| Organisatie | Montferland |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Welstandsnota derde wijziging gemeente Montferland |
| Citeertitel | Welstandsnota derde wijziging gemeente Montferland |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | volkshuisvesting en woningbouw |
| Eigen onderwerp |
Geen
N.v.t.
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-01-2016 | Nieuwe regeling | 26-11-2015 |
Vaststellen van de 3e wijziging welstandsnota gemeente Montferland ingevolge artikel 12a, eerste lid van de Woningwet. En het kenbaar maken van de 3e wijziging welstandsnota gemeente Montferland in het Montferland nieuws en op de gemeentelijke website www.montferland.info op grond van artikel 3:42 van de Algemene wet bestuursrecht. De 3e wijziging welstandsnota gemeente Montferland treedt in werking op 1 januari 2016.
1.1 Aanleiding actualisatie welstandsnota
Voorliggende welstandsnota betreft een wijziging op de tweede wijziging van de welstandsnota 2012.
Op 26 november 2015 is de welstandsnota van de gemeente Montferland vastgesteld. Op 1 januari 2016 is de 3e wijziging welstandsnota gemeente Montferland in werking getreden.
Destijds is de nota opgesteld naar aanleiding van gewijzigde regelgeving op het gebied van het omgevingsrecht en de behoefte aan deregulering.
De volgende wijzigingen zijn hierin opgenomen.
Actualisatie van de welstandsnota en de kaarten aan het gewijzigde omgevingsrecht, het opnemen van het welstandsvrije gebied “sportveld kilder”, het verruimen van het welstandsvrije gebied achter de doorgetrokken voorgevelrooilijn door de grens te verleggen van 3 meter naar 1 meter. En het opnemen van welstandscriteria die in het kader van projecten door de gemeenteraad zijn vastgesteld. Daarnaast is de toegankelijkheid van de welstandsnota verbeterd, zodat deze ook digitaal is te raadplegen.
De tweede wijziging van de welstandsnota is op 20 december 2012 vastgesteld door de gemeenteraad. Hierboven is reeds verwoord dat het welstandsvrije gebied nog meer is verruimd ten opzichte van de voorgaande jaren met uitzondering van de beschermde monumenten en de cultuurhistorische waarden van de kern.
Het streven is nog steeds om onze inwoners zo min mogelijk met administratieve lasten en procedures te belasten en hen de mogelijkheid te geven om zoveel als mogelijk naar eigen inzichten te kunnen (ver)bouwen. In plaats van alles tot in detail van bovenaf te reguleren. Door het aanwijzen van welstandsvrije gebieden hebben we hiermee reeds een aanvang gemaakt.
We hebben kunnen zien dat de burger/ondernemer voldoende besef heeft van wat passend is en wat niet, en dat de burgers/ ondernemers van gemeente Montferland heel goed in staat zijn daarvoor zelf verantwoordelijkheid te dragen.
Daarnaast is er nog steeds het bestemmingsplan dat kaders geeft ten aanzien van situering, gebruik en maatvoering. Hierdoor is het risico van achteruitgang van de (ruimtelijke) beeldkwaliteit van de omgeving is beperkt.
Dit heeft er mede toe geleid dat in de raadsvergadering van 13 november 2014 is besloten naar aanleiding van het Besluitdocument Kerntakendiscussie om het gehele grondgebied van de gemeente Montferland met uitzondering van de historische kern van ‘s-Heerenberg welstandsvrij te verklaren waarbij er ook geen excessen regeling wordt opgenomen.
Deze nota bevat het welstandsbeleid voor het gehele grondgebied van de gemeente Montferland. Met de vaststelling van de derde wijziging van de Welstandsnota gemeente Montferland heeft de gemeenteraad op P.M. besloten om een groot deel van de gemeente welstandsvrij te verklaren.
Het welstandsvrije gebied binnen de gemeente wordt aangegeven in hoofdstuk 3.
De gewenste ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente is vastgelegd in structuurplannen, visies, zoals beeldkwaliteitsplannen en stedenbouwkundige plannen. Daarnaast zijn de meeste bestemmingsplannen geactualiseerd of worden momenteel herzien. De meeste bestemmingsplannen zijn redelijk actueel.
Een bestemmingsplan regelt onder meer de functie en het ruimtebeslag van bouwwerken. Datgene wat door het bestemmingsplan wordt mogelijk gemaakt kan niet door welstandscriteria worden tegen houden. Daarnaast kan in een bestemmingsplan ook beeldkwaliteitscriteria en stedenbouwkundige bepalingen worden opgenomen.
Het monumentenbeleid in de gemeente is gericht op behoud van cultuurhistorische waarden en versterken van de historische identiteit. Dat gebeurt op grond van de Erfgoedverordening Montferland 2012. Voor restauratiesubsidies wordt gebruik gemaakt van het Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten 2011 (BRIM) en de lokale subsidieverordeningen. Daarnaast zijn de te beschermen waarden vastgelegd in de zogeheten redegevende beschrijving.
De monumentencommissie in de gemeente adviseert gevraagd en ongevraagd het gemeentebestuur, vooral over wijzigingen aan Rijks- en gemeentelijke monumenten. Daarnaast adviseert de commissie over allerlei beleidszaken met betrekking tot de gemeentelijke monumentenzorg, zoals het selecteren en beoordelen van potentiële objecten voor de gemeentelijke monumentenlijst.
Welstandstoetsing vind alleen plaats in de historische kern van ‘s-Heerenberg.
Overigens blijft voor wijzigingen aan beschermde gebouwen en bouwen in beschermde gebieden een advies van de Monumentencommissie verplicht.
Taak en werkwijze welstandscommissie
De welstandscommissie heeft tot taak de gemeente te adviseren of de ingediende plannen voldoen aan de criteria in de welstandsnota. Zo’n advies is alleen verplicht voor omgevingsvergunningplichtige plannen in de gebieden waar nog welstandscriteria van toepassing zijn (dat zijn namelijk de uitzonderingen, welstandsvrij is de regel).
De commissie vergadert regelmatig in het openbaar. Het een en ander is afhankelijk van het aanbod van bouwplannen.
De commissie heeft de advisering over plannen waarvan de mening van de commissie bekend mag worden verondersteld, gemandateerd aan de rayonarchitect.
De agenda van de bijeenkomsten van de welstandscommissie wordt vooraf bekend gemaakt op de website van de gemeente.
Afwijken van het advies van de welstandscommissie
Als het College van een welstandsadvies, met toepassing van artikel 4:84 van de Algemene Wet Bestuursrecht, afwijkt van het advies van de commissie, wordt dit in de beslissing op de aanvraag van de omgevingsvergunning gemotiveerd:
het College van Burgemeester en Wethouders kan eventueel op advies van de commissie – ook afwijken van de welstandscriteria zelf. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat een plan als zodanig niet voldoet aan de welstandscriteria, maar wél aan redelijke eisen van welstand. Op deze manier kunnen plannen van uitzonderlijke kwaliteit ondanks hun strijdigheid met de ter plaatse geldende criteria toch gerealiseerd worden. Ook deze afwijkingen moeten uiteraard in het besluit worden gemotiveerd.
