| Organisatie | Hollands Kroon |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Winkeltijdenverordening gemeente Hollands Kroon 2013 |
| Citeertitel | Winkeltijdenverordening gemeente Hollands Kroon 2013 |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | financiën en economie |
| Eigen onderwerp |
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 17-10-2013 | Nieuwe regeling | 01-10-2013 CTR 16-10-2013 | Onbekend |
Artikel 2. (Algemene) vrijstelling voor zon- en feestdagen gedurende bepaalde uren
Voor de in artikel 2, eerste lid, aanhef en onder a en b, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden geldt van 10.00 uur tot 18.00 uur een algemene vrijstelling.
De in artikel 2, eerste lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van:
winkels, waar de bedrijfsactiviteit bestaat uit het verhuren van voorbespeelde videobanden en andere voorbespeelde beelddragers, mits in die winkel geen andere goederen worden te koop aangeboden of verkocht dan videobanden en andere beelddragers, alsmede tijdschriften en catalogi, die betrekking hebben op het te huur aangeboden assortiment.
Artikel 3c. Straatverkoop van bepaalde goederen
De in artikel 2, tweede lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van het te koop aanbieden en verkopen van voor directe consumptie geschikte eetwaren en alcoholvrije dranken.
De in artikel 2, eerste lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van winkels, waar uitsluitend of hoofdzakelijk bloemen en planten plegen te worden verkocht en die zijn gelegen op een afstand van ten hoogste 100 meter van de publieksingang van een begraafplaats, gedurende de openingstijden van die begraafplaats.
De in artikel 2, tweede lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van het te koop aanbieden en verkopen van bloemen en planten op een begraafplaats dan wel op een afstand van ten hoogste 100 meter van de publieksingang daarvan, gedurende de openingstijden van die begraafplaats.
Artikel 3e. Culturele evenementen
De in artikel 2, eerste lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van gebouwen, waar voorstellingen, uitvoeringen of evenementen van culturele aard plaatsvinden, en waar uitsluitend of hoofdzakelijk goederen die rechtstreeks verband houden met aldaar te houden voorstellingen, uitvoeringen en evenementen plegen te worden verkocht, vanaf een uur voor de aanvang van de voorstelling, de uitvoering of het evenement tot een uur na afloop daarvan.
De in artikel 2, tweede lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van het ter gelegenheid van voorstellingen, uitvoeringen of evenementen van culturele aard te koop aanbieden en verkopen van goederen, die rechtstreeks verband houden met die voorstellingen, uitvoeringen of evenementen, vanaf een uur voor de aanvang van de voorstelling, de uitvoering of het evenement tot een uur na afloop daarvan.
De in artikel 2, eerste lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van winkels in of op het terrein van sportcomplexen, waar uitsluitend of hoofdzakelijk goederen worden verkocht, die rechtstreeks verband houden met de aldaar beoefende sporten, gedurende de openstellingsuren van die sportcomplexen.
De in artikel 2, tweede lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van het in of op het terrein van sportcomplexen te koop aanbieden en verkopen van goederen, die rechtstreeks verband houden met de aldaar beoefende sporten, gedurende de openstellingsuren van die sportcomplexen.
De in artikel 2, eerste lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van winkels in of op het terrein van bejaardenoorden, waar uitsluitend of hoofdzakelijk eet- en drinkwaren, prentbriefkaarten, nieuwsbladen en tijdschriften alsmede bloemen en planten plegen te worden verkocht.
De in artikel 2, tweede lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden in of op het terrein van bejaardenoorden niet ten aanzien van het te koop aanbieden en verkopen van eet- en drinkwaren, prentbriefkaarten, nieuwsbladen en tijdschriften alsmede bloemen en planten.
De in artikel 2, eerste lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden gedurende de Ramadan vanaf twee uur voor zonsondergang tot zonsondergang niet ten aanzien van winkels, waar brood en gebak wordt verkocht dat in het bijzonder is bestemd voor hen die zich aan de Ramadan houden, mits in die winkel dat brood en gebak ook pleegt te worden verkocht buiten de periode van de Ramadan.
De in artikel 2, tweede lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden gedurende de Ramadan vanaf twee uur voor zonsondergang tot zonsondergang niet ten aanzien van het te koop aanbieden en verkopen van brood en gebak dat in het bijzonder is bestemd voor hen die zich aan de Ramadan houden.
