Verordening van de gemeenteraad van de gemeente Utrechtse Heuvelrug houdende regels omtrent het wegslepen van voertuigen (Wegsleepverordening gemeente Utrechtse Heuvelrug 2020)

Toelichting Wegsleepverordening gemeente Utrechtse Heuvelrug 2020

Algemeen

Op 1 januari 2002 zijn de Wet van 21 februari 1997, houdende de wijziging van de Wegenverkeerswet 1994 (hierna: WVW 1994), ook wel de wijziging van de wegsleepregeling genoemd, en het bijbehorende Besluit wegslepen van voertuigen in werking getreden. Artikel 170 tot en met 173 WVW 1994 zijn geheel vervangen door nieuwe bepalingen. De Wijzigingswet is bij de Invoeringswet van de derde tranche van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb), deel II, nog aangepast in verband met de overgang van de bepalingen over de uitvoering van bestuursdwang uit de Gemeentewet naar de Awb. Op grond van artikel 173, tweede lid, van de Gemeentewet dienen bij gemeentelijke verordening nadere regels te worden gesteld. Deze verordening geeft hieraan invulling.

Bevoegdheid tot het wegslepen van voertuigen

Het uitvoeren van de wegsleepregeling is een bevoegdheid van het college van burgemeester en wethouders; voor de daadwerkelijke uitvoering zijn bevoegd functionarissen van de politie, de BOA’s en de marktmeester(s). Het wegslepen van een voertuig moet worden gezien als een bijzondere vorm van bestuursdwang. In de Awb zijn algemene regels gesteld over de toepassing van bestuursdwang. Tegen besluiten tot het wegslepen van voertuigen staat op grond van de Awb bezwaar en vervolgens beroep open.

Voor eventuele bezwaar- en beroepsprocedures op grond van de Awb is het verstandig de geconstateerde parkeerovertredingen zo goed mogelijk vast te leggen in een schriftelijk document voorzien van foto’s die de feitelijke situatie weergeeft. Het college maakt in een eventuele bezwaarprocedure een afweging.

Uitgebreide werking

Op grond van de oude WVW 1994 mochten op de weg staande voertuigen alleen worden weggesleept in het belang van de veiligheid op de weg, de vrijheid van het verkeer of het vrijhouden van gehandicaptenparkeerplaatsen. Op grond van de herziene regeling in de WVW 1994 en het daarop gebaseerde Besluit wegslepen van voertuigen is het laatstgenoemde criterium uitgebreid. Zowel de VNG als een aantal grote(re) gemeenten hebben hier sterk op aangedrongen bij zowel het ministerie van Verkeer en Waterstaat als de Tweede Kamer. Er zijn immers meer locaties denkbaar waar fout parkeren als zeer hinderlijk wordt ervaren zonder dat de veiligheid op de weg of de vrijheid van het verkeer direct in het geding is.

Direct optreden tegen dergelijke fout geparkeerde voertuigen kan in bepaalde gevallen zeer wenselijk zijn. Zo biedt de wegsleepverordening een effectief middel om het parkeerbeleid af te dwingen, de opbouw van de markten en evenementen veilig te stellen en efficiënt op te treden waar het uit oogpunt van verkeersveiligheid en parkeerbeleid nodig is. Hierbij kan worden gedacht aan het onbevoegd parkeren op laad- en loshavens, taxistandplaatsen, marktterreinen, voetgangersgebieden en dergelijke.

Deze wegen en weggedeelten moeten eerst nader worden aangewezen in een gemeentelijke verordening voordat gemeenten gebruik kunnen maken van deze bevoegdheid.

Verordening

Zoals in artikel 173, tweede lid, van de wet wordt voorgeschreven dient de verordening in ieder geval regels te stellen over:

• •

  de aanwijzing van de plaats(en) waar de weggesleepte voertuigen worden bewaard;

• •

  de berekening van de kosten die verbonden zijn aan de uitvoering van het wegslepen en bewaren van voertuigen;

• •

  de eventuele aanwijzing van wegen en weggedeelten waar op grond van artikel 170, eerste lid, onder c, WVW 1994 voertuigen mogen worden weggesleept.