Het indienen van bezwaar tegen beslissingen
Tegen elk besluit op de aanvraag van een omgevingsvergunning kunnen belanghebbenden bezwaar aantekenen. Het college van Burgemeester en Wethouders geeft in het besluit steeds aan dat deze mogelijkheid bestaat, en hoe belanghebbenden hun bezwaren kunnen indienen.
Adviezen van de welstandscommissie
De welstandscommissie adviseert aan het College van Burgemeester en Wethouders of het uiterlijk en de plaatsing van een bouwwerk, zowel op zichzelf als in verband met de omgeving (of de daar te verwachten ontwikkeling), voldoen aan redelijke eisen van welstand. De commissie beoordeelt dit aan de hand van de criteria van deze welstandsnota.
Het welstandsadvies kan in principe slechts als uitkomst hebben dat het plan aan de eisen voldoet of juist niet voldoet. Indien op basis van de tekeningen niet in redelijkheid geconcludeerd kan worden dat het bouwwerk zal voldoen aan de welstandscriteria, zal het plan niet worden behandeld.
Indien de welstandscommissie akkoord is met het plan wordt aangegeven dat het plan voldoet aan de redelijke eisen van welstand. Indien benodigd geschiedt dit door een schriftelijk advies waarin de conclusie in duidelijke taal gemotiveerd wordt. De commissie kan aan het positieve advies ‘opmerkingen’ (lees: tips) toevoegen met het oog op een (nog) verdere verbetering van het plan.
De welstandscommissie geeft een schriftelijke motivering van het negatief advies. Deze motivering bevat een korte omschrijving van het ingediende plan, een verwijzing naar de welstandscriteria en een samenvatting van de beoordeling van het plan op die punten.
Voor alle duidelijkheid: de bevoegdheid van de commissie beperkt zich tot het beoordelen van een plan. De commissie is niet bevoegd zelf oplossingen aan te dragen. Verder is het welstandsadvies uitsluitend gericht op zaken die betrekking hebben op het welstandstoezicht als zodanig. Voor het overige zijn de volgende regels van procedurele aard van belang:
De organisatie van de welstandscommissie
De gemeente heeft het Gelders Genootschap aangewezen om te adviseren over welstandsaspecten. Voor de werkwijze en samenstelling van de commissie wordt verwezen naar de bouwverordening van de gemeente Montferland en de daarin opgenomen bijlage ‘Reglement van orde van de welstandscommissie’.
De welstandscommissie vergadert regelmatig op een vaste locatie in het rayon. Bij de behandeling van belangrijke bouwplannen kan, op verzoek van de gemeente, worden besloten in de eigen gemeente te vergaderen. De vergadering is openbaar. Tijdstip en plaats van de vergadering wordt gepubliceerd. In gevallen als bedoeld in artikel 10 van de Wet Openbaarheid van Bestuur (bijvoorbeeld ter eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer of ter voorkoming van onevenredige bevoordeling of benadeling van betrokken personen of derden) is de vergadering, of een deel daarvan, niet openbaar.
Tijdens de vergadering wordt alleen opdrachtgevers en hun ontwerpers gelegenheid geboden tot spreekrecht. Ook de behandeling van de bouwplannen onder mandaat is openbaar. De agenda voor de behandeling wordt gepubliceerd op de gemeentelijke website. Ook hier hebben alleen opdrachtgevers en hun ontwerpers gelegenheid tot spreekrecht.
De gemeente geeft met de welstandsnota regels voor het welstandstoezicht met betrekking tot bouwwerken die gelegen zijn in de historische kern van ’s-Heerenberg en kunnen de naleving ervan handhaven. Hierbij wordt verwezen naar het handhavingsbeleid en handhavingsprogramma.
Op 30 mei 2013 is het “gemeentebreed integraal handhavingsbeleid 2013” door de raad vastgesteld. Als voor een vergunningplichtig bouwwerk geen vergunning is aangevraagd of als het bouwwerk na realisering afwijkt van de vergunningstekening, krijgt de eigenaar alsnog gelegenheid een vergunning aan te vragen voor het gerealiseerde bouwwerk, mits het kan worden gelegaliseerd.
Het welstandsvrije gebied is aangewezen op de bij deze welstandsnota vastgestelde kaart genaamd welstandsvrij gebied gemeente Montferland (16 juni 2015). als bedoeld in artikel 12, lid 2 van de Woningwet. Voor deze gebieden zijn geen redelijke eisen van welstand van toepassing. Met uitzondering van de bouwplannen die gelegen zijn in de historische kern ’s-Heerenberg (aangeduid op kaart als bijzonder welstandsgebied).
Het onderstaande schema geeft aan in wanneer bouwplannen getoetst worden door de welstandscommissie.
Een groot deel van de gemeente Montferland is met de derde wijziging van de welstandsnota, op 26 november 2015 door de gemeenteraad vastgesteld, en per 1 januari 2015 welstandsvrij verklaard.
Voor een klein deel van de gemeente zijn de welstandscriteria nog wel van toepassing. Deze worden in dit hoofdstuk nader toegelicht.
Er wordt niet getoetst aan de gebiedscriteria indien het bouwwerk binnen een welstandsvrijgebied aanwezig is zoals verwoord op bladzijde 8.
Binnen de gemeente Montferland wordt onderscheid gemaakt in twee welstandsniveaus. Dit onderscheid hangt samen met de mate waarin aanvragen van een omgevingsvergunning op redelijke eisen van welstand getoetst worden. De welstandsniveaus variëren in aard van ‘welstandsvrij’ tot ‘bijzonder’.
Bij de waardering kunnen de volgende overwegingen een rol spelen:
In een welstandsvrij gebied worden bouwwerken niet op welstand getoetst.
De welstandsvrije gebieden in de gemeente Montferland is het gehele grondgebied van de gemeente met uitzondering van de historische kern van ’s-Heerenberg.
Een bijzonder gebied is een gebied met een cruciale betekenis voor het totaalbeeld van stad, dorpen landschap. Dit gebied heeft bijzondere cultuurhistorische, architectonische, landschappelijke en stedenbouwkundige karakteristieken.
De welstandstoetsing is streng en richt zich op handhaving, herstel en versterking van de gewenste ruimtelijke karakteristiek en op de samenhang binnen het gebied. De criteria zijn afgestemd op toetsing van alle aspecten: de situering, de massa en de vorm, de gevels van het bouwwerk, de detaillering en de materialisering. Bijzondere gebieden zijn kwetsbaar door de aanwezige waarden. Die kwetsbaarheid wordt alleen nog maar vergroot als die waarden niet beschermd zijn, bijvoorbeeld als beschermd stadsgezicht. De dynamiek in bijzondere gebieden is doorgaans groot, vooral waar verschillende functies door en naast elkaar voorkomen en de commerciële functies regelmatig in omvang en vormgeving aan de eisen des tijd aangepast worden. Het ambitieniveau van de gemeente om de bijzondere gebieden aantrekkelijk te houden, is daarbij zeer hoog.
