| Organisatie | Goes |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Reglement van orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden gemeenteraad Goes 2022 |
| Citeertitel | Reglement van Orde gemeenteraad Goes 2022 |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | bestuur en recht |
| Eigen onderwerp |
Deze regeling vervangt het Tijdelijk Reglement van orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de gemeenteraad 2021, de Verordening op de Raadscommissie 2021 en de Tijdelijke Verordening op de beeldvormende en oordeelsvormende vergaderingen Gemeente Goes 2021.
Onbekend
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-07-2022 | nieuwe regeling | 09-06-2022 |
Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen
De raad kan het college verzoeken de secretaris in de vergadering aanwezig te laten zijn en deel te laten nemen aan de beraadslagingen.
Hoofdstuk 2 Toelating van nieuwe leden, benoeming wethouders, fracties
8 Onderzoek geloofsbrieven, beëdiging leden en benoeming wethouders
Deze commissie onderzoekt de geloofsbrieven en de daarop betrekking hebbende stukken van de nieuw benoemde raadsleden en brengt vervolgens advies uit aan de raad over de toelating van de nieuw benoemde raadsleden tot de raad. Indien van toepassing, wordt van een minderheidsstandpunt melding gemaakt in dit advies.
Voorafgaand aan de benoeming van wethouders wordt in opdracht van de burgemeester en griffier door een externe partij een integriteitstoets uitgevoerd ten aanzien van kandidaat wethouders. Ter eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer zal ten aanzien van de uitkomst van de toets zoals bedoeld in het eerste lid door de burgemeester op grond van artikel 10, tweede lid, sub e van de Wet openbaarheid van bestuur geheimhouding worden opgelegd.
Indien boven de kandidatenlijst een aanduiding was geplaatst, voert de fractie in de raad deze aanduiding als naam. Indien geen aanduiding boven de kandidatenlijst was geplaatst, deelt de fractie in de eerste vergadering van de raad aan de voorzitter mee welke naam deze fractie in de raad wil voeren
Hoofdstuk 3 Rechten van leden en lidmaatschap van andere organisaties
10 Amendementen en subamendementen
Ieder lid van de raad kan tot het sluiten van de beraadslagingen amendementen indienen. Een amendement kan het voorstel inhouden een geagendeerd voorstel in één of meer onderdelen te splitsen, waarover afzonderlijke besluitvorming zal plaatsvinden. Er kan alleen beraadslaagd worden over amendementen die ingediend zijn door leden van de raad, die de presentielijst getekend hebben en in de vergadering aanwezig zijn.
Het verzoek tot het houden van een interpellatie wordt, behoudens in naar het oordeel van de voorzitter spoedeisende gevallen, tenminste 48 uur voor de aanvang van de vergadering schriftelijk bij de voorzitter ingediend. Het verzoek bevat een duidelijke omschrijving van het onderwerp waarover inlichtingen worden verlangd alsmede de te stellen vragen.
De voorzitter brengt de inhoud van het verzoek zo spoedig mogelijk ter kennis van de overige leden van de raad en de wethouders. Bij de behandeling van de ingekomen stukken van de eerstvolgende vergadering na indiening van het verzoek wordt het verzoek in stemming gebracht. De raad bepaalt op welk tijdstip tijdens de vergadering de interpellatie zal worden gehouden.
Schriftelijke vragen worden gericht aan het college of de burgemeester, afhankelijk van welk bestuursorgaan bevoegd is ten aanzien van het onderwerp. De vragen zijn kort en duidelijk geformuleerd en dienen het opschrift “vragen ex artikel 16 RvO” te dragen. De vragen kunnen van een toelichting worden voorzien.
Uitgangspunt is dat schriftelijke vragen schriftelijk worden beantwoord, tenzij de steller aangeeft voorkeur te hebben voor een mondelinge beantwoording. Schriftelijke beantwoording vindt zo spoedig mogelijk plaats, in ieder geval binnen dertig dagen, nadat de vragen zijn binnengekomen. Mondelinge beantwoording vindt plaats door het verantwoordelijk lid van het college in de eerstvolgende besluitvormende vergadering. Indien beantwoording niet binnen deze termijnen kan plaatsvinden, stelt het college de vragensteller hiervan gemotiveerd in kennis, waarbij de termijn aangegeven wordt waarbinnen beantwoording zal plaatsvinden. Dit bericht wordt behandeld als een antwoord.
De vragensteller kan, bij schriftelijke beantwoording in de eerstvolgende raadsvergadering en bij mondelinge beantwoording in dezelfde raadsvergadering, na de behandeling van de op de agenda voorkomende onderwerpen nadere inlichtingen vragen omtrent het door de burgemeester of door of namens het college gegeven antwoord, tenzij de raad anders beslist.
Het lid van de raad dat vragen wil stellen, meldt dit onder aanduiding van het onderwerp tenminste 24 uur voor aanvang bij de griffier. De voorzitter kan na overleg met het raadspresidium weigeren een onderwerp aan de orde te stellen, indien deze het onderwerp niet voldoende nauwkeurig acht aangegeven of indien het onderwerp in de raadsvergadering op diezelfde dag aan de orde komt.
19 Verslag en verantwoording lidmaatschappen andere organisaties
Wanneer een lid van de raad een persoon als bedoeld in het eerste lid ter verantwoording wenst te roepen over zijn wijze van functioneren als zodanig, besluit de raad over het toestaan daarvan. De regels voor het vragen van inlichtingen, vastgesteld in artikel 17, zijn van overeenkomstige toepassing.
Paragraaf 1. Algemene bepalingen ten aanzien van beeld- en oordeelsvormende vergaderingen
21 Samenstelling beeld- en oordeelsvormende vergadering
Elke fractie kan, naast zijn raadsleden, maximaal drie extra leden voor de beeld- en oordeelsvormende vergadering voordragen. Deze leden zijn inwoners van de gemeente Goes en stonden tijdens de laatste verkiezing van de gemeenteraad op de kandidatenlijst van die fractie vermeld. De artikelen 11 tot en met 15 en 19 van de Gemeentewet zijn van overeenkomstige toepassing.
