Bijlagen
1. Lijst van maatregelen
Factsheet 1: Plaatsspecifieke beregening
Factsheet 2: Boven- en ondergrondse opslagvoorziening
Factsheet 3: Waterbesparende sproeikoppen
Factsheet 4: Peilgestuurde drainage
Factsheet 5: Druppelirrigatie
Factsheet 6: Sproeiboomberegening
Factsheet 7: Sub-irrigatie
Factsheet 8: Hergebruik van gietwater
Factsheet 9: Koppeling gietwatervoorziening (collectief gebruik)
Factsheet 10: Opslag & hergebruik water industrie/bebouwd gebied (collectief gebruik)
Factsheet 11: Sensing en beslissingsondersteunend systeem
Factsheet 12: Overige innovaties
2. Toelichting
Bijlage 1: Lijst van maatregelen - factsheets
Inleiding
In tabel 1 is een overzicht weergegeven van de maatregelen die in aanmerking komen voor de stimuleringsregeling “waterbesparende maatregelen agrariërs” van waterschap Rivierenland. De maatregelen zijn voorgedragen door de agrarische sector in het beheergebied van het waterschap. Er heeft een effectbeoordeling1 plaatsgevonden op basis van expertoordeel en kennis uit recente studies. Per maatregel is bepaald hoe de subsidievergoeding wordt vastgesteld. Bij de effectbeoordeling zijn de maatregelen getoetst op waterbesparing (%), innovativiteit, effect opbrengst (kg/ha), arbeid, energie, kosten, controleerbaarheid en draagvlak. Alle maatregelen (tabel 1), of varianten2 hiervan, komen in aanmerking voor subsidie. Aanvragen worden voorgelegd aan een expertcommissie die de voorstellen op waterbesparing en innovativiteit zal beoordelen. In de expertcommissie hebben deskundigen uit de verschillende agrarische sectoren zitting. Investeringen in maatregelen met een potentieel hoog (>15-20%) waterbesparend effect en/ of hoge mate van innovativiteit zijn 40% subsidiabel. Maatregelen met een lager waterbesparend effect zijn 25% subsidiabel. Bij iedere maatregel kunnen er specifieke randvoorwaarden of sectorspecifieke uitzonderingen gelden. Deze worden behandeld in de factsheets. De maximum vergoeding per bedrijf is 35.000 euro.
Er zijn drie manieren om de hoogte van de subsidie te bepalen:
(1) Het vaststellen van de subsidievergoeding op basis van facturen/offertes door toepassing van subsidiepercentages van de meerkosten ten opzichte van een reguliere beregeningsmaatregel (haspel beregening). Deze aanpak is gekozen bij de maatregelen waarbij het op dit moment nog niet mogelijk is om generieke kosten kengetallen vast te stellen.
(2) Een vaste vergoeding. Dit is toegepast bij de maatregelen waarvoor de marges van de investeringskosten klein en eenvoudig controleerbaar zijn. Het toepassen van een vaste vergoeding vereenvoudigt de subsidie aanvraag.
(3) Een vergoeding per hectare. Het totale investeringsbedrag van bepaalde maatregelen zoals peilgestuurde drainage of druppelirrigatie is afhankelijk van de grootte van het perceel. Bij deze maatregelen wordt gewerkt met een vaste subsidievergoeding per hectare.
De maatregel “Opslag en hergebruik water uit industrie en bebouwd gebied” en de maatregel “koppeling van gietwatervoorziening” zijn collectieve maatregelen. Deze twee maatregelen komen alleen in aanmerking voor subsidie wanneer de aanvraag wordt gedaan door een samenwerkingsverband van minimaal 2 agrariërs. De subsidievergoeding wordt door het waterschap na overleg met de aanvrager en bespreking van de aanvraag, bepaald via manier (1).
Zowel de vaste vergoedingen als de vergoedingen per hectare zijn gebaseerd op een gemiddelde van het ingeschatte minimale en maximale investeringsbedrag. De inschatting van de minimale en maximale investeringsbedragen zijn gebaseerd op literatuur, kengetallen van leveranciers en expertoordeel3.
Flexibiliteit/ruimte voor nieuwe innovatieve ideeën
Het kan voor komen dat een subsidie aanvraag een nieuw creatief en innovatief idee betreft dat niet is te clusteren onder de maatregelen die op dit moment (april 2017) zijn geselecteerd. Ook zo’n voorstel kan in aanmerking komen voor subsidie, als de aanvraag innovatief genoeg is en aannemelijk gemaakt kan worden dat voldoende water bespaard (10%) wordt ten opzichte van haspel beregening. De aanvraag zal worden beoordeeld door de expertcommissie en medewerkers van het waterschap voordat besloten wordt tot subsidieverlening (zie Bijlage 4.2). Bij deze voorstellen wordt altijd gewerkt met een subsidiepercentage (25 of 40%) dat wordt vastgesteld op basis van het advies van de expertcommissie.
Beoordeling innovativiteit
Innovativiteit van subsidie aanvragen wordt beoordeeld op basis van de fase van idee ontwikkeling. Ideeën in de experimentele onderzoeksfase komen niet in aanmerking voor subsidie, want de onderliggende concepten achter een idee moeten bewezen concepten zijn. In aanmerking komen maatregelen die te kwalificeren zijn als (1) prototype (demonstratie, uittesten), (2) maatregelen die gereed zijn voor marktintroductie (maar nog niet op de markt geïntroduceerd zijn) en (3) bestaande maatregelen die op een nieuwe markt geïntroduceerd worden. De nieuwe markt kan daarbij een andere agrarische sector zijn of dat de maatregel nog niet of beperkt wordt toegepast in Rivierenland. Maatregelen die al op de markt beschikbaar zijn, en regulier toegepast worden, komen niet in aanmerking voor subsidie.
Tabel 1 Overzicht van maatregelen en voorgestelde subsidievergoedingen.
Factsheet | Maatregel | Subsidie percentage op de investering (meerkosten) | Vaste vergoeding op de investering | Vaste vergoeding per hectare |
1 | Plaats specifieke beregening | 40% | | |
2 | Opslagvoorziening (bovengronds) | 25% | | |
| Opslagvoorziening (ondergronds/ASR) | 40% | | |
3 | Waterbesparende sproeikoppen | 25% | | |
4 | Peilgestuurde drainage: nieuw aanleg (meerkosten t.o.v. reguliere drainage) | | | 400 |
4 | Peilgestuurde drainage: aanpassing bestaand regulier drainsysteem | | | 640 |
5 | Druppelirrigatie: fruitteelt en boomkwekerij (4) | | | 1185 |
5 | Druppelirrigatie: overige teeltvormen | | | 1900 |
6 | Sproeiboomberegening | 25% | | |
7 | Sub-irrigatie | 40% | | |
8 | Hergebruik gietwater (o.a. omgekeerde osmose) | | 1875 | |
9 | Koppeling van gietwatervoorziening (collectief gebruik in een samenwerkingsverband) | 40% | | |
10 | Opslag en hergebruik water uit industrie en bebouwd gebied (collectief gebruik in een samenwerkingsverband) | 40% | | |
11 | Vocht- en T sensoren in de bodem | | 1300 | 180 |
| Andere Beslissing Ondersteunende Systemen (BOS) droogteberegening of BOS gerelateerde systemen | 40% | | |
12 | Nieuwe innovatieve ideeën | 25 of 40% | | |
(4) Voor specifieke voorwaarden zie factsheet 5.
