| Organisatie | Tubbergen |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Bouwbeleidsplan Dinkelland-Tubbergen 2013, Toetsprotocol Bouwbesluit 2012 |
| Citeertitel | Bouwbeleidsplan Dinkelland-Tubbergen 2013 |
| Vastgesteld door | college van burgemeester en wethouders |
| Onderwerp | volkshuisvesting en woningbouw |
| Eigen onderwerp |
Geen
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 18-04-2013 | Nieuwe regeling | 26-03-2013 | I13.008911 |
Burgemeester en wethouders van Tubbergen
Overwegende dat het gewenst is beleidsregels vast te stellen met betrekking tot de toetsing aan het Bouwbesluit 2012 van bouwplannen, waarvoor een omgevingsvergunning is aangevraagd;
Gelet op artikel 4:81 e.v. van de Algemene wet bestuursrecht, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en het Bouwbesluit 2012;
Tubbergen, 26 maart 2013
Burgemeester en wethouders van Tubbergen
de secretaris, de burgemeester,
drs. ing. G.B.J. Mensink, mr. M. K.M. Stegers
Het Bouwbesluit bevat talloze en gedetailleerde technische voorschriften die niet naar zwaarte zijn gedifferentieerd. Het is in de praktijk niet mogelijk en niet wenselijk voor een gemeente om plannen aan al deze voorschriften te toetsen. Bovendien vraagt niet elk bouwwerk om dezelfde soort toetsing. Niet alle voorschriften zijn van toepassing op ieder bouwwerk. In de praktijk van de bouwplantoetsing vindt om genoemde redenen volledige toetsing nooit plaats.
De bestuurlijke visie van Tubbergen Dinkelland op vergunningverlening gaat uit van een professionele aanvrager welke verantwoordelijk is voor een deugdelijke aanvraag. Hierbij past dat we niet alles willen toetsen.
In dit bouwbeleidsplan leggen wij vast hoe wij omgaan met de aanvragen in het kader van de algemeen verbindende voorschriften van het Bouwbesluit, op grond van een inschatting van risico’s en vaststelling van prioriteiten. Concreet betekent dit dat bestuurlijk wordt vastgelegd op welke wijze en tot welke diepgang bouwplannen worden getoetst aan de voorschriften van het Bouwbesluit. Hiermee leggen wij een ‘adequaat niveau’ van toetsing vast waarmee duidelijk wordt gemaakt dat wij niet alles beoordelen.
Voor de bepaling van het toetsniveau wordt gebruik gemaakt van de Landelijke Toetsmatrix Bouwbesluit (LTB 2012). De gemeenten Dinkelland en Tubbergen toetsen in vergelijking met de normering van de LTB 2012 minder intensief op een aantal onderdelen. De toetsingsmatrix heeft uitsluitend betrekking op het traject van vergunningverlening.
Voor particulieren en bedrijven die bouwplannen hebben, wordt zo duidelijkheid vooraf gecreëerd over de wijze waarop hun vergunningaanvraag behandeld zal worden. Een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen wordt uiteraard ook getoetst op aspecten als welstand, bouwverordening en ruimtelijke inpassing. De beoordeling op deze aspecten vindt plaats aan de hand van andere beleidsplannen, zoals de welstandsnota en bestemmingsplannen.
De bouwplantoetsing wordt uitgevoerd op de afdeling Wabo. Op deze afdeling wordt gewerkt met accountmanagers die verantwoordelijk zijn voor de gehele inhoudelijke behandeling van de aanvraag of melding. In veel gevallen zelfs inclusief de besluitvorming. De inhoudelijke toetsing van een aanvraag zal deels door de accountmanager worden gedaan en deels door specialisten. Binnen de eigen organisatie zijn diverse specialisten te onderscheiden zoals specialisten ruimtelijke ordening, milieu (waaronder bodem en geluid) en technisch specialisten op de verschillende aandachtsgebieden van het Bouwbesluit. In welke gevallen er een beroep op een specialist wordt gedaan is afhankelijk van de aard en omvang van een aanvraag en het vereiste kennisniveau.
Dit bouwbeleidsplan beperkt zich tot de beoordeling van plannen aan het Bouwbesluit. Een advies inzake een toetst aan het Bouwbesluit zal afhankelijk van de aard en omvang van de aanvraag worden uitgebracht door één of meerdere specialisten waaronder externe adviseurs zoals de brandweer of een constructeur van de regionale uitvoeringsdienst (RUD).
1.1 Waarom een nieuw Bouwbeleidsplan?
De gemeenten Dinkelland en Tubbergen hebben besloten intensief te gaan samenwerken. De ambtelijke organisaties zijn samengevoegd in één nieuwe organisatie Noaberkracht. Om efficiënter te kunnen werken is het van belang om het gemeentelijk beleid van de gemeenten zoveel mogelijk te harmoniseren.
