Beleidsregel Aanvragen gereserveerde gehandicaptenparkeerplaats

Het huidige beleid over de criteria van een gereserveerde gehandicaptenparkeerplaats is niet formeel vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. Er is wel geldend beleid op basis van jarenlang genomen besluiten, maar dit is nog nooit in een notitie samengebracht. Deze beleidsregel geeft de criteria weer op basis waarvan besluiten worden genomen en vooral ook wanneer een aanvraag om een gehandicaptenparkeerplaats wordt afgewezen.

Mensen kunnen parkeren op algemene plaatsen voor gehandicapten wanneer zij in het bezit zijn van een gehandicaptenparkeerkaart. Deze plaatsen zijn voorzien van een speciaal bord, bord E6, dat er zo uitziet:

Daarnaast zijn er gereserveerde gehandicaptenparkeerplaatsen. Dit zijn de parkeerplaatsen voorzien van bord E6, met daaronder het kenteken van het voertuig van de eigenaar. Alleen het voertuig met dat kenteken mag daar staan.

Het plaatsen van het verkeersbord E6 (met evt. onderbord) is een verkeersmaatregel waarvoor een verkeersbesluit moet worden genomen. Belanghebbenden kunnen bezwaar maken tegen een verkeersbesluit, dus ook tegen het plaatsen van het verkeersbord. De aanvrager kan ook bezwaar maken als de aanvraag voor een gereserveerde gehandicaptenparkeerplaats wordt afgewezen en het verkeersbord niet wordt geplaatst. Tegen het besluit op bezwaar is beroep mogelijk bij de rechtbank.

De gemeente is bevoegd om verkeersbesluiten te nemen voor verkeersmaatregelen op openbare wegen die de gemeente in beheer heeft. In de ministeriële regeling, het Besluit Administratieve Bepalingen voor Wegbeheerders (BABW) en in de uitvoeringsvoorschriften BABW, staan -naast een aantal algemene voorwaarden voor de plaatsing van verkeersborden- geen criteria genoemd voor de plaatsing van het verkeersbord E6. De gemeente kan dus zelf de criteria bepalen voor de plaatsing van gehandicaptenparkeerplaatsen.

Tot nu toe (2013) zijn in de gemeente Almelo in totaal ruim 200 gereserveerde gehandicaptenparkeerplaatsen toegewezen en aangelegd.

De afgifte van gehandicaptenparkeerkaarten staat niet in deze beleidsregel. De criteria voor het toekennen van de kaarten zijn vastgelegd in de ministeriële Regeling gehandicaptenparkeerkaart. Hierop zijn geen aanvullende gemeentelijke criteria noodzakelijk. Deze beleidsregel ziet dus enkel op het al dan niet toekennen van een gereserveerde gehandicaptenparkeerplaats.

Hierna wordt gehandicaptenparkeerkaart aangeduid als G-kaart en gehandicaptenparkeerplaats als G-plaats.

Het college hecht veel belang aan een actieve deelname en zo zelfstandig mogelijk functioneren van chronisch zieken en gehandicapten in de samenleving. Daarvoor is het noodzakelijk dat openbare gebouwen goed toegankelijk zijn, er voldoende algemene G-plaatsen beschikbaar zijn en voorzien wordt in goede huisvesting.

Het is sociaal wenselijk dat gehandicapte bewoners zelfstandig kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Als zij in het bezit zijn van een rijbewijs en een voertuig, moeten zij deze ook kunnen gebruiken. Dus is het vaak nodig dat zij hun voertuig nabij hun woning kunnen parkeren.

De regels voor het toekennen van een G-plaats verschillen al naar gelang het een gehandicapte bestuurder betreft of een gehandicapte passagier.

