| Organisatie | Winterswijk |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Verordening bestrijding misbruik Wet werk en bijstand |
| Citeertitel | Verordening bestrijding misbruik Wet werk en bijstand 2004 |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | maatschappelijke zorg en welzijn |
| Eigen onderwerp |
Van rechtswege vervallen
Wet werk en bijstand, art. 8a
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-10-2004 | 01-07-2014 | Nieuwe regeling | 01-07-2004 Onbekend | 2004, nr. VII-11a |
Burgemeester en wethouders dragen in het kader van de bestrijding van het ten onrechte ontvangen van bijstand alsmede van misbruik en oneigenlijk gebruik van de Wet werk en bijstand, zorg voor het opstellen van een handhavingplan.
Deze verordening kan worden aangehaald als: de Verordening bestrijding misbruik Wet werk en bijstand 2004.
De Verordening bestrijding misbruik Wet werk en bijstand 2004 treedt in werking met ingang van 1 oktober 2004.
Aldus besloten door de raad van de gemeente Winterswijk in
zijn openbare vergadering gehouden op 1 juli 2004,
De verplichting om in het kader van het financiële beheer bij verordening regels op te stellen voor de bestrijding van het ten onrechte ontvangen van bijstand alsmede misbruik en oneigenlijk gebruik, is in de Wet werk en bijstand opgenomen. Afgezien van de korte bepaling van artikel 8a van de Wet werk en bijstand, zijn er geen nadere aanduidingen over wat nu precies in de verordening moet worden geregeld.
De nu voorliggende – bewust kort gehouden – verordening vormt het kader, terwijl het op te stellen Handhavingsplan Wwb de vanuit de verordening aan het college opgedragen nadere uitwerking behelst.
Plan van aanpak Hoogwaardig handhaven in WAL-BRENG
Doelstelling: Een juiste balans tussen het recht op uitkering en de plichten daaraan verbonden.
maatschappelijk belang: Rechtmatige uitkeringen;
Geen “onnodige” strafrechtzaken;
Definitie handhaven: Alle activiteiten die ervoor zorgen dat mensen zich aan de wet- en regelgeving houden. Voorop staat daarbij het bevorderen van de spontane nalevingsbereidheid van (potentiële) cliënten. Deze activiteiten zijn te verdelen in preventieve en repressieve maatregelen.
Visie: Voorkómen van fraude (preventie)
Bestrijden van fraude (repressie)
Plan van aanpak thema 1: Cliënten en burgers vroegtijdig voorlichten
Voorlichting geven ten behoeve van specifieke doelgroepen. (cliëntenraad etc.) | ||
Uitwerking van beschikbare communicatiemiddelen ten einde wijze van communiceren per onderwerp vast te kunnen stellen. |
Plan van aanpak thema 2: Dienstverlening optimaliseren
Plan van aanpak thema 3: Overtreding en fraude vroegtijdig constateren en afhandelen
Hoewel de wettelijke bepaling meer gericht lijkt op sec de fraudebestrijding is in deze toch gekozen voor het ruimere begrip handhaving. De term fraudebestrijding roept teveel het beeld op van repressie en genoegdoening, terwijl handhaving meer uit gaat van het bevorderen van de spontane naleving van de wet- en regelgeving. Naast repressie is in deze optiek preventie onontbeerlijk. Het is immers altijd nog beter om fraude te voorkomen.
Om het belang van een goede handhaving te onderstrepen, is in dit artikel aangegeven welke onderwerpen in een gemeentelijk handhavingplan op zijn minst aan bod moeten komen
Dit artikel betreft de titulatuur van de verordening.
In dit artikel is aangegeven wanneer de verordening in werking treedt.
Handhaving behelst meer dan fraudebestrijding. Handhaving gaat meer uit van het bevorderen van de spontane naleving van de wet- en regelgeving. Naast repressie is in deze optiek preventie onontbeerlijk. Het is immers altijd beter om fraude te voorkomen. Dit komt volledig terug in het concept hoogwaardig handhaven.
Het toepassen van het concept hoogwaardig handhaven heeft grote gevolgen voor alle “eigen” medewerkers welke met handhaving te maken hebben: consulenten/klantmanagers, sociaal rechercheurs, management, beleidsmedewerkers en mogelijk in de toekomst ook voor medewerkers van externe partners zoals het CWI en reïntegratiebedrijven. Dit geldt voor de wijze van werken maar misschien meer nog voor de gewenste houding en het gewenste gedrag dat nodig is om hoogwaardig handhaven in de praktijk tot een succes te maken.
1.Het Handhavingplan Wwb en hoogwaardig handhaven
Zoals uit de navolgende paragrafen zal blijken, wordt in het Handhavingplan Wwb aangesloten bij het concept “Hoogwaardig handhaven”.