De gemeente Dinkelland beschikt over een bouwbeleidsplan waarin de omvang en diepgang van de toetsing van bouwplannen aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2003 is vastgelegd in een toetsprotocol. Voor het toezicht op de bouwwerkzaamheden bevat het bouwbeleidsplan tevens een toezichtprotocol.
De gemeente Tubbergen beschikt niet over een als zodanig vastgesteld bouwbeleidsplan, maar wel over een vastgesteld toetsprotocol voor de toetsing van bouwplannen aan het Bouwbesluit 2003 en een afzonderlijk toezichtprotocol. De toetsprotocollen maken gebruik van een toetsmatrix.
De huidige toetsingsprotocollen, die zijn vastgesteld in zowel Dinkelland en Tubbergen zijn nog gebaseerd op het Bouwbesluit 2003. Inmiddels is het Bouwbesluit 2012 vastgesteld. Een geharmoniseerd en geactualiseerd toetsprotocol is vereist om bouwplannen transparant en eenduidig te kunnen toetsen.
Vergunningverlening en toezicht op de vergunde activiteiten staan niet los van elkaar. De inhoud van het bouwbeleidsplan heeft ook consequenties voor en raakvlakken met het handhavingsbeleid. Een geactualiseerd toezichtprotocol voor zowel Dinkelland als Tubbergen wordt nog opgesteld. Door het gebruik van de Landelijke Toetsmatrix Bouwbesluit in deze nota is een toetsniveau vastgelegd dat geen belemmering zal zijn voor het opstellen van een adequaat toezichtsniveau.
In Nederland hebben in de afgelopen jaren met betrekking tot bouwwerken een aantal ernstige rampen en ongelukken plaatsgevonden. Te denken valt aan Amsterdam (Bos en Lommerplein), Maastricht (balkons), Tiel (parkeerdek Van der Valk motel), en zeer recentelijk Heerlen (de parkeergarage onder het winkelcentrum).
Deze bouwwerken zijn voor een deel ingestort waarbij in sommige gevallen zelfs dodelijke slachtoffers zijn gevallen. Uit de daarop gehouden onderzoeken, o.a. door het toenmalige Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM), nu het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M), bleek dat deze bouwwerken op cruciale onderdelen niet voldeden aan de gestelde wettelijke eisen. Er werd geconstateerd dat de (bouw-)wetten en regels niet goed waren nageleefd, gecontroleerd en/of gehandhaafd. Daarbij bleek dat het gemeentelijk toezicht, door bouw- en woningtoezicht, daarop onvoldoende was geweest of zelfs had ontbroken. Het bouw- en woningtoezicht kreeg hierdoor landelijk de aandacht.
Naar aanleiding van deze gebeurtenissen ontstond, zowel maatschappelijk als politiek, een discussie over het functioneren van het gemeentelijk bouw- en woningtoezicht. Daarbij werd gesproken over de toepassing van de wet en regelgeving, de wijze van toetsing en bouwvergunningverlening en de wijze van controle en handhaving. Uiteindelijk is landelijk besloten om te komen tot een professionalisering van de bouwvergunningverlening en de handhaving van bouwregelgeving (bouwcontroles). Dit leidde onder andere tot de aanbeveling tot het opstellen van integrale bouw- of handhavingsbeleidsplannen. Dit heeft voor Dinkelland tot gevolg gehad dat een bouwbeleidsplan werd vastgesteld en voor Tubbergen een toetsprotocol Bouwbesluit.
Daarmee is niet gezegd dat de zorg voor zorgvuldig bouwen en gebruik uitsluitend tot de verantwoordelijkheid van de overheid behoort. Integendeel: de wetgever heeft expliciet in artikel 1a van de Woningwet een zorgplicht opgenomen voor de eigenaar van een bouwwerk danwel een ieder die een bouwwerk bouwt, gebruikt, laat gebruiken of sloopt. Deze moet er zorg voor dragen dat als gevolg van de staat van dat bouwwerk, open erf of terrein geen gevaar voor de gezondheid of veiligheid ontstaat dan wel voortduurt.
Het Bouwbesluit geeft voorschriften voor het bouwen van ‘bouwwerken’ en ook voor het gebruik ervan. Het besluit maakt onderscheid in verschillende soorten van bouwwerken. Deze onderscheiding in soorten bouwwerken is vertaald naar een indeling in gebruiksfuncties, zoals woonfunctie, bijeenkomstfunctie, winkelfunctie, etc. Deze gebruiksfuncties zijn belangrijk bij de toetsing, omdat de onderdelen waarop getoetst wordt en de mate waarin die toetsing plaatsvindt, mede afhankelijk is van die gebruiksfuncties. De voorschriften voor al deze gebruiksfuncties hebben betrekking op thema’s die de concrete aspecten bevatten die getoetst worden. De thema’s zijn Veiligheid, Gezondheid, Bruikbaarheid, Energiezuinigheid en Milieu, Installaties (nieuw), Gebruik van bouwwerken (uit de Bouwverordening), Bouw- en Sloopwerkzaamheden.
