Verordening van het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Ede houdende regels omtrent subisidie (Subsidieregeling spoor 1 Regio Deal Foodvalley)

Toelichting

Rijk en regio hebben samen een regio deal gesloten voor het gebied FoodValley. Deze Regio Deal is in zijn geheel gericht op het versnellen van de overgang naar een gezond en duurzaam voedselsysteem. Om daar te komen worden activiteiten uitgevoerd in drie zogenaamde sporen. Deze subsidieregeling heeft betrekking op het eerste spoor dat is gericht op de versnelling van de overgang van de transitie (agrarische) sector. Partijen streven ernaar samen de volgende doeleinden te bereiken in dit spoor:

Spoor 1. Versnelde transitie van de primaire sector

De Regio Deal Foodvalley zet in op de versnelling van de transitie van de huidige landbouw naar een toekomstbestendige, duurzame, circulaire landbouw. Het doel van dit spoor is dat nieuwe, haalbare en betaalbare maatregelen ten behoeve van emissiereductie, waarbij gezondheid van mens en dier, dierenwelzijn en gezonde voedselproductie geborgd zijn, breed zijn ontwikkeld en in de regio en daarbuiten worden toegepast. In de regio Foodvalley worden circulaire kringlopen verder gesloten, waarbij dierlijke en plantaardige reststromen beter aan elkaar zijn verbonden. In die kringlopen wordt gebruik gemaakt van regionale alternatieve eiwitbronnen en zijn emissie, diergezondheid en welzijn integraal in kaart gebracht. De biodiversiteit is verbeterd, de bodemkwaliteit is toegenomen en er is geëxperimenteerd met de inzet van andere gewassen. Er zijn duurzame verdienmodellen ontwikkeld die de transitie aantrekkelijk maken voor de agrariërs. Het maatschappelijk draagvlak voor de primaire sector in het gebied is verder versterkt, doordat er een sterkere verbinding tussen boeren en inwoners in het gebied is gerealiseerd. Door proactieve kennisdeling is de opgedane integrale kennis beschikbaar voor toepassing in andere regio’s in Nederland en daarbuiten.

Op basis van deze subsidieregeling kunnen financiële middelen worden verstrekt aan partners die deze transitie tot uitvoering willen brengen. Burgemeester en wethouders treden daarbij in formeel-juridische zin op als subsidieverstrekker. De Regio Deal is echter een opgave die de gehele regio aangaat. De inbreng van financiële middelen is van verschillende partijen en daarbij hoort ook dat sprake is van gedeelde zeggenschap. Hierover zijn afspraken gemaakt in een Samenwerkingsovereenkomst Regio Deal Foodvalley (hierna: de SOK).

Een centrale rol is daarbij weggelegd voor de Regionale Stuurgroep waarin de belangrijkste financiers vertegenwoordigd zijn. In de dagelijkse praktijk zorgt de Regio Deal Manager - de algemeen programmamanager - voor het bewaken van de voortgang en de integraliteit van de Regio Deal. Hierover legt de Regio Deal Manager verantwoording af aan de Regionale Stuurgroep. Naar zowel de Regionale Stuurgroep als de Regio Deal Manager wordt daarom veelvuldig verwezen in deze toelichting.

Artikelsgewijze toelichting

Artikel 1. Definities

Begrip Regio Foodvalley

De Regio Foodvalley (GR) bestaat als zodanig uit de gemeenten Barneveld, Ede, Nijkerk, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal en Wageningen. Bij de aanvraag in 2018 is een voorstel voor een Regiodeal gedaan door de Regio Foodvalley en de provincies Gelderland en Utrecht, de Wageningen University and Research (WUR) en de Universiteit Utrecht (UU), LTO Gelderse Vallei en VNO-NCW afdeling Midden.

Bij het opstellen van de Regio Deal is vervolgens geformuleerd dat activiteiten ook kunnen plaatsvinden in aangrenzende of complementaire gebieden ten opzichte van de Regio Foodvalley (GR). Hierbij wordt gedacht aan gebieden waar gelijksoortige vraagstukken spelen als in de Regio Foodvalley. Een uitgangspunt daarbij is een redelijke verdeling van activiteiten tussen de provincies Gelderland en Utrecht. Dit is een reden geweest voor het hanteren van een breder regiobegrip Foodvalley. Hiermee kan de gelijkwaardige verdeling in de praktijk worden verwezenlijkt. Voor dit punt wordt verder verwezen naar artikel 2 en de toelichting daarop.

