kans van slagen heeft. De beoordeling gebeurt meestal in de werkgroep principeverzoeken waarin zowel vergunningverleners, juristen als RO’ers zitting hebben. Deze werkwijze sorteert al voor op de Ow.

Monumenten

Voor aanvragen omgevingsvergunning die gemeentelijke monumenten en rijksmonumenten raken, geldt dat naast de welstandscommissie ook de monumentencommissie om advies wordt gevraagd. In aanloop naar de Ow is de werkwijze met Het Oversticht geëvalueerd. Onder de Ow worden de monumentencommissie en de welstandscommissie samengevoegd in één nieuwe commissie, te weten de adviescommissie omgevingskwaliteit. De stadsbouwmeester is lid van deze commissie. Het is de bedoeling dat de huidige ‘Oldenzaalse’ werkwijze ook onder de Ow wordt voortgezet.

Gemeente Oldenzaal heeft op dit moment de ‘Erfgoedverordening 2010’ en deze is sinds 2010 in werking. In oktober 2022 heeft de gemeenteraad de ‘Erfgoedverordening Oldenzaal 2022’ vastgesteld. Op het moment dat de Ow in werking treedt, treedt de nieuwe ‘Erfgoedverordening Oldenzaal 2022’ in werking en is de ‘Erfgoedverordening 2010’ ingetrokken.

3.3.2APV en Bijzondere wetten

De meeste aandacht gaat uit naar de evenementen- en alcoholvergunningen. Het tijdig afhandelen van een evenementenvergunning heeft de hoogste prioriteit.

Daarnaast gaat onze aandacht in 2023 uit naar het volgende:

• •

  actualiseren van de alcoholvergunningen naar aanleiding van administratieve controles door de boa’s;

• •

  aanpassen van de APV op de Ow;

• •

  vaststellen van het evenementenbeleid;

• •

  actualiseren en vaststellen van het inrijontheffingen beleid;

• •

  omzetten van briefsjablonen vanuit Squit20/20 naar RX Mission en;

• •

  bij het bespreken en afhandelen van aanvragen evenementenvergunningen heeft geluid en afval, in het kader van duurzaamheid, onze aandacht.

De capaciteit op het gebied van toezicht en handhaving binnen de gemeente Oldenzaal is onder te verdelen in handhaving Wabo (milieu, bouwen en ruimtelijke ordening) en handhaving openbare ruimte (APV/bijzondere wetten). Voor de berekening van de beschikbare capaciteit is uitgegaan van een gemiddeld aantal productieve uren per fte van 1550 uur.

De begrootte juridische capaciteit in uren is weergegeven in onderstaande tabel.

Vertrekpunt is en blijft dat Oldenzaal een veilige, gezonde, leefbare en duurzame stad wil zijn, waarbij de gemeente uitgaat van een gedeelde verantwoordelijkheid tussen gemeente, burgers, bedrijven, verenigingen en instellingen. Het veilig en gezond houden van stad en bewoners is de basis voor de leefbaarheid. Veiligheid en (volks)gezondheid hebben daarom de hoogste prioriteit. Voor andere regels, zoals bijvoorbeeld het gebruik van de openbare ruimte, ligt dit anders. Veiligheid en (volks)ge-zondheid zijn daar minder vaak direct in het geding en de gemeente is dan eerder faciliterend dan sturend.

De volgende zaken hebben altijd een hoge tot zeer hoge prioriteit:

• •

  alle zaken waarbij de veiligheid en/of gezondheid in het geding is;

• •

  officiële verzoeken tot handhaving;

• •

  repressieve handhaving (afronding van lopende handhavingsprocedures);

• •

  ondermijning;

• •

  meldingen van geluid- en geuroverlast en

• •

  afval (illegale dump, controle aanbieden afval, zwerfafval).

Op het gebied van ruimtelijke ordening geldt dat voor de gemeente de handhaving van omgevingsver-gunningen voor de realisatiefase en voor de gebruiksfase hoge prioriteit heeft. Handhaving van regels die betrekking hebben op de leefbaarheid van de stad heeft doorgaans een lagere prioriteit dan die betrekking hebben op veiligheid en gezondheid.

De prioriteit ligt niet bij vergunningvrij bouwen: deze bouwwerken worden steekproefsgewijs gecontroleerd evenals kapvergunningen, reclamevergunningen, vergunningen voor erfafscheidingen etc.

