Organisatie | Heerlen |
---|---|
Organisatietype | Gemeente |
Officiële naam regeling | Beleidsregel terugvordering, invordering, boete en verhaal gemeente Heerlen 2015, eerste wijziging |
Citeertitel | Beleidsregel terugvordering, invordering, boete en verhaal gemeente Heerlen 2015, eerste wijziging |
Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
Onderwerp | maatschappelijke zorg en welzijn |
Eigen onderwerp |
Geen
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
---|---|---|---|---|---|
01-07-2015 | 01-07-2015 | Nieuwe regeling (tevens intrekking van de beleidsregel terug- invordering, boete en verhaal gemeente Heerlen 2015) | 07-07-2015 | OBM-15000141 |
In deze beleidsregels wordt verstaan onder:
bruteren: het verhogen van de vordering met de loonbelasting en
premies volksverzekeringen waarvoor de gemeente die de
uitkering verstrekt krachtens de Wet op de loonbelasting 1964
inhoudingsplichtig is, voor zover deze belasting en premies niet
verrekend kunnen worden met de door het college af te dragen
Artikel 2 Algemene bepaling met betrekking tot de bevoegdheid tot
herziening, intrekking, terugvordering, verrekening en
1.Het college maakt gebruik van de bevoegdheid op grond van artikel 54
lid 3 van de Participatiewet, tenzij er sprake is van dringende redenen zoals genoemd artikel 58, achtste lid van de Participatiewet.
2.Het college maakt gebruik van de bevoegdheid tot terugvordering op
2. grond van artikel 58, tweede lid en artikel 59 van d Participatiewet alsmede artikel 25, tweede lid en derde lid en artikel 26 van de IOAW en IOAZ toekomt tenzij er sprake is van dringende redenen zoals genoemd artikel 58, achtste lid van de Participatiewet.
3. Het college maakt het gebruik van de wettelijke
verrekeningsbevoegdheid, zoals neergelegd in artikel 60, derde en
vierde lid van de Participatiewet.
HOOFDSTUK 2 GEHEEL OF GEDEELTELIJK AFZIEN VAN VERDERE
Artikel 3 Schuldregeling/ kwijtschelding
tot alle vorderingen zonder een zodanig besluit redelijkerwijs niet tot stand zal komen; en
Artikel 4 is niet van toepassing ten aanzien van vorderingen die door pand of hypotheek op een goed of goederen zijn gedekt, behoudens voor zover zij niet op die goederen verhaald kunnen worden.
Artikel 6 Afzien van terugvordering en/of invordering bij kruimelbedragen
Voor zover het geen situatie betreft als bedoeld in artikel 58 eerste lid Participatiewet, eerste lid van artikel 25 van de IOAW en het eerste lid van artikel 25 van de IOAZ:
restschuld lager is dan € 50,00 en indien niet is te voorzien dat de restschuld binnen een redelijke termijn op minnelijke wijze kan worden geïnd.
Het college gaat zo spoedig mogelijk na het besluit tot terugvordering over tot verrekening in de zin van artikel 60, derde en vierde lid van de Participatiewet.
Artikel 8 De betalingsverplichting / betalingsregeling
Indien verrekening van de terugvordering met de uitkering niet mogelijk is, kan de belanghebbende een verzoek indienen tot gespreide betaling, tot verlaging van de maandelijks vastgestelde betalingsverplichting of tot (tijdelijk) uitstel van de opgelegde betalingsverplichting, indien hij niet in staat is deze schuld ineens of volgens de vastgestelde termijnen te voldoen.
Artikel 9 Bepaling aflossingsverplichting
Uitgangspunt bij het bepalen van de hoogte van de betalingsverplichting is dat de terugvordering zo snel mogelijk wordt betaald.
Als moet worden overgegaan tot beslaglegging als bedoeld in artikel 60,
vijfde lid van de Participatiewet, artikel 28, vijfde lid van de IOAW en
artikel 28, vijfde lid van de IOAZ wordt de terugvordering slechts verhoogd
met wettelijke rente en de op de invordering betrekking hebbende kosten,
als het college de invordering van de terugvordering heeft overgedragen aan een deurwaarder/incassobureau.
