Beleidsregel Bewonersinitiatieven Rotterdam 2020

De door het college gedelegeerde bevoegdheid tot het subsidiëren van bewonersinitiatieven is vastgelegd in de Verordening op de gebiedscommissies 2014. Deze beleidsregel dient als kader voor en toelichting bij de nadere regels bewonersinitiatieven Rotterdam 2020. In deze beleidsregel is beschreven wat er verstaan wordt onder een bewonersinitiatief, wie deze kunnen aanvragen en welke richtlijnen voor beoordeling er gehanteerd worden. Deze beleidsregel is de leidraad waarmee de commissies hun afwegingen maken, tenzij een eigen belang afwijking hiervan vraagt.

Wat zijn bewonersinitiatieven?

Een bewonersinitiatief start met een idee en gaat om vrijwillig ondernomen activiteiten gericht op de leefbaarheid en op bewoners, die de bewoner doorgaans zelf uitvoert en waarvan de bewoner zelf ‘eigenaar’ is. Soms zijn de bewoners georganiseerd of als sociaal ondernemer actief in de wijk of het gebied. Doorgaans voert men het initiatief uit in samenwerking met anderen, medebewoners en/of organisaties.

Er zijn twee categorieën initiatieven. Zo wordt er recht gedaan aan de omvang, aard en complexiteit van initiatieven. Een initiatief dat gesubsidieerd tot en met 10.000 euro of een initiatief dat hoger dan 10.000 euro wordt gesubsidieerd. In beide gevallen is het zo dat de bevoegdheid om te beslissen over de aanvraag bij een gebiedscommissie, wijkraad of wijkcomité ligt. Deze drie bestuursorganen worden in deze regels gezamenlijk aangeduid als de ‘commissie’.

Bewonersinitiatieven tot en met € 10.000 stellen we beschikbaar aan bewoners via snellere, laagdrempelige en toegankelijke procedures, die goed passen bij de omvang en aard van deze initiatieven. Zoals nu ook gebeurt in veel gebieden krijgt de commissie van de ondersteunende organisatie een advies over hun bewonersinitiatief. De middelen worden gesubsidieerd onder de Subsidie Verordening Rotterdam 2014 (SVR 2014).

Wie zijn de initiatiefnemers?

Initiatiefnemers komen uit Rotterdam en is/zijn:

• •

  Bewoner of een groep bewoners woonachtig in het gebied of de gebieden waar men de activiteit wil uitvoeren.

• •

  Organisaties zonder winstoogmerk met (of namens) de bewoners.

• •

  Sociaal ondernemers: ondernemers (al of niet met winstoogmerk) met een inschrijving bij de Kamer van Koophandel (KVK) en verbonden met (of geworteld in) het gebied of de wijk en bij voorkeur wonend in het gebied of de wijk.

• •

  Stichtingen en verenigingen die namens of samen met de bewoners een aanvraag voor een bewonersinitiatief indienen.

Van belang is dat het initiatief van de bewoners afkomstig is en het liefst aansluit bij of invulling geeft aan de wijkagenda die door een commissie (zijnde een gebiedscommissie, wijkraad of wijkcomité) is vastgesteld. De uitvoering kan dan mede in handen liggen van een stichting of vereniging die samen met de bewoners het initiatief uitvoert. Ook als voor de uitvoering vanuit een stichting of vereniging professionele ondersteuning nodig is.

Indien de aanvrager een vereniging is, dit kunnen bijvoorbeeld winkeliersverenigingen of sportverenigingen zijn, geldt overigens als uitgangspunt dat de activiteit ook moet open staan voor bewoners die geen lid zijn van de organiserende vereniging. Daarbij wordt verwacht van de vereniging een inspanning om ook niet-leden bij de activiteit te betrekken. Dit om de activiteit zo veel mogelijk ten goede te laten komen van alle bewoners in het gebied.

Een sociaal ondernemer ontwikkelt een initiatief om een maatschappelijke opgave in de samenleving te realiseren. Bij aanvragen door sociaal ondernemers wordt er op gelet dat er sprake is van een duidelijke en concrete bijdrage aan een maatschappelijke opgave en dat bewoners betrokken zijn bij de aanvraag en uitvoering van het initiatief. Onderbouwd met een verdienmodel of rendementsberekening waarin de maatschappelijke baten opwegen tegen de (maatschappelijke) kosten, met daarbij zicht op de groepen in de samenleving die een extra duwtje in de rug kunnen gebruiken. Tevens dient de ondernemer aantoonbaar te maken dat de expertise van de ondernemer onontbeerlijk is. Verder is van belang dat het initiatief duurzaam is en op termijn zoveel mogelijk op eigen benen staat. Eventuele ‘winsten’ vloeien geheel terug in de sociale onderneming en komen ten bate aan de samenleving en de maatschappelijke opgave.

