| Organisatie | Leeuwarden |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Parkeerbeleidsplan gemeente Leeuwarden 2015 |
| Citeertitel | Parkeerbeleidsplan 2015 |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer |
| Eigen onderwerp | |
| Externe bijlagen | Bijlagen Bijlage |
Bij besluit van de raad van Leeuwarden van 2 januari 2018 is deze gemeentelijke regeling van toepassing verklaard op het hele grondgebied van de gemeente Leeuwarden, zoals dat per 1 januari 2018, op grond van de Wet van 8 maart 201 tot herindeling van de gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Littenseradiel, Menameradiel en Sudwest-Fryslan, is ontstaan. N.B. besluit is van kracht per 01-01-2018
Onbekend
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 03-12-2015 | Nieuwe regeling | 16-11-2015 GVOP: 2 december 2015 en Huis aan Huis: 2 december 2015 | - |
Het vigerende parkeerbeleidsplan van de gemeente Leeuwarden is in 2004 vastgesteld.
In de afgelopen tien jaar hebben wij het parkeerbeleid op basis van meerdere nota’s en besluiten verder ontwikkeld. Door de gemeentelijke herindeling per 1 januari 2014 is een deel van de gemeente Boarnsterhim bij de gemeente Leeuwarden gekomen, waaronder Grou. Voor de kern Grou is parkeren een belangrijk beleidsthema.
Door een actualisatie van het parkeerbeleidsplan willen wij het beleid weer up-to-date maken en voor Grou komen tot een harmonisering met het beleid van Leeuwarden.
Parkeren is een belangrijke schakel in de mobiliteit en een belangrijke invloedsfactor voor de bereikbaarheid. Daarmee is parkeren ook in economisch opzicht belangrijk. Voor bewoners is parkeren van invloed op het leefklimaat en welbevinden in de eigen woonomgeving.
Het doel van ons parkeerbeleid is het waarborgen van de balans tussen de bereikbaarheid van de stad en verantwoord gebruik van openbare ruimte. Door regulering van het gebruik van parkeerplaatsen bewerkstelligen wij dat vraag en aanbod van parkeerruimte zoveel mogelijk in evenwicht zijn.
Door de actualisering van het parkeerbeleid willen wij het beleid in samenhang weer up-to-date maken en inspelen op ontwikkelingen in de komende jaren (2015-2020) met in elk geval een nieuw ijkmoment voor 2018 wanneer een nieuwe herindeling plaatsvindt. Het parkeerbeleid geldt voor het gemeentelijk grondgebied per 1 januari 2014 inclusief het deel van Boarnsterhim dat bij Leeuwarden is gekomen.
Scope voor het parkeerbeleidsplan
Parkeren heeft betrekking op het gebruik van openbare ruimte. Het gaat daarbij om de beschikbaarheid van parkeervoorzieningen en de voorwaarden waaronder doelgroepen van de parkeerruimte gebruik mogen maken. Daarnaast kent parkeren nadrukkelijk een exploitatiecomponent. De parkeerexploitatie is een belangrijk onderdeel van de gemeentelijke begroting. Dit parkeerbeleidsplan richt zich primair op de parkeervoorzieningen en het gebruik ervan.
In 2016 gaan wij alle financiële aspecten van het parkeren nader tegen het licht houden en het betreffende beleid indien nodig actualiseren.
Voor de totstandkoming van deze nota is gesproken met alle stakeholders, zowel binnen de gemeentelijke organisatie als daarbuiten:
In hoofdstuk 1 gaan wij in op de kaders voor het parkeerbeleid, de bestaande situatie in Leeuwarden en Grou en op de belangrijkste ontwikkelingen in beleid en maatschappij. De vertaling van parkeerbeleid naar de praktijk op straat gebeurt door middel van parkeerregulering. Hoofdstuk 2 gaat hier nader op in en bespreekt het huidige gebruik van de parkeerplaatsen, de regulering en de wensen van belanghebbenden.
In hoofdstuk 3 gaan wij in op parkeernormen als een belangrijk reguleringsinstrument en in hoofdstuk 4 besteden wij aandacht aan de operationele aspecten.
De acties die volgen uit het parkeerbeleidsplan zijn in hoofdstuk 5 op een rij gezet in een beknopt uitvoeringsplan.
Het vigerende parkeerbeleidsplan van de gemeente Leeuwarden is in 2004 vastgesteld.
In de afgelopen tien jaar is het parkeerbeleid op basis van meerdere nota’s en besluiten verder ontwikkeld. Door de gemeentelijke herindeling per 1 januari 2014 is een deel van de gemeente Boarnsterhim bij de gemeente Leeuwarden gekomen, waaronder Grou. Voor de kern Grou is parkeren een belangrijk beleidsthema.
Door een actualisatie van de parkeerbeleidsnota willen wij het beleid weer up-to-date maken en voor Grou komen tot een harmonisering met het beleid van Leeuwarden. Zo kunnen wij inspelen op ontwikkelingen in de komende jaren (2015-2020) met in elk geval een nieuw ijkmoment voor 2018 wanneer een nieuwe herindeling plaatsvindt.
Voor de actualisatie is overleg gepleegd met alle betrokken stakeholders, zowel binnen de gemeentelijke organisatie als daarbuiten.
Het gemeentelijke parkeerbeleid heeft een relatie met andere beleidsterreinen. De belangrijkste relatie is die met het gemeentelijke verkeer- en vervoerbeleid dat is vastgelegd in het GVVP. Daarnaast zijn er belangrijke raakvlakken met het beleid voor de openbare ruimte en met het economisch beleid.
Huidig parkeerbeleid stad Leeuwarden
Het parkeerbeleid zoals dat op basis van het parkeerbeleidsplan ‘Evenwicht in parkeren’ sinds 2004 is gevoerd, functioneert goed. De afgelopen jaren zijn geen grote wijzigingen aan de orde geweest. Wel is doorlopend gewerkt aan optimalisatie en waar nodig aanvulling/aanscherping van het beleid.
