| Organisatie | Utrecht (Utr) |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Beleidsregels Eigen bijdrage Opvang Wmo 2016 |
| Citeertitel | Beleidsregels Eigen bijdrage Opvang Wmo 2016 |
| Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
| Onderwerp | maatschappelijke zorg en welzijn |
| Eigen onderwerp | Wmo |
Geen
Onbekend
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-01-2016 | 01-01-2016 | 01-01-2017 | nieuwe regeling | 19-01-2016 Gemeenteblad | Onbekend |
Het college van burgemeester en wethouders van Utrecht; gelet op artikel 4:81 van de Algemene wet bestuursrecht;
Beleidsregels Eigen bijdrage Opvang Wmo 2016
In deze beleidsregel wordt verstaan onder:
Voltijdopvang: een tijdelijk verblijf gedurende een volledig etmaal of langer, voor mensen die dakloos of thuisloos zijn; de voorziening omvat onderdak, slaapgelegenheid, begeleiding op diverse aspecten en eventueel voeding. In 2016 valt de voltijdsopvang onder gespecialiseerde begeleiding in een 24-uursvoorziening
Stabiliserende woonbegeleiding: een woonvorm waarbij cliënten of zelfstandig wonen of in een kleine gemeenschap, begeleiding en of dagbesteding krijgen, maar (nog) geen regie hebben over een aantal aspecten van het wonen en een bijdrage of huur aan een instelling voor opvang betalen en niet zelfstandig rechtstreeks aan een woningcorporatie. In 2016 valt stabiliserende begeleiding onder (intensieve) gespecialiseerde ambulante begeleiding
Norm persoonlijke uitgaven: de toepassing zijnde normbedragen exclusief vakantietoeslag ingevolge artikel 23 lid 1 van Participatiewet bij verblijf in een inrichting (het zak- en kleedgeld), vermeerderd met de premie voor de Collectieve ziektekostenverzekering, die de gemeente Utrecht aanbiedt aan mensen met een uitkering op bijstandsniveau en verminderd met de zorgtoeslag
Artikel 2. Eigen bijdragen voor de opvang
De bijdrage wordt uitgezonderd de Nachtopvang bepaald per maand, voor de Nachtopvang wordt de bijdrage per dag bepaald. De bijdrage is verschuldigd voor iedere dag of gedeelte van een dag, waarop de cliënt gebruik maakt van het aanbod van de instelling. Een gedeelte van een maand wordt naar rato van het aantal dagen berekend op basis van het werkelijke aantal dagen in de betreffende kalendermaand.
De bijdrage als bedoeld in lid 1 is afhankelijk van het soort opvang en uitsluitend voor Voltijdopvang en Crisisopvang is de bijdrage afhankelijk van het verschil tussen de bijstandsnorm en de norm persoonlijke uitgaven. Indien bij gehuwden een van beide partners gebruik maakt van Voltijdopvang of Crisisopvang wordt bij het bepalen van de bijstandsnorm de regelgeving in de Participatiewet voor opname in een inrichting gevolgd.
De bijdrage voor Voltijdopvang en voor Crisisopvang bedraagt het verschil tussen de van toepassing zijnde bijstandsnorm en de norm voor persoonlijke uitgaven, behoudens wat in deze beleidsregel op de bijdrage in mindering mag worden gebracht. Er is geen bijdrage verschuldigd voor de kosten van begeleiding.
Indien de instelling bij Voltijdopvang of Crisisopvang aan de cliënt geen voeding verstrekt, wordt de bijdrage verminderd met een bedrag voor voeding. Dit bedrag is gelijk aan het bedrag, dat het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) berekent als gemiddelde kosten. In het geval dit bedrag niet bekend is, bepaalt het college het bedrag dat hiervoor in de plaats komt.