Het Bouwbesluit 2012 bevat voorschriften die de minimaal noodzakelijke kwaliteit van bouwwerken waarborgen. Die voorschiften waren tot nu toe opgenomen in het Bouwbesluit 2003 en de daarmee samenhangende ministeriële regeling, het Besluit brandveilig gebruik bouwwerken (Gebruiksbesluit), paragraaf 2 van het Besluit aanvullende regels veiligheid wegtunnels en de gemeentelijke bouwverordeningen.
Doel van het samenvoegen van de voorschriften in één nieuw Bouwbesluit is de samenhang binnen de bouwregelgeving te vergroten, de regeldruk te verminderen en de toegankelijkheid te verbeteren. Deze integratie is in beginsel beleidsneutraal. De integratie heeft dus niet als doel om eisen te verzwaren of verlichten. Dat neemt niet weg dat het nieuwe Bouwbesluit 2012 toch een aanzienlijk aantal verschillen ten opzichte van het oude Bouwbesluit 2003 bevat.
De verschillen hangen vooral samen met de uniformering van de systematiek en begrippen, de vereenvoudiging van voorschriften (zoals de brandveiligheidsvoorschriften), de afstemming met andere regelgeving, de ervaringen die zijn opgedaan met het Bouwbesluit 2003, Europese regelgeving en de aan de Tweede Kamer gedane toezeggingen (zoals aanscherping van de waarde voor thermische isolatie; het opnemen van voorschriften voor a. buitenberging/buitenruimte bij nieuwe woningen, b. veilig onderhoud van gebouwen, c. duurzaam bouwen en d. bouwen in veiligheidszones en plasbrandaandachtsgebieden langs basisnetroutes als bedoeld in het Besluit transportroutes externe veiligheid).
1.4 De Landelijke Toetsmatrix Bouwbesluit (LTB 2012)
De LTB 2012 is een matrix waarin een adviesniveau voor de toetsingsdiepgang is opgenomen. De LTB 2012 werkt met vier niveaus van toetsing. Deze zijn hieronder omschreven. Een uitgebreide toelichting op deze toetsmatrix kunt u vinden in de bijlage. Deze matrix wordt door veel gemeenten toegepast of als basis gebruikt met wat aanpassingen om aan te sluiten bij het lokale beleid.
Niveau 0 is het niet beoordelen of aan een voorschrift wordt voldaan.
Het niet beoordelen komt in de landelijke toetsmatrix niet voor. Zie ook de toelichting op niveau 1.
Uitgangspuntentoets: bevatten de stukken voldoende informatie over de uitgangspunten? Gecontroleerd wordt of de globale uitgangspunten op de stukken die zijn aangeleverd om het desbetreffende aspect te kunnen toetsen, in voldoende mate en in samenhang zijn weergegeven.
Niveau 1 geeft in beginsel minimale invulling aan de taak van de toetsende instantie.
Voorheen werd deze beoordeling aangeduid als de ontvankelijkheidstoets conform het besluit indieningvereisten uit de Mor.
Visueel toetsen: kloppen de uitgangspunten en lijken de uitkomsten aannemelijk? Gecontroleerd wordt of de uitgangspunten op de stukken die zijn aangeleverd om het betreffende aspect te kunnen toetsen in de juiste vorm zijn, waarbij van ieder te toetsen aspect wordt nagegaan of de uitgangspunten juist zijn en of de uitkomsten aannemelijk zijn.
Niveau 2 is inhoudelijk het basisniveau binnen de matrix.
Representatief toetsen: controle van de maatgevende onderdelen. Gecontroleerd wordt of de uitgangspunten op de aangeleverde stukken om het betreffende aspect te kunnen toetsen in de juiste vorm zijn. Van ieder te toetsen aspect wordt nagegaan of de uitgangspunten juist zijn en of de uitkomsten aannemelijk zijn. De maatgevende berekeningen worden gecontroleerd dan wel nagerekend.
Niveau 3 is het niveau van toetsen voor voorschriften met betrekking tot veiligheid en gezondheid, met name van kwetsbare groepen.
Volledig toetsen: alles in samenhang controleren. Gecontroleerd wordt of de uitgangspunten op de stukken, aangeleverd om het betreffende aspect te kunnen toetsen, in de juiste vorm zijn. Van ieder te toetsen aspect wordt nagegaan of de uitgangspunten juist zijn en worden de uitkomsten gecontroleerd/nagerekend.
