Besluit van het dagelijks bestuur van het voormalige waterschap Waterschap Groot Salland houdende regels omtrent het verkeer (Verkeersbesluit voor de Overijsselse Vecht)

Toelichting  

Algemene Toelichting

Overdracht Overijsselse Vecht

Sinds 1 september 2005 is Waterschap Groot Salland, samen met Waterschap Velt en Vecht, de beheerder van de rivier de Overijsselse Vecht. Per die datum heeft het Rijk (Rijkswaterstaat) het waterkwantiteitsbeheer en eigendom van de Overijsselse Vecht aan de waterschappen overgedragen. Waterschap Groot Salland was ten tijde van de overdracht al waterkwaliteitsbeheerder van de Overijsselse Vecht.

In een gezamenlijk statenbesluit van de provincies Overijssel en Drenthe is per 8 december 2004, nummer PS/2004/1220-B, respectievelijk 9 februari 2005, nummer K-4-I het kwantiteits- en kwaliteitsbeheer (tegenwoordig het watersysteembeheer) van de Overijsselse Vecht, vanaf de monding van de rivier de Regge in de gemeente Ommen tot aan het Zwarte Water in de gemeente Zwolle aan Waterschap Groot Salland bij reglement opgedragen. Daarnaast is aan het Waterschap Groot Salland voor dit deel van de Overijsselse Vecht het vaarwegbeheer opgedragen. Ten slotte is (het dagelijks bestuur van) het Waterschap Groot Salland voor dit gebied door provinciale staten van Overijssel en Drenthe bij besluit van 8 december 2004, nummer PS/2004/1220-C respectievelijk 9 februari 2005, nummer K-4-II, aangewezen als bevoegd gezag als bedoeld in de Scheepvaartverkeerswet.

Watersysteembeheer Overijsselse Vecht

Het Waterschap is allereerst de watersysteembeheerder van de Overijsselse Vecht. De Overijsselse Vecht vervult primair een belangrijke rol in de waterhuishouding in het beheersgebied van het Waterschap Groot Salland. Het beheer van de Overijsselse Vecht door het waterschap is dan ook primair op deze functie toegespitst.

Als watersysteembeheerder van de Overijsselse Vecht is het beheer van de Overijsselse Vecht gericht op (artikel 2.1, lid 1, Waterwet):

• a.

  voorkoming en waar nodig beperking van overstromingen, wateroverlast en waterschaarste, in samenhang met

• b.

  bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen en;

• c.

  vervulling van maatschappelijke functies door watersystemen.

Tot slot dienen in relatie met de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) ook ecologische en chemische doelstellingen voor de Overijsselse Vecht te worden behaald.

Vaarwegbeheer

Aan de Overijsselse Vecht is tevens de functie van vaarweg toegekend (artikel 4.3.2 van de Omgevingsverordening Overijssel 2009).

Vaarwegbeheer is aan de orde als er sprake is van een vaarweg. Het vaarwegbeheer is inbegrepen in het waterkwantiteitsbeheer van de waterschappen. Vaarwegbeheer wordt in zijn algemeenheid omschreven als "de aanleg en het in stand houden van de infrastructurele voorzieningen die nodig zijn voor het gebruik van het water door de scheepvaart".

In de Omgevingsverordening Overijssel 2009 wordt het vaarwegbeheer gedefinieerd als: de overheidszorg gericht op de instandhouding, bruikbaarheid en bescherming van een vaarweg en bijbehorende werken.

Scheepvaartbeheer

Het scheepvaartbeheer wordt geregeld in de Scheepvaartverkeerswet (SVW). De SVW is van toepassing op alle Nederlandse wateren die openstaan voor het openbaar verkeer met vaartuigen van welke aard en omvang dan ook. In de SVW staan algemene regels voor het veilige en vlotte verloop van het scheepvaartverkeer. Deze regels zijn verder uitgewerkt in het Binnenvaartpolitiereglement (BPR).

De wet vormt de basis voor de regulering van het scheepvaartverkeer met het oog op (artikel 3, lid 1, SVW):

• a.

  het verzekeren van de veiligheid en het vlotte verloop van het scheepvaartverkeer;

• b.

  het in stand houden van scheepvaartwegen en het waarborgen van de bruikbaarheid daarvan;

• c.

  het voorkomen of beperken van schade door het scheepvaartverkeer aan de waterhuishouding, oevers en waterkeringen, of werken gelegen in of over scheepvaartwegen;

• d.

  het voorkomen of beperken van externe veiligheidsrisico's in verband met schepen;

• e.

  het voorkomen of beperken van verontreiniging door schepen.

