| Organisatie | Oldebroek |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Nota Handhaving Fysieke Leefomgeving: jaarverslag 2021 |
| Citeertitel | Nota Handhaving Fysieke Leefomgeving: jaarverslag 2021 |
| Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
| Onderwerp | openbare orde en veiligheid |
| Eigen onderwerp |
Nota is vastgesteld door college van burgemeester en wethouders en burgemeester
N.v.t.
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 12-02-2022 | 26-01-2022 | Nieuwe regeling | 25-01-2022 | 1074177 |
HOOFDSTUK 1: INLEIDING EN WETTELIJKE KADER
Voor u ligt het Jaarverslag Handhaving Fysieke Leefomgeving 2021. Het jaarverslag ziet op Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en de diverse bijzondere wetten/verordeningen. In dit jaarverslag leest u wat wij het afgelopen jaar op het gebied van toezicht en handhaving hebben uitgevoerd.
In het jaarverslag wordt eerst kort de handhavingsorganisatie en de samenwerking beschreven.
Vervolgens nemen wij u mee in de ontwikkeling betreffende de implementatie van de Omgevingswet, de Wet kwaliteitsborging en de juridische kwaliteitszorg.
Daarna wordt per taakveld beschreven wat we het afgelopen jaar hebben gedaan. We doen dit aan de hand van de vier W-vragen:
Het jaarverslag laat zien welke taken in voorliggende jaar zijn uitgevoerd en hoe de capaciteit is ingezet. Het is zinvol om de daarin gestelde doelen en de verrichte werkzaamheden te evalueren. Het Bor stelt hieraan ook eisen in artikel 7.7 Bor en artikel 10.6 van de Mor. Zo moet in het jaarverslag worden aangegeven of de in het uitvoeringsprogramma opgenomen werkzaamheden zijn uitgevoerd en in hoeverre deze activiteiten hebben bijgedragen aan de gestelde algemene en specifieke doelen. Het jaarverslag (evaluatie) vormt een belangrijk onderdeel van de beleidscyclus voor toezicht en handhaving overeenkomstig de zogeheten Big-8 welke hieronder is weergegeven.
In het Bor zijn kwaliteitseisen opgenomen. Deze eisen een programmatische, strategische en onderling op elkaar afgestemde uitvoering van toezicht.
Grondslag voor professionaliteit en kwaliteit binnen toezicht en handhaving op de Wabo is de dubbele regelkring: de Big Eight. Het toezichtprotocol is het hulpmiddel om toezicht uit te voeren volgens deze Big Eight.
De bovenste regelkring betreft beleidskeuzen, strategie, het opstellen van een uitvoeringsprogramma en beleidsevaluatie. De onderste regelkring betreft het uitvoeringsprogramma en de professionele werkwijze, uitvoering en monitoring.
Kenmerkend is een keuze voor prioriteiten: belangrijke zaken krijgen veel aandacht en minder belangrijke minder. Het bestuur kan zelf de prioriteiten bepalen.
Het Jaarverslag Handhaving Fysieke Leefomgeving 2021 ziet zowel op bevoegdheden van het college als op zelfstandige bevoegdheden van de burgemeester. Het Jaarverslag Handhaving Fysieke Leefomgeving 2021 wordt dan ook door beide bestuursorganen vastgesteld. Op grond van artikel 7:3 van het Besluit Omgevingsrecht en in het kader van de algemene verantwoordings- en inlichtingenplicht van college en burgemeester, zoals opgenomen in artikel 169 en artikel 180 van de Gemeentewet, wordt het vastgestelde Jaarverslag Handhaving Fysieke Leefomgeving 2021 ter informatie toegezonden aan de gemeenteraad.
Ook wordt het vastgestelde Jaarverslag Handhaving Fysieke Leefomgeving 2021 toegezonden aan de provincie, de ODNV, de VNOG, het waterschap, de politie, het Openbaar Ministerie en de buurgemeenten.
HOOFDSTUK 2: HANDHAVINGSORGANISATIE
De uitvoering is ondergebracht bij het cluster Toezicht en Handhaving dat valt onder het team Ruimte. Uitgangspunt bij het opstellen van het HUP 2021 was de bestaande formatie. Deze is taakstellend en de basis voor de werkzaamheden in 2021. Dat neemt echter niet weg dat we door personele omstandigheden, de implementatie van de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging en door het grote werkaanbod ook in 2021 capaciteit hebben ingehuurd.
De vaste formatie van het cluster Toezicht en Handhaving bestaat uit beleidsmedewerkers (2,8 fte), juridisch medewerkers/beleidsuitvoerders (3,1 fte), inspecteurs/toezichthouders (2 fte) en Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) (2,0 fte).
Per 1 januari 2021 bestaat de inhuurformatie uit:
De gemeente Oldebroek opereert in de handhaving niet als solitaire eenheid. De gemeente vindt afstemming met en samenwerking met diverse handhavingspartners, zoals rijk, provincie, politie, waterschap, regio en ODNV, belangrijk en noodzakelijk om een adequaat kwaliteitsniveau te bereiken.
De gemeente wil hier blijvend in investeren. Op het gebied van handhaving wordt op verschillende vlakken samengewerkt. Er zijn diverse overlegstructuren en een aantal gemeentelijke toezichtstaken zijn onder verantwoordelijkheid van gemeente overgedragen aan de veiligheidsregio en ODNV. Het jaarverslag van de VNOG en de ODNV volgen in het voorjaar van 2022.
Samenwerken in de handhaving houdt ook in dat de gemeente de ogen niet sluit voor overtredingen die niet tot het eigen takenpakket behoren, maar tot het takenpakket van een ander overheidsorgaan. De gemeente heeft een oog- en oorfunctie en zal bij overtreding, waar een ander overheidsorgaan bevoegd gezag is, deze overtreding melden. Daar waar gezamenlijk optreden tegen een overtreding noodzakelijk, wenselijk en/of effectief is, zal de gemeente actief de samenwerking opzoeken.