De leden als bedoeld in het tweede lid worden aangeduid als “steunfractielid”. Steunfractieleden dienen vóór toetreding tot de beeld- en oordeelvormende vergaderingen hun nevenactiviteiten te melden bij de griffier. Een steunfractielid dat zijn taken neerlegt, meldt zich schriftelijk af bij de voorzitter van de raad. Dit schrijven wordt geplaatst op de lijst van ingekomen stukken van de debatraad.
23 Aanwezigheid burgemeester, wethouders, ambtenaren en derden
In de beeldvormende vergadering kunnen ambtenaren aanwezig zij voor het uitwisselen van informatie over geagendeerde onderwerpen. In de oordeelsvormende vergadering kunnen burgemeester en wethouders aanwezig zijn en aan de beraadslagingen deelnemen. Zij kunnen in deze vergadering door ambtenaren worden ondersteund.
De vergaderingen duren in beginsel niet langer dan tot 23.00 uur. Wanneer de agenda om 23.00 uur nog niet is afgewerkt, nemen de aanwezige raadsleden na afhandeling van het aan de orde zijnde agendapunt, op voorstel van de voorzitter, een beslissing over wijze en het tijdstip van behandeling van de nog resterende agendapunten. Hierbij geldt dat de meerderheid beslist.
Vergaderingen worden ten openbare kennis gebracht door aankondiging op de website van de gemeenteraad.
28 Ter inzage leggen van stukken
Stukken die ter toelichting van de onderwerpen of voorstellen op een voorlopige agenda dienen, worden gelijktijdig met de oproep voor eenieder op de website van de gemeenteraad beschikbaar gesteld. Indien na het verzenden van de oproep stukken beschikbaar worden gesteld, wordt hiervan mededeling gedaan aan de leden van de raad en via de hierboven genoemde website.
Paragraaf 3. Orde van de vergaderingen
De leden tekenen de presentielijst van de besluitvormende raad in de volgorde waarin zij ter vergadering komen. De presentielijst wordt na afloop van de vergadering gesloten en door de griffier en voorzitter ondertekend. In geval van een digitale vergadering noteert de griffier de namen van de aan de vergadering deelnemende raadsleden op de presentielijst.
Spreekrecht bij de beeld- en oordeelsvormende vergaderingen
Voorafgaand aan de beeldvormende vergadering kan een raadsledenspreekuur worden georganiseerd. Inwoners kunnen gezamenlijk gedurende maximaal 30 minuten het woord voeren over niet geagendeerde onderwerpen. Aanmelding voor het raadsledenspreekuur dient vóór 14.00 uur op de dag van de vergadering te hebben plaatsgevonden.
Spreekrecht bij de besluitvormende vergaderingen
Na de opening van de vergadering kunnen aanwezige burgers gezamenlijk gedurende maximaal dertig minuten het woord voeren over geagendeerde onderwerpen. Indien een geagendeerd onderwerp bij de vaststelling van de agenda wordt afgevoerd, blijft de mogelijkheid bestaan om over dat onderwerp in te spreken.
Bij de raad ingekomen stukken worden op een lijst geplaatst. Deze lijst wordt aan de leden van de raad toegezonden en ter vaststelling in een besluitvormende raad geagendeerd. De griffier doet daarbij een voorstel tot afhandeling.
Indien een spreker beledigende of onbetamelijke uitlatingen doet, afwijkt van het in behandeling zijnde onderwerp, een andere spreker herhaaldelijk interrumpeert dan wel anderszins de orde verstoort, wordt deze door de voorzitter tot de orde geroepen. Indien de betreffende spreker hieraan geen gevolg geeft, kan de voorzitter hem het woord ontzeggen.
Paragraaf 4. Procedures bij stemmingen
Na het sluiten van de beraadslaging en voordat de raad tot stemming overgaat, kunnen raadsleden hun voorgenomen stemgedrag kort toelichten.
42 Stemming; procedure hoofdelijke stemming
Een raadslid dat zich bij het uitbrengen van zijn stem vergist, kan deze vergissing herstellen totdat het volgende raadslid heeft gestemd. Bemerkt het raadslid zijn vergissing pas later, dan kan deze nadat de voorzitter de uitslag van de stemming bekend heeft gemaakt aantekening vragen van zijn vergissing. Dit brengt geen verandering in de uitslag van de stemming.
Het stembureau onderzoekt of het aantal ingeleverde stembriefjes gelijk is aan het aantal leden dat ingevolge het tweede lid verplicht is een stembriefje in te leveren. Wanneer de aantallen niet gelijk zijn, worden de stembriefjes vernietigd zonder deze te openen en wordt een nieuwe stemming gehouden.
Wanneer ook bij deze tweede stemming door niemand de volstrekte meerderheid is verkregen, heeft een derde stemming plaats tussen twee personen, die bij de tweede stemming de meeste stemmen op zich hebben verenigd. Zijn bij de tweede stemming de meeste stemmen over meer dan twee personen verdeeld, dan wordt bij een tussenstemming uitgemaakt tussen welke twee personen de derde stemming zal plaatshebben.
Paragraaf 5. Besloten vergaderingen
Voor de afloop van de besloten besluitvormende vergadering beslist de raad of over de inhoud van de stukken en het verhandelde geheimhouding zal worden opgelegd. Hiertoe moet de raad expliciet besluiten; anders geldt de geheimhouding niet. De raad kan ook besluiten de geheimhouding niet door middel van een besluit te bekrachtigen.
De geheimhouding wordt zowel door de leden die bij de behandeling aanwezig waren als door leden die op andere wijze van het behandelde en de stukken kennis nemen, in acht genomen totdat de raad de geheimhouding opheft. De verplichting tot geheimhouding geldt ook voor de andere personen die bij de behandeling aanwezig waren of die anderszins van het behandelde of van de stukken kennisnemen.
Indien de raad op grond van artikel 25, derde en vierde lid, artikel 55, tweede en derde lid, of artikel 86, tweede en derde lid, van de Gemeentewet voornemens is de geheimhouding op te heffen wordt, indien daarom wordt verzocht door het orgaan dat geheimhouding heeft opgelegd, in een besloten vergadering met het desbetreffende orgaan overleg gevoerd.
Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Goes in zijn openbare vergadering van 9 juni 2022.
de griffier, ,
drs. B.C. van Doornum.
de voorzitter
drs. M. Mulder MSc.
