Organisatie | Zaanstad |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | Reglement burgerlijke stand van de gemeente Zaanstad 2017 |
Citeertitel | Reglement burgerlijke stand van de gemeente Zaanstad 2017 |
Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
Onderwerp | bestuur en recht |
Eigen onderwerp | Reglement burgerlijke stand Zaanstad 2017 |
Geen
Burgerlijk Wetboek Boek 1, art. 63 13 lid
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
14-04-2017 | 28-03-2017 | Nieuwe regeling i.v.m. wijziging trouwlocaties | 30-03-2017 Gemeenteblad 2017, nr. 61670 | 2017/12772 |
Burgemeester en wethouders van de gemeente Zaanstad;
Gelet op het bepaalde in artikel 1:16, van het Burgerlijk Wetboek en de artikelen 1 tot en met 4 van het Besluit burgerlijke stand 1994 en het besluit van de raad van 15 februari 1996 waarbij de bevoegdheid gebouwen aan te wijzen tot gemeentehuis waar (buitengewoon) ambtenaren van de burgerlijke stand hun werkzaamheden verrichten werd gedelegeerd;
Het reglement met bepalingen ten aanzien van de ambtenaren van de burgerlijke stand, de buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand, de openstelling van het bureau van de burgerlijke stand en de daarvoor aangewezen locatie waar de ambtenaar van de burgerlijke stand en de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand hun werkzaamheden verrichten en de aanwijzing van gebouwen als gemeentehuis.
Artikel 2. Ambtenaar van de burgerlijke stand en buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand
Artikel 3. Benoeming tot ambtenaar van de burgerlijke stand of buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand
Tot bezoldigd buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand kunnen worden benoemd, personen die in roosterdienst huwelijken voltrekken, partnerschappen registreren of omzetting verrichten van geregistreerde partnerschappen in huwelijken.
De bezoldigde buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke ambtenaren stand worden benoemd voor een tijdsperiode van één jaar.
Tot onbezoldigd buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand zijn tevens benoembaar:
De benoeming van de burgemeester geschiedt voor de periode dat hij deze functie uitoefent.
De benoeming van een wethouder geschiedt voor de periode dat deze zijn functie ononderbroken uitoefent.
De benoeming van een raadslid van Zaanstad geschiedt voor de periode dat deze het raadlidmaatschap ononderbroken vervult.
De benoeming van overige personen geschiedt alleen voor het huwelijk c.q. partnerschapsregistratie welke zij gaan voltrekken.
Artikel 4. Schorsing en ontslag
Het hoofd van de afdeling Klantcontact Burgerzaken houdt een overzicht bij van de personen die tot ambtenaar van de burgerlijke stand of buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand zijn benoemd. In dit overzicht wordt vermeld, de datum waarop zij zijn benoemd en de datum van beëdiging, evenals van schorsingen en ontslagen. Hij vermeldt tevens de datum waarop de ambtenaren van de burgerlijke stand en de buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand ophouden als zodanig te functioneren wegens het niet meer voldoen aan de voorwaarden van benoeming.
Artikel 5. Taken van de ambtenaar van de burgerlijke stand en de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand
Artikel 6. Verplichtingen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand en de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand
De ambtenaar van de burgerlijke stand of buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand mag niet aan derden inzage geven of doen geven, dan wel mededelingen doen, van gegevens blijkende uit de hem ter hand gestelde stukken. Op hem berust de plicht van geheimhouding van alles wat hem uit hoofde van de functie bekend is of wordt.
Artikel 9. Voorwaarden voor aanwijzing van een locatie tot gemeentehuis
Artikel 10. Kosteloze huwelijken of partnerschapregistraties
Kosteloze verbintenissen worden in de gemeente Zaanstad voltrokken voor personen waarvan minimaal één persoon als ingezetene is geregistreerd in de Basisregistratie Personen.
