Organisatie | Ouder-Amstel |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | Groenbeheerplan Gemeente Ouder-Amstel 2018/2022 |
Citeertitel | Groenbeheerplan Gemeente Ouder-Amstel 2018/2022 |
Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
Onderwerp | milieu |
Eigen onderwerp |
Geen
Onbekend
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
10-06-2022 | nieuwe regeling | 06-03-2018 |
Bomen tuinen en parken zijn onmisbaar in een verstedelijkte omgeving. Een groene woon- en werkomgeving vergroot de kwaliteit van het leven. De positieve bijdrage van een groene omgeving bestaat o.a. uit het volgende:
Randvoorwaarde voor bovengenoemde positieve effecten van openbaar groen is dat dit groen wel goed onderhouden wordt. Bij de aanleg van groen moet al nagedacht worden over gebruik en beheer van dit groen en over het beoogde eindbeeld. Dit groenbeheerplan legt de kaders vast waarbinnen groen wordt aangelegd en beheerd.
Dit groenbeheerplan is een uitwerking van de Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020. Het geeft een concretisering van de verschillende gewenste activiteiten en werkzaamheden en vertaalt de Visie naar het gewenste beeld voor de komende jaren. Dit groenbeheerplan vervangt het Groenbeheersplan Gemeente Ouder-Amstel van augustus 2010. De looptijd van dit groenbeheerplan is vier jaar. Hierna wordt het groenbeheerplan geëvalueerd en indien nodig geactualiseerd.
Tijdens de bewonersavond van 3 juli 2017 hebben inwoners van de gemeente Ouder-Amstel aangegeven dat zij veel waarde hechten aan een groene leefomgeving met een grote biodiversiteit. Bij de groentypen Bermen/ruigten/slootkanten en bij Bosplantsoen wordt aangegeven waarom deze groentypen bijdragen aan de biodiversiteit.
Tijdens de bewonersavond op 6 februari 2018 hebben bewoners aangegeven dat zij graag willen dat er meer vaste planten en bollen in het openbare groen worden toegepast. Ook is het belang van een tijdige en zorgvuldige communicatie naar de bewoners aangegeven.
Het doel van dit Groenbeheerplan is tot een doelmatig en effectief ontwerp, beheer en onderhoud te komen. Het gemeentelijk groenbeleid moet de kwaliteit van de leefomgeving borgen en zorgen voor passend groen in de openbare ruimte dat goed beheerbaar is.
De kaders binnen dit groenbeheerplan zijn de ontwerpvoorwaarden bij nieuwe plannen (ontwikkelingen, herinrichtingen, etc.). Dit groenbeheerplan wordt aan het begin van een project aan de ontwikkelaar ter beschikking gesteld door de gemeentelijk projectleider. Afwijking van de ontwerpvoorwaarden is alleen mogelijk na een bestuurlijk besluit.
In de Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020 worden thema’s en ambities genoemd die nader zijn uitgewerkt in het Groenbeheersplan Gemeente Ouder-Amstel d.d. augustus 2010. In dit hoofdstuk wordt bij de thema’s en ambities uit de Visie Groenbeleid een nieuwe, geactualiseerde toelichting gegeven.
Ambities uit de Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020
Door uitvoering van het woninggroenbeleid is duidelijk geworden waar de perceelgrenzen zich bevinden en wie de eigenaar van een perceel is. Voor percelen die eigendom zijn van de gemeente, maar zonder overeenkomst in gebruik zijn genomen door bewoners, is uitgezocht of die percelen in aanmerking komen voor verkoop of verhuur. Dit is met de gebruikers besproken. Voor veel situaties is samen met de gebruikers naar een oplossing gezocht. Die oplossing kon, afhankelijk van de situatie, bestaan uit verkoop, verhuur of teruggave van het perceel. Voor de resterende situaties moet in 2018 een oplossing gevonden worden.
Uit de opbrengsten van het woninggroenbeleid zijn wijk voor wijk de groenvoorzieningen beoordeeld. De teruggegeven percelen zijn opnieuw ingericht en waar nodig zijn de bestaande groenvoorzieningen verbeterd.
Bij de vaststelling van het beeldkwaliteitsplan openbare ruimte in 2011 heeft de gemeenteraad gekozen voor scenario Minimaal heel en veilig met het bestaande budget. Dit betekent in de praktijk dat er nu geen verdere kwaliteitsverbetering van het openbare groen te verwachten is.