Meldingen die via het KCC binnenkomen worden, met uitzondering van meldingen met gevaar voor veiligheid of gezondheid, niet allemaal opgepakt. De melder wordt hiervan op de hoogte gesteld. Er wordt een beroep gedaan op het zelf-oplossende vermogen van onze inwoners.

Met de gemaakte keuzes voor ambitie en prioriteit zijn de benodigde en beschikbare capaciteit in balans. Daarbij is weinig of geen ruimte voor onvoorziene of aanvullende activiteiten.

In bijlage 4 is het totaaloverzicht weergegeven voor bouwen en ruimtelijke ordening in 2023. De te besteden uren wijken ten opzichte van 2022 niet veel af. Wel is de controle op evenementen specifiek benoemd, omdat deze steeds meer uren toezicht vragen.

4.3.1Toezicht bouwen en slopen

In de eerste plaats wordt benadrukt dat nooit alles kan worden gecontroleerd. Er is altijd sprake van een momentopname en het gaat om een planning. De bouwer blijft zelf verantwoordelijk, deze dient te bouwen conform het Bouwbesluit en conform de verleende vergunning.

Bij het toezicht op verleende vergunningen worden verschillende soorten vergunningen onderschei-den. Vergunningen die ieder een eigen onderbouwde manier van toezicht kennen. Niet alle vergun-ningen worden bij voorbaat al gecontroleerd. Controlemomenten vinden, afhankelijk van het soort vergunning, plaats op specifieke momenten gedurende de bouw.

Sinds de invoering van de Wabo en het Bor kan meer vergunningsvrij worden gebouwd. Dat betekent deels een verschuiving van toezicht/controle op vergunningen naar controle illegale bouw of aanschrij-ving Wabo.

Bij de afloop van een tijdelijke vergunning voor de activiteit bouwen (en gebruik) is de controle op de afloop van de termijn een specifiek aandachtspunt.

Bij vergunningen voor de activiteit slopen wordt onderscheid gemaakt tussen slopen met en zonder asbest en sloopmeldingen. Oldenzaal is een relatief compact gebied, waardoor slopen al snel hinder of gevaar kan opleveren voor de omgeving. Daarom is aan het toezicht op vergunningen met asbest of op een risicolocatie een hoge prioriteit toegekend. Bij sloopmeldingen is het risico eveneens hoog, omdat de kans op een overtreding relatief groot is, evenals de aanwezigheid van asbest. Daarom wordt het zinvol geacht om alle sloopmeldingen te controleren. Eventueel wordt extra informatie verschaft via de KOM en de gemeentelijke website. In het geval van een asbestcalamiteit kunnen de handhavers Wabo ingeschakeld worden.

De controles op slopen met asbest wordt uitgevoerd door de ODT. De gemeente heeft een signaalfunctie.

4.3.2Toezicht ruimtelijke ordening en overige

Onder handhaving van de (on)bebouwde omgeving valt het toezicht op bestemmingsplannen en overige taken. Onder toezicht bestemmingsplannen valt: illegale bouw, illegaal gebruik van bouwwerken/terreinen. Daarnaast zijn er nog overige taken, te weten: illegale sloop, illegale reclame, aanschrijving Wabo, Woningwet en Monumentenwet. In de urenbegroting is daarvoor de post ‘illegale activiteiten’ opgenomen.

In principe wordt er door de toezichthouders Wabo niet afzonderlijk algemeen toezicht gehouden op handhaving van onbebouwde omgeving (Ro/overig). De toezichthouders komen namelijk al in elk deel van de gemeente door de wijze waarop toezicht op de vergunningen is georganiseerd. Daardoor zijn geen extra uren voor “algemene gebiedscontroles” nodig. Er wordt in 2023 alleen specifiek gecontro-leerd op de diverse onderdelen naar aanleiding van interne of externe meldingen (‘piepsysteem’), handhavingsverzoeken of eigen/collegiale waarnemingen tijdens- en op weg naar reguliere andere controles. Illegale bouw zichtbaar vanaf de openbare weg heeft daarbij hoge prioriteit, evenals illegaal gebruik en illegale sloop.

Project jaarlijkse controle mogelijk risicovolle vervallen complexen.

