Organisatie | Zevenaar |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | Beleidsregels voor het verlenen van tijdelijke omgevingsvergunning voor de huisvesting van arbeidsmigranten gemeente Zevenaar |
Citeertitel | Beleidsregels voor het verlenen van tijdelijke omgevingsvergunning voor de huisvesting van arbeidsmigranten gemeente Zevenaar |
Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
Onderwerp | bestuur en recht |
Eigen onderwerp |
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
03-12-2020 | Nieuwe regeling | 24-11-2020 |
Nederland heeft een lange traditie van het aantrekken van arbeidskrachten uit het buitenland om tekorten op de binnenlandse arbeidsmarkt op te vangen. De werkzaamheden variëren van seizoensarbeid tot arbeid gedurende het hele jaar en van agrarisch tot industrieel, bouw, logistiek en dienstverlenend. Zij zijn van belang voor het functioneren van de lokale economie.
In de gemeente Zevenaar wonen en werken veel arbeidsmigranten. Zevenaar is onderdeel van de regio De Liemers. Met de gemeenten Duiven, Montferland en Westervoort is in 2019 een onderzoek uitgevoerd naar het aantal arbeidsmigranten dat woont en werkt in De Liemers. De prognose is dat het aantal arbeidsmigranten in De Liemers tot 2030 zal toenemen tussen de 3600 en 7000.
Voor Zevenaar betekent dit dat er in 2019 om en de nabij 650 arbeidsmigranten werken. En hiervan wonen er ongeveer 350 in Zevenaar. Deze cijfers zijn schattingen en daaraan mag geen absolute waarde worden toegekend.
Er is geconstateerd dat de arbeidsmigranten op uiteenlopende wijzen worden gehuisvest. Niet alle vormen van huisvesting zijn echter aanvaardbaar. Tevens is in de huidige woningmarkt hiervoor weinig aanbod beschikbaar. Dit samen leidt tot huisvesting op locaties waar dit niet wenselijk is of volgens het bestemmingsplan niet is toegestaan en in sommige gevallen worden zij op onmenselijke wijze gehuisvest. Dat wordt nu ook nog meer zichtbaar door de coronacrisis, waardoor het vraagstuk nog actueler is. Dit kan problemen opleveren op het gebied van veiligheid, welzijn, gezondheid en leefbaarheid, zoals brandgevaarlijke situaties, overbewoning of uitbuiting. Ook de omgeving kan worden geconfronteerd met problemen op het gebied van leefbaarheid zoals overlast.
De huisvesting van arbeidsmigranten vindt in de hele gemeente plaats. Maar er is geen inzicht waar precies. Er zijn woningen die illegaal bewoond worden. Ook wordt er gehuisvest in een hotel en op recreatieterreinen.
De gemeente heeft meerdere initiatieven ontvangen voor het realiseren van huisvesting van arbeidsmigranten. Op het bedrijventerrein Mercurion in Zevenaar is met vergunning in 2019 een kantoorgebouw getransformeerd naar wooneenheden waar 64 arbeidsmigranten tijdelijk kunnen worden gehuisvest. Om de initiatieven op een juiste en gelijkwaardige wijze te toetsen heeft het college behoefte aan beleidsregels.
Het tijdelijk afwijken van het bestemmingsplan is gebaseerd op artikel 2.12, eerste lid onder a, onderdeel 2 Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in samenhang met artikel 4 van bijlage II Besluit omgevingsrecht (Bor).
In deze beleidsregels wordt aangegeven op welk soort locaties de huisvesting plaats kan vinden en onder welke voorwaarden.
In de gemeentelijke woonvisie is niets opgenomen over arbeidsmigranten. Wel is er provinciaal beleid en zijn er regionale afspraken.
Het huisvesten van arbeidsmigranten is primair een verantwoordelijkheid van de werkgevers. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het toezicht op:
Het is belangrijk om kwalitatief goede huisvesting te realiseren en dit goed te organiseren en te begeleiden. De mensen die hier voor kortere tijd komen werken, komen hier vooral om geld te verdienen en gaan daarna ook graag weer terug naar hun thuisland. Voor deze mensen heeft integreren geen prioriteit. Voor deze mensen lijkt het betrekken van een reguliere woning daarom minder geschikt. Bij een reguliere woning is er bijvoorbeeld geen sprake van actief beheer of toezicht. Door de steeds wisselende samenstelling van bewoners is het voor de buurt lastig afspraken te maken met deze mensen. En voor bedrijven is het lastig dergelijke woonsituaties adequaat te monitoren.
Als er meerdere arbeidsmigranten op één locatie worden gehuisvest, is er meer ruimte voor het toevoegen van structurele begeleiding. Het gaat dan bijvoorbeeld om beheer, schoonmaak en collectieve vrijetijdsvoorzieningen. Dat voorkomt ook sociaal isolement met negatieve nevengevolgen. Goed beheer en toezicht is dus heel belangrijk. Niet alleen op de locatie zelf maar ook daarbuiten.
Het college van burgemeester en wethouders wil de ontwikkeling van huisvesting van arbeidsmigranten in Zevenaar reguleren. Voor het behandelen van deze verzoeken zijn daarom uitgangspunten geformuleerd. Deze zijn hieronder weergegeven:
De huisvesting van arbeidsmigranten is alleen toegestaan in bestaande gebouwen gevestigd in de gebieden met een min of meer bedrijfsmatig karakter (uitgezonderd winkelgebieden). De reguliere woningen zijn hiervoor niet geschikt, want deze zijn bestemd voor een huishouden (zie paraplubestemmingplan Wonen).