Factsheet 1: Plaatsspecifieke beregening
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Plaatsspecifieke beregening is een wijze van beregenen waarbij een watergift op een specifiek deel van de plant wordt gebracht. Optimalisatie van de watergift is tevens mogelijk door het moment van beregening te combineren met andere werkzaamheden (zoals poten of zaaien). Het aanpassen van een machine door het aanbrengen van waterbesparende beregeningsapperatuur (o.a. watertank en/of doseersysteem) is ook subsidiabel. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw Ja Boomkweek Ja Fruit Ja Grasland Nee Tuinbouw Ja Glastuinbouw Ja |
Bijzonderheden sectoren | |
Relevant voor: | Alle deelgebieden |
Advies gebruik / opmerkingen | Sproeiboomberegening en druppelirrigatie zijn ook plaatsspecifieke beregeningsvormen. Hiervoor gelden andere subsidievoorwaarden en deze zijn omschreven in factsheets 5 “Druppelirrigatie” en factsheet 6 “Sproeiboomberegening”. |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: 10-30% ten opzichte van uw huidige gebruik (haspelberegening) aan oppervlaktewater in een droge periode doordat alleen het gewas wordt beregend en niet de braakliggende grond. De waterbesparing is het grootst als de innovatie bij alle beregeningsgiften in het groeiseizoen kan worden toegepast. |
Randvoorwaarden subsidie: | |
Subsidievergoeding | Percentage op investering: 40%. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag met de desbetreffende ondernemer doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër: aantal toepassingen/beregeningsgiften inclusief een inschatting van de hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de 2e controle en kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling (t/m 2021) minimaal 2 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak, energiekosten en tijdsinvestering. |
Factsheet 2: Boven- en ondergrondse opslagvoorziening
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Een opslagvoorziening kan helpen om bij droogte of beregeningsverbod toch te kunnen beregenen. De opslagvoorziening kan regenwater opvangen in tijden van wateroverschot. De opslagvoorziening kan boven- of ondergronds, bijvoorbeeld als gegraven plas, een foliebassin, stalen bassin, maar ook opslag onder bestrating (Aquablock) of in een beregeningskelder. Een andere optie is wateropslag middels een pomp in een diepliggende ondergrondse bodemlaag die water kan vasthouden (ASR). |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw Ja Boomkweek Ja Fruit Ja Grasland Nee Tuinbouw Ja Glastuinbouw Ja* |
Bijzonderheden sectoren | Niet rendabel voor grasland. In glastuinbouw is het hebben van een bovengrondse opslagvoorziening al wettelijk verplicht en niet subsidiabel. Ondergrondse opslag is wel subsidiabel. |
Relevant voor: (deelgebieden) | Alle |
Advies gebruik/opmerkingen | In sommige gevallen kan bij aanleg van een ondergrondse of bovengrondse opslagvoorziening een melding aan, of een vergunning van het bevoegd gezag (gemeente/provincie) noodzakelijk zijn in het kader van landschap of omgevingswet. |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: 5-10%, er kunnen enkele beregeningsbeurten uit het bassin gedaan worden in plaats van uit oppervlakte water. Het aantal uitgespaarde beregeningsbeurten hangt af van de grootte van het bassin. |
Randvoorwaarden subsidie | De capaciteit van de opslagvoorziening moet groot genoeg zijn om (een deel van) het bedrijf van 2 tot 3 extra watergiften te voorzien. De aan te leggen opslagvoorziening moet een duurzaam meerjarig te gebruiken systeem zijn. |
Subsidievergoeding | Percentage op investering: Bovengronds 25%, Ondergronds 40%. Ondergrondse opslag is meer innovatief en wordt minder toegepast en heeft daardoor een hoger subsidiepercentage dan voor bovengrondse opslag. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag met de desbetreffende ondernemer doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Hierbij valt te denken aan omvang, ontwerp en installatie van de opslagvoorziening en offertes voor de uitvoeringskosten. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër: omvang opslagvoorziening, aantal beregeningsgiften inclusief een inschatting van de hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De waterbesparing kan worden geschat d.m.v. het registreren van de waterhoogte in de opslagvoorziening (2 wekelijks) en tijdens beregening, voor en na de beregeningsgift. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de 2e controle en kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling (t/m 2021) minimaal 2 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak, energiekosten en tijdsinvestering. |
Factsheet 3: Waterbesparende sproeikoppen
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | In de fruitteelt wordt beregening ook gebruikt om zonnebrand te voorkomen en tegen nachtvorstschade. Waterbesparing hierin kan worden gerealiseerd door de sproeikoppen en/ of het betreffende sproeibed aan te passen, bijvoorbeeld om het water fijner te vernevelen en dichtbij de appel te brengen, of sproeikoppen die de bomen in rij beregenen in plaats van een roterende sproeikop. In andere sectoren waar middels vaste sproeikoppen wordt beregend kan een waterbesparing middels andere koppen ook in aanmerking komen voor subsidie. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw Nee Boomkweek Ja Fruit Ja Grasland Nee Tuinbouw Ja Glastuinbouw Ja |
Bijzonderheden sectoren: | In fruitteelt en boomkweek komt alleen ombouw en/of aanpassing van de boomtopberegening in aanmerking voor subsidie. |
Relevant voor: | Alle deelgebieden |
Advies gebruik/opmerkingen | Het sproeibed kan veranderen bij gebruik van andere sproeikoppen; mogelijk zijn er meer sproeikoppen nodig, maar er kan toch waterbesparing worden gerealiseerd (lagere druk). Deze maatregel kan goed worden gecombineerd met een beslissingsondersteunend systeem (11) om een verdere besparing te realiseren. Niet rendabel geacht voor grasland en akkerbouw. |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: 5-10% waterbesparing ten opzichte van uw huidige water gebruik bij verneveling. De sproeikoppen verspreiden water fijner over de vrucht, of gerichter op het gewas zonder daarbij de grasstrook te beregenen. Ook kan het systeem werken op een lagere druk (waterbesparing). |
Randvoorwaarden subsidie: | De aanschaf van een volledige beregeningsinstallatie is niet subsidiabel, alleen de meerkosten van waterbesparende aanpassingen (sproeikoppen) op een installatie zijn subsidiabel. De aanvullende maatregelen en bijbehorende meerkosten dienen in de aanvraag inzichtelijk gemaakt te worden. |
Subsidievergoeding | Percentage op investering: 25% |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag met de desbetreffende ondernemer doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër: aantal extra geïnstalleerde sproeikoppen per hectare, beschrijving/toelichting van de noodzakelijke aanpassingen van de huidige beregeningsinstallatie, de beregeningsgiften inclusief ingeschatte hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de 2e controle en kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling (t/m 2021) minimaal 2 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak, energiekosten en tijdsinvestering. |
Factsheet 4: Peilgestuurde drainage
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Peilgestuurde drainage vergroot, bij een goed beheer, de zoetwatervoorraad in de bodem en kan daardoor gebruikt worden om beregening uit te stellen. Peilgestuurde drainage bestaat uit een systeem van gekoppelde drains en een regelbare put. Dit systeem kan nieuw worden aangelegd of de bestaande drains kunnen worden aangekoppeld. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw en vollegrondgroenteteelt | Boom- en vaste plantenteelt | Fruit | Grasland | Glastuinbouw |
JA | JA | JA | JA | JA* |
Bijzonderheden sectoren | In de vollegrond landbouw, waaronder ook de vollegronds glastuinbouw, wordt deze maatregel al toegepast in Nederland, maar in het gebied van waterschap Rivierenland nog niet veel. |
Relevant voor: (deelgebieden) | Toepasbaar in drainagebehoeftige gronden met hogere grondwaterstand (zoals grondwatertrap III-VI) en/of kwelgebieden. In Nederland zijn de meeste ervaringen met peilgestuurde drainage opgedaan op drainagebehoeftige zandgronden, maar ook op kleigronden zijn er succesvolle proeven mee gedaan drainage. |
Advies gebruik/ opmerkingen | Peilgestuurde drainage t.b.v. waterconservering in de bodem kan ook worden toegepast wanneer er een deel van het jaar geen water in de sloten staat, bijvoorbeeld bij droogte. Het waterpeil in de pomp put dient vooral in het (vroege) voorjaar op peil te worden gehouden zodat de grondwaterstand zo lang mogelijk hoog blijft. |
Potentiële waterbesparing (%) | Peilgestuurde drainage: Indicatief: 5-10%, in het voorjaar kunt u 1 tot enkele beregeningsbeurten met haspelberegening uitstellen door tijdig het peil op te zetten. |
Randvoorwaarden subsidie | Peilgestuurde drainage: Alleen de meerkosten om van een conventioneel drainagesysteem een peilgestuurde drainagesysteem te maken zijn subsidiabel. Subsidiabele kosten betreffen het koppelen van de drains, het aanleggen van een verzameldrain en een regelbare put. Zowel nieuwe aanleg als aanpassing van bestaande drainage is subsidiabel. Indien gebruik gemaakt wordt van een stuw, zal het waterschap de aanleg moeten toestaan op grond van de keur. Afhankelijk van de locatie is voor de aanleg een vergunningaanvraag of alleen melding op grond van de algemene regels behorende bij de keur nodig. |
Subsidievergoeding | Percentage op investering bij peilgestuurde drainage: maximaal 40%. Naast het subsidiepercentage van 40% van de kosten gelden tevens maximale subsidiebedragen: - •
Bij aanleg van een nieuw systeem: € 400, - per ha. - •
Bij aanpassing van een bestaand systeem: € 640, - per ha.