Toelichting Reglement van orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden gemeenteraad Goes 2022
Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen
h) Onder ‘aanhangig’ wordt verstaan: ‘aan de orde/in behandeling zijnde’.
De burgemeester is voorzitter van de raad. Artikel 125, derde lid, van de Grondwet en artikel 9 van de Gemeentewet schrijven dit dwingend voor. In het artikel 77, eerste lid, is bepaald dat het langstzittende raadslid het raadsvoorzitterschap waarneemt bij verhindering of ontstentenis van de burgemeester. Als twee raadsleden even lang zitting hebben, is de oudste in jaren degene die het raadsvoorzitterschap waarneemt. Daarnaast heeft de raad altijd de mogelijkheid zelf te kiezen voor een andere waarnemer. Overigens geldt ditzelfde regime in het geval dat alle wethouders afwezig zijn voor de waarneming van het ambt van de burgemeester.
Op basis van het tweede lid, is de voorzitter geen lid van de beeld- of oordeelsvormende vergadering. Dit is een bewuste keuze. Op deze wijze kan de voorzitter zich concentreren op zijn taak als (technisch) voorzitter en zijn tijd en energie aanwenden voor het bewaken van de positie van de beeld- of oordeelsvormende vergadering. Deze hoeft zich niet te bekommeren om de inbreng van zijn fractie in de beeld- of oordeelsvormende vergadering.
De raad is verplicht een griffier te benoemen (artikel 100 van de Gemeentewet). De griffier is in eerste instantie verantwoordelijk voor de bijstand aan de raad. Deze is in principe in elke beeldvormende vergadering van de raad aanwezig. De Gemeentewet eist dat de raad de vervanging van de griffier regelt (artikel 107d, eerste lid). In het tweede lid is daarover een bepaling opgenomen. In verband met artikel 22 van de Gemeentewet (verschoningsrecht) is in het derde lid een bepaling opgenomen met betrekking tot het deelnemen van de griffier aan de beraadslaging.
Iedere vergadering wordt ondersteund door een griffier. Dit is een medewerker van de griffie of een benoemde ambtenaar uit de ambtelijke organisatie.
De griffier is altijd bij de vergaderingen van de beeld- of oordeelsvormende vergadering aanwezig. In principe neemt deze geen deel aan de beraadslagingen, zij het dat de voorzitter de mogelijkheid heeft om de griffer uit te nodigen aan de beraadslagingen deel te nemen.
Sinds de invoering van de dualisering van het gemeentebestuur maken wethouders geen deel meer uit van de gemeenteraad. De raad en het college van burgemeester en wethouders zijn ontvlecht. Het is echter niet de bedoeling geweest de raad en het college in posities te brengen, dat ze elkaar kunnen uitsluiten. Ook in gedualiseerde verhoudingen is het van belang dat een wethouder wordt betrokken bij de beraadslagingen van de raad. Echter, ten aanzien van bepaalde aangelegenheden is een terughoudende opstelling gewenst. Wethouders worden geacht zich niet te mengen in de beraadslagingen over zaken die in het bijzonder de raad aangaan en die de raad zonder inmenging van anderen wil behandelen. Bijvoorbeeld als het gaat om eigen functioneren of bij de voorbereiding van een besluit tot het houden van een onderzoek naar het door wethouders gevoerde bestuur.
De secretaris houdt zich voornamelijk bezig met de ondersteuning van het college en het leiden van de ambtelijke organisatie. In het kader van die twee taken kan het wenselijk zijn dat de secretaris deelneemt aan de beraadslagingen van de raad. De secretaris wordt benoemd en ontslagen door het college. Dit houdt in dat de raad de secretaris niet kan dwingen om in de raad aanwezig te zijn. De raad zal het college moeten verzoeken of het college de secretaris opdraagt in de vergadering aanwezig te zijn om aan de beraadslagingen deel te nemen. Op deze wijze kan de raad onder meer een beroep doen op kennis en informatie, die de secretaris bezit of kan de secretaris bijvoorbeeld deelnemen aan een discussie over het functioneren van de gemeentelijke organisatie.
Het presidium heeft voornamelijk een algemeen adviserende rol (aanbevelingen aan de raad inzake de organisatie en het functioneren van de raad). Het presidium heeft geen inhoudelijke taken en neemt dan ook geen besluiten zoals bedoeld in het Regelement van Orde. Het presidium vervult een ondergeschikte rol wat betreft de inhoudelijke aspecten van het raadswerk, omdat anders het gevaar bestaat dat er binnen de raad een nieuw bestuursorgaan wordt gecreëerd. Dat strookt niet met de Grondwet, die het primaat immers uitdrukkelijk bij de raad legt (artikel 125, eerste lid, van de Grondwet). Gelet op de procedurele taken zijn de vergaderingen van het presidium niet openbaar.
Hoofdstuk 2 Toelating van nieuwe leden, benoeming wethouders, fracties
8 Onderzoek geloofsbrieven, beëdiging leden en benoeming wethouders
De benoemde wordt per brief in kennis gesteld van zijn benoeming (artikel V 1 van de Kieswet). Voor dit benoemingsbesluit is bij ministeriële regeling een model vastgesteld. De benoemde geeft schriftelijk aan of deze de benoeming aanneemt (artikel V 2 van de Kieswet). Tegelijk met de mededeling dat deze zijn benoeming aanneemt worden aan de raad stukken overgelegd, waaruit blijkt dat de benoemde voldoet aan de eisen om als lid van de raad toegelaten te worden. Dit omvat de volgende stukken: een ondertekende verklaring met openbare betrekkingen, een uittreksel uit de basisregistratie personen met zijn woonplaats, geboorteplaats en -datum, en(indien niet-Nederlander) stukken waaruit blijkt dat deze voldoet aan de vereisten van artikel 10, tweede lid, van de Gemeentewet (artikel V 3 van de Kieswet).
Het onderzoek van de geloofsbrieven moet in een openbare vergadering gebeuren. Bij het onderzoek zal ook de gedragscode (artikel 15, derde lid, van de Gemeentewet) betrokken worden. In deze code zijn onder meer bepalingen opgenomen over al dan niet toegestane nevenfuncties. De commissie die de geloofsbrieven onderzoekt brengt mondeling of schriftelijk verslag uit aan de raad.
