| Organisatie | Lingewaard |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Beleidsnotitie tankstations/motorbrandstofverkooppunten |
| Citeertitel | Beleidsnotitie tankstations/motorbrandstofverkooppunten |
| Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
| Onderwerp | ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer |
| Eigen onderwerp |
Geen
Onbekend
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 12-03-2015 | nieuwe regeling | 24-02-2015 Lokale (gemeente)krant, 11-03-2015 |
Hoofdstuk 1 Inleiding en achtergronden
Bij de gemeente Lingewaard zijn in 2013/2014 meerdere (informele) aanvragen binnengekomen voor de vestiging/uitbreiding van tankstations. Om aan (toekomstige) initiatiefnemers duidelijkheid te bieden hoe hun aanvragen beoordeeld worden is dit beleidsdocument opgesteld. Dit document beschrijft eerst algemene achtergronden van tankstations of brandstofvulpunten. Daarna wordt bekeken waar de huidige tankstations zich binnen de gemeente bevinden. Tenslotte wordt een kader geformuleerd waaraan nieuwe initiatieven getoetst worden. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘’openbare’’ tankstations en tankstations bij bedrijven, waar getankt wordt op eigen grond en voor eigen gebruik.
De verkoop van benzine, diesel en autogas is een aparte vorm van detailhandel met geheel eigen kenmerken. Het gaat om brand- en explosiegevaarlijke stoffen, die daarom niet overal in de gemeente kunnen worden geaccommodeerd. In de milieuwetgeving worden er specifieke eisen gesteld aan de verkoop van brandstoffen in het algemeen en aan LPG in het bijzonder. Het aspect externe veiligheid speelt daarbij een grote rol. Denk daarbij aan de bevoorradingsroutes. Ook spelen verkeersaspecten een rol. Een tankstation kan dus niet overal gevestigd worden. Vestigingsbeleid is daarom noodzakelijk.
Bij het realiseren van brandstofvulpunten spelen belangen een rol. Het is daarom goed als gemeente om aan te geven waar de gemeente staat.
Voor de weggebruiker zijn voornamelijk de volgende kenmerken van tankstations van belang:
Uit oogpunt van de consument is het wenselijk om een voldoende evenwichtig verspreid aanbod van tankstations te hebben binnen de gemeente. Deze stations zijn bij voorkeur makkelijk bereikbaar en goed zichtbaar van de hoofdweg.
Voor de wegbeheerder(s), waaronder de gemeente zijn vooral de volgende kenmerken van tankstations van belang:
1.3 Huidige situatie in Lingewaard
Anno 2014 zijn er binnen de gemeente Lingewaard 9 motorbrandstofverkooppunten gevestigd. Bij één verkooppunt aan de Polseweg wordt via een gesloten pasjessysteem brandstof verkocht aan particulieren.
Vanuit onderstaand genoemde brandstofverkooppunten wordt in Lingewaard aan particulieren benzine, diesel en in een aantal gevallen LPG verkocht. Een aantal tankstations biedt extra voorzieningen zoals een tank shop, wasstraat en verhuur van aanhangwagens.
In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van tankstations binnen de gemeente.
Het huidige aanbod is ongelijk verdeeld over de gemeente/bevolking. Als gekeken wordt naar de spreiding over de gemeente dan telt Gendt relatief veel tankstations, Bemmel echter weinig. In de kleine kernen Angeren, Ressen, Loo, Doornenburg en Haalderen zijn geen tankstations gevestigd. De meeste tankstations zijn goed bereikbaar, doordat ze aan de doorgaande wegen liggen. Dit is zowel gunstig voor de personen die gaan tanken als voor de aanvoer door vrachtwagens. Alleen het tankstation van Kuster Oil aan de Galgendaal in Gendt ligt op een minder bereikbare locatie.
Hoofdstuk 2 Algemene achtergrondinformatie en ontwikkelingen tankstations
Tankstations komen in een grote verscheidenheid voor. Bij onbemande stations worden enkel motorbrandstoffen verkocht en geen andere producten. De bemande stations hebben vaak een shop en aanvullende activiteiten/voorzieningen zoals een carwash en aanhangwagenverhuur. Zo'n 90% van de tankstations wordt door zelfstandige ondernemers geëxploiteerd; een op de drie huurt daarbij de locatie van een oliemaatschappij. Het aantal tankstations, dat door de oliemaatschappijen zelf wordt geëxploiteerd, bedraagt slechts 8%.
