| Organisatie | Wijk bij Duurstede |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Handboek Inrichting Openbare Ruimte 2021 |
| Citeertitel | Handboek Inrichting Openbare Ruimte 2021 |
| Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
| Onderwerp | ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer |
| Eigen onderwerp | |
| Externe bijlage | Handboek Openbare Ruimte |
Geen
Onbekend
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 06-08-2021 | nieuwe regeling | 20-07-2021 | 20210573 |
Voor u ligt het handboek openbare ruimte van de gemeente Wijk bij Duurstede. Dit handboek schept randvoorwaarden voor de inrichting en verzekert daarmee het toekomstige beheer van de openbare ruimte. De essentie van dit handboek is dat het aandachtspunten benoemt die belangrijk zijn voor een goed functionerende en onderhoudbare openbare ruimte, maar alleen daar waar nodig specifieke Wijkse oplossingen voorschrijft.
Dit handboek openbare ruimte is door het college vastgesteld en vormt een bindende leidraad. In overleg met team Beheer Openbare Ruimte kan, indien goed gemotiveerd, worden afgeweken van de richtlijnen. Het handboek wordt aangepast indien daar aanleiding toe is. Gedurende de komende jaren zal de inhoud wijzigen in nieuwe versies op basis van nieuwe inzichten en innovaties op het gebied van beheer openbare ruimte. Vraag daarom altijd de laatste versie op.
De inleiding beschrijft kort de doelstelling, de positie van, en de gedachte achter het handboek. Het tweede deel beschrijft de algemene bepalingen, begrippen en verantwoordelijkheden voor projecten in de openbare ruimte. In Werkwijze en processen staan de processen beschreven die de initiatiefnemer moet volgen om alle fasen van een planontwikkeling op een correcte manier te doorlopen. De richtlijnen zijn de vinden in het laatste deel, deze richtlijnen dient de initiatiefnemer te hanteren voor de door hem/haar te vervaardigen producten.
We willen een kwalitatief goede openbare ruimte, met een inrichting die is afgestemd op de verschillende functies en die we goed in stand kunnen houden. De kwaliteit van de openbare ruimte is gebaat bij samenwerking en onderlinge afstemming tussen alle vakgebieden die zich bezighouden met ontwikkeling, (her)inrichting en beheer. Zowel bij nieuwe aanleg als herstructurering van de bestaande omgeving moeten we daarvoor de juiste randvoorwaarden creëren.
Dit handboek inrichting openbare ruimte (HIOR) schept randvoorwaarden en geeft richtlijnen voor de inrichting en verzekert daarmee het toekomstige beheer van de openbare ruimte. Het gaat om de openbare ruimte die in beheer komt van de gemeente zoals beschreven in hoofdstuk
2. Dit handboek openbare ruimte is initieel door het college vastgesteld en vormt een bindende leidraad en is het uitgangspunt bij overeenkomsten met externe partijen. Gedurende de komende jaren zal de inhoud wijzigen in nieuwe versies op basis van nieuwe inzichten en innovaties op het gebied van beheer openbare ruimte, deze worden door de directie vastgesteld.
Wanneer de in dit handboek gehanteerde eisen, voorwaarden, maten of andere uitgangspunten afwijken van de genoemde landelijke normen, richtlijnen of bepalingen, dan prevaleert het voorliggend handboek.
Ontwerpen blijft altijd maatwerk. Het is mogelijk dat zich een situatie voordoet, waarbij gegronde redenen zijn om van de richtlijnen af te wijken. In overleg met team Beheer Openbare Ruimte kan, indien goed gemotiveerd, worden afgeweken van de richtlijnen. Deze richtlijnen beschrijven de basiskwaliteit van de openbare ruimte en bij het opplussen van de openbare ruimte moeten de extra “beheer” kosten onderbouwd worden. Deze onderbouwing vormt de basis om ook extra budget te reserveren om de extra kwaliteit ook in de toekomst te kunnen waarborgen.
Bij het opstellen van dit nieuwe handboek werkten team Beheer Openbare Ruimte (BOR) en het projectmanagement bureau (PMB) nauw samen. Daarnaast hebben team leefomgeving (LFO) en team samenleving input geleverd. De openbare ruimte is constant in ontwikkeling net als de kaders die zijn gesteld ten aanzien van het ontwerp. De richtlijnen zijn dynamisch vormgegeven. Dit betekent dat deze van tijd tot tijd worden herzien.
