Organisatie | Noord-Holland |
---|---|
Organisatietype | Provincie |
Officiële naam regeling | Beleidsregel gecontroleerd stilliggend ontgassen binnentankschepen buiten een inrichting Noord-Holland |
Citeertitel | Beleidsregel gecontroleerd stilliggend ontgassen binnentankschepen buiten een inrichting Noord-Holland |
Vastgesteld door | gedeputeerde staten |
Onderwerp | milieu |
Eigen onderwerp |
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
20-07-2022 | nieuwe regeling | 21-12-2021 | 1750764/ 1750767 |
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland;
dat de Omgevingsverordening Noord-Holland een verbod bevat van het varend ontgassen vanuit een ladingtank van binnentankschepen van benzeen en een aantal stoffen met een benzeengehalte van meer dan 10%;
dat met het van kracht worden van het Verdrag inzake de verzameling, afgifte en inname van afval in de Rijn- en binnenvaart (CDNI) het verbod op het varend ontgassen in werking zal treden van de in het CDNI opgenomen ladingen;
dat het verbod op varend ontgassen is ingesteld om te voorkomen dat dampen van vluchtige organische stoffen (VOS) uit schepen direct in de atmosfeer worden gebracht waardoor ongewenste milieueffecten optreden;
dat ladingtanks met deze gevaarlijke stoffen alleen kunnen worden ontgast door het aanbieden van de restdampen voor verwerking in een ontgassingsinstallatie;
dat onvoldoende landelijke en regionale faciliteiten bestaan om schepen stilliggend te ontgassen zodanig dat de dampen uit schepen op een milieuverantwoorde wijze kunnen worden verwijderd;
dat artikel 10.54 van de Wet milieubeheer het verwijderen of nuttig toepassen van gevaarlijke afvalstoffen buiten een inrichting verbiedt, en Gedeputeerde Staten op grond van artikel 10.63, tweede lid, en 10.64, eerste lid, ontheffing van dit verbod kunnen verlenen indien het belang van de bescherming van het milieu zich daartegen niet verzet;
dat Gedeputeerde Staten in deze beleidsregel instructies geven waaraan een aanvraag voor een ontheffing van het verbod van artikel 10.54 van de Wet milieubeheer om schepen stilliggend te ontgassen moet voldoen en aangeven onder welke omstandigheden het belang van de bescherming van het milieu zich niet verzet tegen het verlenen van een ontheffing;
dat bij het stilliggend ontgassen de dampen worden verwijderd als alternatief voor de emissie van de dampen naar de buitenlucht, dat de dampen de afvalstofstatus hebben, en dat daarom mede wordt getoetst aan doelmatig afvalbeheer. Het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP) kent voor deze afvalstof geen sectorplan en dus ook geen minimumstandaard. Hierom toetsen Gedeputeerde Staten de verwerking van deze afvalstof direct aan de afvalhiërarchie (LAP3: Deel A, paragraaf 4.2.1). Bij het stilliggend ontgassen wordt ten minste voldaan aan de trede e1 (verbranden als vorm van verwijderen) en daarmee aan de afvalhiërarchie. Met de huidige inzichten kan niet een van beide basis verwijderingsmethoden (verbranding dan wel condensatie van de dampen) als voorkeursmethode worden aangemerkt;
dat met deze beleidsregel wordt beoogd om de bijkomende negatieve milieugevolgen van het stilliggend ontgassen te reguleren;
Gelet op artikel 4:81 van de Algemene wet bestuursrecht en de artikelen 10.63, tweede lid, en 10.54 van de Wet milieubeheer;
Beleidsregel gecontroleerd stilliggend ontgassen binnentankschepen buiten een inrichting Noord-Holland.
In deze beleidsregel wordt verstaan onder:
ontheffing: een besluit waarbij in een individueel concreet geval een uitzondering wordt gemaakt op het wettelijk verbod op het verwijderen van gevaarlijk afval buiten een inrichting, waarbij het ‘gevaarlijk afval’ uitsluitend bestaat uit dampen van een te ontgassen binnentankschip en ‘verwijderen’ uitsluitend ontgassen is;
Gedeputeerde Staten hanteren deze beleidsregels bij het beoordelen van een aanvraag om ontheffing voor het verwijderen van gevaarlijke afvalstoffen buiten een inrichting zijnde het stilliggend ontgassen van binnentankschepen.