Het aantal tankstations in Nederland blijft zeer stabiel. In 2011 waren er in totaal 4.206 tankstations ten opzichte van 4.207 tankstations in 2010. Met 16,91 miljoen inwoners betekent gemiddeld per 4.019 inwoners een tankstation. De verhouding bemande- onbemande tankstations begint te veranderen. Waren er in 2008 nog 1.115 onbemande tankstations versus 3.128 bemand, in 2011 is het aantal onbemande stations gestegen tot 1.368 tegenover 2.838 bemande stations. Uit de cijfers blijkt verder dat de ‘grote vijf”: Shell, Texaco, BP, Total en ESSO niet verder groeien in de markt maar op kleine schaal tankstations inleveren. Daar tegenover staat de groei van het aantal onbemande stations met TinQ als koploper. Ook AVIA, Firezone, Tango en Amigo behoren tot de grootste stijgers. Volgens de brancheorganisatie zijn er eerder te veel, dan te weinig tankstations en een afname van het totaal aantal tankstations ligt in de lijn der verwachting. In dat licht is het aantal aanvragen voor tankstations in Lingewaard opmerkelijk.
Volgens de BOVAG is landelijk een trek waarneembaar vanuit de bebouwde kom naar bedrijventerreinen en naar het buitengebied, veelal in de vorm van onbemande stations. Naar verwachting zal de opmars van onbemande tankstations verder doorzetten en het aantal bemande, kleine tankstations verder dalen. Verder is ook sprake van schaalvergroting.
2.1 Categorisering tankstations
Er zijn grofweg de volgende categorieën tankstations:
Al dan niet voeren van een volledig brandstof assortiment en/of overige servicevoorzieningen voor de weggebruiker, zoals een carwash (beperkte) shop, koffie en/of snackbar. Ook kunnen op het tankstationperceel verschillende functies bijeenkomen, zoals carpoolfaciliteiten, restaurant, boodschappen, openbaar vervoer en dienstverlening (post, internet afhaalpunten),
De gemeente Lingewaard kent momenteel tankstations in de categorie 1 t/m 3. Categorie 4 stations met een nog breder assortiment (onder meer met een supermarkt/wegrestaurant) komen in de gemeente niet voor. Tankstations met branchevreemde voorzieningen zijn in principe ongewenst in Lingewaard, zeker als er sprake is van de realisatie van een supermarkt. Supermarkten zijn belangrijke consumententrekkers in winkelcentra en supermarkten dragen bij aan het behoud van de fijnmazige ruimtelijke detailhandelsstructuur van de winkelcentra in Huissen, Bemmel en Gendt.
2.2 Aantal inwoners per tankstation
Gemeten naar het aantal inwoners per tankstation, blijkt dat er een stijgende lijn is qua gemiddeld aantal inwoners per tankstation. In 2005 was het aantal inwoners per tankstation in Nederland gemiddeld 3.775 inwoners. In 2010 nam dit aantal toe tot 3.960 inwoners per station. Volgens de BOVAG (tankstations in cijfers 2011) zijn er echter grote verschillen per provincie. Gelderland telde in 2011 gemiddeld 3.375 inwoners per tankstation. Het gemiddeld aantal inwoners per tankstation ligt in Lingewaard op 5.089 inwoners (45.803 inwoners: 9 tankstations). Daarmee ligt dit gemiddelde in Lingewaard aan de hoge kant.
Met betrekking tot nieuwvestiging van tankstations hanteren gemeenten uiteenlopende normen. Lelystad bijvoorbeeld hanteert met betrekking tot de groei van het aantal stations met reguliere brandstoffen (benzine/diesel/lpg) de vuistregel voor elke 7.000-8.000 inwoners één extra tankstation. Andere gemeenten hanteren een norm van 5.000- 6.5000 inwoners voor een extra tankstation. Kwantitatief lijkt het totaal aantal tankstations in Lingewaard adequaat en is er geen directe behoefte aan nieuwe tankstations. Bij het bepalen van de behoefte aan nieuwe stations spelen ook andere zaken een rol, namelijk het aantal opstelplaatsen en de doorzet per vulpunt.