Het bureau van de burgerlijke stand zal op verzoek van een belanghebbende, dan wel bij calamiteiten of rampen, door het hoofd van de afdeling Klantcontact Burgerzaken, worden geopend op andere dagen en tijdstippen dan vermeld in de in het eerste lid genoemde bijlage. De belanghebbende dient aan te tonen dat met de te verrichten werkzaamheden niet kan worden gewacht tot de eerstvolgende openstelling van het bureau.
Dit reglement met bijlagen treedt in werking op 28 maart 2017, onder gelijktijdige intrekking van het op 6 december 2016, onder nummer 2016/172701, vastgestelde Reglement Burgerlijke Stand van de gemeente Zaanstad.
Aldus vastgesteld in de vergadering van burgemeester en wethouders van Zaanstad op 28 maart 2017.
Door wijziging van wet- en regelgeving, beleid en voortschrijdend inzicht, evenals door wijziging van gegevens vermeld in de bijlagen bij dit reglement dient het “Reglement burgerlijke stand van de gemeente Zaanstad” te worden herzien en aangepast. Het reglement wordt vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders.
De wet draagt aan de ambtenaar van de burgerlijke stand een aantal taken op. De ambtenaar van de burgerlijke stand is in de uitvoering van zijn taken zelfstandig en staat als zodanig niet in een hiërarchische verhouding tot collega’s en tot het gemeentebestuur.
Door het afleggen van zijn ambtseed heeft hij zich persoonlijk verbonden tot vervulling van de hem door de wet opgedragen verplichtingen. Het aan de ambtenaar van de burgerlijke stand opleggen van bepalingen of van verplichtingen niet overeenkomstig wettelijke bepalingen, kan worden bestraft met een maximum gevangenisstraf van twee jaar of een geldboete van de vierde categorie (365 Sr).
Via een werkverdeling en de aanwijzing van de leiding van de dienst wordt voorkomen dat de ene ambtenaar van de burgerlijke stand tot een andere beslissing komt dan een andere ambtenaar van de burgerlijke stand en wordt de uniformiteit bewaakt. Het hoofd van de afdeling Klantcontact Burgerzaken is belast met de leiding van de dienst en draagt verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de werkzaamheden van de ambtenaren van de burgerlijke stand.
De benoeming van een ambtenaar van de burgerlijke stand of een buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand is door het Burgerlijk Wetboek opgedragen aan burgemeester en wethouders. Tot ambtenaar van de burgerlijke stand kan slechts een gemeenteambtenaar worden benoemd. In het reglement is vastgelegd dat slechts die gemeenteambtenaren tot ambtenaar van de burgerlijke stand worden benoemd die in dienst zijn van de gemeente Zaanstad en werkzaam zijn bij de afdeling Klantcontact Burgerzaken. Zij worden belast met alle werkzaamheden betreffende de burgerlijke stand. Voor de functie ambtenaar van de burgerlijke stand wordt geen aparte financiële vergoeding gegeven.
Buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand kunnen slechts worden belast met enkele werkzaamheden van de burgerlijke stand. Het gaat hier om het voltrekken van huwelijken, het registeren van partnerschappen en het omzetten van een partnerschapsregistratie in een huwelijk. Hoewel de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand het huwelijk, het geregistreerd partnerschap of de omzetting daarvan juridisch tot stand laat komen is zijn taak meer een afgeleide en toegespitst op het op maat leveren van een voor het bruidspaar persoonlijke toespraak. De benoeming van de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand is gemandateerd aan het hoofd van de afdeling Klantcontact Burgerzaken. Door deze mandatering kan efficiënter en effectiever worden gewerkt.
Schorsing en ontslag van ambtenaren van de burgerlijke stand en buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand geschiedt door het college van burgemeester en wethouders tenzij het een verzoek om ontslag betreft van een buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand. In dat geval is de bevoegdheid gemandateerd aan het hoofd Klantcontact Burgerzaken. De reden hiervoor is dat bij schorsing of niet eervol ontslag de gemeente in een rechtsgeding verwikkeld kan worden.