De parkeerbalans is met de extra bouwlaag op de parkeergarage Klanderij, de bouw van de parkeergarage Oldehove, de vernieuwbouw van de parkeergarage Zaailand en de realisatie van de parkeergarage Oosterstraat op orde. Bovendien is in alle parkeergarages kentekenherkenning ingevoerd en kan er met alle betaalwijzen worden betaald. Op straat kan er naast muntgeld ook met de pin en de mobiele telefoon worden betaald.
Kernpunten van het beleid zijn voor de binnenstad het bereikbaar houden voor bezoekers en het waarborgen van de parkeermogelijkheid voor bewoners. De parkeergarages zijn de primaire parkeerlocaties voor bezoekers van het centrum. Voor de schilwijken rond de binnenstad staat voorop het waarborgen van het leefklimaat door het weren van langparkeren.
Belanghebbenden kunnen binnen de gemeentelijke regels een parkeervergunning voor betaald parkeren, een parkeervergunning voor vergunninggebieden of parkeerontheffing voor de blauwe zone krijgen voor parkeren op straat in de gebieden waar het parkeren is gereguleerd.
Het schilgebied rond het centrum is gereguleerd met een blauwe zone.
Om de werking van het systeem van parkeervergunningen te optimaliseren is het beleid ten aanzien van de criteria voor vergunninguitgifte de afgelopen jaren verder verbeterd. De regelingen zijn in deze parkeerbeleidsnota opgenomen.
Het parkeerbeleid van de voormalige gemeente Boarnsterhim was voor Grou gericht op het bereikbaar houden van het dorp voor bezoekers en op het beschermen van essentiële parkeerplaatsen voor bewoners. De regulering voorzag in een blauwe zone voor parkeren door bezoekers en in zones met vergunningparkeren voor bewoners. Beide reguleringsvormen bestaan al langere tijd en vigeren nog in de huidige situatie.
Ontwikkelingen maatschappelijk en parkeren
Met name aan de operationele kant van het parkeerbeleid krijgt digitale afhandeling en techniek een steeds belangrijker aandeel. Dit komt onder andere naar voren in ‘mobiel betalen’ en digitale parkeervergunningen op kenteken.
De positie van de binnenstad vraagt alertheid in het licht van de economische ontwikkelingen. Evenementen helpen bij het aantrekken van bezoekers maar vragen ook een goede organisatie van het parkeren. Functiewijziging en intensivering van het gebruik van panden komt steeds vaker voor en kan parkeerknelpunten veroorzaken.
De Rijksvergoeding voor parkeerboetes in de blauwe zone is komen te vervallen. Hierdoor wordt de exploitatie van deze regulering ongunstiger. Dit is een aandachtspunt voor de komende jaren.
De ondernemers in de binnenstad vragen aandacht voor kort parkerende bezoekers die soms moeilijk een parkeerplaats op straat kunnen vinden. Verder willen zij graag door middel van acties met betrekking tot parkeren het bezoek aan de stad nog aantrekkelijker maken.
De bewoners van de schilwijken zijn van mening dat de blauwe zones goed voldoen en hechten met name veel belang aan goede handhaving.
De stakeholders in Grou benadrukken het belang van gratis parkeren. Voorts wordt veel waarde gehecht aan voldoende parkeergelegenheid in het dorp voor bezoekers (onderscheiden naar kort en lang parkeren) en bescherming van de woonomgeving in gevallen dat door hoge parkeerdruk bewoners de eigen auto niet meer nabij de woning kunnen parkeren.
Goede handhaving is belangrijk. De bestaande wijze van vergunninguitgifte aan alleen bewoners van de gemeente (dus ingeschreven in de GBA) moet worden gehandhaafd.
Ontwikkeling parkeerbeleid Leeuwarden
De komende jaren zetten wij het parkeerbeleid voort op basis van de huidige vastgestelde beleidsregels. Hierin is onder andere de vergunninguitgifte geregeld en de procedure om te komen tot eventuele uitbreiding van de blauwe zone.
Ontwikkeling parkeerbeleid Grou
Het parkeerbeleid van Grou is historisch gegroeid en is de afgelopen jaren niet systematisch geactualiseerd. Mede daardoor komt de parkeerregulering deels over als een ‘lappendeken’.
Voor de actualisatie staat voorop het zorgen voor een heldere structuur waarin het met name voor bezoekers zo gemakkelijk mogelijk is om een geschikte parkeerplaats te vinden en tegelijkertijd parkeerlocaties voor bewoners voldoende beschermd zijn.
Wij blijven uitgaan van de huidige regulering op basis van de parkeerverbodszone en zullen de bebording verbeteren.
De uitgangspunten voor het parkeerbeleid van Grou zijn in dit parkeerbeleidsplan vastgelegd.
Door middel van parkeernormen wordt vastgelegd hoeveel parkeerplaatsen bij de bouw of vergunningplichtige verbouw van een pand moeten worden gerealiseerd.
De Nota Parkeernormen 2014 Leeuwarden met daar in opgenomen een geactualiseerde kaart van de gemeente is onderdeel van dit parkeerbeleidsplan en is als bijlage toegevoegd.
Uitgangspunt bij de normering is dat parkeren op eigen terrein wordt opgelost. Er zijn echter situaties waarbij dit ruimtelijk of financieel niet haalbaar is. In die gevallen kan maatwerk toegepast worden, rekening houdende met de lokale omstandigheden en zodanig dat de omgeving niet wordt opgezadeld met een parkeerprobleem.
Vanuit operationeel oogpunt is aan de orde uitbreiding van de informatie over het parkeerbeleid en de vergunningverstrekking via de website van de gemeente en een optimale inzet van de parkeerhandhavers met aandacht voor zichtbaarheid en rekening houden met signalen uit de wijken.
In een actieplan voor de komende jaren zijn de te nemen stappen geconcretiseerd en aan termijnen gekoppeld.
1. Kader en hoofdlijnen van het parkeerbeleid
Het gemeentelijke parkeerbeleid heeft een relatie met andere beleidsterreinen. De sterkste relatie is die met het verkeer- en vervoerbeleid. Daarnaast is parkeerbeleid onder meer relevant voor het beleid met betrekking tot de openbare ruimte en voor het economisch beleid.
De andere beleidsterreinen vormen mede het kader waarbinnen het parkeerbeleid wordt ingevuld.