Bij het beoordelen van aanvragen zal de gemeente de kwantitatieve als ook de kwalitatieve marktruimte betrekken. Bij kwaliteitsaspecten kan gedacht worden aan aanboddifferentiatie bijvoorbeeld extra voorzieningen en de spreiding daarvan over de gemeente. Maar ook variëteit qua merken/aanbieders kan een rol spelen.
Uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat de totale markt voor motorbrandstoffen nauwelijks meer groeit. Op wat langere termijn wordt zelfs een daling van het totale volume voorzien. De consument kiest in toenemende mate voor kleinere en milieuvriendelijke auto’s en speelt daarmee in op het stimuleringsbeleid van de overheid ten aanzien van duurzame mobiliteit en nieuwe brandstoffen. Een bekende discussie in de tankstation branche gaat over de vraag of het aantal tankstations op de Nederlandse markt niet te groot is? De vraag is niet eenvoudig te beantwoorden, omdat de branche vele gezichten kent. Of een onderneming voldoende rendement behaald is onder andere afhankelijk van de schaalgrootte van de onderneming (liters en vestigingen) en over de services, die een onderneming biedt (zoals de aanwezigheid van een goed uitgeruste shop en carwashfaciliteit). Zeker is in elk geval dat de markt flink concurrerend is, getuige de opkomst van prijsvechters in het onbemande segment. Deze onbemande stations zijn niet langer een trend maar een gevestigde orde.
De schaalvergroting van tankstations zet onverminderd door. Het aantal verkooppunten is vrijwel constant gebleven maar door het verdwijnen van kleine bemande stations, worden de resterende bemande stations gemiddeld genomen steeds groter. Ook hebben tankstations steeds meer belang bij shopverkopen, carwash en andere activiteiten, waarvan de hoge vaste kosten niet door ieder tankstation gedragen kunnen worden. Alleen tankstations van voldoende omvang kunnen hierdoor profiteren van de groeiperspectieven die de gemaksmarkt biedt. Een deel van de tankstations ontwikkelt zich van brandstofverkooppunt met winkelgelegenheid steeds meer tot winkels met brandstofverkoopgelegenheid. Deze situatie is in Lingewaard niet gewenst. De gemeente hanteert een maximale shop omvang op grond van regionaal beleid. Tankstations mogen vaak langer geopend zijn dan reguliere winkels, waardoor zij een marktvoordeel kennen.
2.5 Duurzame mobiliteit en nieuwe brandstoffen.
De verwachting is, dat de toekomstige mobiliteit steeds meer maatwerk wordt. Zo zullen er bijvoorbeeld stedelijke auto’s komen voor ouderen, die binnen de stad blijven maar ook geavanceerde netwerken van deelauto’s en elektrische bestelwagens voor bijvoorbeeld stedelijke distributie. Vervoer op nieuwe brandstoffen is in opkomst, vooral het gebruik van elektrische auto’s. Daarnaast kunnen in de toekomst ook LNG, CNG, Groen Gas en waterstof als brandstoffen worden gebruikt.
Opvallend bij de ontwikkeling van tankstations de laatste jaren is de aandacht voor en opkomst van duurzame brandstoffen zoals biobrandstof en CNG (in de plaats van LPG). Elektrisch rijden is verder in opkomst. Dit stelt eisen aan de beschikbaarheid van oplaadpunten en daarmee de inrichting van de openbare ruimte. De gemeente Lingewaard staat in beginsel positief tegenover het gebruik van deze brandstoffen. Dit vanwege de lagere CO2 uitstoot en het gunstige effect op de luchtkwaliteit.
Groengas is een interessante optie in het gebruik van alternatieve brandstoffen. Benzine/diesel zijn nog volop beschikbaar de komende decennia al is de prijsontwikkeling onzeker. De komende jaren zal het aandeel bio-ethanol langzaam maar zeker toenemen om te voldoen aan de Europese eisen op dit gebied. Er zullen de komende jaren steeds meer tankstations E10 aanbieden, dat is benzine waar maximaal 10% bio ethanol is toegevoegd.
2.7.1. Aardgas (LNG / CNG/ Groen Gas)
De komende jaren zal aardgas naar verwachting steeds vaker worden gebruikt als brandstof. Ten eerste omdat het relatief goedkoop is en ten tweede omdat het minder vervuilend is dan benzine en LPG. Er zijn twee varianten: Liquified Natural Gas (LNG), ofwel vloeibaar aardgas, en Compressed Natural Gas (CNG).