HOOFDSTUK 4 DE BOETE IN VERBAND MET SCHENDING
Het college maakt gebruik van de bevoegdheid om te volstaan met het geven van een schriftelijke waarschuwing indien het niet of niet behoorlijk nakomen van verplichting, als bedoeld in artikel 17, eerste lid Participatiewet, artikel 13 eerste lid IOAW en IOAZ of de verplichting als bedoeld in artikel 30c tweede en derde lid van de Wet SUWI, niet heeft geleid tot een benadelingsbedrag, tenzij er in de voorafgaande twee jaar al eerder een zodanige waarschuwing gegeven is.
Het college maakt gebruik van de bevoegdheid om te volstaan met het geven van een schriftelijke waarschuwing indien het niet of niet behoorlijk nakomen van verplichting, als bedoeld in artikel 17, eerste lid Participatiewet, artikel 13 eerste lid IOAW en IOAZ of de verplichting als bedoeld in artikel 30c tweede en derde lid van de Wet SUWI, zou leiden tot een boete die lager is dan het bedrag genoemd in artikel 5:53 eerste lid van de Awb, tenzij er in de voorafgaande twee jaar al eerder een zodanige waarschuwing gegeven is.
Artikel 13 Opzet/grove schuld/normale verwijtbaarheid
benadelingsbedrag indien de belanghebbende een grove schuld treft bij het niet nakomen van zijn inlichtingenverplichting.
artikel 2a, tweede lid van het Besluit Sociale Zekerheidswetten bedraagt de boete 25% van het benadelingsbedrag.
5.Indien verwijtbaarheid ontbreekt, wordt geen boete opgelegd.
Dringende redenen kunnen slechts zijn gelegen in onaanvaardbare
sociale en/of financiële consequenties van een terugvordering voor de
belanghebbende. Het moet dan gaan om incidentele gevallen, waarin
iets bijzonders en uitzonderlijks aan de hand is en waarin een
individuele afweging van alle relevante omstandigheden plaatsvindt.
Artikel 15 Bevoegdheid tot het verhalen van bijstand
Het college maakt in alle gevallen gebruik van de bevoegdheid om de kosten van de bijstand te verhalen overeenkomstig het bepaalde in artikel 61 tot en met 62 i van de Participatiewet, met uitzondering van verhaal ten behoeve van de ex-partner indien er geen alimentatie-uitspraak is en tenzij in deze regeling anders bepaald wordt.
Artikel 17 Verhaal op grond van artikel 62 b Participatiewet
Het college maakt in alle gevallen gebruik van de bevoegdheid om de kosten van de bijstand te verhalen overeenkomstig het bepaalde in artikel 61 tot en met 62 i van de Participatiewet met uitzondering van verhaal ten behoeve van de ex-partner indien er geen alimentatie-uitspraak is en tenzij in deze regeling anders bepaald wordt.
Artikel 18 Afzien van verhaal om dringende redenen
Het college ziet geheel of gedeeltelijk af van het nemen van een
verhaalsbesluit indien, gelet op de omstandigheden van degene op wie
verhaal wordt gezocht of degene die de bijstand ontvangt of heeft
Artikel 20 Indienen verzoekschrift ten behoeve van verhaal in
Indien degene op wie wordt verhaald een door het college vastgestelde
verhaalsbijdrage niet correct voldoet, wordt verhaal in rechte
toegepast door middel van het indienen van een verzoekschrift bij de
Rechtbank met toepassing van de voorschriften van het Wetboek van
Burgerlijke Rechtsvordering. De indiening van een verzoekschrift dient
Artikel 22 Jaarlijkse verantwoording aan de Raad
Om het Participatiewet-debiteurenbeleid transparant te maken wordt jaarlijks
Artikel 23 Citeertitel en inwerkingtreding
1.Deze beleidsregel kan worden aangehaald als “Beleidsregel
terugvordering, invordering, boete en verhaal gemeente Heerlen 2015, eerste wijziging”.