G-plaatsen voor bestuurders/bewoners

Bewoners met een gehandicaptenparkeerkaart voor bestuurders komen voor een gereserveerde gehandicaptenparkeerplaats in aanmerking als:

- ze een motorvoertuig op naam hebben (of inwonende partner); en

- ze een geldig rijbewijs hebben, en

- er sprake is van een hoge parkeerdruk in de straat en;

- er geen eigen parkeergelegenheid dan wel gelegenheid tot huren van een parkeergelegenheid is, en

- er geen verkeersonveilige situatie dan wel ondoelmatig gebruik van de weg ontstaat, en

- belangen van derden niet onevenredig worden benadeeld.

Soms zal een parkeerplaats nieuw moeten worden aangelegd en uiteraard zal dit mogelijk moeten zijn met en in de beschikbare ruimte.

Als niet aan alle criteria wordt voldaan, wordt de aanvraag geweigerd.

Toelichting op de genoemde criteria:

Er is sprake van een hoge parkeerdruk, als in redelijkheid niet verwacht mag worden dat de aanvrager altijd een parkeerplaats zal kunnen vinden binnen de (loop)afstand die hij of zij zelfstandig kan overbruggen (maximaal 100 meter). Een parkeerdruk wordt als hoog beoordeeld bij een druk van 85% of meer (dat wil zeggen, gemiddeld wordt op 85% van de beschikbare plaatsen geparkeerd). De parkeerdruk wordt beoordeeld in het gebied dat de aanvrager nog zelfstandig kan overbruggen en niet alleen op de gewenste parkeerplek. Om dit vast te stellen zal de situatie ter plaatse op minimaal drie verschillende tijdsmomenten worden beoordeeld. Hierbij wordt rekening gehouden met speciale tijden als kerkdiensten, winkeltijden etc. Het gaat om de redelijkheid die een aanvrager het recht geeft een plaats voor hem of haar te reserveren ten opzichte van het algemeen belang.

Voorbeeld: aanvrager is in staat ca. 20 meter te overbruggen en wil graag recht voor zijn huis een parkeerplek. Als er binnen 20 meter steeds vrije parkeerplekken zijn, is er geen hoge parkeerdruk en krijgt de aanvrager geen gereserveerde G-plaats, ook al staat 9 van de 10 keer de plaats voor zijn eigen huis vol.

De parkeerdruk zal van tijd tot tijd verschillen. In theorie zou dan ook gebruik kunnen worden gemaakt van de mogelijkheid een parkeerplaats te reserveren voor bepaalde tijden of bepaalde dagdelen. Hiermee wordt de uitvoeringspraktijk en de handhaving echter complex gemaakt, waarvan de noodzaak onvoldoende aanwezig is. Daarom wordt hier niet voor gekozen. Als een parkeerplaats wordt gereserveerd voor iemand, dan geldt die reservering continu.

Dat betekent ook, dat voor medebewoners (niet hoofdbewoner) er een belangenafweging moet plaatsvinden, nl. of het belang van de aanvrager opweegt tegen de (continue) reservering van de parkeerplaats. Hoe vaak de parkeerplaats feitelijk zal worden gebruikt zal hierin bepalend zijn, als ook specifieke omstandigheden als de ernst van de handicap en de lokale parkeerdruk.

Bij de beoordeling “zonder eigen parkeergelegenheid’ geldt in principe de bestaande situatie en niet het feit of de mogelijkheid bestaat tot een eigen gelegenheid. In wijken waar de parkeerdruk hoog is, kan echter wel worden verlangd - binnen de grenzen van het geldende bestemmingsplan - dat het eigen terrein geschikt wordt gemaakt. Bijvoorbeeld door een deel van de tuin in te richten als oprit. De gemeente kan soms gedeeltelijk bijdragen in deze kosten (via de Wmo). Dit is echter alleen mogelijk als de kosten niet door eigen toedoen zijn ontstaan. Dit zal van geval tot geval moeten worden bekeken.