Ambities uit de Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020
Voor onkruidbestrijding op de verharding werd gebruik gemaakt van middelen met als werkzame stof glyfosaat. Bij gebruik van glyfosaat bleef na iedere bespuiting het onkruid langdurig weg omdat ook de wortels gedood werden. Door een verbod op het gebruik van glyfosaat en door het toegenomen belangstelling voor de kwaliteit van het milieu en het oppervlaktewater, wordt onkruidbestrijding nog alleen mechanisch uitgevoerd. Er wordt dus geen gebruik meer gemaakt van chemicaliën.
De onkruidbestrijding op verhardingen wordt voornamelijk door de eigen dienst uitgevoerd met een borstelmachine. Hierbij worden bijna alleen de bovengrondse delen vernietigd. Doordat de wortels meestal intact blijven, vindt er een snellere hergroei van onkruid plaats dan bij onkruidbestrijding met glyfosaat. Voor het zelfde resultaat zijn nu dus meer behandelingen noodzakelijk.
Onkruidbeheersing in openbaar groen wordt op beeldkwaliteitsniveau B gehouden. Dit komt overeen met het “Scenario Minimaal heel en veilig” uit het beeldkwaliteitsplan openbare ruimte van 21 december 2011, dat door de gemeenteraad is vastgesteld.
Door in ecologisch waardevolle beplantingen selectief te maaien of te schoffelen worden gewenste kruiden gespaard en bevoordeeld ten koste van concurrerende ongewenste soorten wel worden bestreden.
Ambities uit de Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020
Bermen, ruigten, slootkanten en bosplantsoen vormen de ecologisch meest waardevolle groentypen binnen het openbare groen. Binnen die groenvakken wordt gestreefd naar een zo groot mogelijke diversiteit. Selectief en op het juiste tijdstip maaien van begroeiingen bevoordeelt de gewenste soorten die daardoor toenemen.
Bij ecologisch waardevolle bermen, ruigten en slootkanten wordt bij voorkeur gemaaid nadat de waardevolle soorten zaad gevormd hebben. Het gemaaide gewas wordt afgevoerd zodat voorkomen wordt dat de bodem te veel verrijkt en de waardevolle soorten worden overwoekerd door soorten die minder gewenst zijn.
De kruidachtige onderbegroeiing in bosplantsoen wordt enkele keren per jaar selectief gemaaid. Ecologisch waardevolle soorten worden daarbij zoveel mogelijk ontzien waardoor ze zaden kunnen vormen en zich verder uitzaaien. Woekerende, ongewenste soorten worden gemaaid voor ze zich kunnen uitzaaien.
In grote vakken bosplantsoen wordt snoeihout zoveel mogelijk in het groenvak verwerkt. Dit kan door het maken van takkenrillen of door het laten liggen van gevelde boomstammen. Bij aanplant van bosplantsoen wordt gelet op voldoende variatie in soorten en de waarde van die soorten als voedsel en schuil- of nestgelegenheid voor dieren.
Ambities uit de Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020
In de Bomenverordening Ouder-Amstel 2014 is de herplant voor te kappen bomen opgenomen. Per locatie wordt beoordeeld of bomen in aanmerking komen om te verplanten. Wanneer dat geen haalbare optie is, wordt onderzocht welke boomsoorten het beste aangeplant kunnen worden. Bij die keuze wordt rekening gehouden met de grondsoort, grondwaterstand, beschikbare ruimte en de locatie van de te planten bomen. In de bebouwde omgeving worden meer gecultiveerde boomsoorten met een grote sierwaarde toegepast. In een landelijke omgeving worden bij voorkeur inheemse soorten aangeplant met een grote ecologische waarde. Vooral in de bebouwde omgeving wordt bij de soortkeuze rekening gehouden met mogelijke overlast die de bomen in de toekomst kunnen veroorzaken.
Een bijzonder beschermwaardige boom met relatief hoge leeftijd wordt ‘monumentaal’ genoemd. De Bomenstichting hanteert deze definitie landelijk voor bomen die onder andere 60 jaar of ouder zijn en een levensverwachting van 10 jaar of meer hebben.
Oude bomen zijn van grote waarde voor de leefomgeving en de biodiversiteit. Bovendien stralen deze bomen rust, kracht en historie uit. Voor een monumentale boom is het verkrijgen van een omgevingsvergunning voor het kappen ervan alleen mogelijk als er zeer zwaarwegende redenen zijn, bijvoorbeeld als de boom een risico vormt doordat deze dreigt om te vallen. Met deze maatregel wil de gemeente ervoor zorgen dat oude bomen behouden blijven, en dat andere bomen de kans krijgen om uit te groeien tot ‘monumentaal’.