Al enkele jaren werken de gemeente Nunspeet, Elburg en Oldebroek (NEO) nauwer samen op diverse gebieden. Zo is er een prima samenwerking tussen de Boa’s. Het doel van de samenwerking is dat vanuit de zelfstandigheid van de gemeenten zorg wordt gedragen voor een goede dienstverlening aan de inwoners en bedrijven. Zie hierover ook hoofdstuk 9 van dit jaarverslag.
Dit jaar zijn we in H2O verband gestart met de voorbereidingen op de komst van de Omgevingswet. Zo trekken we samen op met het beschrijven van de processen en de aanschaf/implementatie van het nieuwe zaaksysteem RX-Mission voor vergunningverlening en toezicht en handhaving. Het cluster Toezicht en Handhaving participeert actief in het implementatietraject. Elke gemeente levert per onderdeel een k-user.
In de gemeente Oldebroek is er voor gekozen om de 24-uurs bereikbaarheidsdienst vanuit de organisatie in te richten (piketdienst). Ook sluiten wij aan bij de piketdienst van de ODNV voor calamiteiten op het gebied van milieu en asbest. De piketdienst is 24 uur bereikbaar en 7 dagen in de week. Er is gekozen voor een calamiteitennummer dat inwoners buiten kantooruren kunnen bellen bij incidenten op het gebied van de Wabo-handhavingstaken en bij evenementen, waarvan de afhandeling niet kan wachten tot de eerstvolgende werkdag. Wanneer er een melding binnen komt via de pikettelefoon, zal de inspecteur beoordelen of er een controle noodzakelijk is en zal hij eventueel voor overleg in contact treden met de jurist. Ook weten de Boa’s/inspecteurs de juristen buiten kantooruren regelmatig te vinden voor diverse vragen of overleg.
Indien noodzakelijk wordt er gelijk een besluit opgesteld, wanneer er spoedeisendheid is. Met de 24-uurs bereikbaarheid wordt voldaan aan artikel 7.4 van de Bor. In 2021 zijn er 10 oproepen geweest. Een voorbeeld van een oproep was onder andere geluidsoverlast bij evenementen, de omgevallen hoogspanningsmasten en illegale kap.
Wij ambiëren een samenleving die zich ontwikkelt op basis van inbreng, betrokkenheid, kennis en verantwoordelijkheid van inwoners. Bij het uitgangspunt “Oldebroek voor Mekaar” staat activiteiten van de samenleving voorop. Wij zijn de weg ingeslagen van het stimuleren van initiatieven door de samenleving en die waar nodig faciliteren. Het gaat er ook om wat burgers, organisaties en gemeente samen kunnen doen. Waar nodig blijft daarbij een regierol voor de gemeente en zullen wij onze verantwoordelijkheid nemen om met visie leiding te geven aan het verder bouwen aan onze gemeente. De gemeente heeft vertrouwen in het zelfsturend en zelfcorrigerend vermogen van de samenleving. Als gevolg daarvan kan de handhavingstaak op een enigszins andere manier vormgegeven worden, zonder dat daarbij afbreuk gedaan wordt aan de wettelijke handhavingstaak.
De samenleving wordt waar mogelijk gestimuleerd om problemen onderling op te lossen in plaats van conflicten via de gemeente te laten lopen. De praktijk leert namelijk dat met elkaar praten vaak effectiever is dan dat de gemeente het bestuursrechtelijk handhavingsinstrumentarium inzet.
Het betreft hier het toezicht op de naleving van de corona-Covid 19 maatregelen. Deze maatregelen worden door de rijksoverheid genomen op basis van de Wet publieke gezondheid. Daarbij is een groot deel van het toezicht op de naleving bij de gemeenten neergelegd.
Daar waar in 2020 onze bouwinspecteurs nog ingezet moesten worden voor controle op de naleving van de corona/covid-19 maatregelen en dat uiteraard gevolgen had voor de voortgang van de controles, was dat in 2021 niet nodig. Ook was het, anders dan in 2020, niet nodig om als gevolg van de coronaproblematiek handhavingsprocedures op te schorten. Dit betekent de coronaproblematiek geen gevolgen gehad heeft voor de reguliere toezicht en handhavingsprocedures.
In 2020 hadden we groot deel van het jaar (tot september) boa-capaciteit ingehuurd voor het uitvoeren van “corona-controles”. Dit was in 2021 het grootste gedeelte van het jaar niet nodig. De “corona-controles” konden ingepast worden binnen de reguliere werkzaamheden van onze buitengewoon opsporingsambtenaren. Voor overleg etc. is juridische back-up binnen het team beschikbaar. Eventuele juridische procedures kunnen in eigen beheer worden gevoerd. Meer over de corona- controles leest u in hoofdstuk 9 van dit jaarverslag.
HOOFDSTUK 3: DE OMGEVINGSWET, DE WET KWALITEITSBORGING EN JURIDISCHE KWALITEITSZORG
In 2021 heeft Toezicht en Handhaving actief geparticipeerd in een groot aantal werkgroepen die in het project implementatie Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging (Wkb) zijn ingesteld. Ook zijn medewerkers van Toezicht- en handhaving trekkers van een aantal werkgroepen.
Op 30 juni 2021 heeft een raadsgesprek plaatsgevonden. In dit gesprek met de raad gesproken over de gevolgen van de Omgevingswet/Wkb voor het taakveld VTH. In het gesprek is een klantreis gepresenteerd, die een inwoner maakt die een bouwvoornemen heeft. Deze klantreis loopt van de initiatieffase tot en met de feitelijke uitvoering: op deze wijze hebben we verschillende thema’s besproken
Nadat we in het najaar van 2020 afspraken met de projectontwikkelaar gemaakt hebben zijn we 2021 zijn we van start gegaan met het proefproject Engelenburg, aan de Bovenheigraaf. Het hele beoordelingsproces en bouwproces voeren we uit alsof de Wkb al geldt. We hebben het borgingsplan beoordeeld, aandachtspunten benoemd en afspraken gemaakt over de wijze waarop we als gemeente geïnformeerd worden over de bouw en wanneer we als gemeente bij de bouw aanwezig willen zijn. In december is de daadwerkelijke bouw van start gegaan en heeft de eerste gezamenlijke controle van gemeente en kwaliteitsborger plaatsgevonden.