In Zaanstad wordt al geruime tijd gebruik gemaakt van een groep buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand die in roosterschema’s de trouwerijen verzorgt. Op deze manier kan maatwerk worden geleverd en kan aan persoonlijke wensen van bruidsparen tegemoet worden gekomen.
Deze in roosterschema werkende buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand krijgen daarvoor een vergoeding. In de bijlagen is de instructie voor de buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand en de regeling rechtspositie buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand opgenomen. Andere tot buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand benoemde personen, zoals de burgemeester, een wethouder, een raadslid, de buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand die voor een eenmalige gebeurtenis een trouwerij verzorgt, ontvangen geen vergoeding.
Personen die zijn benoemd en na verloop van tijd niet meer beschikbaar zijn voor de te verrichten werkzaamheden of niet geschikt zijn voor de uitoefening van deze openbare functie, worden niet herbenoemd. Het tijdvak van benoeming voor buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand die in roosterschema werken is daarom gesteld op één jaar. Elk jaar worden besluiten genomen met betrekking tot herbenoeming. Voor de burgemeester, een wethouder en een lid van de raad is de benoemingsperiode gelijk is aan die van de termijn van burgemeesterschap, ononderbroken wethouderschap of het ononderbroken raadslidmaatschap. Personen die eenmalig een huwelijk of partnerschapsregistratie voltrekken, worden alleen voor die eenmalige gebeurtenis benoemd. In het laatste geval moet voor de werkzaamheden die de voorbereiding met zich meebrengen leges worden betaald. Het gaat hier om de benoeming, begeleiding en beëdiging bij de rechtbank.
Het hoofd van de afdeling Klantcontact Burgerzaken is belast met de leiding en organisatie van de burgerlijke stand. Hij houdt onder meer een overzicht bij met namen, benoemingsdata en beëdigingdata evenals het tijdvak c.q. de periode waarvoor de diverse (buitengewoon) ambtenaren van de burgerlijke stand zijn benoemd. Door actualisering kan steeds worden bijgehouden welke personen nog steeds de bevoegdheid bezitten om op te treden als (buitengewoon) ambtenaar van de burgerlijke stand en welke personen die bevoegdheid hebben verloren.
De wet bepaalt dat de ambtenaar van de burgerlijke stand zijn werkzaamheden verricht in het gemeentehuis. De registers van de burgerlijke stand en de onder de ambtenaar van de burgerlijke stand berustende bescheiden worden overeenkomstig de wettelijke bepalingen zorgvuldig in een afgesloten, tegen brand beschermde ruimte in het gemeentehuis bewaard, totdat zij worden overgebracht naar een gemeentelijke archiefbewaarplaats.
Het gemeentehuis wordt in de literatuur gezien het gebouw waar het bestuur zetelt. Andere gebouwen moeten dan ook als gemeentehuis worden aangewezen. In de bijlage wordt in een overzicht nader vastgelegd welke locaties in Zaanstad zijn aangewezen als gemeentehuis en welke werkzaamheden op die aangewezen locaties mogen worden verricht.
Een trouwerij is een hoogtepunt in het leven van een mens. Het vereist een bepaald decorum. In het reglement wordt bepaald dat binnen de gemeentegrens van de gemeente Zaanstad overal getrouwd kan worden. Hierbij worden wel een minimum aan randvoorwaarden gesteld met betrekking tot de locatie. Ook het huwen in een ommuurde tuin van een (land)huis is algemeen toegestaan. De openbare weg, een bos, park of in het veld kan slechts dan worden toegestaan indien de locatie 'kadastraal' bekend is. Er is dan zekerheid dat het tot de gemeente behoort. Anders bestaat bijvoorbeeld de mogelijkheid dat de bevoegdheid van de ambtenaar van de burgerlijke stand niet is te bepalen (denk daarbij aan gemeentegrensgebieden waarbij de vraag zich zou kunnen voordoen welke ambtenaar van welke gemeente bevoegd zou zijn). In dit kader gaat het om het tot stand komen van het rechtsfeit en niet om de ceremonie die daarbij doorgaans plaatsvindt.