Artikel 2. Bevoegdheid subsidieverlening en afbakening gebied

Deze subsidieregeling wordt opgesteld met het doel om uitvoering te geven aan spoor 1 van de Regio Deal. Subsidieverlening is mogelijk binnen de regio Foodvalley. Voor toepassing van deze subsidieregeling omvat dit een groter gebied dan het grondgebied van de Gemeenschappelijke Regeling Regio Foodvalley (GR Foodvalley - acht gemeenten). Gelet op de bijdragen vanuit zowel Regio Foodvalley, provincie Utrecht en provincie Gelderland is het uitgangspunt een redelijke verdeling voor de activiteiten uit spoor 1 over de provincies Gelderland en Utrecht. De meeste agrarische bedrijven binnen de regio liggen in de provincie Gelderland. Het is daarom voorzienbaar dat - om daar een redelijke spreiding te realiseren - ook agrarische bedrijven van buiten het grondgebied van de GR Foodvalley in de gelegenheid gesteld moeten worden deel te nemen.

De subsidieontvangers mogen in ieder geval alle activiteiten op grond van deze subsidieregeling uitvoeren in de acht GR Foodvalley gemeenten die in dit artikel zijn genoemd. Daarnaast mogen agrarische bedrijven uit de vijf aangrenzende Utrechtse gemeenten deelnemen aan de Proeftuin. Zo kan de redelijke verdeling tussen de provincies Utrecht en Gelderland worden verwezenlijkt. Over uitvoering van andere activiteiten buiten het grondgebied van de acht GR Foodvalley gemeenten besluit conform de regionale governance de Regionale Stuurgroep. Burgemeester en wethouders geven uitvoering aan de besluiten van de Regionale Stuurgroep via eventuele wijziging van de beschikking tot subsidieverlening. Daarnaast is denkbaar dat - in overeenstemming met de Regionale Stuurgroep - de Regio Deal Manager een bepaald mandaat krijgt om zelf te beslissen over toetreding van bedrijven tot de Proeftuin. Hierbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan toeleveranciers of erfbetreders.

De uitbreiding van activiteiten buiten het grondgebied van de acht GR Foodvalley gemeenten kan gepaard gaan met het toetreden van nieuwe partners tot de samenwerking. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan een gemeente die wil meefinancieren als daar dan ook activiteiten worden uitgevoerd. Hiervoor geldt dan de procedure voor toetreding die is opgenomen in artikel 22 van de SOK. Meebetalen is volgens de SOK geen verplichting. Wel moet de partij die om toetreding verzoekt omschrijven óf en welke bijdrage in geld of in natura wordt aangeboden. De Regionale Stuurgroep besluit vervolgens over toetreding. Hierbij wordt ook de procedure voor het aanbieden van financiële middelen vastgelegd en of deze middelen beschikbaar worden gesteld als subsidie via de kassier gemeente Ede.

Het is aan de Regionale Stuurgroep om te bepalen of de procedure uit artikel 22 van de SOK ook (volledig) van toepassing is bij betrokkenheid van bijvoorbeeld agrarische bedrijven of toeleveranciers binnen de Proeftuin. Individuele bedrijven worden in beginsel geen partner bij de samenwerking onder de SOK en treden niet toe tot het Regionaal Partneroverleg.

Bevoegdheid gemeentebestuur

Het uitgangspunt in zowel de Grondwet als de Gemeentewet (bijvoorbeeld artikel 149) is de gemeentelijke huishouding. Normaliter betekent dit dat burgemeester en wethouders alleen subsidie verlenen voor activiteiten die plaatsvinden binnen de gemeente Ede zelf. Deze subsidieregeling heeft betrekking op de Regio Foodvalley waarvan de gemeente Ede deel uitmaakt. Dit wordt toelaatbaar geacht omdat voor elk van de activiteiten geldt dat deze (mede) ten goede komen aan de gemeente Ede. Bijvoorbeeld een innovatie in de landbouw of gezondheidszorg die in Utrecht succesvol wordt getest, is bruikbaar voor Ede. Hierbij wordt er tevens rekening mee gehouden dat Ede in de Regio Deal en samenwerkingsovereenkomst is aangewezen als kassier, waarbij afspraken zijn gemaakt over de subsidieverlening binnen het gebied. Daarmee hebben alle betrokken overheden ingestemd met subsidieverlening voor activiteiten die plaatsvinden op hun grondgebied.

Bij de uitvoering van deze Regio Deal doet zich de bijzondere omstandigheid voor dat er geen enkel bestaand bestuursorgaan is dat het hele grondgebied omvat waar activiteiten plaatsvinden. Dit komt in de eerste plaats doordat de Regio Foodvalley niet binnen één provincie is gelegen. Daarnaast is voorzien in activiteiten die plaatsvinden buiten het gebied waarvoor de Gemeenschappelijke Regeling Foodvalley in het leven is geroepen (zoals in dit artikel nader omschreven).

