Uitvoeringsprogramma Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving 2022

1 Inleiding

1.1 Keuzes maken

1.2 Opbouw van het Uitvoeringsprogramma VTH 2022

1.3 Wat zijn de speerpunten in 2022?

1.4 Analyse van inzicht vergunningverlening

1.5 Keuzes 2022, haalbare verzoeken, wat doen we wel?

1.6 Wat doen we niet in 2022

1.7 Inzet capaciteit voor uitvoering van het uitvoeringsprogramma

1.8 Uitvoering van gemeentelijke toezichtstaken door en voor anderen

2 Wat gaan de afdelingen doen?

2.1 Wat gaat Vergunningen doen in 2022?

2.2 Wat gaat Advies en Toezicht doen in 2022?

2.3 Wat gaat Straattoezicht doen in 2022?

2.4 Wat gaat Gebruikstoezicht doen in 2022?

2.5 Wat gaat het team Horeca en ondermijning doen in 2022?

2.6 Wat gaat Havens en vaarwegen doen in 2022

Bijlage 1 – Onderwerpen en capaciteit afdeling Openbare Orde en Veiligheid

Bijlage 2 – Ingediende verzoeken

Voor u ligt het Uitvoeringsprogramma Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (hierna te noemen VTH) voor het jaar 2022. Dit uitvoeringsprogramma is het vierde en meteen ook het laatste uitvoeringsprogramma dat onder het Beleidsplan Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving 2019-2022 is opgesteld.

De gemeente is wettelijk verplicht om eens in de vier jaar een beleidsplan op te stellen. Wij hebben een beleidsplan gemaakt voor een periode van drie jaar. We hebben gekozen voor een kortere beleidsperiode zodat we in het plan rekening konden houden met de Omgevingswet. De invoeringsdatum van de Omgevingswet is met anderhalf jaar verschoven. Die wet gaat nu in op 1 juli 2022. Vanwege het verschuiven van de invoeringsdatum en het aantreden van een nieuwe gemeenteraad in 2022 hebben wij het maken van een nieuw beleidsplan ook verschoven. Zo kunnen we beter rekening houden met alle ontwikkelingen rondom de Omgevingswet en de wensen van de nieuwe raad.

Het jaarlijks opstellen van een integraal Uitvoeringsprogramma waarin zowel vergunningverlening, handhaving en toezichtstaken zijn opgenomen is een wettelijke verplichting. De provincie beoordeelt aan het einde van het jaar of de gemeente voldoet aan deze verplichting.

In dit uitvoeringsprogramma staat waar we in 2022 mee aan de slag gaan.

Het onderhavige programma beschrijft hoe vergunningverlening, toezicht en handhaving georganiseerd zijn bij verschillende onderwerpen. Het beschrijft de reguliere taken, de projecten en de activiteiten die vanuit de thema’s “veiligheid, gezondheid, preventie, ondermijning en informatie-gestuurd werken” worden opgestart. De huidige VTH capaciteit is afgestemd op de huidige staat van de stad. Komen er nieuwe ontwikkelingen (denk aan grote bouwprojecten), dan betekent dit ook iets voor de VTH capaciteit. Als die niet mee kan groeien zullen er keuzes gemaakt moeten worden in het huidige takenpakket over wat we wel en niet blijven doen.

1.1Keuzes maken

Het VTH-takenpakket is breed. We kunnen niet overal tegelijk zijn. Daarom maken we ieder jaar keuzes. Om te bepalen waar de grootste risico’s zitten hebben we een risicoanalyse opgesteld. Die is opgenomen in het beleidsplan VTH 2019-2022. Toezicht en handhaving gaat volgens de strategieën en prioriteiten die hierin staan. Ook hebben we uitgangspunten bepaald, onze ‘spelregels’, en doelen: ‘wat we willen bereiken’. Dit allemaal helpt om keuzes te maken en de juiste dingen te doen.

Zoals ieder jaar ontvangen wij verzoeken om extra taken in het programma op te nemen. Dit jaar is het uitgangspunt dat er een beleidsarme en sluitende begroting wordt opgesteld. Hierdoor zijn er niet veel wensen voor het uitvoeringsprogramma ingediend en kunnen er weinig keuzes gemaakt worden.

Daarnaast hebben we in 2021 te maken met Covid-19. Dit houdt ons naar verwachting ook in 2022 nog bezig. De inzet voor Covid-19 huren we in. Dit betalen uit de extra middelen van het Rijk. De coördinatie op de werkzaamheden gebeurt wel uit onze bestaande capaciteit.

Dit alles bij elkaar vraagt dat we zo goed mogelijk een balans moeten vinden tussen enerzijds gewenste veiligheid, leefbaarheid, de voorwaarden van een gezonde stad en anderzijds de beschikbare middelen. Veiligheid, ondermijning en gezondheid staan altijd voorop bij alle keuzes en inzet. Niet alleen de verzoeken waar inzet van handhaving wordt gevraagd maar ook de niet gehonoreerde financiële voorstellen hebben invloed op het programma. De werkdruk en de druk op de beschikbare capaciteit is erg hoog. We kunnen naast de taken vermeld in dit programma er niets meer bij doen. Daarbij geldt dat als er een extra taak bij komt, dit betekent dat een andere taak eruit moet; tenzij er budget bij komt.

En dan zijn er nog de ontwikkelingen bij vergunningverlening, toezicht en handhaving zelf. Als belangrijkste zijn te noemen, de komst van de Omgevingswet en de wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (WKB).

Taken die geen onderdeel uitmaken van het uitvoeringsprogramma

Voor de goede orde wordt vermeld, dat vergunningverlening, toezicht en handhaving met betrekking tot leerplicht en sociale zekerheidswetgeving geen onderdeel uitmaken van dit programma.

Andere bijzondere taken die de sector uitvoert zijn: het afgeven van woonurgenties en het plaatsen van statushouders. Ook deze worden in dit programma buiten beschouwing gelaten.

Evaluatie beleidsplan VTH 2019-2022

De beschreven keuzes en sanctiestrategieën in ons huidige beleidsplan zijn nog actueel en kunnen we in 2022 ook nog gebruiken. Aan het einde van 2021 komt er wel een kleine update van de landelijke Handhavingstrategie. Dit is een strategie die zorgt dat handhavende instanties de handhaving zo uniform mogelijk aanpakken. De update gaat over verbetering van het gebruik en verbreding van partijen die hem gebruiken. Die update van de strategie zal voor ons inhoudelijk niet van invloed zijn. Wij gebruiken die strategie nu al.

In 2021 zijn we gestart met het oefenen in proefprojecten volgens de WKB. Dit ter voorbereiding op het aanpassen van de huidige toezichtstrategie begin 2022. De nieuwe toezichtstrategie zal later opgenomen worden in het nieuwe beleidsplan.

Jaarlijks maken we een jaarverslag. Die is als bijlage opgenomen in de Jaarreking.

1.2Opbouw van het Uitvoeringsprogramma VTH 2022

Vergunningverlening, toezicht en handhaving zijn ondergebracht bij vijf van de zes afdelingen van de sector Veiligheid, Vergunning en Handhaving. In onderstaande paragrafen is per afdeling uitgewerkt waarop de gemeente zich gaat richten. Bij iedere afdeling wordt een aantal reguliere taken uitgelicht en de speerpunten voor 2022 benoemd. Ook wordt toegelicht hoe de vergunningverlening, toezicht en handhaving is georganiseerd.

• 1.

  De afdeling Vergunningen handelt alle omgevingsvergunningsaanvragen en meldingen af alsook APV vergunningen en bijzondere wetten zoals horeca. Ook behandelen zij aanvragen voor omzetting (kamerverhuur)-, woningvorming (splitsings)-, en huisvestingsvergunningen.

• 2.