Voor zwaar transport is LNG geschikt als vervanger van de nu gangbare diesel. Voor logistieke bedrijven in Lingewaard is LNG daarmee een interessante brandstof, zowel uit oogpunt van kosten als vanuit duurzaamheid. CNG heeft een lagere energiedichtheid dan LNG, waardoor het beter geschikt is voor normale auto’s dan voor zwaar transport.
Groengas is een interessante optie in het gebruik van alternatieve brandstoffen. Benzine/diesel zijn nog volop beschikbaar de komende decennia al is de prijsontwikkeling onzeker. De komende jaren zal het aandeel bio-ethanol langzaam maar zeker toenemen om te voldoen aan de Europese eisen op dit gebied. Er zullen de komende jaren steeds meer tankstations E10 aanbieden, dat is benzine waar maximaal 10% bio ethanol is toegevoegd.
Elektrisch rijden is de ‘nieuwe’ vorm van duurzame mobiliteit die het sterkst in opkomst is. Elektriciteit veroorzaakt minder CO2 uitstoot en heeft een positief effect op de luchtkwaliteit. Het is mogelijk om elektrische auto’s op te laden met groene stroom. Daarnaast wordt het in de toekomst wellicht mogelijk om auto’s (als ze stilstaan) aan het energienet te koppelen, waarmee pieken in de energiebehoefte kunnen worden opgevangen. En er komt in hoog tempo verbetering in drie factoren die grootschalige introductie van elektrische rijden in de weg staan. Ten eerste wordt de actieradius van elektrische voertuigen steeds groter. Ten tweede gaat het opladen van de accu steeds sneller dankzij technische verbetering van de oplaadpunten. En ten derde worden elektrische auto’s op steeds grotere schaal geproduceerd, waardoor de prijs omlaag gaat en concurrerend wordt wanneer het verschil in brandstofkosten wordt meegerekend. Introductie van elektrisch rijden stelt ook eisen aan de beschikbaarheid van oplaadpunten en daarmee de inrichting van de openbare ruimte. Op veel plaatsen in Nederland wordt gewerkt aan het plaatsen van oplaadpunten. Gemeenten kiezen veelal voor locaties waar veel mensen parkeren, zoals stadscentra en concentraties van detailhandel (bijv. PDV locaties). Daarnaast hebben particulieren met een elektrische auto een oplaadpunt aan huis nodig, dit regelen zij doorgaans zelf (afstemming met de gemeente is hierbij noodzakelijk). In Lingewaard zijn openbare oplaadpunten te vinden bij het Julianaplein in Gendt, aan het Raadhuisplein te Huissen en op Kinkelenburgplein te Bemmel.
Er is provinciaal beleid voor de inrichting van het terrein, niet voor locaties zelf. Er mag geen sprake zijn van strijdigheid met het Ruimtelijke Ordening-beleid. In de nadere regels Wegenverordening Gelderland 2010 is het volgende opgenomen:
De aanwezigheid en vestiging van tankstations is een vast gegeven bij het wegbeheer. Zij verhogen de service aan de weggebruiker. In die zin sluit deze weggebonden activiteit aan bij het streven van de wegbeheerder om naast veiligheid en bereikbaarheid ook bij te dragen aan het serviceniveau voor de weggebruiker. Niettemin kan de verkeersveiligheid in het geding zijn; de in- en uitrit van een tankstation veroorzaakt extra conflictpunten in het verkeer. Veelal zal ten behoeve van de vestiging een vergunning vereist zijn voor het maken van een uitweg en voor het plaatsen van handelsreclame. Gelet op het belang van tankstations voor het verkeer en de impact hiervan op de belangen die de Wegenverordening beoogt te beschermen wordt hieronder het beleid ten aanzien van tankstations toegelicht.
Bij verzoeken tot het vestigen van tankstations wordt in het kader van de Wegenverordening primair de vraag of de gekozen locatie wel geschikt is of geschikt te maken is voor een verkeersveilige exploitatie beoordeeld. De nadelen die een installatie met zich mee brengt (elk tankstation met zijn in- en uitritten betekent een potentieel conflictpunt voor de weggebruikers) worden afgewogen tegen het nut, dat een installatie op een bepaalde locatie kan hebben voor het verkeer.