Het bureau van de burgerlijke stand dient dagelijks geopend te zijn. Burgemeester en wethouders bepalen daarvoor de openingstijden. Voor de zaterdag en de zondag en algemeen erkende feestdagen en andere door burgemeester en wethouders aan te wijzen dagen wordt een afzonderlijke regeling getroffen. Openingstijden tijdens bijzondere plaatselijke feestdagen zijn gedelegeerd aan het hoofd van de afdeling Klantcontact Burgerzaken. Als de noodzaak daartoe is vastgesteld kan in spoedeisende gevallen het hoofd van de afdeling Klantcontact Burgerzaken het bureau van de burgerlijke stand op elk gewenst ogenblik openstellen.
Iedere woensdag- en donderdagochtend hebben burgers de gelegenheid om op 08.30 uur in de ondertrouwkamer, zonder toespraak het huwelijk of het partnerschap kosteloos te laten voltrekken dan wel te laten registreren. Op dit tijdstip kunnen maximaal twee getuigen aanwezig zijn. Ringen wisselen en foto’s maken is niet toegestaan.
De gemeente Zaanstad geeft partijen die kosteloos willen trouwen en een inkomen hebben op- of onder de bijstandsnorm, maar toch extra wensen hebben, zoals een ander tijdstip, toespraak en trouwen in de trouwzaal van het Stadhuis, de mogelijkheid om deze uit te voeren.
Bijlage 1. Aangewezen gemeentehuizen
Bij het besluit van het college van burgemeester en wethouders tot vaststelling van het Reglement burgerlijke stand van de gemeente Zaanstad is het Stadhuis, Stadhuisplein 100 te Zaandam, aangewezen als gemeentehuis.
Uitsluitend voor het voltrekken van huwelijken, het registreren van partnerschappen, het omzetten van geregistreerde partnerschappen in huwelijken alle locaties binnen de gemeentegrens van de gemeente Zaanstad die voldoen aan de voorwaarden zoals genoemd in artikel 9 van dit reglement.
Het bureau voor de burgerlijke stand is gevestigd in het Stadhuis bij de afdeling Klantcontact Burgerzaken, Stadhuisplein 100 te Zaandam. Het bureau is voor het verrichten van alle werkzaamheden de burgerlijke stand voor het publiek geopend op:
Maandag van 08.30 tot 16.00 uur;
Dinsdag 13.30 tot 17.00 uur en van 17.00 tot 20.00 uur uitsluitend op afspraak;
Woensdag van 08.30 tot 16.00 uur;
Donderdag van 8.30 tot 17.00 uur, en van 17.00 tot 20.00 uur uitsluitend op afspraak;
Bijlage 3. Afwijkende openingstijden
Het hoofd van de afdeling Klantcontact Burgerzaken besluit gelet op artikel 10, onder 3 van het Reglement burgerlijke stand van de gemeente Zaanstad de volgende afwijkende openingstijden vast te stellen:
Aldus vastgesteld door het hoofd van de afdeling Klantcontact Burgerzaken
Bijlage 4. Lijst met gegevens van benoemde en bevoegde ambtenaren en buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand evenals de periode waarvoor zij zijn benoemd
Deze lijst wordt i.v.m. privacygevoelige informatie later aan het besluit toegevoegd.
Bijlage 5. Instructie c.q. werkafspraken voor de buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand van Zaanstad
Onverminderd bepalingen krachtens enige wet of wettelijke bepaling aan de ambtenaar van de burgerlijke stand of de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand opgelegde verplichtingen geldt voor in Zaanstad benoemde buitengewoon ambtenaren van de burgerlijke stand de volgende instructie werkafspraken.
Abs - ambtenaar van de burgerlijke stand
Babs - buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand
Trouwen/trouwerij - een huwelijk, een geregistreerd partnerschap, een omzetting van een partnerschapsregistratie in een huwelijk.