In het eerste lid wordt benadrukt dat de raad (en niet de voorzitter) een commissie onderzoek geloofsbrieven instelt, nadat de voorzitter van het centraal stembureau nieuwe leden heeft benoemd.
Het onderzoek van het proces verbaal (onderzoek naar het verloop van de verkiezing of de vaststelling van de uitslag) gebeurt door de oude raad vlak voor de eerste samenkomst van de nieuwe raad na de gemeenteraadsverkiezingen. Het onderzoek van het proces-verbaal strekt zich niet uit tot de geldigheid van de kandidatenlijsten en van de lijstverbindingen.
Dit lid ziet op de specifieke taak die de raad heeft na de raadsverkiezingen. Na de gemeenteraadsverkiezingen heeft de commissie onderzoek geloofsbrieven een extra taak. Zij adviseert de raad ook over het verloop van de verkiezingen (of dit op wettige wijze is gebeurd) en over het vaststellen van de uitslag (is deze juist vastgesteld). Zij doet dit op basis van het proces-verbaal van het centraal stembureau.
De raad dient op basis van dit advies een besluit te nemen over het verloop van de verkiezingen en de vaststelling van de uitslag. Dit besluit is van belang om dat de raad de bevoegdheid heeft om te besluiten tot het hertellen van de stemmen en zelfs de bevoegdheid om te besluiten tot een herstemming, beide eventueel in een deel van de gemeente bij een aantal specifieke stembureaus. Het proces-verbaal vormt de aanleiding tot een besluit tot hertelling of herstemming. Dit dient concrete aanwijzingen te bevatten waarop de raad tot een dergelijk besluit over gaat. Het feit dat een fractie een klein aantal (bijv. 3) stemmen te weinig heeft om een extra zetel te behalen is geen valide motivering om tot hertelling over te gaan. Een proces-verbaal waaruit blijkt dat kiezers bezwaar hebben gemaakt over de onzorgvuldige wijze waarop het stembureau na sluiting de stemmen heeft geteld, kan dit wel zijn.
Dit lid geeft invulling aan een leemte in de Gemeentewet. Uit de Kieswet vloeit het onderzoek van de geloofsbrieven van raadsleden voort. Omdat de wethouder geen gekozen volksvertegenwoordiger is, is hierover niets in de Kieswet geregeld. De Gemeentewet geeft wel aan welke formele eisen gesteld worden aan een wethouder maar niet op welk moment deze getoetst worden. De formele eisen voor het wethouderschap zijn grotendeels vergelijkbaar met de vereisten voor het raadlidmaatschap (Gemeentewet artikelen 36a, 36b, 41b en 41c).
Het ligt voor de hand om voor het benoemen van wethouders ook een commissie voor het onderzoek naar de geloofsbrieven in te stellen. Dit artikel is ook van toepassing als er geen wethouder van buiten, maar uit de raad wordt benoemd. De incompatibiliteiten en nevenfuncties worden immers opnieuw beoordeeld. Bij de benoeming van een wethouder vindt een integriteitstoets plaats. De gedragscodepolitieke ambtsdragers speelt hierbij een rol.
In een aantal gevallen blijkt behoefte te bestaan aan een regeling van wat onder een fractie moet worden verstaan. De Gemeentewet kent een dergelijk begrip niet, maar gaat onder andere in artikel 33, tweede lid, wel uit van het bestaan van in de raad vertegenwoordigde groeperingen (recht op fractieondersteuning). Na het vaststellen van de uitslag van de verkiezingen vindt de eerste zitting van de raad plaats. Bij de aanvang van deze zitting worden de leden die op dezelfde lijst hebben gestaan, als één fractie beschouwd. De fractie gebruikt in de vergadering van de raad de aanduiding die zij boven de kandidatenlijst hadden staan. Op deze wijze is de relatie tussen de fractie in de raad en de fractie op de kandidatenlijst voor de burger duidelijk. Het kan echter voorkomen dat een fractie geen aanduiding boven de kandidatenlijst heeft staan. In een dergelijk geval deelt de fractie in de eerste vergadering de aanduiding mee.
In de loop van een zittingsperiode kan het voorkomen dat leden de raad verlaten. In een dergelijk geval vindt er een verandering in de samenstelling van de fractie plaats. Als dit het geval is, deelt de fractie dit aan de voorzitter mede. Het is ook mogelijk dat een raadslid zijn lidmaatschap niet opzegt maar uit een fractie stapt. Deze kan als zelfstandige fractie verdergaan of zich aansluiten bij een bestaande fractie. Ook andere wijzigingen zijn mogelijk, bijvoorbeeld een fusie van twee fracties. Een andere (tijdelijke) wisseling in een fractie kan het gevolg zijn van ziekte of zwangerschap van een raadslid. Voor deze gevallen is in de Kieswet een vervangingsregeling opgenomen.
Uitgangspunt van ons kiesstelsel is dat volksvertegenwoordigers op persoonlijke titel worden verkozen en benoemd (dit laatste door de voorzitter van het stembureau). Dit uitgangspunt is gebaseerd op artikel 27 van de Gemeentewet, waarin is bepaald dat elk bindend mandaat vaneen lid van de raad nietig is. De volksvertegenwoordiger handelt naar eigen overtuiging en is bij stemmingen niet gebonden aan een lastgeving. Geen andere persoon of instantie kan hem rechtens bindende instructies opleggen met betrekking tot zijn stemgedrag. Het is de individuele volksvertegenwoordiger die een mandaat van de kiezer heeft gekregen. De volksvertegenwoordiger heeft daardoor ook de mogelijkheid om tussentijds van fractie te veranderen of zelfstandig verder te gaan.
Ook de Kieswet gaat niet uit van politieke partijen, een zetel 'hoort' dan ook niet bij een partij maar is verbonden aan de volksvertegenwoordiger die daardoor ook de mogelijkheid heeft om tussentijds van fractie te veranderen of zelfstandig verder te gaan. Ook kan een fractie besluiten om haar naam te veranderen. Op grond van deze bepalingen heeft de raad geen zeggenschap over wijzigingen in de samenstelling, fusies en splitsingen van fracties en over de naamvoering. De raad kan hier dus geen besluit over nemen. Een mededeling aan de voorzitter van de raad is voldoende. De raad is gehouden met ingang van de eerstvolgende vergadering, nadat dit is gemeld, rekening te houden met de nieuwe situatie.