De in artikel 2, eerste lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet ten aanzien van winkels, waar uitsluitend of hoofdzakelijk feestartikelen plegen te worden verkocht, indien in de gemeente, waarin de winkel is gelegen, een kermis wordt gehouden, gedurende de openingstijden van die kermis.
De in artikel 2, tweede lid, van de Winkeltijdenwet vervatte verboden, voor zover deze betrekking hebben op de zondag en de feestdagen, gelden niet voor het te koop aanbieden en verkopen van feestartikelen en speelgoed op een terrein, waar een kermis wordt gehouden, gedurende de openingstijden van die kermis.
Artikel 6. Intrekken of wijzigen ontheffing
Burgemeester en wethouders kunnen een ontheffing intrekken of wijzigen als:
Met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening zijn belast de door burgemeester en wethouders aangewezen toezichthouders.
Artikel 8. Intrekking oude verordening en overgangsrecht
Een krachtens de in lid 1 genoemde verordeningen verleende ontheffing of vrijstelling geldt als ontheffing of vrijstelling verleend krachtens deze verordening. Burgemeester en wethouders kunnen deze ambtshalve vervangen door een ontheffing of vrijstelling krachtens deze verordening. Ambtshalve vervanging kan gepaard gaan met een wijziging van beperkingen en voorschriften.
Bijlage 1 Belangenafweging algemene vrijstelling zon- en feestdagen
De burger krijgt het steeds drukker. Steeds meer dingen moeten in dezelfde tijd worden gedaan. Daardoor bestaat er steeds meer behoefte om ook op zon- en feestdagen te kunnen winkelen. Door de algemene vrijstelling te verlenen kan in deze behoefte worden voorzien.
Huidige situatie Hollands Kroon
Op dit moment is de situatie in Hollands Kroon als volgt:
De huidige situatie in Hollands Kroon ten aanzien van openstelling op zon- en feestdagen is nu nog heel divers. Dit komt doordat de verordeningen van de vier oude gemeenten nog van kracht zijn. Door de nieuwe Winkeltijdenverordening vast te stellen is er straks nog maar één verordening geldig en hebben alle winkeliers in Hollands Kroon voortaan de mogelijkheid om alle zon- en feestdagen open te gaan.
De winkeliers in de naburige gemeenten Den Helder en Schagen mogen op dit moment alle zon- en feestdagen open. Voor de gemeente Schagen moet wel opgemerkt worden dat dit geldt voor het grondgebied van de voormalige gemeenten Harenkarspel en Zijpe (ten westen van het Noord-Hollands Kanaal).
In de gemeente Heerhugowaard mogen winkels 12 aangewezen dagen open. Daarnaast heeft de
gemeente Heerhugowaard gebieden aangewezen waar de winkels het hele jaar op zon – en feestdagen open mogen (onder andere tuincentra). In de gemeente Medemblik mogen winkels op 12 aangewezen dagen open.
Gelet op de trend dat steeds meer gemeenten over gaan tot het verlenen van een algemene vrijstelling van het verbod om op zon- en feestdagen open te gaan is het niet onwaarschijnlijk dat steeds meer naburige gemeenten in de (nabije) toekomst over gaan tot het verlenen van een algemene vrijstelling. Om te voorkomen dat de winkeliers in Hollands Kroon hier niet tegen kunnen concurreren is het verstandig om een algemene vrijstelling van het verbod om op zon- en feestdagen open te gaan te verlenen.
Bovendien hebben winkeliers steeds meer te maken met concurrentie van webwinkels. Dit zijn winkels die door hun ondernemingsvorm 24 uur per dag, 7 dagen per week geopend zijn. Dus ook op zon- en feestdagen. Voor “normale” winkeliers is dit niet haalbaar dan wel mogelijk. Eén van de beperkingen waar deze winkeliers tegen aan lopen is dat het niet is toegestaan om alle zon- en feestdagen open te gaan. Door de algemene vrijstelling te verlenen hebben de winkeliers in Hollands Kroon voortaan wel de mogelijkheid om op zon- en feestdagen geopend te zijn.
Daar komt bij dat Hollands Kroon haar winkeliers, daar waar mogelijk, de maximale vrijheid wil bieden om te ondernemen. Dit betekent dat de winkeliers zo min mogelijk geconfronteerd moeten worden met beperkingen (wet- en regelgeving). Dit kan mede bereikt worden door een algemene vrijstelling voor zon- en feestdagen te verlenen. Hierdoor wordt de mogelijkheid voor winkeliers in Hollands Kroon om te ondernemen groter.