De monumentale bomen op gemeentegrond en op particuliere grond zijn in maart 2014 voor het eerst in kaart gebracht. Inwoners die een monumentale boom in de tuin hebben staan, zijn hiervan schriftelijk op de hoogte gebracht. Omdat er ook een groot aantal bomen is die nu nog niet de leeftijd van 60 jaar hebben bereikt, maar over een aantal jaar wel, zal de lijst om de vijf jaar moeten worden herzien. Inwoners kunnen een nieuwe monumentale boom aanmelden via: gemeente@ouder-amstel.nl.
2.5 Duurzaamheid en leefbaarheid
Ambities uit de Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020
Regenwater dat op een verhard oppervlak valt (daken, straten, pleinen) wordt versneld afgevoerd naar het oppervlaktewater (meestal een sloot). Bij hevige regenval zal het slootwaterpeil zo snel stijgen dat wateroverlast kan ontstaan. Regenwater dat op een onverhard oppervlak valt, dringt langzaam in de bodem en zoekt via de bodem zijn weg naar het oppervlaktewater. Door die vertraagde afvoer wordt de kans op wateroverlast aanzienlijk verkleind.
Door de uitvoering van het woninggroenbeleid is openbaar groen in gebruik genomen door bewoners. De totale oppervlakte gemeentelijk groen is daardoor afgenomen. Wanneer het in gebruik genomen groen wordt omgevormd tot verhard oppervlak neemt de kans op wateroverlast bij hevige regenval dus toe. In samenwerking met het Waterschap AGV wil de gemeente Ouder-Amstel inwoners bewust maken en motiveren om hun tuin groener in te richten om daarmee wateroverlast bij hevige regenval te verminderen. Een bijkomend voordeel is dat er meer leefruimte ontstaat voor allerlei dieren zoals vogels, egels, vleermuizen, vlinders, bijen en andere insecten.
Waar mogelijk wordt openbaar groen aangelegd met veel bladmassa waardoor fijnstof effectief wordt afgevangen en geluidsoverlast wordt beperkt. Vooral brede groenstroken langs doorgaande wegen zijn hiervoor geschikt. Doordat de gemeente eigenaar is van een beperkt aantal gebouwen zijn groene daken beperkt op eigen gebouwen te realiseren (zoals het dak van het gemeentehuis). Particuliere initiatieven voor de aanleg van groene daken of voor het vervangen van verharde oppervlakken door groen (Operatie Steenbreek), worden door de gemeente gestimuleerd. De participatiemakelaar kan hierbij namens de gemeente een rol spelen.
Ambities uit de Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020
Bij de aanleg van nieuwe groenvoorzieningen moet worden voldaan aan de ontwerpvoorwaarden uit het hoofdstuk Groentypen. Waar nodig worden daarbij voorwaarden gesteld in het belang van veiligheid. Bestaande beplantingen worden mede op veiligheid beoordeeld. Onveilige locaties door te hoge of te dichte beplantingen worden gesnoeid. Waar bomen de openbare verlichting hinderen wordt een oplossing gezocht door de boom te snoeien of de lichtmast te verplaatsen. Bij bomen die door de onttrekking van water uit de bodem schade aan veendijken veroorzaken, worden maatwerkoplossingen gezocht. Dit kan betekenen dat bomen verwijderd moeten worden.
Het openbare groen in de gemeente Ouder–Amstel wordt verdeeld in verschillende groentypen. Hierna wordt per groentype aangegeven wat precies bedoeld wordt met het groentype, wat de functie van het groentype is, het beoogde eindbeeld en welk beheer en onderhoud nodig is om dat eindbeeld te bereiken en in stand te houden. Verder wordt aangegeven wat de beoogde levensduur van het groentype is en met welke voorwaarden rekening moet worden gehouden bij het ontwerpen van nieuwe groenvoorzieningen.
Een boom is een overblijvend houtig gewas met een dwarsdoorsnede van de stam van minimaal 10 cm op een hoogte van 1,30 m boven het maaiveld. In het geval van meerstammigheid geldt de dwarsdoorsnede van de dikste stam.
Bomen hebben een belangrijke waarde voor de uitstraling en de leefbaarheid van de openbare ruimte. Bomen dienen vaak als fysieke afscheiding of visuele afscherming. Ook worden bomenrijen gebruikt als begeleidende elementen langs wegen. Lanen brengen het groen tot in de woonwijken. In enkele gevallen worden bomen echt aangeplant om hun sierwaarde (bloei/vorm/kleur), het betreffen hier veelal solitaire bomen. In bosschages worden bomen aangeplant als hoogteaccent. Bomen zorgen, doordat zij fijnstof afvangen, voor schonere lucht.