Voor cliënten die gebruik maken van de Crisisopvang en tegelijkertijd nog kosten hebben voor een zelfstandige woonruimte, wordt de bijdrage gedurende maximaal 6 maanden verminderd met een forfaitair bedrag voor dubbele woonlasten, zijnde 20% van de bijstandsnorm. Het bepaalde in Artikel 4 is hierbij nadrukkelijk van toepassing.
De bijdrage voor Stabiliserende woonbegeleiding is gebaseerd op de volledige feitelijke woonlasten, ongeacht het inkomen van de cliënt. De hoogte van de bijdrage voor Stabiliserende woonbegeleiding wordt jaarlijks op 1 januari verhoogd of verlaagd op basis van de stijging van deze woonlasten. Het bepaalde in Artikel 4 is hierbij nadrukkelijk van toepassing.
De bijdrage voor de Nachtopvang wordt door het college bepaald na overleg met de instelling. Deze bijdrage kan voor elk aanbod van Nachtopvang verschillend worden vastgesteld door het college. De vaststelling en aanpassing van de bijdrage geschiedt impliciet middels een verleningsbeschikking voor de subsidie of opdrachtverstrekking aan de instelling.
De hoogte van de bijdrage voor Voltijdopvang en Crisisopvang wordt jaarlijks op 1 januari opnieuw bepaald op basis van de dan geldende bijstandsnormen, de hoogte van de premie voor de ziektekostenverzekering en de zorgtoeslag en de norm voor persoonlijke uitgaven. Het college hoeft hier geen nieuw besluit over te nemen, zonder nader besluit worden de bedragen automatisch aangepast op basis van deze beleidsregel. Het college kan nadere regels stellen ten aanzien van de vaststelling van de eigen bijdrage middels een collegebesluit dan wel middels de verleningsbeschikking voor de subsidie of opdrachtverstrekking aan de instelling.
Artikel 3. Innen van de eigen bijdragen voor de opvang
De instellingen verlenen slechts Voltijdopvang, Crisisopvang, Stabiliserende woonbegeleiding of Nachtopvang aan cliënten, die zich tegenover hen verplichten tot het betalen van de in deze beleidsregel bepaalde eigen bijdrage. De instellingen zijn verplicht de vastgestelde bijdrage van de cliënten te innen, uitgezonderd bijzondere regelingen zoals de koudweerregeling.
Indien een cliënt zich niet heeft verzekerd tegen ziektekosten dan wel als een cliënt de premie ziektekostenverzekering niet (tijdig) heeft betaald, kan de instelling de te innen eigen bijdrage verhogen met de norm voor de ziektekostenverzekering, zoals gehanteerd bij het bepalen van de norm persoonlijke uitgaven. De verschuldigde eigen bijdrage blijft gelijk, de instelling stelt het extra geïnde bedrag later weer ter beschikking van de cliënt voor de betaling van de achterstallige premie van de ziektekostenverzekering.
Bij het bepalen van het benodigde bedrag voor de instellingen wordt vooraf de verwachte te innen bijdrage door de instelling in mindering gebracht op het bedrag. De instelling mag daarbij de redelijke kosten van administratie, incasso en oninbaarheid in mindering brengen, waarbij maximaal 5% van het totale te innen bedrag voldoende is. Het college kan op grond van redelijkheid en billijkheid in uitzonderingsgevallen afwijken van het bepaalde in dit lid.
Het college verleent aan de instellingen, die de eigen bijdragen van de cliënten innen, het mandaat om met in acht nemen van het bepaalde in deze beleidsregel de bijdrage van de individuele cliënten te bepalen. De instelling mag de verlaging van de bijdrage op basis van artikel 2 lid 6, evenals op basis van artikel 4 in hun berekening van de bijdrage verwerken, als de cliënt aan de gestelde voorwaarden voldoet. De instelling dient het college minimaal elk half jaar te informeren over het toepassen van deze verlagingen middels een overzicht.