Veel discussie daarbij gaat over het te hanteren uurloon voor sociaal ondernemers en professionals. Hieruit volgt dat een kritische blik wordt gehanteerd op het gevraagde uurloon en wordt er in principe uit gegaan van ongeveer 35 euro per uur. Mits goed onderbouwd, kan dit echter variëren tot maximaal 60 euro per uur. Definitieve beoordeling of bandbreedte is altijd aan de commissie zelf. Deze tarieven zijn een leidraad, de aard en complexiteit van een initiatief kan altijd een andere beoordeling rechtvaardigen.

Flexibele inzet budget

Het uitgangspunt bij de subsidiëring van bewonersinitiatieven door de commissies is dat het budget elk jaar flexibel kan worden ingezet en er geen standaard bedragen vaststaan. Het is daarom niet de bedoeling dat er structurele financiële lasten gaan ontstaan bij subsidieontvangers die afbouwkosten met zich brengen bij beëindiging van de subsidie. Te denken valt aan subsidiëring van doorlopende huisvestingslasten of personele lasten die buiten het tijdvak van de subsidie vallen.

Er is echter wel ruimte om jaarlijkse terugkerende bewonersinitiatieven te subsidiëren zoals buurtfeesten, 4 en 5 mei herdenkingen, Sinterklaasviering of een braderie. Ook is er bij een lokaal evenement, dat op initiatief van de bewoners wordt georganiseerd, de mogelijkheid om een professionele partij eenmalig in te huren voor de uitvoering van het evenement. Een afweging over de kosten voor dit inhuren in relatie tot de hele bijeenkomst is aan de commissie. Een andere uitzonderings-mogelijkheid is dat aan een nieuwe stichting het eerste jaar een subsidie wordt gegeven voor de opstartfase en in het tweede jaar een subsidie ontvangt om de positie verder te versterken, waarna de stichting financieel gezien op eigen benen kan staan. Natuurlijk blijft het van belang om jaarlijks bij elke aanvraag te toetsen op onder andere het draagvlak onder bewoners, de betrokkenheid van bewoners bij de uitvoering van het initiatief en de betekenis van het initiatief voor de buurt. Ook wordt bij de verlening van de subsidie nadrukkelijk vermeld dat het in principe een eenmalige bijdrage betreft en geen structurele. Uitzondering hierin is de subsidiering van historische verenigingen in een aantal gebieden.

De commissie bepaalt of Wijk- en buurtinitiatieven en Gebiedsinitiatieven worden gehonoreerd. De commissie wordt geïnformeerd over de uitvoering van het initiatief en ontvangt bij een activiteit minimaal twee weken van tevoren een uitnodiging. In berichten over de activiteit vermeldt de initiatiefnemer dat er een bijdrage van de commissie is verkregen. Wanneer het de inzet van vrijwilligers betreft kan de commissie voor de inzet van vrijwilligers een VOG verplicht voor die vrijwilligers verplicht stellen.

Bij een initiatief dat meerdere wijken of gebieden bestrijkt, werken de betrokken commissies nauw samen om het mogelijk te maken. Een wijkoverstijgende aanvraag wordt bij meerdere c.q. de betrokken commissies ingediend en het aangevraagde bedrag wordt verdeeld over de betrokken commissies. Na uitvoering van het initiatief zorgt de initiatiefnemer voor een beknopte verantwoording. Bij aanvragen boven de 5.000 euro dient een uitgebreidere inhoudelijke en financiële verantwoording ingeleverd te worden.

Weigeringsgronden

Het kan zijn dat een initiatief buiten deze beleidsregel valt, bijvoorbeeld een aanvraag voor het plaatsen van een bankje in de openbare ruimte. In dat geval komt de aanvraag niet in aanmerking voor subsidie. Naar de bewoners wordt dit duidelijk gecommuniceerd en aan hen medegedeeld dat er geen subsidieaanvraag hoeft te worden ingediend. Bespreking vooraf met de bewoners is dus onontbeerlijk. Zeker in het kader van toepassen van hoor en wederhoor. Het verzoek van bewoners wordt door de gemeente beoordeeld en indien mogelijk uitgevoerd.