2.Deze beleidsregel treedt in werking met ingang van 1 juli 2015 onder
2. intrekking van de beleidsregel terug- invordering, boete en verhaal
Aldus besloten tijdens de vergadering van het college van burgemeester en wethouders der gemeente Heerlen van .
gemeentesecretaris, burgemeester,
Op grond van artikel 58 van de Participatiewet kan het college
dat de bijstand heeft verleend de kosten van bijstand terugvorderen. Een
gelijksoortige bepaling is sinds invoering van de Wet bundeling van
uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (Wet BUIG) opgenomen in
de IOAW en IOAZ. Terugvordering is in dat kader een aan het college
toekomende bevoegdheid en het college kan deze bevoegdheid dan ook
nader inkaderen door middel van beleidsregels.
Met inwerkingtreding van de Wet aanscherping handhaving- en sanctiebeleid
SZW-wetten (Wet aanscherping) wordt de bevoegdheid tot terugvordering
gedeeltelijk omgezet in een wettelijke verplichting. Meer specifiek gaat het
om vorderingen die het gevolg zijn van ten onrechte ontvangen uitkering in
verband met schending van de inlichtingenplicht. De verplichting tot
terugvordering komt daarbij mede tot uiting in:
De verplichting tot terugvordering geldt alleen voor vorderingen die zijn
ontstaan na inwerkingtreding van de Wet aanscherping (1 januari 2013). Dat
geldt ook voor de hierboven onder a en b genoemde verplichtingen. Is het
besluit tot terugvordering voor 1 januari 2013 afgegeven dan blijft ook voor
de vordering als gevolg van schending van de inlichtingenplicht, een en ander
Naast de bevoegdheid tot terugvordering is in de wet ook een drietal andere
(gerelateerde) bevoegdheden opgenomen:
Ook deze bevoegdheden worden – zij het soms indirect - aangetast door de
Wet aanscherping. Met betrekking tot de bevoegdheid tot intrekking of
herziening moge duidelijk zijn dat vrij rigoureuze beleidskeuzes in dit kader
(waarbij in meer algemene zin van intrekking/herziening over bepaalde
periodes wordt afgezien) op zeer gespannen voet staan met het uitgangspunt
van de Wet aanscherping, dat fraude te allen tijde niet mag lonen.
Er lijkt echter, tot op dit moment, juridisch gezien wel ruimte voor
beleidskeuzes die gebaseerd zijn op
effectiviteitoverwegingen (denk aan: beperking onderzoek naar fraude en
daarmee indirect ook de periode van intrekking/herziening, voor zover dit de
slagkracht van de handhaving niet ten goede komt).
De Wet aanscherping stelt enkel daar waar het een fraudevordering of de
daarmee samenhangende boete betreft verrekening, indien mogelijk –
verplicht verrekening (artikel 60, vierde lid van de Participatiewet en artikel
28, tweede lid van de IOAW en IOAZ).
Met betrekking tot brutering is de Participatiewet na inwerkingtreding van de
Wet aanscherping niet gewijzigd. Daar artikel 58, eerste lid van de
Participatiewet het college echter verplicht tot terugvordering van de kosten
van bijstand en tot deze kosten eveneens de eventueel afgedragen belasting
en premies behoren, heeft het college op dit vlak niet de vrijheid om
(gedeeltelijk) van brutering af te zien indien verrekening niet mogelijk blijkt.
Uitspraak ook van belang voor Participatiewet -boetes
De uitspraak heeft betrekking op schending van de inlichtingenplicht in het
kader van de Werkloosheidswet. Deze uitspraak lijkt ook grotendeels van
toepassing te zijn op boetes die worden opgelegd wegens schending van de
inlichtingenplicht in de Participatiewet.
Indringende toets aan evenredigheidsbeginsel
De CRvB stelt vast dat de wet niet exact voorschrijft hoe hoog een
bestuurlijke boete moet zijn bij schending van de inlichtingenplicht en een
boete daarom moet worden getoetst aan het evenredigheidsbeginsel van
artikel 5:46 lid 2 Awb. De CRvB oordeelt dat het vanaf 1 januari 2013 in het
sociale zekerheidsrecht gecreëerde boeteregime vraagt om een indringende
toets aan het evenredigheidsbeginsel aangezien de hoogte van de op te
leggen sanctie sterk is verhoogd. Hierbij geldt als uitgangspunt bij bepaling
• opzet aantoonbaar: 100% van het benadelingsbedrag;
• grove schuld: 75% van het benadelingsbedrag;
• geen opzet en geen grove schuld: 50% van het benadelingsbedrag;
• voldoen aan criteria van artikel 2a Boetebesluit of om andere reden
sprake van verminderde verwijtbaarheid: 25% van het benadelingsbedrag.