Een volgroeide boom heeft een kroon die zich onbelemmerd heeft kunnen ontwikkelen. Het eindbeeld is bereikt wanneer de boompalen zijn verwijderd en de boom volledig is opgekroond. De boom heeft langs openbare wegen een takvrije stamhoogte en een doorrijhoogte van minimaal 4 meter. Bomen die niet langs wegen staan, hebben een takvrije stamhoogte die is afgestemd op het gebruik van de omgeving.
In zettingsgevoelige gebieden, in Ouder-Amstel zijn dat vooral delen van Ouderkerk a/d Amstel, worden de bomen meestal niet ouder dan 25 jaar, zij zullen hun maximale leeftijd dan ook niet behalen. De bomen kunnen niet ouder dan 25 jaar worden omdat de omgeving dan zodanig opgehoogd moet worden dat de bestaande bomen de ophoging niet zullen overleven. Deze bomen moeten dus tegelijk met de ophoging vervangen worden. De precieze invulling van de planning omtrent het ophogen wordt geïnitieerd vanuit wegenonderhoud. Het kan voorkomen dat binnen het groot planmatig onderhoud niet precies met een cyclus van 25 jaar gewerkt wordt omdat de bodem langzamer of sneller zakt dan was voorzien.
Ten behoeve van aansprakelijkheid en veiligheid voor de omgeving worden de bomen regelmatig (afhankelijk van de conditie en leeftijd van de boom) gecontroleerd aan de hand van visuele aspecten (VTA-controle). Hieruit volgen beheermaatregelen die uitgevoerd worden binnen een vastgelegde tijdsperiode. Afhankelijk van de gevaarzetting hangt er een behandeltermijn aan vast.
Kandelaberen als snoeimaatregel heeft niet de voorkeur. Indien andere snoeimaatregelen niet voldoende effect hebben, dan kan er voor gekozen worden om een boom te kandelaberen. Dit moet eerst getoetst worden aan de bomenverordening. Ook moet dit duidelijk vooraf gecommuniceerd worden met bewoners. Bij bestaande gekandelaberde bomen wordt het snoeiregime voortgezet.
Levensduur van bomen en renovatie
Ouder-Amstel is gedeeltelijk gebouwd op zettingsgevoelige grond, eens per 15 tot 25 jaar wordt de straat dan opgehoogd en worden (afhankelijk van de mate van ophoging) de bomen vervangen. Hierdoor is in zettingsgevoelige gebieden de gemiddelde levensduur aanzienlijk korter dan op minder zettingsgevoelige locaties.
Wanneer bomen ziek zijn dan worden ze alleen vervangen als ze een gevaar voor de omgeving vormen. Bij een besmettelijke ziekte in een laanbeplanting, kan besloten worden om de gehele laan in een keer te vervangen. Dit kan bijvoorbeeld aan de orde zijn als er bewust voor gekozen wordt om het aaneengesloten laanbeeld te behouden.
Voor een monumentale boom is het verkrijgen van een omgevingsvergunning voor het kappen ervan alleen mogelijk als er zeer zwaarwegende redenen zijn, bijvoorbeeld als de boom een risico vormt doordat deze dreigt om te vallen (zie voor meer informatie over monumentale bomen het hoofdstuk bomenbeleid).
3.2 Bermen/ruigten/slootkanten
Tijdelijke of permanente begroeiingen van grassen en ruigtekruiden langs wegen, watergangen of op en langs extensief onderhouden terreinen.
Bermen, ruigten en slootkanten bestaan uit een begroeiing van grassen en ruigtekruiden. De begroeiing bestaat voornamelijk uit soorten die van nature voorkomen. Door het toepassen van het juiste maaibeleid, bevoordelen we de gewenste (bloemrijke) soorten en ontstaat er een aantrekkelijk beeld met een grotere diversiteit. Grote oppervlakten met woekerende soorten als brandnetels en distels worden zoveel mogelijk voorkomen.
Levensduur van Bermen, ruigten en slootkanten en renovatie
Een levensduur van 25 jaar is mogelijk.
Heesters in een rij of een blokvorm die op een zeer kleine onderlinge afstand van elkaar zijn aangeplant en die door periodieke snoei in een strakke vorm wordt gehouden.
Hagen worden aangeplant als fysieke afscheiding of visuele afscherming. Ook worden hagen gebruikt als begeleidend element langs wegen. Hagen doen opvallend vaak dienst als nestplaats voor vogels.
Een volgroeide haag heeft een strakke vorm. De haag is gesloten en er zijn geen grote afwijkingen in de hoogte en/of breedte.
Levensduur van hagen en blokhagen en renovatie
Dit is afhankelijk van het beeld en van onderhoudswerkzaamheden aan aangrenzende verhardingen. Een levensduur van 25 jaar is mogelijk.