In 2006 heeft de Inspectie VROM een landelijk project uitgevoerd inzake inventarisatie mogelijk risicovolle locaties. Voor Oldenzaal kwamen daar een viertal mogelijk risicovolle vervallen complexen uit naar voren. Deze zijn toen allemaal gecontroleerd en, waar nodig, is actie ondernomen. In 2007 kwam de inspectie tot de conclusie dat verdere handhaving niet nodig was. Sindsdien worden de meeste van deze locaties nog geregeld gecontroleerd. Jaarlijks worden alle oude alsmede nieuwe locaties (opnieuw) gecontroleerd en is de situatie vastgelegd. Waar nodig is/wordt nadere actie ondernomen. Ook in 2023 worden deze complexen minimaal één keer gecontroleerd op veiligheid en, indien van toepassing, gezondheid. Er wordt actie ondernomen als de veiligheid en/of gezondheid in het geding is.

4.3.3Toezicht brandveilig gebruik

De hoofdtaak op het gebied van brandveilig gebruik is het controleren van bouwwerken waarvoor een gebruiksvergunning is verleend of een gebruiksmelding is ingediend. Dit is het regulier toezicht op de brandveiligheid bij gebruiksvergunningplichtige bouwwerken. Doel van toezicht brandveilig gebruik is het bevorderen van brandveilige gebouwen in de gemeente. Oldenzaal werkt conform het toezicht model brandveiligheid van de Brandweer Twente waarin de risicobenadering is weergegeven (bijlage 5). Deze is ten opzichte van voorgaande jaren niet aangepast.

Volgens de risicoanalyse hebben met name gezondheidszorgfuncties met niet-zelfredzame en/of bedlegerige bewoners en logiesfuncties met meer dan 50 personen een hoge prioriteit. Bij de priori-tering is aan fysieke veiligheid groot gewicht toegekend ten opzichte van hinder/leefbaarheid (80: 20). Zowel vergunningen als meldingen worden periodiek gecontroleerd. Deze zijn afgestemd met de regionale brandweer.

4.3.4Toezicht evenementen

Specifiek voor toezicht op evenementen zijn circa 260 uren gepland in 2023. In de praktijk blijkt dat de bouwwerken (tenten, podia, etc.) steeds massaler en groter worden. Deze bouwwerken met bijbeho-rende constructies vragen steeds meer toezicht van de toezichthouders. Het betreft hier meestal de bouwwerken bij de grotere b- en c-evenementen. Tevens wordt er samen met de BOA’s op de alge-hele veiligheid gecontroleerd. Ook worden er tijdens de evenementen meer controle-uren gevraagd; denk hierbij aan geluidsmetingen en controle eindtijden.

4.3.5Meldingen (klachten) bij bouwen en ruimtelijke ordening

Toezicht kan plaatsvinden door middel van regulier toezicht, maar ook op basis van meldingen van derden via het KCC. Dit laatste is wat we verstaan onder ‘piepsysteem’. Over het algemeen hebben meldingen betrekking op illegale bouw/ illegaal gebruik. De meldingen die gevaar opleveren voor de veiligheid of volksgezondheid worden in ieder geval opgepakt. We krijgen ook steeds meer meldingen over geluidsoverlast van installaties (waaronder warmtepompen en airco’s). Waar nodig wordt dit afgestemd met de ODT.

4.3.6Handhaving bouwen en ruimtelijke ordening

Handhaving gebeurt volgens de op 1 juli 2015 vastgestelde Landelijke Handhavings- en Gedoogstrategie en ons VTH-beleid.

Het betreft hier taken die niet zijn overgedragen aan de ODT. Bedrijf gerelateerde milieuzaken worden vanaf 1 januari 2019 afgehandeld door de ODT.

4.4.1Ondermijning

Ondermijnende criminaliteit raakt ons allemaal en komt ook voor in een stad als Oldenzaal. De aanpak van ondermijning is een belangrijk speerpunt uit het integrale veiligheidsbeleid van de gemeente Oldenzaal. Als lokale overheid pakken we onze verantwoordelijkheid hierin, samen met de politie en het Regionaal Informatie en Expertise Centrum Oost-Nederland (RIEC). Signalen worden via een casustafel Noord Oost Twente uitgewerkt en acties worden voorbereid. Jaarlijks voeren we diverse integrale controles uit samen met de politie, ODT, NVWA, douane, sociale recherche, l-SZW en L.I.V. Tot de ondermijningstaken behoren ook het toezicht en de sluiting van drugspanden.