Deze percentages kunnen als uitgangspunt worden gehanteerd. Afwijking in
verband met individuele omstandigheden is derhalve mogelijk. In het geval
van recidive moeten de verweten gedragingen elk op de aanwezigheid van
opzet of grove schuld door de belanghebbende beoordeeld worden.
Opzet: wanneer iemand willens en wetens een gedraging doet waarvan het
gevolg is dat er een beboetbare gedraging wordt begaan.
Grove schuld: daarbij kan gedacht worden aan laakbare slordigheid of
ernstige nalatigheid. Bij grove schuld had belanghebbende redelijkerwijs
moeten of kunnen begrijpen dat zijn gedrag tot gevolg kon hebben dat
bijvoorbeeld een te hoog bedrag aan uitkering wordt toegekend.
Belanghebbende heeft wel schuld, maar de gedraging heeft niet willens en
wetens of met opzet plaatsgevonden. Men heeft bijvoorbeeld onzorgvuldig
Het college vindt het van groot belang dat de bijstand alleen terechtkomt bij
die burgers die hier - op wettelijke gronden - aanspraak op kunnen maken en
acht zich verplicht tot de aanpak van fraude.
Met betrekking tot de gevallen waar sprake is van schending van de
inlichtingenplicht laat de wet ten aanzien van de terugvordering geen
beleidskeuze. Art. 58 lid 1 Participatiewet, artikel 25 lid 1 IOAW en artikel 25
lid 1 IOAZ bepaalt dat in die gevallen de bijstand wordt teruggevorderd.
Hoewel de wet met betrekking tot de intrekking en herziening van de bijstand
beleidsvrijheid laat, volgt uit de plicht tot terugvordering in art. 58 lid 1
Participatiewet – naar de aard van bijstand – dat het college in die gevallen
de bijstand met terugwerkende kracht naar de juiste situatie herziet dan wel
met terugwerkende kracht het recht op uitkering intrekt alvorens tot
Gelet op het hierboven geformuleerde uitgangspunt dat het college het van
groot belang acht dat de bijstand alleen daar terechtkomt bij de burgers die
daar op wettelijke gronden aanspraak op kunnen maken, maakt het college
ook gebruik van de bevoegdheid tot herziening dan wel intrekking van het
recht op bijstand indien er geen sprake is van schending van de
inlichtingenplicht, maar desondanks van een uitkering die tot een te hoog
bedrag of ten onrechte is verleend. De teveel of ten onrechte ontvangen
bijstand wordt dan ook teruggevorderd op grond van art. 58 lid 2 sub a
Participatiewet, alsmede artikel 25 lid 2 en 3 artikel 26 lid 3 van de IOAW en
IOAZ tenzij anders in deze beleidsregel is vermeld.
Op grond van hetzelfde hierboven genoemde uitgangspunt maakt het college
ook gebruik van de andere in artikel 58, tweede lid en artikel 59 van de
Participatiewet alsmede artikel 25, tweede lid en derde lid en artikel 26 van
de IOAW en IOAZ genoemde bevoegdheden, tenzij anders in deze
De in het eerste lid van dit artikel opgenomen beperking met betrekking tot
vorderingen op grond van art. 58 lid 1 Participatiewet, artikel 25 lid 1 IOAW
en artikel 25 lid 1 IOAZ volgt uit art. 60c Participatiewet. De wet biedt het
college op dit punt geen beleidsvrijheid.
Met betrekking tot het tweede lid sub a:
Indien belanghebbende in beginsel in staat moet worden geacht zijn schulden
binnen een redelijke periode te kunnen voldoen, is er geen reden om af te
zien van terugvordering. Pas als voorzienbaar is dat belanghebbende niet zal
kunnen doorgaan met het betalen van zijn schulden kan er aanleiding zijn om
geheel of gedeeltelijk van terugvordering af te zien.