De subsidievergoeding is hoger voor aanpassing van een bestaand systeem i.v.m. hogere kosten. Er zal worden uitgegaan van de 40% vergoeding, tenzij deze hoger is dan de bovengenoemde maximale bedragen per hectare. Dan zullen de bovengenoemde maximale bedragen worden gehanteerd. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag met de desbetreffende ondernemer doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër: aantal beregeningsgiften inclusief een inschatting van de hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De waterbesparing kan worden geschat door registratie van het ontwateringspeil in de verzamelput of stuw of het uitstellen van beregening. Bij een actieve infiltratie van water, wordt ook gevraagd om het slootpeil te registeren ten opzichte van het ontwateringspeil in de put. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling minimaal één keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak en tijdsinvestering. |
Factsheet5a: Druppelirrigatie in fruitteelt
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Met druppelirrigatie wordt de watergift zo dicht mogelijk bij de plant gebracht. Daarnaast is het mogelijk om zeer precies water te doseren. Er gaat minder water verloren aan verdamping, verwaaiing of interceptie in vergelijking tot haspelberegening. Druppelirrigatie gebeurt met behulp van slangen en druppelaars. Druppelirrigatie is daarom alleen toe te passen bij teelten in rij. |
Subsidiabele sectoren | Appels | Peren | Kersen& Pruimen | Klein fruit | Boom- en vaste plantenteelt | Akkerbouw en vollegrondgroenteteelt |
JA* | JA* | JA* | JA* | JA aparte factsheet | JA aparte factsheet |
Bijzonderheden sectoren | - 1)
Een enkelzijdig systeem is al gangbaar bij peren, kersen, pruimen en klein fruit en is niet subsidiabel. Alleen nieuwe innovatieve toepassingen bij deze teelten zijn wel subsidiabel. - 2)
Een enkelzijdig systeem is innovatief bij appels en is daarom wel subsidiabel. - 3)
Een dubbelzijdig systeem is innovatief en is daarom wel subsidiabel. Bij peren, kersen, pruimen en klein fruit is een enkelzijdige druppelirrigatie niet innovatief. Daarom wordt in deze teelten alleen de tweede druppelirrigatieleiding gesubsidieerd. - 4)
Ondergrondse aanleg van 1 of 2 druppelleidingen per rij levert in de fruitteelt nauwelijks extra waterbesparing op ten opzichte van bovengrondse aanleg (hoogstens 1% bij 2 druppelleidingen per rij) maar is wel innovatief. Het voordeel ligt vooral op het gebied van onkruidbeheersing.
|
Relevant voor (deelgebieden) | Alle |
Advies gebruik/opmerkingen | Waterbesparing op een bestaand druppelsysteem kan via maatregel 11: sensoren en beslissingsondersteunend systeem. |
Potentiële waterbesparing (%) | Bij de overgang van haspelberegening naar druppelirrigatie zal er altijd waterbesparing gerealiseerd worden, omdat er geen verlies van verwaaiing en evaporatie in de lucht en vanaf het gewas meer is. Deze evaporatie ligt in de range van nagenoeg 0% bij windstil weer en hoge luchtvochtigheid tot 30% bij sterke wind en lage luchtvochtigheid. Gemiddeld wordt voor druppelirrigatie 10-15% waterbesparing gerekend voor alle oppervlakte dekkende gewassen. De waterbesparing kan verder worden verhoogd bij verschillende toepassingen van druppelirrigatie. Afhankelijk van het ontwerp kan de gemiddelde besparing stijgen tot boven de 30%. Bij toepassing van een dubbelzijdig systeem kan de meeste waterbesparing worden gerealiseerd. |
Randvoorwaarden subsidie | - •
Druppelirrigatie moet meerdere jaren te gebruiken zijn of (semi-)permanent worden aangelegd. Eénjarig te gebruiken druppelirrigatie komt niet in aanmerking voor subsidie. - •
Kosten die in aanmerking komen voor subsidie zijn: druppelslangen en bijbehorende materialen (aansturingsunit en pomp (gerelateerd aan het oppervlak)). Kosten voor fertigatie, of het geschikt maken van een druppelsysteem voor fertigatie zijn niet subsidiabel. - •
De subsidiehoogte wordt door het waterschap bepaald voor de oppervlakte van het perceel dat gebruikt wordt voor de gewasproductie (exclusief rijbanen). - •
Aanleg van ondergrondse dubbelzijdige druppelirrigatie is alleen subsidiabel als dit op een zodanige diepte wordt aangelegd dat het maaiveld daardoor niet vochtig wordt, zodat het water niet via het maaiveld verdampt (> 40 cm onder maaiveld).
|
Subsidievergoeding | Algemeen Bij dubbelzijdige druppelirrigatie (zowel boven- als ondergronds) is een hogere vergoeding van toepassing, dan bij enkelzijdige druppelirrigatie, omdat dubbelzijdige druppelirrigatie meer innovatief is. De bedragen en percentages in onderstaande tabellen zijn excl. btw. Er zal worden uitgegaan van de 40% vergoeding (of van de 25% vergoeding bij enkelzijdige druppelirrigatie in appels), tenzij deze hoger is dan de in onderstaande tabellen genoemde maximale bedragen per hectare. Dan zullen de maximale bedragen worden gehanteerd. Enkelzijdige druppelirrigatie Enkelzijdige druppelirrigatie | Appels | Peren | Kersen & pruimen | Klein fruit | Bovengronds | 25% tot een maximale subsidie van 1185 € per hectare | - | - | - | Ondergronds | 40% tot een maximale subsidie van 1700 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1700 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1700 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1700 € per hectare |
Bovengrondse enkelzijdige druppelirrigatie: (minder innovatief) Bij de genoemde teelten (of toepassingen) is geen of een lagere vergoeding van toepassing, omdat in de bovengenoemde teelten druppelirrigatie minder innovatief is. Ondergrondse enkelzijdige druppelirrigatie: (innovatief) Innovatief en waterbesparing is mogelijk ten opzichte van haspelberegening, maar minder kosteneffectief ten opzichte van een dubbelzijdig systeem. Dubbelzijdige druppelirrigatie Dubbelzijdige druppelirrigatie | Appels | Peren | Kersen & Pruimen | Klein fruit | Bovengronds | 40% tot een maximale subsidie van 1900 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1185 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1185 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1185 € per hectare | Ondergronds | 40% tot een maximale subsidie van 2400 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1700 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1700 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1700 € per hectare |
Bovengrondse/ ondergrondse dubbelzijdige druppelirrigatie: (innovatief) De vergoeding bij de overgang van reguliere beregening naar dubbelzijdige druppelirrigatie is bij appels hoger dan bij peren, kersen, pruimen en klein fruit, omdat enkelzijdige druppelirrigatie in deze laatstgenoemde teelten niet innovatief is en daardoor niet subsidiabel. Daarom wordt bij peren, kersen, pruimen en klein fruit alleen de aanleg van de tweede druppelirrigatieleiding en bijbehoren gesubsidieerd. Bij toepassing op een areaal groter dan >10 ha wordt de maatregel meer kosteneffectief. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër; aantal beregeningsgiften inclusief een inschatting van de hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling minimaal één keer ervaring uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak en tijdsinvestering. |
Factsheet 5b: Druppelirrigatie boom- en vaste plantenteelt
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Met druppelirrigatie wordt de watergift zo dicht mogelijk bij de plant gebracht. Daarnaast is het mogelijk om zeer precies water te doseren. Er gaat minder water verloren aan verdamping, verwaaiing of interceptie in vergelijking tot haspelberegening. Druppelirrigatie is alleen toe te passen bij gewassen in rij. |
Subsidiabele sectoren | Boomteelt | Vaste plantenteelt | Containerteelt | Fruitteelt | Akkerbouw en volle-grond groententeelt |
JA | JA | NEE | JA aparte factsheet | JA aparte factsheet |
Bijzonderheden sectoren | - 1)
In het rivierengebied gaat het bij de boomteelt voornamelijk om laanboomteelt in de vollegrond. Laanboomteelt gebeurt in twee fasen: eerst de opkweek van “spillen” gedurende 2 à 3 jaar (rijafstand gemiddeld 140 cm); daarna wordt verplant en is er sprake van de teelt van “opzetters” gedurende 3 à 5 jaar (rijafstand: meestal 200 cm). Een enkelzijdig systeem is innovatief in boom- en vaste plantenteelt in de volle grond en is daarom wel subsidiabel. - 2)
Een enkelzijdig systeem is al gangbaar in de containerteelt van de boom- en plantenteelt. Bij deze teelten is een enkelzijdig systeem niet innovatief en daarom niet subsidiabel. Alleen nieuwe innovatieve toepassingen bij deze teelten zijn wel subsidiabel. - 3)
Druppelirrigatie vindt nauwelijks plaats in de boomteelt (vollegronds), dus alle toepassingen zijn innovatief. Het gebruik van dubbele druppelleidingen per rij of ondergrondse plaatsing vindt nu niet plaats en is daarom zeer innovatief. - 4)
De extra waterbesparing door ondergrondse aanleg i.p.v. bovengrondse aanleg is gering (1 tot 5%), waarbij de 5% geldt bij dubbelzijdige ondergrondse toepassing. Het voordeel ligt vooral op het gebied van onkruidbeheersing.
