Organisatie | Duiven |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | Protocol Geheimhouding gemeente Duiven 2022 |
Citeertitel | Protocol Geheimhouding gemeente Duiven 2022 |
Vastgesteld door | gemeenteraad |
Onderwerp | bestuur en recht |
Eigen onderwerp |
Geen
Onbekend
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
14-07-2022 | nieuwe regeling | 05-07-2022 |
Wat is het doel van dit protocol?
In dit protocol zijn vastgelegd de procedures en afspraken over het opleggen van geheimhouding in het verkeer tussen het college, burgemeester, raadscommissies, fractieassistenten en de raad. Het protocol beoogt een helder en transparant kader te bieden.
Het gaat daarbij gedeeltelijk om uitleg van wettelijke regels en gedeeltelijk om de praktische uitwerking daarvan in de gemeente Duiven. Kortweg wordt het volgende geregeld in dit protocol:
Artikel 2 Geheimhouding als uitzondering
In de informatievoorziening tussen het college, de burgemeester, raadscommissies, fractieassistenten en de raad en in de vergaderingen van de raad, hierbij doelend op de Raadsavond, de Politieke Avond en de Thema Avond, en de Agendacommissie is openbaarheid de regel en geheimhouding de uitzondering. Andere vergaderingen en raadscommissies zijn in beginsel niet openbaar.
De keuze voor geheimhouding dient altijd te worden gemotiveerd. Voor vertrouwelijkheid geldt niet de vereisten zoals opgenomen in artikel 6, maar wordt per onderwerp afgesproken wat vertrouwelijk is en hoe daar mee omgegaan wordt. De motivatie wordt openbaar gemaakt, behalve als dit het doel van de geheimhouding zou schaden.
De Wet open overheid (Woo) geeft in artikel 5.1 de gevallen aan waarin geheimhouding kan worden opgelegd. Dit artikel is in bijlage 2 opgenomen.
De Algemene wet bestuursrecht (Awb) bepaalt in artikel 2:5 in algemene zin dat een geheimhoudingsplicht geldt voor alle gegevens waarvan iemand het vertrouwelijke karakter kent of redelijkerwijs moet vermoeden.
Het Wetboek van Strafrecht bepaalt in artikel 272 de strafbaarheid van het schenden van de geheimhoudingsplicht.
De Gemeentewet bepaalt in de artikelen 23 en 24 de regels voor besloten raadsvergaderingen, in artikel 25 de regels voor het opleggen, bekrachtigen en opheffen van geheimhouding, en in artikel 86 de regels voor besloten commissievergaderingen.
De Gemeentewet bepaalt in artikel 54 dat collegevergaderingen met gesloten deuren plaatsvinden, bepaalt in artikel 55 de regels voor het opleggen en opheffen van geheimhouding over het in collegevergaderingen besprokene of over aan het college overgelegde stukken, en in artikel 60 de regels voor kennisgeving van beslissingen van het college aan de raad en het openbaar maken van besluitenlijsten van collegevergaderingen.
De Gemeentewet bepaalt in artikel 81 de regels voor kennisgevingen van beslissingen van de burgemeester aan de raad.
In het Reglement van Orde gemeenteraad Duiven 2021 worden de regels voor besloten vergaderingen en bijeenkomsten nader uitgewerkt.
HOOFDSTUK 2 Geheimhouding en vertrouwelijkheid van besluiten en stukken
Artikel 7 Het bekrachtigen van de geheimhouding
Een besluit tot bekrachtiging van de geheimhouding van een stuk dat het college, de burgemeester, een raadscommissie, een fractie, een fractieassistent of een raadslid onder geheimhouding aanbiedt aan de raad, dient op grond van artikel 25 lid 3 Gemeentewet te worden genomen in de eerstvolgende raadsvergadering, die door meer dan de helft van de leden wordt bezocht, na de vergadering waarin het college, de burgemeester, een raadscommissie, een fractie, een fractieassistent of een raadslid geheimhouding heeft opgelegd.
HOOFDSTUK 3 BESLOTEN VERGADEREN
Paragraaf 2 De raadscommissievergadering
Op dit moment is de enige passief openbare raadscommissie, de Agenda Commissie. De openbaarheid of beslotenheid van overige raadscommissies, het seniorenconvent, werkgroepen en Informele Avonden wordt geregeld via het Reglement van Orde gemeenteraad Duiven 2021, zelfstandige verordeningen en raadsbesluiten. Datzelfde geldt ook voor de verslagen en besluitenlijsten van bijeenkomsten van commissies en werkgroepen.