Wet/wettelijke bepalingen - Burgerlijk Wetboek/Besluit burgerlijke stand 1994
Klantcontact Burgerzaken - Domein Openbare Orde, Veiligheid en Dienstverlening, Sector Klant Contact Centrum, afdeling Klantcontact Burgerzaken
De benoeming tot babs van personen die lid zijn van de gemeenteraad van Zaanstad geschiedt voor de tijdsduur dat zij onafgebroken lid van zijn de raad. De benoeming tot babs van de burgemeester en de wethouders geschiedt voor de tijdsduur dat zij onafgebroken burgemeester of wethouder zijn van de gemeente Zaanstad.
Na de benoeming vindt de beëdiging plaats bij de rechtbank Noord-Holland te Haarlem. De afdeling Klantcontact Burgerzaken maakt hiervoor de benodigde afspraken. Beëdiging kan achterwege blijven als de te benoemen babs reeds de functie van abs of babs in een andere gemeente vervult en daarvoor is beëdigd.
De babs dient ervan doordrongen te zijn dat er in Nederland een scheiding bestaat tussen kerk en staat. Een burgerlijk huwelijk dient dan ook een burgerlijk huwelijk te zijn. Een bruidspaar met andere wensen ten aanzien van uitingen op religieus terrein dient zich voor een kerkelijke bevestiging in verbinding te stellen met een geestelijke van een kerkgenootschap of religieuze stroming.
Voor de babsen die voor een eenmalige gebeurtenis zijn benoemd, geldt een afwijkende inwerkprocedure. Deze bestaat in ieder geval uit de onderdelen 3.1. onder a en b. Het hoofd Klantcontact Burgerzaken bepaalt of er bij de trouwerij, door een voor een eenmalige gebeurtenis benoemde babs, assistentie wordt verleend door een abs of een babs.
De babs mag niet aan derden inzage geven of doen geven, dan wel mededelingen doen of informatie verstrekken van gegevens blijkende uit de hem ter hand gestelde stukken dan wel door hem op welke wijze verkregen informatie. Op hem berust de plicht van geheimhouding van alles wat hem uit hoofde van zijn functie bekend is of wordt.
De babs beslist in samenspraak met het bruidspaar of een plechtigheid vroeger kan beginnen dan aanvankelijk met de afdeling Klantcontact Burgerzaken werd afgesproken. De babs is ook bevoegd te beslissen dat, als een bruidspaar te laat op de trouwlocatie aanwezig is, een plechtigheid wordt bekort in die zin dat een daarop volgende trouwerij niet gehinderd wordt door de te late aankomst van het bruidspaar daarvoor.
De gemeente stelt voor elke trouwerij een vergoeding beschikbaar. Ook voor het assisteren in de trouwzaal van een voor een eenmalige gebeurtenis benoemde babs wordt een vergoeding beschikbaar gesteld. De hoogte van de vergoeding is geregeld in artikel 3 van de Regeling rechtspositie buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand. De uitbetaling van de vergoeding geschiedt elke tweede maand volgend op de maand waarover de vergoeding is toegekend.
Als een trouwerij niet doorgaat of op verzoek plaatsvindt door een ander dan de ingedeelde babs en er al voorbereidingen zijn getroffen voor de voltrekking van de trouwerij, dan wordt door de gemeente Zaanstad een vergoeding beschikbaar gesteld in de vorm van een cadeaubon ter waarde van € 25,00. Met voorbereidingen wordt het telefonische contact, het huisbezoek of het schrijven van de toespraak bedoeld.
Het traject voorafgaand aan de trouwerij:
Bij de start van de professionalisering is uitgegaan van een maatwerktoespraak voor ieder bruidspaar. Onderdeel daarvan zou moeten zijn een huisbezoek af te leggen door de babs aan een bruidspaar. In de praktijk blijkt niet ieder bruidspaar daar prijs op te stellen. De regels zijn aan de praktijk aangepast.