Uit het bovenstaande blijkt dat de waardering van welstandsgebieden niet zo zeer een zaak is van mooi of lelijk, maar dat de recente ervaringen met welstandstoezicht, het onderling corrigerend vermogen van de bewoners, strategisch beleid van de gemeente, op- of neergaande trends ook een rol spelen bij de waardering van de gebieden. Ook de relatie met andere ruimtelijke plannen is van invloed zoals die bijvoorbeeld met een bestemmingsplan waarbij het plan het gebied vaak is opgenomen als een cultuurhistorisch waardevol gebied.
Bij de gebiedscriteria zal dan ook het gemeentelijke ambitieniveau ten aanzien van het gebied betrokken worden.
Waardering van de gebieden heeft geleid tot het volgende:
De waardering van de twee gebieden is als bijlage toegevoegd aan deze welstandsnota (kaart welstandsgebieden).
Het gebied waarop deze welstandsnota betrekking heeft, bestaat naast de aangewezen welstandsvrije gebieden ook uit het gebied waarvoor wel welstandscriteria gelden. Dit betreft de historische kern van ’s-Heerenberg dit gebied is aangewezen als bijzonder welstandsgebied. In welstandsvrije gebieden is repressieve (toetsing aan welstand achteraf) toetsing van vergunningvrije bouwwerken uitgesloten.
Bijzonder welstandsgebied ’s-Heerenberg
Bijzonder gebied historische kern ’s-Heerenberg
Beleid, waarden en ontwikkelingen
De historische kern van ‘s-Heerenberg heeft maar liefst 45 Rijks- en gemeentelijke monumenten, variërend van bijzondere gebouwen (kerken, pastorie, gasthuis, muntgebouw, wachttoren) tot woonhuizen en ongebouwde objecten (de begraafplaats en de wal). Verspreid over de gemeenten komen bijzondere objecten voor die op zichzelf staan. Het gaat om de bibliotheek, kerk en het gemeentehuis (voormalige). De gebouwen hebben soms een openbaar karakter en bepalen (mede) de uitstraling van de woonomgeving. Ze geven een zeer verzorgde indruk en zijn soms mooie voorbeelden van architectuur uit hun tijd. De bijzondere objecten zijn uniek. Ze onttrekken zich aan de kenmerken van de overige bebouwing in de omgeving. De gebouwen die bij deze groep horen zijn direct herkenbaar. Deze groep is niet nader gedefinieerd. Vanwege deze overeenkomst kunnen ze als groep worden aangemerkt. Verbouwingen, aanbouwen en nieuwbouw zullen vanwege de diversiteit in de groep per object apart beoordeeld moeten worden.
Het welstandsbeleid is gericht op het handhaven, herstellen en versterken van de aanwezige kwaliteiten. Het centrum is dan ook aangemerkt als bijzonder welstandsgebied. De toetsing omvat beoordeling op alle aspecten: situering, massa en vorm, gevelindeling, detaillering, materialen en kleur. Het welstandsbeleid ten aanzien van bijzondere objecten wordt door de welstandscommissie intensief getoetst. De toetsing omvat beoordelingen op alle aspecten: situering, massa en vorm, gevelindeling, detaillering, materialen en kleur. Zie hiervoor de welstandscriteria voor bijzondere objecten, bladzijde 11.
Kleuren, materialen en details
Welstandscriteria ten aanzien van bijzondere objecten
Bij nieuwbouw worden in de gevels de eigentijdse stijlkenmerken gebruikt. Materialen, kleuren en details Bij veranderingen ( maatvoering van lijsten en overstekken, erkers en dakkapellen, profielen van ramen, kozijnen en neggen) worden de stijlkenmerken en kleuren van het oorspronkelijke gebouw toegepast;
Materialen, kleuren en details
Er zijn situaties dat de gebieds- en de welstandscriteria ontoereikend zijn om bouwplannen verantwoord te toetsen. Dat is het geval als de criteria weliswaar zijn vertaald in een bouwplan maar dat het vakmanschap dat van een architect verwacht mag worden niet terug te vinden is in het bouwwerk. Architectuur is immers meer dan een optelsom van criteria. Ook kan het voorkomen dat een bouwplan sterk afwijkt van zijn omgeving –en dus strijdig is met de criteria– maar door zijn bijzondere schoonheid wél een bijdrage levert aan de ruimtelijke kwaliteit. Of dat een bouwplan weliswaar in bestaand bebouwd gebied voorkomt, maar toch nieuw is (ingeval van inbreiding) en daardoor niet past binnen de gebiedscriteria. In dit soort situaties is het nodig terug te grijpen op de algemene welstandscriteria. Deze criteria richten zich op het vakmanschap van het architectonisch ontwerp, zijn terug te voeren op universele kwaliteitsprincipes en zijn impliciet de grondslag van elke planbeoordeling.
In deze gevallen kan de welstandscommissie burgemeester en wethouders adviseren gebruik te maken van de hardheidsclausule en af te wijken van de gebieds- en de welstandscriteria. Het bouwplan moet dan uiteraard wel voldoen aan redelijke eisen van welstand. Naarmate het bouwplan zich sterker onderscheidt van zijn omgeving ligt het niveau van de ‘redelijke eisen van welstand’ ook hoger.
De hieronder beschreven algemene welstandscriteria zijn afgeleid van de notitie ‘Architectonische kwaliteit’ van voormalig rijksbouwmeester T. Dijkstra.
5.1 Relatie tussen vorm, gebruik en constructie
Van een bouwwerk dat voldoet aan redelijke eisen van welstand mag worden verwacht dat de verschijningsvorm een relatie heeft met het gebruik ervan en de wijze waarop het gemaakt is.
Een bouwwerk is bedoeld om te worden gebruikt. Hoewel het welstandstoezicht slechts is gericht op de uiterlijke verschijningsvorm, kan de vorm niet los gezien worden van de eisen vanuit het gebruik en de mogelijkheden die materialen en technieken bieden om een doelmatige constructie te maken. Gebruik en constructie vormen de basis voor iedere vorm. Dat wil niet zeggen dat de vorm ondergeschikt is aan het gebruik of de constructie. Doorgaans wordt het begrip architectuur met de compositorische kwaliteit van gebouwen geassocieerd. Een vorm zonder betekenis verliest zijn begrijpelijkheid. Het gaat dus om de evenwichtige samenhang tussen vorm, gebruik en constructie.
5.2 Relatie tussen bouwwerk en omgeving
Van een bouwwerk dat voldoet aan redelijke eisen van welstand mag worden verwacht dat het een bijdrage levert aan de kwaliteit van de openbare (stedebouwkundige en landschappelijke) ruimte.