Het betreft hier de zogenoemde hoofddoelstellingen.

In artikel 3, lid 2, SVW worden nog enkele nevendoelstellingen genoemd:

• a.

  het voorkomen of beperken van hinder of gevaar in het scheepvaartverkeer voor personen die zich, anders dan op een schip, te water bevinden;

• b.

  het voorkomen of beperken van schade door het scheepvaartverkeer en/of vaartuigen aan de landschappelijke of natuurwetenschappelijke waarden van het gebied.

Bij scheepvaartbeheer gaat het om de volgende activiteiten:

• §

  aanbrengen van verkeerstekens;

• §

  geven van verkeersaanwijzingen;

• §

  het verlenen van vergunningen.

Voor scheepvaartwegen in beheer bij een waterschap is het dagelijks bestuur bevoegd gezag (artikel 2, lid 3, SVW).

Juridisch kader vaarweg- en scheepvaartbeheer

Het scheepvaartbeheer is op grond van de SVW nader geregeld in een tweetal AMvB's.

Binnenvaartpolitiereglement

Het Binnenvaartpolitiereglement (BPR) bevat de verkeersregels voor de Nederlandse binnenwateren en vaarwegen. In het besluit staan de borden en overige verkeerstekens vermeld, de te voeren verlichting, tekens en geluidsseinen voor vaartuigen en de voorrangs- en uitwijkregels op het water. Het BPR geldt voor iedereen en voor elk vaartuig, zowel voor de beroepsvaart als voor de recreatievaart (inclusief roeiboten en surfplanken). Op grond van het Vaststellingsbesluit Binnenvaartpolitiereglement is het BPR geldig op de openbare wateren in het Rijk die voor de scheepvaart openstaan.

De vaarwegbeheerder kan aanvullende besluiten op het BPR nemen (artikel 42 SVW en bijvoorbeeld artikel 8.06, lid 1, BPR).

Besluit administratieve bepalingen scheepvaartverkeer

Het Besluit administratieve bepalingen scheepvaartverkeer (Babs) bepaalt wanneer een officieel verkeersbesluit nodig is (artikel 6 SVW). Dit is het geval bij het plaatsen van gebods- en verbodsborden.

Vaarwegverordening

Op de Overijsselse Vecht is geen specifieke provinciale vaarwegenverordening van toepassing. Wel geeft de Omgevingsverordening Overijssel 2009 enige regels over het beheer en de instandhouding van vaarwegen.

Bijzonder reglement voor de Overijsselse Vecht

Tot de overdracht van de Overijsselse Vecht aan het Waterschap Groot Salland was het Bijzonder reglement van toepassing op de rivier. In dit bijzonder reglement was geregeld dat de maximaal toegelaten snelheid voor motorvaartuigen 9 km per uur bedroeg. Met de overdracht is het Bijzonder reglement voor de Overijsselse Vecht van rechtswege niet meer van toepassing.

Waterschapsverordening/Keur

Om de waterschapstaken zo goed mogelijk te kunnen uitvoeren, beschikt het waterschap over de Keur. Het is een verordening die het waterschap hanteert bij de bescherming van waterkeringen (dijken en kaden), watergangen (kanalen, rivieren, sloten en beken) en andere waterstaatswerken (duikers, bruggen, stuwen, sluizen en gemalen). Op grond van de Keur Waterschap Groot Salland is het onder andere verboden zonder vergunning, anders dan in overeenstemming met de functie, gebruik te maken van een waterstaatswerk door daarin, daarop, daarboven, daarover of daaronder:

• §

  werkzaamheden te verrichten;

• §

  binnen 20 meter van een stuw of van een in- of uitstroomopening van een bemalingsinstallatie een ligplaats in te nemen met een schip, dan wel te zwemmen, te duiken of watersport te beoefenen;

Huidig gebruik als vaarweg

Het huidige gebruik van de Overijsselse Vecht als vaarweg beperkt zich in hoofdzaak tot recreatie- en pleziervaart. De rivier is een openbaar water, wat betekent dat in principe op de gehele rivier kan en mag worden gevaren. Voor het scheepvaartverkeer dat voldoet aan de afmetingen (genoemd in artikel 2 lid 2 van het besluit) is doorgaande scheepvaart mogelijk vanaf Zwolle tot aan de Hessel Mulertbrug in Ommen. De schutsluizen Vechterweerd en Vilsteren kunnen schepen met de in artikel 2 lid 2 genoemde afmetingen verwerken.