|
Relevant voor (deelgebieden) | Alle |
Advies gebruik/opmerkingen | Uitgangspunten: - •
Waterbesparing op een bestaand druppelsysteem kan via maatregel 11: sensoren en beslissingsondersteunend systeem. - •
Aanleg van een dubbelzijdig systeem levert extra waterbesparing op als de reguliere beregening in droge periodes niet meer wordt ingezet om de teelt te voorzien in de waterbehoefte. Ook bij een dubbelzijdig systeem is de combinatie met voldoende sensoren en een beslissingsondersteunend systeem wenselijk. - •
De besparing bij ondergrondse aanleg is afhankelijk van het aantal druppelleidingen per rij: bij 2 is de besparing minder dan bij 1 druppelleiding/rij. Een belangrijk voordeel van ondergrondse aanleg is dat er minder onkruidgroei optreedt.
|
Potentiële waterbesparing (%) | Enkelzijdige druppelirrigatie Waterbesparing ten opzichte van haspel beregening is 40% bij bovengrondse en ondergrondse plaatsing voor zowel boomteelt als vaste planten. Dubbelzijdige druppelirrigatie Waterbesparing ten opzichte van haspel beregening is 30% bij bovengrondse plaatsing en 35% bij ondergrondse plaatsing. Bij dubbelzijdige irrigatie is de besparing lager omdat er meer water wordt aangevoerd. |
Randvoorwaarden subsidie | - •
Druppelirrigatie moet meerdere jaren te gebruiken zijn of (semi-)permanent aangelegd worden. Eénjarig te gebruiken druppelirrigatie komt niet in aanmerking voor subsidie. - •
Kosten die in aanmerking komen voor subsidie zijn: druppelslangen en bijbehorende materialen (aansturingsunit en pomp (gerelateerd aan het oppervlak)). Kosten voor fertigatie, of het geschikt maken van een druppelsysteem voor fertigatie zijn niet subsidiabel. - •
De subsidiehoogte wordt door het waterschap bepaald voor de oppervlakte van het perceel dat gebruikt wordt voor de gewasproductie (exclusief rijbanen). - •
Aanleg van ondergrondse dubbelzijdige druppelirrigatie is alleen subsidiabel als dit op een zodanige diepte wordt aangelegd dat het maaiveld daardoor niet vochtig wordt, zodat het water niet via het maaiveld verdampt (> 40 cm onder maaiveld).
|
Subsidievergoeding | Algemeen Voor de vaste plantenteelt gelden hogere maximale subsidiebedragen per ha, dan voor de boomteelt. In de vaste plantenteelt zijn de investeringskosten voor aanleg van druppelirrigatie namelijk over het algemeen hoger, omdat de rij afstanden kleiner zijn. Voor enkelzijdige ondergrondse aanleg zijn de maximale subsidiebedragen per ha hoger, omdat de investeringskosten hoger zijn. Bij dubbelzijdige druppelirrigatie in de boomteelt (zowel boven- als ondergronds) is een hogere vergoeding van toepassing, dan bij enkelzijdige druppelirrigatie, omdat dubbelzijdige druppelirrigatie meer innovatief is. De bedragen en percentages in onderstaande tabellen zijn excl. btw.. Er zal worden uitgegaan van de 40% vergoeding, tenzij deze hoger is dan de in onderstaande tabellen genoemde maximale bedragen per hectare. Dan zullen de maximale bedragen worden gehanteerd. Enkelzijdige druppelirrigatie Enkelzijdige druppelirrigatie | Boomteelt | Vaste plantenteelt | Bovengronds | 40% tot een maximale subsidie van 1400 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 1900 € per hectare | Ondergronds | 40% tot een maximale subsidie van 1900 € per hectare | 40% tot een maximale subsidie van 2300 € per hectare |
Bovengrondse enkelzijdige druppelirrigatie: Minder innovatief maar resulteert wel in waterbesparing. Ondergrondse enkelzijdige druppelirrigatie: Innovatief en waterbesparing is mogelijk ten opzichte van haspelberegening. Dubbelzijdige druppelirrigatie Dubbelzijdige druppelirrigatie | Boomteelt | Vaste plantenteelt | Bovengronds | 40% tot een maximale subsidie van 1900 € per hectare | - | Ondergronds | 40% tot een maximale subsidie van 1900 € per hectare | - |
Aanleg van een nieuw dubbelzijdig systeem is subsidiabel in de boomteelt. In de vaste plantenteelt is aanleg van dubbelzijdige druppelirrigatie niet relevant, vanwege de geringe rijafstanden in die teelt. Uitbreiding van een enkelzijdig systeem naar een dubbelzijdig systeem is subsidiabel voor bovengrondse systemen, maar niet voor ondergrondse systemen (geringe extra waterbesparing). Bovengrondse dubbelzijdige druppelirrigatie: Innovatief en waterbesparing is mogelijk ten opzichte van haspel beregening. Ondergrondse dubbelzijdige druppelirrigatie: Innovatief en waterbesparing is mogelijk ten opzichte van haspel beregening maar minder kosteneffectief ten opzichte van een bovengronds dubbelzijdig systeem. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër; aantal beregeningsgiften inclusief een inschatting van de hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling minimaal één keer ervaring uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak en tijdsinvestering. |
Factsheet 5c: Druppelirrigatie in de akkerbouw en vollegrond groententeelt
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Met druppelirrigatie wordt de watergift zo dicht mogelijk bij de plant gebracht met druppelslangen (boven- of ondergronds). Daarnaast is het mogelijk om zeer precies water te doseren. Er gaat minder water verloren aan verdamping, verwaaiing of interceptie in vergelijking tot haspelberegening. Druppelirrigatie is alleen toe te passen bij gewassen in rij. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw | Vollegrond groententeelt | Glastuinbouw | Fruitteelt | Boom- en vaste plantenteelt |
JA | JA | NEE | JA (aparte factsheet) | JA (aparte factsheet) |
Bijzonderheden sectoren | - 1)
In deze sectoren is bovengrondse toepassing innovatief en ondergrondse toepassing zeer innovatief. - 2)
Een bovengronds enkelzijdig systeem is al gangbaar in de glastuinbouw (substraat- en vollegrondteelt). Bij deze teelten is een enkelzijdig systeem niet innovatief en daarom niet subsidiabel. Alleen nieuwe innovatieve toepassingen bij deze teelten zijn wel subsidiabel. - 3)
Een dubbelzijdig systeem is in de akkerbouw en vollegrond groententeelt niet relevant omdat bij 1 druppelleiding per rij, bij rijafstanden tot 60 cm, al het grootste deel van het wortelstelsel wordt bereikt.
