Beleidsnota Landmarks gemeente Roermond — juli 2005

Volgens de tussen rijk, provincie Limburg en de gemeente Roermond gesloten bestuursovereenkomst dient uiterlijk 1 januari 2008 het MIT-pakket (Meerjarenprogramma

Infrastructuur en Transport) Via Limburg te zijn gerealiseerd en dienen de betreffende wegen te zijn open gesteld voor het verkeer. Het betreft de aanleg van de Rijksweg 73-Zuid en de provinciale wegen N280-Oost en Oosttangent Roermond.

Als gevolg van de aanleg van deze wegen ontstaat in Roermond een goed infrastructureel netwerk dat zal leiden tot een betere ontsluiting van bestaande bedrijventerreinen en een versterking van de economische positie van Roermond, Ook nieuwe bedrijventerreinen, zoals de noordelijke en zuidelijke stadsrandzone, kunnen zowel voor wat betreft hun ontsluiting als ligging op een zichtlocatie optimaal profiteren van de aanleg van deze infrastructuur.

Genoemde ontwikkelingen maken het voor bedrijven en mogelijk ook voor de gemeente, aantrekkelijk zich middels reclame-uitingen gericht op deze wegen te profileren, Anticiperend op de ingebruikneming van deze wegen en bedrijfsterreinen hebben wij reeds verzoeken ontvangen voor het plaatsen van grote reclamemasten in de gemeente Roermond.

Het verlenen van medewerking aan de plaatsing van dergelijke grote reclamemasten is het overwegen waard. Zo kunnen bedrijven en bedrijfsterreinen zich via reclame-uitingen op een dergelijke mast optimaal profileren. Met aanvullende voorzieningen waarmee informatie door en over de gemeente Roermond kan worden verstrekt, kan ook de gemeente Roermond haar positie als economisch en toeristisch-recreatiefhart in de regio uitdragen. Daarnaast kan plaatsing van dergelijke masten voor de gemeente eventueel inkomsten genereren. Het plaatsen van grote reclamemasten kan echter ook negatieve effecten hebben. Zo kan verkeerde plaatsing leiden tot een aantasting van de verkeersveiligheid op de nabij gelegen wegen of tot aantasting van de landschappelijke waarden; een te groot aantal reclamemasten kan leiden tot een negatieve uitstraling op de omgeving, maar ook tot "leegstand" als gevolg van een overaanbod aan reclame want "reclame" streeft per definitie naar originaliteit. Al deze factoren maken het wenselijk om te bezien of, en zo ja, waar in de gemeente Roermond medewerking kan worden verleend aan het plaatsen van grote reclamemasten.

Het doel van deze notitie is richtlijnen aan te geven waarbinnen realisatie van grote reclamemasten in Roermond mogelijk wordt. Wij geven daarbij overigens de voorkeur aan de benaming 'landmarks', vanwege de omvang, en omdat daarmee tevens onze houding en benadering van dit fenomeen in één woord weergegeven wordt.

Deze richtlijnen richten zich primair op het maximale aantal en de globale situering van grote reclamemasten in Roermond. Secundair is de vormgeving en inpassing in de ruimtelijke omgeving. De in deze notitie vervatte uitgangspunten en toetsingscriteria vormen het toetsingskader voor bouwinitiatieven tot grote reclamemasten.

Wat wordt verstaan onder grote reclamemasten?

Grote reclamemasten zijn dragers voor het maken van reclame gericht op wegen met een groot aantal weggebruikers (het publiek).

Een grote reclamemast heeft een zodanige maat en schaal dat deze een grote invloed uitoefent op de directe omgeving. Dergelijke grote reclamemasten kenmerken zich door een aanzienlijke hoogte en omvangrijke reclameborden/platen. Omdat de mast gericht is op een snelweg heeft deze een minimale hoogte van 1 5 meter. De maximale hoogte is 35 meter. Vanwege de omvang vormen dergelijke reclamemasten tevens landmarks. Hieruit vloeit automatisch een aantal uitgangspunten voort.