Overleg met Ondernemersfederatie Hollands Kroon (OFHK)
In de OFHK zijn de ondernemersverenigingen van de voormalige gemeenten Niedorp, Anna Paulowna, Wieringen en Wieringermeer vertegenwoordigd. Gezamenlijk vertegenwoordigen zij (onder andere) een grote groep winkeliers in Hollands Kroon. Hollands Kroon heeft overlegd met de OFHK over het verlenen van een algemene vrijstelling voor zon- en feestdagen.
De OFHK heeft aangegeven voorstander te zijn van een algehele algemene vrijstelling voor zon- en feestdagen. Hierbij hebben zij wel aangegeven dat er winkeliers zijn die geen behoefte hebben om op (alle) zon- en feestdagen open te gaan. Daarnaast maakt de OFHK zich zorgen over winkeliers die hun winkelruimte huren en op basis van het huurovereenkomst gedwongen kunnen worden om op zondag open te gaan.
Door een algemene vrijstelling te verlenen wordt de keuze om op zon- en feestdagen open te gaan echter overgelaten aan de winkeliers zelf. Het is dan ook geen verplichting die door de gemeente wordt opgelegd.
Verder kan het inderdaad zo zijn dat een winkelier een overeenkomst heeft met de verhuurder van een winkelruimte waarin een verplichting is opgenomen om zondags open te gaan. Dit is echter een privaatrechtelijke kwestie waarin de gemeente geen partij is. Winkeliers die met deze situatie te maken krijgen kunnen in overleg gaan met de verhuurder en wellicht een beroep doen op dat de omstandigheden dusdanig gewijzigd zijn waardoor het niet redelijk is om hun aan deze verplichting te houden. In het uiterste geval kunnen de winkeliers een rechter vragen om een oordeel te geven over de uitleg van de verplichting.
Bij de behandeling van de wetswijziging in de Tweede en Eerste Kamer hebben verschillende politieke partijen aangegeven dat door de mogelijkheid voor gemeenten om vrijstelling te verlenen van het verbod om op zondag open te gaan kan leiden tot aantasting van de zondagsrust.
Door een algemene vrijstelling te verlenen voor zon- en feestdagen wordt de zondagsrust in en om winkelgebieden inderdaad aangetast. Het winkelend publiek veroorzaakt nu eenmaal rumoer.
Maar in Hollands Kroon wordt de aantasting van de zondagsrust beperkt door de algemene vrijstelling te beperken tot een openstelling van 10.00 tot 18.00 uur. Zodoende wordt de zondagsrust voor de personen die (in de buurt van) een winkelgebied wonen op de (vroege) zondagochtend en – avond niet verstoord door geopende winkels en het winkelend publiek.
Winkelgebieden zijn doorgaans leeg en verlaten op zon- en feestdagen. Nadelig effect hiervan is dat dit hangjongeren kan aantrekken, wat kan leiden tot overlast en een onveilig gevoel bij omwonenden en passanten.
Door het verlenen van een algemene vrijstelling wordt de leefbaarheid in de winkelgebieden vergroot. De winkels zijn namelijk open en er lopen bezoekers rond. Hierdoor ontstaat er een levendiger winkelgebied waardoor de sociale controle wordt vergroot.
Voor personen die (in de buurt van) een winkelgebied wonen kan de openstelling op zon- en feestdagen er toe leiden dat zij overlast ervaren. Een dergelijke openstelling heeft namelijk tot gevolg dat er rumoer ontstaat door onder andere het winkelend publiek. Dit kan de leefbaarheid voor de omwonenden van het winkelgebied schaden. Echter, door de openstelling te beperken van 10.00 tot 18.00 wordt de mogelijke overlast beperkt tot een bepaalde tijdsperiode.
Winkelmedewerkers zijn veelal niet enthousiast om op zondag te werken. De zondag is namelijk van oudsher een rustdag en biedt bovendien de gelegenheid tot ontspanning en het onderhouden van sociale contacten. Verder is de zondag voor velen een geloof dag, welke gerespecteerd moet worden. De werkdruk wordt dus hoger ten koste van de rust, ontspanning en zingeving van de zondag.
De regering heeft onderkend dat de werknemers beschermd moeten worden tegen een te hoge werkdruk. De bescherming van werknemers voor het werken op zondag is in de Arbeidstijdenwet geregeld. Het is, vanuit het beginsel van goed werkgeverschap, belangrijk dat over het werken op zondag goede afspraken worden gemaakt tussen werkgevers en werknemers. Het uitoefenen van druk op personeel om op zondag te werken en het dreigen met ontslag is uiteraard ongewenst.