De voltrekking van een huwelijk is veelal een plechtig gebeuren. Hoewel duidelijk met een bruidspaar afspraken zijn gemaakt over het tijdstip van trouwen, komt het meer dan eens voor dat een bruidspaar of te vroeg of te laat op het gemeentehuis aankomt. In ieder geval dient er in alle gevallen een gastvrouw/ gastheer en een babs aanwezig te zijn. Er mag geen onduidelijkheid zijn over wie bevoegd is bepaalde beslissingen te nemen, over te volgen procedures en de plicht tot geheimhouding. Deze zijn in dit hoofdstuk uitgewerkt.
Kennisname van de instructie/ werkafspraken:
Een trouwerij is en blijft een product waarvoor de gemeente verantwoordelijk is. Ook al vindt een trouwerij plaats op een door de gemeente ingehuurde locatie, het publiek zal altijd het uiteindelijke product in relatie brengen met de gemeente. Daarom moeten dingen goed worden geregeld en is het van belang zaken goed met alle betrokken partijen door te spreken. Na het doorspreken tekenen de babs en de vertegenwoordiger van de gemeente Zaanstad het document voor akkoord. De babs krijgt een document ter hand gesteld. De gemeente draagt zorg voor archivering van een getekend exemplaar.
Bijlage 6. Regeling rechtspositie buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Zaanstad
Voor de toepassing van deze regeling wordt verstaan:
Artikel 4 Aanspraken bij ziekte
Bij ziekte van de buitengewoon ambtenaar jonger dan 65 jaar zijn de artikelen 7:1 tot en met 7:3 (definities, begeleiding en aanspraken tijdens ziekte), 7:9 tot en met 7:14 (verplichtingen en sancties) en 7:19 tot en met 7:21 (samenloop doorbetaling uitkering) van de CAR/UWO van overeenkomstige toepassing.
Voor toepassing van dit artikel wordt onder salaris verstaan: het gemiddelde van het totaal aan vergoedingen bedoeld in artikel 3, over de 12 maanden onmiddellijk voorafgaande aan de eerste dag van ongeschiktheid van de buitengewoon ambtenaar. Voor zover de ambtenaar op deze datum zijn betrekking nog geen 12 maanden heeft vervuld, wordt gerekend met het bedrag dat hem gemiddeld per maand is toegekend over de periode waarin hij in dienst is.
Artikel 5 Ontslag en schorsing
Ontslag kan worden verleend overeenkomstig de artikelen 8:1 (op verzoek), 8:2 en 8:2a (na ouderdomspensioen), 8:3 (wegens reorganisatie), 8:4 (wegens arbeidsongeschiktheid), 8:6 (wegens onbekwaamheid of ongeschiktheid), 8:7 en 8:8 (overige ontslaggronden), 8:12 en 8:12:1 (van rechtswege en tussentijdse ontslag uit tijdelijke aanstelling) en 8:13 (als disciplinaire straf) van de CAR/UWO.
Artikel 6 Overige rechten en verplichtingen
De artikelen 15:1, 15:1b tot en met 15:1g (verplichtingen rond integriteit), 15:1:12 (vergoeding van schade), 15:1:15 (beoordeling van de ambtenaar, zie regeling functioneren/beoordelen),15:1:16 (uniform of dienstkleding), 15:1:19 (verbod betreden arbeidsterrein), 15:1:20 (infectieziekten), 15:1:22 (reis- en verblijfkosten), 15:1:23 tot en met 15:1:25 (vergoeden van schade) en 15:2 (klokkenluiders) van de CAR/UWO zijn van overeenkomstige toepassing.
De buitengewoon ambtenaar die de hem opgelegde verplichtingen niet nakomt of zich overigens schuldig maakt aan plichtsverzuim, kan disciplinair worden gestraft, overeenkomstig hoofdstuk 16 van de CAR/UWO.
Deze regeling treedt in werking met ingang van 1 september 2008
Deze regeling kan worden aangehaald als de rechtspositieregeling voor de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Zaanstad
Toelichting op de Rechtspositieregeling voor de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand
Toelichting artikel 1 Begripsomschrijving
De Wet Mulder heeft met ingang van 1 januari 1995 de buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand (babs) geïntroduceerd. De buitengewoon ambtenaar burgerlijke stand (babs) wordt aangesteld door het college van burgemeester en wethouders (Burgerlijk Wetboek, Boek 1: artikel 16).
