Beleidsregel Maatwerk brijnlozingen glastuinbouw 2022-2024

Het lozen van brijn in de bodem is volgens het Activiteitenbesluit in beginsel niet toegestaan (artikel 2.2 lid1). Het bevoegd gezag kan bij maatwerkvoorschrift bepalen dat het lozen van brijn wel is toegestaan, indien het belang van de bescherming van het milieu zich gelet op de samenstelling, hoeveelheid en eigenschappen van de brijnlozing daartegen niet verzet (artikel 2.2 lid 3). Voor bestaande lozingen in de glastuinbouw waarvoor reeds een ontheffing is verleend bestaat overgangsrecht: de ontheffing wordt tot 1 juli 2022 aangemerkt als maatwerk (artikel 6.24o).

De geldigheid van dit maatwerk loopt af op 1 juli 2022 en daarom is een afweging aan de orde of dit moet worden verlengd.

Voor het stellen van maatwerk is een motivering nodig. Deze motivering wordt in onderhavige beleidsregel gegeven.

In de Regio Midden-Holland wordt het lozen van brijn toegestaan, als voldaan wordt aan de volgende randvoorwaarden:

• –

  De ontheffinghouder beschikt over een hemelwateropvang van tenminste 500 m3/ha glas voor bestaande lozingen. Voor nieuwe lozingen geldt dat wordt aangesloten bij de 70%-eis van de Groene Label Kas (zie tabel, bijlage I). Met deze eis wordt bewerkstelligd dat zoveel mogelijk hemelwater wordt gebruikt als redelijkerwijs kan worden verlangd;

• –

  De aanvrager kan aantonen dat hij bijdraagt aan onderzoek naar alternatieven voor brijnlozing.

• –

  Op basis van deze beleidsregel stellen we maatwerk met een geldigheidsduur tot 1 juli 2024 vast. De provincie Zuid-Holland stelt onderzoek in naar de effecten van brijnlozingen. Op basis van de resultaten van dit onderzoek maken we in 2024 een hernieuwde afweging en kunnen we mogelijkerwijs een definitieve beleidslijn vaststellen.

Voor nieuwe situaties is het uitgangspunt dat er geen brijnlozingen worden toegestaan.

De argumenten om voortzetting van bestaande situaties met brijnlozing voorlopig toe te staan zijn als volgt:

Bijzondere situatie Midden-Holland

Behalve regenwater en osmosewater zijn er op dit moment op veel locaties in de regio Midden-Holland nog weinig goede en betaalbare alternatieven beschikbaar om aan voldoende geschikt gietwater te komen. Er zijn veel initiatieven en de verwachting is dat over enkele jaren bedrijven minder afhankelijk zullen zijn van omgekeerde osmose. In de regio Zuidplas bijvoorbeeld vindt lokaal tijdelijke opslag van hemelwater (THO) plaats in het eerste watervoerend pakket. In Boskoop vindt samenwerking plaats tussen bedrijven, om zodoende gietwater uit te wisselen (bedrijfsterrein PCT II). Voor de lange termijn wordt gewerkt aan het verkleinen van de zoetwatervraag en het vergroten van de zelfvoorzienendheid van de bedrijven. Voorwaarde voor het stellen van maatwerk is wel dat de ondernemer laat zien dat hij participeert aan dergelijke initiatieven voor de verdere ontwikkeling van alternatieven voor brijnlozing.

Geen groot milieuprobleem in Midden-Holland

Er is veel onderzoek gedaan naar de effecten van brijnlozingen in de provincie Zuid-Holland. De brijnlozingen vormen (nog) geen groot milieuprobleem in de regio Midden-Holland. Milieuvreemde stoffen (zoals bestrijdingsmiddelen) worden doorgaans niet in het brijnwater aangetroffen. Het lozen van milieu-eigen stoffen (zoals zware metalen) leiden niet of nauwelijks tot overschrijdingen van de streefwaarden. De metalen zullen voor een groot deel worden gebonden aan de bodem (absorptie).

De scheidende laag tussen het 1e en 2e watervoerend pakket is in Midden-Holland aanzienlijk dik. “Kortsluiting” tussen deze lagen waardoor brijnwater naar het 1e watervoerend pakket stroomt lijkt niet aan de orde. Met brijnlozingen komt de gebruiksfunctie van het 2e watervoerend pakket in de regio Midden-Holland niet in gevaar. Er zijn geen drinkwaterwingebieden in de omgeving van de lozingspunten.

Wel stelt de provincie Zuid-Holland nader onderzoek in naar de (on)wenselijkheid van brijnlozingen. De resultaten van dit onderzoek zal de gemeente Zuidplas naar verwachting in staat stellen om een definitief beleid ten aanzien van brijnlozingen in de glastuinbouw vorm te geven.

Belang van de sector

Het is in het belang van de glastuinbouwsector en de ondernemers dat er voldoende goed gietwater beschikbaar is. Gezien het watergebruik van bepaalde gewassen is het niet voor alle glastuinbouwbedrijven mogelijk om middels hemelwater aan de totaal benodigde watervraag te voldoen. Zelfs al zou het mogelijk zijn een optimale hemelwateropslag-voorziening te creëren, dan nog valt er in sommige perioden niet genoeg neerslag om in de waterbehoefte te voorzien (door klimaatverandering is er sprake van langere perioden met droogte en vooral in de zomer is het droger).

Economische situatie

De kosten voor het verkrijgen van aanvullend gietwater door middel van omgekeerde osmose zijn relatief gering, zeker in relatie tot de beschikbare alternatieven. Gezien de huidige economische situatie in Nederland en het belang van de sector (zowel specifiek voor de regio, als voor de Nederlandse economie), wordt het niet verstandig geacht om de ondernemers op dit moment te dwingen om over te stappen op een duurder alternatief.