Deze nota heeft uitsluitend betrekking op nieuwe reclamemasten, hoger dan 15 meter. Met nieuwe reclamemasten worden hier bedoeld reclamemasten waarvoor per I juli 2005 nog geen bouwvergunning is verleend én die niet reeds volgens een geldend bestemmingsplan zijn toegelaten.

Grote reclamemasten zijn volgens de bouwregelgeving bouwwerken, geen gebouwen zijnde, waarvoor -gezien de maatvoering- bij plaatsing een bouwvergunning benodigd is.

De algemene uitgangspunten ten aanzien van de realiseringsmogelijkheden van grote reclamemasten zijn:

• -

  uitgangspunt is dat geen reclamemasten worden geplaatst in het buitengebied van Roermond. Om het stedelijk gebied ten westen van de Rijksweg 73-Zuid te accentueren en de landschappelijke waarden ten oosten van de Rijksweg 73-Zuid te behouden worden reclamemasten uitsluitend aan de westzijde van de rijksweg toegelaten. De rijksweg geldt hierbij als fysieke grens tussen stedelijk en buitengebied. Een uitzondering wordt hierbij gemaakt voor het stedelijk gebied ten oosten van de Rijksweg 73-Zuid, bestaande uit het bedrijventerrein Roerstreek, en wel nabij het belangrijke verkeersknooppunt, de aansluiting van de Keulsebaan op de oosttangent (N293), welke dit bedrijventerrein aansluiting geeft op de Rijksweg 73-Zuid;

• -

  grote reclame masten zijn alleen toegestaan in zones direct langs de weg;

• -

  de situering en omvang is zodanig dat woongebieden geen visuele overlast ervaren;vanwege de zichtbaarheid en de attentiewaarde zijn locaties bij voorkeur gewenst in de nabijheid van afslagen en knooppunten;

• -

  de afstand tot de snelweg is zo beperkt mogelijk waarbij, gelet op het rooilijnenbeleid van Rijkswaterstaat, een minimumafstand van 50 meter van de as van de weg in acht dient te worden genomen;

• -

  de situering van reclamemasten dient zodanig te zijn dat vrij zicht op de masten vanaf de snelweg (over een voldoende lengte) mogelijk is.

• -

  verdichting van het aantal reclamemasten als gevolg van verschillende initiatieven wordt voorkomen door hieraan beperkende eisen te stellen middels toetsing aan de deze nota, de voorschriften in bestemmingsplannen, de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en de nota Beeldkwaliteit.

• -

  grote reclamemasten dienen in verband met de verkeersveiligheid niet afleidend en zichtbeperkend opgesteld te staan. Voor autoverkeer mag in principe niet meer dan een één mast tegelijk zichtbaar zijn. Om dit te bewerkstelligen dient de onderlinge afstand van grote reclamemasten aan dezelfde weg daarom minimaal 1 , 5 km te zijn

• -

  plekken die door hoge bomenschermen direct langs de snelweg niet goed zichtbaar zijn, of waar alleen zeer hoge reclamemasten (masten van meer dan 30 meter) zichtbaar blijven, komen niet in aanmerking.

Aanvullend zijn eventueel maatregelen voor een goede landschappelijke inpassing gewenst, zoals het aanbrengen van afschermend groen voor de afscherming op grotere afstand.

Initiatieven worden getoetst aan deze algemene uitgangspunten. Toepassing van deze uitgangspunten en criteria dient te leiden tot een verantwoorde locatiekeuze en maximering van het aantal grote reclamemasten; streven is om aldus aantasting van de omgevingskwaliteiten door en wildgroei van het aantal reclamemasten te voorkomen.