Fractieafsplitsing en het ontstaan van een nieuwe fractie kan diverse praktische gevolgen hebben. Te denken valt aan fractievergoedingen en –faciliteiten, fractievoorzitterschap dan wel vertegenwoordiging in het presidium, zo nodig andere zitplaatsen in de raadszaal, bezetting in adviescommissies enz.
De naam van een nieuwe fractie dient getoetst te worden aan de afwijzingsgronden uit artikel G 3 van de Kieswet. Dit is een logische voorwaarde. Als de nieuwe fractie wil meedoen aan de eerstvolgende raadsverkiezingen zal dit ook gebeuren. Bij registratie als politieke groepering wordt getoetst aan hoofdstuk G van de Kieswet, waarin staat aangegeven in welke gevallen deze registratie geweigerd wordt.
Hoofdstuk 3 Rechten van leden en lidmaatschap van andere organisaties
10 Amendementen en subamendementen
Leden van de raad kunnen aan de raad wijzigingen op het voorstel van het college voorstellen, de zogenaamde amendementen. Wanneer een amendement is ingediend, kan dit voor een ander raadslid aanleiding zijn, op dit amendement nog weer een wijziging voor te stellen, het subamendement. Een (sub)amendement kan ingediend worden op een voorgesteld besluit, dat aanhangig is. De beraadslaging over het (sub)amendement vindt plaats in ten hoogste twee termijnen. Indien (in uitzonderlijke situaties) een ingediend amendement verdere beraadslaging noodzakelijk maakt, kan de raad besluiten tot een derde termijn (artikel 37).
Een motie betreft dus niet een concreet besluit dat op rechtsgevolg is gericht; een motie heeft geen juridische, maar een politieke betekenis. Daarom zijn burgemeester en wethouders formeel niet aan een motie gebonden of tot uitvoering ervan verplicht. Wel kan het naast zich neerleggen van een motie door het college leiden tot een vertrouwensbreuk tussen raad en college en hieruit kan het college dan zijn consequentie trekken.
Over de besluitvormingsprocedure voor een motie wordt opgemerkt, dat over een motie een apart besluit wordt genomen. Voor de beraadslaging over een motie over een aanhangig onderwerp geldt, dat deze niet plaatsvindt in afzonderlijke termijnen, maar gelijktijdig met de beraadslaging over het onderwerp, waarop de motie betrekking heeft.
Een besluit over een motie over een niet op de agenda opgenomen onderwerp vindt aan het einde van de vergadering plaats. Dergelijke moties benaderen de in artikel 13 geregelde initiatiefvoorstellen. Dualisering gaat uit van versterking van de vertegenwoordigende en controlerende functie van de raad. Ook individuele raadsleden en kleine fracties beschikken daarom over adequate instrumenten. Het raadslid heeft zonder belemmeringen (zoals drempelsteun) toegang tot het gebruik daarvan. De mogelijkheid om zonder drempelsteun een motie in te dienen staat dan ook ten dienste van een effectieve uitoefening van de kaderstelling en controle door de raad.
In de Gemeentewet wordt één specifieke motie uitgewerkt (artikel 49). Dit betreft de motie van wantrouwen waarbij de raad aangeeft het vertrouwen in een wethouder te hebben verloren. Het is een wethouder niet toegestaan om na een aangenomen motie van wantrouwen aan te blijven. Indien deze zelf niet opstapt, kan de raad de wethouder ontslaan.
De voorzitter legt aan de raad ter beslissing voor of er inderdaad sprake is van een voorstel van orde.
Over een voorstel van orde wordt direct, zonder beraadslaging, besloten door de raad. Bij staken van stemmen is het voorstel niet aangenomen, (artikel 32, vierde lid, van de Gemeentewet is hierop niet van toepassing).
De Gemeentewet maakt onderscheid tussen initiatiefvoorstellen voor verordeningen en overige initiatiefvoorstellen. Ieder raadslid kan een initiatiefvoorstel voor een verordening indienen. Een dergelijk voorstel moet aanhangig worden gemaakt door het schriftelijk en ondertekend aan de voorzitter te zenden (art. 147a, eerste lid). De verdere wijze van behandeling moet de raad zelf regelen.
Ook dit initiatiefrecht komt toe aan individuele raadsleden, hetgeen inhoudt dat geen drempels mogen worden opgeworpen. Wel kan de raad voorzien in een zekere inhoudelijke toets. Daarbij kan worden gedacht aan het beantwoorden van de vraag of het voorstel wel de uitoefening van een raadsbevoegdheid betreft(en niet een collegebevoegdheid).
Dit artikel heeft betrekking op het agenderingsrecht van de raad. De raad is de enige die een voorstel voor een verordening of een ander voorstel kan agenderen, dat het college heeft voorbereid. Als het college het voorstel heeft voorbereid, betekent dit niet dat het college het door hen voorbereide voorstel kan intrekken indien het college van oordeel is dat verdere behandeling van het voorstel niet wenselijk is. De raad moet hier toestemming voor geven.
Indien de raad van oordeel is dat een voorstel voor een verordening of een ander voorstel niet voldoende is voorbereid, kan de raad het voorstel voor een verordening of een ander voorstel op grond van het tweede lid nogmaals voor advies aan het college zenden. De raad kan het college bijvoorbeeld verzoeken het voorstel voor een verordening of ander voorstel nader te onderbouwen. De agendacommissie bepaalt echter wanneer het voorstel voor een verordening of ander voorstel, dat door het college verder voorbereid is, opnieuw behandeld wordt.
Dit artikel stelt nadere regels aan artikel 155 van de Gemeentewet. Het interpellatierecht ligt in het verlengde van het mondelinge vragenrecht. Het gaat om een recht van een volksvertegenwoordiger om tijdens een vergadering over een niet-geagendeerd onderwerp inlichtingen aan het college of de burgemeester te vragen. Daarvoor is verlof van de raad voor nodig.