Paragraaf 3 De Raadsvergadering
Artikel 11 Openbare aankondiging en opening
Raadsavonden, Politieke Avonden, Thema Avonden, Informele Avonden en Raadscommissievergaderingen, ook wanneer deze geheel of gedeeltelijk in beslotenheid plaatsvinden, worden openbaar aangekondigd en geopend, tenzij de aard van het onderwerp zich daartegen verzet. Geen openbare aankondiging wordt gedaan van de vergadering waarin over de aanbeveling voor benoeming of herbenoeming van de burgemeester wordt besloten. Deze vergadering is van begin tot einde besloten.
Artikel 14 Opleggen van geheimhouding op dat wat is besproken in de raad
Geheimhouding van het ter vergadering behandelde wordt door de raadsleden en fractieassistenten ter vergadering zelf opgelegd bij strikte meerderheid van stemmen op grond van artikel 25 lid 1 Gemeentewet. De voorzitter doet daartoe tijdens de vergadering een expliciet voorstel om geheimhouding op te leggen op hetgeen is besproken tijdens de vergadering.
Het verslag van een besloten vergadering dient in een besloten vergadering te worden vastgesteld. Het verslag blijft geheim, tenzij het desbetreffende orgaan besluit de geheimhouding op te heffen. Indien een lid van het desbetreffende orgaan inhoudelijke behandeling van het verslag wenst, geschiedt dit in een besloten deel van de vergadering.
HOOFDSTUK 5 Opheffen geheimhouding over stukken en vergaderingen
Artikel 17 Opheffen geheimhouding
Het orgaan dat geheimhouding oplegt, dan wel bekrachtigt, is bevoegd de geheimhouding op te heffen.
Artikel 18 Lijst geheime stukken en vergaderingen
Genoemde lijsten bevatten in ieder geval voor zover van toepassing de datum van het stuk, de datum van de raadsvergadering waarin de geheimhouding is bekrachtigd of de collegevergadering waarin de geheimhouding is opgelegd, de reden van geheimhouding en de horizonbepaling of de datum waarop de geheime status wordt beëindigd.
De secretaris controleert jaarlijks in maart de horizonbepaling en zorgt dat er een voorstel wordt voorgelegd aan het college, dan wel de raad indien zij deze heeft bekrachtigd, over het al dan niet handhaven van de geheimhouding. Het college of de burgemeester kan ook op eigen initiatief de raad een voorstel tot opheffing van opgelegde en bekrachtigde geheimhouding over overgelegde of toegezonden stukken doen. Het is aan de raad om hier over te besluiten.
Artikel 20 Opheffing op initiatief van college of burgemeester
In aanvulling op artikel 9 lid 3 kan het college of de burgemeester ook op eigen initiatief de raad een voorstel tot opheffing van opgelegde en bekrachtigde geheimhouding doen. Het is aan de raad om hier over te besluiten.
Artikel 21 Publicatie openbaar geworden stukken
Zodra een voorstel tot opheffing van geheimhouding is aangenomen ontvangt de griffier zo spoedig mogelijk de openbare stukken van de auteur. De griffier plaatst vervolgens de desbetreffende stukken openbaar op het raadsinformatiesysteem, onder vermelding van genoemd besluit.
Voorbeelden van mogelijke formuleringen zoals bedoeld in artikel 6, zevende lid van het Protocol geheimhouding gemeente Duiven 2022
Formulering collegebesluit, geen doorgeleiding naar raad
Op grond van artikel 55 van de Gemeentewet juncto artikel 5.1, (lid en onderdeel invullen), van de Wet open overheid, geheimhouding op te leggen over het besluit tot (omschrijving besluit), het ter vergadering behandelde en alle hieraan ten grondslag liggende documenten OF op de volgende documenten:
Indien doorgeleiding naar raad
De op grond van artikel 25 lid 3 van de Gemeentewet juncto artikel 5.1, (lid en onderdeel invullen), van de Wet open overheid, opgelegde geheimhouding over het besluit tot (omschrijving besluit), het ter vergadering behandelde en alle hieraan ten grondslag liggende documenten OF op de volgende documenten:
Bijlage 2 bij Protocol geheimhouding gemeente Duiven 2022
HOOFDSTUK 5. UITZONDERINGEN Artikel 5.1 Uitzonderingen
Het openbaar maken van informatie ingevolge deze wet blijft achterwege voor zover dit:
persoonsgegevens betreft als bedoeld in paragraaf 3.1 onderscheidenlijk paragraaf 3.2 van de Uitvoeringswet Algemene verordening gegevensbescherming, tenzij de betrokkene uitdrukkelijk toestemming heeft gegeven voor de openbaarmaking van deze persoonsgegevens of deze persoonsgegevens kennelijk door de betrokkene openbaar zijn gemaakt;
In uitzonderlijke gevallen kan openbaarmaking van andere informatie dan milieu-informatie voorts achterwege blijven indien openbaarmaking onevenredige benadeling toebrengt aan een ander belang dan genoemd in het eerste of tweede lid en het algemeen belang van openbaarheid niet tegen deze benadeling opweegt. Het bestuursorgaan baseert een beslissing tot achterwege laten van de openbaarmaking van enige informatie op deze grond ten aanzien van dezelfde informatie niet tevens op een van de in het eerste of tweede lid genoemde gronden.