Er wordt naar gestreefd om de tankstations duurzaam veilig te ontsluiten. Daarbij heeft het de voorkeur om deze indirect op de provinciale weg aan te sluiten. Intensiteiten en zichtlijnen van de weggebruiker van de bestaande situatie bepalen in belangrijke mate hierbij of het mogelijk is om een tankstation te vestigen dan wel te wijzigen. In het kader van de verkeersveiligheid speelt verder een rol dat de laad- en losplaatsen van brandstoffen afgeschermd zijn voor het overige verkeer en op ruime afstand van de op- en afrit gesitueerd dienen te zijn. De routes van de tankwagens die komen laden of lossen dienen bekend te zijn en niet over wegen van een lagere orde te gaan. Een vergunning ten behoeve van een tankstation voor het maken van uitwegen is een omgevingsvergunning waarbij naast de verkeersaspecten, ook milieu- en ruimtelijke ordeningsaspecten een belangrijke rol spelen. In het kader van de vergunningverlening zal voor wat betreft de Wegenverordening beoordeeld worden in hoeverre er qua verkeersveiligheid voorschriften of beperkingen aan moeten worden verbonden.
Het is gebruikelijk om, ter plaatse van het tankstation, een blikvanger te plaatsen. Deze heeft bij een tankstation een nuttige functie voor het verkeer. Vanwege de tijdige zichtbaarheid kan het op de weg aanwezige verkeer tijdig anticiperen op een bezoek aan het object. Voor de aanduidingen naar tankstations is een vergunning op grond van de Wegenverordening vereist.
De provincie heeft een adviserende rol voor wat betreft het inbrengen van het provinciaal belang. De provincie Gelderland hanteert gebiedskwalificaties. Zo worden tankstations niet toegestaan in waardevolle open gebieden, uiterwaarden en in de Ecologische Hoofdstructuur. Verder niet in milieubeschermings gebieden (stiltegebieden, grondwaterbeschermingsgebieden, natuurbeschermingsgebieden, habitat en vogelrichtlijngebieden).
Bij nieuwe initiatieven toetst de provincie ook aan de ladder duurzame verstedelijking. Wat vanuit ruimtelijk oogpunt natuurlijk ook van belang is is de bereikbaarheid van het station. De aanwezigheid van weggebonden voorzieningen zoals tankstations langs de (provinciale) weg levert een bijdrage aan het serviceniveau van de weg, maar brengt vanwege de noodzakelijke in –en uitritten, links en rechtsafvakken en overige voorzieningen ook vaak een verkeersveiligheidsprobleem met zich mee.
In het Regionaal Programma Detailhandel (2013) is bepaald dat er voor winkels bij motorbrandstof verkooppunten vanuit wordt gegaan, dat het om ondergeschikte activiteiten bij de hoofdfunctie gaat. Als richtlijn is een maximale omvang van 100 m2 bruto vloeroppervlak opgenomen. Bij tankstations langs snelwegen kan hier gemotiveerd van worden afgeweken en geldt een richtlijn van een maximum van 150 m2 b.v.o…De gemeente Lingewaard stelt de aanvullende eis, dat de verkoopruimte voor deze ‘nevenproducten’ een geheel vormt met het brandstofverkooppunt. Indien het tankstation zijn functie verliest, dient ook de (extra) detailhandelsfunctie te worden beëindigd.
3.3 Gemeentelijk Beleid (bestaand)
De gemeente is bevoegd gezag ten aanzien van eventuele wijzigingen van bestemmingsplannen, maar ook voor omgevingsvergunningen voor het exploiteren van een brandstofverkooppunt. Het gemeentelijke beleid wordt vooral in het bestemmingsplan inzichtelijk. Daarnaast zijn er andere wetten, verordeningen en richtlijnen op het gebied van verkeersveiligheid (CROW richtlijnen), milieu (Wet Milieubeheer en Wet Bodembescherming), ruimtelijke ordening (Wet op de Ruimtelijke Ordening, natuur Flora en fauna wet) en externe veiligheid waaraan getoetst kan en zal worden. Tankstations dienen op een locatie te worden gesitueerd, waar het bedrijfsuitvoeringsrisico ten opzichte van gevoelige bestemmingen (bijvoorbeeld woon- of natuurgebieden) of mensen klein is. Ter hoogte van deze gevoelige bestemmingen worden tankstations geweerd. Met het oog op de verkeersveiligheid dienen tankstations voor de weggebruiker op de aanliggende weg goed herkenbaar te zijn om zijn /haar rijgedrag hierop te kunnen afstemmen. De bereikbaarheid van tankstations moet duurzaam veilig zijn. Dat wil zeggen dat het afslaand verkeer van en naar het station veilig moet kunnen worden afgewikkeld waardoor de doorstroming op de aanliggende weg en het langzaam verkeer op vrij liggende fietsvoorzieningen blijft gewaarborgd. De markt bepaalt openingstijden en de bemensing van tankstations.