Verkeer en vervoerbeleid: GVVP
Het Gemeentelijk Verkeers- en vervoerplan (GVVP) ‘De complete stad bereikbaar’ is in 2011 vastgesteld en vigeert tot 2025. Dit onderdeel van het beleid heeft de focus op het rijdende verkeer en gaat in op de voorwaarden die gelden voor het verkeer in de stad.
In het GVVP is aangegeven dat Leeuwarden binnen de kaders van leefbaarheid wil voorzien in een passend parkeeraanbod om te voldoen aan de parkeerbehoefte.
Om de woon-, werk-, recreatie- en ontplooiingsmogelijkheden voor bewoners optimaal tot hun recht te laten komen gaan wij hinder door ongewenst parkeergedrag tegen. Wij hanteren hierbij de volgende uitgangspunten:
Wij hechten veel waarde aan de kwaliteit van de openbare ruimte van Leeuwarden en investeren daar ook in.
Door in het parkeerbeleid hiermee rekening te houden wordt deze waarde ondersteund. Dit wordt bijvoorbeeld gerealiseerd door meer ruimte op maaiveld te creëren door het parkeren in parkeergarages te stimuleren.
Het ondersteunen van de economische ontwikkeling is voor ons belangrijk. Het gemeentelijke economische beleid is gepositioneerd rond het thema ‘Stedelijke economie’. Goede bereikbaarheid van de stad is daarbij een belangrijke voorwaarde.
Leeuwarden wil haar positie als aantrekkelijke hoofdstad vasthouden, onder meer door voldoende parkeerplaatsen van goede kwaliteit aan te bieden.
1.2 Ontwikkelingen parkeren de afgelopen jaren
1.2.1. Parkeerbeleid en parkeervoorzieningen in Leeuwarden
Parkeerbeleid Leeuwarden algemeen
Het parkeerbeleid zoals dat op basis van het parkeerbeleidsplan ‘Evenwicht in parkeren’ sinds 2004 door ons is gevoerd, functioneert goed. De afgelopen jaren zijn geen grote wijzigingen aan de orde geweest. Wel is doorlopend gewerkt aan optimalisatie en waar nodig aanvulling/aanscherping van het beleid.
Op straat kan er naast muntgeld ook met de pin en de mobiele telefoon worden betaald. Bewoners en bedrijven kunnen vanuit huis/bedrijf een parkeervergunning aanvragen. De papieren parkeervergunning is uit het straatbeeld verdwenen.
Kernpunten van het beleid zijn voor de binnenstad het bereikbaar houden voor bezoekers en het waarborgen van de parkeermogelijkheid voor bewoners. Voor de schilwijken rond de binnenstad staat voorop het waarborgen van het leefklimaat door het weren van langparkeren.
De parkeergarages Zaailand, Oldehove, Klanderij, Hoeksterend en Oosterstraat (niet openbaar op werkdagen) zijn de primaire parkeerlocaties voor bezoekers van het centrum van Leeuwarden. De exploitatie van de garages wordt verzorgd door de Stichting Parkeergarages.
Sinds de vorige parkeerbeleidsnota is het aantal parkeerplaatsen in parkeergarages flink uitgebreid. De parkeergarages Oldehove en Oosterstraat zijn geheel nieuwe voorzieningen. Parkeergarage Klanderij is uitgebreid met een extra parkeerdeken parkeergarage Zaailand (vernieuwbouw) is substantieel vergroot. De parkeerbalans (voldoende parkeerplaatsen) is op orde. Bovendien is in alle parkeergarages kentekenherkenning ingevoerd en kan er met alle betaalwijzen worden betaald.
De parkeergarage Oosterstraat is openbaar op koopavonden, zaterdagen en koopzondagen en is op werkdagen overdag gereserveerd voor werknemers van de provincie Fryslân.
Voorts zijn de openingstijden van de parkeergarages verruimd. Parkeergarage Zaailand is 24 uur per dag geopend. Iedereen kan te allen tijde uitrijden bij alle parkeergarages.
Voor de locatie Tesselschadestraat / Reviusstraat is een parkeergarage in ontwikkeling in samenhang met het parkeren voor kantoren.
Onder het motto ‘veilig, licht en schoon’ voor de parkeergarages wordt door de exploitant zorg gedragen voor een voor bezoekers aantrekkelijke uitstraling.
Het gemeentelijke P-route informatiesysteem geeft op straat de beschikbaarheid van parkeerplaatsen in de garages aan alsmede de route er naar toe. Het systeem is in oktober 2014 volledig vernieuwd.
Met parkeernormen regelen wij hoeveel parkeerplaatsen moeten worden gerealiseerd bij nieuwe functies of bij herontwikkeling waarbij een bouwvergunning nodig is. Wij hebben de parkeernormen in 2014 geactualiseerd. In hoofdstuk 3 gaan wij hierop nader in.
Belanghebbenden kunnen binnen de gemeentelijke regels een parkeervergunning voor betaald parkeren, een parkeervergunning voor vergunninggebieden of parkeerontheffing voor de blauwe zone krijgen voor parkeren op straat in de gebieden waar het parkeren is gereguleerd. Om de werking van het systeem van parkeervergunningen te optimaliseren is het beleid ten aanzien van de criteria voor vergunninguitgifte de afgelopen jaren verder verbeterd.
Bedrijven die werkzaamheden in de binnenstad moeten uitvoeren kunnen een tijdelijke parkeervergunning of -ontheffing aanvragen. Deze kan voor één of meerdere dagen aangevraagd worden.
Het blauwe-zonegebied rondom de binnenstad is de afgelopen jaren uitgebreid en kan nog verder worden uitgebreid mits dit binnen de criteria van de gemeente past (zie par. 2.1.2).
Het parkeerbeleid van de voormalige gemeente Boarnsterhim was voor Grou gericht op het bereikbaar houden van het dorp voor bezoekers en op het beschermen van essentiële parkeerplaatsen voor bewoners. De regulering voorzag in een blauwe zone voor parkeren door bezoekers en in zones met vergunningparkeren voor bewoners. Beide reguleringsvormen bestaan al langere tijd en vigeren nog in de huidige situatie. Daarnaast is sprake van lang parkeren voor langdurige bezoeken, bijvoorbeeld op het nieuwe parkeerterrein aan de Friesmastrjitte.