Artikel 3. Doelgroep en penvoerderschap

Subsidie op basis van deze regeling wordt verleend aan de deelnemers van een samenwerkingsverband. In deze regeling (en het bijzonder dit artikel) wordt de basis gelegd voor de formeel-juridische relatie tussen burgemeester en wethouders (als subsidieverstrekker) en de penvoerder respectievelijk subsidieontvangers. Tegelijkertijd is de doelstelling van alle partijen om in het kader van de Regio Deal op een andere wijze samen te werken dan louter in de relatie subsidieverstrekker - subsidieontvanger. Centraal staat het vanuit een gezamenlijke opgave uitvoeren van activiteiten om resultaten te bereiken die ten goede komen aan inwoners en bedrijven in de regio en daarbuiten.

Eerste en tweede lid

Binnen het samenwerkingsverband geldt elke organisatie zelfstandig als subsidieontvanger. Om de administratieve lasten aan beide zijden te beperken treedt één van de organisaties op als penvoerder voor het samenwerkingsverband. De penvoerder vertegenwoordigt de organisaties in het samenwerkingsverband in en buiten rechte. Dat wil zeggen dat de subsidieaanvraag namens alle partijen wordt ingediend door de penvoerder. Op de penvoerder rust de verplichting om relevante informatie door te geven aan burgemeester en wethouders. Hiertoe behoort onder meer het indienen van voortgangs- en eindrapportage. De penvoerder ontvangt hiervoor informatie van de subsidieontvangers. Een en ander wordt door hen nader uitgewerkt in een samenwerkingsovereenkomst (zie artikel 4 en de toelichting daarop).

Derde, vierde en vijfde lid

De subsidieontvangers zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van activiteiten waarvoor zij subsidie ontvangen. Als activiteiten niet, onvolledig of in strijd met geldende voorschriften worden uitgevoerd kan dat aanleiding zijn om subsidie te verlagen of in te trekken en eventuele voorschotten terug te vorderen. Als dit herleidbaar is naar één of meer specifieke subsidieontvanger(s) ligt het in de rede om in die relatie over te gaan tot verlaging of terugvordering. De juridische grondslag hiervoor ligt in artikel 4:57 van de Awb.

Uitgangspunt is dat eventueel onverschuldigd betaalde subsidies of voorschotten rechtstreeks bij de desbetreffende subsidieontvanger worden teruggevorderd. Er kan echter sprake zijn van een situatie waarin niet duidelijk is aan wie ligt dat activiteiten niet, onvolledig of onjuist zijn uitgevoerd. In deze situatie is het tevens mogelijk om subsidie terug te vorderen via de penvoerder. Om de financiële risico’s voor de penvoerder te beperken wordt van het samenwerkingsverband gevraagd de onderlinge aansprakelijkheid te regelen in een samenwerkingsovereenkomst (zie artikel 4 en de toelichting daarop).

Motivering beperking mededingingsruimte

In zijn algemeenheid geldt als uitgangspunt dat bij de verdeling van schaarse subsidies mededingingsruimte wordt geboden. Bij de Regio Deal Foodvalley is de beschikbare mededingingsruimte beperkt. Burgemeester en wethouders achten dat in deze specifieke situatie gerechtvaardigd.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft in een Kamerbrief van 8 juni 2018 (kenmerk: DGAN-RP / 18047581) de voorwaarden uiteen gezet om in aanmerking te komen voor een Regio Deal. De doelstelling van de Regio Deals is als volgt geformuleerd:

“Het kabinet wil samen met (publieke en private) partners regionaal een geïntegreerde aanpak bewerkstelligen van economische, sociale en ecologische opgaven die dáár spelen. Partijen verplichten zich aan elkaar om de komende jaren gezamenlijk aan nieuwe, concrete oplossingen te werken.” (p. 1).

Een randvoorwaarde om in aanmerking te komen voor een Regio Deal luidt als volgt:

“Publiek-private samenwerking (PPS): in de deal leveren zowel publieke als private partijen bijdragen. Bij voorkeur is sprake van een triple helix -overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen- insteek. Uitgangspunt is actief commitment en (SMART) inzet van alle partijen. Dit geldt ook voor deelnemende vakdepartementen.” (p. 4).

Zoals hierboven is beschreven heeft een Regio Deal dus altijd het karakter van een publiek-private samenwerking. Dit is ook voor de Regio Deal Foodvalley het geval. Zo is LTO Noord partij bij de Regio Deal Foodvalley en gelden onder meer de universiteiten Wageningen en Utrecht en VNO-NCW Midden als samenwerkingspartners. LTO en de beide universiteiten leveren tevens een financiële bijdrage aan de realisatie van de Regio Deal Foodvalley (in cash / in kind).