Het openbaar maken van informatie blijft in afwijking van het eerste lid, onderdeel c, in geval van milieu-informatie eveneens achterwege voor zover daardoor het in het eerste lid, onderdeel c, genoemde belang ernstig geschaad wordt en het algemeen belang van openbaarheid van informatie niet opweegt tegen deze schade.
Bijlage 3 bij Protocol geheimhouding gemeente Duiven 2022
Geheimhouding op grond van de huidige Gemeentewet
In de Gemeentewet is een regeling opgenomen voor het opleggen van een geheimhoudingsplicht (artikelen 25, 55 en 86 van de Gemeentewet). Het gaat dan om geheimhouding van informatie die in de besloten vergadering van het college, een commissie of de raad aan bod komt, zowel wat betreft hetgeen wordt besproken als ten aanzien van de inhoud van stukken die daarbij aan de orde zijn.
De geheimhoudingsplicht geldt voor iedereen die betrokken is. Dat zijn ambtenaren, collegeleden, commissieleden, fractieassistenten en raadsleden. Maar ook anderen die kennis dragen van de geheime informatie (bijv. geraadpleegde deskundigen). Degene die opzettelijk een geheim schendt waarvan de betrokkene weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat betrokkene dat geheim uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift dan wel van vroeger ambt of beroep verplicht is te bewaren, pleegt een strafbaar feit. Dat is een misdrijf en de rechter kan daarvoor op grond van artikel 272 Wetboek van Strafecht gevangenisstraf, een taakstraf en/of geldboete opleggen. De geheimhoudingsverplichting ziet dus niet alleen op een geheim dat moet worden bewaard op grond van de betreffende bepalingen uit de Gemeentewet. Deze geheimhoudingsplicht geldt ook bij vertrouwelijkheid, zoals bedoeld in de artikelen 4 en 9 tweede lid van het protocol wordt toegepast. Het feit dat een schending van een geheimhoudingsplicht een misdrijf is, maakt dat het belangrijk is dat voor iedereen duidelijk is door wie, wanneer en op welke wijze geheimhouding kan worden opgelegd en hoe deze verplichting kan worden opgeheven.
Aanvullende bepaling: artikel 2:5 Algemene wet bestuursrecht
In artikel 2:5 van de Algemene wet bestuursrecht is een algemene verplichting opgenomen voor een ieder die als (onderdeel van een) bestuursorgaan of daarvoor werkzame persoon in aanraking komt met vertrouwelijke gegevens tot geheimhouding daarvan. Het betreft een bepaling met een aanvullend karakter, die geldt als niet reeds uit hoofde van ambt, beroep of wettelijk voorschrift (b.v. vanwege de geheimhouding op grond van de Gemeentewet) een geheimhoudingsplicht geldt.
Geheimhouding in de nieuwe Gemeentewet (wetsvoorstel)
Het wetsvoorstel “Wet bevorderen integriteit en functioneren decentraal bestuur” (2019-2020, 35546) leidt tot wijziging van de geheimhoudingsbepalingen in de Gemeentewet, thans de artikelen 25, 55 en 86. Er wordt één centraal geheimhoudingshoofdstuk voorgesteld.
De wijzigingen zouden vóór de gemeenteraadsverkiezingen in werking treden. Echter op 1 mei 2022 is het wetsvoorstel nog in behandeling bij de Tweede Kamer.