  De afdeling Advies en Toezicht adviseert op juridisch, Bibob, constructief, planologisch en welstandelijk vlak en procesmatig. Ook houden zij toezicht op vergunde bouwwerkzaamheden tijdens de realisatiefase bouw en op monumenten (zowel actief controleren en op basis van meldingen en vergunningen). De administratie verzorgt de ondersteuning voor het hele Vergunningencentrum.

• 3.

  Onder de afdeling Gebruikstoezicht vallen toezicht- en handhavingstaken die voortvloeien uit de wet- en regelgeving op het gebied van bestaande bouw, ruimtelijke ordening, funderingen, brandveiligheid, kinderopvang, ondermijning en horeca en handhaving thema’s die onder het taakveld ‘openbare orde’ vallen.

• 4.

  De afdeling Straattoezicht is verantwoordelijk voor de toezicht- en handhavingstaken die voortvloeien uit de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en de Afvalstoffenverordening. Andere thema’s die bij deze afdeling zijn ondergebracht zijn onder andere aanpak wijkgericht overlast, jeugdoverlast en (gehandicapten) parkeren.

• 5.

  De afdeling Havens en Vaarwegen draagt zorg voor veilige open van bruggen/sluizen en soepele doorgang van het scheepvaartverkeer. Binnen het takenpakket van deze afdeling vallen onder andere het toezicht op de beroeps- en recreatievaart, en het geven van nautisch advies.

De activiteiten in het kader van Openbare Orde en Veiligheid (OOV) maken geen deel uit van het Uitvoeringsprogramma VTH en het beleidsplan VTH 2019-2022. Om toch een compleet beeld te krijgen van alle taken staan in bijlage 1 van dit programma de werkzaamheden waaraan vanuit OOV in 2022 meer en minder aandacht wordt gegeven.

1.3Wat zijn de speerpunten in 2022?

Een belangrijk criterium om een onderwerp tot prioriteit te maken, is de veiligheid en gezondheid van mensen. Te denken valt aan toezicht op de kwaliteit van kinderopvang, brandveiligheid, naleving Drank- en Horecawet of de kwaliteit van funderingen. Toezicht en handhaving van deze taken is wettelijk nadrukkelijk geregeld, waardoor er standaard voldoende capaciteit voor vrijgemaakt moet worden. Doordat dit soort thema’s jaarlijks terugkeren als prioriteit en niet ter discussie staan, zijn het daarmee reguliere taken. Het zijn werkzaamheden die altijd plaatsvinden. De gemeente gaat ook in 2022 door met een sterke vuist maken in de aanpak van ondermijning. Het gaat hierbij onder andere om gebiedsgerichte aanpak, het sluiten van drugspanden, mensenhandel, en het uitvoeren van een Bibob toets bij de aanvraag van een vergunning om witwassen tegen te gaan.

De volgende onderwerpen zijn de speerpunten voor 2022:

• 1.

  Aanpak overlast jeugd(groepen) op het gebied van veiligheid en gezondheid;

• 2.

  Aanpak Ondermijning;

• 3.

  Gebiedsgerichte aanpak in de wijken Poelenburg Peldersveld, Zaandam Zuid en Zaandam Oost;

• 4.

  Voorbereiden op de komst van de Omgevingswet en Wet Kwaliteitsborging.

Op de volgende pagina’s leest u per speerpunt een toelichting:

1.Aanpak jeugdoverlast op het gebied van veiligheid en gezondheid

In de gemeente werken jeugdboa’s. Dit zijn specialistische buitengewoon opsporingsambtenaren. Zij hebben dagelijks contact met jeugd op straat en zij bezoeken de diverse overlastplekken. De jeugdboa’s hebben door hun stad brede inzet goed zicht op de samenstelling van – en overlap in samenstelling van groepen over wijkgrenzen heen. De jeugdboa’s werken in het weekend en avond- en nachtelijke uren (tot 01.00 uur). Door afspraken met de meldkamer van de politie zijn ze dan ook direct inzetbaar bij meldingen van jeugdoverlast. In 2022 moeten we ook rekening houden met intensievere inzet verspreid over de stad omdat de onrust onder risicojongeren toe lijkt te nemen en zich uit in incidenten op straat. Dat betekent dat we flexibel moeten kunnen inzetten vanuit jeugdboa’s. Maar we moeten ook snel kunnen opschalen qua inzet indien nodig.

Zaanstad wil voorkomen dat kwetsbare en overlast gevende jongeren in korte tijd afglijden van herrieschopper naar crimineel. Daarom zijn er verschillende soorten aanpak van overlast door jongen. Zo is er aanpak van overlast gevende groepen, aanpak van risicojongeren en de aanpak van georganiseerde criminaliteit onder jongeren (Back on Track). En er is een integrale persoonsgerichte aanpak voor deze groep. De zogenaamd aanpak (075). Alle partners die met risicojongeren te maken hebben, zoals (jeugd)reclassering, Openbaar Ministerie, Jeugdbescherming, Raad voor de Kinderbescherming, Veiligheidshuis, politie, jeugdboa’s sociaal wijkteams, jeugdteams, Level, Straathoekwerk, Vangnet en scholen werken hierbij samen.

We zetten als gemeente ook in op preventie van het gebruik van verdovende middelen en genotsmiddelen in en in de omgeving van scholen. De Brijder en de GGD Zaanstreek-Waterland werken op de Zaanse middelbare scholen aan de genotmiddelenpreventie bij jongeren. Dit doen zij met het project ‘Fris op School’. De Boa’s handhaven bij supermarkten en slijterijen op de verkoop van alcohol aan minderjarigen. Op deze manier hoopt de gemeente bij te kunnen dragen aan de veiligheid en gezondheid van de jongeren in Zaanstad. Inzet op deze onderwerpen is afhankelijk van de in 2022 vereiste inzet op de Coronaregels.

2.Aanpak Ondermijning

Het team Horeca en Ondermijning heeft de afgelopen jaren steeds meer taken op ondermijning erbij gekregen. Bij veel toezichttaken kunnen dingen spelen die soms nauw verbonden zijn met ondermijning. Zo houdt dit team o.a. toezicht op illegaal gokken en Shishalounges. Dit doen zij op basis van bestuurlijke rapportages van de politie en signalen vanuit ondermijning/RIEC zaken. Bij het gokken is een verschuiving van het gokken op een vaste zuil naar online gokken. Daarmee is het lastiger gokken te detecteren en daarop actief toezicht te houden. Bij het handhaven van glazenwassers is op dit moment een vergunningenstelsel juridisch niet haalbaar vanwege jurisprudentie. Om deze misstand aan te pakken wordt gezocht naar een alternatieve aanpak.

In het nog vast te stellen uitvoeringsplan ondermijning staat beschreven wat we precies op ondermijning gaan doen. De raad wordt hierover separaat geïnformeerd in het vierde kwartaal van 2021.

3.Gebiedsgericht werken in Poelenburg, Peldersveld en Zaandam-Zuid en Zaandam Oost

Sinds eind 2020 is er een team Aanpak wijkgerichte overlast. Het team is alert op signalen die wijzen op verloedering, woonoverlast en ondermijning. Het team richt zich op de woon- en adresfraude, kamerverhuur, woningsplitsing en toeristische verhuur. Dit doen zijn in Poelenburg, Peldersveld, Zaandam Zuid en Russische buurt. Zij werken samen met gemeentelijke en niet-gemeentelijke organisaties. Samen met die organisaties en politie proberen zijn achter de oorzaak van probleemveroorzakers te komen. We willen hiermee voorkomen dat we alleen maar aan het handhaven zijn aan de achterkant van de keten. Zonder dat we inzicht hebben wat er aan de voorkant gebeurt. Veelal ligt de oorzaak in de ondermijnende sfeer. Dit team gaat in 2022 door met het oppakken van hardnekkige problemen

Het team horeca en ondermijning richt zich op ondermijning in relatie tot de horeca. Dit team is onderdeel van de afdeling Gebruikstoezicht. Zo sluiten zij o.a. drugspanden. Dit team heeft zijn werkgebied in heel Zaanstad.