Voor de nieuwe brandweerkazerne zijn we als gemeente opdrachtgever. Dat bood ons een uitgelezen kans om ook voor een bedrijfsgebouw een Wkp-proef te doen. In december 2021 hebben we opdracht verleend aan een kwaliteitsborger. Het project zal in 2022 feitelijk van start gaan.
Onder externe begeleiding (de processpecialisten) zijn we samen met Hattem en Heerde aan de slag gegaan met het beschrijven van een vijftal processen. Twee van deze processen (“toezicht en handhaving” en “behandelen melding bouwactiviteit”) vallen onder het taakveld Toezicht en Handhaving. Deze processen zijn inmiddels beschreven en kunnen in 2022 geïmplementeerd worden.
We hebben aandacht besteed aan de opleiding van medewerkers. Het als organisatie ter hand van de implementatie heeft automatisch tot gevolg dat medewerkers kennis vergaren over de regelgeving. Aanvullend daarop hebben diverse medewerkers deelgenomen aan een in company-training.
Op 14 december hebben het college en de burgemeester het handhavingsuitvoeringsprogramma voor 2022 vastgesteld. Hierin is per taakveld opgenomen welke gevolgen de Omgevingswet/Wkb hebben en hoe we hier ons op voorbereiden.
Voor wat betreft onze werkprocessen verwijzen wij naar het onderdeel implementatie Omgevingswet/Wkb, waarin we aangegeven hebben wat gedaan hebben aan het opstellen van werkprocessen. We zorgen verder voor de implementatie wetgeving en jurisprudentie.
We hebben diverse principeverzoeken/vooroverleggen en bestemmingsplannen ter advisering voorgelegd gekregen en de juristen van toezicht en handhaving worden regelmatig geconsulteerd door collega’s van andere clusters. Verder bewaken we de kwaliteit van de processen en standaarden en passie die zo nodig aan.
Inzake het contractbeheer geldt dat we in nauw overleg met de medewerkers van het team Ruimte een plan van aanpak gemaakt hebben om te komen tot een verbetering van het contractbeheer en daarmee van de kwaliteit van de overeenkomsten die binnen team Ruimte gesloten worden. In 2022 willen we het plan van aanpak gaan uitvoeren.
HOOFDSTUK 4: TOEZICHT EN HANDHAVING BRANDVEILIG GEBRUIK
Het betreft hier het toezicht op het brandveilig gebruiken van gebouwen en het voeren van de daaruit voortvloeiende handhavingsprocedures.
Dit taakveld ziet op het gebruik van het gebouw en niet op het bouwen zelf (de brandveiligheid van de constructie). Het toezicht op de brandveiligheid van de constructie maakt deel uit van het toezicht op de omgevingsvergunning.
Wie voert deze taak uit en hoeveel uren zijn daarvoor beschikbaar?
Voor de uitvoering van deze taak waren in 2021 20 juridische uren en 50 controle uren beschikbaar.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Het toezicht op het onderdeel brandveilig gebruik (meldingsplichtige of vergunningsplichtige inrichtingen) wordt uitgevoerd door de Veiligheidsregio Noord- en Oost- Gelderland. Brandveilig bouwen (Bouwbesluit) ligt bij de gemeente.
De regio verzorgt de controle en waar nodig de eerste correspondentie (constateringsbrief). Mocht een verder juridische procedure noodzakelijk zijn, dan wordt het dossier overgedragen aan de gemeente. Dit heeft in 2021 niet hoeven plaatsvinden en wij concluderen hier dan ook uit dat de naleefbaarheid groot is.
In 2021 speelde op het gebied van brandveiligheid onder andere de oplevering van de verbouwde Eben Haёrzerschool en de nieuwe brandmeldinstallatie van Cȇla Vita. Verder zijn we integraal druk geweest met de afwikkeling van de brand bij Rhodos.
Verder speelde de administratieve handelingen op het gebied van brandveilig gebruik op een locatie waar zich gevaarlijke stoffen bevinden: beoordeling uitgangspuntendocument (UPD) of programma van eisen (PVE).
In juni 2021 heeft er een gesprek plaatsgevonden met de VNOG en de inspecteurs en beleidsmedewerkers van de gemeente Oldebroek. Tijdens dit gesprek is gesproken over een andere werkwijze binnen de VNOG ( meer projectmatig) en hun eigen positie. Dit ook omdat vanaf 2022 de WKB zal ingaan waardoor de rol van de VNOG ook anders zal worden.
De gemaakte afspraken (2015) blijven nog altijd van kracht over de levering van diensten.
Het gaat daarbij specifiek om maatregelen voor het beheersen van risico’s. Deze afspraken staan in een aparte overeenkomst opgenomen. Het gaat dan om afspraken over het geven van adviezen, het uitvoeren van controles en het geven van voorlichtingen. Deze afspraken lopen naar wens en er zal in 2022 weer verder worden gesproken tussen alle betrokken partijen.
HOOFDSTUK 5 TOEZICHT EN HANDHAVING ALCOHOLWET
Dit taakveld betreft het toezicht op de naleving van de Alcoholwet (per 1 juli 2021, daarvoor Drank- en Horecawet) in. Het gaat daarbij om controle van horecagelegenheden op vergunningvoorschriften, controle op het schenken van alcohol zonder vergunning en het controleren op leeftijdsgrenzen. Ook het controleren op tijdelijke ontheffingen bij bijvoorbeeld evenementen of paracommerciële inrichtingen (zoals sportclubs) valt onder dit taakveld. Daarnaast behoren beleidsmatige werkzaamheden tot het taakveld.
Wie voert deze taak uit en hoeveel uren zijn daarvoor beschikbaar?
Het toezicht op de naleving ligt bij de boa’s. We hebben daarvoor 200 uur gereserveerd. Daarnaast hebben we 100 uren voor de beleidsmedewerkers gereserveerd.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Door de coronapandemie is de horeca in 2021 een groot deel van het jaar gesloten geweest of slechts beperkt geopend. De boa’s hebben regelmatig contact gehad met horecaondernemers en hen geadviseerd over de mogelijkheden binnen de op dat moment geldende corona regels.