Dit zijn de belangrijkste zaken die over geheimhouding zijn geregeld in het wetsvoorstel:
Het verslag van de besloten vergadering is niet openbaar tenzij de raad de verplichting tot geheimhouding opheft; Zodra de geheimhouding is opgeheven, moeten het verslag en de besluitenlijst op de gebruikelijke wijze openbaar gemaakt worden; Zolang een verplichting tot geheimhouding bestaat, worden het verslag en de besluitenlijst niet openbaar gemaakt;
Het orgaan dat de verplichting tot geheimhouding heeft opgelegd blijft bevoegd de verplichting op te heffen; Nieuw is dat het orgaan dat een commissie heeft ingesteld de door die commissie opgelegde geheimhouding ook mag opheffen; Als de geheime informatie door een ander orgaan aan de raad is verstrekt, blijft de raad (exclusief) bevoegd de geheimhoudingsverplichting op te heffen. De huidige bekrachtigingsverplichting komt te vervallen;
Als het college geheime informatie aan de raad verstrekt, de raad in beginsel als enige bevoegd is die informatie aan anderen te verstrekken (bijvoorbeeld een externe deskundige); Het college mag die informatie zelf pas aan een deskundige verstrekken als die informatie eerst aan de raad is verstrekt én de raad regels heeft vastgesteld op grond waarvan het college die informatie aan een ander mag verstrekken;
Gelet op het huidige wetsvoorstel zullen onder andere de volgende artikelen uit het protocol moeten worden gewijzigd dan wel aangevuld indien die wijzigingen van de Gemeentewet inwerkingtreden.
Als met gesloten deuren wordt vergaderd, geldt van rechtswege een verplichting tot geheimhouding over informatie die in die vergadering ter kennis van de aanwezigen komt. Voor schriftelijke stukken is nog steeds een afzonderlijk besluit tot geheimhouding nodig.
De gewijzigde Gemeentewet bevat één centraal geheimhoudingshoofdstuk VA (nieuwe artikelen 87 t/m 89).
De bekrachtigingsverplichting in dit artikel vervalt zodra de aangepaste Gemeentewet in werking treedt.
Als met gesloten deuren wordt vergaderd, geldt van rechtswege een verplichting tot geheimhouding omtrent informatie die in de vergadering ter kennis van de aanwezigen komt. De geheimhouding duurt voort totdat de raad haar opheft. Voor schriftelijke stukken is nog steeds een afzonderlijk besluit tot geheimhouding nodig.
Indien het college of de burgemeester informatie waarop geheimhouding rust verstrekt aan de raad, kan de raad die informatie verstrekken aan anderen. De raad kan regels stellen over het verstrekken van informatie ten aanzien waarvan een verplichting tot geheimhouding is opgelegd door het college, de burgemeester of een commissie en die tevens aan de raad is verstrekt.
Na inwerkingtreding van de gewijzigde Gemeentewet kan een geheimhoudingsverplichting die door een commissie is opgelegd ook worden opgeheven door het orgaan dat de commissie heeft ingesteld.
Met het opleggen van geheimhouding wordt terughoudend omgegaan. Met name de volgende onderwerpen kunnen voor geheimhouding in aanmerking komen:
Beslissingen tot het opleggen van geheimhouding op grond van artikel 25 en 55 van de Gemeentewet worden aangemerkt als een besluit in de zin van de Awb waartegen voor belanghebbenden bezwaar en beroep open staat.
In de praktijk bestaat behoefte aan vertrouwelijkheid, waarbij het volgen van de formele procedure van de Gemeentewet niet proportioneel wordt geacht. Dan kan het gaan om onderwerpen die nog uitwerking behoeven en waarvan nog niet kan worden vastgesteld of er sprake is van een weigeringsgrond van de Woo. Deze besluiten worden geplaatst op de niet-openbare besluitenlijst en worden op de griffie ter inzage gelegd voor raadsleden. Raadsleden hebben de mogelijkheid om via de gemeentesecretaris aan het college te verzoeken om het besluit te heroverwegen en/of om inzage te vragen. Het college kan vervolgens besluiten tot openbaarheid, inzagelegging of de formele procedure te volgen van de Gemeentewet.
In artikel 9 lid 2 zijn gevallen genoemd waarin de collegebesluiten niet openbaar zijn. Dit heeft betrekking op informatie die niet wordt verstrekt bij een Woo-verzoek. Pers en inwoners moeten een beroep doen op de Woo om kennis te nemen van de niet-openbare besluiten en de achterliggende stukken. Raadsleden hebben het recht om niet-openbare collegebesluiten met bijbehorende stukken in te zien, zij het onder geheimhouding. Slechts indien er naar het oordeel van het college sprake is van een openbaar belang zoals bedoeld in artikel 169, derde lid, Gemeentewet kan dat belang aan die informatieverstrekking aan de raad in de weg staan.
De niet-openbare besluiten betreffen onder meer de volgende aangelegenheden:
Reglement van Orde gemeenteraad Duiven 2021
In het Reglement van Orde worden onder meer genoemd de politieke avond (verzameling van ronde- en debattafels), het seniorenconvent, de agendacommissie, thema avond/informele avond. Het reglement bevat bepalingen over de openbaarheid, vertrouwelijkheid en beslotenheid. Ook kan bij deze bijeenkomsten sprake zijn van het verstrekken van vertrouwelijke info.