Burgemeester en wethouders constateren daarom dat zonder de publiek-private samenwerking deze Regio Deal niet zou hebben bestaan. Betrokken organisaties hebben samen met de betrokken overheden al vanaf begin 2018 samengewerkt van het indienen van een voorstel bij het Rijk, tot aan uitwerking in een concrete Regio Deal tot aan het vormgeven van plannen voor de concrete realisatie via een uitvoeringsprogramma. In de fase waarin werd gewerkt aan het opstellen en indienen van een voorstel is een uitnodiging gedaan aan een groot aantal organisaties om daarbij te participeren. Gedurende het traject zijn deze partijen bereid gebleken om mee te werken aan de realisatie. Vanwege hun specifieke kennis, bestaande lokale infrastructuur en/of regionaal netwerk achten burgemeester en wethouders de uitvoering van de Regio Deal zonder een samenwerking van deze partijen niet haalbaar. Deze omstandigheden rechtvaardigen de keuze om in dit geval mededeling maar in beperkte mate toe te staan. Dit komt tot uitdrukking in dit artikel.

De partijen die zijn opgenomen in het artikel zijn nauw betrokken geweest bij de uitwerking van plannen voor concrete realisatie van de Regio Deal Foodvalley. Burgemeester en wethouders achten het daarom passend dat zij in ieder geval betrokken zijn als subsidieontvangers (vertegenwoordigd door een penvoerder die uit hun midden wordt aangewezen). Andere organisaties kunnen in overleg toetreden tot het samenwerkingsverband. Verwezen wordt naar artikel 5 en de toelichting daarop. Het is zeker denkbaar dat dit in de toekomst gaat gebeuren: een doelstelling van de Regio Deal is immers ook dat de positieve effecten zich als een olievlek verspreiden over een groter gebied. Door deze constructie is er wel een vorm van mededingingsruimte.

Mededingingsruimte zit er verder in dat de subsidieontvangers zelf ook gebruik maken van andere organisaties om uitvoering te geven aan de Regio Deal. Zo komen de subsidiemiddelen ook beschikbaar voor deze organisaties via de ‘kosten derden’ of ‘materiaalkosten’. Subsidieontvangers die kwalificeren als aanbestedende dienst passen daarbij - vanaf bepaalde drempels - een selectieprocedure toe. Verder wordt op het niveau van toetreding van agrarische bedrijven in de Proeftuin ook volledige mededingingsruimte geboden. Verwezen wordt naar artikel 18.

Artikel 4. Samenwerkingsovereenkomst uitvoering project

Om de doelen van de Regio Deal te kunnen bereiken is een nieuwe samenwerking nodig tussen penvoerder en subsidieontvangers. Voorwaarde voor de subsidie is daarom dat zij een overeenkomst sluiten waarin zij hun onderlinge rechten en verplichtingen regelen. Hierbij kan de model samenwerkingsovereenkomst van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland als voorbeeld dienen. De uitwerking in de samenwerkingsovereenkomst zal moeten voldoen aan wet- en regelgeving. In het bijzonder aan subsidieregeling, subsidiebeschikking en de toepasselijke staatssteunregels.

Artikel 5. Toetreding tot het samenwerkingsverband

Zoals hiervoor aan de orde is gekomen achten burgemeester en wethouders het van belang dat ten minste de in tabel 1 opgenomen organisaties vertegenwoordigd zijn in het samenwerkingsverband. Het is mogelijk dat andere organisaties toetreden gedurende de looptijd van het project. Zij kunnen zich hiervoor richten tot burgemeester en wethouders of de penvoerder. Binnen de projecten is sprake van verschillende onderdelen, de zogenaamde werkpakketen. Het is daarom tevens denkbaar dat organisaties die willen toetreden zich richten tot de subsidieontvanger die optreedt als uitvoerder van een werkpakket of project.

In de samenwerkingsovereenkomst Regio Deal Foodvalley is een procedure beschreven voor toetreding op werkpakketniveau (artikel 22). Met instemming van de penvoerder c.q. werkpakketleiders kunnen nieuwe organisaties - na goedkeuring door burgemeester en wethouders - toetreden. Binnen de regionale governance op basis van de SOK wordt dit voorgelegd voor goedkeuring aan de Regionale Stuurgroep. Het is zeker denkbaar dat dit in de toekomst gaat gebeuren: een doelstelling van de Regio Deal is immers ook dat de positieve effecten zich als een olievlek verspreiden over een groter gebied. Door deze constructie is er wel een vorm van mededingingsruimte. Voor het slagen van de Regio Deal is een goede samenwerking tussen de subsidieontvangers van essentieel belang. Burgemeester en wethouders achten daarom het vragen van instemming van de andere subsidieontvangers proportioneel.

Met dit artikel wordt op transparante en voor derden kenbare wijze invulling gegeven aan de mogelijkheid om toe te treden tot de Regio Deal volgens artikel 22 van de SOK. Van nieuwe toetreders wordt verwacht dat zij kenbaar óf en in welke mate zij een bijdrage leveren aan de Regio Deal (in cash / in kind). Voor een subsidieontvanger kan dit bijvoorbeeld de vorm hebben van cofinanciering voor eigen activiteiten.