Uiterlijk I januari 2008 of zoveel eerder als de wegen worden opengesteld voor het verkeer zullen grote aantallen weggebruikers gebruik maken van de Rijksweg 73-Zuid, de N280„Oost en de Oosttangent Roermond. Een plek nabij een van deze wegen is aantrekkelijk als locatie voor een grote reclamemast. Dit blijkt ook uit de interesse die onlangs reeds vanuit de markt getoond is. Op basis van de in paragraaf 3 beschreven uitgangspunten worden hierna de plaatsingsmogelijkheden beschreven:

Rijksweg 73-Zuid

Hierbij kan een onderscheid worden gemaakt in het tracé van de Rijksweg 73-Zuid, vanaf de grens met de gemeente Swalmen tot aan de noordelijke tunnelmond, het tunneltracé en het tracé gelegen ten zuiden van de zuidelijke tunnelmond.

Gebied ten noorden van de noordelijke tunnelmond

In het gebied gelegen tussen de grens met de gemeente Swalmen en de noordelijke tunnelmond vormt de Rijksweg 73-Zuid de fysieke grens tussen stedelijk en landelijk gebied. In het stedelijk gebied, en meer concreet het gebied gelegen tussen de St. Wirosingel en de Rijksweg 73-Zuid, zijn voor de komende jaren twee locaties voor bedrijfsontwikkelingen voorzien, te weten een retailpark te noorden van de kruising met de N280-Oost en een huistuin-woon-boulevard ten zuiden van de kruising met de N280-Oost. Binnen de gestelde uitgangspunten kan per bedrijfsontwikkelingslocatie één grote reclamemast worden geplaatst. Het landelijk gebied dient verschoond te blijven van grote reclamemasten.

Tunneltracé

Het tunneltracé loopt door het stedelijk gebied van Roermond en het Roerdal. Ter voorkoming van overlast voor omwonenden en aantasting van de gebiedswaarden in het Roerdal is het plaatsen van grote reclamemasten op of langs dit deel van de Rijksweg 73-Zuid niet wenselijk.

Gebied ten zuiden van de zuidelijke tunnelmond

Vanaf de kruising met de Roer is de Rijksweg 73-Zuid gelegen op het grondgebied van de gemeente Ambt Montfort. Na het verlaten van de zuidelijke tunnelmond loopt het tracé van de Rijksweg 73-Zuid parallel aan de spoorlijn Roermond Sittard. In het gebied, gelegen tussen de spoorlijn en de rijksweg N271 is de zuidelijke stadsrandzone geprojecteerd. In dit gebied zou één grote reclamemast geplaatst kunnen worden

N280 Het tracé van de N280 bestaat enerzijds uit het tracé van de bestaande N68, gelegen ten westen van de kruising met de Rijksweg 73-Zuid en het tracé van de nieuw aan te leggen N280-Oost, gelegen ten oosten van de Rijksweg 73-Zuid.

Het tracé, gelegen ten westen van de kruising met de Rijksweg 73-Zuid

Het tracé van de bestaande N68, gelegen ten westen van de Rijksweg 73-Zuid, is hoofdzakelijk gelegen in het stedelijk gebied van Roermond. In dit gebied zijn reeds de reclametoren bij het DOC en de reclame op de ARLO-flat vergund. Het verlenen van medewerking aan het plaatsen van een grote reclamemast leidt tot een te grote verdichting van reclame-uitingen in dit gebied en is om die reden niet wenselijk.

Het tracé, gelegen ten oosten van de kruising met de Rijksweg 73-Zuid

Het tracé van de N280-Oost, gelegen ten oosten van de Rijksweg 73-Zuid is gelegen in het buitengebied van Roermond. Plaatsing van grote reclamemasten wordt in het belang van de instandhouding van de landschappelijke waarden in dit gebied niet wenselijk geacht.

Oosttangent Roermond (N293)

Het tracé van de Oosttangent Roermond kan worden verdeeld in het tracé gelegen tussen de Heinsbergerweg en Keulsebaan (de N293-Zuid) en het tracé gelegen tussen de Keulsebaan en de aansluiting met de Rijksweg 73-Zuid ter hoogte van de Koninginnelaan (N293-Noord). Het knooppunt van de Oosttangent met de Keulsebaan, in het stedelijk gebied dat gevormd wordt door het bedrijventerrein Roerstreek wordt hierbij afzonderlijk beschouwd. Voor beide genoemde delen van het tracé geldt dat deze zijn gelegen ten oosten van de Rijksweg 73-Zuid. Op basis van de algemene uitgangspunten wordt het plaatsen van een grote reclamemast langs deze wegen niet wenselijk geacht. Voor genoemd knooppunt wordt een uitzondering mogelijk geacht.

