| Organisatie | Lingewaard |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Beleidsregel van de gemeenteraad van de gemeente Lingewaard houdende regels omtrent sport |
| Citeertitel | Sportbeleid Gemeente Lingewaard “Goed in beweging” 2021 en verder |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | algemeen |
| Eigen onderwerp |
Geen
Onbekend
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 15-04-2021 | nieuwe regeling | 01-04-2021 |
Wat is de rol van de gemeente:
De rol van de gemeente: in de brede samenwerking met alle partners, voeren we samen de regie, waarbij de gemeente een specifieke rol heeft bijvoorbeeld ten aanzien van: kennis, ervaring, communicatie, facilitering, inrichting openbare ruimte etc. Integrale bestuurlijke betrokkenheid is belangrijk.
1.1 IN LINGEWAARD WILLEN WE DAT IEDEREEN PLEZIER IN SPORT EN BEWEGEN KAN HEBBEN
Bovenstaande is het uitgangspunt geweest bij de realisatie van het Lingewaards Sportakkoord. Initiatief voor het lokale sportakkoord werd genomen door Lingewaard Sport! 1 De gemeente heeft als belangrijke partner hieraan meegewerkt. Het akkoord is in oktober 2019 ondertekend door 58 lokale partners met een sport, welzijns-, onderwijs, zorg of overheidsachtergrond.
De gemeentelijke sportnota “Meedoen is belangrijker dan winnen”, was van toepassing op de periode 2016 tot en met 2019. Gezien de ontwikkelingen om te komen tot het lokale sportakkoord, is het beleid verlengd met een jaar. Nu is het tijd om het gemeentelijke sportbeleid te actualiseren. Met deze sportnota bouwen we verder op de fundamenten die zijn gelegd in het lokale sportakkoord. De ambities en acties zijn actueel. Grote koerswijzigingen zijn daarom niet nodig. Samen met een heel betrokken
werkveld van sportcoaches, Lingewaard Sport! En vele sportaanbieders (en aanverwanten) is er een mooie beweging gaande. Vandaar de titel voor het sportbeleid in de komende jaren “Goed in Beweging”. We scherpen ons beleid nu aan en beschrijven welke onderdelen uit het lokale sportakkoord extra aandacht nodig hebben vanuit gemeentelijk oogpunt, wat de rol van de gemeente is in de brede samenwerking met alle partners en hoe de samenwerking op bestuurlijk niveau gedragen wordt. Hiermee wordt ook voldaan aan dat wat beschreven staat in het CollegeUitvoeringsProgramma.
TRENDS EN ONTWIKKELINGEN WAAR WE MEE TE MAKEN HEBBEN
De demografische ontwikkeling zorgt voor andere of nieuwe sportbehoeften, individueel sporten en bewegen in de openbare ruimte is in opkomst en concurrentie in het aanbod is groot. Er zijn meer sportkeuzes, maar ook andere vrijetijdsbestedingen. Verenigingen zijn wel nog steeds een belangrijke hoeksteen van onze maatschappij. Samenwerking is dus van belang om een gezonde toekomst als vereniging tegemoet te gaan.
Voorzieningen worden gebundeld in (duurzame) multifunctionele accommodaties, ook komt de openbare ruimte meer dan voorheen in beeld als locatie voor sport en bewegen. De gemeente faciliteert waar mogelijk sport en bewegen en doet daarbij een beroep op zelfwerkzaamheid van de inwoner. Dit vraagt om sportaanbieders die oog hebben voor veranderingen en zich actief inzetten voor een bijdrage aan maatschappelijke doelen.
Covid-19 heeft veel impact op de sportsector. Veranderingen van de financiële situatie van aanbieders, ledenaantallen, sportbehoefte en gebruik van accommodaties zullen in de komende periode duidelijker worden. In het coronaherstelplan wordt hier aandacht aan besteed. Dat sport en bewegen een rol spelen ook bij het herstel na corona, is duidelijk. In de notitie ‘Trends en ontwikkelingen’ staan de trends en ontwikkelingen die van toepassing zijn op het sportbeleid van de gemeente Lingewaard uitgebreid beschreven.
Naast deze algemene ontwikkelingen waarmee we rekening houden, zijn ook de volgende zaken specifiek van belang voor het Lingewaardse beleid:
1.4 DE KADERS WAARBINNEN WE WERKEN
De algemene lijn die we volgen (conform de Taskforce2 ) is: efficiënter werken, meer overzicht door meer regie te voeren, beter samenwerken en slimmer gebruik maken van kansen in de samenleving en bij onze partners.
