Organisatie | Arnhem |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | BELEIDSREGELS SCHULDHULPVERLENING GEMEENTE ARNHEM 2021 |
Citeertitel | Beleidsregels schuldhulpverlening 2021 |
Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
Onderwerp | maatschappelijke zorg en welzijn |
Eigen onderwerp | Beleidsregels schuldhulpverlening 2021 |
Geen
N.v.t.
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
04-02-2021 | Het vaststellen van de nieuwe beleidsregels schuldhulpverlening in lijn met de gewijzigde Wgs per 1 januari 2021. | 26-01-2021 | 542460 |
In deze beleidsregels wordt verstaan onder:
schuldhulpverlening: het ondersteunen bij het vinden van een adequate oplossing gericht op de aflossing van schulden indien redelijkerwijs is te voorzien dat een natuurlijke persoon niet zal kunnen voortgaan met het betalen van zijn schulden of indien hij in de toestand verkeert dat hij heeft opgehouden te betalen, alsmede de nazorg;
Artikel 2. Doelgroep gemeentelijke schuldhulpverlening
Het college biedt schuldhulpverlening aan:
Artikel 5. Buiten behandeling stellen, afwijzen en beëindigen
Indien cliënt niet of onvoldoende zijn verplichtingen nakomt zoals neergelegd in de artikelen 6 of 7 Wgs, kan het college besluiten om de aanvraag schuldhulpverlening buiten behandeling te stellen of af te wijzen dan wel de schuldhulpverlening te beëindigen. Voordat wordt besloten tot buiten behandeling stelling, afwijzing dan wel beëindiging, wordt cliënt eenmaal een redelijke hersteltermijn geboden om alsnog de gevraagde medewerking te verlenen of informatie te verstrekken.
De gemeente heeft met de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) expliciet de taak om regie te voeren en integraal beleid te ontwikkelen. Dat betekent dat niet alleen gewerkt wordt aan het oplossen of hanteerbaar maken van het schuldenprobleem, maar dat ook iets wordt gedaan aan de andere problemen waar de persoon mee te maken heeft (en die mede oorzaak zijn van het ontstaan van problematische schulden). Daarbij moet de gemeente werk maken van het betrekken van andere beleidsterreinen. Te denken valt aan zorg (verslaving, gezondheid), reïntegratie(werkloosheid), openbare orde (criminaliteit), welzijn (psychosociale hulpverlening), onderwijs
(preventie) en armoedebeleid (terugdringen niet gebruik sociale voorzieningen).
Op 11 maart 2020 heeft de gemeenteraad de visie Schulddienstverlening ‘Zij aan zij: schuldenvrij’ vastgesteld. In deze visie staat wat de gemeente wil bereiken op het terrein van schuldhulpverlening en op welke manier ze dat gaat doen. De concretisering van de visie is uitgewerkt in een uitvoeringsagenda. Op 9 juni 2020 heeft het college de Uitvoeringsagenda Schulddienstverlening 2020-2021 vastgesteld. In deze uitvoeringsagenda staan de acties beschreven om de ambities genoemd in de visie te realiseren.
Het gemeentelijke beleid is er op gericht dat iedere inwoner een toekomst met perspectief heeft. Het hebben van schulden belemmert dit in belangrijke mate. Met schulddienstverlening wordt er ingezet op het zoveel mogelijk voorkomen van schulden. Daar waar inwoners al schulden hebben, richt de gemeente zich op snel bereik en het werken aan een duurzame schuldenvrije toekomst. Hierbij staat vroegsignalering centraal. Bij het vermoeden van problemen wordt de inwoner actief benaderd. De ambitie is iedere inwoner schuldenvrij.
Het algemene doel vanuit de Wgs is het verbeteren van de positie en de vaardigheden van personen die problematische schulden hebben door middel van het bieden van diensten, activiteiten en/of financiële middelen. De wijziging in de Wgs per 1 januari 2021 legt vroegsignalering als wettelijke taak voor gemeenten vast. Het is voor de gemeente en crediteuren van vaste lasten mogelijk om persoonsgegevens van inwoners met betalingsachterstanden in een vroeg stadium uit te wisselen. En is het voor de gemeente verplicht om deze inwoners met betalingsachterstanden binnen vier weken een aanbod tot een eerste gesprek te doen. Het doel van deze wijziging is inwoners met schulden beter en in een eerder stadium te helpen. Om de inwoner rechtszekerheid te geven verstrekt de gemeente aan inwoners een beschikking tot schuldhulpverlening of de afwijzing ervan.
Om de uitvoering van de wet, de ambities uit de visie Schulddienstverlening ‘Zij aan zij: schuldenvrij’ en de acties uit de Uitvoeringsagenda Schulddienstverlening 2020-2021 te realiseren en zorgvuldig te laten plaatsvinden, heeft het college beleidsregels opgesteld ten aanzien van de schuldhulpverlening.
Dit artikel is gebaseerd op artikel 1 van de Wgs.
Onder de term (integrale) schuldhulpverlening wordt het actief ondersteunen van een inwoner bij het vinden van een oplossing voor zijn/haar financiële problemen verstaan, maar ook ondersteuning bij het vinden van een oplossing voor de eventuele oorzaken hiervan of voor omstandigheden die verhinderen dat de financiële problemen kunnen worden opgelost. Integrale schuldhulpverlening houdt daarnaast in dat zoveel mogelijk voorkomen wordt dat problematische schulden ontstaan (preventie) en terugkeren (nazorg).