Een stad is meer dan een losse verzameling van gebouwen in de ruimte. De openbare ruimte wordt door de gebouwen begrensd en gevormd. Het gebouw is een particulier object in een openbare context. Het bestaansrecht van het gebouw ligt niet alleen in het eigen functioneren, maar ook in de betekenis die het gebouw heeft in zijn stedelijke en landschappelijke omgeving. Zoals de omgeving een bijdrage hoort te leveren aan de kwaliteit van de gebouwen, moet het gebouw een positieve invloed hebben op de kwaliteit van de omgeving. Het gaat dus om een evenwichtig samenspel van gebouw en omgeving.
5.3 Evenwicht tussen helderheid en complexiteit
Van een bouwwerk dat voldoet aan redelijke eisen van welstand mag worden verwacht dat er structuur is aangebracht in het beeld, zonder dat de aantrekkingskracht door simpelheid verloren gaat.
Een belangrijke eis die aan het ontwerp van een gebouw mag worden gesteld is dat er structuur wordt aangebracht in het beeld. Een heldere structuur biedt houvast voor de waarneming en is bepalend voor het beeld dat men vasthoudt van een gebouw. Symmetrie, ritmiek, herkenbare maatreeksen en materialen maken het voor de waarnemer mogelijk een grote hoeveelheid visuele informatie te reduceren tot een bevattelijk beeld.
Daar staat tegenover dat een bouwwerk de waarnemer moet blijven prikkelen en intrigeren. Een te eenduidig beeld leidt al gauw tot verveling en desinteresse. Om dat te voorkomen zijn complexe vormen nodig. Het gaat dus om een zorgvuldig evenwicht van structuur en complexiteit.
Van een bouwwerk dat voldoet aan redelijke eisen van welstand mag worden verwacht dat associaties zorgvuldig worden gebruikt zodat er concepten ontstaan die bruikbaar zijn in de bestaande maatschappelijke realiteit.
Vormen ontstaan in eerste aanleg vaak als gevolg van de functie die ze te vervullen hebben. Ze worden sterk bepaald door de kenmerken van het materiaal waarvan ze zijn gemaakt. Als vormen veelvuldig en langdurig in een bepaald verband zijn waargenomen dan krijgen ze een associatieve betekenis die de vorm een eigen leven doet leiden. Ook in de architectuur wordt gebruik gemaakt van associaties. Zo roepen gevels van glas en metaal associaties op van techniek en vooruitgang. Verkeerd gebruik van associaties kan echter leiden tot het imiteren van stijlen, vormen en detailleringen uit het verleden zonder dat ze bruikbaar zijn als verbeelding van nieuwe maatschappelijke oriëntaties en realiteiten. Het gaat er dus om bij nieuwe plannen zorgvuldig om te gaan met oude stijlvormen.
5.5 Schaal en maatverhoudingen
Van een bouwwerk dat voldoet aan redelijke eisen van welstand mag worden verwacht dat het een samenhangend stelsel van maatverhoudingen heeft dat beheerst wordt toegepast in ruimtes, volumes en vlakverdelingen.
Maatverhoudingen zijn van essentiële betekenis voor de kwaliteit van een compositie. Dé juiste verhoudingen zijn niet langs theoretische weg vast te stellen. Vaak blijkt dat verschillende mensen tot een zelfde waardering komen.
Uit ervaring blijkt dat bepaalde verhoudingen goed zijn, maar niet waarom.
De kracht van een compositie is groter naarmate de maatverhoudingen een sterkere samenhang en hiërarchie vertonen. Het bepalen van de juiste verhoudingen is een kwestie van oefenen, bewust kijken, ervaringen uitwisselen en zelf ontwerpen. Het gaat dus om een samenhangend stelsel van maatverhoudingen.
5.6 Materiaal, textuur, kleur en licht
Van een bouwwerk dat voldoet aan redelijke eisen van welstand mag worden verwacht dat materiaal, textuur, kleur en licht het karakter van het bouwwerk ondersteunen en de ruimtelijke samenhang met de omgeving duidelijk maken.
Door middel van materialen, kleuren en lichtval wordt een bouwwerk uiteindelijk zichtbaar en voelbaar. Bij de keuze van materialen en kleuren zijn in de huidige tijd de technische mogelijkheden vrijwel onbeperkt. Die keuzevrijheid maakt het risico van een onsamenhangend beeld groot. Als de materialen en de kleuren los staan van het ontwerp en daarin geen ondersteunende functie hebben wordt de betekenis ervan toevallig en kan het afbreuk doen aan de zeggingskracht van het bouwwerk. Het gaat dus om een evenwichtige toepassing van materialen, kleuren en lichtval.
Eindverslag inspraak ontwerp 3e wijziging welstandsnota gemeente Montferland
De (ontwerp) welstandsnota 3e wijziging en de daarbij behorende kaart hebben van donderdag 2 juli tot en met woensdag 12 augustus 2015 ter inzage gelegen ten behoeve van inspraak. De ter inzage legging en de inspraakmogelijkheid zijn bekend gemaakt in het huis-aan-huisblad het Montferland Journaal van woensdag 3 juli 2015. Het plan lag in analoge (papieren) vorm ter inzage op het gemeentehuis van Didam. Het plan was ook in digitale vorm (PDF-formaat) te raadplegen via de gemeentelijke website www.montferland.info
Belanghebbenden zijn gedurende de termijn van de terinzagelegging in de gelegenheid gesteld om opmerkingen aan de gemeenteraad kenbaar te maken.
Er zijn zes inspraakreacties ontvangen op het ‘ontwerp 3e wijziging welstandsnota gemeente Montferland’. Vijf inspraakreacties zijn binnen de daarvoor gestelde termijn van zes weken ingediend. Degene die buiten de gestelde termijn is ingediend is wel meegenomen in deze reactienota.
De volgende inspraakreacties zijn ingediend op het ‘ontwerp 3e wijziging welstandsnota gemeente Montferland’.
In het onderstaande zijn de inspraakreacties samengevat en van een reactie voorzien.
Inspraakreacties en gemeentelijk reactie
1. Inspraakreactie de Dorpsraad Kilder, bij brief van 21 juli 2015, ontvangen op 22 juli 2015
De dorpsraad maakt zich grote zorgen omtrent het voornemen om het grootste deel van de gemeente welstandsvrij te maken. Hiermee schaft de gemeente haar enige instrument af om ruimtelijke ontwikkelingen in de typische Montferlandse dorpen te toetsen aan gedragen kwaliteitsnormen. Kwaliteitsnormen die bevorderen dat het woon-, werk- en recreatiegebied Montferland aantrekkelijk is en aantrekkelijk blijft voor bewoners, bedrijven en bezoekers. En die borgen dat het typische dorpskarakter behouden blijft.
Gemeentelijke reactie n.a.v. inspraakreactie van de Dorpsraad Kilder
In het Besluitdocument kerntakendiscussie 2014 heeft de gemeenteraad besloten met het beperken van welstandstoezicht met uitzondering voor binnen de historische kern gelegen bouwwerken. Met de 3e wijziging van de welstandsnota wordt hieraan uitvoering gegeven.