Heesters met hoge sierwaarde door bloei, vruchten, bladkleur of groeivorm. De sierwaarde wordt door snoeimaatregelen in stand gehouden. Sierheesters kunnen onderverdeeld worden in bodembedekkende heesters, gesloten opgaande heesters, rozen en opgaande sierheesters met bodembedekkers.
De hoofdfunctie van sierheesters is het aantrekkelijk maken van het straatbeeld. Ze hebben daarnaast vaak ook een functie als fysieke afscheiding of visuele afscherming. Ook worden sierheesters gebruikt als begeleidend element langs wegen.
Volgroeide sierheesters vormen een gesloten begroeiing waarbij de sierwaarde optimaal beleefd wordt. De soortensamenstelling in sierheestervakken is vooraf bepaald. De hoogte en breedte van de begroeiingen wordt door snoeimaatregelen in stand gehouden. De randen moeten zodanig worden onderhouden dat de natuurlijke vorm van de beplanting zo min mogelijk wordt aangetast. Strak geknipte randen zijn niet toegestaan.
Levensduur van sierheesters en renovatie
Dit is afhankelijk van de kwaliteit van de heesters t.o.v. het eindbeeld en werkzaamheden in de directe omgeving. Heesters kunnen een levensduur bereiken van 25 jaar.
Bollen en vaste planten zijn winterharde, niet houtige gewassen met een hoge sierwaarde die ’s winters bovengronds afsterven.
Bollen worden uitsluitend toegepast ter verfraaiing van het straatbeeld. Ze dragen er toe bij dat de seizoenen beter beleefd worden. Bollen worden toegepast als toevoeging aan andere groenvoorzieningen zoals gras of heesters. Bolgewassen zijn over het algemeen voorjaarsbloeiers en zorgen daardoor vroeg in het jaar voor een fleurig straatbeeld.
Bollen hebben als meerwaarde dat zij in het vroege voorjaar voedsel aan insecten geven.
Vaste planten worden toegepast vanwege de grote sierwaarde die voornamelijk wordt veroorzaakt door een langdurige en uitbundige bloeiperiode. Vaste planten worden over het algemeen niet erg hoog waardoor ze geschikt zijn voor toepassing op rotondes en kruisingen van wegen waarbij overzicht en belevingswaarde belangrijk is.
Bollen worden aangeplant met de bedoeling dat ze zichzelf in stand houden en bij voorkeur uitbreiden waardoor de aantallen steeds groter worden. Vaste planten vormen een gesloten beplanting waarbij de oorspronkelijke verdeling van de soorten in stand blijft en de verschillende soorten niet door elkaar groeien.
Levensduur van bollen en vaste planten en renovatie
Hier is nog niet voldoende ervaring mee. Op dit moment lijkt 10 tot 15 jaar de maximale levensduur.
Een gazon is een grasveld waarbij het gras door regelmatig maaien kort wordt gehouden.
Gazons zorgen voor openheid, een ruimtelijk gevoel en overzicht en vertegenwoordigen daardoor een zekere sierwaarde. Ze kunnen dienen als sport- en speelondergrond. Door de aanplant van bomen en bollen in gazons, wordt de sierwaarde vergroot.
Hondenuitrenvelden zijn gebieden waar honden vrij mogen loslopen en waar de opruimplicht voor hondenuitwerpselen niet geldt. Uitrenvelden worden met bordjes aangegeven.
Er wordt gestreefd naar een egale, gesloten grasmat. Wanneer gazons gebruikt worden als sport- of speelveld komen, door de intensieve betreding, plaatselijk kale plekken voor. De graskanten zijn strak en zonder onderbrekingen of rafels.
Levensduur van gazons en renovatie
De levensduur kan 35 jaar bedragen maar is afhankelijk van de locatie. In zettingsgevoelige gebieden is de levens duur ongeveer 15 tot 25 jaar i.v.m. ophogingen.
Opgaande beplanting van houtachtige gewassen die struikvormend en/of boomvormend zijn. De soorten zijn als bosplantsoen opgekweekt en aangeplant. De beplanting kan open of gesloten zijn en bestaat vaak uit inheemse soorten. Bosplantsoen onderscheidt zich van sierheesters doordat de sierkenmerken niet voorop staan.
Bosplantsoen heeft een belangrijke waarde voor de uitstraling en de leefbaarheid van de openbare ruimte. Door een gevarieerde begroeiing van inheemse gewassen heeft bosplantsoen een grote ecologische waarde. Bosplantsoen dient vaak als fysieke afscheiding of visuele afscherming. Ook wordt bosplantsoen gebruikt als begeleidend element langs wegen.