Artikel 4 Indieningsvereisten aanvraag ontheffing
Een aanvraag voor een ontheffing bevat de volgende gegevens:
Gedeputeerde Staten hanteren als uitgangspunt dat een lading waarvoor geen goedkeuring is verkregen ten tijde van het aanvragen van een ontheffing, ter goedkeuring kan worden voorgelegd. In een ontheffing wordt dit goedkeuringsvereiste opgenomen. Gedeputeerde Staten hanteren bij de beoordeling of een lading kan worden goedgekeurd de volgende criteria:
indien een lading niet voorkomt op de lijst van toegestane UN-nummers voor de betreffende installatie maar wel op basis van fysisch chemische eigenschappen gerekend kan worden tot een groep gelijksoortige UN-nummers c.q. ladingen waarvan ten minste één UN-nummer is toegestaan, kunnen aanvullende eisen worden gesteld voor metingen en rapportages teneinde operationele informatie te verkrijgen over de milieu- en veiligheidsaspecten;
indien een lading niet voorkomt op de lijst van toegestane UN-nummers voor de betreffende installatie en niet op basis van fysisch chemische eigenschappen gerekend kan worden tot een groep UN-nummers c.q. ladingen waarvan ten minste één UN-nummer is toegestaan, dan wordt geen goedkeuring verleend en moet met proefnemingen of anderszins verkregen informatie worden aangetoond dat de lading in de desbetreffende installatie verwerkt kan worden.
Artikel 8 Voorschriften milieuaspecten
Aan een ontheffing worden ten minste de volgende voorschriften inzake milieuaspecten verbonden:
Energieverbruik, duurzaamheid, circulariteit
Artikel 9 Operationele voorschriften
Aan een ontheffing worden ten minste de volgende operationele voorschriften verbonden:
Artikel 10 Meldingen en Rapportages
In een ontheffing worden ten minste de volgende meldings- en rapportagevoorschriften opgenomen:
De exploitant doet een Melding locatie aan de OD NZKG. Hiermee geeft de exploitant aan een locatie voor het ontgassen te hebben die voldoet aan de locatievoorwaarden zoals bedoeld in artikel 5 en 6 van deze Beleidsregel. Deze melding vindt plaats ten minste vier weken voor ingebruikname van de locatie. De OD NZKG stuurt namens Gedeputeerde Staten bericht of de locatie geschikt dan wel ongeschikt is.
Binnen twee weken na afloop van een ontgassing dient de exploitant bij de OD NZKG een rapportage in van de uitgevoerde ontgassing. De rapportage bevat ten minste de gegevens betreffende binnentankschip, lading, hoeveelheid verwijderde damp, hoeveelheid condensaat (indien van toepassing), hoeveelheid verbruikte steunbrandstof, de registraties van de instrumentatie en de concentratiemetingen in ladingtanks en ontgassingsinstallatie. De registraties van de instrumentatie van de ontgassingsinstallatie, waarmee inzicht wordt verkregen in het verloop van de operationele parameters zoals debiet, temperatuur, druk, klepstanden en bedrijfstijd, worden in de rapportage opgenomen in overzichtelijke tabelvorm of als grafiek. De concentratiemetingen die worden uitgevoerd in bijvoorbeeld de ladingtanks en in de in- en uitlaat van de ontgassingsinstallatie worden gerapporteerd zodanig dat inzicht wordt gegeven in het tijdsverloop voordat de gewenste eindconcentratie wordt bereikt en in de hoeveelheid verwijderde damp.
Haarlem, 21 december 2021
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland,
A.Th.H. van Dijk, voorzitter
R.M. Bergkamp, provinciesecretaris
Noodzaak ontgassen ladingtanks
Het ontgassen van ladingtanks heeft als doel de concentratie van vluchtige organische stoffen (VOS) in de tanks onder de door verladers verlangde waarde te brengen. Niet afdoende ontgaste ladingtanks kunnen aanleiding zijn tot productcontaminatie. Indien productcontaminatie geen kwaliteitsprobleem oplevert door bijvoorbeeld de zogeheten ‘verenigbare transporten’, kan ontgassen gedeeltelijk of geheel achterwege worden gelaten.