Bovendien willen wij inspelen op het overheersende gevoel van de burger en ondernemer van beknellende regelgeving. Deze welstandsnota sluit aan op deregulering waar de overheid voor staat. Tegelijkertijd is de gemeente er ook van overtuigd dat het geheel welstandsvrij verklaren van het gehele grondgebied van de gemeente Montferland, met uitzondering van de historische kern van ’s-Heerenberg niet aan kwaliteit wordt ingeboet. Eigenaren van panden zijn zich heel goed bewust van wat verbouwingen voor effect hebben op de kwaliteit en waarde van hun panden(en). Daar hoeft een overheidsinstantie hen niet met regels en criteria op te wijzen. Daar ligt een verantwoordelijkheid voor de burger en ondernemer die dat heel goed samen met een architect of aannemer kan oppakken. De veranderingen ten opzichte met de huidige welstandsnota zijn niet zo groot als de dorpsraad nu voor ogen heeft. In de huidige welstandsnota zijn reeds veel gebieden welstandsvrij. Bij bestaande woningen en bedrijven is het welstandsvrije gebied gelegen op meer dan 1 meter respectievelijk 0 meter achter de doorgetrokken voorgevelrooilijn, dit betekent dat bouwwerken in dit gebied niet voorgelegd worden aan de welstandscommissie. Dit geldt niet bij beschermde monumenten en de cultuurhistorische waarden van de kernen. Nieuwe op te richten woningen en bedrijven moesten wel altijd voldoen aan redelijke eisen van welstand. De gebieden Matjeskolk, de Zinderberg en het voormalig sportveld Kilder waren reeds aangewezen als welstandsvrij gebied (zie hiervoor het bijgevoegde schema op pagina 10 waarin is aangegeven hoe het welstandsvrije gebied zich reeds in de loop der jaren heeft ontwikkeld).
In de stadskern van ’s-Heerenberg zijn veel historische structuren en gebouwen bewaard gebleven, ‘s-Heerenberg kent niet voor niets ca. 45 Rijks- en gemeentelijke monumenten. Een belangrijke plek wordt ingenomen door kasteel Huis Bergh. Dit kasteel is als afzonderlijk element nog duidelijk herkenbaar. Het ensemble van Huis, kasteelterrein en omliggende aanleg is een beschermde historische buitenplaats. De historische stad ligt aan de oostzijde van het kasteel en wordt omgeven door de huidige straten ’s-Gravenwal, Walsteeg, Stadswal en Muntwal. De stad is ook nog als zodanig herkenbaar, zij het soms wat gefragmenteerd. Delen van de ommuring met torens zijn nog zichtbaar aan de Muntwal en de Walsteeg, hetzij gerestaureerd of gereconstrueerd. Kenmerkend voor de historische stad zijn de vele gebouwen met een bijzondere functie met vaak een afwijkende uiterlijke verschijningsvorm. Dikwijls hebben deze gebouwen een grotere maat dan de omgeving. Noemenswaardig zijn de Nederlands Hervormde kerk, de Munt, de Pancratiuskerk en het raadhuis aan de markt en het Oude Gasthuis aan het gelijknamige Gasthuisplein. Ook het agrarische verleden is nog aanwezig in de vorm van enkele stadsboerderijen. Gezien het vorenstaande is ervoor gekozen om het huidige welstandsbeleid, het hoogste welstandsniveau, alleen voor dit uitzonderlijk bijzonder gebied niet te wijzigen. Gelet op vorenstaande leidt uw inspraakreactie niet tot wijziging van ons voorgenomen besluit.
2. Inspraakreactie Gelders Genootschap, bij brief van 22 juli 2015, ontvangen op 23 juli 2015
Het Gelders Genootschap maakt zich grote zorgen over de negatieve effecten van het afschaffen van het ruimtelijk kwaliteitsbeleid in Montferland. Door het volledig afschaffen van de welstandszorg, met uitzondering van de historische kern van ’s-Heerenberg geeft de gemeente het instrument uit handen om invloed te kunnen uitoefenen op de ruimtelijke kwaliteit van Montferland. Bovendien gaat er richting burgers en ondernemers geen stimulans meer uit om te letten op de ruimtelijke kwaliteit in de dorpen.
Het nieuwe beleid sluit bovendien niet aan bij de zorgplicht voor kwaliteit die de nieuwe omgevingswet straks bij de gemeente neerlegt. Daarin is voor gemeenten de verplichting opgenomen een Omgevingsvisie op te stellen. Een omgevingsvisie bevat onder andere de hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkeling maar legt ook de kwaliteit van de fysieke leefomgeving vast. Omgevingskwaliteit is een hoofddoel van de nieuwe Omgevingswet. Gemeenten voelen als vanzelfsprekend een zorgplicht op het gebied van omgevingskwaliteit. De nieuwe Omgevingswet bevestigt dit en biedt daar straks nieuwe wettelijke kaders voor. Het is contraproductief om het welstandsbeleid (grotendeels) af te schaffen, terwijl de gemeente straks (voor 2018) aan de slag moet met de verplichte omgevingsvisie. In de Omgevingswet is straks sprake van één gemeentelijke adviescommissie voor de kwaliteit van de leefomgeving. De minimale taak van deze commissie bestaat uit het advies over wijziging van rijksmonumenten, maar de wetgever gaat ervan uit dat gemeenten de verantwoordelijkheid nemen om er een brede commissie voor omgevingskwaliteit van te maken, die ook aspecten van bijvoorbeeld architectuur, landschap, stedenbouw en infrastructuur behandelt. In deze nieuwe 'commissie omgevingskwaliteit' kunnen de huidige welstands- en monumentencommissie of commissies ruimtelijke kwaliteit opgaan met allicht een bredere en meer integrale taak.
Gemeentelijke reactie n.a.v. inspraakreactie Gelders Genootschap
In het Besluitdocument kerntakendiscussie 2014 heeft de gemeenteraad besloten met het beperken van welstandstoezicht met uitzondering voor binnen de historische kern gelegen bouwwerken. De wijziging van de welstandsnota zorgt er voor dat er naast deregulering en kostenbesparing, meer vertrouwen in de burgers en ondernemers wordt getoond. Wij zien niet in waarom er op voorhand er vanuit de burgers en ondernemers geen stimulans aanwezig zou zijn om te letten op de ruimtelijke kwaliteit. Sterker nog, door de burger/ ondernemer het vertrouwen te geven zal er een vorm van zelfregulering ontstaan. Waarom zou een bouwer die zijn eigen woning wil bouwen geen kwaliteit willen leveren? Naast de eigen inbreng van de bouwer, worden bepaalde bouwplannen voornamelijk al met een deskundige bijvoorbeeld een architect voorbereid en uitgewerkt. Dit onderstreept u tevens in uw jaarverslag over het jaar 2014. U geeft aan dat er 133 plannen zijn behandeld, vaak in aanwezigheid van de aanvrager of ontwerper. Van deze plannen werd het overgrote merendeel 92% door u direct voorzien van een positief advies. Voor slechts een zeer beperkt deel 8% was een wijziging noodzakelijk om aan het beleid te voldoen. Dit wil nog niet zeggen dat deze 8% buitensporig afbreuk doet aan de ruimtelijke kwaliteit van een gebied. De voltallige commissie behandelde in totaal slechts 1 plan, dit betrof een stedenbouwkundige ontwikkeling. Verder is er voor één plan een gecombineerd welstands- en monumentenadvies uitgebracht. In het jaar 2013 zijn 107 plannen voorgelegd, van deze plannen werden er 88% positief afgehandeld voor slechts 8% was een wijziging nodig. De voltallige commissie kreeg in totaal 5 plannen voorgelegd, 3 in een vooroverleg en 2 definitieve aanvragen. Dit betroffen voornamelijk grote ruimtelijke/stedenbouwkundige ontwikkelingen. Tevens werden voor 5 plannen een gecombineerd welstands- en monumentenadvies uitgebracht. Kortom: een negatief welstandsadvies is dus zeldzaam. Uw inspraakreactie leidt niet tot wijziging van het voorgenomen besluit.