Artikel 4. Bijzondere omstandigheden
In het geval op jaarbasis het werkelijk inkomen verminderd met de op basis van deze beleidsregel bepaalde bijdrage minder bedraagt dan de norm voor persoonlijke uitgaven, wordt de bijdrage zodanig verminderd, dat de norm voor persoonlijke uitgaven beschikbaar blijft. Indien de bijdrage geen voeding omvat, mogen de normkosten voor voeding (artikel 2, lid 5) als bijdrage worden beschouwd. Dit artikel wordt niet toegepast als de cliënt naar het oordeel van het college verzuimt om voldoende inkomen te verwerven (zoals huurtoeslag, kinderbijslag en woonkostentoeslag).
Het college kan besluiten om de bijdrage te verminderen, als zij op basis van de persoonlijke omstandigheden de hoogte van de bijdrage onredelijk vindt.
Het college mandateert de Hoofd Maatschappelijke Ontwikkeling om besluiten te nemen in het kader van deze beleidsregel, die op basis van dit mandaat zelf ondermandaten kan geven.
Deze beleidsregel is van toepassing op alle instellingen voor opvang, die Voltijdopvang, Crisisopvang, Stabiliserende woonbegeleiding of Nachtopvang aanbieden in de gemeente Utrecht.
Artikel 7. Verwijzing naar wetten, richtlijnen en verordeningen
In het geval van wijzigingen van wetten, verordeningen en richtlijnen, die zijn vermeld in deze beleidsregel, dan wel nadrukkelijke vervanging van deze wetten, verordeningen en richtlijnen door andere wetten, verordeningen en richtlijnen worden alle verwijzingen in deze beleidsregel naar deze wetten, verordeningen en richtlijnen geacht te zijn naar de gewijzigde dan wel vervangen wetten, verordeningen en richtlijnen.
Deze beleidsregel wordt aangehaald als: Beleidsregels Eigen bijdrage opvang Wmo 2016, Gemeente Utrecht
In aansluiting op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning is de beleidsregel alleen van toepassing op natuurlijke personen van 18 jaar en ouder. Met de begripsbepaling van de cliënt is de beleidsregel daarmee tot deze groep personen beperkt.
Bij het bepalen van de bijstandsnorm is rekening gehouden met de afwijkende bepalingen in de Participatiewet voor personen van 18 tot 21 jaar. Voor de berekening van de eigen bijdrage worden de toeslagen die vanuit de Bijzondere Bijstand mogelijk zijn meegerekend.
Het werkelijke inkomen van de cliënt is van belang als dit hoger is dan de bijstandsnorm voor het bepalen van eventuele verlagingen van de verschuldigde bijdrage.
Bij het bepalen van de norm voor de persoonlijke uitgaven gaan wij uit van de premie voor de Collectieve ziektekostenverzekering, die de Gemeente Utrecht aanbiedt. Deze premie dekt tevens de eigen bijdrage en is zodoende hoger dan de standaardpremie voor de basisverzekering.
Zowel bij de bijstandsnorm als bij de norm voor persoonlijke uitgaven wordt de vakantietoeslag buiten beschouwing gelaten. Deze toeslag is noodzakelijk voor bijzondere uitgaven zoals schuldaflossing en om te sparen voor grotere uitgaven.
Bij de Voltijdopvang en de Crisisopvang wordt de bijdrage bepaald op basis van het norminkomen, de bijstandsnorm. Er is geen bijdrage verschuldigd voor begeleiding. In het geval een van beide gehuwde partners gebruik van de Voltijdopvang of de Crisisopvang wordt de regelgeving van de Participatiewet gevolgd voor opname in een inrichting. Indien een van beide partners in een inrichting is opgenomen, gaat de Participatiewet voor beide partners uit van de bijstandsnorm voor alleenstaanden.