Een begroeiing die voornamelijk bestaat uit inheemse gewassen waarbij de samenstelling bestaat uit diverse soorten kruidachtigen, heesters en bomen met een grote ecologische waarde. Zowel in hoogte als in samenstelling heeft bosplantsoen een natuurlijke uitstraling waarbij de begroeiing langs de randen laag blijft en naar het midden hoger wordt. Door de gevarieerde begroeiing voorziet bosplantsoen diverse diersoorten van voedsel en schuil- of nestgelegenheid.
Bosplantsoen wordt ongeveer één keer per vijf jaar gesnoeid. Afhankelijk van de plek en de leeftijd van het beplantingsvak wordt er gedund of afgezet. Vakken worden op oude locaties vrijwel geheel afgezet. Als er beplanting tussen staat die behouden moet worden, dan wordt deze vrijgezet. De randen van bosplantsoenvakken moeten zodanig gesnoeid worden dat overhangende takken geen hinder opleveren bij aangrenzende terreinen. Bij bosplantsoen langs doorgaande wegen en paden wordt zodanig gesnoeid dat de sociale veiligheid gewaarborgd blijft. Kruidachtigen worden enkele keren per jaar selectief gemaaid. Ecologisch waardevolle soorten worden zoveel mogelijk ontzien.
In grote vakken bosplantsoen wordt snoeihout zoveel mogelijk in het groenvak verwerkt. Dit kan door het maken van takkenrillen of door het laten liggen van gevelde bomstammen. Wanneer er elders in de gemeente behoefte is aan boomstammen als speelvoorziening dan kunnen gevelde bomen uit het openbare groen daarvoor gebruikt worden.
Levensduur van bosplantsoen en renovatie
Bosplantsoen kan een levensduur bereiken van 40 jaar.
De kwaliteit van openbaar groen wordt voor een groot deel bepaald door de manier waarop het wordt ingericht en onderhouden. Om hierop voldoende grip te hebben wordt naast de genoemde beleidsstukken gebruik gemaakt van een onderhoudsbestek, een beheersysteem en de inzet van diverse ambtenaren en bewoners.
Voor het onderhoud van het openbaar groen is in 2017 een prestatiebestek opgesteld en aanbesteed. Bij de opdrachtnemer van dit bestek werken ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld omdat ze een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking hebben.
Het te leveren prestatieniveau is beeldkwaliteitsniveau B volgens de Kwaliteitscatalogus openbare ruimte 2013 van de CROW. De kwaliteitscatalogus bevat ruim 200 schaalbalken waarmee een kwaliteitscriterium is verdeeld in vijf kwaliteitsniveaus, variërend van zeer hoog (A+) tot zeer laag (D), waarmee de gewenste kwaliteit per gebied kan worden gekozen. Door middel van foto’s, beschrijvingen en prestatie-eisen weten zowel de opdrachtnemer als de toezichthouder van de gemeente wat de geleverde kwaliteit moet zijn.
Schaalbalk uit de kwaliteitscatalogus van de CROW voor onkruid in beplanting
In april 2017 is een nieuw beheersysteem aangeschaft. Het gaat om een integraal beheersysteem voor de openbare ruimte. Alle gemeentelijke objecten in de openbare ruimte (inclusief het groen) worden in het beheersysteem opgenomen. Door al deze informatie in één systeem onder te brengen is het mogelijk om conflicterende situaties in beeld te brengen en om de noodzakelijke werkzaamheden af te stemmen of te combineren. Als voorbeeld kan gedacht worden aan een straat waar het riool vervangen moet worden. In het beheersysteem is dan eenvoudig te beoordelen wat de consequenties zijn voor de aanwezige verhardingen, openbare verlichting en de groenvoorzieningen.
Door aan ieder groentype de bijbehorende eigenschappen te koppelen is het mogelijk om selecties te maken van objecten met dezelfde eigenschappen. Wanneer alle objecten ingevoerd zijn kan van ieder groentype het areaal bepaald worden en benodigde financiën voor het beheer worden berekend. Deze informatie is o.a. van belang voor het aanleveren van informatie voor de begroting en voor het maken van onderhoudsbestekken. Naar verwachting kan in de loop van 2018 van het beheersysteem gebruik gemaakt worden.
Participatie kan bestaan uit meedenken/meepraten, maar ook uit meedoen. De Nota Burgerparticipatie op maat is tot stand gekomen met input van een groep inwoners uit zowel Duivendrecht als Ouderkerk aan de Amstel. Daarnaast dragen inwoners ook bij aan het verbeteren van de kwaliteit van het openbaar groen.