Het gedeelte Zwarte Water tot aan de brug over A-28 is bevaarbaar voor schepen met de afmetingen uit artikel 2 lid 1 behorend bij scheepvaartklasse 1. Voor dit gedeelte van de Overijsselse Vecht gold tot het inwerking treden van dit verkeersbesluit scheepvaartklasse Va. Van de mogelijkheid om met grote vrachtschepen op de Overijsselse Vecht te varen wordt al jaren geen gebruik meer gemaakt. Er zijn ook geen bedrijven aan dit gedeelte van de Overijsselse Vecht die voor hun transport zijn aangewezen op transport over water. Beroepsgoederenvaart behorende bij deze klasse van schepen past ook niet in het streefbeeld van een veilig half natuurlijke Overijsselse Vecht zoals opgenomen in het Masterplan van de Vecht. In het gedeelte van het Zwarte Water tot aan de A-28 is een jachthaven aanwezig, waardoor voor dat gedeelte scheepvaartklasse 1 wordt gehanteerd. Het gedeelte van de Overijsselse Vecht vanaf de monding van de rivier de Regge tot aan de A-28 is bevaarbaar voor schepen met de afmetingen uit artikel 2 lid 2 behorend bij scheepvaartklasse 0.

Beleid voor de Overijsselse Vecht

In het Bestuursprogramma 2009-2012 omschrijft het algemeen bestuur van Waterschap Groot Salland het project met betrekking tot de Overijsselse Vecht als volgt: "Samenwerken aan een aantrekkelijke rivier, waarbij veiligheid voorop staat".

In augustus 2009 is het Masterplan Ruimte voor de Vecht tot stand gekomen. Het plan is een samenwerkingsprogramma tussen de volgende instanties: de gemeente Zwolle, de gemeente Dalfsen, de gemeente Ommen, de provincie Overijssel, het Waterschap Regge en Dinkel, het Waterschap Groot Salland, het Waterschap Velt en Vecht, de gemeente Hardenberg, het Staatsbosbeheer, het Regionaal Bureau voor Toerisme, LTO Noord en Natuur en Milieu Overijssel. De doelstellingen van het samenwerkingsprogramma luiden als volgt:

• §

  zorgdragen voor de waterveiligheid voor mens en dier in het Vechtdal;

• §

  het creëren van een sociaaleconomische impuls;

• §

  integraal realiseren van de natuuropgaven (zowel water- als landnatuur).

Met het samenwerkingsprogramma willen de genoemde organisaties zich inzetten om de Overijsselse Vecht om te vormen tot een halfnatuurlijke laaglandrivier met aandacht voor water(veiligheid), landbouw, natuur en landschap, bebouwing, toerisme en recreatie, infrastructuur en cultuurhistorie. Hiermee wordt voldaan aan de Europese regels die gelden voor natuurwaarden.

In de Grensoverschrijdende Vechtvisie wordt het toekomstbeeld voor de Overijsselse Vecht als volgt geschetst.

"Hoogwaterveiligheid en afwatering moeten gewaarborgd blijven, maar waar mogelijk, verandert de Vecht weer in een levende, halfnatuurlijke rivier. Deze halfnatuurlijke laaglandrivier krijgt daar waar mogelijk de kans vrij te stromen in het winterbed. Kenmerkende rivierprocessen als meandering, sedimentatie, erosie en zichtbare stroming komen voor".

Verkeersbesluit Overijsselse Vecht

Als gevolg van de SVW geschiedt regulering van het scheepvaartverkeer in de vorm van verkeersbesluiten waarmee, met inachtneming van wat het Babs en het BPR bepalen, verkeerstekens kunnen worden aangebracht in of langs vaarwegen. Deze verkeerstekens kunnen de instelling dan wel opheffing van een gebod of verbod inhouden. Daarnaast is het om doelmatigheidsredenen mogelijk om bekendmakingen te doen met dezelfde strekking als een verkeersteken (artikel 13 Babs). Ingevolge artikel 4 Babs kan de regel zonder nieuw verkeersbesluit worden ondersteund met verkeerstekens.