4.Voorbereiden op de komst van de Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging

Omgevingswet

De Omgevingswet treedt per 1 juli 2022 in werking. Daarom staat ook 2022 voor een groot deel weer in het teken van het voorbereiden op deze wet. Een omgevingsvisie is in voorbereiding. De contouren van het omgevingsplan worden neergezet. Aanvullend maken we ook een set regels specifiek voor Zaanstad hoe we om gaan met bijvoorbeeld opruimen van zwerfafval door bedrijven (25-meterregel). We stellen uitgangspunten op voor participatie en een kader voor het adviesrecht van de raad bij ruimtelijke initiatieven. We bepalen de mogelijke routes voor initiatieven. En oefenen met het voeren van vooroverleggen in de vorm van intaketafels en omgevingstafels. Hierbij betrekken we partners (zoals OD of provincie) en initiatiefnemers. Het werkproces voor vergunningverlening en toezicht is vastgelegd en ingericht in het nieuwe softwaresysteem. Uitgangspunten voor het nieuwe VTH beleid stellen we op. Een aansluiting op het Digitaal Stelsel Omgevingswet is gemaakt. We richten toepasbare regels in en hebben een proces voor snelservice vergunningverlening voorbereid. Medewerkers zijn gestart met een opleidingstraject waarin ze worden voorbereid op hun nieuwe rol. We ronden oude vergunningen met bijbehorend toezicht zo veel mogelijk af.

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

Tegelijk met de Omgevingswet gaat de WKB in. Hierdoor komt het toezicht voor een deel bij private partijen te liggen. In 2021 hebben we geoefend met deze wet in de vorm van proefprojecten. Uit de evaluatie hiervan komt naar voren wat we moeten regelen voor de werkprocessen en het beleid. Maar ook wat dit betekent voor de rol van vergunningverlener en toezichthouder en de opstelling van de gemeente richting opdrachtgevers.

Echter de gemeente zal moeten bepalen bij welke mate van risico we alsnog toezicht willen uitvoeren. Daarom gaan we kaders opstellen voor de risicobeoordeling. We maken een uitwerking van locatie specifieke aspecten in het handhavings-, bouw- en sloopveiligheidsbeleid.

De nieuwe werkwijze zal gevolgen hebben voor de huidige VTH strategie. Ook al gaan de toezichthouders geen controle meer houden op een bouwwerk, zij zullen nog wel toezicht moeten houden op de omgevingsveiligheid. De aanpassingen op de strategie zullen voor juli 2022 in een apart document, als aanvulling op dit programma worden aangeboden.

Het streven is om, wat betreft de kaders en uitgangspunten, samen op te trekken met omliggende gemeenten. Zodat we straks regionaal dezelfde werkwijze kunnen aanhouden.

Nieuw legesmodel

Met het ingaan van de Omgevingswet komt er een verschuiving van vergunning plichtig naar meer vergunningsvrij (algemene regels en meldingen). Hierdoor komt er meer focus te liggen op toezicht en handhaving, terwijl daarvoor maar beperkt budget beschikbaar is (minder legesinkomsten door minder vergunningaanvragen). We ontwikkelen een ‘knoppenmodel’ met draaiknoppen waarmee we de effecten van bestuurlijke en beleidskeuzes inzichtelijk maken. In 2022 is een overgangsjaar waarin we met twee legesverordening gaan werken. Eén voor de eerste helft en van de tweede helft van het jaar 2022.

1.4Analyse van inzicht vergunningverlening

Inzet vergunningverlening

Hieronder de aantallen te verwachten vergunningaanvragen en meldingen. De verwachting is gebaseerd op het aantal ontvangen Wabo aanvragen uit 2021, met een groei van 0% voor de vergunningen en ca. 10% bij de meldingen.

In algemene zin verwachten we komend jaar een groei van de woningbouw. Voor 2022 staan er relatief veel aanvragen voor grote projecten gepland (22), maar we weten niet of dat echt invloed heeft op de cijfers over het aantal aanvragen voor vergunningen.

Omdat per 1 juli 2022 de Omgevingswet en WKB ingaan, zijn er twee kolommen met aantallen opgenomen: een voor de eerst helft van 2022 (Wabo) en een voor de 2e helft van 2022 (nieuwe Omgevingswet en WKB).

Met de komst van de Omgevingswet zullen een aantal vergunningsaanvragen vervallen omdat deze vergunningsvrij worden. Aan de andere kant wordt er meer inzet gevraagd in het voortraject en bij complexe dossiers om te voldoen aan de vereisten uit de Omgevingswet. Er zal dus een verschuiving van werkzaamheden plaatsvinden.

Daarnaast zorgt de ingang van de wet op 1 juli mogelijk voor een piek (nog even indienen voordat de regels veranderen) of een daling (geen vergunningplicht meer na 1 juli) in de vergunningaanvragen. Omdat we dit niet goed kunnen inschatten, houden we hiermee geen rekening in de tabel op de volgende pagina. Komend jaar gaan we de hoeveelheid werk per vergunningsoort monitoren.

Verwachting aanvragen vergunningverlening voor 2022

* Vanaf 1 juli bevat dit aantal zowel de technische vergunning voor de cat. II en III en de vergunningen voor de omgevingsplanactiviteit

Bovenstaande is inclusief de aanvragen voor grote projecten die we verwachten in 2022:

Onderstaande kaart geeft de vier MAAK gebieden aan waar tot 2040 woningbouw gerealiseerd gaat worden: Centrum Zaandam, Krommenie/Wormerveer, Zaanstad-midden en Poelenburg-Achtersluispolder.

Inzet toezicht tijdens de realisatiefase

Alle risicovolle bouwwerken die vergund zijn, worden tijdens de realisatiefase minimaal één keer gecontroleerd. Voor alle overige niet risicovolle bouwwerken kijken onze constructeurs op hoofdlijnen naar berekeningen en goede resultaten uit het verleden van een bekende uitvoerende partij. Deze manier van werken is in de geest van de Wet kwaliteitsborging, waarbij de verantwoordelijkheid voor een veilig bouwwerk bij de uitvoerende partij ligt. Daarnaast controleren de inspecteurs geen bouwwerken waarvan de vergunningen administratief zijn afgehandeld (BLITTS) of vergunningsvrij zijn verklaard. Het niet uitvoeren van een daadwerkelijke naschouw op deze bouwwerken betekent ook dat handhaving op dergelijke dossiers, mocht dat ooit nodig zijn, lastiger is vanwege het ontbreken van een naschouw. Meldingen over dergelijke dossiers krijgen bij handhaving dus ook een lage prioriteit. Na de startmelding, een melding (klacht) van omwonenden of na een eigen constatering dat de bouw is gestart neemt de inspecteur contact op met de betreffende partij(en). Tijdens dit contact worden de verdere controle momenten besproken. Elk bouwproject is voorzien van een toezichtdossier met daarin een gedegen verslaglegging inclusief eindrapportage van de controle(s). Hoeveel controle momenten er zijn is afhankelijk van het soort bouwwerk.

Op dit moment (1 oktober 2021) zijn er 734 lopende toezichtzaken. Er liggen nog 583 dossiers waarvan de vergunning is afgegeven en nu wordt gewacht op het sein start bouw (toekomstige werkvoorraad).

1.5Keuzes 2022, haalbare verzoeken, wat doen we wel?

Doelen stellen betekent: focus aanbrengen. Wat willen we bereiken, waar willen we ons op richten? Onze doelen vloeien voort uit onze ambities en uitgangspunten. Daarnaast richten onze doelen in dit programma zich op de Uitvoeringskwaliteit en Klantgerichtheid.