Milieubelasting varend ontgassen versus stilliggend ontgassen
Als het ontgassen varend plaatsvindt is er sprake van het zogenoemde ‘varend ontgassen’, waarbij VOS, mogelijk zogeheten zeer zorgwekkende stoffen (ZZS) en geurcomponenten in de buitenlucht komen omdat de dampen niet behandeld worden. Dit kan aanleiding zijn tot milieuschade zoals verslechterde luchtkwaliteit en geuroverlast.
Bij het stilliggend ontgassen worden de dampen gecontroleerd uit ladingstanks verwijderd en vervolgens verwerkt in een dampverwerkingseenheid (ook wel genoemd ‘ontgassingsinstallatie’), waardoor de milieubelasting aanzienlijk wordt gereduceerd.
De dampverwerkingstechnieken verbruiken energie en leiden tot emissies van onder andere verbrandingsgassen. De milieuwinst vanwege het vermijden van varend ontgassen weegt echter ruimschoots op tegen de milieubelasting van het verwerken van de dampen. De emissie van VOS is bij varend ontgassen ongeveer 0,5 kg VOS per m3 ladingtank en bij gecontroleerd stilliggend ontgassen 0,005 kg VOS per m3 ladingtank, een systeemrendement van meer dan 95%.
In het belang van de bescherming van het milieu is het noodzakelijk een ontgassingsinfrastructuur beschikbaar te hebben als alternatief voor het varend ontgassen van binnentankschepen. Er zijn maar beperkt inrichtingen, zoals terminals, beschikbaar die zowel wat betreft steigercapaciteit, dampverwerkingscapaciteit en beschikbare ruimte voor plaatsing van mobiele ontgassingsinstallaties voldoende mogelijkheden bieden. Daarom hebben wij nadrukkelijk gekeken naar het ontwikkelen van een ontgassingsinfrastructuur buiten inrichtingen. Het gaat om een activiteit buiten een inrichting als bedoeld in de Wet milieubeheer omdat het stilliggend ontgassen kan plaatsvinden op meerdere locaties, de tijdsduur van een ontgassing beperkt is tot maximaal enkele dagen en het ontgassen kan worden uitgevoerd door verschillende exploitanten met gebruikmaking van mobiele ontgassingsinstallaties.
Aangezien de dampverwerking bij stilliggend ontgassen wordt aangemerkt als het verwijderen van gevaarlijke afvalstoffen en aangezien dit buiten een inrichting plaatsvindt, geldt het ‘verbod op het verwijderen van gevaarlijke afvalstoffen buiten een inrichting’ van artikel 10.54, eerste lid, Wet milieubeheer. De Wet milieubeheer geeft Gedeputeerde Staten de bevoegdheid om ontheffingen te verlenen van dit verbod (artikel 10.63, tweede lid, met artikel 10.64, eerste lid, Wet milieubeheer). Met deze beleidsregel formuleren wij een juridisch kader voor deze ontheffingen. Met dit juridisch kader beogen wij de realisatie van een ontgassinginfrastructuur mogelijk te maken met milieuhygiënische randvoorwaarden en een doelmatige wijze van afvalbeheer.
Locaties voor stilliggend ontgassen
Locaties in Westpoort zijn in principe geschikt bevonden voor plaatsing van een ontgassingsinstallatie waarbij de volgende aspecten zijn beschouwd:
De toegestane locaties liggen binnen het beheergebied van CNB, waarmee de te ontgassen schepen vallen onder het door CNB gevoerde scheepvaartverkeersmanagement.
Toezicht op naleving van de voorschriften uit de ontheffing wordt uitgevoerd door de OD NZKG.
De Inspectie Leefomgeving en Transport ziet toe op de veiligheid op het te ontgassen binnentankschip en op de naleving van het Verdrag inzake de verzameling, afgifte en inname van afval in de Rijn- en binnenvaart (CDNI) en het Verdrag inzake het vervoer van gevaarlijke stoffen over
De Inspectie SZW ziet toe op de naleving van de Arbowetgeving.