Ter regulering van de scheepvaart op de Overijsselse Vecht is er geen bijzondere regelgeving van toepassing, anders dan het BPR. Het dagelijks bestuur van Waterschap Groot Salland kan als vaarwegbeheerder (nadere) regels stellen op grond van artikel 42 van de SVW.

Ten behoeve van een passend vaarconcept op de Overijsselse Vecht worden in het belang van:

• -

  het verzekeren van veilig en vlot verloop van het scheepvaartverkeer;

• -

  het voorkomen of beperken van schade door scheepvaartverkeer aan de waterhuishouding, oevers en waterkeringen of werken gelegen in de Overijsselse Vecht;

en mede in het belang van:

• -

  het voorkomen of beperken van hinder of gevaar in het scheepvaartverkeer voor personen die zich, anders dan op een schip, te water bevinden;

• -

  het voorkomen of beperken van schade door het scheepvaartverkeer en/of vaartuigen aan de landschappelijke of natuurwetenschappelijke waarden van het gebied;

regels gesteld voor het gebruik van de Overijsselse Vecht als vaarweg.

Voorbereiding

Bij de voorbereiding op dit besluit is, in overeenstemming met artikel 6 van het Babs, overleg gevoerd met de bij dit besluit belanghebbende openbare lichamen en instellingen, zijnde:

• -

  de provincie Overijssel;

• -

  de langs de Overijsselse Vecht gelegen gemeenten Zwolle, Dalfsen, Ommen,

• -

  de (mede)beheerder van de Overijsselse Vecht zijnde het Waterschap Velt en Vecht

• -

  Waterschap Regge en Dinkel.

• -

  Politie regio IJsselland.

De voorbereiding van dit verkeersbesluit heeft daarnaast plaatsgevonden met behulp van afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht (de openbare voorbereidingsprocedure).

Artikelsgewijze toelichting

Op grond van de Scheepvaartverkeerswet en het Binnenvaart Politiereglement wordt verstaan onder:

• §

  schip: elk vaartuig, met inbegrip van een vaartuig zonder waterverplaatsing en een watervliegtuig, dat feitelijk wordt gebruikt of geschikt is om te worden gebruikt als middel tot verplaatsing te water;

• §

  motorschip: schip dat gebruik maakt van zijn mechanische middelen tot voortbeweging, met uitzondering van een schip waarvan de motor slechts wordt gebruikt ter verbetering van zijn bestuurbaarheid, wanneer het wordt gesleept of geduwd.

• §

  waterscooter: snelle motorboot (sneller dan 20 km/uur ten opzichte van het water) gebouwd of ingericht om door een of meer personen skiënd door of over het water te worden voortbewogen.

Artikel 1 Toepasselijkheid

Het verkeersbesluit is van toepassing op dat deel van de Overijsselse Vecht dat in beheer is bij Waterschap Groot Salland: vanaf de monding van de rivier Regge in de gemeente Ommen tot aan het Zwarte Water in de gemeente Zwolle.

Artikel 2 Afmetingen en diepgang

In dit artikel zijn de maximale afmetingen en diepgang opgenomen van schepen die mogen varen op de Overijsselse Vecht. Hier is een onderscheid gemaakt voor de situatie bovenstrooms en benedenstrooms van de brug over de A-28 (km 55,1). Voor de afmetingen bovenstrooms van de A-28 past het Waterschap Groot Salland de afmetingen toe welke zijn af te leiden van de bepalingen in het BPR zoals deze voor de Overijsselse Vecht golden ten tijde van voor de overdracht aan de waterschappen. De maximale diepgang betreft 1,00 m. Dit is de waarde die geldt onder normale omstandigheden, oftewel het streefpeil. Voor de situatie benedenstrooms van de A 28 past het Waterschap Groot Salland de afmetingen toe die gelden voor de CEMT scheepvaartklasse 1. De maximale diepgang betreft 2.00 m. Dit is de waarde die geldt onder normale omstandigheden, oftewel het streefpeil.

De breedte van 5,85 m is afgeleid van de schepen die door de schutsluizen bij Vechterweerd en Vilsteren kunnen varen.

Artikel 3 Snelheid

Op grond van artikel 8.06, eerste lid, BPR mag er met een (snelle) motorboot niet sneller worden gevaren dan 20 km per uur ten opzichte van het water. Het Waterschap Groot Salland kan als vaarwegbeheerder echter bepalen, dat een andere maximum snelheid van toepassing is.