We hebben een schifting gemaakt in alle verzoeken en wensen en taken. We hebben onze keuze laten leiden door onderwerpen die veel maatschappelijke aandacht krijgen en te maken hebben met veiligheid en ondermijning. Reguliere taken, wensen en verzoeken die hiermee te maken hebben, krijgen van ons voorrang op andere wensen. Naast de speerpunten en reguliere taken pakken we nog een aantal wensen gebiedsgericht of via meldingen op. Het gaat dan om onderstaande taken:

• •

  Motie en Handhaven op alcoholverbod en verblijfsverbod Burgemeester ‘t Veld park tijdens de zomermaanden.

• •

  Meenemen van meldingen van Zaanse Schans (venters en foutparkeren) tijdens reguliere rondes a.d.h.v. informatie gestuurd werken.

Het gaat hier om de Motie 1 2021 ‘Grenzen stellen en perspectief bieden in ’t Veldpark’. In het park gaat het om inzet om leefbaarheid te verbeteren. Waarbij de wens is om te komen tot een (succesvolle) integrale aanpak, met aandacht voor zorg, handhaving en breder gebruik van ’t Veldpark. Op mooie zonnige dagen is de overlast (ook door aanzuigende werking) groter. De boa’s zijn tijdens de zomerperiode (juni tot en met augustus) in 2022 intensiever in het park aanwezig. Het gaat dan met name om het alcoholverbod, geluidsoverlast en toegangsverbod na 22.00 uur te handhaven. De overige maanden van het jaar is de inzet van handhavingsronde(s) op basis van informatie gestuurd handhaven. De Boa’s treden zelfstandig op richting deze groep. Als de Boa’s problemen verwachten bij een situatie zal de politie assisteren of trekken ze samen met de politie op.

Taken waarvoor we een bijdrage krijgen vanuit het Rijk

Vanuit het Rijk ontvangen we een bijdrage om onderstaande taken op te pakken in 2022:

• •

  Handhaving en toezicht op woningsplitsing en kamergewijze verhuur Zaandam Oost;

• •

  Uitvoeren van de wietpilot vanwege het landelijk project coffeeshop;

• •

  Coördinatie en uitvoeren van regionaal controle team prostitutie.

De capaciteit voor handhaving en toezicht op woningsplitsing en kamergewijze verhuur uit bestaande middelen (begroting en regiodeal) is begrensd. Ruimere inzet is in 2022 mogelijk omdat het onderwerp onderdeel is van subsidieaanvraag van Oost (met budget uit Volkshuisvestingfonds). De inzet en verdeling van de middelen gaat nog via een voorstel naar de gemeenteraad.

Zaanstad doet mee aan de landelijke pilot. In de pilot gaan coffeeshops legale wiet verkopen. Vanuit het Rijk komt hier budget voor over naar gemeente die meedoen aan de pilot. In verschillende regio’s in Noord-Holland worden regionaal controle teams opgericht die toezicht houden op legale/illegale prostitutiebedrijven. Zaanstad gaat het team coördineren voor de regio Zaanstreek-Waterland. Dit team start in de loop van 2022. Vanuit iedere gemeente uit de regio Zaanstreek-Waterland komt een bijdrage in capaciteit of geld voor dit controle team.

Taken waarvoor we budget krijgen uit de begroting n.a.v. amendement ’Verkamering structureel aanpakken’

De gemeenteraad heeft een amendement ‘verkamering structureel aanpakken’ aangenomen. Daarmee komt er geld beschikbaar in de begroting voor het handhaven van de Huisvestigingsverordening. Zo gaan we in 2022 actief controleren op de kamergewijze verhuur, illegale splitsing van woningen en toeristische verhuur.

Doelstellingen uit het VTH beleidsplan

In ons beleidsplan VTH zijn doelstellingen opgenomen. Onderstaand zijn de acties die we in 2022 uitvoeren om een bijdrage aan deze beleidsdoelen te leveren, benoemd. Op deze wijze is creëren we samenhang tussen het beleidsplan en het uitvoeringsprogramma en de beleidsdoelen.

Voldoen aan de kwaliteitseisen uit de wet VTH en daarmee is de beoordeling van de provincie adequaat.

• •

  Eind juni 2022 hebben alle toezichthouders, vergunningverleners, adviseurs en juristen voldoende kennis van de Omgevingswet en Wkb

• •

  Het invoeren van ketensturing. Dit is ook onderdeel van de bestuursopdracht Klantgerichte ketensamenwerking (woning-)bouw en onderdeel van het verbeteren van de VTH monitoring. Hiermee krijgen we beter zicht op wat er speelt in Zaanstad. Hoe onze dienstverlening verloopt en wat we moeten bijsturen binnen processen. In 2021 zijn we gestart met een analyse van de huidige situatie. Mogelijke verbeteringen zijn in kaart gebracht en geprioriteerd. In 2022 gaan we deze verbeteringen uitvoeren.

Creatief doelgroep gericht en daadkrachtig overlast bestrijden

Daarbij focussen we op kleine buurtjes, personen, ondernemers of hele specifieke thema’s als het om handhaving en ondermijning gaat:

• •

  Bij elk handhavingsverzoek of bezwaarzaak bezien we of partijen met elkaar of met de gemeente in gesprek willen (pre-mediation). De gemeente kan dan meedenken en kaders meegeven om tot een oplossing te komen. Monitoren of dit tot goede resultaten leidt

• •

  In 2022 focussen we de buurten Poelenburg en Zaandam Oost

• •

  De Juridische kwaliteit van onze producten is goed en duidelijk leesbaar (b1)

• •

  Het maximum aantal dossiers waarin een dwangsom is betaald wegens niet tijdig beslissen op een verzoek om handhaving is nul.

1.6Wat doen we niet in 2022

We begrijpen dat de schifting in verzoeken en wensen niet voor iedereen de juiste is. In onderstaand overzicht staat een samenvatting van alle wensen en verzoeken die we niet oppakken in 2022 gerangschikt naar thema. Zie bijlage 2 voor een overzicht van alle wensen en verzoeken. Vanwege de capaciteit zijn er ook keuze gemaakt in reguliere taken die we in 2022 niet meer kunnen uitvoeren. Dit speelt met name in de openbare ruimte en bij horeca en ondermijning.

Openbare ruimte

• •

  Permanente aanwezig zijn van boa’s op de Zaanse Schans als verkeersregelaar

• •

  Ondersteuning van Boa’s als verkeersregelaars bij bouwprojecten

Bij ongelukken zijn de Boa’s vaak ook verkeersregelaars. Bij bouwprojecten is dat de taak van de aannemer en opdrachtgever om verkeerregelaars in te huren. Ditzelfde geldt voor verkeersregelaars bij de Zaanse Schans.

Ander manier van werken in 2022 om capaciteit wijkgericht in te zetten

Met behulp van informatie gestuurd handhaven kunnen we de huidige Boa’s inzetten (28,28 fte integrale boa’s en 5,72 fte aan seniorboa’s). In 2022 willen we een verdiepingsslag maken met het informatie gestuurd werken in de wijken. Op die manier gaan we naar wijken toe waar de meeste overlast is. Zo geven we tegelijk aandacht aan de speerpunten van ondermijning en jeugd, de prioriteiten en de leefbaarheidsproblemen in de wijken. Zo is er in Assendelft veel overlast door parkeren. Veel bewoners parkeren hun auto op de stoep of in het groen. Daarnaast heeft de wijk ook veel last van jongeren die hangen in het Kaaikhof. Zo heeft Zaandam Zuid juist meer overlast van geluid door de horeca op de Zuiddijk. Ook is er veel overlast van afval en overlast door jongeren bij de Cruyff court veldjes.