Werknemers die hier mee te maken krijgen kunnen zich beroepen op de Arbeidstijdenwet (artikel 5:6) en het Burgerlijk Wetboek. In artikel 7:670, negende lid van het Burgerlijk Wetboek is namelijk opgenomen dat de werknemer niet ontslagen mag worden vanwege het enkele feit dat hij weigert op zondag arbeid te verrichten in geval bedrijfsomstandigheden hiertoe nopen. Wordt de werknemer tocht ontslagen, dan is er sprake van onrechtmatig handelen.
Werknemers die onder druk worden gezet om op zondag te werken kunnen zich op deze wetten beroepen. De vakbond of belangenorganisatie kunnen hierbij een ondersteunende rol spelen.
Wat betreft eventuele (overwerk) toeslagen en vergoedingen die werknemers ontvangen voor werk op
bijzondere dagen of tijden wordt opgemerkt dat deze worden bepaald in collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) door cao-partijen (werkgevers en vakbonden). Zij bepalen, ook bij wijzigingen, in de cao wat de bijzondere dagen of tijden zijn en welke specifieke beloning daar bij past. De gemeente is daarbij geen partij. De vormgeving van toeslagen op zondagsarbeid is dan ook iets tussen werkgevers en vakbonden.
Verwacht wordt dat de werkgelegenheid toeneemt door het verlenen van de algemene vrijstelling voor zon- en feestdagen. De extra dagen/uren moeten namelijk worden ingevuld. Naar verwachting worden veelal de uren van huidige werknemers uitgebreid of worden er extra werknemers ingehuurd/aangenomen. Hierdoor groeit de werkgelegenheid binnen de gemeente.
De gemeente Hollands Kroon wil de recreatie en het toerisme in de gemeente vergroten. Een algemene vrijstelling voor winkeliers om op zon- en feestdagen geopend te mogen is hier ondersteunend aan. Een gemeente waar de winkels op zon- en feestdagen geopend zijn is namelijk aantrekkelijker voor toeristen. Een bezoekje aan de gemeente kan daardoor bijvoorbeeld gecombineerd worden met een bezoek aan de winkels.
Toelichting Winkeltijdenverordening gemeente Hollands Kroon 2013
Op 28 mei 2013 heeft de Eerste Kamer ingestemd met een initiatiefwet tot wijziging van de Winkeltijdenwet. Deze wetswijziging is op 1 juli 2013 in werking getreden.
Op grond van de gewijzigde Winkeltijdenwet blijven de wettelijke verboden om winkels op zon-, feestdagen en op werkdagen voor 6 uur en na 22 uur open te stellen, op zichzelf bestaan. Gemeenten kunnen na de wetswijziging echter zelf bepalen of – en in hoeverre – zij vrijstelling of ontheffing verlenen van deze verboden. De uitzonderingsbepalingen daarvoor uit de Winkeltijdenwet, zoals de toerismebepaling en de avondwinkelbepaling, zijn namelijk komen te vervallen.
De met betrekking tot deze verordening meest relevante bepalingen van de Wtw, de artikelen 2 en 3, luiden na de wetswijziging als volgt:
1. Het is verboden een winkel voor het publiek geopend te hebben:
b. op Nieuwjaarsdag, op Goede Vrijdag na 19 uur, op tweede Paasdag, op Hemelvaartsdag, op tweede Pinksterdag, op 24 december na 19 uur, op eerste en tweede Kerstdag en op 4 mei na 19 uur;
c. op werkdagen voor 6 uur en na 22 uur.
2. Het is voorts verboden op de in het eerste lid bedoelde dagen en tijden in de uitoefening van een bedrijf, anders dan in een winkel, goederen te koop aan te bieden of te verkopen aan en in rechtstreekse aanraking met particulieren.
1. De gemeenteraad kan bij verordening vrijstelling verlenen van de in artikel 2 vervatte verboden.
2. De gemeenteraad kan bij verordening aan burgemeester en wethouders de bevoegdheid verlenen om in de gevallen, in de verordening aan te wijzen, en met inachtneming van de daarin gestelde regels op daartoe strekkend verzoek ontheffing van de in het eerste lid bedoelde verboden te verlenen.
3. De vrijstellingen en ontheffingen kunnen onder beperkingen worden verleend. Aan de
vrijstellingen en ontheffingen kunnen voorschriften worden verbonden.