Over het handboek openbare ruimte
De feitelijke inhoud van het HIOR wordt gevormd door een uitgebreide set aan (technische) richtlijnen. Deze zijn opgenomen in hoofdstuk 4. Elke richtlijn volgt de structuur van “het wat” – het “waarom” – en het “hoe”.
Alle richtlijnen zijn uitgewerkt naar 3 niveaus; “het wat”, “het waarom” en“het hoe”
De essentie hierachter is dat het HIOR aandachtspunten benoemt die belangrijk zijn voor een goed functionerende en onderhoudbare openbare ruimte. En alleen daar waar nodig specifieke Wijkse oplossingen voorschrijft. In het HIOR is een nadrukkelijke koppeling gemaakt met het ruimtelijke beleid en ambities rond bijvoorbeeld participatie, gezondheid en klimaatadaptatie. Het HIOR benoemt in de eerste plaats wat het aandachtspunt is en de motivatie waarom dat zo belangrijk is (het wat en waarom). Initiatiefnemers en plannenmakers worden uitgenodigd creatief mee te denken over ruimtelijke en/of technische oplossingen om bij te dragen aan de ambities. Soms worden echter aanvullende concrete inhoudelijke en/of procesmatige eisen genoemd (het hoe). Bij diverse richtlijnen wordt daarvoor doorverwezen naar meer gedetailleerde normen, richtlijnen of illustraties.
Alle richtlijnen zijn opgehangen aan specifieke projectfases
Iedere richtlijn is gekoppeld aan een specifieke fase in het proces van de (her)ontwikkeling van de openbare ruimte zoals beschreven in paragraaf
2.2. Op deze manier geeft het HIOR een praktische handreiking voor de begeleiding van een (her)inrichtingsproject in de openbare ruimte.
2. Algemene bepalingen en begrippen
Voor elk project wijst de gemeente een projectmanager of projectleider aan. De projectmanager of -leider is verantwoordelijk voor het totale project, vanaf de initiatieffase tot en met de afrondingsfase. De beheeradviseurs zijn verantwoordelijk voor hun (technische) inbreng. Alle verzoeken, adviezen en afspraken worden schriftelijk vastgelegd.
Het projectmanagement bureau (PMB) van team EPV is belast met de realisatie van grotere ruimtelijke projecten. Team Beheer Openbare Ruimte (BOR) voert de kleinere en grotere vervangingsprojecten uit. Team BOR is verantwoordelijk voor het in stand houden en vervangen van de openbare ruimte en openbare voorzieningen en voert hierop directie en toezicht.
Onder "openbare ruimte" wordt verstaan de niet uitgegeven gronden (in eigendom van de gemeente) en uitgegeven grond dat vrij toegankelijk is voor bewoners c.q. gebruikers.
Onder "initiatiefnemer" wordt elke partij verstaan die werken in de openbare ruimte ontwikkelt en/of realiseert. Dit kan zowel een gemeentelijke instelling als een particuliere instelling zijn.
Met een project worden in dit HIOR alle civiel- en cultuurtechnische activiteiten van enige omvang in de openbare ruimte bedoeld. Een deel van de reguliere (onderhouds)werkzaamheden kunnen als een project beschouwd worden, bijvoorbeeld de herinrichting van een straat.
In dit HIOR worden de volgende projectfasen onderscheiden:
Bovenstaande fasering en de beschrijving zijn gebaseerd op de huidige werkwijze. Afhankelijk van de grootte en de omvang van het betreffende project zullen alle activiteiten en elke fase doorlopen worden dan wel worden fases gecomprimeerd.
Bij de realisatie van een project kunnen vergunningen en/of onderzoeken nodig zijn. De initiatiefnemer dient alle voor de werkzaamheden benodigde vergunningen aan te vragen. De initiatiefnemer dient er rekening mee te houden dat voor het verkrijgen van sommige vergunningen lange termijnen gelden. Afhankelijk van het type vergunning kan het noodzakelijk zijn dat het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad een besluit moeten nemen. Daarnaast kunnen in vergunningen beperkingen worden opgelegd ten aanzien van bijvoorbeeld de geldigheid van de vergunning.
De initiatiefnemer is zelf verantwoordelijk voor het verkrijgen van een overzicht van de benodigde vergunningen en besluiten. Op de site www.omgevingsloket.nl is een snelle check mogelijk voor de vergunningen waar de gemeente bevoegd gezag is.