Op grond van deze bepaling kan een raadslid schriftelijke vragen stellen aan het college of de burgemeester, al naar gelang wie verantwoordelijk is. De verantwoordelijke portefeuillehouder dient de vragensteller gemotiveerd in kennis te stellen, indien de beantwoording niet binnen de gestelde termijnen kan plaatsvinden.
In de hier aangegeven procedure wordt de vragensteller in de gelegenheid gesteld nadere inlichtingen over het antwoord te vragen aan degene die het antwoord heeft gegeven. Indien de vragensteller van mening is dat de beantwoording van de vragen tot een besluit van de raad moet leiden, kan deze het recht van initiatief of het interpellatierecht benutten om het onderwerp of het voorstel op de agenda van de raad te krijgen.
Dit artikel behoeft geen toelichting.
Dit artikel is een uitwerking van de verantwoordingsplicht van het college (art. 169 Gemeentewet) en de burgemeester (art. 180). Deze artikelen bepalen dat de leden van het college tezamen, ieder afzonderlijk én de burgemeester de door een of meer leden van de raad mondeling of schriftelijk gevraagde inlichtingen geven, waarvan het verstrekken niet in strijd is met het openbaar belang.
De Memorie van Toelichting stelt dat het recht op inlichtingen alle vormen omvat waarin inlichtingen kunnen worden gevraagd. Het kan variëren van het stellen van mondelinge of schriftelijke vragen tot het houden van een interpellatie. In het reglement van orde moet de raad nadere regels geven omtrent de wijze waarop dit recht kan worden uitgeoefend. De keuze voor het mondeling of schriftelijk verstrekken van de inlichtingen wordt gelegd bij de verstrekker. Dat mag dus in het Reglement van Orde niet worden beperkt. Het verschil met de vragen van artikel 16 is dat met die vragen informatieverstrekking wordt beoogd, terwijl de vragen van artikel 18 worden gesteld in het kader van de verantwoordingsplicht van het college, het collegelid, dan wel de burgemeester.
19 Verslag en verantwoording lidmaatschappen andere organisaties
Leden van de raad of het college die lid zijn van een algemeen bestuur van een gemeenschappelijke regeling, verrichten aldaar hun taak zowel als leden van dat bestuur en als vertegenwoordiger van en in naam van de gemeente. Voor de wijze, waarop zij in het bestuur van de gemeenschappelijke regeling functioneren, zijn zij verantwoording verschuldigd aan de raad, die hen heeft aangewezen.
Paragraaf 1. Algemene bepalingen
De taken van de beeld- en oordeelsvormende vergadering zijn vastgelegd in artikel 82, eerste lid, van de Gemeentewet. Deze vergaderingen bereiden de besluitvorming van de raad voor en overleggen met het college of de burgemeester. De taak om de besluitvorming van de raad voor te bereiden komt tot uitdrukking in de taak advies uit te brengen over een voorstel of onderwerp. Deze adviezen betreffen de behandeling van voorstellen in de navolgende vergadering.
De beeld- en oordeelsvormende vergadering kan ook uit eigener beweging advies aan de raad uitbrengen; ook dit advies kan aanleiding zijn voor besluitvorming in de raad. De taken van de beeld- en oordeelsvormende vergadering zijn in essentie dezelfde als die van de raad, die van kaderstellend, controlerend en volksvertegenwoordigend orgaan.
21 Samenstelling beeld- en oordeelsvormende vergadering
De raad bepaalt de samenstelling van de beeld- en oordeelsvormende vergadering. Elk raadslid is ook lid van de beeld- en oordeelsvormende vergadering. Verder kan elke fractie maximaal drie niet-raadsleden voor de beeld- en oordeelsvormende vergadering voordragen. Deze worden steunfractielid genoemd, om een onderscheid met raadsleden die ook lid zijn van de beeld- en oordeelsvormende vergadering zijn te kunnen maken. Er zijn immers twee soorten leden.
In het artikel zijn enkele voorwaarden voor de benoeming tot steunfractielid opgenomen. Verder is een aantal artikelen uit de Gemeentewet van overeenkomstige toepassing.
22 Zittingsduur en vacatures leden beeld- en oordeelsvormende vergadering
De zittingsperiode van de leden, de voorzitters en hun plaatsvervangers is even lang als de zittingsperiode van de raadsleden, in principe dus vier jaar. De benoeming eindigt derhalve van rechtswege, de raad hoeft hen niet te ontslaan (eerste lid).
Op grond van het tweede lid eindigt het lidmaatschap van de beeld- en oordeelsvormende vergadering eveneens van rechtswege indien een lid niet meer voldoet aan de gestelde eisen voor het raadslidmaatschap.
Het derde lid bepaalt dat een steunfractielid alleen op voorstel van de eigen fractie kan worden ontslagen. Deze situatie kan zich bijvoorbeeld voordoen in geval van een splitsing van een fractie. De ontstane nieuwe fractie heeft dan overigens conform artikel 21, tweede lid, geen recht op eigen steunfractieleden.
23 Aanwezigheid burgemeester, wethouders, ambtenaren en derden
De burgemeester en de wethouders zijn vanaf het moment van inwerkingtreding van de Wet dualisering gemeentebestuur geen lid meer van raadscommissies (artikel 82, tweede lid Gemeentewet) c.q. de beeld- en oordeelsvormende vergadering. Hun aanwezigheid is daarentegen wel gewenst. Bij de beeldvormende vergadering geldt dit, wegens de aard van deze vergadering, ook voor ambtenaren en, overeenkomstig de Spelregels BOB, in voorkomende gevallen, voor derden.
Ingevolge artikel 17 van de Gemeentewet vergadert de raad zo vaak hij daartoe heeft besloten en voorts indien de burgemeester het nodig oordeelt of indien tenminste twee fracties in de raad schriftelijk met opgave van redenen daarom vragen. Deze regeling geldt voor alle BOB-vergaderingen. Lid 6 is opgenomen om te voorkomen dat vergaderingen uitlopen tot ver na middernacht.
Met dit artikel wordt invulling gegeven aan het voorschrift van artikel 19, tweede lid, van de Gemeentewet. Voor wat betreft de wijze van publicatie is aangesloten bij artikel 3:12 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb). Dit is de juridische grondslag voor het uitsluitend elektronisch plaatsen van de kennisgeving, zie artikel 3:12 juncto 2:14 van de Awb.
