| Organisatie | Uithoorn |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Plan van Aanpak Fietsbalans |
| Citeertitel | Plan van Aanpak Fietsbalans |
| Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
| Onderwerp | ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer |
| Eigen onderwerp |
Geen
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 30-11-2011 | nieuwe regeling | 29-11-2011 Gemeentepagina Nieuwe Meerbode, 28-08-2013 | BI11.0135 |
De fietsbalans doet aanbevelingen om het fietsgebruik te bevorderen. Op basis van deze aanbevelingen is dit plan van aanpak opgesteld.
Uit de door de Fietsersbond opgestelde Fietsbalans In Uithoorn is 61% van de autoritten in Uithoorn korter is dan 7,5 kilometer. Dit hoge percentage geeft aan dat het fietsgebruik nog flink kan groeien. Als binnen Uithoorn meer verplaatsingen fietsend zullen worden afgelegd in plaats van per auto, zal dat onder meer de verkeersveiligheid, de gezondheid en de luchtkwaliteit bevorderen.
Kinderen nemen op steeds latere leeftijd zelfstandig deel aan het verkeer: binnen drie decennia ging dit van zes- naar negenjarige leeftijd. Daarnaast is het goed te beseffen dat in Uithoorn door vergrijzing het aandeel 65-plussers onder fietsers zal groeien: van 13% in 2005 tot 17% in 2025. Deze twee ontwikkelingen vragen om aandacht voor de specifieke eisen die deze kwetsbare, minder vaardige groepen stellen. Zo hebben oudere fietsers en jonge kinderen onder meer behoefte aan eenvoudige verkeerssituaties, meer ruimte, korte oversteken over voorrangswegen en langere oversteektijden bij verkeerslichten.
Kinderen die niet (goed) leren fietsen, zullen in de toekomst minder genegen zijn dat te gaan doen. Ouderen, kinderen en allochtonen zijn ook de groepen die grotere gezondheidsrisico’s lopen door gebrek aan beweging en overgewicht. Het fietsnetwerk moet dan ook zo zijn ingericht dat ouderen, kinderen (en hun ouders) en allochtonen zélf vinden dat het veilig, comfortabel en prettig is om te fietsen. Goede fietsvoorzieningen verhogen de verkeersveiligheid, zorgen voor minder verkeersbarrières en bovendien tot verbetering van de zelfstandige mobiliteit van grote groepen jongeren en ouderen.
Bovenstaande is nader uitgewerkt in dit plan van aanpak Fietsbalans. Veel aanbevelingen van de fietsersbond zijn al voorzien in het Uithoorns Verkeer- en Vervoerplan (UVVP) en dit plan van aanpak betekent daarin geen koerswijziging maar een aanscherping van reeds bestaand beleid.
Hieronder volgt een opsomming van de aanbevelingen van de fietsbalans en relatie tot het Uithoornse beleid.
Zelfstandig hoofdfietsnetwerk (los van autonetwerk)
In en rond Uithoorn kennen we een lokaal en regionaal fietsnetwerk. Voor het grootste deel volgen deze fietsroutes de hoofdwegen in Uithoorn en zijn uitgerust als fietspaden. Dit wordt aangevuld met speciale kortsluitende hoofdroutes voor fietsers. Hierdoor wordt de maaswijdte van het netwerk voor de fiets verkleind, zodat men altijd snel op een hoofdfietsroute kan komen.
Door deze manier van ontvlechten zal niet alleen de hoge omrijdfactor verbeteren en er meer ruimte zijn voor de minder vaardige fietsers, Uithoorn kan hiermee vooral aan (potentiële) fietsers een uitnodigende hoge kwaliteit (blijven) bieden die zij verdienen.
We kennen al bijvoorbeeld de fietstunnel onder de Zijdelweg die de barrièrevorming van deze drukke weg doorbreekt. De andere grote barrière voor fietsers is de huidige N201. Wanneer deze weg na gereedkomen van de omlegging in ons beheer komt, zal deze een veel lagere verkeersintensiteit kennen. Hierdoor zal de oversteekbaarheid op de huidige kruispunten sterk verbeteren. Wellicht dat na reconstructie verkeerslichten voor rotondes gewisseld kunnen worden om de barrièrevorming nog verder terug te dringen en de verkeersveiligheid en doorstroming te verbeteren, of dat een extra doorsteek gerealiseerd zou kunnen worden.