Hoogwaardig handhaven past uitstekend bij de Wwb. Doordat gemeenten 100% financieel verantwoordelijk zijn geworden voor de bijstandsuitkeringen is ten aanzien van handhaving een verschuiving van rechtmatigheid naar doelmatigheid een logische stap: stop meer tijd in klanten die het ook meer nodig hebben en investeer minder tijd in klanten die het niet of minder nodig hebben. Vanwege de 100% financiële verantwoordelijkheid komt elke euro aan uitkering welke de gemeente niet hoeft te betalen dan wel elke euro aan uitkering welke de gemeente terug kan vorderen immers ook ten goede aan de gemeente.
De mogelijkheden om meer doelmatig te werk te gaan worden nog vergroot doordat het Rijk allerlei onderzoeksverplichtingen, welke vastgelegd waren in de Rau, per 1 januari 2004 heeft afgeschaft. Hierdoor wordt het voor gemeenten mogelijk om klanten meer dan wel minder intensief te controleren. Dit kan bijvoorbeeld door te bepalen of een klant al dan niet tot een bepaalde groep behoort die om welke reden dan ook extra aandacht behoeft.
Handhaving zijn alle activiteiten van de gemeente die er op gericht zijn dat regels worden nageleefd. In het geval van de Wwb gaat het erom dat misbruik en oneigenlijk gebruik van de bijstand zoveel mogelijk wordt voorkomen.
Tot op heden stond handhaving vaak gelijk aan fraudebestrijding. Fraudebestrijding-sec appelleert echter te eenzijdig aan repressie en genoegdoening, terwijl handhaving meer uit gaat van het bevorderen van de spontane naleving van de wet- en regelgeving in het besef dat deze wet- en regelgeving producten zijn van ons solidair sociaal zekerheidssysteem, waarin een balans tussen enerzijds rechten en anderzijds plichten cruciaal is. Fraude verstoort deze balans en is derhalve maatschappelijk onaanvaardbaar. Fraude ondermijnt het draagvlak voor de sociale zekerheid. Fraude moet dus zeker ook bestreden worden (frauderepressie). Maar beter nog is om fraude te voorkomen (fraudepreventie). Naast frauderepressie is fraudepreventie in onze visie dan ook onontbeerlijk.
Het ideaalbeeld is dat burgers spontaan regels naleven. Dit is echter geen realiteit. De inspanningen van de overheid moeten echter wel gericht zijn op stimulering van deze spontane naleving. Zoals in de vorige alinea al beschreven willen we ten aanzien van de stimulering van spontane naleving van regels onderscheid maken in preventief en repressief beleid. Zoals in hoofdstuk 2 is beschreven, past dit volledig in het concept van hoogwaardig handhaven. In onze visie wordt spontane naleving van regels het best gestimuleerd door het nemen van:
1. Preventieve maatregelen gericht op het voorkómen van fraude:
In het bijgevoegd plan van aanpak “Hoogwaardig handhaven in WALBRENG” wordt per onderdeel aangegeven hoe de gemeenten hoogwaardig handhaven vanaf 2004 willen gaan implementeren. Omdat dit daar gedetailleerd staat beschreven, zal in de volgende paragrafen alleen nog kort in hoofdlijnen op preventief en repressief beleid worden ingegaan.
De uitdrukking “voorkomen is beter dan genezen” geldt ook bij het bestrijden van misbruik of oneigenlijk gebruik van bijstandsgelden. Preventieve maatregelen spelen dan ook veel meer dan voorheen een belangrijke rol binnen handhaven. Door (potentiële) cliënten vroegtijdig te informeren en door de dienstverlening te optimaliseren wordt de spontane naleving van regels bevorderd. Activiteiten en instrumenten welke ingezet worden bij vroegtijdig voorlichten en het optimaliseren van dienstverlening staan in het bijgevoegd plan van aanpak vermeld.
Bij het voorgaande is het wel van belang te benadrukken dat het onder de Wwb verplicht is de cliënt middels een beschikking individueel te informeren over wat de rechten en plichten zijn en wat de consequenties zijn van het niet (volledig of tijdig) nakomen van de verplichtingen. Naast deze beschikking zal een informatiefolder ontwikkeld worden welke in het kader van hoogwaardig handhaven bij het toekennen van de uitkering verstrekt wordt dan wel gaat worden.
Hoewel we door meer en beter in te zetten op preventieve maatregelen verwachten dat het maken van misbruik en oneigenlijk gebruik teruggedrongen wordt, blijven repressieve maatregelen binnen het handhavingsbeleid onontbeerlijk. In bijgevoegd plan van aanpak wordt nader ingegaan op de activiteiten en instrumenten welke ingezet worden bij vroegtijdig constateren en afhandelen van overtreding en fraude en bij het metterdaad sanctioneren van geconstateerde fraude.
Vanuit de Wwb is het in elk geval verplicht om het nieuwe maatregelenbeleid vast te leggen in een verordening. Deze zogenaamde afstemmingsverordening zal in 2004 van kracht worden. In deze verordening is vastgelegd wat de consequentie is voor de hoogte van de uitkering indien een of meer aan de klant opgelegde verplichtingen niet door de klant wordt nagekomen.
Daarnaast zal in de terugvorderingverordening regels worden opgenomen hoe met de terugvordering om te gaan van ten onrechte verstrekte uitkeringen.