Ook bestuurlijk zijn er eind 2021 een aantal gesprekken geweest met de horecaondernemers om gezamenlijk te bespreken welke impact de coronamaatregelen hebben op de ondernemers en hoe de gemeente daarin zou kunnen faciliteren.
In het derde kwartaal van 2021 is door een extern bureau een begin gemaakt met een mysteryguest onderzoek voor de naleving van de leeftijdsgrenzen bij het verstrekken van alcohol, maar door de sluiting van de horeca door de coronamaatregelen is dit onderzoek tijdelijk stopgezet. Mogelijk dat het onderzoek in 2022 een vervolg kan krijgen.
Op 1 juli 2021 is de nieuwe Alcoholwet in werking getreden, als vervanger van de Drank- en Horecawet. Hiervoor zijn alle bestaande formulieren en sjablonen herschreven en is de website aangepast.
Daarnaast is eind 2021 in samenwerking met team Samenleving een nieuw Preventie en handhavingsplan alcohol 2022-2025 opgesteld. Dit plan is opgesteld in afstemming met de gemeenten Elburg en Nunspeet. De gemeenteraad zal dit plan in februari 2022 vaststellen, gelijktijdig met de regionale volksgezondheidsnota.
Wanneer zijn deze taken uitgevoerd en zijn deze gehaald?
Deze taken zijn het jaarrond uitgevoerd en gehaald. Uren die overbleven vanwege de sluiting van de horeca zijn ingezet bij de corona controles.
HOOFDSTUK 6: TOEZICHT EN HANDHAVING EVENEMENTEN
Dit taakveld betreft het toezicht op evenementen die in de gemeente plaatsvinden. Het gaat daarbij om evenementen waarvoor vergunning verleend is, kleinschalige evenementen waarvoor een melding is ingediend en illegale evenementen (evenementen die uitgevoerd worden zonder dat daarvoor vergunning verleend is of melding is gedaan).
Wie voert deze taak uit en hoeveel uren zijn daarvoor beschikbaar?
Het toezicht op de naleving ligt bij de boa’s. We hebben daarvoor 200 uur gereserveerd. Daarnaast hebben we 40 uren voor de beleidsmedewerkers gereserveerd.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Door de coronapandemie hebben er in 2021 bijna geen evenementen plaatsgevonden. Veel organisatoren zagen het niet zitten om met de op dat moment geldende beperkingen in bezoekersaantallen en/of het controleren op de coronatoegangspas een evenement te organiseren. Daarom is er in 2021 niet of nauwelijks gecontroleerd op evenementen en hebben er geen vooroverleggen of evaluaties plaatsgevonden.
Wanneer zijn deze taken uitgevoerd en zijn deze gehaald?
Zoals hierboven is beschreven hebben er nauwelijks evenementen plaatsgevonden vanwege de coronapandemie. Uren die overbleven zijn ingezet bij de corona controles.
HOOFDSTUK 7: TOEZICHT EN HANDHAVING MILEU
De uitvoering van “inrichtingsgebonden” milieutaken, maar ook de sloop- en asbesttaken heeft de gemeente grotendeels overgedragen (gemandateerd) aan de Omgevingsdienst Noord-Veluwe (ODNV). Daartoe behoort niet alleen de controletaak, maar ook de jaarlijkse programmering en prioritering en het namens de gemeente voeren van handhavingsprocedures.
Wie voert deze taak uit en hoeveel uren zijn daarvoor beschikbaar?
Hoewel deze taak grotendeels is overgedragen aan de ODNV hebben we zelf 250 beleids-/juridische uren gereserveerd.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Deze uren waren bestemd voor ondersteuning van de ODNV bij bezwaar- en beroepsprocedures, het overleg voeren met de ODNV (casusoverleg en deelname aan overleggroepen), de uitvoering van niet overgedragen taken (bijvoorbeeld inning van verbeurde dwangsommen) en het uitvoeren van taken op het gebied van asbest (asbestcoördinatie).
Wanneer zijn deze taken uitgevoerd en zijn deze gehaald?
Deze taken zijn het jaarrond uitgevoerd en naar verwachting ook behaald. Over de exacte resultaten wordt u later geïnformeerd. Het jaarverslag 2021 van de ODNV wordt namelijk verwacht in het voorjaar van 2022.
In 2020 zijn er door de provincie nagenoeg geen Wet natuurbeschermingsvergunningen verleend, omdat aanvragen gebaseerd waren op het Programma Aanpak Stikstof (PAS) beleid die vernietigd was.
Jurisprudentie wees erop dat met zekerheid moet zijn aangetoond dat een project geen toename van stikstofdepositie op een hiervoor gevoelig Natura-2000 gebied veroorzaakt. Pas dan mag worden geconcludeerd dat de instandhoudingsdoelstellingen niet worden beïnvloedt en hoeft dus geen natuurtoestemming bij de provincie te worden aangevraagd.
In vervolg hierop is een belangrijke uitspraak van de Raad van State in het stikstofdossier geweest op 20 januari 2021, waarin de Raad van State aangeeft dat intern salderen sinds de wetswijziging van 1 januari 2020 vergunning vrij is. In 2021 is in onze gemeente hierdoor voor meerdere aanvragen Wet natuurbeschermingsvergunning een positieve weigering afgegeven, daar door de Aeriusberekening kon worden vastgesteld dat geen sprake was van toename bij het intern salderen.
Voor de agrarische sector is het beleid bij het rijk en de provincie nog steeds volop in beweging.
Voor andere sectoren kan toestemming mogelijk zijn. De vooralsnog enige zekere weg is om dit aan te tonen met een stikstofberekening in Aerius.
HOOFDSTUK 8: TOEZICHT EN HANDHAVING WABO EN BOUWBESLUIT
Deze taak ziet op het toezicht op de naleving van de regels die bij of krachtens de Wabo gesteld zijn. Het gaat om het handelen zonder of in afwijking van een omgevingsvergunning voor de onderdelen bouw en aanleg. Toezicht op naleving van bestemmingplannen hoort ook tot deze taak. Ook het toezicht op het Bouwbesluit bij bestaande objecten en bij vergunningvrije bouw behoort tot dit taakveld.
Wie voert deze taak uit en hoeveel uren zijn daarvoor beschikbaar?