Artikel 6. Aanvraag

Dit artikel stelt enkele aanvullende voorwaarden over de inhoud van de subsidieaanvraag. De subsidieaanvraag moet worden opgesteld in een uniform begrotingsformat om de inzichtelijkheid en onderlinge vergelijkbaarheid te waarborgen. In de subsidieregeling is voorzien in een verlening over meerdere jaren. Vanuit Rijk en Regio wordt er belang aan gehecht om regelmatig vinger aan de pols te kunnen houden op de voortgang. Daarom is een planning met daarin een overzicht van wanneer activiteiten worden uitgevoerd verplicht. In beginsel bestaat alleen recht op een voorschot voor het volgende jaar als de activiteiten conform geldende verplichtingen én opgegeven planning worden uitgevoerd. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op artikel 10.

Naast deze bijzondere bepalingen gelden ook de reguliere indieningsverplichtingen uit artikel 6 van de Asv Ede 2017. Dit betreft:

• a.

  een beschrijving van de activiteiten waarvoor de subsidie wordt aangevraagd;

• b.

  de gemeentelijke doelstellingen en de daarvan afgeleide resultaten welke met die activiteiten worden nagestreefd, en hoe de activiteiten daaraan bijdragen;

• c.

  een begroting van en een dekkingsplan voor de kosten van deze activiteiten;

• d.

  een opgave van subsidies, vergoedingen of tegemoetkomingen in welke vorm ook met staatsmiddelen bekostigd, die al zijn of zullen worden ontvangen voor de activiteiten waarvoor de subsidie wordt aangevraagd.

Artikel 7. Aanvraagtermijn

Voor de aanvraagtermijn is aansluiting gezocht bij de toepasselijke staatssteunkaders. Voor toekenning van de aanvraag is van belang dat wordt voldaan aan het vereiste van stimulerend effect. In de regel brengt dit met zich mee dat een aanvraag wordt ingediend voordat sprake is van een start van de werkzaamheden (zie artikel 6, tweede lid, van de Landbouwvrijstellingsverordening). De definitie in de Landbouwvrijstellingsverordening van de start van de werkzaamheden luidt als volgt:

„start van de werkzaamheden in het kader van het project of de activiteit”: afhankelijk van wat als eerste plaatsvindt, hetzij de start van de activiteiten of de bouwwerkzaamheden met betrekking tot de investering, hetzij de eerste juridisch bindende toezegging om uitrusting te bestellen of een beroep op diensten te doen, hetzij een andere toezegging die het project of de activiteit onomkeerbaar maakt; de aankoop van gronden en voorbereidende werkzaamheden zoals het verkrijgen van vergunningen en de uitvoering van haalbaarheidsstudies worden niet als start van de werkzaamheden of activiteiten beschouwd;

Steun die valt onder het toepassingsbereik van artikel 31 van de Landbouwvrijstellingsverordening wordt altijd geacht een stimulerend effect te hebben (artikel 6, vijfde lid, van de Landbouwvrijstellingsverordening).

Artikel 8. Subsidiabele kosten

De basis voor de berekening van de subsidiabele kosten is dat alleen daadwerkelijk gemaakte kosten worden vergoed die redelijkerwijs noodzakelijk zijn voor de activiteiten in deze subsidieregeling. De hoogte van de subsidie wordt op basis van dit principe achteraf bepaald bij de subsidievaststelling.

Er wordt rekening mee gehouden dat de activiteiten op basis van deze subsidieregeling op onderdelen kunnen leiden tot staatssteun. Om ervoor te zorgen dat rechtmatig steun wordt verleend wordt gebruik gemaakt van de Landbouwvrijstellingsverordening (zie hoofdstuk 3 van deze subsidieregeling). Voor zover hier beperkingen uit voortvloeien op bijvoorbeeld het gebied van de subsidiabele kosten gelden deze voor de subsidieverstrekking. Voor dit punt wordt verder verwezen naar artikel 4 van de Asv Ede 2017.

De subsidieverlening betreft het maximaal te verlenen bedrag. De subsidie kan nooit hoger wordenvastgesteld zijn wijziging van de beschikking tot subsidieverlening. De subsidieverlening is inclusiefniet-verrekenbare of niet-compensabele btw. De subsidieontvanger is verder zelf verantwoordelijkvoor het afdragen van btw en het waar mogelijk verrekenen of compenseren.