|
Relevant voor (deelgebieden) | Alle |
Advies gebruik/opmerkingen | De kosten zijn afhankelijk van de teeltafstand (meters slang) en bestaande infrastructuur. Er kan sprake zijn van meerkosten voor o.a. aanpassingen in een bestaande pomp en graafwerkzaamheden op het betreffende perceel t.b.v. druppelirrigatie. Waterbesparing op een bestaand druppelsysteem kan via maatregel 11: sensoren en beslissingsondersteunend systeem. |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: Wanneer u kiest om over te stappen van (haspel) beregening naar bovengrondse druppelirrigatie dan bespaart u 10-15% watergebruik. De besparing is minder groot in vergelijking tot de fruitteelt en boomteelt, omdat er bij deze teelten geen rijbanen zijn die onnodig beregend worden. De waterbesparing wordt bij deze techniek in de akkerbouw en vollegrond groententeelt vooral bepaald door het voorkomen van verwaaiing en evaporatie van water vanaf het natgemaakte gewas (gemiddeld 10-15%). Bij ondergrondse toediening kan de waterbesparing iets groter zijn ten opzichte van bovengrondse druppelirrigatie omdat niet alleen evaporatie van water vanaf het natgemaakte gewas wordt voorkomen, maar het water ook nog dichter bij de wortels kan worden toegediend. De daadwerkelijke besparing is mede afhankelijk van het groeistadium (bewortelingsdiepte) van het gewas en de voorkomende bodemsoort (capillaire werking). |
Randvoorwaarden subsidie | - •
Kosten die in aanmerking komen voor subsidie zijn: druppelslangen* en bijbehorende materialen (aansturingsunit en pomp (gerelateerd aan het oppervlak)). - •
Druppelslangen* = voor subsidie komen in aanmerking: - ○
Slangen van hoge kwaliteit die ontworpen zijn om meerdere jaren te gebruiken of (semi-)permanent worden aangelegd. Voor deze slangen worden de kosten van de slangen eenmalig gesubsidieerd. De maatregel dient voor ten minste 5 jaar in stand te worden gehouden. - ○
Laagwaardige slangen (maximaal 3 maal) die jaarlijks worden vervangen. Voor laagwaardige druppelirrigatieslangen worden de kosten van de slangen, maximaal 3 maal in de periode van 5 jaar na aanleg, gesubsidieerd. Desalniettemin dient de maatregel wel voor ten minste 5 jaar in stand te worden gehouden. Dit betekent dat de kosten voor de slangen in het 4e en 5e jaar voor eigen rekening zijn.
- •
De kosten voor het jaarlijks leggen en verwijderen van druppelirrigatieslangen, worden voor maximaal 3 jaar gesubsidieerd. De kosten dienen in verhouding te staan met de andere kosten en met de kosten voor aanleg van langjarige druppelirrigatie (met name het grondwerk). - •
U kunt alleen subsidie ontvangen als er voor een periode van 5 jaar afspraken worden gemaakt over het gebruik. Daarvoor moet de aanvrager inzicht geven in de percelen waarop druppelirrigatie de komende 5 jaar wordt toegepast. De druppelirrigatie mag op andere percelen van de aanvrager worden toegepast. - •
Kosten voor fertigatie, of het geschikt maken van een druppelsysteem voor fertigatie, zijn niet subsidiabel. - •
Aanleg van ondergrondse druppelirrigatie is alleen subsidiabel als dit op een zodanige diepte wordt aangelegd dat het maaiveld daardoor niet vochtig wordt, zodat het water niet via het maaiveld verdampt (> 40 cm onder maaiveld). - •
De subsidiehoogte wordt door het waterschap bepaald voor de oppervlakte van het perceel dat gebruikt wordt voor de gewasproductie (exclusief rijbanen).
|
Subsidievergoeding | Algemeen Voor de aanleg van druppelirrigatie kunt u een subsidie ontvangen van 40% tot een maximale subsidie per ha, binnen ranges, die in de onderstaande tabel zijn openomen. De bedragen en percentages zijn excl. btw. Er is een grote range in de maximale subsidie per ha, doordat er een grote variatie is in teelten (o.a. rijafstand) en de kwaliteit van de slangen. Enkelzijdige druppelirrigatie Enkelzijdige druppelirrigatie | Akkerbouw/ Vollegrond groententeelt | Bovengronds | 40% tot een maximale subsidie van € 600 - € 2300* per hectare | Ondergronds | 40% tot een maximale subsidie van € 2500 - € 4000* per hectare |
* Het maximale subsidiebedrag per ha is afhankelijk van de teelt (o.a. rijafstand), de kwaliteit van de slangen. Enkelzijdige ondergrondse druppelirrigatie Ondergrondse slangen zijn een stuk duurder in vergelijking tot bovengrondse slangen, omdat deze dikker zijn en een membraan bevatten. Mits deze diep genoeg (> 40 cm) worden gelegd en hierbij rekening wordt gehouden met de ploegdiepte gehanteerd door de agrariër lopen deze slangen minder risico op beschadiging. Dubbelzijdige druppelirrigatie De aanleg van een dubbelzijdig systeem is niet gangbaar en niet effectief, omdat met een enkelzijdig systeem het grootste deel van het wortelstelsel al wordt bereikt. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër; aantal beregeningsgiften inclusief een inschatting van de hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling minimaal één keer ervaring uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak en tijdsinvestering. |
Factsheet 6: Sproeiboomberegening
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Een sproeiboom of pivot vervangt het sproei- of waterkanon bij een haspelberegening. Door met een lange sproeiboom langzaam over het perceel te rijden (vaak automatisch) wordt water onder lagere druk dichterbij de plant gebracht, en kunnen niet beplante delen zoals paden en sporen worden overgeslagen (water- en brandstofbesparing). Een pivot kan circulair zijn, dus roteren rondom een centraal punt, of lateraal, dus in een rechte lijn over het perceel rijden. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw Ja Boomkweek Ja* Fruit Ja* Grasland Nee Tuinbouw Ja Glastuinbouw Ja |
Bijzonderheden sectoren: | Alleen toe te passen op (hoogrenderende) gewassen in rij. In de (laan)boomkweek is deze maatregel niet mogelijk omdat de bomen te hoog zijn, maar mogelijk wel toepasbaar bij de kweek van lagere bomen/struiken. In fruitteelt geldt hetzelfde, lage struiken hebben vaak al druppelirrigatie. Grasland: niet rendabel. |
Relevant voor: (deelgebieden) | Alle gebieden, behalve gebieden met een grote helling (o.a. in delen Groesbeek) en met kleinschalig landschap (zoals heggen Ooijpolder). |
Advies gebruik/opmerkingen | Kan worden gecombineerd met maatregel 11: Beslissingsondersteunend systeem. |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: De overstap van haspelberegening naar sproeiboomberegening kan een waterbesparing opleveren van 5 tot 10%. |
Randvoorwaarden subsidie: | De sproeiboom moet meerdere jaren te gebruiken zijn. Kosten voor fertigatie, of het geschikt maken van de sproeiboom voor fertigatie zijn niet subsidiabel. |
Subsidievergoeding | Percentage op investering: 25% |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag met de desbetreffende ondernemer doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër: aantal beregeningsgiften inclusief een inschatting van de hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de 2e controle en kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling (t/m 2021) minimaal 2 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak, energiekosten en tijdsinvestering. |
Factsheet 7: Sub-irrigatie
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Sub-irrigatie is een variant op peilgestuurde drainage waarbij de drains worden gebruikt om actief water uit een opslagvoorziening in de bodem te infiltreren. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw Ja Boomkweek Ja* Fruit Ja Grasland Ja Tuinbouw Ja Glastuinbouw Ja* |
Bijzonderheden sectoren: | In glastuinbouw en boomteelt alleen mogelijk bij teelt in de vollegrond. Niet mogelijk bij container- of substraatteelt. |
Relevant voor: (deelgebieden) | Alle gebieden in combinatie met een opslagvoorziening en met name geschikt voor gebieden met een diepere grondwaterstand (Grondwatertrap V of VI) of een sterke inzijging en droogvallende sloten in de zomer. |
Advies gebruik/opmerkingen | Sub-irrigatie is mogelijk wanneer overtollige oppervlaktewater, tijdens afvoerperiodes met neerslagoverschot, in de opslagvoorziening wordt opgeslagen. Dan kan het water in droge periodes actief geïnfiltreerd worden in de bodem via het drainagesysteem. Een aanvraag voor de maatregel kan worden gecombineerd met een aanvraag voor een opslagvoorziening (de opslagvoorziening valt onder factsheet 2). De maatregel kan goed worden gecombineerd met hergebruik van drain- of gezuiverd afvalwater en een beslissingsondersteunend geautomatiseerd systeem. |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: De toepassing van sub-irrigatie kan een waterbesparing opleveren van 10-40%. Er kunnen beregeningsbeurten bespaard worden omdat water actief geïnfiltreerd wordt in de bodem. |