Een andere voorbeeld is de fietsbrug langs de Noorddammerweg over de nieuwe N201 die in 2011 gereed komt.
In het UVVP staan de volgende fietsprojecten die aan de criteria van het realiseren van een zelfstandig fietsnetwerk voldoen:
Na omlegging van de N201 zal de Prinses Irenebrug gebruikt kunnen worden als exclusieve doorgaande fietsverbinding. Over de Irenebrug zal ook autoverkeer blijven rijden, alleen is dit niet meer doorgaand.
In nieuwbouwplannen dienen indien mogelijk of noodzakelijk fietspaden opgenomen te worden en de mogelijkheid van het realiseren van exclusieve fietspaden of –doorsteken.
Herkenbare uitstraling en materialisering fietspaden
In Uithoorn richten we het hoofdfietsnetwerk herkenbaar in, met zo veel mogelijk eenheid in wegvaktype en verharding. Dit is onder andere vastgelegd in het UVVP en in de landelijke richtlijnen van Duurzaam Veilig Verkeer die ook in het UVVP zijn opgenomen.
De fietspaden in Uithoorn zijn uitgevoerd in tegels en asfalt. Asfalt heeft een voorkeur vanwege het grotere fietscomfort. In het dwarsprofiel van veel wegen liggen juist onder fietspaden de kabels en leidingen omdat open verharding veel eenvoudiger kan worden geopend en afgesloten. Dit scheelt veel tijd en geld. Daarbij duurt het relatief lang voordat een opengebroken asfaltfietspad weer netjes is afgewerkt, aangezien dit in fases gebeurt. Fietsers hebben dan lang overlast.
Gezien het frequente karakter van dit soort werkzaamheden en de extra kosten die met opbreken en repareren van asfaltfietspaden gemoeid zijn, worden fietspaden in Uithoorn niet standaard uitgevoerd in asfalt.
De uitstraling van fietspaden en –stroken moet zoveel mogelijk uniform zijn. Voor de dimensionering, markering en bebording worden de richtlijnen vastgelegd in de publicaties van het CROW [1] aangehouden. Bij reconstructies van wegen zal bij de dimensionering van fietspaden rekening worden gehouden met toekomstige ontwikkelingen zoals een toename van minder vaardige fietsers en toename van elektrische fietsen en scooters.
Gezien studies naar de veiligheid van fietsstroken worden in Uithoorn langs de hoofdwegen zo veel mogelijk eenrichtingsfietspaden gebruikt. Het gebruik van tweerichtingsfietspaden als solitaire paden wordt wel toegepast.
Op rotondes binnen de bebouwde kom van Uithoorn hebben de fietsers op de rotonde voorrang op het andere verkeer.
Duurzaam Veilige inrichting openbare ruimte
We gaan door met het Duurzaam Veilig inrichten van alle wegen in Uithoorn volgens de in het UVVP vastgelegde hoofdwegenstructuur met daarbinnen grote verblijfsgebieden. Deze verblijfsgebieden met een maximum snelheid van 30 km/u kennen bijna geen doorgaand gemotoriseerd verkeer waardoor het aantal kruisingen met gebiedsontsluitingswegen wordt geminimaliseerd. Binnen de verblijfsgebieden wordt op kruisingen en lange rechtstanden een lage snelheid voor gemotoriseerd verkeer afgedwongen door snelheidsremmers zoals plateaus en drempels toe te passen. Langs gebiedsontsluitingswegen liggen fietspaden of wanneer dit door ruimtegebrek niet mogelijk is, fietsstroken.
Omdat een lage verkeerssnelheid de verkeersveiligheid verhoogt, is het wenselijk snelheidsreducerende maatregelen te nemen. Maar niet overal zijn deze maatregelen nodig. Het aantal snelheidsreducerende maatregelen moet beperkt worden tot de locaties waar de veiligheid in gevaar is: vooral op kruispunten en bijvoorbeeld bij speelveldjes. Indien er sprake is van een geconstateerde verkeersonveilige situatie, zal worden getoetst of verkeersreducerende maatregelen nodig zijn (verkeersaudit).
In nieuwbouwplannen dienen indien mogelijk of noodzakelijk fietspaden opgenomen te worden.
De categorisering van wegen in Uithoorn is vastgelegd in het UVVP en de volgende wijken dienen nog formeel en soms ook fysiek te worden aangepast:
Kruispunten met verkeerslichten zullen worden geëvalueerd wanneer de verlegging van de N201 is gerealiseerd en het onderlinge wegennet in Uithoorn hierop is aangepast.