De subsidiabele kosten worden verder berekend op een de voor de subsidieontvanger gebruikelijke en controleerbare methode. Dit kan bijvoorbeeld zijn op basis van de integrale kostensystematiek (IKS) of kostencomponenten zoals vaste loonkosten met een opslag. Dit is in deze subsidieregeling niet nader ingevuld: het beschikbare budget en de te verrichten activiteiten zijn hierbijverder maatgevend. De berekening van de subsidiabele kosten moet wel zijn gebaseerd op bedrijfseconomische grondslagen en normen die in het maatschappelijk verkeer als aanvaardbaarworden beschouwd en die de subsidieontvanger stelselmatig toepast. Dit wordt getoetst door deaccountant bij de controle van de financiële verantwoording (zie verder artikel 14 en de toelichting daarop)

Artikel 10. Looptijd subsidie en bevoorschotting

De Regio Deal heeft een looptijd van meerdere jaren. Voor het hele spoor wordt in één keer subsidie verleend die in jaarlijkse tranches beschikbaar wordt gesteld. Om voldoende zicht te houden op het uitvoeren van de activiteiten) wordt tussentijds verantwoording afgelegd. Daarnaast hebben de subsidieontvangers een meldingsplicht indien zij de planning niet dreigen te halen. Zij kunnen daarbij een voorstel doen tot wijziging van de subsidiebeschikking: dit is het aanknopingspunt voor een wederzijds gesprek hoe alsnog de doelstellingen van de Regio Deal bereikt kunnen worden. De algemene beginselen van behoorlijk bestuur gelden als juridisch kader voor besluiten over wijziging van de subsidiebeschikking.

Recht op een voorschot voor het volgende jaar bestaat als de activiteiten binnen de planning en conform geldende verplichtingen worden uitgevoerd. In andere gevallen is dit afhankelijk van de uitkomst van het hierboven beschreven gesprek tussen de Regionale Stuurgroep en de penvoerder en betrokken subsidieontvanger(s). Voor de projecten waar wel op juiste wijze en conform planning activiteiten zijn uitgevoerd blijft de subsidie en bevoorschotting in ieder geval ongewijzigd. Overigens wordt rekening gehouden met de mate waarin de activiteiten wel zijn verricht. En of het aannemelijk is dat dat in het volgende jaar het project - al dan niet met aanpassingen - alsnog volgens planning worden gerealiseerd. In het gesprek worden de penvoerder en subsidieontvanger(s) daarbij vertegenwoordigd door spoor- en projectleiders die feitelijk trekker zijn van een spoor dan wel een project. De tenuitvoerlegging van dit besluit vindt plaats door burgemeester en wethouders van Ede als kassier van de Regio Deal. Feitelijk zal dit worden uitgevoerd door de Regio Deal Manager die daarbij uitvoering geeft aan de instructies van de Regionale Stuurgroep.

Wanneer activiteiten niet zijn uitgevoerd of wanneer aannemelijk is dat uitvoering achterwege zal blijven kan subsidie worden verlaagd (artikel 4:48 van de Awb). De Regio Deal vraagt echter om innovatieve samenwerking met activiteiten die mogelijk niet op voorhand volledig te plannen zijn. Als dat leidt tot vertragingen of een noodzaak tot wijziging behoort daar op redelijke wijze mee omgegaan te worden. Het uitgangspunt is daarbij vooral om te onderzoeken of met een wijziging de doelstellingen wel (binnen afzienbare termijn) bereikt kunnen worden, boven het een besluit over verlaging en terugvordering van subsidie. Een eventuele verlaging van de subsidie wordt zoveel mogelijk verrekend met het voorschot over het volgende jaar.

Artikel 11. Begrotingsvoorbehoud, opschortende en ontbindende voorwaarden

De Regio Deal wordt gefinancierd door een aantal verschillende overheden. De gemeente Ede treedt op als kassier voor de bijdragen van de provincies Gelderland en Utrecht en de gemeenten Barneveld, Nijkerk, Scherpenzeel, Renswoude, Rhenen, Wageningen. Dit wil zeggen dat subsidieverlening vanuit Ede aan de subsidieontvangers kan plaatsvinden onder de opschortende voorwaarde dat ook de andere overheden aan Ede hiervoor subsidie verlenen. Dit is nodig indien Ede op het moment van subsidieverlening zelf nog niet van alle financiers een subsidiebeschikking heeft ontvangen.

De subsidie die wordt verleend voor de Regio Deal heeft een meerjaarlijks karakter. Dit betekent dat de subsidie wordt verleend over een aantal jaren waarvoor de begroting nog niet definitief is vastgesteld c.q. goedgekeurd. Het begrotingsvoorbehoud is bedoeld voor de situatie dat dekking voor de Regio Deal komt te vervallen. Hierbij wordt in het bijzonder gedacht aan het voorwaardelijk karakter van de Rijksbijdrage voor de Regio Deal. Met het Rijk zijn in de Regio Deal afspraken gemaakt over toekenning van een Rijksbijdrage van 20 miljoen euro in tranches. Het Rijk kan besluiten dat één of meer tranches niet worden toegekend. De regionale partners begrijpen de intentie van het Rijk wel zo dat bij het goed uitvoeren van de Regio Deal recht bestaat op een volgende tranche. Echter bij een eventueel niet toekennen van een volgende tranche achter burgemeester en wethouders het noodzakelijk dat de subsidieverlening voor de toekomst kan worden beëindigd. Hiervoor zijn in dit artikel twee verschillende mogelijkheden opgenomen. Met beide is hetzelfde effect beoogd, te weten dat de subsidieverlening eindigt na een periode van zes maanden nadat de penvoerder is geïnformeerd over het niet beschikbaar stellen van de Rijksbijdrage.