De gemeente heeft voor het groenonderhoud gekozen voor een gemiddeld onderhoudsniveau. Doordat bewoners betrokken zijn bij de kwaliteit van het openbare groen vinden zij dit kwaliteitsniveau soms lager dan gewenst. Indien bewoners het openbare groen zelf op een hoger niveau willen onderhouden dan kunnen zij daarvoor een verzoek indienen via de website www.ouder-amstel.nl doormiddel van een melding over de openbare ruimte. Door gebruik te maken van deze manier van melden zijn bewoners verzekerd van een reactie binnen een redelijke termijn. Een voorwaarde bij dergelijke verzoeken is wel dat het groen een openbaar karakter houdt en dat het blijft voldoen aan de uitgangspunten van dit groenbeheerplan.
Verzoeken van een bewoner of een groep bewoners om het openbare groen aan te passen of anders in te richten kunnen ook worden ingediend via de website www.ouder-amstel.nl doormiddel van een melding over de openbare ruimte. Eenvoudige verzoeken die vallen binnen het gemeentebeleid worden behandeld door de toezichthouder. Meer ingrijpende verzoeken worden in behandeling genomen door de participatiemakelaar. Hij gaat samen met de indiener(s) van het verzoek de mogelijkheden bespreken om tot een resultaat te komen waar beide partijen tevreden over zijn.
Een voorbeeld van samenwerking tussen de gemeente en een groep vrijwilligers is te zien bij het onderhoud van de knotwilgen langs de Polderweg. Enkele zaterdagen in de winterperiode gaat de groep daar knotwilgen knotten. Het afvoeren van de gesnoeide takken wordt verzorgd door de gemeente. Aan het eind van de ochtend wordt op de gemeentewerf erwtensoep genuttigd.
4.4 Rollen binnen de organisatie Duo+
Binnen de organisatie Duo+ is de afdeling Buurt verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte in Ouder-Amstel. De functies en rollen van medewerkers die met het groenbeheerplan werken zijn hieronder kort weergegeven:
De Toezichthouder signaleert problemen tijdens de uitvoering van opdrachten, spreekt de aannemer daarop aan en koppelt terug aan de projectleider (bij uitvoeringsprojecten) of aan de teamleider (bij dagelijks onderhoud). Bij verzoeken van bewoners die geen directe betrekking hebben op de uitvoering van het project adviseert de toezichthouder om het verzoek in te dienen via de website www.ouder-amstel.nl doormiddel van een melding over de openbare ruimte.
Naast de functies en rollen van de bovengenoemde medewerkers is er ook een belangrijke rol weggelegd voor de communicatiemedewerkers. Tijdig en zo zorgvuldig mogelijk informeren van inwoners is belangrijk om werkzaamheden naar behoren te kunnen uitvoeren. Bovendien zorgt goede communicatie voor draagvlak en begrip bij de inwoners.
Voor het dagelijks onderhoud van de plantsoenen is voor 2018 in de begroting een bedrag van € 338.000,-- opgenomen. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd en indien nodig aangepast. Bij dit bedrag is voor de hele gemeente uitgegaan van beeldkwaliteitsniveau B volgens de Kwaliteitscatalogus openbare ruimte 2013 van de CROW.
Van dit bedrag wordt het grootste deel uitgegeven aan werkzaamheden die zijn opgenomen in het onderhoudsbestek. De belangrijkste werkzaamheden uit het bestek zijn:
Naast deze werkzaamheden worden van dit bedrag o.a. de volgende werkzaamheden betaald:
De bestrijding van eikenprocessierups en het vangen van mollen wordt gefinancierd uit het budget voor ongediertebestrijding. Het totale budget voor ongediertebestrijding bedraagt in 2018 € 15.000,--
Legen van afvalbakken en verwijderen van zwerfafval
Voor het legen van afvalbakken en het verwijderen van zwerfafval is in 2018 een budget beschikbaar van € 71.000,--
Voor werkzaamheden die te groot en ingrijpend zijn om tijdens het dagelijks onderhoud mee te nemen is de meerjarenplanning 2018 t/m 2021 opgesteld. Bij de hieronder genoemde projecten maken ook de groenvoorzieningen deel uit van het project. Omdat het hier gaat om een globale planning wordt jaarlijks beoordeeld of er (financieel of in tijd) bijgesteld moet worden.
Fietspad de Slinger € 20.000,--
Groot onderhoud Kloosterbuurt € 8.000,--
Groot onderhoud Koninginnebuurt € 26.900,--
Voor de inrichting en het beheer van de openbare ruimte heeft de gemeente diverse beleidstukken vastgesteld. Hieronder volgt een opsomming met een korte beschrijving van de beleidstukken die betrekking hebben op dit groenbeheerplan.