Randvoorwaarden subsidie: | Alleen subsidiabel wanneer er een opslagvoorziening aanwezig is of als die onderdeel uitmaakt van de aanvraag. De subsidie wordt verstrekt voor de aanleg van een nieuw sub-irrigatiesysteem of de aanpassing van bestaand systeem (niet de drains worden vergoed, maar wel de verzameldrain, pomp en elektra). |
Subsidievergoeding | Percentage op investering: 40%. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag met de desbetreffende ondernemer doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër: aantal beregeningsgiften inclusief een inschatting van de hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De waterbesparing kan worden geschat door inschatting van de waterstand in de opslagvoorziening, inschatting van het ontwateringspeil (peilbeheer) en de hoeveelheid infiltratiewater (of aantal draaiuren pomp). De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de 2e controle en kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling (t/m 2021) minimaal 2 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak, energiekosten en tijdsinvestering. |
Factsheet 8: Hergebruik van gietwater
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Omgekeerde osmose is een techniek om opgevangen gietwater te behandelen voor hergebruik als gietwater. Zo kan het water langer binnen het bedrijf recirculeren. Dit systeem werkt in combinatie met een opslagbassin. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw Nee Boomkweek Ja* Fruit Ja* Grasland Nee Tuinbouw Ja* Glastuinbouw Ja* |
Bijzonderheden sectoren: | In de glastuinbouw, met name bij substraatteelt, wordt water al verplicht op deze manier gerecirculeerd en is de maatregel niet subsidiabel. Bij alle andere sectoren en teelten waarbij water gerecirculeerd kan worden, en dat niet verplicht is, is deze techniek wel subsidiabel (containerteelt/teelt op stellingen, opvang drainwater). |
Relevant voor: | Alle deelgebieden |
Advies gebruik/opmerkingen | Alleen de meerkosten van de aanleg van een extra zuiveringsinstallatie voor hergebruik van het gietwater is subsidiabel. Aandacht dient uit te gaan naar de kwaliteit en samenstelling van het gietwater en oplossing voor de reststoffen. |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: 10-15% waterbesparing is mogelijk ten opzichte van bedrijven waarbij het beregenings- of gietwater niet wordt hergebruikt. |
Randvoorwaarden subsidie: | |
Subsidievergoeding | Vaste vergoeding: € 1.875, -. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag met de desbetreffende ondernemer doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Het betreft hier met name een plan voor de installatie en offertes voor de aanleg. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër: inschatting beregeningsbeurten en hoeveelheden per keer per perceel en een inschatting van de hoeveelheid water dat wordt hergebruikt op basis van pompuren. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de 2e controle en kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling (t/m 2021) minimaal 2 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak, energiekosten en tijdsinvestering. |
Factsheet 9: Koppeling gietwatervoorziening (collectief gebruik)
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Door het koppelen van de gietwatervoorziening van een aantal bedrijven, of meerdere gebieden is het mogelijk om water beter te verdelen naar vraag en aanbod. Tegelijkertijd kan er mogelijk beter worden omgegaan met lokale wateroverlast. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw Ja Boomkweek Ja Fruit Ja Grasland Nee Tuinbouw Ja Glastuinbouw Ja |
Bijzonderheden sectoren: | |
Relevant voor: (deelgebieden) | Alle deelgebieden |
Advies gebruik/opmerkingen | Verschillende opties mogelijk: meerdere agrariërs maken gebruik van hetzelfde (grote) spaarbekken (schaalvergroting, kosten delen), of maken gebruik van een systeem dat water verdeelt naar vraag en aanbod. Zowel aanleg of vergroting van een collectieve gietwatervoorziening als het aanleggen van een verdeelsysteem (leidingwerk) zijn subsidiabel. Bij glastuinbouw wordt alleen een vergroting boven de wettelijk verplichte (goed gietwater) bassingrootte gesubsidieerd |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: 5 tot 10% waterbesparing is mogelijk door onderlinge optimalisatie van de bassingrootte en het watergebruik voor beregening. |
Randvoorwaarden subsidie: | Voorbereidingskosten voor de planvorming zijn gedeeltelijk subsidiabel, mits deze binnen een jaar voorafgaand aan het indienen van de aanvraag zijn begonnen. |
Subsidievergoeding | Percentage op investering: 40%. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek worden de subsidieaanvragen en de plannen met alle deelnemers doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Het betreft een plan en offertes voor de aanleg. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariërs: omvang opslagvoorziening, aantal beregeningsgiften per bedrijf inclusief hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De waterbesparing kan worden geschat door het registreren van de waterhoogte in de opslagvoorziening. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de 2e controle en kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling (t/m 2021) minimaal 2 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak, energiekosten en tijdsinvestering. |
Factsheet 10: Opslag & hergebruik water industrie/bebouwd gebied (collectief gebruik)
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Industrie en bijvoorbeeld afvalwaterzuiveringsinstallaties hebben reststromen van water. Deze kunnen, al dan niet verder gezuiverd, gebruikt worden als gietwater. Ook drinkwaterbedrijven kunnen een reststroom leveren. Er zijn voorbeelden van bedrijven die hun eigen (collectieve) opvang- of zuiveringsvoorziening hebben voor afvalwater. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw Ja Boomkweek Ja Fruit Ja Grasland Ja Tuinbouw Ja Glastuinbouw Ja |
Bijzonderheden sectoren: | Afhankelijk van de gevraagde waterkwaliteit en de aangeboden waterkwaliteit is (na)zuivering wel of niet noodzakelijk. |
Relevant voor: (deelgebieden) | Alleen relevant voor bedrijven op relatief korte afstand van een water leverende industrie of RWZI, gezien de kosten van aanleg van infrastructuur. |
Advies gebruik/opmerkingen | Goede afspraken met de water leverende industrie of het waterschap over de hoeveelheid van levering en kwaliteit vormen de eerste basis voor de samenwerking voor het hergebruik. Een gemeenschappelijke/gekoppelde opslagvoorziening als buffer is wenselijk voor het effectief gebruik van het afvalwater in perioden van droogte. Zowel aanleg van het aanvoersysteem en verdeelsysteem als een (collectieve) opslag zijn subsidiabel. |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: 5 tot 10% waterbesparing is mogelijk voor iedere deelnemende ondernemer door onderlinge optimalisatie van de (gedeelde) bassingrootte en verdeling van water voor beregening. |
Randvoorwaarden subsidie: | Voorbereidingskosten voor de planvorming zijn gedeeltelijk subsidiabel, mits deze binnen een jaar voorafgaand aan het indienen van de aanvraag zijn begonnen. In de aanvraag dient te worden opgenomen: inschatting van de hoeveelheid hergebruikt water en omvang opslagvoorziening indien van toepassing. |
Subsidievergoeding | Percentage op investering: 40%. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek worden de subsidieaanvragen en plannen met de desbetreffende ondernemers (agrariër en het bedrijf waar het water van afkomstig is) doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariërs: inschatting van de hoeveelheid water dat wordt aangevoerd van het bedrijf, omvang opslagvoorziening, aantal beregeningsgiften per bedrijf inclusief hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De waterbesparing kan worden geschat door het registreren van de waterhoogte in de opslagvoorziening. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de 2e controle en kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling (t/m 2021) minimaal 2 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak, energiekosten en tijdsinvestering. |
Factsheet 11: Sensing en beslissingsondersteunend systeem