Deze taak wordt uitgevoerd door de inspecteurs die daarvoor 2700 uur beschikbaar hebben; door onze juridisch medewerkers/beleidsuitvoerders die daarvoor 3000 uur beschikbaar hebben en door onze beleidsmedewerkers die daarvoor 1900 uur beschikbaar hebben.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
a. het houden van toezicht op verleende vergunningen
Het overgrote deel van de werkzaamheden van de inspecteur/toezichthouders bestond uit het controleren van omgevingsvergunningen. Voornamelijk voor de activiteit bouw. Op jaarbasis hebben we een controlevoorraad van 230 á 250 omgevingsvergunningen. Voor de controle daarvan hebben we circa 1900 uur beschikbaar. Per vergunning is dit gemiddeld ongeveer 8 uur. De werkzaamheden bestonden uit voorbereiding, uitvoering van controles en de juridisch administratieve uitwerking. Dit laatste punt kost ook veel tijd.
Gezien de beperkte beschikbare uren, controleerden we op hoofdlijnen. Accent daarbij lag op het uitzetten van de bouw, controle van wapening en andere constructieve elementen en het uitvoeren van eindcontroles. De inspecteurs bepaalde zelf op basis van aard en grootte van het bouwwerk en overige bijzonderheden de benodigde controlemomenten en stemde dat af met de bouwer en met externe handhavingspartners.
Prioriteit bij de bouwcontroles lag op constructieve veiligheid, brandveiligheid en duurzaamheid. Tegen afwijkingen op die vlakken traden we zonder meer op. Ook bij maatafwijkingen van meer dan 10% traden we op. Andersoortige overtredingen hadden geen prioriteit en hier is alleen tegen opgetreden naar aanleiding van klachten of handhavingsverzoeken van omwonenden. Ook wanneer het tolereren van een overtreding zou leiden tot anderszins onveilige situatie dan wel tot een stedenbouwkundig exces traden we op.
Een greep uit de grotere bouwprojecten in de gemeente Oldebroek
Oldebroek west 2, de allerlaatste fase is gestart. De laatste vrije kavels zijn verkocht of al bebouwd.
De uitbreiding van zwembad op Landal ’t Loo is afgerond, alleen de gewenste glijbaan laat nog even op zich wachten.
Het plan voor het Zonnepark bij Heidehoek in onherroepelijk. Het is afwachten wanneer gestart zal worden met de bouw. Tevens is de woningbouw Zeuven Heuvels grotendeels afgerond.
In Oosterwolde is gestart met het Hart van Oosterwolde en bij woningbouwproject Oosterburgh zijn ze gestart met de grondwerkzaamheden.
Er zijn weer diverse bedrijven gerealiseerd op het bedrijventerrein H2O. Tevens is het windmolenpark gerealiseerd langs de snelweg.
Ondanks de corona pandemie zijn de bouwactiviteiten in de gemeente goed op pijl blijven.
Omgevingsvergunning voor de activiteit kappen en uitwegen
In 2021 zijn er zijn er 39 omgevingsvergunningen voor het onderdeel kappen ingediend. Zowel voor als na het verlenen van de omgevingsvergunning wordt er een controle uitgevoerd op de locatie van de te kappen boom. Voor het onderdeel kapvergunning zal de Bomenverordening worden vernieuwd. Er is meer bescherming van bomen gewenst dan onder de nu geldende regels gebeurt. Het resultaat zal zijn dat er vervolgens meer kapvergunningen nodig zullen zijn. De kapvergunningen worden vaak afzonderlijk aangevraagd, maar ook als onderdeel van een omgevingsvergunning in samenhang met andere vergunningplichtige activiteiten.
In 2021 zijn er zijn er 25 omgevingsvergunningen voor uitwegen verleend. Dit gebeurd vaak in samenhang met andere bouwactiviteiten. Uitwegen zijn een potentieel risico voor de verkeersveiligheid. De aanvragen worden getoetst aan de Beleidsnotitie Uitwegen. De controles worden vaak in combinatie met de controle op de overige activiteiten van de omgevingsvergunning uitgevoerd. Medio 2021 is de uitweg op gemeentelijke wegen weer vergunningplichtig geworden, voorheen was dit een korte periode meldingplichtig. De beoogde deregulering zorgde voor meer onduidelijkheid voor de inwoners en een minder efficiënt proces in het afhandelen.
b. het controleren op illegaliteiten
De inspecteurs hadden 800 uur beschikbaar voor het controleren op illegale bouw, illegale aanleg en illegaal gebruik. Het gaat daarbij om ambtshalve constateringen en om zaken die hun grondslag vinden in klachten of handhavingsverzoeken. Deze capaciteit was voldoende voor het uitvoeren van controles en bijkomende werkzaamheden in circa 50 handhavingszaken. De helft daarvan was ingepland voor klachten en/of handhavingsverzoeken. In 2021 zien we een toename van het aantal klachten/ illegaliteiten. Gelet op de bestaande jurisprudentie zijn deze zaken zonder meer opgepakt.
De overige uren waren gereserveerd voor die overtredingen die leiden tot stedenbouwkundige excessen, veiligheidsproblemen of onaanvaardbare aantasting van de leefbaarheid. Controle op permanente bewoning van recreatieverblijven viel hier ook onder.
De inspecteurs bepaalde zelf de benodigde controlemomenten en stemden dat waar nodig af met externe handhavingspartners.
Deze handhavingstaken gaan over werkzaamheden aan rijks- en gemeentelijke monumenten en eventuele wijzigingen aan (historische) tuinen binnen een landgoed die de status beschermde buitenplaats heeft.
Het aantal controles is afhankelijk van het aantal verleende vergunningen en het volgen van de gestelde voorwaarden. Per jaar worden er gemiddeld gezien ongeveer 10 vergunningen verstrekt.
Voor de instandhouding van de monumentale waarden van de rijks- en gemeentelijke monumenten heeft de controletaak van de toezichthouders (zeker op detailniveau) hoge prioriteit. Met name controle en bijsturing tijdens de verbouwing is gewenst, om te kunnen adviseren en bijsturen. De toezichthouders kunnen de controle in de meeste gevallen combineren met de reguliere bouwinspecties. Als er specifieke werkzaamheden aan monumenten zijn uitgevoerd, is het van belang om vanuit de monumentencommissie extra bouwkundige deskundigheid in te zetten. Daarbij is nauwe afstemming met de secretaris van de monumentencommissie en een proactieve houding van de monumentencommissie van belang.