Met betrekking tot het tweede lid sub b:
Daar volgens de ‘Gedragscode Schuldregeling Nederlandse Vereniging voor
Volkskrediet’ schuldhulpverlenende instellingen slechts meewerken indien de
gehele schuldenlast kan worden gesaneerd, stemt de gemeente slechts toe
indien alle schuldeisers meewerken.
Met betrekking tot het tweede lid sub c:
De gemeente die bijstand terugvordert wordt als preferente schuldeiser
aangemerkt. Om akkoord te kunnen gaan met een voorstel, dient aan de
gemeente derhalve een dubbel percentage aangeboden te worden ten
Er wordt een onderscheid gemaakt met betrekking tot de termijn van kwijtschelding of buiten invordering stellen van vorderingen. Het college maakt gebruikt van de bevoegdheid om fraudevordering kwijt te schelden of het buiten invordering stellen van fraudevorderingen na 10 jaar indien voldaan wordt aan de voorwaarden zoals genoemd in lid 1.
De termijn voor overige vorderingen is 5 jaar indien voldaan wordt aan de voorwaarden zoals genoemd in lid 1.
Indien ter aflossing of dekking (toekomstige aflossing) van een vordering pand of hypotheek is gevestigd op een goed of goederen, komt de vordering ter aflossing of dekking waarvan pand of hypotheek is gevestigd, niet in aanmerking voor de kwijtschelding. Het is namelijk inherent aan de overeenkomst (akte van pandrecht / hypotheekakte) die de klant met de gemeente heeft gesloten omtrent de afbetaling van de vordering, dat deze voor zover mogelijk wordt voldaan uit de effectuering van het pandrecht/hypotheek.
Er wordt afgezien van terugvordering of (verdere) invordering bij de zogenaamde kruimelbedragen, zoals beschreven in respectievelijk het eerste en tweede lid van dit artikel. De kosten zijn in die gevallen vele malen hoger dan de mogelijke baten. Is de vordering echter een fraudevordering (art. 58 lid 1 Participatiewet) dan kan er op grond van de wet niet afgezien worden van terugvordering of (verdere) invordering en dient het volledige bedrag teruggevorderd en ingevorderd te worden.
Het college acht het van belang dat de teruggevorderde bijstand zo snel
mogelijk wordt afgelost. Gelet op dat uitgangspunt zal het college - voor
zover mogelijk – alle bijstandsvorderingen verrekenen, ook indien het
vorderingen betreft die niet op grond van art. 58 lid 1 Participatiewet, artikel
Bezwaar of een beroep tegen het terugvorderingsbesluit of aan daaraan
gerelateerd besluit (bijvoorbeeld het intrekkings- of herzieningsbesluit, het
invorderingsbesluit of een boetebesluit), heeft geen schorsende werking met
betrekking tot de invordering. Dit betekent dat belanghebbende ongeacht het
ingediende bezwaar of beroep dient te blijven voldoen aan zijn/haar
betalingsverplichting. Indien het bezwaar of beroep gedeeltelijk of geheel gegrond wordt verklaard, zal het teveel geïnde bedrag aan belanghebbende
worden terugbetaald. Het college acht zich op grond van de wet verplicht om
zo voortvarend mogelijk de ten onrechte verstrekte bijstand te innen. In dat
kader past het dan ook niet, om bij bezwaar of beroep de invordering op te
schorten. De niet schorsende werking van bezwaar of beroep voorkomt
bovendien dat een belanghebbende willens en wetens het invorderingstraject
Het college maakt gebruik van de bevoegdheid om te volstaan met het geven
van een schriftelijke waarschuwing indien het niet of niet behoorlijk nakomen
van verplichting, als bedoeld in artikel 17, eerste lid Participatiewet, artikel
13 eerste lid IOAW en IOAZ of de verplichting als bedoeld in artikel 30c
tweede en derde lid van de Wet SUWI, geleid heeft tot een boete lager dan
het bedrag genoemd in artikel 5:53 eerste lid van de Awb, tenzij er in de
voorafgaande twee jaar al eerder een zodanige waarschuwing gegeven is.