In het regime van de voormalige gemeente Boarnsterhim functioneerde de blauwe zone alleen in de zomerperiode. Omdat de markering op straat permanent is aangebracht, hanteren wij het uitgangspunt dat de blauwe zone regulering het gehele jaar geldt.
De vergunninguitgifte is door de gemeente Leeuwarden overgenomen zoals Boarnsterhim dit uitvoerde.
Met flankerend beleid beogen wij te voorzien in zodanige aanvullingen op het parkeerbeleid en het parkeerareaal dat de bereikbaarheid van de stad voor alle doelgroepen optimaal blijft.
Leeuwarden is een echte fietsstad en wij spannen ons dan ook in om het gebruik van de fiets zo veel mogelijk te faciliteren en waar mogelijk te bevorderen. Dit doen wij door het aanbieden van gratis bewaakte fietsenstallingen in de binnenstad en het aanbieden van Park + Bike plekken.
Park + Bike biedt de mogelijkheid om de auto aan de rand van de stad te parkeren en het laatste deel van de verplaatsing tot aan de bestemming met de fiets af te leggen. Wij werken hierbij samen met bedrijven om eigendom en beheer van de fietsen te organiseren.
Leeuwarden heeft nog één locatie voor Park+Ride, namelijk het Kalverdijkje.
Vanaf deze locatie is er busvervoer naar de binnenstad. Deze voorziening is bestemd voor onder meer werkenden in de binnenstad en voor bezoekers bij evenementen in de binnenstad. In Leeuwarden werkt het concept Park + Bike beter dan Park en Ride. Dat komt door de schaal van Leeuwarden (compact en alles op fietsafstand) en voldoende parkeerplaatsen in de binnenstad tegen een acceptabel parkeertarief.
1.2.4. Besluiten en notities van de afgelopen jaren
De parkeerbeleidsnota ‘Evenwicht in parkeren’ is op 11 oktober 2004 vastgesteld door de Gemeenteraad.
De onderstaande besluiten en notities zijn relevant voor de actualisatie van het parkeerbeleid.
1.2.5. Algemene ontwikkelingen in parkeren
De ontwikkeling van de digitalisering in de maatschappij manifesteert zich ook in het parkeren.
Met name in de operationele kant van het parkeerbeleid is dit merkbaar. In Leeuwarden zijn meerdere onderdelen van het parkeerbeleid overgegaan op volledig digitale afhandeling en techniek..
In Leeuwarden hebben wij betalen met de mobiele telefoon voor parkeren op straat mogelijk gemaakt evenals betalen met de pin Steeds meer betaald-parkeren transacties worden op deze wijze verwerkt.
De parkeervergunningen worden digitaal geadministreerd en verstrekt op kenteken. De parkeercontrole maakt gebruik van kentekenscantechniek en digitale verwerking.
De parkeerautomaten op straat zullen door de toename van het ‘mobiel betalen’ de komende jaren naar verwachting minder gebruikt gaan worden. Bij de toekomstige vervanging van de parkeerautomaten wordt dit opgepakt en zijn er minder parkeerautomaten op straat nodig. Het volledig overgaan op kentekenparkeren / cashless betalen gaat op dat moment ook spelen.
De parkeerregulering met blauwe zone komt mogelijk de komende jaren in een ander daglicht te staan door het vervallen van de Rijksvergoeding voor parkeerboetes onder de Wet Mulder (PV-vergoeding). Hierdoor worden de resulterende exploitatiekosten voor de gemeente hoger.
Het mobiliteitsbeleid in Nederland richt zich steeds meer op het zo goed mogelijk benutten van bestaande infrastructuur in plaats van nieuwe infrastructuur aan te leggen. In Leeuwarden willen wij deze ontwikkeling volgen. Voor parkeren zullen wij in 2016 een pilot gaan doen om het parkeren buiten de spits goedkoper te maken op het parkeerterrein tussen de Harlingertrekweg en het WTC hotel (parkeerterreinen B2 en B3).
1.3 Maatschappelijke ontwikkelingen
De vraag naar parkeren is een afgeleide van maatschappelijke activiteit en daardoor werken maatschappelijke ontwikkelingen vaak direct door in het gebruik van parkeervoorzieningen.
Het aantal inwoners van de gemeente Leeuwarden groeit. De groei treedt met name op in de stad Leeuwarden. Als het aantal inwoners van wijken toeneemt, kan dit een grotere vraag naar parkeerplaatsen tot gevolg hebben: enerzijds binnen de wijk als het autobezit evenredig meegroeit, anderzijds in het centrum als het autogebruik voor centrumbezoek evenredig meegroeit.
Om goed op de hoogte te zijn van de richting van de ontwikkelingen monitoren wij daarom jaarlijks de parkeerbalans in Leeuwarden. Voor Grou gaat we dat ook doen.
Steden willen zich als aantrekkelijke locatie voor recreatief en cultureel bezoek profileren, bijvoorbeeld door het organiseren van evenementen. Dit geldt ook voor Leeuwarden. De keuze voor Leeuwarden als Culturele Hoofdstad voor 2018 geeft de stad op dit gebied een forse impuls.
Parkeren voor evenementen is een belangrijke specifieke opgave die aandacht vraagt in het parkeerbeleid. Dit geldt zeker ook voor Grou met watergebonden evenementen die grote aantallen bezoekers trekken.
Functiewijziging en intensivering van het gebruik van panden komt steeds vaker voor. Voorbeelden hiervan zijn de splitsing van woon- en bedrijfspanden in meerdere eenheden, de herontwikkeling van kantoren tot bijvoorbeeld woningen en het wonen boven winkels.
Deze ontwikkelingen kunnen leiden tot een hogere parkeerdruk en vormen in de gebieden met gereguleerd parkeren een aandachtspunt voor de uitgifte van parkeervergunningen (zie paragraaf 2.3).