Binnen de openbare ruimte/APV kunnen we niet alles meer doen in 2022. Zeker gezien de forse groei van het aantal meldingen van de afgelopen jaren (zie figuur 1). Dit onderstreept nut en noodzaak van het werk, en de behoefte die inwoners hebben dat overlast wordt aangepakt.

Figuur 1 Meldingen

Tel daarbij dan ook nog de grote toename op van te handhaven prioriteiten (bestaande en nieuwe) de afgelopen jaren. Daarmee is de huidige capaciteit van de boa’s niet meer genoeg om alles te kunnen doen. Daardoor is het noodzakelijk dat we keuze moeten maken wat we nog wel kunnen doen en niet meer kunnen doen. We kunnen de onderstaande taken in 2022 niet meer oppakken:

• •

  Actief controleren op foutparkeren en parkeeroverlast bij in- en uitgaan van scholen (behalve in Zaandam Oost)

• •

  Parkeeroverlast in wijken rondom evenementen

• •

  Vrijhouden van parkeerplaats van de Biebbus (wegslepen van voertuigen)

• •

  Actief handhaven op overlast van honden (aanlijnplicht en opruimplicht)

• •

  Actief handhaven op onjuist aangeboden afval in de wijken (behalve in Zaandam Oost)

• •

  Actief aanspreken van fietsers die door voetgangerszone fietsen (o.a. markt en Damgebied).

• •

  Organiseren van Actiedagen

Dat we niet actief toezicht houden en handhaven betekent niet dat we geen oog voor deze taken hebben. We reageren dan op meldingen en handhavingsverzoeken.

Bestaande bouw en ro

• •

  Toezicht op woonwagens a.d.h.v. nog vast te stellen aangepast woonwagenbeleid

• •

  Toezicht op de woonschepen verordening a.d.h.v. aangepaste woonschepen verordening

• •

  Handhaven bouwwerken in de voortuin Westerkoog

• •

  Uitvoeren van project (illegaal) agrarische opstallen (provinciaal project)

Binnen bestaande bouw hebben we geen uitruil onderwerpen om extra verzoeken te kunnen uitvoeren.

Indien er budget meekomt kunnen we handhavend optreden. Voor vergunningverlening geldt ook dat we pas iets kunnen doen op de onderwerpen wanneer ook budget mee komt. Deze samenhang betekent ook dat tot aan het moment dat de randvoorwaarden voor toezicht op woonschepen en woonwagens is geregeld, het geconstateerde risico brandveiligheid voort bestaat. In de wijk Westerkoog wordt op nadrukkelijk verzoek van de raad niet actief ingezet; alleen bij handhavingsverzoeken en meldingen (lage prioriteit handhaving uit Nota Woonbebouwing). De provincie heeft de aan de gemeente in Noord-Holland gevraagd om te inventariseren of er sprake is van illegaal gebruik van agrarische opstallen. Die inventarisatie kunnen we in 2022 niet uitvoeren.

Horeca en Ondermijning

• •

  Handhaven op illegale bouwsels (terras schermen en luifels) a.d.h.v. nog op te stellen nieuwe terrassenbeleid

• •

  Geen actief toezicht op alle Zaanse middelgrote evenementen

• •

  Geen toezicht op kleine evenementen

Het team Horeca en Ondermijning heeft de afgelopen jaren er steeds meer taken op ondermijning erbij gekregen. Hun focus voor 2022 ligt op ondermijning en toezicht op het voldoen aan de wettelijke regels van de horeca inrichtingen.

Havens en vaarwegen

• •

  Geen actieve aanpak overlast in, op en rondom het water

Doordat steeds meer mensen op het water recreëren ontstaat er ook meer overlast en is het drukker op het water. Dit kan geluidsoverlast zijn, maar ook overlast van afval, snelvaren en barbecueën op eilandjes in het buitengebied. Jongeren varen vaak te hard. Zij zwemmen ook waar dat niet toegestaan is. Normaal gesproken krijgen jongeren die zich schuldig maken aan ‘vaaroverlast’ een boete. We bieden overtreders van 12 tot 18 jaar nu ook een Halt-traject aan. Het doel is jongeren bewust te maken van de (nautische)gevaren die hun gedrag veroorzaakt. Indien er budget beschikbaar is kunnen we actief handhavend optreden.

1.7Inzet capaciteit voor uitvoering van het uitvoeringsprogramma

De gemeente is wettelijk verplicht jaarlijks inzage te geven in de beschikbare capaciteit. Voor 2022 is de formatie beschikbaar zoals weergegeven in de tabel op de volgende pagina:

Borging van financiële middelen

De financiering van de werkzaamheden die voortvloeien uit het uitvoeringsprogramma en het handhavingsbeleidsplan zijn gekoppeld aan de gemeentelijke begrotingscyclus. Met de vaststelling van de gemeentelijke begroting autoriseert de gemeenteraad de benodigde financiële middelen. Dit jaar maken we het uitvoeringsprogramma eerder zodat we nog beter kunnen aansluiten bij deze cyclus. Zodat de gemeenteraad het programma kan meenemen tijdens de begrotingsbesprekingen. Regelmatig controleren we of de personele capaciteit nog in overeenstemming is met de beschikbare budgetten. Voor 2022 is €111.900.000 opgenomen aan personeelscapaciteit. Onderdeel hiervan is ook de capaciteit voor de VTH-taken.

De financiële middelen die in de begroting beschikbaar zijn gesteld voor VTH, zijn door vertaald in het personeelsbestand (in RAAT). In dit bestand houdt de gemeente de bezetting en formatie bij. In de begroting is de bijdrage die de gemeente krijgt vanuit Volkshuisvestingfonds en Prinsjesdag nog niet meegenomen.

1.8Uitvoering van gemeentelijke toezichtstaken door en voor anderen

Niet alle toezichtstaken worden door de gemeente zelf uitgevoerd. Zo is het volledige takenpakket op het gebied van milieu- en bodemtoezicht ondergebracht bij de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (OD NZKG). De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied is opdrachtnemer van een kernpakket Milieu en Bodem. Dit zijn de uitvoerende VTH-taken die rechtstreeks worden gekoppeld aan de bedrijven en bodemactiviteiten. De bouwactiviteiten voert Zaanstad zelf uit, indien nodig wordt hierbij samengewerkt met de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland (VrZW). Ook geeft de gemeente Zaanstad indien nodig adviezen hierover aan de OD NZKG. Afspraken over samenwerking staan vermeld in de DVO 2021 en 2022 en UVO 2021 en 2022.

Binnen de OD is een werkgroep ‘Omgevingswet toezicht en Handhaving regio Noordzeekanaal gebied’ van start gegaan. In deze werkgroep zitten naast de Omgevingsdienst, ook de provincie Noord-Holland gemeente Zaanstad en Amsterdam, Hoogheemraadschap Hollands-Noorderkwartier en een Regionaal Implementatiecoach Omgevingswet. Onderwerpen die aan bod komen zijn o.a. afstemming op waarschuwings- en prioriteitenbeleid, flexibiliteitsregeling, bevoegdheidsverdeling, veranderende rol toezichthouders en ketentoezicht. De werkgroep komt 6 tot 8 keer per jaar bij elkaar.

Het toezicht op het brandveilig gebruik van bouwwerken is ondergebracht bij de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland (VrZW). De afspraken over samenwerking en opdrachten worden vastgelegd in een afsprakenbrief 2022. Ook staan die in de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland.