De eerste mogelijkheid is het inroepen van een begrotingsvoorbehoud, nu de subsidie gedeeltelijk wordt verleend voor jaren waarvoor de begroting nog niet is vastgesteld. Deze geschiedt in deze situatie volgens artikel 4:34 van de Awb met toepassing van artikel 4:50 van de Awb. Burgemeester en wethouders begrijpen deze verwijzing aldus dat bij het inroepen van het begrotingsvoorbehoud de subsidie moet worden beëindigd met inachtneming van een redelijke termijn. In dit kader wordt verwezen naar de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 31 juli 2002, AB 2003, 136. Burgemeester en wethouders gaan ervan uit dat de in het derde lid opgenomen termijn van zes maanden geldt als een redelijke termijn in de zin van artikel 4:50 van de Awb.

In het derde lid is het vervallen van de Rijksbijdrage opgenomen tevens opgenomen als ontbindende voorwaarde. Deze ontbinding heeft geen terugwerkende kracht (zie artikel 3:38, tweede lid, in combinatie met artikel 3:59 BW). Daarnaast is bepaald dat de ontbinding ingaat zes maanden na mededeling van het intreden van de ontbindende voorwaarde door burgemeester en wethouders. Burgemeester en wethouders hebben hierbij rekening gehouden met de geldende jurisprudentie omtrent beëindiging van subsidies waarbij een termijn van zes maanden in de regel als redelijke termijn wordt beschouwd. Met de meer specifieke ontbindingsmogelijkheid uit het tweede lid is beoogd om de gevolgen van het wegvallen van de Rijksbijdrage voor alle partijen helder vast te leggen.

Beide mogelijkheden worden in deze subsidieregeling opgenomen omdat jurisprudentie ontbreekt over de verhouding tussen enerzijds de bepalingen uit de Awb over het begrotingsvoorbehoud bij meerjaarlijkse subsidies en anderzijds de meer algemene mogelijkheid om ontbindende voorwaarden te verbinden aan de subsidieverlening.

Artikel 12. Weigerings-, intrekkings- en terugvorderingsgronden

In artikel 9, derde lid, onder a van de Asv Ede 2017 is opgenomen dat burgemeester en wethouders de subsidieaanvraag weigeren als de activiteiten niet in overwegende mate ten goede komen aan de gemeente Ede en haar ingezetenen. Dat is voor deze subsidie niet passend, gezien het regionale bereik. Verwezen wordt naar artikel 1 en de toelichting daarop.

Deze subsidieregeling heeft als doel de uitvoering van spoor 1 van de Regio Deal Foodvalley. Er is daarom opgenomen dat burgemeester en wethouders de subsidieaanvraag kunnen weigeren indien deze onvoldoende bijdraagt aan het realiseren van de Regio Deal.

Artikel 13. Voortgangsrapportage

Voor de monitoring van de resultaten van de Regio Deal is een Monitoringsplan opgesteld. De inhoud van dit artikel is ontleend aan dat Monitoringsplan. In het Monitoringsplan is bepaald dat tweemaal per jaar een voortgangsrapportage wordt uitgebracht. De voortgangsrapportage uit spoor 1 is een belangrijke bron van input voor de gemeente Ede als kassier voor de Regio Deal. De gemeente Ede levert namens de regionale samenwerkingspartners één keer per jaar een voortgangsrapportage in bij het Rijk, conform artikel 7, vierde lid, van de Regio Deal.

De voortgangsrapportage biedt daarnaast inzicht over de realisatie van de planning van het spoor. De voortgangsrapportage heeft vooral een informatief karakter en is bedoeld voor monitoringsdoeleinden. Daarom is een mogelijkheid opgenomen om de inhoud van de rapportage nader uit te werken. Zo kan flexibel worden ingespeeld op een veranderende informatiebehoefte. Uit de voortgangsrapportage kan blijken dat bepaalde activiteiten niet of niet volgens planning zijn uitgevoerd. Normaliter blijkt dat niet pas bij de voortgangsrapportage maar is dat eerder gemeld door de subsidieontvangers en heeft daarop een gesprek (en eventueel bijstelling) plaatsgevonden. Dit doet daarom niet af aan het informatieve karakter.

Er wordt één gezamenlijke voortgangsrapportage opgesteld door de subsidieontvangers. De penvoerder levert deze aan bij burgemeester en wethouders. De voortgangsrapportage bevat informatie over de stand van zaken in de projecten van alle subsidieontvangers. De penvoerder is ervoor verantwoordelijk dat deze informatie wordt samengevoegd in één rapportage die tijdig wordt aangeleverd bij burgemeester en wethouders (feitelijk namens hen: de Regio Deal Manager).