2. Parkeren in de gebieden met parkeerregulering
2.1 Huidige situatie gereguleerde gebieden Leeuwarden
Parkeercapaciteit en bezetting
In de binnenstad zijn in totaal ruim 5.200 parkeerplaatsen beschikbaar:
De afgelopen jaren zijn jaarlijks tellingen uitgevoerd van het aantal geparkeerde auto’s in de binnenstad. De bezetting van het parkeerareaal laat na 2011 een daling zien, behalve op de zaterdag. De zaterdag wordt steeds belangrijker voor het bezoek aan de binnenstad.
De capaciteit van het parkeerareaal is in de gemiddelde situatie ruim voldoende. Er is daardoor ook genoeg capaciteit om pieken op te vangen. In figuur 1 is de parkeercapaciteit (maaiveldparkeren: 1800 en garages: 2250, exclusief Oosterstraat) weergegeven voor de periode 2011-2014.
Figuur 1: Bezetting betaalde parkeerplaatsen van de binnenstad, exclusief de parkeergarage Oosterstraat en exclusief de parkeerterreinen van derden, van 2010 tot en met 2014.
Parkeerregimes voor doelgroepen binnenstad Leeuwarden
Het parkeerbeleid voor de binnenstad is zodanig ingericht dat de bereikbaarheid voor verschillende doelgroepen zo goed mogelijk is. Bezoekers van de winkels, cultuurfuncties en instanties zijn hierbij een belangrijke doelgroep naast bewoners en bedrijven. In tabel 2 is de uitwerking van het parkeerbeleid naar doelgroep gespecificeerd.
Tabel 2: Doelgroepen en parkeerregimes in de binnenstad van Leeuwarden
Voor cultuur- en bestuursfuncties gelden de zelfde uitgangspunten als voor winkelbezoek
Op straat in de binnenstad bestaat onderscheid tussen straten met betaald parkeren en straten met parkeren uitsluitend voor vergunninghouders. In de straten met betaald parkeren mogen in meerdere of mindere mate ook vergunninghouders parkeren. Dit wordt via de vergunninguitgifte geregeld.
Betaald parkeren op straat geldt in de huidige situatie van maandag t/m zaterdag van 08.00 – 22.00 uur in zone 1 t/m 5 en tot 18.00 uur (m.u.v. koopavond) in zone 6 t/m 10. Op zondag is parkeren op straat gratis. Dat blijft op dit moment uitgangspunt.
Op de vergunninguitgifte gaan wij in paragraaf 2.3 nader in.
Als binnen een parkeerzone geen ruimte meer is doordat het maximale aantal vergunningen is uitgegeven, kan geen tweede vergunning aan bewoners worden verstrekt. Voor deze situaties maar ook voor andere bewoners van de binnenstad zijn abonnementen voor de parkeer-garages te verkrijgen tegen gereduceerd tarief zolang daar restcapaciteit beschikbaar is.
Er is bovendien vrije keuze om een abonnement voor een parkeergarage tegen markttarief aan te schaffen door bijvoorbeeld woon-werkverkeer.
Wij zijn zeer terughoudend met het reserveren van plekken voor laden en lossen in de binnenstad omdat dit lastig is te handhaven. Soms moeten auto’s daardoor even wachten op een andere auto die aan het laden en lossen is. Dit is niet bezwaarlijk en past in de context van de oude binnenstad.
Parkeerplaatsen voor gehandicapten
In de binnenstad zijn circa 25 parkeerplaatsen gereserveerd voor gehandicapten. In het gebied van betaald parkeren moet ook voor parkeren betaald worden op een gehandicaptenparkeerplaats.
Houders van een gehandicaptenparkeerkaart mogen ook buiten de parkeervakken parkeren (zonder andere weggebruikers te hinderen). De maximale parkeertijd is dan drie uur, met gebruik van de parkeerschijf. Dit volgens de regels die gelden bij de officiële (Europese) gehandicaptenparkeerkaart. Verder zijn in de parkeergarages gehandicaptenparkeerplaatsen aanwezig. De beheerder van de parkeergarage kan indien nodig de plekken, die doorgaans bij de uitgang zitten, aanwijzen.
Wensen geuit door de stakeholders Binnenstad
Hoewel het parkeerareaal voldoende groot is als het gaat om het totale aantal parkeerplaatsen voor de binnenstad, worden soms plaatselijk tekorten ervaren. Het gaat hierbij vooral om mogelijkheden voor korte bezoeken aan winkels op plaatsen waar een hoge parkeerdruk is door bezoekers en belanghebbenden. Dit betreft bijvoorbeeld de locaties Eewal en Tweebaksmarkt.
Om het winkelen in de binnenstad zo aantrekkelijk mogelijk te maken willen de winkeliers de mogelijkheid hebben om door middel van acties m.b.t. parkeren hun klanten iets extra’s te bieden.
Het tarief voor gereduceerde abonnementen voor bewoners van de binnenstad wordt door bewoners nog (te) hoog bevonden, waardoor de potentiële doelgroep van deze mogelijkheid vooralsnog weinig gebruik gemaakt. Ook de loopafstand huis-parkeergarage v.v. speelt hierbij een rol (te ver lopen).
Op de geuite wensen nemen wij nadere actie, zie hoofdstuk 5.
Door de parkeerregulering in de binnenstad ontstaat als gevolg van uitwijkgedrag parkeerdruk in de direct aangrenzende buurten. Om deze parkeeroverlast tegen te gaan is in de schilwijken een blauwe zone regime ingevoerd. Dit regime geldt van maandag t/m zaterdag van 08.00 – 18.00 uur (koopavonden tot 22:00 uur) met een maximale parkeertijd van 2 uur.
Hiermee wordt het langparkeren door werkenden en door binnenstadsbezoekers tegengegaan.
Het gebied is weergegeven in figuur 2.
Bezoekers aan het blauwe zone gebied kunnen met gebruik van de parkeerschijf kosteloos parkeren. Ook is het voor bewoners mogelijk een kraskaart aan te schaffen om bezoek langer te laten parkeren dan de maximale parkeertijd volgens de blauwe zone regeling.
Bewoners en bedrijven kunnen met een parkeervergunning parkeren. Op de vergunningafgifte wordt nader ingegaan in paragraaf 2.3.