Team Beheer Openbare Ruimte (BOR) is naast beheerder deels inrichter van de openbare ruimte. Ook stelt Team BOR voor verschillende onderwerpen (mede) het beleid op. Vanuit haar beleid- en beheertaken stelt Team BOR voorwaarden waaraan de inrichting van de openbare ruimte moet voldoen.
De gemeente toetst de plannen vanuit haar verantwoordelijkheid voor de inrichting en het beheer van de openbare ruimte aan dit handboek. De verantwoordelijkheid voor het ontwerp (inclusief berekeningen) en de realisatie blijft bij de marktpartij die als initiatiefnemer van het project optreedt. De gemeente ondertekent bestek en tekeningen voor akkoord. Dit laat de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de initiatiefnemer voor een goede en deugdelijk voorbereiding en uitvoering van het werk onverlet.
In het volgende overzicht wordt weergeven hoe BOR en PMB met elkaar samenwerken (het interne proces) in een project.
In het volgende overzicht staat beschreven welke stappen de initiatiefnemer en de gemeente, team BOR met elkaar doorlopen in een project.
In dit deel van het handboek zijn de richtlijnen opgenomen die we als gemeente stellen ten aanzien van de inrichting (het ontwerp), het beheer en de materialen van de openbare ruimte. Er wordt zo min mogelijk voorgeschreven welke materialen worden gebruikt, maar vooral welke minimale eisen aan het materiaal worden gesteld met betrekking tot de functie.
In dit hoofdstuk is een uitgebreide set richtlijnen opgenomen. Deze zijn gecategoriseerd naar elf fysieke onderdelen van de openbare ruimte. Elke richtlijn volgt de structuur van “het wat” – het “waarom” – en het “hoe”.
In het HIOR leggen we uit wat onze zorg- en aandachtspunten zijn en motiveren we waarom we voor sommige opgaven voor gestandaardiseerde Wijkse oplossingen kiezen. De richtlijnen in het HIOR zijn hiervoor uitgewerkt naar de drie niveaus van het “wat, het waarom en het hoe”.
Wat In een gebiedende wijze beschrijven we in de eerste plaats WAT de gemeente Wijk bij Duurstede zo belangrijk vindt: waar we aandacht voor vragen. De “wat-vraag” is zo beschreven dat het initiatiefnemers, ontwerpers en planvoorbereiders vraagt om met een concrete actie te komen. Dit doen we in "Twitterteksten“.
Waarom De wat-vragen worden op een tweede niveau “van het WAAROM” nader toegelicht. We motiveren hier waarom er aandacht wordt gevraagd voor een bepaald onderwerp. Het kan gaan om een beknopte toelichting van vastgestelde Wijkse beleidsuitgangspunten of landelijk beleid. Ook kan het gaan om een uitleg waarom bepaalde oplossingen naar ervaring van de gemeente in de praktijk niet goed werken. Indien er gestandaardiseerde oplossingen worden beschreven wordt bij ‘het waarom’ ook beschreven waarom er voor deze oplossing wordt gekozen.
Hoe Op het derde niveau “van het hoe” volgen tot slot de meer gedetailleerde toelichtingen van mogelijke oplossingen en te volgen werkwijzen. Bij veel van deze toelichtingen zijn verwijzingen opgenomen naar afzonderlijke bijlagen, met bijvoorbeeld profieltekeningen, standaardoplossingen, illustraties, sortiments- lijsten, bestaande beleidsnota's en zelfstandig te lezen bijlagen.
In dit HIOR worden de volgende projectfasen onderscheiden:
Elke fase heeft een eigen betekenis en die verband heeft met besluitvorming, overdracht tussen gemeentelijke diensten, vergunningen en externe communicatie.
Richtlijnenoverzicht civiele kunstwerken
Richtlijnenoverzicht integraal
Richtlijnenoverzicht kabels en leidingen
Richtlijnenoverzicht openbare verlichting
Richtlijnenoverzicht riolering
Richtlijnenoverzicht speelvoorzieningen
Richtlijnenoverzicht straatmeubilair
In dit hoofdstuk is een uitgebreide set aan detailtekening opgenomen. Deze tekeningen zijn door de gemeente Tilburg, gemeente Nijmegen en stadswerk072 vervaardigd en met hun toestemming gebruikt. Op pagina 227 staat de bronvermelding per tekening.
De detailtekeningen zijn gecategoriseerd naar verschillende fysieke onderdelen van de openbare ruimte, te weten:
Indicatie per boomgrootte van verwachte levensduur en te hanteren plantafstanden bij bomen en objecten | |||