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Een beslissingsondersteunend systeem (BOS) kan een agrariër adviseren wanneer er moet worden beregend. Dit kan op basis van satellietbeelden of dronefoto’s in combinatie met de weersverwachting, maar ook direct gebaseerd zijn op sensoren in de bodem die bijvoorbeeld bodemvocht en verdamping meten. Een agrariër kan beter inschatten wanneer en hoeveel water nodig is, en door niet te laat te beregenen kan opbrengstderving worden voorkomen. Met behulp van een BOS systeem kan ook een bestaand beregeningssysteem, bijv. druppelirrigatie, volledig geautomatiseerd worden. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw Ja Boomkweek Ja Fruit Ja Grasland Ja Tuinbouw Ja Glastuinbouw Ja |
Bijzonderheden sectoren: | Kan in verschillende sectoren worden toegepast in combinatie met andere maatregelen, met name maatregelen die data leveren of geautomatiseerd kunnen worden. |
Relevant voor: | Alle deelgebieden |
Advies gebruik / opmerkingen | Alleen de kosten voor het gebruik van de data ten behoeve van waterbesparende maatregelen of de sensoren en bijbehorende software of installatie van het BOS worden gesubsidieerd. |
Potentiële waterbesparing (%) | Indicatief: De waterbesparing ligt tussen de 0-30% omdat giften op maat naar de waterbehoefte van het gewas kunnen worden toegediend. Het kan ook leiden tot een toename van het watergebruik omdat eerder een vochttekort kan worden vastgesteld. |
Randvoorwaarden subsidie: | |
Subsidie (percentage of bedrag): | Percentage op investering: 40% |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag met de desbetreffende ondernemer doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen van de volgende informatie door de agrariër: aantal beregeningsgiften inclusief hoeveelheden per keer per perceel en de ingeschatte besparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel en het vastleggen en delen van de informatie (meetwaarden) van de vochtsensoren. Aan het verstrekken van de gegevens zijn geen consequenties verbonden, maar het doorgeven is wel een verplichting voor het ontvangen van deze subsidie. De informatie wordt algemeen gebruikt voor evaluatie van de effectiviteit van de maatregel. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de 2e controle en kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling (t/m 2021) minimaal 2 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak en tijdsinvestering. |
Factsheet 12: Overige innovaties
| Toelichting |
Omschrijving maatregel | Innovaties die niet onder één van de hiervoor genoemde maatregelen vallen, kunnen ook in aanmerking komen voor subsidie. |
Subsidiabele sectoren | Akkerbouw en vollegrondgroente teelt | Boom- en vaste plantenteelt | Fruitteelt | Grasland | Glastuinbouw |
Ja | Ja | Ja | Ja | Ja |
Bijzonderheden sectoren | |
Relevant voor | Alle deelgebieden |
Advies gebruik/ opmerkingen | |
Potentiële waterbesparing (%) | Verwachte besparing van meer dan 5% ten opzichte van haspelberegening. |
Randvoorwaarden subsidie | De maatregel moet een verwacht waterbesparend effect hebben van minimaal 5 %. De maatregel moet toepasbaar zijn binnen minimaal 2 agrarische sectoren en de maatregel mag niet onder één van de andere maatregelen vallen. |
Subsidievergoeding | Percentage op investering: tussen de 25-40%. |
Controle | Bedrijfsbezoek 1: Tijdens het eerste bedrijfsbezoek wordt de subsidieaanvraag doorgenomen en worden de afspraken en voorwaarden voor subsidieverlening besproken. Bedrijfsbezoek 2: Het tweede bedrijfsbezoek zal plaatsvinden wanneer het systeem is geïnstalleerd en in werking is. Dan zal worden bepaald of de afgesproken maatregel volgens afspraken en voorwaarden is gerealiseerd. |
Bewustwording en kennisdeling | Vastleggen informatie: Een voorwaarde voor subsidieverlening is het vastleggen en delen van informatie over watergebruik (aantal en omvang giften), wateropslag, wateraanvoer en het inschatten van de waterbesparing t.o.v. de toepassing zonder de maatregel. De ervaringen en de (tussen)resultaten zullen tijdens de kennisuitwisselingen met andere ondernemers worden besproken. Kennisuitwisseling: Gevraagd wordt om gedurende de openstelling van de subsidieregeling minimaal 1 keer ervaringen uit te wisselen met het waterschap, (Z)LTO en andere ondernemers. Hierbij komen onderwerpen aan de orde zoals ervaringen met de maatregel, waterbesparing, gebruikersgemak, energiekosten en tijdsinvestering. |
Bijlage 2 Toelichting Stimuleringsregeling waterbesparende maatregelen agrariërs
Algemeen
Doel stimuleringsregeling
Het doel van de stimuleringsregeling is om innovaties op het gebied van waterbesparing in de agrarische praktijk te stimuleren zodat toepassing en innovatie van waterbesparende maatregelen wordt bevorderd. Het uiteindelijk doel is dat er minder water uit het hoofdwatersysteem van het waterschap wordt onttrokken in droge perioden en de zelfvoorzienendheid van agrariërs wordt vergroot.
Staatssteun: Landbouwvrijstellingsverordening (verordening (EU) Nr. 702/2014)
Deze subsidieregeling moet voldoen aan de Europese regels inzake staatssteun. Hoewel staatssteun in beginsel verboden is en moet worden aangemeld bij de Europese Commissie ter goedkeuring, zijn er veel mogelijkheden om staatssteun zogezegd ‘staatssteunproof’ te verlenen. Zo heeft de Europese Commissie een aantal vrijstellingsverordeningen ontworpen op basis waarvan decentrale overheden steun kunnen verlenen voor bepaalde beleidsdoelen, zonder dat een formele aanmeldingsprocedure nodig is.
Voor de landbouwsector gelden bijzondere bepalingen. Het waterschap baseert deze subsidieverordening op de zogeheten Landbouwvrijstellingsverordening (Nr. 702/2014). Deze financiële steun aan agrariërs kan hierdoor staatssteunproof worden gemaakt.
De Landbouwvrijstellingsverordening is van toepassing op MKB bedrijven die actief zijn in de landbouwsector, met name de primaire landbouwproductie. De verordening stelt een groot aantal categorieën vrij van melding bij de Europese Commissie, één hiervan is relevant voor deze subsidieregeling, nl. “Steun voor met de primaire landbouwproductie verband houdende investeringen in materiële activa of immateriële activa op landbouwbedrijven.”.
De subsidieregeling van het waterschap moet voldoen aan de eisen van artikel 14 van de Landbouwvrijstellingsverordening. De investering moet gericht zijn op “de aanleg en verbetering van infrastructuur in verband met de ontwikkeling, aanpassing en modernisering van de landbouw, inclusief op het gebied van de toegankelijkheid van landbouwgrond, ruilverkaveling en verbetering van land en de voorziening en besparing van energie en water”(artikel 14, lid 3). De steunintensiteit mag ten hoogste 40 % van het bedrag van de in aanmerking komende kosten bedragen (artikel 14, lid 12 onder d). Deze subsidieregeling voldoet aan de eisen, het waterschap verstrekt de subsidies conform de algemene en procedurele bepalingen in Hoofdstuk I en II en artikel 14 van de Landbouwvrijstellingsverordening.
Naast algemene, inhoudelijke voorwaarden waaraan deze stimuleringsregeling moet voldoen
volgens de Landbouwvrijstellingsverordening, zoals regels voor cumulering met andere vormen van staatssteun en het aantonen van stimulerend effect, geldt een aantal procedurele voorwaarden. Er geldt een kennisgevingsplicht, een publicatieplicht en een plicht tot jaarlijkse rapportage over de uitgaven op basis van deze regeling. Het waterschap heeft op 21 september 2017 een kennisgeving gedaan (kenmerk SA.49156(2017/XA), die gepubliceerd zal worden in het Europees publicatieblad. De tekst van de regeling (incl. bijlagen) zal, na bekendmaking in het digitale Waterschapsblad, gedurende de looptijd van de regeling te raadplegen zijn op www.overheid.nl (lokale wet- en regelgeving) en de website van het waterschap (www.waterschaprivierenland.nl).
Subsidieverstrekking: in twee stappen
Het waterschap verstrekt subsidies in twee stappen: (1) subsidieverlening en (2) subsidievaststelling.
Dit is vastgelegd in artikel 1.6 van de Algemene subsidieverordening WSRL. De subsidieverstrekking in twee stappen geldt dus ook voor subsidies op basis van deze verordening. Verlenen is de term voor het inwilligen van een subsidieaanvraag voor een bepaalde activiteit. Met de subsidieverlening krijgt de aanvrager aanspraak op financiële middelen, mits hij daadwerkelijk de gesubsidieerde activiteiten verricht binnen een bepaalde termijn. In de beschikking tot subsidievaststelling stelt het dagelijks bestuur het bedrag van de subsidie vast en geeft de aanvrager aanspraak op betaling van het vastgestelde bedrag.
Beide aanvragen (subsidieverlening en subsidievaststelling) moeten worden ingediend met gebruikmaking van een daartoe bestemd aanvraagformulier van het waterschap. Dit volgt uit de artikelen 2.1 en 2.4 van de Algemene subsidieverordening WSRL.