De uitwerking van deze regels van de verordening kan door het college geschieden.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1 Begripsomschrijvingen

In deze bepaling is een omschrijving van een aantal begrippen gegeven die diverse malen in deze verordening terugkomen. De omschrijving van deze begrippen spreekt voor zich. Veelal wordt verwezen naar definities uit bestaande wetgeving.

Artikel 2 Aanwijzing van wegen en weggedeelten

De bevoegdheid tot het wegslepen van voertuigen is in de wet geregeld. Voor het wegslepen van voertuigen in het belang van de veiligheid op de weg of de vrijheid van het verkeer hoeven geen wegen en weggedeelten te worden aangewezen. Van deze bevoegdheid kan op alle wegen en weggedeelten binnen de gemeente gebruik worden gemaakt.

Voor het wegslepen van voertuigen in het belang van het vrijhouden van wegen en weggedeelten kunnen op grond van artikel 170, eerste lid, aanhef en onder c en artikel 173, tweede lid, aanhef en onder c van de WVW 1994 bij gemeentelijke verordening wegen en weggedeelten worden aangewezen. In artikel 2 van het Besluit wegslepen van voertuigen is nader aangegeven om welk soort wegen en weggedeelten het kan gaan.

Het is aan de raad om in deze Wegsleepverordening de wegen en weggedeelten aan te wijzen waar het college van burgemeester en wethouders van deze bevoegdheid gebruik kan maken. In de tekst van de Wegsleepverordening gemeente Utrechtse Heuvelrug 2020 is de ruimste variant opgenomen: alle wegen en weggedeelten binnen de gemeente zijn aangewezen. Een voertuig kan in het belang van het vrijhouden van wegen en weggedeelten slechts worden weggesleept wanneer deze wegen en weggedeelten behoren tot de soorten van wegen en weggedeelten zoals bedoeld in artikel 2 van het Besluit wegslepen en voertuigen, en zijn aangewezen in de Wegsleepverordening.

Voor de volledigheid wordt nog opgemerkt dat een parkeerovertreding, zoals in deze bepaling bedoeld, op zich niet zonder meer kan leiden tot het wegslepen en in bewaring stellen van een voertuig. Per geval wordt beoordeeld of de specifieke parkeerovertreding het wegslepen en in bewaring stellen van het desbetreffende voertuig ook rechtvaardigt.

Artikel 3 Eigenaar ter plaatse

In dit artikel wordt nader ingevuld wanneer met de overbrenging van het voertuig wordt begonnen (zoals bedoeld in artikel 170, zesde lid, WVW 1994). Als er nog geen sprake is van het begin van overbrenging moet een verzoek om beëindiging van het wegslepen worden gehonoreerd. Wel dienen de gemaakte kosten te worden vergoed. De gemaakte kosten voor de voorbereiding van de overbrenging worden in rekening gebracht bij de eigenaar of kentekenhouder.

Artikel 4 Plaats bewaring voertuigen en openingstijden

De inhoud van de bepaling spreekt voor zich. Als plaats van bewaring van het voertuig wordt aangewezen de locatie van een extern bergingsbedrijf dat het wegslepen van voertuigen in opdracht van de gemeente voor haar rekening neemt.

Gelet op artikel 173, tweede lid, WVW 1994 moet de bewaarplaats van de voertuigen door de gemeenteraad worden aangewezen. Delegatie aan het college van burgemeester en wethouders is niet mogelijk. In onvoorziene omstandigheden is het denkbaar dat de burgemeester op grond van zijn bevoegdheden ter handhaving van de openbare orde tijdelijk ook andere terreinen aanwijst als plaats van bewaring van voertuigen.