Voor Voltijdopvang en Crisisopvang wordt de eigen bijdrage bepaald op basis van de bijstandsnorm gekoppeld aan de persoonlijke situatie en gemaximeerd op het verschil tussen die bijstandsnorm en de norm voor persoonlijke uitgaven. Gehuwden waarvan een van beide partners gebruik maakt van de opvang, worden vrijwel altijd als alleenstaande behandeld ten aanzien van de eigen bijdrage.
De gemeente verstrekt jaarlijks een tabel, waarin het bedrag staat aan eigen bijdrage op basis van de bijstandsnorm voor de te onderscheiden categorieën. Daarbij wordt geen rekening gehouden met vermindering op basis van persoonlijke omstandigheden.
In het geval de instelling geen voeding verstrekt aan de cliënt wordt de bijdrage verlaagd met een redelijk bedrag voor voeding. Daarbij sluiten wij aan bij een onafhankelijke norm, namelijk van het Nibud. Bij volwassenen wordt uitgegaan van het bedrag voor een man van 14-65 jaar met een 1-persoons-huishouden. Voor kinderen wordt een gemiddeld bedrag gehanteerd, dat het Nibud hanteert voor kinderen tot 13 jaar, gecombineerd met de korting bij huishoudens met twee of meer personen.
Dit bedrag wordt op basis van dit lid in mindering gebracht op de bijdrage. Dat leidt nooit tot een negatieve bijdrage, maar bij alleenstaanden jonger dan 21 jaar mogelijk wel tot nihil. In het geval het Nibud dit bedrag niet meer vaststelt of bekend maakt, bepaalt het college een andere basis voor dit bedrag.
Bij de Crisisopvang is het mogelijk, dat de cliënt nog kosten heeft voor een zelfstandige woonruimte en zodoende redelijkerwijs de berekende bijdrage niet kan betalen. Het uitgangspunt is dat Crisisopvang een kortdurende voorziening is, waarbij een termijn van 6 maanden voldoende is om ofwel weer zelfstandig te kunnen wonen dan wel om door te stromen naar een andere vorm van opvang. De eigen bijdrage wordt daarom voor een periode van maximaal 6 maanden verlaagd met een forfaitair bedrag van 20% van de bijstandsnorm. In de Richtlijnen voor Bijzondere bijstand wordt uitgegaan van een huurquotum van 16,5% tot 19% van het inkomen, zodat 20% als aftrekpost redelijk is.
In het geval het werkelijk resterend inkomen ondanks deze verlaging onder de norm voor persoonlijke uitgaven komt, wordt de bijdrage verder verlaagd op basis van artikel 4. Dit kan worden veroorzaakt door relatief hoge woonlasten ten opzichte van het inkomen.
De gemeente verstrekt een tabel, waarin per categorie aangegeven, wat de vermindering is van de eigen bijdrage en wat de resterende bijdrage is. In de tabel wordt uitgegaan van de forfaitaire vermindering van 20% van de bijstandsnorm.
Het uitgangspunt bij Stabiliserende woonbegeleiding, is dat de cliënt zelfstandig woont. De instelling stelt de cliënt onderdak ter beschikking en biedt daarbij woonbegeleiding. Iedere cliënt kan minimaal over de bijstandsnorm als inkomen beschikken. Met dit inkomen kan iedereen al dan niet in combinatie met de huurtoeslag of de woonlastentoeslag zelfstandige woonruimte bekostigen. Het is redelijk, dat de cliënten net als anderen met zelfstandige woonruimte de volledige woonlasten zelf betalen als eigen bijdrage. De eigen bijdrage voor Stabiliserende woonbegeleiding is gekoppeld aan de woonlasten en wordt jaarlijks daaraan aangepast door de instelling. De verlaging dan wel vrijstelling van de eigen bijdrage in de laatste maand is bedoeld om de uitstroom naar volledig zelfstandig wonen (geen begeleiding of uitsluitend ambulante woonbegeleiding) te stimuleren. Hiermee worden de extra kosten bij het uitstromen deels gecompenseerd.