Een ontgassingsinstallatie is mobiel of semimobiel (bijvoorbeeld een verplaatsbare container) en is ontworpen om in het geheel van of naar de locatie vervoerd te worden. Een ontgassingsinstallatie is getest onder de te verwachten bedrijfscondities. De testresultaten hebben ten minste betrekking op de dampverwerkingscapaciteit, de energiebehoefte en emissies naar de buitenlucht. De testresultaten zijn onderdeel van de aanvraag voor de ontheffing.
Voor het verwijderen van dampen worden de volgende basistechnologieën toegepast:
De installaties die op de locatie aanwezig (kunnen) zijn als onderdeel van het totale ontgassingssysteem, zijn als volgt te beschrijven:
De uitvoering van het scheepvaartverkeersmanagement is door CNB belegd bij de divisie Havenmeester van Port of Amsterdam.
Voor het aanvragen van een verlenging van de geldigheidstermijn van de ontheffing wordt dezelfde aanvraagprocedure gevolgd als voor de ontheffing zelf.
De toelichting op de indieningsvereisten voor een aanvraag voor een ontheffing staat in het document ‘Toelichting op de indieningvereisten aanvraag ontheffing stilliggend ontgassen binnentankschepen buiten een inrichting Noord-Holland’.
De ontgassinglocatie ligt in het beheergebied van CNB. Zie hiervoor onder de algemene toelichting, Toezicht en Handhaving.
Ten behoeve van het vaststellen van de te hanteren veiligheidsafstanden is een HAZID (Hazard Identification) studie uitgevoerd.
De OD NZKG hanteert een groslijst van ladingen die is samengesteld op basis van ADN, CDNI, Omgevingsverordening Noord-Holland en resultaten van uitgevoerde proefnemingen. Aanvragen voor een ontheffing voor ladingen die niet in deze groslijst voorkomen, worden niet in behandeling genomen. Deze groslijst kan worden gewijzigd indien daartoe aanleiding is.
Ladingen worden aangegeven met een zogenoemd UN-nummer (stofidentificatienummer). Een binnentankschip kan meerdere ladingtanks hebben waarin zich ook verschillende soorten lading kunnen bevinden. De voorafgaande lading van een te ontgassen ladingtank is aangegeven op de zogenoemde los-verklaring.
Op basis van uitgevoerde, gerapporteerde en beoordeelde proefnemingen wordt door de OD NZKG beoordeeld of de in de aanvraag voor de ontheffing opgenomen ladingen kunnen worden toegestaan.
De in de ontheffing opgenomen lijst van toegestane UN-nummers kan worden uitgebreid door een onderbouwd verzoek in te dienen bij de OD NZKG.
Bij de beoordeling of een lading kan worden toegestaan, hanteert de OD NZKG de criteria genoemd in het tweede lid:
Indien een lading niet voorkomt op de lijst van toegestane UN-nummers voor de betreffende installatie maar wel op basis van fysisch chemische eigenschappen gerekend kan worden tot een groep gelijksoortige UN-nummers c.q. ladingen waarvan ten minste één UN-nummer is toegestaan, kunnen aanvullende eisen worden gesteld voor metingen en rapportage teneinde operationele informatie te verkrijgen over de milieu- en veiligheidsaspecten.
Indien een lading niet voorkomt op de lijst van toegestane UN-nummers voor de betreffende installatie en niet op basis van fysisch chemische eigenschappen gerekend kan worden tot een groep UN-nummers c.q. ladingen waarvan ten minste één UN-nummer is toegestaan, dan is het ontgassen van die lading niet toegestaan en moet met proefnemingen of anderszins verkregen informatie worden aangetoond dat de lading in de desbetreffende installatie verwerkt kan worden.