Vanwege Corona heeft VrZW in 2020 en in 2021 minder objecten op brandveiligheid kunnen controleren. Dit komt doordat het uitvoeren van controles vanwege Corona meer tijd vraagt. Daarnaast is er ook een trend dat er meer overtredingen zijn dan voorgaande jaren. Daardoor zijn in meer gevallen bij een object ook (her)controles nodig. Als een gevolg hiervan heeft VrZW in beide jaren niet alle beoogde objecten kunnen controleren. Objecten die in 2021 niet zijn gecontroleerd krijgen in 2022 prioriteit. De VrZW werkt risicogericht. Aan de hand van risico's, ervaringen en het naleefgedrag bepaalt de VrZW:

• •

  welke objecten zij gaat controleren en

• •

  of er meer of minder contactmomenten nodig zijn.

Vanwege Corona hebben ook de laatste ontruimingsoefeningen bij kinderdagverblijven nog niet kunnen plaatsvinden. De ontruimingsoefeningen pakt de VrZW op in 2022 (indien dit mogelijk is) De VrZW heeft de kinderdagverblijven in 2020 of 2021 waar mogelijk wel fysiek bezocht.

Vanwege de invoering van meer risicogericht toezicht is VrZW in 2021 ook bezig geweest met het ontwikkelen van een digitale zelftoezicht checklist (app). Aan het eind van 2021 evalueren het inzetten van zelftoezicht. We kijken of we deze manier van toezicht in gaan zetten voor het controleren van objecten die zich voor deze vorm van toezicht lenen. De zogenaamde brandweer aandachtsbedrijven en vuurwerkopslag krijgen in 2022 ook weer een plekje binnen de werkzaamheden.

In 2022 besteed de VrZW ook aandacht aan het brandveiligheidsbewustzijn van kwetsbare senioren en bewoners van voormalige verzorgingshuizen, pandeigenaren en zorgverleners. Dit maakt onderdeel uit van het project Zorg & Veiligheid. Met woningcorporaties en Vereniging van eigenaren onderzoekt de VrZW de mogelijkheden om de brandveiligheid in dit type woongebouwen te verbeteren. De VrZW adviseert in zijn algemeenheid ook over het toepassen van bovenwettelijke brandveiligheidsmaatregelen en trends op brandveiligheidsgebied.

De GGD Zaanstreek-Waterland controleert alle kinderdagverblijven, naschoolse opvang, peuterspeelzalen en gastouders. Samenwerking en afspraken over het aantal controles staat in een afsprakenbrief 2022 en in de werkafspraken uit 2021.

Wij voeren voor de OVER gemeenten¹ de constructieve toetsing uit voor de WABO. Voor het uitvoeren van deze taken ontvangen we een vergoeding.

Hoogte dwangsommen en lengte begunstigingstermijn

De hoogte van dwangsommen en de lengte van begunstigingstermijnen, is vastgesteld in tabellen in verschillende uitvoeringsdocumenten:

• 1.

  ‘Uitvoeringsbeleid hoogte dwangsommen en lengte begunstigingstermijnen’ Wabo, APV en Bouwbesluit 2012,

• 2.

  ‘Beleid toezicht Kinderopvang’;

• 3.

  ‘Horeca Sanctiestrategie en Sluitingenbeleid’ en

• 4.

  ‘Uniforme regionale VTH-strategie OD NZKG 2020-2022’.

2.1Wat gaat Vergunningen doen in 2022?

2.2Wat gaat Advies en Toezicht doen in 2022?

2.3Wat gaat Straattoezicht doen in 2022?

2.4Wat gaat Gebruikstoezicht doen in 2022?

2.5Wat gaat het team Horeca en ondermijning doen in 2022?

2.6Wat gaat Havens en vaarwegen doen in 2022?

Naast de activiteiten die staan in het VTH plan zijn er ook een aantal onderwerpen die niet direct onder het VTH plan vallen, maar wel onder het thema “Openbare orde en veiligheid” (OOV) vallen. Dit betreft taken die het team OOV uitvoert. Deze bijlage geeft inzicht in de onderwerpen die worden opgepakt en in de wensen die er zijn voor de toekomst.

De onderwerpen verdeeld onder de medewerkers/functies. Die verdeling staat in de tabel die is toegevoegd. De onderwerpen lopen het hele jaar door. De ene wat intensiever dan de andere. Het team doet wat nodig is. Dit betekent ook bijvoorbeeld coördinatie of betrokkenheid bij het bestrijden van crises en calamiteiten waarbij openbare orde en veiligheid in het geding is. Denk bijvoorbeeld aan een brand met slachtoffers, ernstige bedreigingen van burgers of ambtenaren, niet vergunde evenementen, onaangekondigde demonstraties, ernstige en herhaaldelijke overlast gevende situaties en rellen.

Voorjaarsnota

Bij de voorjaarsnota 2021 is gekeken of een aantal capaciteitsknelpunten konden worden opgelost. Dit zijn knelpunten van onderwerpen die spelen en waar de wens is om extra capaciteit op in te zetten of middelen voor vrij te maken. Denk hierbij aan cybercrime, LVA (Lokaal Veiligheidsarrangement) en anti-discriminatie, polarisatie/radicalisering, ondermijning, jeugd en cameratoezicht. Het is niet gelukt deze knelpunten op te lossen noch bij Voorjaarsnota 2021 noch bij begroting 2022.

Het college heeft o.a. deze knelpunten bij Voorjaarsnota opgenomen op de lijst “Prioriteiten bij gunstige financiële ontwikkeling” (zie het bullit ophoging van de capaciteit voor openbare orde en veiligheid voor onder meer radicalisering en ondermijning, specifiek in het kader van jeugd en veiligheid). Bij ieder volgend begrotingsmoment wordt opnieuw bekeken of en welke knelpunten kunnen worden opgelost.

De conclusie is dat het team aan haar max zit van wat het team aan kan. Zeker als we ook willen blijven investeren in medewerkers zoals het aanbieden van cursussen of trainingen. Maar ook als we ziekte of incidenten willen opvangen. Daar is nu geen speling meer in. In ieder geval niet zonder dat andere zaken vertraging oplopen. Vanwege de coronacrisis zijn er daarnaast het afgelopen jaar heel veel overuren gemaakt, die geregistreerd staan en de komende periode opgenomen moeten worden.

Om de wensen voor de toekomst op te pakken, moeten er keuzes gemaakt worden of er moet capaciteit bij. Daarnaast is het lastig om onderwerpen te schrappen bij een medewerker en daar een ander onderwerp onder te brengen. Dit omdat, de ene medewerker juridisch onderlegd is, de andere meer uitvoerend, de ander ondersteunend, de een heeft echt een expertise op een bepaald terrein.

Stukken

De onderwerpen binnen OOV staan beschreven in het integraal veiligheidsplan en het uitvoeringsplan veiligheid. Daarnaast is er een plan van aanpak ondermijning en idee over de inrichting van Jeugd en Veiligheid.

Onderwerpen

High Impact Crimes

We besteden aandacht aan High Impact crimes. Onder HIC worden de volgende delicten verstaan:

• •

  Woninginbraken

• •

  (Woning)overval

• •

  Straatroof

• •

  Zware geweldsmisdrijven

De inzet op HIC gebeurt naar aanleiding van trends. Het team houdt de ontwikkelingen in de gaten en heeft hierover intensief contact met partners zoals de politie. Het team coördineert ook nazorg vanuit de gemeente wanneer een High Impact Crime heeft plaatsgevonden. Dit gebeurt op basis van contact met het slachtoffer en de behoeften die daarin worden aangegeven.

CTER aanpak

De contraterrorisme, extremisme en radicalisering (CTER) aanpak van de gemeente Zaanstad richt zich op het herkennen en oppakken van signalen van radicalisering, zowel van links als rechts extremisme en religieus extremisme. De afdeling OOV is verantwoordelijk voor het beleid en de regie op de casuïstiek binnen deze aanpak. Hierin wordt nauw samengewerkt met interne en externe partners. Er is een vast gremium waarbinnen signalen besproken worden en opgepakt. Hierbij is de verbinding opzoeken met verschillende organisaties en regionale en landelijke ketenpartners cruciaal.