Het antwoord op uw vraag is dat met het ontwerp 3e wijziging welstandsnota gemeente Montferland niet vooruitgelopen wordt op de Omgevingswet die naar verwachting op zijn vroegst in 2018 in werking treedt. Bovendien kan het dan geldende welstandsbeleid zeer waarschijnlijk worden overgenomen in de dan op te stellen omgevingsvisie.
3. Inspraakreactie BNA Gelre (Brancheorganisatie van Nederlandse Architecten), bij brief van 31 juli 2015, ontvangen op 3 augustus 2015
De kwaliteit van de gebouwde omgeving komt onder druk te staan: in Nederland kan iedereen een vergunning voor een bouwplan aanvragen. Onafhankelijke welstandscommissies zijn bij uitstek gekwalificeerd om plannen op een kwalitatief goede, onderbouwde en objectieve wijze aan redelijke eisen van welstand te toetsen gebaseerd op het beleid zoals vastgelegd in een gemeentelijke welstandsnota. Door in de welstandsnota het grootste deel van de gemeente Montferland welstandsvrij te verklaren wordt een substantieel deel van de bouwplannen onttrokken aan welstandstoezicht.
Het welstandsbeleid laat nadrukkelijk ruimte om gradaties aan te brengen in de mate van welstandstoezicht, door gebieden aan te wijzen waar meer of juist minder criteria van toepassing zijn. Het voorstel zoals dat er nu ligt mist elke mogelijke nuance. Het gaat daarmee voorbij aan alle bestaande ruimtelijke kwaliteit en karakteristieken van het mooie Montferland.
De regelgeving rond vergunningvrij bouwen is de laatste jaren sterk versoepeld: voor heel veel gevallen is de regeldruk enorm afgenomen. Burgers hoeven voor de meest voorkomende verbouwingen zoals dakkapellen en uitbouwen vaak al niet meer langs Welstand. Grotere bouwplannen vallen nog wel onder de vergunningsplicht. Het is volgens de BNA terecht en een aanwinst voor de gemeente dat een onafhankelijke welstandscommissie deze bouwplannen die grote impact hebben op de leefomgeving op een kwalitatief goede, onderbouwde en objectieve wijze aan redelijke eisen van welstand toetst.
Gemeentelijke reactie n.a.v. inspraakreactie BNA Gelre (Brancheorganisatie van Nederlandse Architecten)
In het Besluitdocument kerntakendiscussie 2014 heeft de gemeenteraad besloten met het beperken van welstandstoezicht met uitzondering voor binnen de historische kern gelegen bouwwerken. Met de 3e wijziging van de welstandsnota wordt hieraan uitvoering gegeven. Bovendien willen wij inspelen op het overheersende gevoel van de burger en ondernemer van beknellende regelgeving. Deze welstandsnota sluit aan op deregulering waar de overheid voor staat. Tegelijkertijd is de gemeente er ook van overtuigd dat met het geheel welstandsvrij verklaren van het gehele grondgebied van de gemeente Montferland, met uitzondering van de historische kern van ’s-Heerenberg niet aan kwaliteit wordt ingeboet. Eigenaren zijn zich heel goed bewust van wat verbouwingen voor effect hebben op de kwaliteit en waarde van hun pand(en). Daar hoeft een overheidsinstantie hen niet met regels en criteria op te wijzen. Daar ligt een verantwoordelijkheid voor de burger en ondernemer die dat heel goed samen met een architect of aannemer kan oppakken. De veranderingen ten opzichte van de huidige welstandsnota zijn niet zo groot als de BNA nu voor ogen heeft. In de huidige welstandsnota zijn reeds veel gebieden welstandsvrij. Bij bestaande woningen en bedrijven is het welstandsvrije gebied gelegen op meer dan 1 meter respectievelijk 0 meter achter de doorgetrokken voorgevelrooilijn, dit betekent dat bouwwerken in dit gebied niet voorgelegd worden aan de welstandscommissie. Dit geldt niet bij beschermde monumenten en de cultuurhistorische waarden van de kernen. Nieuw op te richten woningen en bedrijven moesten altijd voldoen aan redelijke eisen van welstand. De gebieden Matjeskolk, de Zinderberg en het voormalig sportveld Kilder waren reeds aangewezen als welstandsvrij gebied (zie hiervoor het bijgevoegde schema op pagina 10 waarin is aangegeven hoe het welstandsvrije gebied zich reeds in de loop der jaren heeft ontwikkeld). In deze periode zijn er geen klachten/ bezwaren ingediend tegen verleende vergunningen met betrekking tot welstand gerealiseerde bouwwerken en het is tot op heden ons niet gebleken dat de huidige welstandsvrije gebieden de beleving van de beeldkwaliteit buitensporig nadelig heeft beïnvloed.
4. Inspraakreactie Dorpsraad Zeddam, bij brief van 12 augustus 2015, ontvangen op 13 augustus 2015
Het welstandsvrij maken van de gehele gemeente (met uitzondering van de historische kern van 's-Heerenberg) baart ons grote zorgen m.b.t. de ruimtelijke kwaliteit. Onze zorg is gebaseerd op de volgende zaken: in de kern van het dorp (aan de 's-Heerenbergseweg) is een appartementencomplex gerealiseerd dat qua schaal/massa niet aansluit bij de overige bebouwing en het dorpskarakter. Het plan voor een tweede, te massaal, appartementencomplex aan de 's-Heerenbergseweg is op het laatste moment niet door gegaan.
De dorpsraad vraagt zich af welke, onafhankelijke partij, straks nog tegenspel biedt aan, met name, projectontwikkelaars die in betere tijden ongetwijfeld nieuwe pogingen doen om een verworven terrein vol te proppen met bebouwing zonder zich al te veel te bekommeren om de kwaliteit van de(leef) omgeving. Zeker nu er geen beeldkwaliteitsplannen meer worden gemaakt en de reeds gemaakte beeldkwaliteitsplannen buiten werking worden gesteld, achten wij de kans bijzonder groot dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de gebouwde omgeving en leefbaarheid. Bovendien is het buiten werking stellen van bestaande beeldkwaliteitsplannen een onverantwoorde geld- en energieverspilling.