In de VNG brochure ‘’bedrijven en milieuzonering’’ worden bij tankstations richtafstanden genoemd, die vanuit de milieuwetgeving moeten worden aangehouden tussen bedrijven en de omgevingstypen rustige woonwijk en rustig buitengebied.
R: Risico: Voor LPG stations is een omgevingsvergunning vereist en is het besluit externe veiligheid inrichtingen van toepassing
Voor LPG tankstations zijn twee soorten afstandseisen, namelijk voor nieuwe en voor bestaande LPG stations. Nieuwe LPG stations moeten voldoen aan de afstandseisen voor de risicocontour uit de Regeling Externe Veiligheid Inrichtingen.
3.5 Tankstations op bedrijventerreinen
Op de bedrijventerreinen Houtakker I, Gendt Bemmel en Pannenhuis zijn openbare tankstations gevestigd. In de meeste bestemmingsplannen voor bedrijventerreinen zijn jaren geleden tankstations geschrapt uit de standaard bedrijvenlijsten. Dit vanwege het feit, dat tankstations onder ‘’detailhandel’’ vallen in plaats van onder de categorie ‘’ bedrijvigheid’’. De hoofdregel is bij de meeste bedrijventerreinen, dat geen detailhandel is/wordt toegestaan. In de meeste bestemmingsplannen voor bedrijventerreinen zijn behoudens de al gevestigde tankstations, nieuwe tankstations uitgesloten op grond van deze regel.
Aan het omzetten van tankstations ten behoeve van bedrijfsauto’s naar reguliere tankstations wordt door de gemeente geen medewerking verleend.
Voor motorbrandstofverkooppunten is de wetgeving op het gebied van externe veiligheid van belang. In het recente verleden heeft deze wetgeving een groot effect gehad op de locaties van tankstations en op de ruimtelijke ordening rondom tankstations. Juni 2012 heeft de gemeenteraad het Beleidsplan Externe Veiligheid vastgesteld. In dit beleid is vastgelegd hoe de gemeente omgaat met risicobronnen op haar grondgebied. Tankstations die LPG verkopen worden vanuit het (nationale) externe veiligheidsbeleid als risicobron aangemerkt. Daarom is ook de huidige stand van zaken voor LPG tankstations weergeven. . Volgens het beleidsplan Externe Veiligheid bevinden zich in de gemeente Lingewaard vier LPG stations waarop het Besluit Externe Veiligheid (BEVI) van toepassing is.
Op 14 februari 2013 heeft de staatsecretaris van Infrastructuur en Milieu het ontwerpbesluit LPG ingetrokken. Dit heeft tot gevolg dat de bestaande grotere afstanden van LPG tankstations tot kwetsbare objecten zoals woningen worden gehandhaafd. Voor het beperkt aantal bestaande LPG tankstations die nu niet aan de grotere afstanden kunnen voldoen wordt een oplossing voorbereid via bestaande milieuregelgeving of anderszins, rekening houdend met het feit dat in de praktijk de Nederlandse LPG tankwagens al zijn voorzien van hitte werende bekleding. Hiermee wordt een onnodige sanering voorkomen. In de praktijk voldoen dus nagenoeg alle LPG-tankstations aan de veiligheidsnormen.
Tankstations moeten afhankelijk van hun veiligheidsrisico gesitueerd zijn op een minimale afstand ten opzichte van gevoelige bestemmingen. De minimale afstand is afhankelijk van het interne en externe veiligheidsrisico. Interne veiligheidsrisico's zijn bijvoorbeeld het type en het aantal pompen, de opslaglocaties, de laad- en losplaats van brandstoffen in verband met het aantal gelijktijdig aanwezige klanten. Externe veiligheidsrisico's zijn bijvoorbeeld de afstand naar de rijbanen (en de daarop getransporteerde gevaarlijke stoffen), de afstand naar woonbebouwing of gevoelige gebieden en het aantal voetgangers of fietsers die het tankstation op het voetpad/fietspad passeren. Daarnaast dient rekening te worden gehouden met de bebouwingsvrije ruimte langs provinciale wegen.