6.1 Groenbeheersplan Gemeente Ouder-Amstel d.d. augustus 2010
In dit plan wordt een uitwerking gegeven van de hieronder behandelde Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020. Het geeft nog geen volledige concretisering van de verschillende gewenste activiteiten en werkzaamheden, maar vertaalt de visie naar een meerjarenbeeld. Het geeft ook inzicht in verschillende toe te passen onderhoudsniveau ’s, een plantenlijst en uitvoering van bepaalde projecten. Tenslotte maakt het beheersplan ook duidelijk welke budgetten tot 2016 nodig waren om het plan uit te voeren. Met de vaststelling van dit nieuwe groenbeheerplan vervalt het Groenbeheersplan Gemeente Ouder-Amstel d.d. augustus 2010.
6.2 Visie Groenbeleid Gemeente Ouder-Amstel 2010-2020
In 2000 is een Groenbeleidsplan vastgesteld en in de loop van de daaropvolgende jaren in uitvoering gekomen. De bewoners van de gemeente voelden zich steeds meer betrokken bij de uitstraling van de gemeente en het woon- en leefklimaat. Groen en Landschap maken daar een belangrijk deel van uit. Uit verschillende signalen bleek dat de bewoners niet erg tevreden waren over de kwaliteit van het openbaar groen en het onderhoud daarvan. Het gemeentebestuur wilde daar graag op inspelen en kwaliteitsverbetering teweeg brengen. Daarom is er voor gekozen een nieuwe Visie Groenbeleid voor de jaren 2010- 2020 op te stellen. In de visie worden de thema’s en ambities benoemd die in dit beheerplan worden toegelicht, geactualiseerd en uitgewerkt.
6.3 Bomenverordening Ouder-Amstel 2014
Het vellen van bomen in de gemeente Ouder-Amstel is in veel gevallen vergunning plichtig. In de bomenverordening wordt beschreven in welke gevallen een vergunning vereist is voor het vellen of snoeien van bomen. Verder wordt aangegeven wat de weigeringsgronden zijn voor het verlenen van een vergunning. Aan een verleende vergunning wordt een herplantplicht gekoppeld, tenzij zwaarwegende argumenten zich daartegen verzetten. De “Beleidsnotitie met betrekking tot advisering omtrent aanvragen op grond van de Bomenverordening Ouder Amstel 2014”, maakt onderdeel uit van de Bomenverordening Ouder-Amstel 2014.
6.4 Beeldkwaliteitsplan openbare ruimte gemeente Ouder Amstel d.d. 02-12- 2011
De gemeente Ouder-Amstel had behoefte aan instrumenten om te kunnen sturen op de kwaliteit van de openbare ruimte. Hiertoe is het beeldkwaliteitsplan openbare ruimte opgesteld, waarmee de gewenste kwaliteits- of onderhoudsniveaus en de bijbehorende kosten kunnen worden bepaald. De gemeenteraad kon vervolgens kiezen welke kwaliteit op welke plek gewenst is. Bij vaststelling van dit plan heeft de gemeenteraad gekozen voor scenario Minimaal heel en veilig. Dit is in de praktijk vergelijkbaar met beeldkwaliteitsniveau B volgens de Kwaliteitscatalogus openbare ruimte van de CROW.
6.5 Nota Burgerparticipatie op maat d.d. december 2008
Inwoners willen niet alleen goed op de hoogte gehouden worden over zaken die hen aangaan, maar willen vooral ook zelf nadrukkelijk hun stem laten gelden in de ontwikkeling van beleid. Zeker als het gaat om zaken die dicht bij de eigen voordeur spelen. Inwoners willen hierbij persoonlijk betrokken zijn. Het doel van burgerparticipatie is de burger actief te betrekken bij de totstandkoming van beleid en besluitvormingsprocessen en bij de (wijze van) uitvoering van werkzaamheden in de eigen woonomgeving.
Begin 2008 is er een start gemaakt met het woninggroenbeleid. Het doel was om adoptiegroen af te schaffen en waar mogelijk, afhankelijk van de situatie, het geadopteerde groen te verkopen of verhuren. Voorwaarden voor verkoop zijn dat het resterende openbare groen goed bereikbaar en te onderhouden is. Uit de opbrengsten van woninggroen zijn wijk voor wijk de groenvoorzieningen beoordeeld, de teruggegeven percelen adoptiegroen zijn opnieuw ingericht en waar nodig zijn de bestaande groenvoorzieningen kwalitatief verbeterd.
Opsomming van alle vaktermen met uitleg.