Gemeentelijke reactie n.a.v. inspraakreactie Dorpsraad Zeddam
In het Besluitdocument kerntakendiscussie 2014 heeft de gemeenteraad besloten met het beperken van welstandstoezicht met uitzondering voor binnen de historische kern gelegen bouwwerken. Met de 3e wijziging van de welstandsnota wordt hieraan uitvoering gegeven. Bovendien willen wij inspelen op het overheersende gevoel van de burger en ondernemer van beknellende regelgeving. Deze welstandsnota sluit aan op deregulering waar de overheid voor staat. Tegelijkertijd is de gemeente er ook van overtuigd dat met het geheel welstandsvrij verklaren van het gehele grondgebied van de gemeente Montferland, met uitzondering van de historische kern van ’s-Heerenberg niet aan kwaliteit wordt ingeboet. Eigenaren zijn zich heel goed bewust van wat verbouwingen voor effect hebben op de kwaliteit en waarde van hun pand(en). Daar hoeft een overheidsinstantie hen niet met regels en criteria op te wijzen. Daar ligt een verantwoordelijkheid voor de burger en ondernemer die dat heel goed samen met een architect of aannemer kan oppakken. De veranderingen ten opzichte van de huidige welstandsnota zijn niet zo groot als de dorpsraad nu voor ogen heeft. In de huidige welstandsnota zijn reeds veel gebieden welstandsvrij. Bij bestaande woningen en bedrijven is het welstandsvrije gebied gelegen op meer dan 1 meter respectievelijk 0 meter achter de doorgetrokken voorgevelrooilijn, dit betekent dat bouwwerken in dit gebied niet voorgelegd worden aan de welstandscommissie. Dit geldt niet bij beschermde monumenten en de cultuurhistorische waarden van de kernen. Nieuw op te richten woningen en bedrijven moesten wel altijd voldoen aan redelijke eisen van welstand. De gebieden Matjeskolk, de Zinderberg en het voormalig sportveld Kilder waren reeds aangewezen als welstandsvrij gebied (zie hiervoor het bijgevoegde schema op pagina 10 waarin is aangegeven hoe het welstandsvrije gebied zich reeds in de loop der jaren heeft ontwikkeld).
Beperking van het welstandstoezicht sluit ook aan bij de (landelijke) trend om meer verantwoordelijkheid bij de burger en ondernemer te leggen. Het vertrouwen is erop gericht dat men zelf rekening zal houden met de beeldkwaliteit van de omgeving c.q. het straatbeeld. Zij kunnen het uiterlijk, de materialen en de kleur van het bouwplan zelf bepalen. Dit uiteraard binnen de grenzen van een bestemmingsplan. In het bestemmingsplan worden de ruimtelijke kaders zoals gebruik, situering (bouwvlak), maatvoering (goot- en bouwhoogte) van bouwwerken gewaarborgd, de raad is ook bevoegd om bestemmingsplannen vast te stellen.
5. Inspraakreactie Stokkums belang, bij brief van 11 augustus 2015 ontvangen op 13 augustus 2015
Als dorpsraad hebben wij ernstige bezwaren tegen uw voornemen om het grootste deel van de gemeente welstandsvrij te maken. Hiermee schaft de gemeente haar enige instrument af om ruimtelijke ontwikkelingen in de typische Montferlandse dorpen te toetsen aan gedragen kwaliteitsnormen. Kwaliteitsnormen die bevorderen dat het woon, werk en recreatiegebied Montferland aantrekkelijk is en aantrekkelijk blijft voor bewoners, bedrijven en bezoekers. Kwaliteitsnormen die bovendien borgen dat het typische dorps- en landschappelijk karakter behouden blijft.
Het waardevolle karakter van het Montferland wordt in belangrijke mate bepaald door de heuvels, het rijke bos, de open agrarische gronden in combinatie met dorpen met een fraaie uitstraling. Dit landschap zou moeten kunnen rekenen op een kwaliteitstoetsing van een orgaan dat gedeelde waarden erkent en weet te stimuleren. Die verantwoordelijkheid kan wat ons betreft niet bij de bewoner zelf liggen. Bewoners missen vaak het overzicht van het geheel en ontberen een visie op en kennis van de beeldkwaliteit van de streek. Daarbij zal hun eigen belang altijd voorrang krijgen op het belang van het geheel.
Wij vinden dat deze toets op welstand moet blijven bestaan. Alleen voor een specifiek gebied, de historische binnenstad van 's-Heerenberg, dat u kenmerkt als 'een gebied met bijzondere cultuurhistorische, architectonische, landschappelijke en stedenbouwkundige karakteristieken' blijft de welstandstoets in stand. Hiermee geeft u feitelijk aan dat u voor de overige dorpen deze waarden niet of minder van belang vindt. Hier hebben wij grote moeite mee.
Als dorpsraad denken we graag met u mee over een moderne manier om het welstandsbeleid vorm te geven; een innovatief welstandstoezicht dat recht doet aan uw voornemen onnodige regels af te schaffen, administratieve lastendruk te voorkomen en uitgaat van de eigen verantwoordelijkheid van de initiatiefnemer/ inwoner. Een innovatieve toets op welstand dient in onze ogen in ieder geval te waken op "streekeigen" bouwen, toepassen van de juiste dakvorm, (gevel)verhoudingen, inpassing in straatbeeld/ landschap en materialisering voor zowel de hoofdkernen als omliggende dorpen.
Uw voornemen om de welstandwet (welstandsbeleid) niet meer van toepassing te laten zijn op ons dorp (en onze buurdorpen) baart ons echter grote zorg; wij proberen juist om gezamenlijk over de individuele grenzen heen te kijken en ontwikkelingen te stimuleren in het belang van ons dorp en de gemeente Montferland. Wij vragen u met klem de welstandswet in stand te houden en het voorgenomen besluit niet van kracht te laten worden.