Figuur 2: Parkeerzones Leeuwarden met in blauw aangegeven de blauwe zones
Hoewel de blauwe zone vrij uitgestrekt is, kan in naastgelegen gebieden waar het parkeren niet is gereguleerd, hoge parkeerdruk worden ervaren. De afgelopen jaren hebben meerdere uitbreidingen van de blauwe zone plaatsgevonden. Wanneer bewoners van een niet-gereguleerde straat hiertoe een aanvraag indienen volgens de vastgestelde Beleidsregel nemen wij deze in behandeling. De Beleidsregel is weergegeven in bijlage 1.
Wensen stakeholders schilwijken
De parkeerregulering op basis van de blauwe zone functioneert goed.
Bewoners vinden het belangrijk dat er goede handhaving plaatsvindt en zijn van mening dat dit beter kan dan nu het geval is. Ook betere terugkoppeling van de handhaving draagt bij tot het positiever ervaren van de parkeersituatie.
De parkeerdruk in Grou wisselt sterk en is afhankelijk van het seizoen. Buiten het vakantieseizoen is de parkeerdruk beperkt en is geen sprake van een tekort aan parkeerplaatsen, volgens informatie die wij van onze stakeholders uit Grou hebben ontvangen. In het vakantieseizoen is het regelmatig erg druk. Om net als in Leeuwarden grip te krijgen op de parkeerbalans starten wij ook in Grou met het monitoren van de parkeerbalans. Meten is weten.
In het centrum van Grou is sprake van een menging van een drietal parkeerregimes:
Aan de rand van het centrum zijn enkele parkeerlocaties gelegen waar bezoekers gratis kunnen parkeren:
Met name bij evenementen kan de vraag naar parkeerplaatsen het aanbod sterk overstijgen. en treedt vaker ongewenste parkeerdruk op. De komende tijd gaan we dit in beeld brengen en bespreken met de stakeholders.
Wensen geuit door de stakeholders
De stakeholders in Grou benadrukken het belang van gratis parkeren. Voorts wordt veel waarde gehecht aan voldoende parkeergelegenheid in het dorp voor bezoekers (onderscheiden naar kort en lang parkeren) en bescherming van de woonomgeving in gevallen dat door hoge parkeerdruk bewoners de eigen auto niet meer nabij de woning kunnen parkeren.
Goede handhaving is belangrijk. De bestaande wijze van vergunninguitgifte aan alleen bewoners van de gemeente (dus ingeschreven in de GBA) moet worden gehandhaafd.
2.3. Vergunninguitgifte 2.3.1. Algemeen
De regels voor de uitgifte van vergunningen aan bewoners en bedrijven functioneren over het algemeen goed. Wij besteden zorgvuldig aandacht aan vergunningaanvragen door bedrijven om te zorgen dat de vergunningen zoals aangegeven in de Parkeerverordening worden gebruikt voor ambulante werknemers en niet voor woon-werkverkeer. In bijlage 2 is de regeling van de vergunninguitgifte beknopt weergegeven.
Steeds meer panden worden gesplitst waardoor nieuwe adressen ontstaan. Volgens de regels van de vergunninguitgifte kunnen de bewoners of gebruikers van deze nieuwe adressen parkeervergunningen aanvragen. Dit leidt op diverse locaties tot steeds hogere parkeerdruk.
Om te voorkomen dat de parkeerdruk te veel oploopt door het vormen van nieuwe adressen stellen wij een stand-still in op het aantal adressen ter hoogte van het aantal bij vaststelling van het parkeerbeleidsplan. Met andere woorden: wanneer er nieuwe adressen toegevoegd worden, door splitsing van panden, kunnen er voor deze nieuwe adressen geen parkeervergunning worden aangevraagd.
De zone-indeling in de binnenstad met onderscheid in vergunningen voor straten met vergunningparkeren en straten met betaald parkeren in tien zones is vrij complex. Tegelijkertijd zorgt deze indeling ervoor dat de belanghebbenden dicht bij hun woning of bedrijf kunnen parkeren. In de praktijk blijkt dit overwegend goed te functioneren.
Wij wijzigen de zone-indeling daarom niet.
De zone-indeling op basis van postcodegebieden functioneert goed.
In sommige delen van het blauwe-zonegebied ervaren de bewoners ondanks de regulering van tijd tot tijd een hoge parkeerdruk. Oorzaken zijn de hoge bebouwingsdichtheid van sommige buurten, soms in combinatie met bezoekersparkeren met kraskaarten. Ook toename van het aantal adressen kan hoge parkeerdruk veroorzaken (zie par. 2.3.1).
Toekomst voor de blauwe zone ?
De afgelopen jaren is de blauwe zone een eenvoudige, gebruiksvriendelijke en goed te handhaven reguleringsvorm gebleken. De kosten van de handhaving van blauwe zones komen grotendeels voor rekening van de gemeente, waarbij het Rijk een vergoeding per uitgeschreven bekeuring uitkeert.
Per 1 – 1- 2015 is de vergoeding van het Rijk komen te vervallen, waardoor per saldo de handhavingskosten voor de gemeente toenemen. Omdat het blauwe-zonegebied van Leeuwarden omvangrijk is, willen wij kritisch kijken of de blauwe zone op de lange termijn nog de meest geschikte reguleringsvorm voor het schilgebied is.
2.4. Uitgangspunten parkeerbeleid Grou
Het parkeerbeleid van Grou is historisch gegroeid en is de afgelopen jaren niet systematisch geactualiseerd. Mede daardoor komt de parkeerregulering deels over als een ‘lappendeken’.
In het licht van de actualisatie van het parkeerbeleid staat voorop het zorgen voor een heldere structuur waarin het met name voor bezoekers zo gemakkelijk mogelijk is om een geschikte parkeerplaats te vinden en tegelijkertijd parkeerlocaties voor bewoners voldoende beschermd zijn.
Wij blijven uitgaan van de huidige regulering op basis van de parkeerverbodszone en zullen de bebording verbeteren.
Voor het parkeerbeleid voor Grou geldt dat het geactualiseerde beleid zal zijn gericht op een zo inzichtelijk mogelijke opzet in samenhang met de ruimtelijke en de verkeersstructuur in het dorpse karakter.
