Organisatie | Zoetermeer |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | Beleidsregels gemeentelijke schuldhulpverlening Zoetermeer 2021 |
Citeertitel | Beleidsregels schuldhulpverlening gemeente Zoetermeer 2021 |
Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
Onderwerp | financiën en economie |
Eigen onderwerp |
Deze regeling bevat de vroegst mogelijke datum van inwerkingtreding.
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
07-07-2023 | artikel 1 | 27-06-2023 | 2023-054090 | ||
22-01-2021 | 01-01-2021 | 07-07-2023 | nieuwe regeling | 13-01-2021 |
In deze regeling wordt verstaan onder:
minnelijk traject: regeling tussen schuldenaar en schuldeisers gericht op een schuldbemiddeling of een schuldsanering/saneringskrediet i.v.m. aflossing van schulden gedurende 18 maanden waarbij een deel van de vorderingen wordt kwijtgescholden en waarbij de schuldhulpverlener optreedt als intermediair tussen schuldenaar en schuldeisers.
schuldhulpverlening: het ondersteunen bij het vinden van een adequate oplossing van schulden gericht op stabilisatie dan wel saneren, indien redelijkerwijs is te voorzien dat een natuurlijke persoon niet zal kunnen voortgaan met het betalen van zijn schulden of indien hij in de toestand verkeert dat hij heeft opgehouden te betalen, alsmede de nazorg;
Alle begrippen die in deze beleidsregels worden gebruikt en die niet nader omschreven zijn, hebben dezelfde betekenis als in de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs), Gedragscode Schuldhulpverlening NVVK en de Algemene wet bestuursrecht (Awb) en de Verordening beslistermijn schuldhulpverlening Zoetermeer 2021.
Artikel 6 Verplichtingen Cliënt
De cliënt doet aan het college op verzoek of onverwijld uit eigen beweging mededeling van alle feiten en omstandigheden waarvan hem redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat zij van invloed kunnen zijn op de op hem van toepassing zijnde schuldhulpverlening of voor de uitvoering van de Wet, voor zover gegevens over deze feiten en omstandigheden niet door het college kunnen worden verkregen, zoals bedoeld in artikel 6 van de Wet (Inlichtingenplicht).
De cliënt is verplicht alle medewerking te verlenen die redelijkerwijs nodig is gedurende de aanvraagperiode en tijdens het schuldhulpverleningstraject, zoals bedoeld in artikel 7 van de Wet (Medewerkingsplicht). Indien redelijkerwijs nodig kunnen naast algemene voorwaarden ook bijzondere voorwaarden worden gesteld, gelet op de bijzondere persoonlijke omstandigheden van de cliënt. Deze voorwaarden hebben betrekking op elke vorm van ondersteuning die het welslagen van de schuldhulpverlening bevordert en belemmeringen wegneemt. Deze voorwaarden kunnen onder andere bestaan uit:
Toelichting op de beleidsregels Inleiding algemeen
In mei 2020 heeft de gemeenteraad de kadernota ‘Meedoen met Meerwaarde’ vastgesteld. In dit plan zijn de uitgangspunten van de gemeente Zoetermeer neergelegd op het terrein van schuldhulpverlening en de beleidsdoelen om te werken naar een schuldzorgvrije Zoetermeer. Daarnaast wordt de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) met ingang van 1 januari 2021 gewijzigd. Gemeenten krijgen met de wetswijziging de wettelijke taak om inwoners met beginnende schulden in een vroeg stadium actief te benaderen. De wetswijziging regelt de uitwisseling van persoonsgegevens ten behoeve van schuldhulpverlening en biedt tegelijkertijd waarborg voor naleving van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Het gaat specifiek om de mogelijkheid om persoonsgegevens uit te wisselen naar aanleiding van signalen over betalingsachterstanden op de vaste lasten huur, energie, zorgverzekering, water. Deze blijken de meest gebruikte voorspellers te zijn voor vroegsignalering. Op de gemeentelijke schuldhulpverlening is verder het Besluit van 6 juli 2020, houdende regels voor de uitvoering van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Besluit gemeentelijke schuldhulpverlening) van toepassing.
Deze beleidsregels zijn een nadere uitwerking van de Wgs en de nieuwe wijzigingen daarin met betrekking tot vroegsignalering en gegevensuitwisseling ten behoeve daarvan. De inwoner weet hierdoor wat de voorwaarden zijn om in aanmerking te komen voor toelating tot de gemeentelijke schuldhulpverlening en waaraan hij/zij zich dient te houden en de gemeente op haar beurt weet welke verplichtingen zij aan de inwoner mag opleggen en wanneer zij de toegang tot de gemeentelijke schuldhulpverlening kan weigeren of beëindigen. Voor de toegang tot de gemeentelijke schuldhulpverlening is het van belang om te benadrukken dat afwijzing en beëindiging van een schuldhulpverleningstraject in concreto de minnelijke schuldhulpverlening betreft. In het voorstadium, wanneer (nog) geen aanvraag voor schuldhulpverlening is ingediend, kunnen inwoners altijd een beroep doen op een informatie en adviesgesprek en kan doorverwijzing naar ketenpartners plaatsvinden.