Hiervoor is gekozen zodat voor kleine overtredingen volstaan wordt met het geven van een waarschuwing. Dit wordt ook wel de lichte procedure genoemd. Is de boete hoger dan in het eerste lid genoemd bedrag van artikel 5:53 van de Awb, de zogenoemde zware procedure dan wordt direct een boete opgelegd en kan niet volstaan worden met een waarschuwing.
Een recente uitspraak van de CRvB, wordt het nieuwe (landelijke)
sanctiebeleid ter discussie wordt gesteld.
http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:CRVB:2
Dit heeft geleid tot een aanpassing van de beleidsregel waarbij artikel 10
toegevoegd is. De Centrale Raad van Beroep schrijft voor dat voor de
vaststelling van de hoogte van de boete de volgende uitgangspunten gelden:
Na vaststelling van bovenstaande dient pas beoordeeld te worden of er
sprake is van verminderde verwijtbaarheid zoals genoemd in zoals bedoeld in lid 4 van dit artikel.
Opzet is een gradatie hoger dan grove schuld en kan worden omschreven als
het willens en wetens handelen of nalaten, leidend tot het verlenen van een
onjuist bedrag aan bijstand of het ten onrechte verlenen van bijstand. Onder
opzet wordt ook voorwaardelijke opzet verstaan. Voorwaardelijke opzet is het willens en wetens aanvaarden van de aanmerkelijke kans dat een handelen of nalaten tot gevolg heeft dat een onjuist bedrag aan bijstand wordt betaald dan wel dat ten onrechte bijstand wordt verleend.
Grove schuld is een in laakbaarheid aan opzet grenzende mate van
verwijtbaarheid en omvat mede grove onachtzaamheid. Daarbij kan gedacht
worden aan laakbare slordigheid of ernstige nalatigheid. Bij grove schuld had
de belanghebbende redelijkerwijs moeten of kunnen begrijpen dat zijn
gedrag tot gevolg kon hebben dat te veel bijstand zou worden betaald of ten
onrechte bijstand zou worden verleend.
In de werkinstructie wordt een nadere toelichting voorzien van
voorbeelden opgenomen voor de beoordeling van opzet en grove
Indien er sprake is van verminderde verwijtbaarheid dan wordt er een boete
opgelegd van 25% van het benadelingsbedrag.
Er is geen sprake van verminderde verwijtbaarheid indien:
Er is onder andere sprake van verminderde verwijtbaarheid indien:
de betrokkene verkeerde in onvoorziene en ongewenste
omstandigheden, die niet tot het normale levenspatroon behoren en
die hem weliswaar niet in de feitelijke onmogelijkheid brachten om
aan de inlichtingenverplichting te voldoen, maar die emotioneel zo
ontwrichtend waren dat hem niet volledig valt toe te rekenen dat de
de betrokkene heeft wel inlichtingen verstrekt, die echter onjuist of
onvolledig waren, of heeft anderszins een wijziging van
omstandigheden niet onverwijld gemeld, maar uit eigen beweging
alsnog de juiste inlichtingen verstrekt voordat de overtreding is
geconstateerd, tenzij de betrokkene deze inlichtingen heeft
Indien de verwijtbaarheid ontbreekt wordt geen boete opgelegd.
Inkomen uit alimentatie is een voorliggende voorziening voor de
Participatiewet uitkering en op grond van artikel 15 lid 1 Participatiewet
bestaat er geen recht op een Participatiewet uitkering voor zover er een
beroep kan worden gedaan op een voorliggende voorziening. Voorwaarde om
met toepassing van artikel 15 lid 1 Participatiewet een verzoek om bijstand
(gedeeltelijk) af te kunnen wijzen is volgens de CRvB dat de belanghebbende
ook daadwerkelijk een beroep op de betreffende voorziening kan doen (zie
CRvB 25-05-1999, nr. 97/10163 ABW en CRvB 25-04-2000, nr. 98/5173
De mogelijkheid om de onderhoudsgerechtigde te verplichten om de
voorliggende voorziening in de vorm van alimentatie voor zichzelf of voor
eventuele kinderen in te vorderen dient dan ook zo veel mogelijk te worden
aangegrepen. Toekenning van alimentatie door de Rechtbank heeft ook voor
de onderhoudsgerechtigde zelf voordelen: na beëindiging van de uitkering
kan hij of zij immers blijven beschikken over de alimentatie ter
(gedeeltelijke) voorziening in zijn of haar levensonderhoud.