Daarbij gelden de volgende afwegingen:

Het tracé gelegen tussen de Heinsbergerweg en Keulsebaan (de N293-Zuid)

Het gebied gelegen ten oosten van deze weg is bedoeld voor het behoud en herstel van de ecologische verbindingszone en de aanwezige landschappelijke waarden. Het plaatsen van een grote reclamemast past niet binnen de voor dit gebied geldende waarden. Het gebied gelegen ten westen van deze weg wordt grotendeels bestreken door het toekomstige woningbouwgebied Melickerveld. Een grote reclamemast past niet binnen de toekomstige gebiedswaarden. Een klein gedeelte wordt bestreken door een nog nader in te vullen deel van het bedrijventerrein Keulsebaan-Zuid.

Het tracé gelegen tussen de Keulsebaan en de aansluiting met de Rijksweg 73-Zuid ter hoogte van de Koninginnelaan(de N293-Noord)

Het gebied gelegen aan de noordoostzijde van deze weg is gelegen in het buitengebied van Roermond. Plaatsing van grote reclamemasten wordt in het belang van de instandhouding van de landschappelijke waarden in dit gebied niet wenselijk geacht. Aan de zuidwestzijde vormt de ligging van de woonwijken Kemp/Kitskensberg nabij het tracé van de weg een belemmering voor de plaatsing van grote reclamemasten.

Het knooppunt Oosttangent-Keulsebaan

Met name het bedrijventerrein Roerstreek zal een belangrijke economische ilnpuls krij gen door de verbeterde bereikbaarheid als gevolg de aanleg van de Rijksweg 73-Zuid. Het wordt van belang geacht dat ook dit bedrijventerrein zich kan profileren, en gemarkeerd kan worden vanaf de rijksweg. Op dit knooppunt van hoofdontsluitingen kunnen bedrijven zich goed presenteren, en bevordert het markeren van dit punt de herkenbaarheid van de hoofdinfrastructuur.

In deze omgeving kruist echter ook een ecologische verbindingszone de Keulsebaan. Over het algemeen wordt niet verwacht dat het plaatsen van een reclamemast beperkingen oplevert voor deze verbindingszone. Een initiatief voor deze locatie zal daaraan nader aandacht moeten besteden. Zo is bekend dat vleermuizen ernstige verstoring kunnen ondervinden als gevolg van verlichting. De plaatsing van een reclamemast zal hier rekening mee moeten houden, bijvoorbeeld door het uitschakelen van de verlichting voor zonsondergang. De afstand tot de woonwijk Kitskensberg is naar verwachting voldoende om geen lichthinder te veroorzaken.

Ook dit aspect zal bij een initiatief nader onderzocht moeten worden.

Een reclamemast op deze locatie wordt in principe en onder voorwaarden mogelijk geacht.

Op bijgevoegde kaart zijn aan de hand van de bovengenoemde beschrijving van de gebieden aangegeven waar reclame masten op grond van de uitgangspunten toelaatbaar zijn. Deze locaties zijn:

• 1.

  Eén mast binnen de bedrijfsontwikkeling locatie ten noorden van dc kruising Rijksweg 73-Zuid en N280-Oost;

• 2.

  Eén mast binnen de bedrijfsontwikkelingslocatie ten zuiden van de kruising Rijksweg 73-Zuid en N280-Oost•,

• 3.

  Eén mast binnen de zuidelijke stadsrandzone;

• 4.

  Eén mast ter plaatse van het knooppunt Oosttangent-Keulsebaan.

Voor bovengenoemde voorkeurslocaties en aan de hand van de geformuleerde criteria kunnen door initiatiefnemers voorstellen worden uitgewerkt voor de realisering van grote reclamemasten.