Het varen met een motorvaartuig op de Overijsselse Vecht maakt een geringe inbreuk op de instandhouding en bruikbaarheid van de Overijsselse Vecht indien de maximale vaarsnelheid van 9 kilometer per uur wordt aangehouden.

Zoals al eerder vastgesteld was deze snelheid tot de overdracht van de Overijsselse Vecht aan het waterschap ook van toepassing.

Artikel 4 Waterscooters

Op grond van artikel 8.06, tweede lid, BPR is het verboden te waterskiën of op een soortgelijke wijze van een vaarweg gebruik te maken.

De Overijsselse Vecht wordt nu ook aangewezen als gebied waar het verboden is gebruik te maken van waterscooters.

Artikel 5 Bediening van sluizen

Het gebied van de Overijsselse Vecht dat in beheer is bij Waterschap Groot Salland kent twee schutsluizen: Vechterweerd en Vilsteren. Met betrekking tot deze sluizen stelt het dagelijks bestuur de bedieningstijden vast.

Artikel 6 Ligplaats nemen (ankeren en meren)

Het is verboden ligplaats te nemen (ankeren en meren) met een schip, een drijvend voorwerp of een drijvende inrichting op de Overijsselse Vecht vanaf de monding van de rivier de Regge tot aan het Zwarte Water anders dan aan de daartoe bestemde en ter plaatse als zodanig aangeduide en/of ingerichte voorzieningen, zoals aanmeerpalen, afmeerpalen en steigers.

De belangrijkste reden hiervoor is om zeker te zijn van ongehinderd en veilig vaarwegverkeer. Een aanvullende reden is het zoveel mogelijk beschermen van de natuurwetenschappelijke en landschappelijke waarden van de oevers van de vaarwegen waar Waterschap Groot Salland vaarwegbeheerder is. Daarnaast is het ook belangrijk om de ecologische toestand van water en oevers, ofwel de groei van water- en oeverplanten en het leefgebied van water- en oeverdieren, de trekmogelijkheden van dieren langs oevers; en ook om de belangen van oevereigenaren, oeverbewoners en recreanten zoveel mogelijk te beschermen.

Degene die een ontheffing heeft ontvangen, zoals beschreven in artikel 7 van het besluit, vormt een uitzondering op dit artikel.

Statenstuk 2005, 173 genaamd ‘Overdracht van de Overijsselsche Vecht aan de Waterschappen Groot Salland en Velt en Vecht'.

Richtlijn nr. 2000/60/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 23 oktober 2000 tot vaststelling van een kader voor communautaire maatregelen betreffende het Waterbeleid (PbEG L 327).

Scheepvaartverkeerswet, MvT, TK 1987-1988, 20 289, nr. 3, paragraaf 3.1.1.3.

Waterschappen en scheepvaart, UvW, 1993. Zie ook de MvT op de Scheepvaartverkeerswet waarbij het waterstaatkundigbeheer van een scheepvaartweg wordt uitgedrukt als "de zorg voor de instandhouding van een water ten dienste van de van openbaar nut zijnde waterstaatkundige functie(s) daarvan, te weten de waterhuishoudkundige functie en/of scheepvaartkundige functie". De Derde Nota Waterhuishouding spreekt van "de zorg voor de waterweg ten behoeve van de scheepvaart".

Besluit van 21 augustus 1978, houdende vaststelling van een bijzonder reglement voor de Overijsselsche Vecht, Stb 1978, 483.

De Vecht een grenzeloze, halfnatuurlijke rivier, Grensoverschrijdende Vechtvisie, juni 2009, pagina 37.

Voor de Overijsselse Vecht tot en met de stuw Junne gold dat in de bijlage van het BPR de toegestane afmetingen van schepen waren vastgelegd: Binnenvaartpolitiereglement, Bijlage 13, Toegestane afmetingen van schepen op de vaarwegen bedoeld in artikel 9.02, eerste lid, Overijsselse Vecht - gedeelte rijksweg 28 - stuw Junne:

• -

  lengte 35 m;

• -

  breedte: 5 m;

• -

  diepgang: 1 m.

Deze bijlage is niet meer van toepassing op de Overijsselse Vecht, nu de Overijsselse Vecht niet langer in beheer van het Rijk is.

Besluit van 21 augustus 1978, houdende vaststelling van een bijzonder reglement voor de Overijsselsche Vecht, Stb 1978, 483.