Uithoorn kent met de huidige N201 en de Zijdewel twee belangrijke barrières voor fietsers die met verkeersregelinstallaties worden geregeld. Daarbij is ter hoogte van het winkelcentrum Zijdelwaard een verkeersregelinstallatie gesitueerd om de Wiegerbruinlaan over te steken.
Na de omlegging van de N201 zal de verkeersstructuur in Uithoorn zodanig veranderen, dat aanpassing van de regelingen moet worden onderzocht en daar waar dat mogelijk is, de fietser een kortere wachttijd aan te bieden.
Niet alleen de gewijzigde verkeersstromen maar ook extra circulatiemaatregelen kunnen niet alleen de regelingen beïnvloeden maar ook mogelijkheden bieden om bijvoorbeeld rotondes in plaats van verkeerslichten toe te passen. Rotondes zijn meestal beter voor de doorstroming van alle verkeer en bovendien altijd veiliger dan met verkeerslichten geregelde kruispunten.
Bij kruispunten die bij reconstructies of door veranderende verkeersstromen een regeling vereisen en het ruimtelijk en verkeerstechnisch mogelijk is, zal dus een rotonde de voorkeur krijgen boven een verkeersregelinstallatie.
In navolging van de in de Nota Mobiliteit geformuleerde eisen gaat Uithoorn een vraagvolgend fietsparkeerbeleid voeren. Dit betekent het aanbieden van voldoende (onbewaakte) fietsparkeervoorzieningen van goede kwaliteit en de mogelijkheid tot anti-diefstalbescherming op de plekken waar daar behoefte aan is.
Er moet op worden toegezien dat bij het realiseren van nieuwbouw een goed stallingbeleid voor de woonomgeving is meegenomen. In (vernieuwing)plannen van centra voor sport, winkels, scholen en andere publieksaantrekkende gebouwen dient het fietsparkeren en -stallen integraal in de ontwerpfase te worden meegenomen. Aangezien in Uithoorn op dit moment weinig woningen geen mogelijkheden hebben om fietsen binnen te stallen, zal de preventie van fietsdiefstal zich dan ook met name richten op bestemmingslocaties zoals het busstation, bibliotheek, gezondheidscentrum, sportverenigingen en horeca.
De komende jaren verdienen vooral de drie winkelcentra (Amstelplein, Zijdelwaardplein en Legmeerplein), maar ook andere publieksaantrekkende bestemmingen verbetering van de fietsparkeermogelijkheden.
De richtlijnen van het CROW voor fietsparkeren bij voorzieningen en leidraad fietsparkeren zullen hierbij leidend zijn. Belangrijk is een sociaal veilige omgeving bij openbare fietsparkeerplaatsen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld goede verlichting en fietsparkeerplaatsen die voldoen aan het FietsParKeur.
Deze acties worden meegenomen met de uitvoering van de geplande projecten zoals het verbeteren van de buitenruimte bij het winkelcentrum Zijdelwaard, de bouw van het gezondheidscentrum, het busstation en het winkelcentrum De Legmeer. De kosten van de acties worden per project geraamd.
Verbeter concurrentiepositie fiets door invoering betaald parkeren
Het verbeteren van de concurrentiepositie van de fiets op zichzelf is in Uithoorn niet genoeg aanleiding om betaald parkeren in te voeren. Toekomstige ontwikkelingen zouden evenwel tot nader onderzoek kunnen leiden.
De landelijke doelstellingen om het aantal fietsdiefstallen in 2010 te halveren ten opzichte van 1999 is een goede richtlijn, maar Uithoorn kent zijn eigen specifieke situatie. In de Integrale Veiligheidsmonitor van het CBS, staat dat er in 2009 900 duizend fietsen zijn gestolen, iets meer dan in 2008.
Voor Uithoorn gelden de volgende cijfers van aangiftes van fietsdiefstal waarbij een licht dalende trend waarneembaar is:
Samen met politie en omliggende gemeenten in Stadsregionaal verband zal worden samengewerkt om projecten op te starten voor een integrale aanpak van heling en straatverkoop én gerichte opsporing, aangevuld met diefstalpreventie en voorlichting. Met betrekking tot opsporing is het belangrijk op te merken dat het landelijke registratiesysteem van gestolen fietsen vanaf februari 2008 operationeel is waardoor gerichte opsporing ook aanmerkelijk effectiever kan plaatsvinden.