De hoogte van de mast en de grootte van de gemonteerde reclameplaten hangt samen met de zichtbaarheid van de mast vanuit de omgeving (zowel voor passerend verkeer als vanuit de nabije woonbuurten) Achter bijvoorbeeld bomenschermen of aanwezige geluidsschermen is een hogere mast nodig. Binnen de hiervoor beschreven locaties bevinden zich geen uitzonderlijke zichtbeperkende elementen, zoals geluidsschermen en hoge gebouwen. Vanuit oogpunt van de landschappelijke waarde van het buitengebied is het gewenst de maximale hoogte te stellen op 3() meter (mast + reclameplaat), met een beperkte mogelijkheid tot overschrijding (5 meter) indien de zichtbaarheid op de specifieke locatie dit vereist. Per locatie dient ad hoc gekeken te worden naar dc dimensionering en vormgeving van de reclamemast, afhankelijk van de specifieke ruimtelijke situatie. Ook afhankelijk van de locatie en de zichtbaarheid vanaf dc omgeving kunnen per mast een, twee of drie reclameplaten worden aangebracht; respectievelijk aan één zijde, twee zijden, of in een driehoeks vorm aan drie zijden. Daarnaast kunnen de masten worden voorzien van een of meer informatiepanelen.

De reclame-uiting op de reclamemast dient statisch van aard te zijn. Wisselende of rollende reclame (lichtkrant) is niet toegestaan. Verlichting in de avond en nacht is toegestaan met uitzondering van de (achter)zijde die richting woonbebouwing is gericht, en met uitzondering van dc locatie ter plaatse van het knooppunt Oosttangent-Keulsebaan. In het laatste geval dient bij dc uitwerking nader aangetoond worden dat verlichting in dc avond en nacht verantwoord is.

Grote reclamemasten dienen een ontwerpopgave te zijn waarbij aandacht wordt geschonken aan materiaalgebruik, maat, schaal en verhoudingen in relatie tot de omgeving. Met een zichtlijnenstudie moet worden aangetoond wat het effect op de omgeving is. Voorstellen zullen worden voorgelegd aan de Commissie Beeldkwaliteit.

De gemeente wenst eisen te kunnen stellen aan het soort reclame-uitingen, opdat ongewenste (aanstootgevende) reclame-uitingen geweerd kunnen worden. Hierbij kunnen de codes van de reclamecodecommissie worden gevolgd.

Voor het oprichten van reclamemasten gelden diverse regelingen en verordeningen:

Woningwet Gelet op de omvang, constructie en plaatsgebondenheid van de te plaatsen reclamemasten kunnen deze niet worden aangemerkt als een bouwvergunningvrij of licht- bouwwerk. Dit betekent dat een reclamemast vergunning plichtig is en onder meer aan redelijke eisen van welstand moet voldoen. De criteria voor redelijke eisen van welstand worden vastgelegd in de nota Beeldkwaliteit/reclamebeleid.

APV

In de gemeentelijke Algemene plaatselijke verordening (APV) is het verbod opgenomen om zonder vergunning van burgemeester en wethouders een onroerende zaak te gebruiken of het gebruik daarvan toe te laten voor het maken van handelsreclame met behulp van een opschrift, aankondiging of afbeelding in welke vorm dan ook, die vanaf de weg of vanaf een andere voor het publiek toegankelijke plaats zichtbaar is met een bord of enig ander middel reclame op of aan de openbare weg te maken (art. 154 APV). Een vergunning kan worden geweigerd in verband met de redelijke eisen van welstand, verkeersveiligheid of overlast voor gebruikers van in de nabijheid gelegen onroerende zaken.

Landschapsverordening Limburg 1996

Deze verordening is op I januari 2005 ingetrokken waarbij er van de zijde van de provincie van uit werd gegaan dat gemeenten zelf beleid zouden ontwikkelen terzake het plaatsen van reclame-uitingen in het buitengebied. In Roermond zijn reclames in het buitengebied op basis van de Nota Beeldkwaliteit niet toegestaan (zie Nota Beeldkwaliteit, onderdeel reclames). Afwijkingen hiervan zijn toegestaan met goedkeuring van de commissie Beeldkwaliteit.

