Beleidsregel toetsingskader kleine windturbines

De beleidsregel heeft betrekking op het toestaan van kleine windturbines in de gemeente Súdwest-Fryslân bij agrarische percelen. Deze beleidsregel maakt het mogelijk om bij vrijwel alle bestaande agrarische bedrijven (ongeveer 770) in de gemeente Súdwest-Fryslân door middel van een omgevingsvergunning een kleine windturbine te bouwen.

De nu geldende bestemmingsplannen laten dit soort windturbines niet toe.

De gemeente Súdwest-Fryslân wil windturbines met een ashoogte van maximaal 15,00 meter onder voorwaarden toestaan. De voorwaarden staan in deze beleidsregel en het bijbehorende paraplubestemmingsplan. Zo kan de gemeente op een goede manier omgaan met duurzame initiatieven en het opwekken van hernieuwbare energie bevorderen.

Het doel van deze beleidsregel is het bieden van een toetsingskader om kleine windturbines mogelijk te maken bij bestaande agrarische bedrijven in de gemeente Súdwest-Fryslân. Omdat deze windturbines een ruimtelijk effect hebben, stelt de gemeente een paraplubestemmingsplan op. Dat bestemmingsplan vormt samen met deze beleidsregel het afwegingskader om te komen tot een goede ruimtelijke ordening in de gemeente voor het inpassen van de kleine windturbines. Indien niet aan de voorwaarden van het bestemmingsplan en deze beleidsregel kan worden voldaan, verleent de gemeente Súdwest-Fryslân geen omgevingsvergunning, uitzonderingen daargelaten.

Gemeente Súdwest-Fryslân kiest bewust voor de systematiek dat het paraplubestemmingsplan verwijst naar een beleidsregel. Het paraplubestemmingsplan, dat is vastgesteld door de gemeenteraad van Súdwest-Fryslân, maakt de bouw van kleine windturbines mogelijk door middel van een vergunningstelstel maar verwijst voor de afweging van de toelating van deze windturbines naar deze beleidsregel. Deze beleidsregel bevat het concrete toetsingskader voor de kleine windturbines en wordt toegepast door het college van burgemeester en wethouders. Doordat een beleidsregel eenvoudiger en sneller is te wijzigen dan een bestemmingsplan behoudt Súdwest-Fryslân flexibiliteit. Dit is wenselijk in relatie tot de gehele energie-transitie. Op die manier kan de gemeente adequaat meegaan met wijzigende behoeftes ten aanzien van het plaatsen van kleine windturbines.

De gemeente Súdwest-Fryslân (SWF) heeft haar inwoners in 2020 om advies gevraagd over de verduurzaming van energie, mede gezien vanuit de Regionale Energiestrategie van Fryslân (RES). Dat leidde tot een advies van een burgerforum aan de gemeenteraad. Het forum adviseert om vijf leidende principes te hanteren bij het ontwikkelen van plannen, om op terug te kunnen vallen in lastige besluitvormingsprocessen. Dit advies is overgenomen door de gemeenteraad en verwerkt in het paraplubestemmingsplan en deze beleidsregel.

Leidend zijn de volgende 5 principes:

• 1.

  “wij willen ons geluk behouden”;

• 2.

  versterk de zelfbeschikking van de Mienskip;

• 3.

  help ons om het samen te doen; van zelfbeschikking naar ‘samenbeschikking’;

• 4.

  heb oog voor rechtvaardigheid en een eerlijke verdeling;

• 5.

  wees toekomstgericht.

Deze zijn uitgewerkt in adviezen, waarvan 5 relevant zijn voor het mogelijk maken van kleine windturbines:

• 1.

  de gemeente ontzorgt door de regie te voeren en een duidelijk beleid af te geven; een duidelijke visie van de gemeente en één aanspreekpunt;

• 2.

  de mienskip krijgt de ruimte om het -binnen die visie- zelf te doen, zelf verantwoordelijkheid kunnen dragen. Daarbij hebben wij [de mienskip] het nodig dat de overheid faciliterend optreedt, in de zin van het leveren van kennis, organisatiekracht en middelen. En ook helpt om barrières in regelgeving te slechten die eigen initiatief in de weg staan;

• 3.

  biedt ruimte aan de stem van inwoners;

• 4.

  houd rekening met wat is gebeurd op locaties in de afgelopen jaren; als een gebied al veel lasten heeft (gehad) van eerdere projecten, belast dit gebied dan niet nog verder;

• 5.

  houd rekening met de natuur en het landschap. Bewoners van SWF hechten veel waarde aan het Friese landschap met weidse vergezichten en vinden het belangrijk dat dit zo min mogelijk wordt verstoord.