Voorafgaand aan het verzenden van de oproep, stelt de agendacommissie de agenda van de beeldvormende vergadering voorlopig vast. Na verzending van de agenda kan iedere fractie indien gewenst met opgave van redenen aan de griffier verzoeken om van onderwerpen die ter kennisname zijn geagendeerd alsnog een bespreekstuk te maken. Uiteindelijk bepaalt een vergadering zijn eigen agenda. Dit betekent onder andere dat een vergadering kan bepalen dat een onderwerp of voorstel onvoldoende voorbereid en voor inlichtingen of advies aan het college wordt gezonden. Als het onderwerp opnieuw wordt aangeboden, doet de agendacommissie een voorstel voor de behandeling ervan
In de oordeelsvormende vergadering wordt bepaald hoe de agenda van de besluitvormende vergadering eruit komt te zien. Dit is echter een voorlopige vaststelling van de agenda. In de dagelijkse praktijk van de gemeente zal het niet altijd mogelijk zijn om twee weken voor de vergadering een agenda op te stellen, die ook zicht heeft op de actualiteiten. In een dergelijke situatie kan de voorzitter na het verzenden of beschikbaar stellen van de schriftelijke oproep zo nodig een aanvullende agenda en stukken rondsturen.
Het vierde lid heeft tot doel om de raad een actievere rol te geven in de opstelling van de raadsagenda. Individuele raadsleden kunnen via de agendacommissie onderwerpen voor de agenda voordragen. Zij kunnen ook bij aanvang van de raadsvergadering een voorstel doen om onderwerpen aan de agenda toe te voegen of van de agenda af te voeren. Daarmee kan het individuele raadslid in ieder geval op twee momenten invloed uitoefenen op de vaststelling van de agenda.
28 Ter inzage leggen van stukken
Indien het gaat om geheime of vertrouwelijke stukken, waarop voorlopige geheimhouding is opgelegd door het bestuursorgaan dat het document aanbiedt aan de raad, dient dit duidelijk op het stuk te zijn aangegeven. Ook kan worden overwogen hiervan geen kopieën te laten maken, omdat het gevaar bestaat dat vaak gekopieerde stukken toch in de openbaarheid komen.
Paragraaf 3. Orde van de vergaderingen
De voorzitter draagt zorg voor zitplaatsen voor de leden van de raad, de griffier, de wethouders, gemeentesecretaris en overige personen, die voor de vergadering zijn uitgenodigd. Belangstellenden kunnen plaats nemen op de publieke tribune in de raadszaal. Indien er geen vrije plaatsen meer beschikbaar zijn op de publieke tribune, kunnen belangstellenden de vergadering d.m.v. een live-uitzending volgen in een andere - daarvoor aangewezen - ruimte.
31 Opening vergadering; quorum
De besluitvormende vergadering kan beginnen, indien meer dan de helft van het aantal zitting hebbende raadsleden aanwezig is en - bij een fysieke vergadering - de presentielijst heeft getekend. Artikel 20 van de Gemeentewet voorziet in een procedure voor een tweede vergadering indien het vereiste aantal leden niet op komt dagen. De beeld- en oordeelsvormende vergaderingen kennen geen dergelijke bepaling.
Om voldoende ruimte te geven aan het recht op inspreken is het voor burgers mogelijk om hun mening te geven tijdens beeldvormende, oordeelsvormende en besluitvormende raadsververgaderingen. Het spreekrecht van burgers kan bijdragen aan het vergroten van de betrokkenheid van de burgers bij het lokaal bestuur, één van doelstellingen van de vernieuwing van het lokaal bestuur.
Een burger kan alleen inspreken over onderwerpen die de betreffende vergadering aangaan. Benoemingen, keuzen, voordrachten en aanbevelingen van personen zijn uitgesloten van het spreekrecht van burgers. Omdat inspraak over de benoemingen, keuzen, voordrachten of aanbevelingen van personen – de belangen van – kandidaten al dan niet in de uitoefening van hun ambt of functie kan schaden, kunnen burgers hierover geen uitlatingen doen. Voorafgaand aan de beeldvormende vergadering kunnen inwoners van Goes tijdens het Raadsledenspreekuur informeel met vertegenwoordigers van alle fracties in gesprek gaan over onderwerpen die niet voor de beeldvormende vergadering zijn geagendeerd.
Omtrent de (aan de raad gerichte) ingekomen stukken worden alleen voorstellen gedaan en besluiten genomen van procedurele aard. Inhoudelijke discussies over de stukken kan de voorzitter buiten de orde verklaren. Wanneer een ingekomen stuk leidt tot inhoudelijke discussie en besluitvorming, dient dit op de gebruikelijke wijze te worden voorbereid.
Dit artikel behoeft geen toelichting.
Als de raad van mening is dat na de tweede termijn verdere beraadslaging nodig is, kan hij daartoe uitdrukkelijk besluiten. Het tweede lid benadrukt dat de voorzitter elke spreektermijn afsluit. De beraadslaging over een motie vindt niet plaats in afzonderlijke termijnen, maar gelijktijdig met de beraadslaging over het betreffende, aan de orde zijnde onderwerp.
In dit artikel zijn de besluiten ten aanzien van de spreektijdenregeling vastgelegd. Het presidium stelt
de spreektijden voor fracties en het college vast. Hierbij kan rekening worden gehouden met de omvang van de fracties, maar dat hoeft niet. Het toewijzen van het aantal termijnen voor het college wordt eveneens opgenomen in de regeling.
De bevoegdheid die in het tweede lid aan de voorzitter wordt gegeven om een spreker het woord te ontnemen gaat minder ver dan de mogelijkheid die artikel 26, derde lid, van de Gemeentewet biedt om aan dat lid, dat door zijn gedragingen de geregelde gang van zaken belemmert, de toegang tot de vergadering te ontzeggen. De laatstgenoemde bevoegdheid van de voorzitter blijft echter onverlet. Voor wat betreft de handhaving van de orde op de publieke tribune wordt verwezen naar artikel 48 van dit reglement.