Voor de uitwerking van dit beleid zijn de volgende uitgangspunten aan de orde:
voor bedrijven geven wij geen parkeervergunningen uit: dit is ook in de huidige situatie het geval. Bedrijven beschikken soms over parkeergelegenheid op eigen terrein of parkeren verder weg uit het centrum, teneinde de (blauwe zone) parkeerplaatsen die daar zijn voor de bezoekers beschikbaar te houden;
voor de toekomstige bouwlocaties Minne Finne, Volmaweg en Hellingshaven die thans als parkeerterrein functioneren en waarvan de functie parkeren komt te vervallen als de betreffende bouwplannen worden uitgevoerd, zoeken wij naar mogelijkheden voor vervanging als de parkeerbalans laat zien dat dit nodig is; de vervangende parkeergelegenheid kan eventueel op grotere loopafstand liggen;
Ter ondersteuning en onderbouwing van de beleidsuitwerking zullen wij een geactualiseerde inventarisatie van de parkeerplaatsen en representatieve tellingen van de parkeerbezetting uitvoeren, rekening houdend met verschillende situaties met betrekking tot het druktebeeld.
De week voorafgaand aan het Skûtsjesilen merken wij aan als representatief voor de drukke zomerperiode.
2.5. Parkeren voor bijzondere voertuigen: elektrische auto’s
Bij oplaadpunten in de openbare ruimte zijn parkeerplaatsen gereserveerd voor elektrische auto’s. Dit is met bebording aangegeven.
In de parkeergarages zijn voorzieningen aanwezig voor het opladen van elektrische auto’s.
In de Beleidsregel “Openbare oplaadobjecten Elektrische Voertuigen gemeente Leeuwarden” zijn de voorwaarden voor het plaatsen van oplaadpalen op straat vastgelegd.
Bij oplaadplaatsen binnen het gebied met parkeerregulering blijven de parkeerregels van kracht voor elektrische/opladende auto’s.
Door middel van parkeernormen hebben wij vastgelegd hoeveel parkeerplaatsen bij de bouw of vergunningplichtige verbouw van een pand moeten worden gerealiseerd.
In de Nota Parkeernormen 2014 zijn geactualiseerde specifiek voor Leeuwarden geldende normen vastgelegd met als basis de door het CROW in 2012 geactualiseerde parkeerkencijfers. Hierbij zijn ook richtlijnen gegeven hoe met de parkeerkencijfers moet worden gerekend.
Deze normen kennen een bandbreedte die samenhangt met de graad van stedelijkheid van een gebied. Deze wordt bepaald op basis van de indicator ‘adressendichtheid’. Voor Leeuwarden geldt de klasse ‘sterk stedelijk’. Binnen het gemeentelijk grondgebied is een aantal gebiedstypen te onderscheiden. Het centrum van Grou krijgt, net als het centrum van Leeuwarden, de categorie ‘Centrum’. De rest van Grou valt binnen de categorie ‘Rest bebouwde kom’. De Nota Parkeernormen 2014 met daar in opgenomen een geactualiseerde kaart van de gemeente is als bijlage 3 integraal bij dit parkeerbeleidsplan gevoegd. Op deze kaart zijn ook de gebiedstypen aangegeven.
Uitgangspunt bij de normering is dat parkeren op eigen terrein wordt opgelost. Er zijn echter situaties waarbij dit ruimtelijk of financieel niet haalbaar is. In die gevallen kan maatwerk toegepast worden, rekening houdende met de lokale omstandigheden en zodanig dat de omgeving niet wordt opgezadeld met een parkeerprobleem. Hiervoor is een kader (beslisboom) opgesteld waaraan een (ver)bouwaanvraag wordt getoetst en voor de wijze waarop aanvragers invulling moeten geven aan de parkeernorm indien die niet opgelost kan worden binnen het plan.
Dit stappenplan voor de toetsing van parkeernormen staat opgenomen in Hoofdstuk 3 van de Nota Parkeernormen Leeuwarden 2014.
De Nota Parkeernormen geeft een handvat om met aanwezigheidspercentages per functie na te gaan of door gecombineerd gebruik van parkeervoorzieningen niet de som van de vraag naar parkeerplaatsen van de afzonderlijke functies in een gebied hoeft te worden aangelegd, maar slechts een deel hiervan.
3.2. Maatwerk parkeren Binnenstad
Volgens het stappenplan kan in bepaalde gevallen worden gekozen voor maatwerk waar het gaat om parkeernormering in de binnenstad. Het streven is om in de binnenstad gebruik te maken van de restcapaciteit van de parkeergarages wanneer het parkeren (deels) niet op eigen terrein kan worden opgelost. De ontwikkelende partij sluit hierbij een langdurige overeenkomst (in ieder geval 10 jaar) af met de gemeente waarin wordt geregeld dat de ontwikkelende partij zijn of haar parkeerbehoefte gaat oplossen in de parkeergarage(s) door het afnemen van parkeerabonnementen.
Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de restcapaciteit van de parkeergarages in de binnenstad. Deze restcapaciteit is bepaald aan de hand van tellingen (bezetting) per parkeergarage. De bezettingsgraad wordt jaarlijks gemonitord om een vinger aan de pols te houden.
Uitgangspunt is dat het beschikbaar stellen van de restcapaciteit van de parkeergarages kostendekkend moet zijn. In de uitwerking van de financiële aspecten zal dit nader aandacht krijgen. Ook zal dan de verhouding tussen de abonnementsprijs voor bewoners en bedrijven worden bekeken.
Overigens hebben ontwikkelaars de mogelijkheid om bijvoorbeeld de abonnementsprijs voor een parkeervergunning (deels) te verwerken in de verkoopprijs of huurprijs om de verkoop of verhuur aantrekkelijker te maken. Afspraken hierover worden per situatie gemaakt.