Ook in de omgevingsvisie 1.0 van de gemeente Súdwest-Fryslân zijn uitgangspunten meegegeven vanuit de mienskip, die hiermee overlappen. Daarmee zijn ze richtinggevend. Aanvullend wil de gemeente bovendien meer werken vanuit een ja, mits houding en kijken hoe ze initiatieven vanuit de mienskip mogelijk kan maken.

Het volgende hoofdstuk bevat het toetsingskader van deze beleidsregel. Het vormt daarmee het hart van de beleidsregel. Hoofdstuk 4 omvat de beeldkwaliteitscriteria voor de inpassing, plaatsing en ruimtelijke verschijningsvorm. Hoofdstuk 5 geeft een toelichting op het toetsingskader als omschreven in hoofdstuk 3.

• 1.

  agrarisch bouwperceel: een aaneengesloten stuk grond, waarop ingevolge de regels van een ruimtelijk plan, zelfstandige, bij elkaar behorende bebouwing, verharding en bijbehorende voorzieningen ten behoeve van een agrarisch bedrijf zijn toegelaten;

• 2.

  bouwen: het plaatsen, het geheel of gedeeltelijk oprichten, vernieuwen of veranderen en het vergroten van een bouwwerk, alsmede het geheel of gedeeltelijk oprichten, vernieuwen of veranderen van een standplaats;

• 3.

  bouwperceel: een aaneengesloten stuk grond, waarop ingevolge de regels een zelfstandige, bij elkaar behorende bebouwing is toegelaten;

• 4.

  bouwwerk: elke constructie van enige omvang van hout, steen metaal of ander materiaal, welke hetzij direct of indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond;

• 5.

  buisleiding: leiding bestemd of gebruikt voor het vervoer van gevaarlijke stoffen, met de daarbij behorende voorzieningen, waarop het Besluit Externe Veiligheid Buisleidingen van toepassing is;

• 6.

  denkbeeldige rechthoek: een denkbeeldig vlak dat niet geometrisch is bepaald, waar ingevolge de regels bepaalde gebouwen en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, zijn toegelaten, met dien verstande dat de afstand van de denkbeeldige bouwgrens tot woningen (van derden) niet minder mag bedragen dan:

  • a.

    30 meter bij akkerbouw en fruitteelt bedrijven;

  • b.

    50 meter bij grondgebonden veehouderijen;

  • c.

    de afstand opgenomen in de Geurverordening d.d. 12-11-2015 dan wel de bestaande afstand indien deze minder bedraagt;

• 7.

  erf: het ruimtelijk totaal van bebouwing, opstallen, groen en water;

• 8.

  gebouw: elke bouwwerk, dat een voor mensen toegankelijke, overdekte, geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt;

• 9.

  gevoelige objecten: gevoelige gebouwen en gevoelige terreinen;

• 10.

  gevoelige gebouwen: woningen en gebouwen die op grond van artikel 1 van de Wet geluidhinder worden aangemerkt als andere geluidgevoelige gebouwen, met uitzondering van die gebouwen behorende bij de betreffende inrichting;

• 11.

  gevoelige terreinen: terreinen die op grond van artikel 1 van de Wet geluidhinder worden aangemerkt als geluidgevoelige terreinen, met uitzondering van die terreinen behorende bij de betreffende inrichting;

• 12.

  horizontale As Turbine (HAT type): een traditionele windturbine met drie wieken aan een horizontale as. Bij een Horizontale As Turbine (HAT type) ligt de as evenwijdig aan de richting van de wind, terwijl de wieken loodrecht op de richting van de wind staan;

• 13.

  kleine windturbine: een bouwwerk voor het opwekken van elektrisch vermogen uit wind, met een ashoogte van niet meer dan 15,00 m;

• 14.

  peil: de gemiddelde hoogte van het bestaande aansluitende afgewerkte maaiveld;

• 15.

  verticale As Turbine: bij een Verticale As Turbine (VAT type) staat de as loodrecht op de richting van de wind, terwijl de wieken/bladen evenwijdig aan de as zijn bevestigd. Deze turbine vangt de wind die loodrecht op de wieken komt, ongeacht de richting. Bijzondere horizontale as-turbines zonder wieken vallen hier ook onder.