Artikel 14. Aanvraag tot vaststelling

In de subsidiebeschikking wordt het subsidietijdvak bepaald: dit is de periode waarin de activiteiten worden gesubsidieerd. Binnen zes maanden na afloop van het tijdvak moet het samenwerkingsverband (de subsidieontvangers) een aanvraag tot subsidievaststelling indienen. Zij worden daarbij vertegenwoordigd door de penvoerder.

De aanvraag tot vaststelling bevat zowel een financieel als inhoudelijk eindverslag. Deze bevat de in het tweede lid opgenomen informatie. Het betreffende verslag dient enerzijds om de subsidie vast te stellen en anderzijds als input voor de kassier om eindverantwoording af te leggen aan het Rijk als bedoeld in artikel 6, zevende lid, van de Regio Deal. Burgemeester en wethouders zijn voornemens in ieder geval voor het financieel eindverslag een uniform format op te stellen. Voor het inhoudelijk eindverslag wordt dat later bepaald.

Het financieel eindverslag wordt voorzien van een controleverklaring. Deze wordt opgesteld per subsidieontvanger vastgesteld door de eigen accountant. Deze accountant verricht de controle op basis van het Verantwoordings- en accountantsprotocol gemeente Ede 2018. De accountant controleert in principe alleen de financiële verantwoording. Inhoudelijke stukken worden niet gecontroleerd: wel gaat de accountant na of het inhoudelijk eindverslag overeenkomt met de financiële verantwoording (of daar geen tegenstrijdigheden in zitten). De accountant controleert of de opgestelde financiële verantwoording juist en rechtmatig is en of de subsidieontvangers hebben voldaan aan de verplichtingen opgelegd in de verleningsbeschikking. We beschouwen deze toelichting als onderdeel van de normstelling voor de accountant:

• Bij de eindverantwoording wordt door de accountant getoetst of het opgestelde financiële verslag juist en rechtmatig is en voldoet aan de verplichtingen opgelegd in de beschikking. De beschikking bepaalt de voorwaarden; er worden geen extra eisen of voorwaarden gesteld.

• De accountant checkt of datgene dat opgenomen is in het activiteitenverslag enigszins overeenkomt met gedane uitgaven en financiële verantwoording. Het is zeker niet de bedoeling dat de accountant alle ooit inhoudelijke opgeleverde stukken gaat controleren.

De Wageningen University en de Universiteit Utrecht hebben elk een ‘in kind’ bijdrage toegezegd voor onder meer de sporen 1 en 2 van de Regio Deal. Voor de verantwoording van deze bijdragen volstaat een verklaring van het bestuur dat de toegezegde inzet is geleverd. Hiervoor is geen urenverantwoording vereist en deze ‘in kind’ bijdragen vallen buiten de controle van de accountant.

Artikel 17. Algemene voorwaarden subsidieverlening

Binnen spoor 1 wordt onderzoek verricht om het effect van innovatieve maatregelen en concepten te testen. Bijvoorbeeld rond emissiereductie. Dit onderzoek moet op met voldoende betrouwbare meetmethoden / instrumenten worden uitgevoerd. Wetenschappelijk verantwoorde onderzoekmethoden voldoen hier in ieder geval aan. Ook gevalideerde onderzoeksmethoden / instrumenten zoals die gebruikt worden door het waterschap worden als voldoende betrouwbaar beschouwd. Het doel van deze bepaling is om te waarborgen dat er voldoende zekerheid is over het effect van de maatregelen en concepten die getest worden in de Proeftuin.

Artikel 19. Vergoeding voor deelname agrarische bedrijven

Binnen spoor 1 wordt voorzien dat deelnemende agrarische bedrijven een vergoeding zullen ontvangen. Dit betreft een forfaitaire vergoeding van €1000,- per bedrijf. Om zeker te stellen dat dit bedrag niet kan worden aangemerkt als staatssteun wordt dit verleend met toepassing van de landbouw de-minimisverordening. Van staatssteun zou anders sprake kunnen zijn omdat de forfaitaire vergoeding met steun van de overheid wordt bekostigd.

Daarnaast is voorzien in de mogelijkheid voor subsidieontvangers om dieren of dierlijke producten op te kopen van deelnemers aan de Proeftuin. Van deze mogelijkheid mag gebruik worden gemaakt als door de deelname de betreffende producten niet meer geschikt zijn voor menselijke consumptie. Dit is met name goed denkbaar voor de activiteiten in project 2 circulair veevoer. Doordat de betreffende producten worden opgekocht tegen normale marktprijzen levert dit geen voordeel op voor de betrokken bedrijven. Dit kwalificeert daarom niet als staatssteun.