Voor de Nachtopvang is een algemene eigen bijdrage niet zinvol, het aanbod is te verschillend. De instelling doet een voorstel voor de te innen eigen bijdrage. Het college kan dit voorstel volgen of ervan afwijken. De vaststelling van de eigen bijdrage wordt middels de verleningsbeschikking of een opdracht aan de instelling impliciet bepaald.
De eigen bijdrage voor de Voltijdopvang en de Crisisopvang wordt jaarlijks per 1 januari automatisch aangepast aan de nieuwe bijstandsnormen en andere in de beleidsregel opgenomen normbedragen. Als het college de eigen bijdrage anderszins wil aanpassen, neemt zij daar een expliciet besluit over, dat aan de instellingen kenbaar wordt gemaakt.
De eigen bijdrage voor de Nachtopvang wordt niet jaarlijks aangepast aan kostenstijgingen, mede omdat we ronde bedragen willen hanteren. In overleg met de instellingen wordt gekeken of er een verhoging nodig is.
Het innen van de eigen bijdragen kan niet door het CAK plaatsvinden, zoals bij de andere eigen bijdragen vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Het is logisch om de instellingen de inning te laten uitvoeren. Het college kan hier van afwijken, als daar reden voor is.
Het kan voor instellingen of voor cliënten in bepaalde gevallen handig zijn om de bijdrage te splitsen in een bijdrage voor specifieke onderdelen. De instellingen hebben de vrijheid om dit te doen, zolang de totale bijdrage niet verandert.
In de norm persoonlijke uitgaven is een bedrag opgenomen voor de verplichte ziektekostenverzekering. Indien een cliënt zich niet verzekerd dan wel als een cliënt de premie niet (tijdig) betaalt, wordt de compensatie van de gemeente voor de te betalen premie oneigenlijk gebruikt door de cliënt. Om deze ongewenste situatie te voorkomen kan de instelling een extra bedrag innen ter grootte van de premie ziektekostenverzekering. Het extra geïnde bedrag wordt later weer ter beschikking gesteld van de cliënt om de (achterstallige) premie ziektekostenverzekering te betalen.
Bij cliënten jonger dan 21 jaar blijkt de overgang naar zelfstandig wonen (zonder begeleiding of alleen met ambulante woonbegeleiding) financieel veel problemen op te leveren. De instelling kan deze overgang vergemakkelijken door middels een extra bijdrage de cliënt verplicht een maandelijks bedrag te laten sparen. Het gespaarde bedrag wordt aan de cliënt uitgekeerd bij de uitstroom naar zelfstandig wonen.
Bij de opdracht voor de maatschappelijke opvang wordt bij het bepalen van het benodigde bedrag voor de instellingen vooraf de verwachte te innen bijdrage door de instelling in mindering gebracht op het budget.
De instelling mag daarbij de redelijke kosten van administratie, incasso en oninbaarheid in mindering brengen, waarbij maximaal 5% van het totale te innen bedrag voldoende is. Dit percentage wordt vastgesteld in de overeenkomst met de instelling en bij de vaststelling niet aangepast ongeacht de werkelijke kosten en oninbaarheid.
Er wordt geen extra budget beschikbaar gesteld in het geval de instelling minder eigen bijdragen int dan de berekende bijdragen. Buiten bovengenoemde herberekening bij de vaststelling wordt het toegekende budget niet aangevuld dan wel teruggevorderd.
Het college kan op grond van redelijkheid en billijkheid in uitzonderingsgevallen afwijken van het bepaalde in dit lid.