4.4.2Casemanager handhaving

Voor de afstemming met de ODT is een casemanager handhaving aangesteld. Hierbij worden de volgende taken uitgevoerd:

• •

  contactpersoon tussen ODT en gemeente Oldenzaal m.b.t. toezicht/handhavingszaken;

• •

  coördinatie tussen ODT en gemeente Oldenzaal m.b.t. meldingen over milieubedrijven;

• •

  de casemanager speelt een rol bij de totstandkoming van het gemeentelijk uitvoeringsprogramma en het uitvoeringsprogramma van de ODT;

• •

  samen met overige toezichthouders en de medewerkers veiligheid is de casemanager de ogen en oren van de gemeente Oldenzaal voor de ODT m.b.t. actuele mutaties in het milieubedrijvenbestand en voor wat betreft illegale sloop asbest en;

• •

  inhoudelijke ondersteuning accounthouder ODT; een onderdeel hiervan is de voorbereiding van het portefeuillehoudersoverleg van de ODT.

4.4.3Controle evenementen

Het betreft hier onder andere de geluidsmetingen. Omdat er integraal wordt gehandhaafd wordt hierbij ook het brede toezicht op de verleende vergunningen meegenomen. Deze taak vraagt steeds meer inzet in verband met/gelet op de veiligheid en gezondheid van betrokkenen.

4.4.4Meldingen (klachten)

Prioriteiten worden gesteld op basis van veiligheid en volksgezondheid. Deze meldingen (klachten) worden geregistreerd in het Medewerkersportaal waarin het KCC een belangrijke rol vervuld in het aannemen en doorzenden daarvan. Veelal gaan deze meldingen over in het reguliere toezicht- en handhavingstraject.

Toezicht op basis van de APV en Bijzondere Wetten richt zich met name op het toezicht in de fysieke leefomgeving, toezicht evenementen, toezicht horeca, illegaal gebruik van de openbare ruimte, toezicht op het hondenpoepbeleid, toezicht parkeren, toezicht op het aanbieden van huishoudelijk en bedrijfsafval.

4.5.1Evenementen

Voor 2023 zijn in totaal 555 uren begroot voor het houden van toezicht bij opbouw van en tijdens evenementen. Hierbij zijn de toezichthoudende taken als volgt in te delen:

• •

  toezicht en controle voorafgaand aan het evenement, tijdens de opbouwfase. Dit betreft vooral controle van bouwconstructies, brandbeveiligingsvoorschriften, vluchtwegen en aanrijroutes van hulpdiensten en;

• •

  toezicht en controle tijdens het evenement. Dit zal veelal ’s avonds en in het weekend zijn. De controles bestaan dan voornamelijk uit controle van de Alcoholwet, het nakomen van voorschriften van de evenementvergunning zoals eindtijden en geluidsniveau.

Meldingen klein evenement:

Bij meldingen klein evenement (bijv. een buurtfeest) bestaat de behoefte dat steekproefsgewijs wordt gecontroleerd of het evenement terecht is afgedaan met een melding of dat eigenlijk een vergunning noodzakelijk is.

4.5.2Horeca

In 2023 voldoen 4 boa’s aan de opleidingseisen die worden gesteld aan de handhaving in het kader van de Alcoholwet.

In 2023 zijn, zoals vastgelegd in handhavingsbeleid horeca, de volgende handhavingsacties gepland:

• •

  er worden leeftijdsgrenzeninspecties uitgevoerd bij de horeca inrichtingen;

• •

  bij evenementen waar een ontheffing is verleend voor het schenken van drank wordt steekproefsgewijs gecontroleerd op het schenken aan personen jonger dan 18 jaar;

• •

  op basis van het aanwijzingsbesluit gebieden verboden Alcoholwet vindt afstemming plaats tussen de toezichthouder, de coördinator van de gemeente, de politie en jeugdopbouwwerk om te inventariseren op welke locaties hangjongeren zich ophouden, waarvan het vermoeden bestaat dat deze alcoholhoudende drank bij zich hebben. Op basis hiervan worden gerichte controles in de openbare ruimte uitgevoerd;

• •

  er worden jaarlijks horeca inrichtingen in de avond-/nachturen gecontroleerd op de aanwezigheid van een leidinggevende én of barpersoneel aan reeds beschonken personen schenkt en

• •

  met het formuleren van bovenstaande doelen en instrumenten zouden niet alle drankverstrekkers in Oldenzaal worden gecontroleerd. Om dit te voorkomen geldt algemeen dat minimaal één keer per jaar een basiscontrole wordt uitgevoerd bij alle alcoholverstrekkers (130) op regels van de Alcoholwet en de Alcoholverordening.