De artikelen 61 tot en met 62i Participatiewet zijn zogeheten “kan”
Verhaal is derhalve een bevoegdheid van het College en anders dan onder de
Abw geen verplichting. Keerzijde van deze medaille is echter, dat het
Ministerie van SZW wél verwacht, dat de uitkeringsinstantie zich inzet om
zoveel mogelijk ontvangsten uit verhaal te genereren, zeker als er op de
afdelingen Werk en Inkomen sprake is van tekorten. De indruk, dat er in
verhouding te weinig ontvangsten voor verhaal zijn kan zelfs leiden tot
Om geen misverstand te laten bestaan over wanneer bijstand moet worden
verhaald, is de hoofdregel in principe dwingend geformuleerd: Het college maakt in alle gevallen gebruik van de bevoegdheid om uitkering te verhalen, met uitzondering van verhaal ten behoeve van de ex-partner indien er geen alimentatie-uitspraak is en tenzij in deze regeling anders bepaald wordt.
Dit laat onverlet dat het college ambtshalve gehouden is bij toepassing van
de uitvoeringsregels, rekening te houden met haar inherente
afwijkingsbevoegdheid op grond van artikel 4:84 Awb en de algemene
De onderhoudsplicht t.a.v. jongmeerderjarigen is beschreven in de artikelen
395a en 395b Boek 1 BW. Op grond van artikel 12 kan een
jongmeerderjarige een beroep doen op aanvullende bijzondere bijstand voor
zover zijn noodzakelijke kosten van het bestaan uitgaan boven de
bijstandsnorm en hij/zij voor deze kosten geen beroep kan doen op zijn/haar
ouders, omdat de middelen van de ouders daartoe niet toereikend zijn of
hij/zij redelijkerwijs zijn/haar onderhoudsrecht jegens zijn/haar ouders niet
In de praktijk betekent dit ook dat de gemeente – alvorens de bijzondere
bijstand toe te kennen – de ouders van de jongmeerderjarige aanschrijft om
aan hun onderhoudsplicht te voldoen. Enkel daar waar de ouders van de
jongmeerderjarige aantoonbaar over te weinig draagkracht beschikken om
aan de onderhoudsplicht te kunnen voldoen of als zij – ondanks ons dringend
verzoek – geen medewerking wensen te verlenen, gaat de gemeente over tot
Het college bepaalt of geheel of gedeeltelijk van verhaal kan worden afgezien
indien daarvoor, gelet op de omstandigheden van degene op wie verhaald
wordt of degene die de bijstand ontvangt of heeft ontvangen, dringende
In het algemeen kan slechts sprake zijn van dringende redenen indien
bepaalde feiten ertoe nopen om af te zien van verhaal ter bescherming van
lijf en geest van de belanghebbende. Uit de aard der zaak kan een dringende
reden nimmer financieel van aard zijn: indien de onderhoudsplichtige niet in
staat is om bij te dragen in de bijstandskosten is verhaal (tijdelijk) wegens
het ontbreken van draagkracht niet mogelijk. Een beslissing om af te zien
Een recente rechterlijke uitspraak wordt gevolgd indien er met de
Tremanormen is gerekend. Er is een berekening gemaakt en dan dient de
onderhoudsplichtige enige vorm van rechtszekerheid te hebben. Als in de
afgelopen 6 maanden alimentatie is opgelegd moet de onderhoudsplichtige er
op kunnen vertrouwen dat deze voorlopig niet wijzigt. Indien er sprake is van
alimentatie op basis van onderlinge afspraak in bijvoorbeeld een
echtscheidingsconvenant zonder Trema berekening wordt deze niet gevolgd.