Volgens het stappenplan uit de Nota Parkeernormen Leeuwarden 2014 kan worden besloten om af te wijken van de parkeerverplichting indien hiervoor zwaarwegende redenen aanwezig zijn. Het zal hierbij veelal gaan om (vaak kleinschalige) woonprojecten, waar geen mogelijkheid is om een parkeerplaats te realiseren. Om deze ontwikkelingen toch doorgang te kunnen geven om bijvoorbeeld leegstand te voorkomen, kan gekozen worden voor autoloos wonen. De (toekomstige) bewoner kan dan geen aanspraak maken op een parkeervergunning op maaiveld, maar moet, indien hij in het bezit is van een auto, elders zijn parkeerplaats regelen. Het niet kunnen krijgen van een parkeervergunning op straat dient vastgelegd te worden in de koop-/ huurovereenkomst. Bewoners weten dan vooraf dat zij een woning kopen of huren waar geen parkeervergunning bij hoort. In het gemeentelijke parkeervergunningen‑systeem worden deze woningen als autoloos wonen geregistreerd. Een parkeervergunning aanvragen is dan niet mogelijk.
Voorbeeld waarbij deze aanpak is gevolgd en bewoners uitsluitend kunnen parkeren in een parkeergarage is het project Nieuw Zaailand.
Bij de berekening van de parkeernormen bij functiewijziging / verbouw hanteren wij als uitgangspunt dat (eventuele) problemen uit het verleden niet op de nieuwe functie worden afgewikkeld. Het verschil in parkeerplaatsen tussen de huidige bestemming en de nieuwe ontwikkeling wordt op een theoretische manier berekend.
Het aantal te realiseren parkeerplaatsen = parkeernormen huidige situatie (het huidige gebruik), minus parkeernormen nieuwe situatie. Is dit een positief getal dan zijn er voldoende (of te veel) parkeerplaatsen. Is de uitkomst negatief dan zal dit aantal parkeerplaatsen extra gerealiseerd moeten worden om aan de parkeereis te voldoen.
De kracht van het parkeerbeleid wordt zichtbaar in de uitvoeringspraktijk. Dit betekent dat parkeerplaatsen goed vindbaar moeten zijn, parkeerapparatuur en parkeervoorzieningen goed moeten functioneren, de informatievoorziening voldoende is en voldoende handhaving plaatsvindt.
4.2. Informatieverstrekking aan bewoners en bedrijven
Bij de gesprekken met de stakeholders over het parkeerbeleid kwam regelmatig de behoefte naar voren naar meer inzichtelijkheid in het beleid en de beleidsregels.
Het verstrekken van informatie via de gemeentelijke website komt het meest in aanmerking.
De voor bewoners en ondernemers relevante onderdelen van het beleid zullen op een toegankelijke manier in de website worden opgenomen.
Onderwerpen die hiervoor in aanmerking komen zijn onder meer:
Voor de parkeerhandhaving is gemeente - intern een Dienstverleningsovereenkomst gesloten tussen de sector Ruimtelijke Ontwikkeling en Inrichting (ROI) enerzijds en de Eenheid Stadstoezicht anderzijds.
De inzet van de handhavers organiseren en toetsen wij onder meer aan de hand van jaarlijkse metingen van de betalingsgraad van parkeerders. Deze betalingsgraad ligt al meerdere jaren op voldoende niveau.
Doordat de parkeervergunningen zijn gedigitaliseerd en een deel van het betaald parkeren via ‘mobiel parkeren’ kan worden afgehandeld, kunnen de handhavers een steeds groter deel van hun taak via het scannen van kentekens uitvoeren.
Binnen de dienstverleningsovereenkomst is het aan de handhavers om tot een zo efficiënt mogelijke inzet van personen en materieel te komen.
In de gesprekken met de bewoners van met name de schilwijken is naar voren gekomen dat het daadwerkelijk handhavend optreden en ‘zichtbaarheid’ van de handhavers belangrijk wordt gevonden. Bewoners constateren dat door de digitalisering van de parkeervergunningen niet meer zichtbaar is of en welke vergunning geparkeerde auto’s hebben en dus of auto’s in de buurt ‘thuis horen’. Vanuit oogpunt van sociale controle missen bewoners deze mogelijkheid, zowel in Leeuwarden als in de toekomst in Grou. Op dit punt zal nog verdere gewenning moeten optreden. Ook in andere gevallen, zoals wanneer parkeerders betalen via ‘mobiel parkeren’ is (anders dan voor de handhavers) niet aan het voertuig te zien dat is betaald.
Het (kunnen) terugkoppelen van handhavingsactiviteiten heeft meerwaarde voor de beleving van de bewoners en het overleg met de wijkpanels.
Het parkeerbeleidsplan is aanleiding voor een aantal activiteiten voor de komende tijd, die onderstaand worden aangegeven. Het gaat hierbij om activiteiten die niet ‘regulier’ worden uitgevoerd, zoals parkeertellingen en metingen van de betalingsgraad, en het opnemen van actuele informatie over het (vergunning)parkeren op de website van de gemeente.
5.1. Beleidsontwikkeling Leeuwarden
Onderzoeken of in delen van het betaald-parkeren gebied in de binnenstad, de regulering zodanig kan worden aangepast, dat het gemakkelijker wordt om de auto voor korte boodschappen te parkeren dicht bij de winkels. Dit is bijvoorbeeld aan de orde op de Eewal voor winkels aan de Sint Jacobsstraat en op de Tweebaksmarkt.
Samen met het binnenstadmanagement (initiatiefnemer) onderzoeken hoe acties mogelijk kunnen worden gemaakt waarbij winkeliers aan hun klanten ‘parkeervoordeel’ kunnen geven.
Naar aanleiding van de opheffing van de Rijksvergoeding voor parkeerboetes onderzoeken of blauwe-zone parkeren in schilwijken de meest gewenste vorm van reguleren is.
Algehele financiële analyse van het parkeren.
Opnemen van Grou in de Parkeerverordening zoveel mogelijk conform het oude beleid met enkele toevoegingen.
Uitvoeren (jaarlijks) bezettingsgraadonderzoek om inzicht te krijgen in de parkeerbalans.
Verbeteren parkeerbebording, bewegwijzering en zone-indeling in Grou in overleg met de stakeholders op basis van de gestelde uitgangspunten (zie par. 2.4).
Uitwerken van een meer structurele aanpak van het parkeren bij evenementen.
5.4. Nieuwe gemeentelijke herindeling per 2018
Vooronderzoek naar te nemen beleidsmaatregelen voor harmonisatie van het parkeerbeleid.
Uitvoeren acties om te komen tot harmonisatie van het parkeerbeleid m.b.t. nieuw toe te voegen plaatsen en dorpen.