Gemeentelijke reactie n.a.v. inspraakreactie Stokkums belang
In het Besluitdocument kerntakendiscussie 2014 heeft de gemeenteraad besloten met het beperken van welstandstoezicht met uitzondering voor binnen de historische kern gelegen bouwwerken. Met de 3e wijziging van de welstandsnota wordt hieraan uitvoering gegeven. Bovendien willen wij inspelen op het overheersende gevoel van de burger en ondernemer van beknellende regelgeving. Deze welstandsnota sluit aan op deregulering waar de overheid voor staat. Tegelijkertijd is de gemeente er ook van overtuigd dat met het geheel welstandsvrij verklaren van het gehele grondgebied van de gemeente Montferland, met uitzondering van de historische kern van ’s-Heerenberg niet aan kwaliteit wordt ingeboet. Eigenaren zijn zich heel goed bewust van wat verbouwingen voor effect hebben op de kwaliteit en waarde van hun pand(en). Daar hoeft een overheidsinstantie hen niet met regels en criteria op te wijzen. Daar ligt een verantwoordelijkheid voor de burger en ondernemer die dat heel goed samen met een architect of aannemer kan oppakken. De veranderingen ten opzichte van de huidige welstandsnota zijn niet zo Groot als Stokkums Belang nu voor ogen heeft. In de huidige welstandsnota zijn reeds veel gebieden welstandsvrij. Bij bestaande woningen en bedrijven is het welstandsvrije gebied gelegen op meer dan 1 meter respectievelijk 0 meter achter de doorgetrokken voorgevelrooilijn, dit betekent dat bouwwerken in dit gebied niet voorgelegd worden aan de welstandscommissie. Dit geldt niet bij beschermde monumenten en de cultuurhistorische waarden van de kernen. Nieuw op te richten woningen en bedrijven moesten wel altijd voldoen aan redelijke eisen van welstand. De gebieden Matjeskolk, de Zinderberg en het voormalig sportveld Kilder waren reeds aangewezen als welstandsvrij gebied (zie hiervoor het bijgevoegde schema op pagina 10 waarin is aangegeven hoe het welstandsvrije gebied zich reeds in de loop der jaren heeft ontwikkeld). Beperking van het welstandstoezicht sluit ook aan bij de (landelijke) trend om meer verantwoordelijkheid bij de burger en ondernemer te leggen. Het vertrouwen is erop gericht dat men zelf rekening zal houden met de beeldkwaliteit van de omgeving c.q. het straatbeeld. Zij kunnen het uiterlijk, de materialen en de kleur van het bouwplan zelf bepalen. Dit uiteraard binnen de grenzen van een bestemmingsplan. In het bestemmingsplan worden de ruimtelijke kaders zoals gebruik, situering (bouwvlak), maatvoering (goot- en bouwhoogte) van bouwwerken gewaarborgd, de raad is ook bevoegd om bestemmingsplannen vast te stellen.
In de stadskern van ’s-Heerenberg zijn veel historische structuren en gebouwen bewaard gebleven, ‘s-Heerenberg kent niet voor niets ca. 45 Rijks- en gemeentelijke monumenten. Een belangrijke plek wordt ingenomen door kasteel Huis Bergh. Dit kasteel is als afzonderlijk element nog duidelijk herkenbaar. Het ensemble van Huis, kasteelterrein en omliggende aanleg is een beschermde historische buitenplaats. De historische stad ligt aan de oostzijde van het kasteel en wordt omgeven door de huidige straten ’s-Gravenwal, Walsteeg, Stadswal en Muntwal. De stad is ook nog als zodanig herkenbaar, zij het soms wat gefragmenteerd. Delen van de ommuring met torens zijn nog zichtbaar aan de Muntwal en de Walsteeg, hetzij gerestaureerd of gereconstrueerd. Kenmerkend voor de historische stad zijn de vele gebouwen met een bijzondere functie met vaak een afwijkende uiterlijke verschijningsvorm. Dikwijls hebben deze gebouwen een grotere maat dan de omgeving. Noemenswaardig zijn de Nederlands Hervormde kerk, de Munt, de Pancratiuskerk en het raadhuis aan de markt en het Oude Gasthuis aan het gelijknamige Gasthuisplein. Ook het agrarische verleden is nog aanwezig in de vorm van enkele stadsboerderijen. Gezien het vorenstaande is ervoor gekozen om het huidige welstandsbeleid, het hoogste welstandsniveau, alleen voor dit uitzonderlijk bijzonder gebied niet te wijzigen. Gelet op vorenstaande leidt uw inspraakreactie niet tot wijziging van ons voorgenomen besluit.
6. Inspraakreactie Dorpsraad Beek en Loerbeek, ontvangen per email op 23 augustus 2015 (niet binnen de termijn)
Gemeentelijke reactie n.a.v. inspraakreactie Dorpsraad Beek en Loerbeek
De wijziging van de welstandsnota zorgt er voor dat er naast deregulering en kostenbesparing, meer vertrouwen in de burgers en ondernemers wordt getoond.
Wij kunnen zien dat bepaalde bouwplannen voornamelijk al met een deskundige bijvoorbeeld een architect naast inbreng van de bouwer worden voorbereid en uitgewerkt. Dit blijkt ook uit het jaarverslag van het Gelders Genootschap (welstandscommissie). In 2014 zijn er in totaal 133 plannen behandeld, vaak in aanwezigheid van de aanvrager of ontwerper. Van deze plannen werd het overgrote merendeel 92% direct voorzien van een positief advies. Voor slechts een zeer beperkt deel van de plannen (8%) was een wijziging noodzakelijk om aan het beleid te voldoen. Dit wil nog niet zeggen dat deze 8% buitensporig afbreuk doet aan de ruimtelijke kwaliteit van een gebied. De voltallige commissie behandelde in totaal slechts 1 plan, dit betrof een stedenbouwkundige ontwikkeling. Verder is er voor één plan een gecombineerd welstands- en monumentenadvies uitgebracht. In het jaar 2013 zijn 107 plannen voorgelegd, van deze plannen werden er 88% ter plekke positief afgehandeld voor slechts 8% was een wijziging nodig. De voltallige commissie kreeg in totaal 5 plannen voorgelegd, 3 in een vooroverleg en 2 definitieve aanvragen. Dit betroffen voornamelijk grote ruimtelijke/stedenbouwkundige ontwikkelingen. Tevens werden voor 5 plannen een gecombineerd welstands- en monumentenadvies uitgebracht. Op grond van het vorenstaande komen wij tot de conclusie dat het overgrote merendeel van de bouwplannen voldoet. Een negatief welstandsadvies is dus zeldzaam. Wij hebben daarom voldoende vertrouwen in de burger/ ondernemer in het leveren van kwaliteit. Vanaf november 2008 heeft de gemeente Montferland een ruim welstandsvrij gebied (zie hiervoor het schema op pagina 10 welstandsvrij gebied in loop der jaren). In deze periode zijn er geen klachten/ bezwaren ingediend tegen verleende vergunningen met betrekking tot welstand gerealiseerde bouwwerken. Tot op heden ons niet gebleken dat de huidige welstandsvrije gebieden de beleving van de beeldkwaliteit buitensporig nadelig heeft beïnvloed.
In de huidige welstandsnota is in detail aangegeven waaraan bijvoorbeeld woningen dienen te voldoen. De bouwplannen worden door de welstandscommissie getoetst op de welstandscriteria, hierbij wordt het volgende beoordeeld: situering, vorm en massa, gevelindeling en kleuren, materialen en details. Bij de 3e wijziging welstandsnota wordt dit niet meer getoetst indien een plan is gelegen in een welstandsvrij gebied.
OVERZICHT WIJZIGING WELSTANDSVRIJ GEBIED IN LOOP DER JAREN