Bij externe veiligheid gaat het om de risico’s op de omgeving, die samenhangen met het produceren, verwerken, opslaan en vervoeren van gevaarlijke stoffen. Deze risico’s doen zich voor bij risicovolle inrichtingen De normen voor externe veiligheid zijn vastgelegd in landelijke wet- en regelgeving en beleidsnota’s, onder andere in het Besluit externe veiligheid inrichtingen (BEVI). Wat betreft het wettelijke ambitieniveau voor externe veiligheid is door de wetgever een minimum veiligheidsniveau gedefinieerd:
Binnen deze kaders is er enige vrijheid voor het bevoegde gezag om eigen ambities te formuleren. De gemeente heeft als bevoegd gezag beleidsvrijheid voor wat betreft de richtwaarde voor het plaatsgebonden risico en de verantwoordingsplicht voor het groepsrisico. Deze beleidsvisie geeft de kaders aan waarbinnen het bevoegd gezag hieraan invulling kan geven. Voor motorbrandstofverkooppunten is deze regelgeving van belang. In het recente verleden heeft deze wetgeving een groot effect gehad op de locaties van tankstations en op de ruimtelijke ordening rondom tankstations.
De brandstof LNG is in opkomst. Echter kleven er aan LNG nogal wat risico's. Landelijk wordt bekeken in hoeverre LNG tankstations ook niet onder het 'Besluit externe veiligheid inrichtingen (BEVI)' moeten vallen. Op dit moment is dit niet zo. Het BEVI zal van toepassing zijn voor tankstations met LNG/CNG, H2 (waterstof) en biobrandstoffen.
Voor LNG en waterstof is het nog niet duidelijk welke veiligheidsafstanden er gelden. Bij realisatie van tankstations met LNG en/of waterstof is dus per situatie maatwerk nodig. Gezien de gelijkenis met LPG is het in ieder geval onwenselijk dat deze brandstoffen verkocht worden in woon- en centrumgebieden. Er kleven aan LNG nogal wat risico's. Landelijk wordt bekeken in hoeverre LNG tankstations ook niet onder het 'Besluit externe veiligheid inrichtingen (BEVI)' moeten vallen. De gemeente verklaart de BEVI daarom alvast van toepassing op LNG stations, GNG en (H2) waterstof en biobrandstoffen.
Bij de vestiging van nieuwe of te verplaatsen brandstofverkooppunten zal rekening moeten worden gehouden met steeds verscherpte regelgeving ten aanzien van opslag en bevoorrading van LPG stations. Vooralsnog worden wensen tot uitbreiding of verplaatsing van LPG stations in elk geval niet gehonoreerd. Indien er een aantoonbaar tekort aan LPG vulpunten ontstaat of de externe veiligheidssituatie verbeterd wordt, dan kan dit beleid worden heroverwogen. Medewerking aan de realisatie van een dergelijke wens kan pas na een toets op onder andere de externe veiligheid en aan ruimtelijke criteria,
Hoofdstuk 4 Ambitie en rol van de gemeente
De gemeente Lingewaard is van mening, dat er voldoende reguliere tankstations in de gemeente zijn. Er is geen behoefte aan nieuwe tankstations met ‘normale’’ brandstoffen (benzine, diesel en LPG).
De gemeente Lingewaard wil een bijdrage leveren aan het verder verduurzamen van het mobiliteitsvraagstuk. Tankstations met duurzame brandstoffen kunnen deze bijdrage leveren. Waar mogelijk in samenwerking met de provincie en met private partners streeft de gemeente Lingewaard naar de realisatie van openbare tankfaciliteiten waar deze brandstoffen (aardgas, groen gas, elektrisch, e.d.) worden aangeboden. De gemeente is in principe bereid om medewerking te verlenen aan initiatieven van marktpartijen, die kansen zien m.b.t. duurzame brandstoffen, zoals CNG, aardgas en LNG. Deze initiatieven zullen moeten voldoen aan onderstaande vestigingsvoorwaarden en aan de geldende wet- en regelgeving. De gemeente neemt geen actieve rol in maar wil wel de ruimtelijke regie nemen door het benoemen van locatievoorwaarden.