Beloftes die we gedaan hebben aan de inwoners ten aanzien van het sociale beleid3 , zijn: iedereen hoort erbij, voldoende mogelijkheden in de buurt om mensen te ontmoeten, wij helpen je jouw goede ideeën uit te werken, je weet waar je terecht kunt met jouw vragen of problemen, wij kijken naar je om, er is aanvullende hulp en ondersteuning als je dat nodig hebt, je krijgt de hulp die bij jouw situatie past en wij houden een vinger aan de pols. Met name bij de eerste vijf beloftes kan ook sport als middel ingezet worden. De thema’s waar we aan werken: Opgroeien en opvoeden, Gezond en gelukkig ouder worden, Uit de verwarring, Nieuw in Lingewaard en Aan het werk. Sport kan bijdragen aan alle thema’s.
Voor het accommodatie- en vastgoedbeleid4 , zijn de volgende kaders vastgesteld: multifunctioneel gebruik, streven naar flexibiliteit, toekomstbestendig en duurzame gebouwen, toegankelijkheid, bijdrage aan ontmoeting/sociale verbinding en budgettair neutraal (oud betaalt nieuw).
De reeds gestelde kaders voor het sociale en ruimtelijke domein gelden voor een langere periode. Voor het tijdspad dat we nastreven voor uitwerking van het sportbeleid, sluiten we aan bij de planning van het Beleidsplan Sociaal Domein en het lokale sportakkoord. Dit betekent dat we thema’s bepalen die de komende 2 jaar prioriteit krijgen.
Het hoofddoel van het lokale sportakkoord is dat iedereen in Lingewaard plezier in sport en bewegen kan hebben. Met het gemeentelijke beleid sluiten we inhoudelijk aan bij hetgeen beschreven is in het lokale sportakkoord en volgen dus ook de vier thema’s van het sportakkoord:
Per thema worden doelen benoemd (overgenomen uit sportakkoord) en acties waarmee we met de partners deze doelen willen bereiken. Per thema geeft een werkgroep uitvoering aan de acties. Elke werkgroep wordt begeleid door iemand van Lingewaard Sport!, een sportcoach en een ambtenaar van de gemeente Lingewaard en afhankelijk van het thema nemen sport- en beweegaanbieders, zorg/ welzijn (fysio, huisarts, Uniek Sporten) en onderwijs deel aan de werkgroepen. Een aantal acties die beschreven worden bij de thema’s dragen tevens bij aan de volgende beloftes uit het sociale beleid: iedereen hoort erbij, voldoende mogelijkheden in de buurt om mensen te ontmoeten, wij helpen je jouw goede ideeën uit te werken, je weet waar je terecht kunt met jouw vragen of problemen en wij kijken naar je om. Deze actiepunten hebben we cursief weergegeven omdat die van groot belang zijn voor uitvoering van het gemeentelijke beleid.
2.5 STERKE EN VITALE AANBIEDERS
2.6 DUURZAME SPORTINFRASTRUCTUUR
Voor dit thema zijn in het sportakkoord de volgende doelen beschreven:
Om hier verdere invulling aan te kunnen geven, is in samenwerking met de werkgroep vanuit het sportakkoord de notitie “Toekomstbeeld en Uitgangspunten Duurzame Sportinfrastructuur” opgesteld. Hierin zijn de onderstaande uitgangspunten/subdoelen beschreven. Bij de uitrol van het accommodatiebeleid in de kernen, worden deze uitgangspunten meegenomen.
3.1 EXTRA AANDACHTSPUNTEN IN SPORTAKKOORD VANUIT GEMEENTE
In het sport- en beweeglandschap is de gemeente één van de partijen. Dit is wel gebleken uit het proces rondom de totstandkoming van het sportakkoord. Onze rol kan divers zijn. Soms is de gemeente aanvoerder, soms een van de spelers in het spel en soms staat de gemeente ook aan de zijlijn. Duidelijk is wel dat het sportveld “goed in beweging” is: inwoners staan op en nemen initiatief en verantwoordelijkheid op zich. Hieronder worden de gemeentelijke speerpunten toegelicht.
Vanuit het Rijk ontvangen we in 2021 en 2022 een uitvoeringsbudget voor dit lokale sportakkoord. Binnen deze periode wordt bekeken hoever we zijn en hoe het vervolg na 2022 eruit moet gaan zien. Vanuit gemeentelijk oogpunt, krijgen de komende twee jaar de volgende acties prioriteit:
Sport en bewegen als middel inzetten om de doelstellingen van het sociale beleid te behalen. (relatie met zorgkant). Dus in algemene zin sport als middel voor het welzijn van de inwoners en specifiek: voor de jeugd en volwassenen ook om zich fysiek en sociaal te ontwikkelen en betrokken te zijn, voor ouderen om vitaal te blijven en eenzaamheid te beperken, voor nieuwkomers om kennis te maken en voor werkzoekenden als mogelijke opstap naar werk.