Verdeling subsidiegelden
Voor de verdeling van het subsidiebudget op basis van deze verordening geldt het systeem van ‘wie het eerst komt, wie het eerst maalt’ (op volgorde van binnenkomst). Dit is vastgelegd in de Algemene subsidieverordening WSRL (artikel 1.5). Hierbij geldt dat een aanvraag alleen meetelt in het bepalen van de volgende vanaf het moment dat de aanvraag volledig is. De aanvraag om subsidieverlening is volledig wanneer is voldaan aan de vereisten van artikel 2.3 van deze verordening en het bijbehorende aanvraagformulier van het waterschap is ingevuld. Is de ingediende aanvraag niet volledig dan krijgt de aanvrager de gelegenheid om de ontbrekende stukken binnen een bepaalde termijn alsnog aan te leveren.
Artikelsgewijs
Artikel 1.2 Bevoegdheid dagelijks bestuur
Het is de bevoegdheid van het dagelijks bestuur om subsidies te verlenen en vast te stellen op grond van deze verordening.
Artikel 1.3 Subsidieplafond en gebied
Een subsidieplafond is het totaalbedrag dat voor een bepaalde termijn maximaal beschikbaar is voor subsidies op grond van een wettelijk voorschrift (artikel 4:22 Awb). Het stellen van een subsidieplafond wil zeggen dat op een zeker moment, als het geld op is, wordt gestopt met subsidiëren van de activiteiten.
Op basis van artikel 1.3 stelt het waterschap voor haar taakgebied een subsidieplafond in.
Artikel 2.1 Subsidievoorwaarden algemeen
Onder een samenwerkingsverband wordt verstaan het geheel van schriftelijke afspraken over de manier van samenwerken tussen twee of meer partijen, voor de uitvoering van de maatregel waarvoor de subsidie wordt aangevraagd. Samenwerking vindt plaats op basis van gelijkwaardigheid, waarbij alle partijen op eigen rekening en risico meedoen aan het project. Uit de schriftelijke afspraak moet duidelijk blijken dat één van de deelnemers is aangewezen als penvoerder om namens de andere deelnemers een subsidieaanvraag in te dienen (zie artikel 2.3, lid 2 van deze verordening).
Artikel 2.4 Expertcommissie
De expertcommissie bestaat uit een poule van deskundigen uit de verschillende agrarische sectoren. Zij zijn op afroepbasis beschikbaar voor het beoordelen van aanvragen.
Artikel 2.5 Hoogte van de subsidie
Volgens de Landbouwvrijstellingsverordening (artikel 14, lid 12 onder d) mag de steunintensiteit ten hoogste 40% van het bedrag van de in aanmerking komende kosten bedragen. Artikel 2.5 en bijlage 1 voldoen hieraan. Investeringen in maatregelen met een potentieel hoog waterbesparend effect en/of hoge mate van innovativiteit zijn tot maximaal 40% subsidiabel van de in aanmerking komende kosten. Maatregelen met een potentieel laag waterbesparend effect zijn tot maximaal 25% subsidiabel van de in aanmerking komende kosten. Zowel de vaste vergoedingen als de vergoedingen per hectare zijn gebaseerd op een gemiddelde van het ingeschatte minimale en maximale investeringsbedrag. Bij bepaling van de vaste vergoedingen is ook de maximale 40%-norm gehanteerd van de Landbouwvrijstellingsverordening. In de inleiding van bijlage 1 is een toelichting gegeven hoe per maatregel de subsidievergoeding is of wordt vastgesteld.
Artikel 2.6 Subsidievoorwaarden
De aanvrager kan verplicht worden gesteld om metingen te verrichten, de gegevens beschikbaar te stellen en deel te nemen aan kennisbijeenkomsten. Aan het delen van gegevens worden geen consequenties verbonden. Deze verplichtingen hebben het volgende tot doel:
- 1.
Het vergroten van de bewustwording onder de agrarische sectoren van de problematiek en mogelijke kansrijke maatregelen om water te besparen(agrariërs en waterschap).
- 2.
Kennisdeling door middel van het uitwisselen van ervaringen en meetgegevens onder de agrariërs over het beheer en inpassing van de maatregelen in de bedrijfsvoering (agrariërs (deelnemers en niet deelnemers) en het waterschap).
- 3.
Ondersteuning van de evaluatie van de subsidieregeling en het maken van een inschatting of er waterbesparing op kan treden en minder oppervlaktewater onttrokken hoeft te worden uit het hoofdwatersysteem tijdens droogteperioden (waterschap).
Artikel 2.7 Weigeringsgronden
Artikelen 4:25 en 4:35 van de Awb bevatten diverse wettelijke weigeringsgronden waarvan het dagelijks bestuur gebruik kan of moet maken bij het verstrekken van subsidie. Naast deze wettelijke weigeringsgronden zijn in dit artikel ook nog enkele aanvullende weigeringsgronden opgenomen.
Een van de verplichtingen die gelden om gebruik te kunnen maken van een vrijstelling op grond van de Landbouwvrijstellingsverordening, is het opnemen van de zogeheten Deggendorf clausule (art. 1, lid 5 onder a Landbouwvrijstellingsverordening). Deze houdt in dat betaling van steun aan een onderneming, waarbij eerdere steun onrechtmatig en onverenigbaar is verklaard met de interne markt, is uitgesloten. Tegen de onderneming is in dat geval een terugvorderingsbevel gegeven. Ontbreekt deze clausule, dan kan er geen beroep gedaan worden op de Landbouwvrijstellingsverordening.
Artikel 3.1 Voorschot
Vooruitlopend op de vaststelling van het subsidiebedrag kan het dagelijks bestuur een voorschot verlenen, het gaat dan om bedragen van minimaal 10.000,-. De beslissing om een voorschot te verlenen is een beschikking in de zin van de Awb. Het dagelijks bestuur zal voorschriften verbinden aan deze beschikking.
Artikel 3.2 Verplichtingen van de subsidieontvanger
Een belangrijke verplichting is dat de aangevraagde maatregel gedurende vijf jaar na vaststelling van de subsidie gebruiksklaar in stand gehouden moet worden door de aanvrager (lid 2, onder a). Onder ‘gebruiksklaar’ wordt verstaan: er is geen handeling meer nodig om de investering daadwerkelijk
conform bedoeling van de maatregel in gebruik te nemen cq. zijn werk te laten doen.
Artikel 3.3 Verlaging niet voldoen aan de verplichting tot instandhouding van de maatregel
In dit artikel gaat het om het verlagen van de subsidie. Het waterschap zal vervolgens via een aparte procedure de teveel betaalde subsidie terugvorderen. Dit is een vertaling van de verplichting op grond van artikel 3.2 lid 2, onder a van deze verordening tot instandhouding van de maatregel.
Artikel 3.4 Intrekking
Wanneer de subsidieontvanger te lang wacht met de uitvoering van de maatregel waarvoor subsidie is verleend (namelijk meer dan één jaar) dan kan het dagelijks bestuur de subsidieverlening in trekken.
Artikel 4.1 Inwerkingtreding en citeertitel
Deze verordening zal gelden tot en met 31 december 2023, tenzij de bestaande, op 8 december 2020 tot en met 31 december 2022 verlengde, Landbouwvrijstellingsverordening niet verder wordt verlengd c.q. geen nieuwe verordening wordt vastgesteld op grond waarvan deze stimuleringsregeling in stand kan blijven. In die situatie geldt, in afwijking van voornoemde datum, als einddatum van deze regeling 30 juni 2023.
Het is op dit moment dus nog niet formeel mogelijk de bestaande looptijd van de stimuleringsregeling waterbesparende maatregelen agrariërs tot eind 2023 te verlengen. Bij de regeling is er daarom vanuit gegaan dat de huidige Landbouwvrijstellingsverordening van 1 juli 2014 en waarvan de geldigheidsduur op 8 december 2020 is verlengd, nogmaals wordt verlengd dan wel er een nieuwe Landbouwvrijstellingsverordening wordt vastgesteld op grond waarvan de stimuleringsregeling kan doorlopen tot en met 31 december 2023.
Vóór het einde van de looptijd van deze stimuleringsregeling zal het waterschap onderzoeken wat dan de mogelijkheden op grond van de Europese staatssteun regels zijn (bijv. herziening van of een nieuwe Landbouwvrijstellingsverordening) om deze regeling te verlengen en of aan te passen.