De emissies van dampen uit de dampverwerkingsinstallaties kunnen worden gereduceerd door het toepassen van verschillende technieken zoals verbrandingstechnieken en condensatiesystemen. Emissiepunten zijn de uitlaten van de verbrandingsinstallaties en ventilatiepunten. De aard van de emissiepunten is sterk afhankelijk van de betreffende techniek. Gezien de relatief geringe thermische vermogens van de installaties en de relatief geringe doorzet, is toetsing aan de grensmassastroom nodig om vast te stellen of de grensmassastroom zoals genoemd in afdeling 2.3 van het Activiteitenbesluit milieubeheer wordt overschreden en of er relevante emissiegrenswaarden aan de orde zijn.
We gaan uit van een emissieplafond van 85 kg NOx per jaar voor alle ontgassingsactiviteiten vallend onder deze beleidsregel. De locatie Groene Kade wordt beschouwd als representatief voor de referentiezone. Op basis van de modelberekeningen met Aerius leidt een emissie van 85 kg NOx per jaar niet tot een significant effect vanwege stikstofdepositie. Bij dit emissieplafond bedraagt de berekende depositie op de Natura 2000 gebieden Polder Westzaan, Ilperveld, Varkensland en Oostzanerveld & Twiske 0,049 mol/ha/jr.
Een plafond voor de NOx emissie is vastgesteld op 85 kg NOx per jaar op basis van de berekende maximale emissie van de ontgassingsinstallatie vermeerderd met goedgekeurde aanvullende emissies verkregen uit saldering of op andere wijze. Het NOx emissie plafond wordt bijgesteld indien hiertoe aanleiding bestaat. Dit plafond wordt beschouwd als het NOx-budget dat van toepassing is voor de afgelopen 365 dagen.
De NOx emissie van een ontgassing heeft enkel betrekking op de ontgassingsinstallatie en bijbehorende instrumenten. De NOx emissie van het binnentankschip waarvan ladingtanks ontgast worden, is reeds vergund in de Nbw-vergunning voor de verbreding van de Zeetoegang IJmond. Voor meer informatie hieromtrent zie https://www.portofamsterdam.com/nl/business/vestigen/vergunningen/natura-2000-stikstof, onder het kopje ‘Scheepvaart is reeds vergund’.
Het stilliggend ontgassen voorkomt emissies door het varend ontgassen. Het bedrijven van een ontgassingsinstallatie geeft een milieubelasting die aanzienlijk geringer is dan bij varend ontgassen. De emissies bij het stilliggend ontgassen moeten zo klein mogelijk gehouden worden en de informatie hierover moet door het bevoegd gezag worden beoordeeld. Dit kan door de specifieke energiebehoefte (kJ per kg vermeden VOS emissie) te meten, te monitoren en te rapporteren. Daarnaast kan aandacht worden besteed aan circulariteit, dat wil zeggen dat de dampen uit het binnentankschip als product kunnen worden afgevoerd. De gebruikte technologie zal bepalen of het accent ligt op specifiek energiegebruik (kJ/kg VOS), op het geproduceerde condensaat (afval, product of brandstof) of op emissies naar de buitenlucht.
De in het Activiteitenbesluit milieubeheer (artikel 2.1, tweede lid, onder f) opgenomen voorwaarde om de geluidhinder te beperken tot een aanvaardbaar niveau is voor het stilliggend ontgassen van overeenkomstige toepassing. Teneinde de geluidbelasting tot het minimum te beperken worden een aantal basismaatregelen voorgeschreven.
Het afgesproken communicatieprotocol bestaat uit hetgeen daarover in het ADN is opgenomen. Aanvullend hierop kunnen best practices worden afgesproken tussen schipper en exploitant.
Voorwaarde voor het ontgassen is dat de te ontgassen scheepsladingruimen zoveel mogelijk zijn ontdaan van vloeibare ladingresten. Hiermee wordt voorkomen dat op de ontgassinglocatie vloeibare ladingresten die niet afkomstig zijn van condensatie moeten worden opgeslagen.
De Melding locatie heeft betrekking op alle ontgassingen die op die locatie plaats zullen vinden.
Rapportages zijn noodzakelijk om te kunnen nagaan of aan de relevante voorschriften is voldaan dan wel of zich knelpunten voordoen. Ook kan met behulp van de registraties worden nagegaan of bij een gemelde geuroverlast deze aan het stilliggend ontgassen kan worden geweten.