Zoals het meenemen van de sportaccommodaties in de uitwerking van het accommodatiebeleid per kern. Samen met betrokken partners wordt de komende twee jaar regelmatig (onder andere via het nieuwe digitale sportplatform “www.lingewaardinbeweging.nl”) gecommuniceerd over de resultaten en de voortgang.
De gemeente wil in samenwerking met Lingewaard Sport!, de sport- en cultuur coaches en andere partners de doelen uit het sportbeleid behalen.
Samen voeren we de regie, waarbij de gemeente een specifieke rol heeft ten aanzien van:
Rollen/taken kunnen ook gedelegeerd worden aan bijvoorbeeld de sport- en cultuur coaches en/ of Lingewaard Sport! In het accommodatiebeleid wordt bijvoorbeeld ook beschreven dat de rollen van gemeente en van maatschappelijke organisaties veranderen: de gemeente trekt zich meer terug naar een faciliterende rol en maakt inwoners meer verantwoordelijk voor oplossingen bijvoorbeeld t.a.v. de integrale huisvestingsplannen per kern.
Samenwerking op bestuurlijk niveau
Uit de benoemde speerpunten blijkt dat sport en bewegen raakvlak heeft met veel gemeentelijke aandachtsvelden/portefeuilles zoals: zorg, welzijn, onderwijs, leefbaarheid, maatschappelijk vastgoed, duurzaamheid, ruimtelijke ordening, openbare ruimte en natuurlijk financiën en communicatie. Dus een brede bestuurlijke betrokkenheid is noodzakelijk. De gemeente heeft een regierol ten aanzien van de verbinding tussen deze aandachtsvelden op bestuurlijk niveau. De vele betrokken organisaties zijn werkzaam in de kernen en daarmee in de haarvaten van de samenleving. Verbinden in de praktijk is afhankelijk van leiderschap, passie en betrokkenheid bij de praktijk. De samenleving moet zichzelf verantwoordelijk voelen en hier kan de gemeente een rol in spelen door open te zijn, mee te denken en mede mogelijk te maken. Met enthousiasme en het delen van successen kan veel bereikt worden!
Voorbeelden waarbij de samenhang tussen sport/bewegen en andere beleidsvelden blijkt:
Deze integrale manier van werken en de combinatie met steeds meer inwonersinitiatief is in ontwikkeling en zal de komende periode verder uitgebouwd worden.
Voor de thema’s “iedereen kan meedoen, jeugd in beweging en vitale aanbieders” is de beschikbare ambtelijke mankracht kwantitatief en kwalitatief passend bij hetgeen benodigd: circa 0,5 fte beleidsmedewerker en 0,4 fte uitvoering Sociaal Beleid. Voor het thema “duurzame sportinfrastructuur” is de beschikbare ambtelijke mankracht circa 1,3 fte beleidsmedewerker en 1 fte uitvoering Openbare Ruimte en Vastgoed. Daarnaast is er beperkte capaciteit voor de uitrol van het accommodatiebeleid. In een aantal gevallen wordt externe expertise ingeschakeld.
Daarnaast zijn de uitvoerende taken belegd bij de Sport- en CultuurCoaches. Zij zijn werkzaam bij de Stichting Welzijn Lingewaard. Er is een werkplan voor 3 jaar opgesteld, waarbij jaarlijks prioriteiten bepaald worden door gemeente is samenspraak met de coaches en Lingewaard Sport!. Elke coach heeft een specifiek aandachtsgebied, zoals: jeugd/onderwijs, zorg/kwetsbare doelgroepen en verenigingsondersteuning.
Door de inzet van Lingewaard Sport! En de realisatie van het lokale sportakkoord is de eigen kracht vanuit de inwoners sterk verbeterd. Een mooi resultaat en goed voorbeeld van wat met enthousiaste vrijwilligers bereikt kan worden! Per 1 januari 2021 is bovendien ook Stichting Sportservice Lingewaard actief. Zij beheren sporthal De Brink en aanverwante gymzalen. Een verdere uitbesteding van taken aan de Sport- en CultuurCoaches, Stichting Lingewaard Sport! en/of accommodatiebeheerders is inmiddels dan ook bespreekbaar.