Bestemmingsplan

Het plaatsen van reclame masten is -gezien de afmetingen- gebonden aan een bouwvergunning. Daarom moet het bouwplan getoetst worden aan het vigerende bestemmingsplan,

In dc geldende bestemmingsplannen voor de Rijksweg 73-Zuid is het rooilijnenbeleid van Rijkswaterstaat opgenomen. Dit beleid komt er globaal op neer dat:

binnen een strook van 0 tot 50 meter vanaf de as van de dichtstbij gelegen rijbaan van de Rijksweg 73-Zuid en de bijbehorende toe- en afritten geen andere bouwwerken mogen opgericht dan die welke verband houden met de bestemming 'verkeersdoeleinden I —Vl-;

binnen een strook van 50 en 100 meter vanaf dc as van dc meest dichtbij gelegen rijbaan slechts met vrijstelling van het college van burgemeester en wethouders mogen worden opgericht bouwwerken die direct verband houden met de Rijksweg 73-Zuid en andere bouwwerken, die krachtens de aan de betreffende gronden gegeven bestemming zijn toegestaan, mits geen onevenredige aantasting ontstaat of kan ontstaan van de belangen van het wegverkeer. Rijkswaterstaat dient als wegbeheerder terzake het voornemen tot het verlenen van vrijstelling te worden gehoord.

In de bestemmingsplannen voor de N280 respectievelijk de Oosttangent Roermond, noordelijk en zuidelijk deel is c.q. wordt het provinciaal rooilijnenbeleid opgenomen hetgeen betekent dat binnen een afstand van 25 meter van de op de plankaart aangegeven rooilijn geen andere bouwwerken dan die welke direct verband houden de weg alsmede bouwwerken die krachtens de aan de betreffende gronden gegeven bestemming zijn toegestaan, mits geen onevenredige aantasting ontstaat of kan ontstaan van de belangen van het wegverkeer. De provincie Limburg dient als wegbeheerder terzake het voornemen tot het verlenen van vrij stelling te worden gehoord.

Indien een reclamemast niet past binnen het bestemmingsplan zal een herziening van het bestemmingsplan c.q. vrijstelling van het bestemmingsplan nodig zijn.

Wegenverordening provincie Limburg

Ingevolge artikel 1 1 van de Wegenverordening provincie Limburg is het verboden langs wegen buiten de bebouwde kom bouwwerken te maken, te plaatsen, aan te brengen, te hebben, te wijzigen dan wel geheel of gedeeltelijk te vernieuwen binnen een afstand van 50 meter uit de as van de dichtstbij gelegen rijbaan wat betreft autosnelwegen en binnen een afstand van 25 meter uit de as van de dichtstbij gelegen rijbaan wat betreft de overige wegen.

Archeologie en Flora- en Faunawet

De initiatiefnemer tot het oprichten van een reclamemast zal zelf onderzoek moeten verrichten op deze punten alvorens een concrete bouwaanvraag wordt ingediend.

Indien de masten op gemeentegrond geplaatst worden kan door middel van een recht van opstal medewerking verleend worden, tegen een nader te bepalen tarief.

Daarnaast worden voor de behandeling van de vergunningaanvragen voor het oprichten van een reclamemast leges geïnd.

Door het aanhouden van voldoende afstand tot woningen zal het risico van een planschadeclaim beperkt kunnen blijven, In specifieke gevallen kan desgewenst een preventieve planschadeanalyse worden uitgevoerd. Op grond van de Wet op dc Ruimtelijke Ordening zal met de initiatiefnemer een planschade overeenkomst worden gesloten.

Deze notitie heeft de status van beleidsregel als bedoeld in de Algemene wet bestuursrecht: in dit geval een bij besluit vastgestelde algemene regel, niet zijnde een algemeen verbindend voorschrift, omtrent dc afweging van belangen bij het gebruik van een bevoegdheid van een bestuursorgaan.