In dit artikel wordt een aantal begrippen omschreven. Deze zijn grotendeels afkomstig uit de begripsbepalingen uit de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening.
Artikel 2. Doelgroep gemeentelijke schuldhulpverlening
Schuldhulpverlening staat in beginsel open voor alle inwoners van Zoetermeer van 18 jaar en ouder. Soms vraagt een groep cliënten specifieke expertise vanwege bijzondere kenmerken (bijvoorbeeld ondernemers, jongeren). Indien aanvullende specifieke kennis vereist is, kan hiervoor ook extern advies worden ingewonnen danwel worden doorverwezen naar een ter zake kundige organisatie.
Artikel 3. Gegevensuitwisseling, verwerking en gebruik van persoonsgegevens en Artikel 4. Aanvraag en Wacht- en doorlooptijden
Met dit artikel wordt duidelijk gemaakt welke persoonsgegevens het college, indien noodzakelijk voor uitvoering van de taak, uit kan wisselen om de identiteit van betrokkene te bevestigen, de noodzaak tot schuldhulpverlening, vast te stellen en ondersteuning te bieden. Bij het uitwisselen van persoonsgegevens op basis van een signaal over betalingsachterstanden gaat het specifiek om vier vaste lasten (huur, energie, zorgverzekering, water).
Verder kan de gemeente in diverse vormen van klantcontact in het kader van uitvoering van de Participatiewet, de Jeugdwet en de Wmo, inwoners naar schuldhulpverlening verwijzen. Uitwisseling van gegevens door het college is toegestaan en mag worden gebruikt voor zover noodzakelijk voor schuldhulpverlening (als iemand hulp heeft geaccepteerd).
Het eerste gesprek dient plaats te vinden binnen vier weken nadat de gemeente een signaal heeft ontvangen. Bij een bedreigende situatie is dat drie dagen. Onder bedreigende situatie wordt verstaan gedwongen woningontruiming, beëindiging van de levering van gas, elektriciteit, stadsverwarming of water of opzegging dan wel ontbinding van de zorgverzekering,
Voor de hulpverlening en om een goed plan van aanpak voor de inwoner vast te kunnen stellen, wordt de opvraag van gegevens dus gemakkelijker. Voor besluitvorming over welke hulp iemand krijgt, is het voldoende een plan van aanpak op hoofdlijnen te maken dat laat zien dat schuldhulpverlening, zoals gedefinieerd in artikel 1 Wgs, wordt gegeven.
Het plan van aanpak kan bijvoorbeeld stabilisatie gevolgd door schuldregelen inhouden. De beschikking kan naar gestandaardiseerde aanpakken verwijzen om de schulden op te lossen en herhaling te voorkomen, bijvoorbeeld de gedragscodes en modules van de Nederlandse vereniging voor Volkskrediet (NVVK). Het plan van aanpak kan ook preventieve hulp bevatten, zoals een budgettraining. Nazorg is ook onderdeel van het plan van aanpak. Het is voorstelbaar dat de inwoner al geholpen is met een verwijzing naar een vrijwilligersorganisatie voor ondersteuning bij thuisadministratie of de afdeling Werk en Inkomen voor de aanvraag van een uitkering.
Artikel 5. Aanbod schuldhulpverlening
Een gerichte en selectieve toepassing van schuldhulpverlening vraagt om maatwerk. De inzet van producten kan per situatie verschillen. Er worden in dit artikel factoren genoemd die bepalen in welke mate de gemeente één of meerdere producten schuldhulpverlening aanbiedt. Afhankelijk van de persoonlijke situatie wordt besloten welke dienstverlening vervolgens kan worden ingezet. In de bijlage is een overzicht van actuele producten en diensten opgenomen.
Artikel 6. Verplichtingen Cliënt
Het behoort tot de verantwoordelijkheid van de cliënt om tijdig de benodigde informatie te geven (lid 1) en medewerking te verlenen (lid 2). Dit zowel in de fase van aanvraag als gedurende de looptijd van een traject. Deze verplichtingen worden schriftelijk vastgelegd. Wat betreft de verplichting tot medewerking is in lid 2 een aantal verplichtingen benoemd. Dit is geen limitatieve opsomming.
Artikel 7. Afwijzen en beëindigen
In dit artikel wordt aangegeven dat, indien één van de omschreven punten van lid a t/m f van toepassing is op de situatie van de cliënt, de schuldhulpverlening wordt geweigerd dan wel beëindigd. Een voorbeeld: fysieke of verbale agressie jegens medewerkers die met de schuldhulpverlening zijn belast, is onaanvaardbaar. In geval van misdraging handelt het college conform het actuele agressieprotocol.