Voortbordurend op de inwerkingtreding van de omgevingswet is de gemeente bezig geweest met het werven van nieuwe leden voor de monumentencommissie. De monumentencommissie wordt per 1 juli 2022 omgezet naar de gemeentelijke adviescommissie Omgevingskwaliteit.
Hiervoor is een nieuwe voorzitter geworven en zijn er twee leden bijgekomen. De huidige voorzitter heeft aangegeven per januari 2022 te willen stoppen.
c. het controleren op Bouwbesluit bij bestaande bouwwerken en vergunningvrije bouw
We hadden hier geen uren voor gereserveerd. Dit betekent dat we hier niet structureel en actief op hebben gehandhaafd. Dit neemt echter niet weg dat op basis van meldingen/klachten van inwoners, signalen anderszins, incidenten of ambtshalve vermoedens ontstaan tijdens controlerondes, we wel optraden als zich situaties voordeden waarbij de veiligheid in het geding is. Deze zaken zijn met voorrang opgepakt. Zo zien we dat in deze coronatijd er behoorlijk wat vergunningsvrije bouwwerken bij kwamen in de gemeente. Vooral overkappingen met een gedeelte schuur. Enkele objecten werden geplaatst op plaatsen waar het bestemmingsplan technisch niet kon of bleken ze geheel niet vergunningsvrij te zijn of te groot.
d. het voeren van juridische procedures
Het gaat hier om de juridische afwikkeling van door de inspecteurs gedane constateringen en afdoening van klachten. We wikkelden het volledige proces in eigen beheer af, van het horen tot en met procedure bij rechtbank en Raad van State en uitvoering van dwangmaatregelen. De capaciteit hiervoor sloot aan op de controlecapaciteit. Behandeling van verzoeken in het kader van de Wet openbaarheid van bestuur vielen ook onder dit taakveld.
In zijn totaliteit zijn op het gebied van handhaving van het omgevingsrecht de volgende acties verricht in 2021;
We zien dat het aantal afgeronde zaken dit jaar hoger is dan afgelopen jaar. Dit komt onder andere door meer personele capaciteit omdat o.a. de inspecteurs weer meer beschikbaar waren voor reguliere controles. We werken met een actuele werkvoorraad die voldoende in control is. De ene zaak heeft echter een langere doorlooptijd dat een andere zaak. Dit komt bijvoorbeeld door een bestemmingsplanprocedure of een traject bij de Rechtbank of Raad van State. Hierdoor blijf je zaken in portefeuille houden.
Het aantal dwangmaatregelen/inningen zijn relatief laag, dit is een gevolg van toepassing van "Oldebroek voor mekaar" in de handhavingsprocessen. Dit traject wordt al ingezet door de inspecteur, die doormiddel van bemiddeling en overleg probeert het probleem op te lossen.
In het vervolgtraject wordt er door de juridisch medewerkers, voordat er een juridische stap wordt genomen, eerst opnieuw overlegd met de partijen om er op minnelijke wijze uit te komen. Daardoor wordt in veel gevallen voorkomen dat er langlopende juridische trajecten gevolgd dienen te worden. Opgemerkt moet worden, dat dit niet geldt voor de langdurige dossiers, waarin ondanks het toepassen van OVM geen enkele opening geboden wordt om een langdurig juridisch traject te voorkomen. Het toepassen van OvM levert geen tijd op, maar vaak is het voor beide partijen een bevredigendere oplossing dan de strikt juridische weg. In de praktijk blijkt dat we gemiddeld gezien per zaak 2 uur aan OvM kwijt zijn, maar er zijn ook diverse gevallen waarbij het aantal uren veel hoger is.
Op grond van het beleid huisvesting arbeidsmigranten zijn arbeidsmigranten op recreatieparken en in woningen ( kamerbewoning) niet toegestaan. Binnen de gemeente Oldebroek verblijven op diverse plaatsen arbeidsmigranten. Er verblijven arbeidsmigranten/asielzoekers op Heidehoek, IJsselheide en op losse percelen. Met name op Heidehoek verblijven al geruime tijd arbeidsmigranten. Gemiddeld verblijven er nu zo’n 100 tot 150 arbeidsmigranten op het park. Het aantal arbeidsmigranten fluctueert per seizoen. Inmiddels heeft de Raad van State in het najaar uitspraak gedaan en is het bestemmingsplan Heidehoek onherroepelijk. Hierdoor verblijven de arbeidsmigranten legaal op Heidehoek. De gemeente is op alle fronten in het gelijk gesteld.
Het verbod op permanente bewoning ligt besloten in de gemeentelijke bestemmingsplannen en de beleidsnota "bestrijding permanente bewoning van recreatieverblijven in Oldebroek". De procedures geven uitvoering aan dit vastgestelde beleid. De uitvoering van het beleid heeft in het verleden veel tijd gekost, omdat een onderzoek naar permanente bewoning zeer zorgvuldig en integraal moet worden uitgevoerd.
De procedures inzake permanente bewoning vinden jaarrond plaats, m.u.v. vakantieperioden en weekenden. Dit betekent concreet dat circa 40 weken op jaarbasis gecontroleerd kan worden.
Daarbij is het noodzakelijk om de aandacht onder de verschillende locaties zoveel mogelijk te verdelen.
Met betrekking tot Mulligen waren er in 2021 geen bijzonderheden. Beide hekwerken voldoen inmiddels aan de veiligheidseisen.
Met betrekking tot Heidehoek en Landal waren er in 2021 geen bijzonderheden met betrekking tot permanente bewoning.
Een aantal mensen zijn gedurende een aantal maanden aanwezig op het park. In de meeste gevallen gaat het hier om tijdelijke huur in verband met verkoop woning of relationele problemen. In een incidenteel geval wordt de maximum periode van een half jaar overschreden. Deze bewoners worden hierop aangeschreven of doen zelf een verzoek op grond van de uitzonderingsregeling binnen het beleid “Bestrijding Permanente Bewoning”.