Ondermijning

• •

  RIEC

• De afdeling OOV werkt in RIEC-verband om gezamenlijk ondermijning in de gemeente aan te pakken. In 2018 heeft het RIEC-ondermijningsbeelden opgesteld voor de gemeente Zaanstad. Op basis van deze beelden zijn prioriteiten gesteld. Met het RIEC werken we vooral signaal gestuurd samen. Dit wil zeggen dat we casussen of signalen in RIEC verband oppakken. De gemeente Zaanstad is de tweede grootste gemeente binnen de regio en heeft dan ook een actieve rol.

• Daarnaast participeert Zaanstad in enkele regionale ondermijningsaanpakken, zoals de aanpak van OMG’s en het project Veilige Buitengebieden. In het kader van havenveiligheid is er ook de wens voor meer aandacht voor ondermijnende criminaliteit in de haven.

• •

  Bibob

• Wet Bibob, toepassen. De afdeling OOV heeft een Bibob-coördinator die zich bezighoudt met complexe casuïstiek en de andere afdelingen adviseert.

Woonfraude - Regiodeal

OOV levert een projectleider voor de aanpak van woonfraude in Poelenburg Peldersveld. Dit houdt onder andere in de voorbereiding, uitvoering en nazorg van actieve handhavingsacties in nauwe samenwerking met de afdeling Gebruikstoezicht en Straattoezicht. Ook wordt er samengewerkt met Amsterdam in het kader van de regiodeal. Momenteel wordt er een uitvoeringsplan voor de komende periode opgesteld. Dit wordt gedaan in het kader van de integrale en lange termijn visie van Pact Poelenburg Peldersveld.

Project woonfraude samen met GBT en Straattoezicht draaien. Projectleider leveren.

Uitvoeringsplan opstellen in het kader van het Pact Poelenburg. Samenwerking met Amsterdam op het gebied van regiodeal.

Prostitutiebeleid

Het lokaal beleid ten aanzien van prostitutie en de seksbranche wijzigt op een aantal onderdelen ten opzichte van het prostitutiebeleid uit 2000. Bijvoorbeeld het aantal vergunningen dat wordt uitgegeven verandert. Het nieuwe prostitutiebeleid in Zaanstad wordt onder leiding van OOV aangepast en geïmplementeerd.

Aanpak glazenwassers

Aanwijzingsbesluit glazenwassers ter besluitvorming aanbieden en betrokken bij implementatie. Na aanwijzing geldt een vergunningsplicht voor de glazenwassers die in Zaanstad zijn gevestigd. Dit onderwerp wordt door gerechtelijke uitspraken mogelijk anders vormgegeven.

Meld misdaad anoniem

Verwerken, analyseren en uitzetten van signalen en meldingen, zo’n 175 per jaar.

Mensenhandel

Draaien van mensenhandel casuïstiek en voorbereiden van plan van aanpak voor 2022 in samenwerking met sociaal domein en gemeenten uit de regio. Dit is wettelijk verplicht. Als centrumgemeente heeft Zaanstad een trekkersrol in de regio te vervullen.

Veiligheid in de wijken

De afdeling OOV zet zich actief in om veiligheidsbeleving in de wijk te vergoten en met bewoners in contact te treden over dit onderwerp. Doel is om de zelfredzaamheid van bewoners van Zaanstad te vergroten. Daarnaast hoort het team graag waar bewoners, ondernemers en bezoekers nog verder geholpen willen worden op het thema veiligheid. Hierover gaat het team graag laagdrempelig in gesprek.

Er kunnen zich in de wijken op verschillende onderwerpen problemen voordoen, zoals:

• •

  Woonoverlast zoals bijvoorbeeld geluidsoverlast

• •

  Burenruzies en/of intimidatie in de wijk

• •

  Overlast door kwetsbare personen met bijvoorbeeld psychische- en/of verslavingsproblematiek

• •

  Incidenten zoals brand(stichting) in de wijk

• •

  Het ontstaan van hangplekken op ongewenste locaties

Crisisbeheersing

Crisissen zijn alle bedreigingen voor de openbare orde, de rechtsorde of de fysieke veiligheid. De gemeente Zaanstad pakt de crisisbeheersing regionaal aan binnen de veiligheidsregio. Hierdoor is het team voor de piketdienst groter. Incidenten oppakken en aansturen, daarnaast corona inzet. Een crisis die grote impact heeft op de capaciteit van het team. In dit kader pakt OOV ook havenveiligheid op door het in samenwerking met de Port of Amsterdam en andere havengemeenten opstellen van havenveiligheidsanalyses en het havenveiligheidsplan, deelname aan havenveiligheidsinspecties vanuit de Europese Commissie en afstemming met het bevoegd gezag.

Straatintimidatie

In 2019 zijn de eerste stappen gezet in de aanpak van straatintimidatie. Zaanstad wil een gemeente zijn waar iedereen zich veilig voelt. Om deze reden is er een verbod op straatintimidatie in de Zaanse algemene plaatselijke verordening opgenomen. Daarnaast heeft de burgemeester op 25 november 2019 de intentieverklaring van het project safe streets van UN women ondertekend. OOV wil de aanpak borgen binnen de organisatie en meldingen registreren, bijhouden en opvolging geven.

Cameratoezicht

Sinds 2002 hangen er in Zaanstad camera’s in het horeca concentratiegebied op grond van artikel 151c Gemeentewet. De afdeling openbare orde en veiligheid is verantwoordelijk voor deze camera’s. Dit houdt in dat het team ervoor zorgt dat de camera’s goed functioneren en uitgekeken worden. Dit uitkijken gebeurt sinds 2018 niet langer door de politie, maar door gemeentelijke handhavers.

• •

  Verkennen of Zaanstad de mogelijkheid heeft om een regionale cameracentrale in te richten en hiervoor een sluitende businesscase kan creëren.

• •

  Het beoordelen van en adviseren over verzoeken tot nieuwe camera’s.

• •

  Vernieuwen van de huidige camera’s, opstellen nieuw inrichtingsplan.

Overlast openbare ruimte

We hebben de regie op overlast locaties in de openbare ruimte. Echter is de overlast in de openbare ruimte door jeugd wel belegd in onze organisatie, maar overlast door volwassen is niet belegd, waardoor overlast zoals bij het Burgemeester in ‘t Veldpark of in het centrum van Zaandam gedeeltelijk of volledig door OOV opgepakt wordt.

Preventief fouilleren

In Zaanstad wordt er sinds 20 december 2018 preventief gefouilleerd. De duur wordt alleen verlengd als dit strikt noodzakelijk is. De afdeling openbare orde en veiligheid adviseert de burgemeester over het toepassen en verlengen van deze maatregel. Ook bereidt het team de discussie in de driehoek voor en evalueren we de maatregel.

Aanpak wapens

Vanuit Zaanstad zijn we aangesloten op de landelijke aanpak wapens jongeren. Hier vloeien verschillende actie op lokaal niveau uit voort; het organiseren van een wapen inleveractie, het ontwikkelen en uitrollen van een publiekscampagne, het laten uitvoeren van kluisjescontroles in overleg met de scholen, etc.

Inzet bestuurlijke maatregelen

Het team beschikt over juridische capaciteit om burgemeestersbevoegdheden (bestuurlijke maatregelen) op te leggen. Gebiedsverboden voor notoire overlastplegers, gedragsaanwijzingen bij ernstige woonoverlast, last onder dwangsommen bij bijvoorbeeld samenscholen van jongeren, of het bezit van een verboden wapen. Momenteel wordt door de juristen gewerkt aan een werkbare manier om verblijfontzeggingen in te zetten.

Zwaartepunt en drukte zit op dit moment ook in het verwerken van de bezwaren na het opleggen van bestuurlijke maatregelen en de evaluatie van het messenverbod.