Het recht om een aanpassing voor te stellen (vijfde lid) komt ook toe aan het raadslid en de wethouder, dat bij de desbetreffende vergadering niet aanwezig was. Het is aan de raad om te beslissen of een voorgestelde wijziging of aanvulling geaccepteerd wordt. Een afwijzing van een dergelijk voorstel is niet vatbaar voor beroep (aldus de Afdeling Rechtspraak van de Raad van State).
Het maken van een verslag is niet verplicht. In de Gemeentewet wordt alleen gesproken over de verplichting een besluitenlijst openbaar te maken (artikel 23, vijfde lid, van de Gemeentewet). In Goes wordt een beeld- en geluidsopname van de raadsvergadering gemaakt en beschikbaar gesteld via de website van de gemeenteraad.
Paragraaf 4. Procedures bij stemmingen
Stemverklaringen zijn kort en mogen niet het karakter krijgen van een derde termijn, als laatste reactie op de vorige spreker. De stemverklaringen worden gegeven vóór de hoofdelijke oproep van de leden dat de stemming begint.
De voorzitter kan de beraadslaging sluiten als deze vaststelt dat een onderwerp voldoende is toegelicht, tenzij de raad anders beslist. De voorzitter formuleert daarna de te nemen eindbeslissing. Indien geen stemming wordt gevraagd, is het voorstel aangenomen op grond van artikel 32, derde lid, van de Gemeentewet.
42 Stemming; procedure hoofdelijke stemming
Indien een lid te kennen geeft een hoofdelijke stemming te wensen, moet de stemming plaatsvinden. De raad heeft niet de bevoegdheid om van deze bepaling van artikel 32 van de Gemeentewet af te wijken. Vraagt niemand stemming, dan wordt het voorstel geacht te zijn aangenomen. Wellicht ten overvloede wordt hierbij nog verwezen naar artikel 209, tweede lid, van de Gemeentewet, welke een hoofdelijke stemming verplicht.
Artikel 28 van de Gemeentewet geeft aan wanneer een lid van de raad niet aan stemming deel mag nemen. Het doel is om de zuiverheid in de besluitvorming te bevorderen. De deelname aan de stemming wordt daarom beperkt in de gevallen waarin sprake zou kunnen zijn van belangenverstrengeling. Dat kan zich voordoen bij zaken die een raadslid persoonlijk aangaan dan wel waarbij deze als vertegenwoordiger betrokken is. Een zaak kan een raadslid zowel rechtstreeks alindirect persoonlijk aangaan. Onder middellijk vallen daarom alle ter zake doende intensieve persoonlijke relaties.
44 Stemming over amendementen en moties
Voor alle duidelijkheid wordt hier een verschil in procedure aangegeven tussen een motie en een amendement. Een amendement komt in stemming voorafgaande aan de stemming over het voorstel van het college. Een motie strekt niet tot wijziging van een voorgesteld besluit; over een motie wordt een apart besluit genomen, voorafgaand aan besluitvorming over het aanhangige voorstel. Bij een motie over een afzonderlijk onderwerp geldt dit uiteraard niet en is het vierde lid niet van toepassing.
Dit artikel behoeft geen toelichting.
Dit artikel behoeft geen toelichting.
Paragraaf 5. Besloten vergaderingen
De beeld- en oordeelsvormende vergadering vinden in de regel in het openbaar plaats. Op verzoek van een vijfde van het aantal leden van een vergadering of de voorzitter kan de vergadering beslissen om achter gesloten deuren te vergaderen. Van een besloten vergadering wordt een afzonderlijk verslag opgemaakt, dat niet openbaar is, tenzij de raadscommissie anders beslist.
Hetgeen besproken wordt in een besloten beeld- of oordeelsvormende vergadering, valt niet van rechtswege onder de geheimhoudingsplicht. Daarvoor is toepassing van de procedure volgens artikel 86 van de Gemeentewet nodig. Niet alleen een beeld- of oordeelsvormende vergadering kan geheimhouding opleggen, ook de voorzitter van een beeld- of oordeelsvormende vergadering, het college en de burgemeester kunnen geheimhouding aan een raadscommissie opleggen. Overigens kan een beeld- of oordeelsvormende vergadering ook geheimhouding opleggen aan de raad of het college ten aanzien van stukken die zij aan de raad of het college overlegt (artikel 25, tweede lid, en artikel 55, tweede lid, van de Gemeentewet). De geheimhouding geldt ten aanzien van een ieder die aanwezig is bij een besloten vergadering of die kennis draagt van stukken ten aanzien waarvan geheimhouding geldt. De geheimhouding geldt totdat het orgaan dat de geheimhouding heeft opgelegd of de raad, haar opheft.
Hetgeen besproken wordt in een besloten besluitvormende vergadering, valt niet van rechtswege onder de geheimhoudingsplicht. Daarvoor is toepassing van de procedure volgens artikel 25 van de Gemeentewet nodig.
In de aangehaalde artikelen wordt aan de raad de mogelijkheid geboden de geheimhouding van stukken op te heffen; ook stukken die niet per se aan hem behoeven te zijn overgelegd. Het kan dus (zie bij voorbeeld artikel 86, tweede lid, van de Gemeentewet) gaan om de situatie dat de burgemeester geheimhouding heeft opgelegd ten aanzien van stukken die deze aan de beeld- of oordeelsvormende vergadering heeft overlegd. De beeld- of oordeelsvormende vergadering kan dan aan de raad verzoeken de geheimhouding op te heffen (indien de burgemeester daar niet toe bereid is).
De artikel behoeft geen toelichting.
Paragraaf 6. Toehoorders en pers en gebruik mobiele telefoons
De artikel behoeft geen toelichting.
53 Geluid- en beeldregistraties
Aangezien de vergaderingen in principe openbaar zijn, kunnen radio- en tv-stations geluid- en beeldregistraties maken. Dit is uiteraard niet het geval als het een besloten vergadering betreft.
Dit artikel heeft betrekking op het gebruik van mobiele telefoons en andere communicatiemiddelen. Zolang het gebruik van mobiele telefoons of andere communicatiemiddelen in de vergaderzaal en op de publieke tribune niet verstorend werkt, is gebruik toegestaan. Zo nodig zal de voorzitter de orde van de vergadering handhaven.
De artikel behoeft geen toelichting.