Artikel 5 Kosten overbrengen en bewaren voertuigen

In de artikel 13 en 15 van het Besluit wegslepen van voertuigen is bepaald welke kosten de gemeente kan verhalen op de overtreder. Als het wegslepen en de opslag wordt uitbesteed, betreft dit de door het sleepbedrijf in rekening gebrachte kosten. Verder mogen de volgende kosten in het tarief verdisconteerd worden:

• •

  kosten van verzekering ter dekking van de aansprakelijkheid voor schade aan de auto’s;

• •

  de personele en materiële kosten verbonden aan de bekendmaking van de beschikking, in het geval dat de eigenaar de auto niet komt afhalen. Hieronder vallen ook de kosten van opsporing van de eigenaar;

• •

  de kosten die samenhangen met de verkoop of vernietiging, in het geval de auto niet wordt opgehaald. Hieronder vallen ook de kosten van taxatie van het voertuig; en,

• •

  tot slot kunnen ook indirecte kosten in rekening worden gebracht tot ten hoogte 15%.

In de wegsleepverordening hoeven deze kostencomponenten niet allemaal inzichtelijk te worden gemaakt. Volstaan kan worden met een uitsplitsing van de kosten die verbonden zijn aan het wegslepen van voertuigen enerzijds en de bewaring van deze voertuigen anderzijds.

In de bijgevoegde Tarievenlijst Wegsleepverordening Utrechtse Heuvelrug 2020 zijn de kosten opgenomen. De laatste versie is te vinden op de website van de gemeente www.heuvelrug.nl.

Artikel 6 Overeenkomstige toepassing

Naast de in artikel 170, eerste lid, WVW 1994 bedoelde gevallen zijn in deze wet nog twee gevallen genoemd, waarin het noodzakelijk kan zijn om een voertuig te laten wegslepen en in bewaring te laten stellen. Gedoeld wordt op:

• A.

  het niet afgeven van het rijbewijs, wanneer dit is ingevorderd, omdat iemand zijn/haar motorrijtuig heeft bestuurd terwijl hij/zij onder invloed was van drogerende stoffen of alcohol en dergelijke of waarvan vanwege een verkeersovertreding het rijbewijs is ingevorderd (zie artikel 130 en 164 WVW 1994);

• B.

  de situatie dat de politie verbaal opmaakt, omdat (artikel 174 WVW 1994):

  • i.

    een motorrijtuig niet beschikt over een behoorlijk zichtbare kentekenplaat terwijl de eigenaar of houder van dat motorrijtuig niet direct te achterhalen is. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan voertuigwrakken die geen kenteken meer hebben of aan situaties dat er sprake kan zijn van het ‘knoeien’ met een kenteken in geval van autodiefstal.

  • ii.

    een verkeersovertreding is begaan die administratiefrechtelijk wordt afgedaan terwijl de eigenaar of houder van dat motorrijtuig niet direct te achterhalen is.

Wanneer in dit soort gevallen een voertuig moet worden weggesleept en in bewaring genomen, is er geen sprake van uitoefening van bestuursdwang. Artikel 170, eerste lid, WVW 1994, waarin de bestuursdwangbevoegdheid is geregeld, is dan ook niet van toepassing verklaard in de genoemde gevallen. In feite gaat het om een vorm van inbeslagname van goederen die ook in het strafrecht voorkomt. Wel heeft de wetgever diverse bepalingen uit het hoofdstuk van de Algemene wet bestuursrecht rond bestuursdwang en de Wegenverkeerswet (artikel 170 tweede lid e.v.) van overeenkomstige toepassing verklaard. Daarom zijn in de wegsleepverordening de artikelen over de bewaarplaats(en) van voertuigen en openingstijden (artikel 4) en de kosten van overbrengen en bewaren van voertuigen (artikel 5) door deze gevallen van overeenkomstige toepassing verklaard.