Vele zaken op het gebied van sport en bewegen worden zoals hierboven beschreven lokaal geregeld. Er zijn echter ontwikkelingen en uitdagingen die bovenlokaal spelen waarbij regionale samenwerking over gemeentegrenzen heen een uitkomst kan bieden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan accommodaties met een regionaal verzorgingsgebied, de openbare ruimte en sportevenementen. Daarom is met de buurtgemeenten Overbetuwe, Nijmegen en Arnhem een notitie opgesteld over regionale afstemming t.a.v. sport.
Om een indicatie te geven van de financiële middelen die nodig zijn om de doelen te kunnen realiseren, is het onderstaande overzicht opgesteld. Voor de thema’s “iedereen kan meedoen, jeugd in beweging en vitale aanbieders, zijn deze middelen naar verwachting voldoende om uitvoering te kunnen geven aan de activiteiten die bekend zijn voor het behalen van de gestelde doelen. Dus is realisatie in 2021 en 2022 haalbaar binnen reeds bestaande budgetten.
Dit is ook ten aanzien van “duurzame sportinfrastructuur” het uitgangspunt, maar is niet vooraf te garanderen. In de Contourennota is immers ook vastgelegd dat “de gemeente bij de ontwikkeling van de integrale huisvestingsplannen per kern insteekt op budget neutrale uitvoering over de gehele gemeente (door gebouwen af te stoten, worden middelen gegenereerd). Daar waar uitwerking om extra budget vraagt, wordt draagvlak gezocht bij de raad middels het indienen van een separaat voorstel via de planning&control cyclus. Gedegen planvorming met de betrokkenen en adequate besluitvorming door college en raad is hierbij een vereiste: er zullen keuzes gemaakt moeten worden om bepaalde accommodaties af te stoten.
De trajecten rondom OBC Bemmel, accommodatiebeleid Huissen en uniformering huurtarieven sluiten aan bij deze uitgangspunten en zijn afzonderlijk geagendeerd. Volgens de informatie die te vinden is op “waarstaatjegemeente.nl” zijn in 2020 de gemeentelijke uitgaven aan sport, cultuur en recreatie per inwoner in Nederland € 280 en in Lingewaard € 183. In de “Monitor Sportuitgaven Gemeenten 2018” van het Mulier Instituut staat bijvoorbeeld dat per Nederlander door gemeenten in 2018 gemiddeld € 64 uitgegeven is aan sport. Helaas blijkt uit alle informatie ook dat de vergelijkbaarheid van gegevens lastig is (welke uitgaven worden meegenomen en in hoeverre zijn taken bijvoorbeeld uitbesteed). Feit is dat de beschikbare middelen slim ingezet moeten worden om doelen te kunnen behalen. Het betrekken van de denkkracht en ervaring vanuit het sportveld daarbij is een pre.
INDICATIE FINANCIËN SPORTBELEID:
In onderstaand overzicht brengen we in beeld welke bedragen direct in verbinding staan met de uitvoering van het sportbeleid (bijvoorbeeld geen doorberekende ambtelijke loonkosten), geactualiseerd met de kennis die we in januari 2021 hebben (bijvoorbeeld dat we budget vanuit het Rijk ontvangen voor uitvoering van het lokale sportakkoord).
4.3 COMMUNICATIE EN MONITORING
Samen met de betrokken partners vertellen we de direct betrokkenen regelmatig over de voortgang en de resultaten van de acties in het lokale sportakkoord. Dit doen we onder andere via het nieuwe digitale sportplatform “www.lingewaardinbeweging.nl” en het “sportcafé”. Lingewaard Sport! en de Sport- en CultuurCoaches organiseren dit sportcafé 2 keer per jaar voor alle sportaanbieders en betrokkenen. Overige inwoners informeren we over activiteiten/successen via de reguliere media kanalen. Over de voortgang van de specifieke gemeentelijke speerpunten, informeren we het college en de gemeenteraad jaarlijks. Dit combineren wij bij voorkeur met een werkbezoek. Zo kunnen college en raad in de praktijk zien wat de partners hebben gedaan. De uitvoering van het lokale sportakkoord, loopt door in 2021 en 2022. Dan zal er duidelijkheid komen over het vervolg van dit initiatief vanuit de inwoners: wordt het lokale sportakkoord vernieuwd en wordt er vervolg gegeven aan het uitvoeringsbudget vanuit het Rijk et cetera? Dat is ook het moment om te bespreken hoe we om willen gaan met het vervolg van het gemeentelijke sportbeleid.