Advies evenementen

De gemeente Zaanstad hanteert drie klassen van evenementen (A, B en C-evenementen). Bij alle evenementen waar dat nodig is adviseert de afdeling OOV over zaken die nodig zijn om het evenement veilig te laten verlopen. Deze advisering vindt altijd plaats in samenspraak met partners.

Bij de grote C-evenementen heeft OOV de regie en draagt zorg voor het veilig verloop van een evenement. Voor de periode 2021 staat de Dam tot Dam op de planning. Bij dit evenement organiseert OOV een operationeel en een tactisch overleg en heeft daarmee de regie in de voorbereiding en het verloop van het evenement. De Zaanse Kermis is bijvoorbeeld een jaarlijks terugkerend evenement waar OOV bij betrokken is en samen met de politie en de afdeling Straattoezicht samenwerkt rondom bijvoorbeeld fouilleeracties, wapens als prijs (2021) en overlast gevende groepen jongeren.

Feestdagen

Zaanstad kent verschillende landelijke en regionale feestdagen, zoals:

• •

  Luilak; een regionale feestdag waarbij jongeren de ouderen wakker maken met lawaai. Daarnaast is er een oude traditie van vuurstapels. Deze is gereguleerd op basis van een aanwijsbesluit.

• •

  Oud en Nieuw; de inzet op deze feestdag wordt bepaald aan de hand van de cijfers van voorgaande jaren. In vergelijking met andere steden verloopt de Zaanse Oud en Nieuw redelijk rustig. De afdeling OOV voert voor dit feest op tactisch niveau de regie.

• •

  Koningsdag; ook voor dit feest voert de afdeling OOV op operationeel en tactisch niveau de regie.

• •

  4 en 5 mei; voor dit feest voert de afdeling OOV de operationele regie. In het verleden zijn er geen incidenten geweest rond de herdenking. Op 5 mei wordt er een rommelmarkt georganiseerd waarover de afdeling OOV een advies uitbrengt.

• •

  Sinterklaas: ieder jaar lijkt de discussie rondom zwarte piet in hevigheid toe te nemen. OOV heeft de regie op het openbare orde aspect hiervan en is nauw aangehaakt bij het stimuleren van de dialoog.

Demonstraties en manifestaties

De afdeling Openbare Orde en Veiligheid draagt zorg voor het ordelijk en veilig verloop van demonstraties en manifestaties. De uitgangspunten hierbij zijn het grondrecht om te demonstreren en de geluiden uit de samenleving een plek te geven. Een demonstratie of manifestatie moet minimaal 72 uur van tevoren worden aangekondigd. Het afgelopen jaar is OOV druk geweest met bijvoorbeeld de boerenprotesten, etc.

Experiment gesloten coffeeshopketen (wietpilot)

Het experiment gesloten coffeeshopketen, ook de wel de wietpilot genoemd, is een experiment waaraan tien gemeenten (waaronder Zaanstad) deelnemen. Tijdens het experiment gaan de coffeeshops in deze gemeenten gereguleerde hennep verkopen die door vergunde kwekerijen wordt geproduceerd.

In 2021 ligt de focus op het treffen van voorbereidingen voordat het experiment van start gaat. Samen met het ministerie en de huidige coffeeshop exploitanten wordt gekeken wat er nodig is voor deelname van de gemeente Zaanstad aan dit experiment.

3e coffeeshop Zaanstad Noord

Door het besluit om een derde coffeeshop te vestigen in Zaanstad Noord, wordt er naast het reguliere vergunningsproces nu extra ingezet vanuit OOV. Het beleid aanpassen en inwoners onderzoek doen in de wijk. Daarnaast het besluitvormingstraject in gaan.

Jeugd en Veiligheid

Dit onderwerp is een samenwerking met de sector Frontlijn. Onder dit onderwerp valt de aanpak van overlast door jongeren in de openbare ruimte, de aanpak van overlast gevende groepen, de aanpak risicojongeren en de 075 aanpak (meest criminele jongeren). De preventieve aanpak van georganiseerde criminaliteit onder jongeren (Back on Track) valt hier ook onder.

Zo is er een team voor de 075 aanpak. Waarbij de limit van het aantal casussen is gehaald.

Daarnaast is er om de aanpak van de groepen en de risicojongeren goed vorm te kunnen geven extra capaciteit nodig. Dit is inzichtelijk gemaakt, wat daar voor nodig is en welke kosten hiervoor nodig zijn.

Voorbereiding bestuurlijke overleggen

Vanuit het team OOV wordt de burgemeester voorbereid op enkele terugkerende bestuurlijke overleggen. In sommige gevallen worden deze overleggen ook door OOV georganiseerd en in afstemming met de partners voorbereid. Dit betreffen onder andere de driehoek, staf veiligheid. Daarnaast betreft het de vergaderingen van de V10, RBOP, AB VRZW, Regionaal Bestuurlijk Overleg Zorg en Veiligheid en ondermijningsoverleggen.

Een aantal onderwerpen die nu geen tot weinig aandacht krijgen zijn:

• •

  High impact crimes (voorlichtingsavonden organiseren is lastig)

• •

  Cybercrime

• •

  Veilig ondernemen (KVO), alleen nazorg bij overvallen of incidenten

• •

  Buurtpreventie, wel het blijven faciliteren van huidige groepen

• •

  Data gestuurd werken

• •

  LSI aanpak (staat stil)

• •

  LVA NS/ProRail

• •

  Anti discriminatie (verwerken subsidie vanuit OOV en inzet op incidenten)

• •

  Straatintimidatie

• •

  NGE (niet gesprongen explosieven), we hebben behoefte aan een terrein, moet uitgezocht en geregeld worden.

Het college heeft in de begroting al aangegeven dat er voor sommige onderwerpen helaas door financiële ruimte en prioritering geen capaciteit is. Het college heeft wel gesproken over de potentiele situatie dat er ook daarna nog middelen te verdelen zijn. Het college ziet een aantal urgente zaken die dan met voorrang opgepakt kunnen worden. Zie: Hoofdlijnen | Voorjaarsnota 2021-2025

Bij het terugschroeven door de overheid van de corona maatregelen, komen er meer evenementen mogelijk met bijbehorend advies. Andere vormen van criminaliteit die nu niet spelen, zullen straks weer spelen.

Overleggen

Al het bovenstaande betreft alleen de onderwerpen. Daar zit natuurlijk allemaal werk aan vast. Van verslaglegging tot bijwonen/voorzitten van overleggen. Netwerken met partners en collega’s. Afstemmen van zaken, incidenten. Voorbereiden van besprekingen door middel van stukken.

Beantwoorden van technische vragen, schriftelijke vragen en contact met bewoners is hierin ook niet verwerkt.

• 1.

  Openbare ruimte

• •

  Motie 1, Grenzen stellen en perspectief bieden in ’t Veldpark

• •

  Ondersteuning van Boa’s als verkeersregelaars bij bouwprojecten

• •

  Permanente aanwezigheid van boa’s op de Zaanse Schans (verkeer en ambulante handel)

• 2.

  Bestaande bouw

• •

  Handhaving en toezicht op woningsplitsing en kamergewijze verhuur in Zaandam Oost

• •

  Toezicht op woonwagens a.d.h.v. nog vast te stellen aangepast woonwagenbeleid

• •

  Handhaven vakantieverhuur en registratieplicht

• •

  Toezicht op de woonschepen verordening a.d.h.v. aangepaste woonschepen verordening

• 3.

  Horeca en ondermijning

• •

  Handhaven op illegale bouwsels (terras schermen en luifels) a.d.h.v. nog op te stellen nieuw terrassenbeleid

• •

  Handhaven van de wietpilot vanwege landelijk project coffeeshop

• •

  Bijdragen aan regionaal controle team prostitutie

• •

  Handhaven glazenwassers