Bij toepassing van de ruimtelijke randvoorwaarden wordt als volgt gemeten:

Een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor een kleine windturbine moet aan de volgende ruimtelijke voorwaarden voldoen:

• 1.

  de betreffende gronden hebben de bestemming ‘Agrarisch’ of ‘Agrarisch-Glastuinbouw’ of ‘Agrarisch-Paardenhouderij’ of ‘Agrarisch - Agrarisch bedrijf’ of ‘Agrarisch – Cultuurgrond’ of ‘Agrarische doeleinden’ of ‘Agrarisch gebied’ of ‘Agrarisch – Stadsboerderij’;

• 2.

  de kleine windturbine betreft een op de grond staande turbine van het HAT type met 3 wieken; turbines van het VAT type en dakturbines zijn niet toegestaan;

• 3.

  de kleine windturbine(s) voldoe(t)(n) aan de beeldkwaliteitscriteria zoals opgenomen in hoofdstuk 4;

• 4.

  De afstand van een kleine windturbine tot:

  • a.

    een andere kleine windturbine hangt samen met de erfgrootte en erfopbouw;

  • b.

    erfgrens is maximaal ongeveer 25 m, hierbij dient een plek in de luwte te worden voorkomen;

  • c.

    buisleidingen bedraagt niet minder dan 25,00 m, tenzij de leidingbeheerder dichterbij toestaat;

  • d.

    hoogspanningsinfrastructuur bedraagt ten minste de maximale werpafstand bij twee keer het nominaal toerental van de kleine windturbine, tenzij de netbeheerder instemt met een kortere afstand;

  • e.

    de meest nabijgelegen gevoelige objecten bedraagt niet minder dan vier maal de ashoogte van de windturbine;

  • f.

    openbaar gebied is zodanig dat de wieken of de constructie van de kleine windturbine niet overhangt boven openbaar gebied.

• 5.

  Bij de plaatsing van een kleine windturbine kunnen aanvullende eisen aan de landschappelijke inpassing gesteld worden, zoals:

  • a.

    versterking van herkenbaarheid van het erf, bijvoorbeeld door het toevoegen van erfbeplanting;

  • b.

    het versterken van de ecologische waarde van de erfbeplanting;

  • c.

    compenserende maatregelen om zichthinder en/of verrommeling van het erf tegen te gaan;

  • d.

    maatregelen om de omgevingskwaliteit te verhogen, bijvoorbeeld door het toevoegen van versterkende landschapselementen of verwijderen van storende elementen.

Op Kleine windturbines moeten aan alle relevante wet- en regelgeving voldoen, waarbij in ieder geval geldt dat de kleine windturbine voldoet aan:

• 1.

  de eisen van het Bouwbesluit 2012;

• 2.

  de eisen van het Activiteitenbesluit milieubeheer en de Activiteitenregeling milieubeheer;

• 3.

  de overige regels van het ter plaatse geldende bestemmingsplan(nen);

• 4.

  de regels van de Wet natuurbescherming en de daaruit volgende voorwaarden;

• 5.

  de gestelde eisen van de welstandsnota Súdwest-Fryslân. Indien de kleinschalige windturbine(s) word(t)(en) geplaatst bij een Rijksmonument, wordt advies gevraagd aan de monumentencommissie;

• 6.

  de planschadeovereenkomst die de initiatiefnemer verplicht moet aangaan met de gemeente Súdwest-Fryslân;

• 7.

  de NEN-EN-IEC norm 61400-2 danwel aan Handreiking miniwind en kleine windmolens van Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA).

Voor een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor een kleine windturbine gelden, naast de bovenstaande randvoorwaarden, ook de volgende regels:

• 1.

  de energieopwekking van de kleine windturbine is niet bestemd voor commerciële doeleinden maar enkel ten behoeve van het eigen gebruik waarbij de mogelijkheden voor zonnepanelen op de gebouwen moeten zijn verkend;

• 2.

  de aanvraag wordt door bevoegd gezag voor een beoordeling aan de provincie voorgelegd;

• 3.

  bij een aanvraag omgevingsvergunning voor een kleine windturbine moet een rapport van een akoestisch onderzoek en een rapport van een slagschaduwonderzoek ingediend worden;

• 4.

  de kleinschalige windturbine is, voor zover mogelijk, voorzien van het Kleinwindkeurmerk of een daarmee gelijk te stellen keurmerk;

• 5.

  het college van burgemeester en wethouders wijst een verzoek om een omgevingsvergunning voor een kleine windturbine af indien voor een of meer belanghebbenden een toewijzing van de omgevingsvergunning wegens bijzondere omstandigheden onevenredig zou zijn in verhouding tot de met de beleidsregel te dienen doel.

   

•