4.1 Voorwaarden voor vestiging van tankstations met duurzame brandstoffen.
In deze paragraaf wordt ingegaan op de voorwaarden, die gelden voor de vestiging van nieuwe of uitbreiding van tankstations met duurzame brandstoffen. De gemeente beoordeelt op alle navolgende (ruimtelijke) criteria om de wenselijkheid van verkooppunten aan te geven:
Ad 1. Het tankstation moet voldoen aan de planologische en milieuwetgeving en ruimtelijk inpasbaar zijn.
Tankstations dienen te voldoen aan de planologische regelgeving zoals vastgelegd in de diverse bestemmingsplannen die gelden op het grondgebied van Lingewaard en dienen verder ruimtelijk inpasbaar te zijn. Indien een tankstation niet in het bestemmingsplan past en wel voldoet aan de genoemde criteria, dan werkt de gemeente in beginsel mee aan een herziening van het bestemmingsplan.
Bij twijfel over de marktruimte laat de gemeente initiatiefnemers aantonen, dat er voldoende (kwalitatieve en kwantitatieve) marktruimte is voor uitbreiding/nieuw vestiging van een tankstation met duurzame brandstoffen. Dit kan bijvoorbeeld via een marktonderzoek of een distributie planologisch onderzoek uitgevoerd door een extern adviesbureau. Verder gelden de volgende criteria:
Ad 2. Vestiging vindt plaats aan wegen met een belangrijke verkeersfunctie /hoofdontsluitingswegen)
Het aantal tankstations neemt zoals eerder aangegeven af door schaalvergroting (groei van het aantal opstelplaatsen per station) en door het verdwijnen van kleine bemande stations. Hierdoor neemt het aantal klanten per station toe, waardoor ook het aantal verkeersbewegingen per tankstation groeit. Als vestigingsvoorwaarde is daarom opgenomen dat het tankstation gelegen is aan wegen met een belangrijke verkeersfunctie.
Ad 3. Het tankstation wordt adequaat ontsloten, waarbij knelpunten qua verkeersafwikkeling worden voorkomen.
Het tankstation moet adequaat ontsloten worden op de huidige/toekomstige verkeersstructuur. Dit betekent onder meer, dat het tankstation goed zichtbaar is, dat waar nodig uit- en invoegstroken door de ontwikkelaar worden aangelegd, dat er geen gevaarlijke verkeerssituaties ontstaan en dat knelpunten qua verkeersafwikkeling worden voorkomen. Een en ander wordt beoordeeld door de gemeentelijke verkeerskundige. Ook dient bevoorrading van winkels of bedrijven zonder problemen voor het verkeer te kunnen geschieden. Extra verkeersbewegingen als gevolg van de vestiging of uitbreiding van een brandstofverkooppunt mogen geen overlast of verkeersonveilige situaties voor de omgeving opleveren.
Ad 4. In woongebieden is nieuwvestiging van tankstations niet mogelijk.
Tankstations hebben een sterke verkeer aantrekkende werking. Ook brengen ze externe veiligheidsrisico’s met zich mee (LPG/CNG) en veroorzaken ze geuroverlast. Daarom is het niet wenselijk en maken wij het niet mogelijk om nieuwe tankstations in woongebieden te vestigen.
4.2 Uitbreiding van bestaande stations
De bestaande rechten van tankstations, zoals vastgelegd in omgevingsvergunningen en bestemmingsplannen, worden uiteraard gerespecteerd. Uitbreiding van de bebouwing of het aantal tankzuilen is mogelijk, zolang dit past binnen het vigerende bestemmingsplan (het bouwvlak, het bestemmingsvlak en de planregels) en de wet- en regelgeving (vooral op het gebied van externe veiligheid). Is hiervan geen sprake, dan zal alleen aan uitbreiding worden meegewerkt als wordt voldaan aan alle voorwaarden. Genoemde voorwaarden zijn dus eveneens van toepassing bij de uitbreiding van bestaande stations. Voldoet het station niet aan deze voorwaarden, dan verleent gemeente Lingewaard in principe geen medewerking aan de uitbreiding. Bij uitbreiding is bij voorkeur ook sprake van het leveren van duurzame brandstoffen.