Gemeenten hebben een Reglement burgerlijke stand. Daarin wordt geregeld welke benoemingsmogelijkheden er zijn. Gemeenteambtenaren en ook de burgemeester, wethouders en leden van de raad, kunnen tot (buitengewoon) ambtenaar van de burgerlijke stand worden benoemd. Tot buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand (babs) kunnen bovendien andere personen benoemd worden.
De burgemeester, de wethouders en de raadsleden worden beschouwd als onbezoldigd buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand. De babs is een ambtenaar in de zin van de Ambtenarenwet. Omdat de CAR/UWO niet op hem van toepassing is, moet een afzonderlijke rechtspositieregeling gelden (art. 125 Ambtenarenwet). Doorgaans is de functie van babs een nevenfunctie, die in omvang sterk kan variëren.
Toelichting artikel 2 Benoeming
In het Reglement burgerlijke stand van de gemeente Zaanstad is de benoemingstermijn voor een babs gesteld op één jaar. De benoeming tot babs van een persoon die lid is van de gemeenteraad van Zaanstad geschiedt voor de tijdsduur dat hij onafgebroken lid van zijn de raad. De benoeming tot babs van de burgemeester en de wethouders geschiedt voor de tijdsduur dat zij onafgebroken burgemeester of wethouder zijn van de gemeente Zaanstad.
Artikel 125 van de Ambtenarenwet stelt dat voor ambtenaren nadere regels voor de bezoldiging moeten worden getroffen. Artikel 3 van deze regeling voorziet hierin. Per huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt een vergoeding uitbetaald waarin de vakantietoelage en eindejaarsuitkering zijn verdisconteerd. De berekeningsystematiek is dezelfde als die in de CAR/UWO, dat wil zeggen dat de vakantietoelage wordt gebaseerd op het salaris en de eindejaarsuitkering op het salaris.
Salaris per verrichting € 60,27 (3 maal 1/156e deel van € 3134,-)
Vakantietoelage € 4,82 (8% van 60,27)
Eindejaarsuitkering € 3,61 (6% van 60,27)
Compensatie vakantie-uren € 5,18 (8,60% van 60,27)
In het vierde lid wordt het recht op vakantie-uren, dat de ‘normale’ gemeenteambtenaar heeft op grond van artikel 6:2 van de CAR, afgekocht door het toekennen van een vergoeding van 8,6%. Dit percentage is gebaseerd op de breuk tussen het aantal vakantie-uren per jaar (158,4 uren) en de arbeidsduur per jaar (1836 uren) van de gemeenteambtenaar. Vakantie-aanspraken worden afgekocht vanwege het oproepkarakter van de werkzaamheden.
Het aanspraak maken op wettelijke vakantiedagen in het uurloon is niet meer toegestaan sedert de uitspraak van het Europese Hof van 16 maart 2006. In deze rechtspositieregeling babs is de afkoop van vakantie desalniettemin gehandhaafd. Reden daarvoor is dat de babs in verband met zijn hoofdfunctie al gebonden zal zijn aan het opnemen van het wettelijk minimum aan vakantie. In de praktijk zijn babsen bovendien veelal vrij om huwelijken in te plannen. Op basis van het bovenstaande is gekozen voor handhaving van de afkoop.
Toelichting artikel 4 Aanspraken bij ziekte
De regeling verklaart de CAR/UWO op het punt van doorbetaling het salaris bij ziekte van toepassing op de babs jonger dan 65 jaar. Achtergrond hiervan is het dwingende karakter van de sociale wetgeving die zieke werknemers (voor zover jonger dan 65 jaar) rechten en plichten toekent. Artikel 76a van de Ziektewet geeft de persoon “krachtens publiekrechtelijke aanstelling gehouden tot het verrichten van arbeid” bij ziekte het recht op 104 weken (of zolang als het dienstverband nog duurt) doorbetaling van 70% van het salaris of, indien het salaris op een ander wijze dan naar tijdruimte vastgesteld wordt, het gemiddelde van het salaris van die betrokkene, wanneer hij niet verhinderd was geweest, gedurende die tijd had kunnen verdienen. De CAR/UWO geeft aanspraak op een hoger doorbetalingspercentage dan 70%.