De bevoegdheid van gemeenten is zo ruim dat zowel algehele handhaving van de verboden als het volledig terzijde stellen daarvan tot de mogelijkheden behoort. Hetzelfde geldt voor alle opties die daartussen zitten. De beperkingen voor het gemeentelijk beleid – en de gemeentelijke regels – voor de zondags- en avondopenstelling kunnen alleen nog gevonden worden in het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet (de daarin opgenomen vrijstellingen gelden zondermeer) en ander hoger recht. Met betrekking tot dat laatste zijn met name de algemene beginselen van behoorlijk bestuur van belang, vooral waar deze een zorgvuldige belangenafweging voorschrijven.
In dit artikel zijn een aantal begrippen die in de verordening worden gebruikt nader uitgelegd.
Door de wijziging van de Winkeltijdenwet is de bevoegdheid van gemeenten zo ruim geworden dat in principe zowel complete handhaving van de verboden als het volledig terzijde stellen daarvan tot de mogelijkheden behoort. Voor de gemeente Hollands Kroon is gekozen voor een algemene vrijstelling voor zon- en feestdagen tussen 10.00 – 18.00 uur. Omdat de algemene beginselen van behoorlijk bestuur een zorgvuldige belangenafweging voorschrijft is deze in bijlage 1 apart opgenomen.
Doordat de gewijzigde Winkeltijdenwet in werking is getreden heeft dit onder andere gevolgen gehad voor het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet. Deze algemene maatregel van bestuur had als grondslag de artikelen 5, eerste lid, en 8, eerste lid, van de Winkeltijdenwet (oud). Na het inwerkingtreding van de wetswijziging is dit het breder getrokken artikel 8, eerste lid, van de Winkeltijdenwet (nieuw).
Hoewel artikel 8 dus breder getrokken is heeft de wetswijziging tot gevolg dat de artikelen 3, derde en vierde lid, 4, derde en vierde lid, en 10 tot en met 22 van het Vrijstellingenbesluit Winkeltijdenwet van rechtswege zijn komen te vervallen.
Deze vervallen vrijstellingen kunnen gemeenten vervolgens wel op grond van artikel 3, eerste lid, van de Winkeltijdenwet (nieuw) in de verordening overnemen en vaststellen. Het gaat hier om vrijstellingen voor vormen van detailhandel die traditioneel reeds veel (ook) op zon- en feestdagen plaatsvinden. Hierbij zijn detailhandelsbedrijven betrokken in de sfeer van onder meer snackbars, ijsverkopers, videotheken, bloemenwinkels bij begraafplaatsen, winkels in musea en in bejaardenoorden en winkels in feestartikelen, alsmede openstellingen ter gelegenheid van sport- en culturele evenementen en openstellingen bij bijzondere gelegenheden van religieuze aard, zoals de Ramadan.
Omdat de algemene vrijstelling in Hollands Kroon is beperkt van 10.00 uur tot 18.00 uur is er voor gekozen om alle vervallen vrijstellingen één op één over te nemen in de Winkeltijdenverordening. Dit betekent dat de detailhandelsbedrijven die in de artikelen 3a tot en met 3j genoemd worden op zon- en feestdagen ook voor 10.00 uur en na 18.00 uur open mogen.
Op basis van dit artikel kunnen burgemeester en wethouders ontheffing verlenen aan winkels om open te gaan:
Burgemeester en wethouders kunnen de aanvraag om ontheffing weigeren wanneer de woon- en leefsituatie of de openbare orde in de omgeving van de winkel op ontoelaatbare wijze nadelig wordt beïnvloed door de openstelling van de winkel.
In dit artikel is bepaald binnen welke termijn burgemeester en wethouders moeten beschikken op een aanvraag om ontheffing op grond van artikel 3. Verder is bepaald dat deze termijn eenmalig kan worden verdaagd.
In dit artikel staan de gronden op basis waarvan de ontheffing kan worden gewijzigd of ingetrokken.
Op grond van dit artikel kunnen burgemeester en wethouders personen aanwijzen die belast worden met het toezicht op de naleving van de Winkeltijdenverordening.
In dit artikel staat dat de “Winkeltijdenverordeningen” van de vier oude gemeenten worden ingetrokken.
Verder is het overgangsrecht in dit artikel beschreven.
In dit artikel is bepaald wanneer de verordening in werking treedt. Daarnaast is bepaald hoe de verordening moet worden geciteerd.