Er zijn in 2021 diverse telefoontjes en brieven binnen gekomen met betrekking tot permanente bewoning en het beleid van de gemeente. Over het gehele jaar gezien gemiddeld 3 per maand. Het gaat met name om mensen die een woning willen kopen, dan wel persoonlijke problemen hebben en gebruik willen maken van de persoonlijke gedoogbeschikking.
Het is in 2021 rustig geweest qua constateringen. De BOA’s horen soms verhalen over een vermoedelijke keet in bepaalde kern. Hier wordt dan onderzoek naar gedaan maar tot op heden heeft dit niets opgeleverd.
Er is in het voorjaar van 2021 één verklaring van geen bezwaar afgegeven voor de duur van 3 jaar. Er zijn dit jaar geen klachten dan wel handhavingsverzoeken binnen gekomen.
De ontwikkeling van het Totaalplan Vitaal Platteland loopt nog en zal een vervolg krijgen in 2022. Wij gaan er nog altijd van uit dat we in goed overleg met alle partijen kunnen komen tot een breed gedragen totaalaanpak waarin ook kaders worden geformuleerd voor de bescherming van weidevogelgebieden in onze gemeente. In de huidige regels zien wij echter onvoldoende grond tegen het recreatieve medegebruik door paramotoren.
De aanpak op reclame uitingen valt onder het regulier werk van team Handhaving. Er zijn in 2021 enkele zaken regulier opgepakt. De verduidelijking/aanvulling van enkele punten in het reclamebeleid zal in 2022 verder vorm krijgen. Dit heeft helaas vanwege personele omstandigheden vertraging opgelopen.
e. het uitvoeren van projecten op gebied van handhaving
Project permanente bewoning IJsselheide
Eind 2017 is gestart met controles die erop zijn gericht om permanente bewoning op het park tegen te gaan. Bij de start van het handhavingstraject werd van de 128 chalets ongeveer 60% permanent bewoond. Door de intensieve controles in 2018 en 2019 is dit aantal teruggebracht tot zo’n 12%. Eind 2020 werden nog slechts 8 chalets (6%) permanent bewoond. Vooral vanaf 2020 zijn volgens de parkbeheerder veel chalets verkocht en opgeknapt voor recreatieve verhuur. Er is een nieuwe speeltuin gebouwd en in 2021 is begonnen met het opknappen van een pand dat gebruikt kan worden als centrale ontmoetingsplek. In 2021 zijn de controles door gemeentelijke inspecteurs nog op dezelfde voet voortgezet als in 2020. Eind 2021 zijn er 3 a 4 chalets (2%) waarvan het sterke vermoeden bestaat dat deze permanent bewoond worden. Dit zijn deels oude en deels nieuwe gevallen. Hieruit blijkt dat het nodig blijft om toezicht te houden, zodat het aantal permanente bewoners niet weer toeneemt. In 2022 blijft er daarom gecontroleerd worden door gemeentelijke inspecteurs, maar wel minder intensief dan voorgaande jaren. Ook worden afspraken gemaakt met parkeigenaar en -beheerder om permanente bewoning vroegtijdig te voorkomen of signaleren.
In 2021 zijn we begonnen met de voorbereidingen voor dit project. Zo is er een aanzet gemaakt voor een plan van aanpak. We willen ons gaan richten op verrommeling van bermen in de openbare ruimte maar ook verrommeling van erven en terreinen. In 2022 zal het plan van aanpak worden afgerond en verder worden geconcretiseerd ( in uren, fasering en/of temporisering).
Project implementatie RX-mission
RX-mission is het zaaksysteem voor vergunningverlening en toezicht en handhaving. Het zal het bestaande systeem Squit XO gaan vervangen. RX-mission sluit aan op de Omgevingswet en de Wkb. De implementatie is in 2021 opgestart samen met de gemeenten Hattem en Heerde. Het cluster Toezicht en Handhaving participeert actief in het implementatietraject. Elke gemeente levert per onderdeel een k-user.
Illegaal gebruik gemeentelijk eigendom
In juli 2014 is de beleidsnotitie "Onrechtmatig Grondgebruik Gemeente Oldebroek” in werking getreden. In deze notitie staat beschreven op welke wijze er wordt om gegaan met illegaal in gebruik genomen gemeentegrond. Daaropvolgend is er in 2017 een inventarisatie uitgevoerd waarin alle gevallen van onrechtmatig grondgebruik binnen de gemeente Oldebroek in kaart zijn gebracht. Deze inventarisatie is als input gebruikt voor het project Grondgebruik wat eind 2020 van start is gegaan. Dit wordt in projectvorm privaatrechtelijk uitgevoerd.
Bij onrechtmatig grondgebruik wordt gemeentegrond door inwoners gebruikt zonder dat dit rechtsgeldig is geregeld. Dit gebruik leidt tot rechtsongelijkheid voor inwoners van Oldebroek, aangezien andere inwoners zich bij de gemeente melden en wel voor het gebruik betalen. Door middel van dit project wordt beoogd deze rechtsongelijkheid te herstellen en wordt er gekeken op welke manier het onrechtmatig grondgebruik kan worden gelegaliseerd. Bovendien kunnen onrechtmatige grondgebruikers door verjaring eigenaar worden van de betreffende grond. De gemeente loopt het risico om steeds meer grondeigendommen kwijt te raken door verjaring, wat financiële schade tot gevolg heeft.
f. beleidsmatige werkzaamheden
Tot het taakveld horen diverse beleidsmatige werkzaamheden die in 2021 zijn uitgevoerd:
Niet gehaald in verband met personele omstandigheden
Wanneer zijn deze taken uitgevoerd en zijn deze gehaald?
Controles en juridische procedures vonden het gehele jaar plaats. Controles op permanente bewoning en controles in het kader van project IJsselheide vonden plaats buiten de vakantieperioden.
De beleidsmatige werkzaamheden vonden deels jaarrond en deels verspreid over het jaar plaats.