Eerste dag van ongeschiktheid: in lid 3 is bepaald (conform de Ziektewet) welke dag als eerste ziektedag geldt. Het is niet de bedoeling dat de babs direct bij aanvang van het ziekteverzuim het salaris krijgt doorbetaald, maar pas vanaf het tijdstip dat hij een huwelijk zou sluiten als hij niet ziek was geweest.
In de praktijk van de babs zal het overigens niet altijd duidelijk zijn of en wanneer de eerste ziektedag valt en daarmee op welk moment de doorbetaling van het salaris ingaat, bijvoorbeeld omdat een rooster ontbreekt. In dat geval wordt een termijn van een maand na ziekmelding als zijnde de (fictieve) eerste ziektedag bepaald.
De babs is verplicht zo spoedig mogelijk zijn verhindering tot werken door te geven; in artikel 6 van deze regeling is artikel 15:1d van de CAR/UWO op de babs van toepassing verklaard. Ook het artikel 7:9 lid 4 (verzuimprotocol) van de CAR/UWO is van toepassing verklaard op de babs.
Naast het recht op doorbetaling van salaris staat de verplichting van werkgever en werknemer (jonger dan 65 jaar) zich in te spannen tot reïntegratie in het arbeidsproces. In de praktijk wordt deze verplichting niet altijd als wenselijk beschouwd. De babs is op grond van het Burgerlijk Wetboek immers uitsluitend benoemd tot het verrichten van de formaliteiten rondom en sluiting van het huwelijk/geregistreerd partnerschap. Bovendien heeft de babs in de regel een hoofdfunctie waar van uit reïntegratieverplichtingen bestaan. In de praktijk zal bezien moeten worden hoe arbodienstverleners en het UWV omgaan met de verplichting tot reïntegratie van de gemeente ten aanzien van een zieke babs.
Toelichting artikel 5 Ontslag en schorsing
De babs wordt geschorst en ontslagen door het college van burgemeester en wethouders (Burgerlijk Wetboek, Boek 1: artikel 16). Artikel 125 van de Ambtenarenwet stelt dat voor schorsing, ontslag en uitkering nadere regels worden getroffen. Er wordt een limitatieve opsomming gegeven van de ontslaggronden voor de babs, onder verwijzing naar de CAR/UWO. Opgemerkt wordt dat ontslag na ouderdomspensioen niet verplicht is. Artikel 8:2 tweede lid en 8:2a bieden de mogelijkheid om een gepensioneerde in dienst te houden dan wel te nemen. Het dienstverband met een gepensioneerde is op grond van artikel 8:2a eenvoudig te beëindigen.
Toelichting artikel 6 Overige rechten en verplichtingen
De rechten en plichten van hoofdstuk 15 van de CAR/UWO worden hier voor een groot gedeelte ook op de babs van toepassing verklaard. Voor de inhoud van de artikelen wordt verwezen naar de CAR/UWO. Enkele opmerkingen hierover:
De reguliere bepalingen over schadevergoeding door en aan de ambtenaar zijn van toepassing verklaard. In het algemeen kan gezegd worden dat de gemeente aansprakelijk is voor fouten van ondergeschikten en een zorgplicht heeft ten aanzien van de ondergeschikten zelf. Gemeenten kunnen bij aansprakelijkheid voor schade terugvallen op de aansprakelijkheidsverzekering die personenschade, zaakschade en vermogensschade dekt. Onder deze verzekering valt een ruime groep van ondergeschikten van de gemeente, waaronder de babs. Ook valt hieronder de babs die slechts voor één enkele gelegenheid werkzaamheden verricht.