Een aanvraag wordt beoordeeld op:
Op deze wijze wordt getracht de huisvesting van arbeidsmigranten te reguleren.
Initiatieven die in deze behoefte voorzien worden op basis van deze beleidsregels beoordeeld. Dit beleid biedt niet alleen een oplossingsrichting voor de huisvesting maar stelt hierbij ook voorwaarden. Sommige voorwaarden kunnen planologisch worden vastgelegd en andere in convenanten of overeenkomsten. De sturing vanuit de gemeente is niet alles omvattend. De gemeente Zevenaar ontplooit zelf geen initiatieven maar kan ook niet op alles sturen. De vrije markt zal hier ook haar aandeel in moeten leveren.
Samengevat leidt dit tot de volgende uitgangspunten:
We willen meewerken aan het tot stand komen van nieuwe geschikte tijdelijke huisvesting voor arbeidsmigranten. Door te faciliteren dat er voldoende goede en verantwoorde huisvesting voor deze doelgroep wordt gerealiseerd. Dat kan zonder meer op plaatsen die daarvoor de juiste planologische bestemming hebben. Het zal dan vooral gaan om locaties met een bestemming die het bedrijfsmatig bieden van nachtverblijf toelaten, zoals horeca en logiesgebouwen. De mogelijkheden daarvoor zijn beperkt. Andere mogelijkheden waarin medewerking aan de orde zou kunnen zijn, zijn locaties op bedrijventerreinen met gemengde functies en “lichte” bedrijven en leegstaande kantoorgebouwen. Daar gaat onze voorkeur naar uit.
Deze locaties moeten uiteraard voldoen aan de gebruikelijke planologische en andere eisen. Tevens zijn op het gebied van het beheer van deze accommodaties aanvullende afspraken nodig. Medewerking moet ook afhankelijk worden gesteld van goede regelingen op het gebied van beheer en van garanties voor de juiste naleving hiervan. Convenanten en overeenkomsten met eigenaren, verhuurders, detacheringsbedrijven en bedrijven waarin grote aantallen arbeidsmigranten werken, zijn daarvoor bruikbare instrumenten. Voor het goed kunnen beoordelen of een mogelijke locatie of gebouw geschikt is voor het huisvesten van arbeidsmigranten heeft de gemeente verschillende instrumenten ter beschikking.
Naast de twee genoemde locaties krijgen wij ook verzoeken voor het inzetten van reguliere woningen. Daarvoor geldt een negatief antwoord. Wij hebben het paraplubestemmingsplan ingezet voor het voorkomen van kamerverhuur in reguliere woningen. Daarnaast wanneer de reguliere woningen worden ingezet voor arbeidsmigranten worden deze onttrokken van de reguliere markt waarop dit moment een behoorlijk druk zit.
Voor de toetsing van ‘Gebouwen niet zijnde woningen’ gelden ook de verschillende instrumenten en worden in deze beleidsregels standaard voorwaarden aangegeven.
Standaard toetsingskader ruimtelijke ordening
Om de te realiseren tijdelijke huisvesting beschikbaar te houden is het van belang om duidelijke voorwaarden te stellen. Voor dergelijke huisvesting zal in de meeste gevallen een planologische procedure moeten worden doorlopen. Er zal moeten worden afgeweken van het bestemmingsplan of beheersverordening. Bij een besluit tot het opstarten van deze procedure zal aangetoond moeten worden dat het project voldoet aan de gestelde voorwaarden. Ook wordt er een anterieure- en/of planschade overeenkomst gesloten.
Standaard voorwaarden gebouw niet zijnde woning
(Stichting Normering FLexwonen beheert de registers van ondernemingen die aan de norm voor huisvesting van arbeidsmigranten voldoen en onderhoudt deze normen. Organisaties die huisvesting voor arbeidsmigranten aanbieden kunnen en certificaat van de Stichting Normering Flexwonen behalen. Hiervoor dienen zij te voldoen aan de norm voor huisvesting van arbeidsmigranten. Huisvestingslocaties van de organisaties die zich aanmelden bij de Stichting Normering Flexwonen worden jaarlijks gecontroleerd. Voldoet de huisvesting niet, en worden zaken niet snel hersteld, dan wordt de aanbieder van huisvesting uit het register van de Stichting Normering Flexwonen geschreven).
Met deze regels ligt er een goede basis voor het realiseren van goede en passende huisvesting van arbeidsmigranten. Echter huisvesting van arbeidsmigranten is een belangrijk onderwerp, dat voortdurend in ontwikkeling is. Nieuwe ontwikkelingen kunnen ertoe leiden dat het gemeentelijke beleid in de toekomst aangepast moet worden. Met name de mogelijkheid voor huisvesting op bedrijventerreinen (de voorkeur van Zevenaar) is daar een voorbeeld van. Ook de behoefte voor andere doelgroepen is in ontwikkeling. Daarbij moet de uitwerking van dit beleid worden gevolgd, of hiermee het doel bereikt (kan) worden. Belangrijk is daarom deze ontwikkelingen te monitoren. Deze beleidsregels worden dan ook na 2 jaar geëvalueerd en indien nodig bijgesteld.
Deze beleidsregels zijn op 24 november 2020 vastgesteld door het college van Burgemeester en Wethouders gemeente Zevenaar. De beleidsregels dienen als een aanvulling gezien te worden op de bestaande ruimtelijke regels zoals bestemmingsplannen etc.