Initiatieven worden op volgorde van binnenkomst behandeld. Wanneer het door het college verstrekte budget voor initiatieven (ook wel het subsidieplafond genoemd) op is, worden aanvragen afgewezen. De commissies hebben de mogelijkheid om zelf subsidieplafonds vast te stellen, bijvoorbeeld voor een bepaalde tijdsperiode.

Activiteiten met een politieke of religieuze doelstelling komen niet in aanmerking voor subsidie. Uitzonderingen hierop zijn culturele feesten zoals:

• -

  Chinees Nieuwjaar

• -

  Holi-Phagwa

• -

  Keti Koti

• -

  São João

Ook activiteiten waarvoor andere gemeentelijke subsidieregelingen bestaan of die al hebben plaatsgevonden kunnen worden geweigerd. De aanvrager kan verzocht worden eerst die bestaande regeling te gebruiken alvorens de commissie de aanvraag zelf in behandeling neemt en de meerwaarde voor het gebied of de wijk onderzoekt.

Tevens kan een initiatief afgewezen worden, wanneer de aanvrager de subsidie van een eerder ingediend en gehonoreerd initiatief niet heeft verantwoord.

Daarnaast is het de bedoeling dat een initiatief zoveel als mogelijk openbaar toegankelijk is voor alle bewoners van een buurt of gebied. Uitzondering hierin is dat de commissie bij een naar eigen inzicht aantoonbare meerwaarde voor gebied of wijk van deze regel kan afwijken en initiatieven in bijvoorbeeld een verzorgingstehuis kan toestaan.

Tot slot is een mogelijke afwijzingsgrond dat het initiatief niet uitgevoerd wordt op het grondgebied van de gemeente Rotterdam. In gebieden zoals de kleine kernen kan dit moeilijk uitgevoerd worden. Vandaar dat deze bepaling als een zogenaamde ‘kan’ bepaling is uitgewerkt. Dit biedt de mogelijkheid om het in de kleine kernen bijvoorbeeld toe te staan.

Verder mogen gehonoreerde initiatieven niet in strijd zijn met door de gemeenteraad vastgestelde beleidskaders. Het college kan hier desgewenst op toetsen.

Waar mogen de middelen aan besteed worden?

De initiatiefnemers van Wijk- en buurtinitiatieven en van Gebiedsinitiatieven mogen de middelen inzetten voor activiteiten. Voor het ontwikkelen van grotere initiatieven (vanaf € 10.000) zijn soms verdienmodellen en businessplannen nodig. Als uit de aard van de activiteit blijkt dat het noodzakelijk is, kan bij een complex initiatief honorarium, overhead en organisatiekosten uit de middelen betaald worden. Daarbij moet, zoals eerder in deze regeling vermeldt, wel een redelijk uurtarief gehanteerd worden.

Ook moet er sprake zijn van een vrijwillige inzet en/of een bijdrage in natura en/of financieel door de bewoners, instelling of sociaal ondernemers voor de uitvoering van het bewonersinitiatief. Dit uitgangspunt geeft een gezamenlijke verantwoordelijkheid van initiatiefnemers, organisaties van zowel binnen als buiten de stad en gemeente. Bij de Wijk- en buurtinitiatieven worden bijdragen verwacht van de initiatiefnemers door hun inzet en soms ook van cofinanciers, fondsen, sponsoren e.d. Bij de Gebiedsinitiatieven wordt cofinanciering, vaker ook op het gebied van financiën verwacht. Desgewenst kan een kleine vrijwilligersvergoeding worden gehanteerd.

Het doel is uitdrukkelijk om initiatieven en activiteiten mogelijk te maken. De middelen zijn niet bestemd om organisaties in stand te houden en hun exploitatie te helpen. Ook wordt terughoudend omgegaan met het subsidiëren van materialen. Voorkeur is wanneer deze materialen toch nodig zijn om deze te huren. Als er al materialen gesubsidieerd worden, dan gaat de voorkeur uit om deze ook ter beschikking te stellen aan andere initiatiefnemers via bijvoorbeeld een huis van de wijk. Eten en drinken tijdens de activiteit beslaan bij voorkeur maximaal 20 procent van het aangevraagde bedrag. Ook kosten voor bijvoorbeeld vergunningen, andere gemeentelijke leges en verkeersmaatregelen kunnen opgevoerd worden door de initiatiefnemers.

Rotterdammers krijgen waar nodig ondersteuning. Dit wordt geborgd door een stedelijke infrastructuur voor de ondersteuning van bewonersinitiatieven beschikbaar te stellen.

Wanneer een commissie twijfelt aan de besteding van de middelen is het mogelijk om een controle uit te voeren op het initiatief, inclusief financiën.