Artikel 2. Doelgroep gemeentelijke schuldhulpverlening
Schuldhulpverlening staat in beginsel open voor alle personen van de gemeente Arnhem van 18 jaar en ouder.
Integrale schuldhulpverlening is bedoeld voor inwoners waarvan redelijkerwijs is te voorzien dat die niet zullen kunnen voortgaan met het betalen van hun schulden of in een toestand verkeren dat zij zijn opgehouden te betalen. Integrale schuldhulpverlening wordt geboden indien een inwoner niet langer in staat is zonder hulp van derden een oplossing voor zijn schuldsituatie vinden.
Per 1 januari 2021 maakt de Wgs het mogelijk om niet-inwoners schuldhulpverlening te bieden als er sprake van bijzondere omstandigheden. Voorbeeld hiervan kan schuldhulpverlening aan een (ex)gedetineerde zijn. In het kader van de terugkeer van gedetineerden in de samenleving kan het wenselijk zijn om in voorkomende gevallen al een schuldhulpverleningstraject op te starten voordat de gedetineerde vrijkomt. Een ander voorbeeld is als iemand al in een traject schuldhulpverlening zit en verhuist naar een andere gemeente. In dat geval kan het ook gewenst zijn om deze persoon te blijven helpen vanwege de continuïteit van de hulpverlening. Deze voorbeelden zijn niet limitatief.
Artikel 3. Aanbod schuldhulpverlening
De gemeente verleent schuldhulpverlening indien zij dit noodzakelijk acht. Hierbij hanteert de gemeente het uitgangspunt dat in beginsel schuldhulpverlening open staat voor iedereen die tot de doelgroep behoort. Het eerste gesprek, waarin de hulpvraag wordt vastgesteld, moet uitwijzen of (een vorm van) schuldhulpverlening voor de cliënt de beste manier is om de hulp te bieden die hij of zij nodig heeft. Als de hulpvraag bijvoorbeeld niet schuldengerelateerd blijkt te zijn of als de cliënt met een andere vorm van hulpverlening beter geholpen is dan met schuldhulpverlening, dan is schuldhulpverlening niet noodzakelijk. In die gevallen kan schuldhulpverlening achterwege blijven. Als een cliënt het toch noodzakelijk acht om schuldhulpverlening te ontvangen, zal het noodzakelijkheidsvereiste hem niet tegengeworpen worden.
Bij het bepalen van de aard van de ondersteuning weegt de gemeente onder andere de zaken genoemd onder a t/m e tegen elkaar af. Op deze manier wordt gekozen voor een selectieve en gerichte inzet met als uitgangspunt het leveren van maatwerk.
Deelname aan de schuldhulpverlening is niet vrijblijvend. Aan de belanghebbende wordt een aantal algemene en (nadere) individuele verplichtingen opgelegd. De verplichtingen worden vastgelegd in een Plan van Aanpak.
In het eerste lid gaat het om de inlichtingenplicht en medewerkingsplicht zoals opgenomen in de Wgs. Deze plichten gelden vanaf het moment dat iemand schuldhulpverlening aanvaardt en gelden dus zowel in de fase van aanvraag als gedurende het traject schuldhulpverlening.
Omdat de Wgs de gemeente de bevoegdheid geeft om een groot deel van de gegevens die noodzakelijk zijn om de inkomens- en schuldenpositie van de persoon die met zijn schulden wil worden geholpen zelf te verzamelen, blijft de inlichtingenplicht van artikel 6 Wgs beperkt tot die gegevens die niet door de gemeente zelf zijn te verkrijgen.
In het tweede lid is vastgelegd wat er onder andere onder de medewerkingsplicht wordt verstaan. Hierbij geldt altijd een maximale inspanningsverplichting.
Artikel 5. Buiten behandeling stellen, afwijzen en beëindigen
In dit artikel wordt beschreven wanneer de aanvraag schuldhulpverlening buiten behandeling kan worden gesteld of kan worden afgewezen, dan wel de schuldhulpverlening kan worden beëindigd.
Op grond van Algemene wet bestuursrecht dient er eenmaal een redelijke hersteltermijn geboden te worden. De cliënt wordt na de eerste uitvraag nog eenmaal in de gelegenheid gesteld om aan de informatieplicht of medewerkingsplicht te voldoen.
De gemeente zal (bijvoorbeeld in het geval er nieuwe schulden zijn ontstaan) niet direct overgaan tot beëindiging van de schuldhulpverlening, maar altijd trachten de schuldhulpverlening te continueren.
In alle gevallen tracht de gemeente bij een persoon die onder de doelgroep als bedoeld in artikel 2 valt een andere vorm van hulpverlening in te zetten. Bijvoorbeeld: informatie en advies.
Artikel 6. Hardheidsclausule en onvoorziene omstandigheden
Op basis van dit artikel kan in een individueel geval de hardheidsclausule worden toegepast die het mogelijk maakt af te wijken van hetgeen in de beleidsregels is vastgelegd. Hierbij moet worden getoetst aan de algemene normen van redelijkheid en billijkheid. Het moet hierbij nadrukkelijk gaan om uitzonderingssituaties.