Bij de controle uren op vergunningen en illegaliteiten zien we dat er in 2021 iets meer uren zijn ingezet op illegaliteiten dan op controle vergunningen. Dit omdat het aantal klachten/meldingen en constateringen iets meer is toegenomen. Hierdoor was er iets minder tijd te besteden aan de vergunningen. De beleidsmatige werkzaamheden zijn niet geheel gehaald.
HOOFDSTUK 9: TOEZICHT OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID/ NALEVING BIJZONDERE WETTEN EN OPENBARE RUIMTE
Dit taakveld betreft het toezicht op de leefbaarheid in de gemeente zoals de gemeentelijke boa’s die uitvoeren en hun inzet op het gebied van openbare orde en veiligheid en naleving bijzondere wetten. Onder deze taak vallen ook de werkzaamheden/controles op het gebied van corona.
Ook de juridisch en organisatorische ondersteuning van de boa’s en de beleidsmatige samenwerking van Toezicht en handhaving met het onderdeel Openbare Orde en Veiligheid vallen binnen dit taakveld.
Wie voert deze taak uit en hoeveel uren zijn daarvoor beschikbaar?
Deze taak wordt uitgevoerd door de Boa’s die daar 1950 uren voor hebben en door de beleidsmedewerkers die daarvoor 1100 uur beschikbaar hebben.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Naast de werkzaamheden op het gebied van corona waar we hieronder nog verder op in gaan, zijn de boa’s in het derde en vierde kwartaal van 2021 een groot deel van hun tijd ingezet voor controle op (jeugd)overlast op het Meidoornplein. In 2021 is daarvoor ook extra capaciteit ingehuurd, zodat de boa’s in tweetallen gedurende drie avonden in de week toezicht kunnen houden, met name in de weekenden.
In juni heeft één van de boa’s de opleiding tot jeugdboa gevolgd en is daarna vooral bezig geweest met het contact leggen met de jeugd en het inventariseren van problemen en oplossingen, zoals het creëren van een jeugdontmoetingsplek.
Vanuit hun taak als afvalcoach is één van de boa’s zichtbaar de wijken ingegaan voor controles van de verschillende containers. Tijdens deze controles zijn overtreders aangesproken en gewaarschuwd. Hiernaast is er tegen een aantal excessen (bijv. GFT container vol huishoudelijk afval) opgetreden.
In 2021 zijn de boa’s een aantal keer ingezet om panden te verzegelen waar drugs zijn aangetroffen. Daarnaast is een pand gesloten waar een ontmoetingsruimte van de Hells Angels was gevestigd.
Ook in 2021 hebben de boa’s gezamenlijke controlerondes uitgevoerd met externe partners, waaronder politie, buurgemeenten (Elburg en Nunspeet) en groennetwerk.
Naar aanleiding van klachten over het parkeren van vrachtwagens op locaties binnen de bebouwde kom waar dit niet is toegestaan, is in de maand oktober 2021 een project uitgevoerd, waarbij is gecontroleerd op de aanwezigheid van verkeerd geparkeerde vrachtwagens. De overlast viel mee, er zijn slechts een aantal bekeuringen uitgeschreven.
In het derde kwartaal van 2021 is in samenwerking met de studenten van Landstede een project uitgevoerd voor fietsers in het voetgangersgebied. Eerst is een periode gewaarschuwd en vervolgens zijn er 24 overtreders bekeurd.
In 2021 is gestart met een lokaal ondermijningsoverleg. Hierin bespreken het RIEC, politie, medewerker openbare orde en veiligheid en één van de boa’s verschillende casussen in de gemeente en worden controles uitgevoerd. In 2021 zijn hier geen noemenswaardige zaken naar voren gekomen.
In oktober zijn in samenwerking met de NVWA alle kroegen in de gemeente gecontroleerd op roken in de inrichting. Daarbij zijn geen overtredingen geconstateerd.
Tot slot zijn dit jaar verschillende basisscholen bezocht met of zonder de wijkagent om met klassen in gesprek te gaan over diverse onderwerpen, zoals bijvoorbeeld de Kinderboekenweek “worden wat je wil”, de werkzaamheden van de boa (wat doet de boa?) en jeugdoverlast.
Een substantieel deel van de taak van de boa’s bestaat uit controle van de corona- Covid19 maatregelen. De “corona- controles” konden worden ingepast in hun reguliere werkzaamheden.
Begin 2021 golden behoorlijk strenge maatregelen (sluitingen/avondklok), maar mede dankzij het prima naleefgedrag van de Oldebroeker bevolking hoefde ook toen geen capaciteit te worden ingehuurd. Dit geldt ook de periode daarna, toen de corona-maatregelen steeds verder versoepeld werden.
In het najaar van 2021 werden door een toename van het aantal besmettingen, de maatregelen weer aangescherpt. Eén van de maatregelen die het kabinet genomen heeft was de invoering van het corona-toegangsbewijs (de QR-code). Gelijktijdig heeft het kabinet budgetten aan de gemeenten ter beschikking gesteld ten behoeve van de controle op de naleving. Wij hebben een deel van dat geld besteed aan de inhuur van controlecapaciteit (24 uur per week vanaf medio november).
Onze toezichtstrategie gaat uit van informeren van en overleggen met inwoners, ondernemers en instellingen. Pas als dat geen soelaas biedt gaan we over tot officieel waarschuwen. Als ook een officiële waarschuwing geen soelaas biedt, leggen we een strafrechtelijke of bestuursrechtelijke sanctie op. Deze strategie heeft zijn werking bewezen: we hebben in 2021 niet bestuursrechtelijk opgetreden en het aantal PV’s is zeer beperkt gebleven.
Wabo: Wet algemene bepalingen omgevingsrecht
APV: Algemene plaatselijke verordening
HUP: Handhaving en uitvoeringsprogramma
Boa: Buitengewoon opsporingsambtenaar
Mor: Ministeriële regeling omgevingsrecht
ODNV: Omgevingsdienst Noord Veluwe
NEO: Nunspeet, Elburg en Oldebroek
VNOG: Veiligheidsregio Noord- en Oost Gelderland
WKPB: Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen
EPC: Energieprestatiecoëfficiënt
PAS: Programma aanpak stikstof
BSBm: Bestuurlijke Strafbeschikking milieu