In geval van overtreding wordt conform de vastgestelde sanctiestrategie gehandeld.

4.5.3Afval

Door samenwerking van het team Handhaving, team Buitenbeheer en Twente Milieu wordt extra ingezet op handhaving (1550 uren). De aanpak van zwerfafval, bij plaatsingen bij afvalcontainers en illegale dump van afval is hier onderdeel van. Extra inzet op deze drie genoemde thema's is noodzakelijk. Huishoudens en inwoners die niet op de juiste manier hun afval aanbieden of zich daarvan illegaal ontdoen, worden waar mogelijk direct beboet.

4.5.4Handhaving openbare ruimte (BOA’s)

Onder openbare ruimte (algemeen toezicht) vallen controles van bijvoorbeeld uitstallingen op straat, graffiti en vernielingen. Onder wegen/verkeer en marktverordening valt onder ander de controle op (brom)fietsen tijdens de markt. Ook de controle venstertijden in de binnenstad valt hieronder.

Het doel van handhaving openbare ruimte is het waarborgen en verbeteren van de veiligheid en leefbaarheid in Oldenzaal. De volgende uitgangspunten worden gehanteerd:

• •

  preventief toezicht is belangrijk: voorkomen is beter dan genezen;

• •

  de veroorzaker betaalt: schade wordt verhaald of ongedaan gemaakt door de veroorzaker;

• •

  bij overtredingen wordt een proces-verbaal of een kennisgeving van bekeuring uitgeschreven. Waar mogelijk wordt de bestuurlijke strafbeschikking toegepast en;

• •

  signalerende functie voor anderen. De boa’s zijn de ogen en oren op straat.

4.5.5Meldingen Openbare Ruimte (MOR)

Overtredingen worden op verschillende manieren onder de aandacht van de stadstoezichthouders gebracht. Een melding wordt vastgelegd in het medewerkersportaal door het KCC en wordt in behan-deling genomen. Urgente veiligheidsvraagstukken krijgen voorrang bij de inzet van beschikbare capa-citeit. Als direct tegen de overtreding wordt opgetreden wordt een proces-verbaal of een kennisgeving van bekeuring uitgeschreven. Het afhandelen van meldingen wordt veelal meegenomen tijdens het reguliere toezicht. Op jaarbasis worden ongeveer 1800 meldingen opgepakt.

In hoofdstuk 5 van het VTH-beleid is over borging, monitoring en registratie het volgende geschreven:

Voor een goede uitvoering van het VTH-beleid en het daaruit voortvloeiende jaarlijkse uitvoeringspro-gramma is een goede uitvoeringsorganisatie onontbeerlijk. Dit betekent dat de gemeente bij de inrich-ting van haar organisatie rekening moet houden en voorwaarden moet scheppen om een goede borging van een effectieve en efficiënte uitvoering mogelijk te maken en tevens kan voldoen aan de eisen zoals gesteld in de kwaliteitscriteria 2.1 (KPMG).

Om deze kwaliteit te borgen worden voor een goede uitvoering de volgende instrumenten ingezet:

• •

  communicatie en voorlichting; streven naar spontane naleving van regels en daarmee het bewerk-stelligen van gewenst gedrag. Om dit te bewerkstelligen zullen de communicatie en voorlichting een vooruitgeschoven rol moeten krijgen;

• •

  Samenwerken met andere organisaties; in het kader van efficiënte, klantvriendelijkheid en wet- en regelgeving wordt steeds meer samengewerkt met andere handhavende instanties die actief zijn op het grondgebied van de gemeente;

• •

  monitoring en registratie; om na te kunnen gaan of de beleidsdoelen en de hieruit voortvloeiende werkzaamheden zijn uitgevoerd en deze inspanningen zijn gehaald, is het belangrijk dat er monitoring en registratie plaatsvindt. In het jaarverslag worden de gemaakte keuzes van uit het uitvoeringsprogramma (cijfermatig) toegelicht en worden de resultaten van het afgelopen jaar vastgesteld en

• •

  verslaglegging; in het jaarverslag wordt het jaarprogramma zoals vastgesteld in het uitvoeringspro-gramma geëvalueerd en wordt verantwoording afgelegd over de uitvoering van het VTH-beleid.