De instellingen zijn verantwoordelijk voor het innen van de bijdragen. Zij beschikken over alle relevante informatie om de bijdragen te bepalen. De verlaging van de bijdrage in het geval van dubbele woonlasten (Crisisopvang) of bij een te laag inkomen voor de woonlasten (Stabiliserende woonbegeleiding) kan de instelling prima beoordelen of een verlaging past binnen de beleidsregel. De gemeente kan achteraf middels de ontvangen overzichten desgewenst controleren of de beleidsregel juist wordt toegepast. De snelle afhandeling is in het belang van de cliënten. Bij twijfels over de interpretatie van de beleidsregel kunnen de instellingen altijd contact opnemen met de gemeente.
We willen voorkomen, dat de bijdrage leidt tot een resterend inkomen van de cliënt, dat te laag is voor de noodzakelijke uitgaven. De cliënt dient voldoende middelen te hebben voor de kosten van voeding en persoonlijke uitgaven. De beoordeling is op jaarbasis omdat het maandinkomen kan fluctueren en over een langere periode dan een maand beoordeeld moet worden of toepassing van dit artikel noodzakelijk is. De beoordelingsperiode blijft wel beperkt tot de periode dat de cliënt gebruik maakt van het aanbod van de instelling.
Het uitgangspunt is daarbij, dat de cliënt alle mogelijke moeite doet om voldoende inkomen te verwerven. De cliënt dient huurtoeslag of bijzondere bijstand voor woonlasten aan te vragen. Als de cliënt naar het oordeel van het college anderszins verzuimt om extra inkomen te verwerven, wordt dit artikel niet toegepast. Niet in alle woonsituaties is huurtoeslag mogelijk (dan wel bijzondere bijstand voor woonlasten), de woonlasten kunnen relatief hoog zijn door de locatie van de woning (de cliënt heeft maar een beperkte keuze hierin) en met name voor jongeren is het vaak lastig om voldoende inkomen te genereren. Het is belangrijk, dat de cliënten gebruik kunnen maken van de voorzieningen zonder onnodige drempels en hindernissen.
De beleidsregel dient praktisch eenvoudig uitvoerbaar te zijn. Daarvoor is mandatering naar de ambtelijke organisatie noodzakelijk om te voorkomen, dat het college daadwerkelijk steeds collegebesluiten dient te nemen. Deze mandatering is bij de verlening van subsidie en inkoop eveneens gebruikelijk.
De beleidsregel is niet gericht op specifieke instellingen, maar op alle aanbieders van de genoemde vormen van maatschappelijke opvang in de gemeente Utrecht.
In de beleidsregel wordt verwezen naar meerdere wetten, beleidsregels en richtlijnen, die aan verandering onderhevig zijn. De naamgeving kan wijzigen (zoals het jaartal), evenals artikelnummering of de wet, beleidsregel of richtlijn wordt vervangen door een andere wet, richtlijn of beleidsregel. Het is niet zinvol om de beleidsregel daar tussentijds voor aan te passen. In het geval er een wezenlijke verandering plaatsvindt of redelijkerwijs niet duidelijk meer is, wat de verwijzing inhoudt, zal de beleidsregel vanzelfsprekend worden aangepast.
Ter verduidelijking van de artikelen in de beleidsregel en om een beeld te krijgen van de bedragen van de eigen bijdrage in de verschillende persoonlijke omstandigheden zijn er middels tabellen en anderszins voorbeeldberekeningen gemaakt van de bijdrage. Aan de voorbeeldberekeningen kunnen geen rechten worden ontleend. Zij dienen alleen als toelichting en illustratie van de beleidsregel zelf. Bij discrepantie dan wel twijfel is de tekst van de beleidsregel leidend.
In veel voorbeeldberekeningen is nadrukkelijk uitsluitend aangegeven met of tot welk bedrag het college de bijdrage kan verlagen. Deze verlagingen zijn een recht van het college, zij kan dit toepassen maar zij kan ook besluiten om dit niet toe te passen. De cliënten noch de instellingen kunnen enig recht ontlenen aan de artikelen en voorbeeldberekeningen waarin de mogelijke verlaging van de bijdrage is opgenomen.