Voordat het besluit tot weigering en beëindiging wordt genomen krijgt de schuldenaar een hersteltermijn aangeboden. Indien de cliënt binnen de hersteltermijn de afspraken niet nakomt of niet meewerkt dan wordt de schuldhulpverlening geweigerd dan wel beëindigd.
Artikel 7 is geformuleerd als een zogenaamde “kan”-bepaling. Het college heeft de bevoegdheid tot weigering of beëindiging, maar niet de verplichting. Dit geeft het college met name ruimte om van een weigering of beëindiging af te zien, indien elke vorm van verwijtbaarheid ontbreekt.
Artikel 8. Hernieuwde aanvraag na beëindiging eerder traject
Dit artikel gaat over al dan niet toelaten tot de schuldhulpverlening, bij recidive. Daar waar een onevenredige situatie ontstaat voor de cliënt, kan van het bepaalde in artikel 8 afgeweken worden indien nodig (ingevolge artikel 9: de hardheidsclausule). Bijvoorbeeld als er redenen zijn die de cliënt niet waren toe te rekenen.
Dit artikel geeft ruimte aan het college om in bijzondere of onvoorziene gevallen ten gunste van de cliënt af te wijken van de regels zoals neergelegd in deze regeling wanneer de toepassing van de regels onevenredige gevolgen heeft voor de cliënt. Het gebruik hiervan moet worden beschouwd als uitzondering en niet als regel. Motivering voor de afwijking moet dan ook duidelijk worden gemaakt.
Artikel 10. Overgangs- en slotbepalingen
De gewijzigde Wgs treedt op 1 januari 2021 in werking. Deze beleidsregels treden in werking de dag na bekendmaking van de regels en zijn van toepassing op aanvragen ingediend op of na 1 januari 2021.
Bijlage 1: Producten en diensten schuldhulpverlening
In de bijlage zijn de actuele producten opgenomen. Nieuwe producten kunnen uiteraard ontwikkeld en aangeboden worden.
Dit heeft tot doel de inkomsten en uitgaven van belanghebbende te beheren en in evenwicht te houden. Op basis van de afspraken met belanghebbende kunnen verschillende betalingen worden verricht zodat geen nieuwe schulden of betalingsachterstanden ontstaan. Budgetbeheer wordt bij een traject schuldregeling als flankerend product ingezet om in ieder geval te reserveren voor aflossingen.
Beheren en in evenwicht houden van inkomsten en uitgaven van belanghebbende, ondersteunen bij het verzilveren van inkomensrechten en eventuele schulden beheersbaar houden in een situatie waarin (nog) geen traject schuldregeling mogelijk is. Het doel is de maatschappelijke positie van belanghebbende niet te laten verslechteren.
Duurzame Financiële Dienstverlening (DFD)
Doel is het in evenwicht brengen en houden van inkomsten en uitgaven van de cliënt, waarbij is vastgesteld dat het bestaande schuldprobleem door diverse omstandigheden nog niet duurzaam opgelost kan worden.
Het product DFD onderscheidt zich met het product Stabilisatie omdat stabilisatie wel expliciet leidt tot het product Schuldregeling en daardoor een ander doel heeft dan DFD.
Aflossen van de totale schuldenlast door het afsluiten van één of meer kredietovereenkomsten tussen schuldenaar en kredietverstrekker. Hiermee worden de vastgestelde vorderingen ineens en voor 100% voldaan. Doel is het verminderen van de lastendruk (minder rente en verlengen looptijd) en overzichtelijk maken van de totale schuldenlast door het minimaliseren van het aantal schulden en schuldeisers.
Gedurende de schuldhulpverlening wordt begeleiding geboden. Na de schuldregeling biedt het college nog een jaar nazorg. Middels maatwerk kan de duur en de intensiviteit van de nazorg in overleg met cliënt anders bepaald worden. De afspraken kunnen opgenomen worden in het plan van aanpak en/of de schuldregelingsovereenkomst. Aan de hand van de afspraken wordt de client ondersteund om zijn inkomsten en uitgaven in evenwicht te houden totdat er sprake is van zelfredzaamheid. Het doel is om met deze ondersteuning recidive te beperken.
Bij overeenkomst tussen de schuldenaar en schuldeisers vastgelegde regeling, waarbij een maximale terugbetaling wordt gerealiseerd en waar van de schuldeisers wordt gevraagd om finale kwijting te verlenen voor het restant. Het doel is het oplossen van een problematische schuldsituatie (“schuldenvrij”).
Doel is het komen tot een wettelijke overeenkomst op grond van de WSNP tussen schuldenaar en zijn schuldeisers ter (gedeeltelijke) afkoop van de schulden. Dit product kan worden ingezet als een minnelijke overeenkomst is beëindigd. Het college is gemandateerd tot het afgeven van een verzoekschrift en verklaring conform artikel 285 van de Faillissementswet.