Registratie spreekt voor zich. Getallen zeggen op zich niet zoveel over de effectiviteit van de inspanningen, maar ze maken het proces wel inzichtelijk. Ook worden niet enkel de individuele cijfers beoordeeld, maar vooral de verhoudingen tussen deze cijfers en de ontwikkelingen over een lange periode geven een beeld en een uitkomst. Voor monitoring en registratie wordt gebruik gemaakt van de beschikbare geautomatiseerde systemen.

Via monitoring kan (tussentijds) worden nagegaan of de beleidsdoelen en de hieruit voortvloeiende werkzaamheden zijn uitgevoerd en of deze inspanningen kunnen worden gehaald, dan wel zijn gehaald. De algemene doelen zijn benoemd en nader uitgewerkt in hoofdstuk 2.3 en de bijbehorende tabel. Hierin is ook aangegeven hoe wordt gemonitord en hoe vaak dit gebeurt.

Monitoring op taken van de gemeente en de ODT vindt daarnaast onder andere op de volgende wijze plaats:

• •

  vergunningverleners van de gemeente passen het vier-ogen principe toe bij de controle van omgevingsvergunningen. Dit houdt in dat casemanagers omgevingsvergunningen van elkaar tegenlezen waarbij ook de op te leggen leges worden gecontroleerd;

• •

  omgevingsvergunningen die geweigerd worden, worden altijd bestuurlijk afgestemd;

• •

  er vinden tweewekelijkse teamoverleggen plaats van zowel team vergunningen, toezicht en handhaving als de juridische medewerkers van de gemeente waarin per medewerker wordt besproken welke zaken iedereen heeft, wat de stand van zaken is en wat de knelpunten zijn (zaak gerelateerd en personele werkdruk);

• •

  er vindt tweewekelijks overleg tussen team toezicht en handhaving en de juridisch medewerkers van de gemeente waarin per lopende handhavingszaak of per lopend project (zowel gemeente-taken als ODT-taken) de huidige stand van zaken wordt besproken en de te nemen acties. De gemeente heeft contact met de ODT over de huidige stand van de zaken;

• •

  er vindt elk kwartaal een sessie plaats om de stand van zaken te monitoren ten aanzien van de in het UP opgenomen ontwikkelingen en doelen;

• •

  in het kader van interne controles worden met betrekking tot vergunningverlening elk half jaar cijfers aangeleverd over onder andere het aantal ingekomen aanvragen, verleende vergunningen en de te verwachten leges;

• •

  er vindt periodiek een accounthouderoverleg plaats tussen de gemeente en de ODT. Er wordt dan gekeken naar gerealiseerde aantallen en gerealiseerde uren. Hierbij zijn aanwezig de teamleiders vergunningverlening, toezicht en handhaving, de accountmanager van de gemeente en de accountmanager van de ODT en

• •

  twee à driemaal per jaar wordt de gemeente door de ODT geïnformeerd middels een periodieke rapportage.

Als uit de monitoring blijkt dat de beleidsdoelen niet kunnen worden gehaald omdat er zich onvoor-ziene omstandigheden voordoen, dan moet worden gekeken of deze onvoorziene omstandigheden tijdelijk van aard zijn dan wel langdurig impact gaan hebben op onze organisatie.

Onder onvoorziene omstandigheden wordt onder andere verstaan: niet geplande en voorziene ontwik-kelingen (lokaal, regionaal en landelijk), rampscenario’s, marktwerking en uitval van medewerkers.

Bij omstandigheden die tijdelijk van aard zijn en meer vergen van de betrokken medewerkers kan worden besloten tijdelijk ondersteuning te regelen in de vorm van bijvoorbeeld inhuur of waar mogelijk tijdelijke interne ondersteuning. Ook zou in dit geval over kunnen worden gegaan tot tijdelijke aanpas-sing van de prioriteiten binnen dit UP, waarbij de werkzaamheden met de minste impact op de veilig-heid en (volks)gezondheid als laagst worden geprioriteerd. Hierover wordt in het jaarverslag gerap-porteerd.

Bij onvoorziene omstandigheden die langdurige impact hebben op onze organisatie en die meer vergen van de betrokken medewerkers, moet worden bekeken welke gevolgen dit gaat hebben voor dit UP en of extra personele inzet of afschaling van doelen/prioriteiten noodzakelijk is. Indien nodig moet het UP hier tussentijds op aangepast worden. Bij langdurige impact wordt hier in ieder geval over gerapporteerd in het jaarverslag en wordt met deze onvoorziene omstandigheden ook rekening gehouden in het daaropvolgende uitvoeringsprogramma.