Daarnaast bestaat er de mogelijkheid dat er als bewoner parkeerplaatsen kunnen worden gehuurd dan wel gekocht op het terrein van de verhuurder en/of eigenaar. Dan zal hiervan eerst gebruik moeten worden gemaakt voordat een parkeerplaats aan de openbaarheid wordt onttrokken. Hier wordt een inspanningsverplichting verwacht van de bewoner en eigenaar om het op eigen terrein te regelen.

De doelmatigheid van de weg kan bijvoorbeeld in het geding komen als door de aanleg van de parkeerplaats de rijbaan niet meer voldoet aan de gangbare maatvoeringseisen (basis daarvoor zijn de richtlijnen van het CROW) of als de doorstroming van het verkeer wordt belemmerd.

Belangen van derden kunnen onevenredig worden benadeeld doordat het te plaatsen voertuig bijvoorbeeld uitzicht belemmert of anders hinder veroorzaakt dan wel het woongenot van een ander aantast. Het belang van de gehandicapte moet dan worden afgewogen tegen het belang van de derde(n). Door de regel zijn parkeerplaatsen ingericht voor voertuigen tot 5 meter lang en tot 2 meter breed. Grotere voertuigen kunnen de vrijheid en veiligheid van het verkeer zodanig benadelen dat er geen parkeerplaats voor dat grotere voertuig wordt gereserveerd. De concrete situatie zal uitwijzen of een reservering voor een groter voertuig dan normaal, niet onredelijk is. Op basis van de APV geldt, dat er zeker geen plaats wordt aangewezen voor voertuigen hoger dan 2.40 meter en/of langer dan 6.00 meter.

G-plaatsen voor bestuurders/werknemers

In gevallen waarin de werkgever niet kan voorzien in een parkeerplaats voor een werknemer, kan een gereserveerde G-plaats worden aangevraagd voor de werknemer. Er gelden dezelfde criteria als bij bestuurders/bewoners, waarbij het criterium “geen mogelijkheid op eigen terrein” streng zal worden beoordeeld.

G-plaatsen voor passagiers

Een bewoner met een passagiers-gehandicaptenparkeerkaart, de zogeheten P-kaart, komt niet in aanmerking voor een gereserveerde gehandicaptenparkeerplaats.

Een belangrijk argument om houders van een P-kaart geen gereserveerde parkeerplaats te geven, is dat de passagier altijd met een ander mee rijdt. Het is dan niet onredelijk om te verwachten dat de passagier dicht bij de woning wordt afgezet en naar binnen wordt geholpen, waarna de bestuurder de auto ergens anders parkeert.

Burgemeester en wethouders zijn bevoegd, in gevallen waarin de toepassing van dit beleid naar hun oordeel tot een bijzondere hardheid leidt, ten gunste van de aanvrager af te wijken.

De reservering van een G-plaats wordt automatisch opgeheven zodra de houder:

- geen geldig rijbewijs meer heeft of;

- geen geldige gehandicaptenkaart meer heeft of;

- geen motorvoertuig meer op zijn (of inwonende partner) naam heeft staan of;

- is verhuist of;

- is overleden.

De houder (of nabestaanden) is verplicht van deze wijzigingen melding te doen bij de gemeente. De parkeerplaats zal dan weer openbaar worden gemaakt. Strikt formeel moet hier een nieuw verkeersbesluit voor worden genomen, maar gezien het karakter van dit besluit wordt dit achterwege gelaten.

De houder meldt wijzigingen van het voertuig of verhuizing binnen Almelo bij de gemeente. De nieuwe situatie zal opnieuw worden beoordeeld of het past binnen de geldende criteria voor het toekennen van een gereserveerde G-plaats.

Voor het in behandeling nemen van een aanvraag tot aanleggen of verplaatsen van een gereserveerde gehandicaptenparkeerplaats is leges verschuldigd (artikel 1.18.6 Legesverordening). De hoogte van het legesbedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. Voor 2013 is de leges vastgesteld op € 56,10. Met ingang van 2014 zal deze leges waarschijnlijk worden verhoogd naar € 205,- Ook bij een weigering is deze leges verschuldigd.