Voor het toetsingsproces bouwbesluit werkt Noaberkracht met een online applicatie, te weten BRIStoets. Hierin is de LTB 2012 opgenomen. Met deze applicatie wordt de toets uitgevoerd en een rapportage gegenereerd die aan het dossier wordt toegevoegd.
Uiteraard is het mogelijk om gemotiveerd van het LTB 2012 af te wijken en de toetsing af te stemmen op de eigen beleidsprioriteiten en het bijzondere karakter van de gemeente en haar bebouwing. In het tweede hoofdstuk leest u dat Noaberkracht van deze mogelijkheid gebruik maakt. Dinkelland en Tubbergen zijn plattelandsgemeenten. Er zijn geen grote industrieterreinen en er komt veel laagbouw voor. De bouwplantoetsers zijn goed bekend met de gebiedskenmerken.
Het feit dat bij veel aspecten een laag toets niveau vermeld staat (ook volgens de landelijke norm) wil niet zeggen dat in individuele gevallen niet op een hoger niveau getoetst kan worden.
Voor de toetsing van de constructieve veiligheid wordt gebruik gemaakt van het Toetsprotocol Constructieve Veiligheid van de Vereniging Bouw en Woningtoezicht Nederland (VBWTN) het Centraal Overleg Bouwconstructies (COBc) en de gemeente Utrecht. Dit protocol bevat 5 verschillende toetsmatrixen (toetsprotocol 1t/m 5).
Welk toetsprotocol voor het onderdeel constructieve veiligheid moet worden gehanteerd is met name afhankelijk van de vraag of het compendium is toegepast.
Het compendium is een handboek om de constructieve veiligheid van bouwwerken te verbeteren. Het is ontstaan in samenwerking tussen het ministerie en marktpartijen. Het doel is ketenpartners bewust te maken van hun invloed op de constructieve veiligheid van de bouwwerken waarbij ze betrokken zijn. Er zijn werkwijzen in beschreven voor de borging van de constructieve veiligheid in de verschillende fasen van een bouwproces en er worden aanbevelingen in gedaan voor alle betrokken partijen.
Als er geen coördinerend constructeur is aangesteld die het overzicht heeft en verantwoordelijk is voor het gehele project dan wordt zeker niet aan het compendium voldaan.
Gezien de aard en omvang van de aanvragen in onze gemeente kan worden gesteld dat meestal geen toepassing aan het Compendium wordt gegeven.
Standaard wordt dan ook getoetst volgens toetsprotocol 1, geen toepassing compendium en normale werkdruk. Voor toetsen op een lager niveau dient aantoonbaar toepassing te worden gegeven aan het Compendium.
2. Bestuurlijke visie en keuzes
De kernwaarden zakelijk, ondernemend en betrokken zijn vastgelegd in de bestuurlijke visie van de gemeenten Dinkelland en Tubbergen. In het proces vergunningverlening wordt invulling gegeven aan de kernwaarde zakelijk door de verantwoordelijkheid bij de aanvrager te leggen. Van de aanvrager wordt professionaliteit verwacht, hij is verantwoordelijk voor een deugdelijke aanvraag. Bij een onvolledige aanvraag zal de aanvrager in beginsel éénmaal de gelegenheid tot aanvullen van de aanvraag worden geboden. Een inhoudelijk strijdige aanvraag zal worden geweigerd tenzij het gebrek vlot kan worden hersteld.
Daarnaast willen de gemeenten Dinkelland en Tubbergen ondernemend en betrokken zijn door mee te denken met een aanvrager. Onder andere door op bepaalde aspecten een lager toets niveau vast te stellen. Ook denken wij met de aanvrager mee wanneer een bepaald initiatief van de aanvrager niet zonder meer mogelijk is.
Volgens de bestuurlijke visie op de vergunningverlening vindt in principe toetsing plaats op alle onderdelen van het Bouwbesluit, waarbij in de praktijk gedifferentieerd wordt. Veiligheidsaspecten en gezondheid krijgen altijd aandacht, aspecten die vooral liggen op het vlak van consumentengemak (bruikbaarheid) wat minder. Bij bouwwerken met publieke functies worden de belangrijke onderdelen extra gecontroleerd.
Voor een goede toets aan het Bouwbesluit dient een plan gedetailleerd te zijn uitgewerkt. Bij een principe aanvraag is dit meestal niet het geval. De praktijk leert dat een principe aanvraag vaak afwijkt van de definitieve aanvraag. Principe aanvragen worden daarom niet getoetst aan het Bouwbesluit.
2.1 Toetsmatrix Dinkelland Tubbergen algemeen
De gemeenten Dinkelland en Tubbergen toetsen in vergelijking met de normering van de LTB 2012 minder intensief op een beperkt aantal onderdelen. Deze zijn in de matrix (zie bijlage) rood gemarkeerd.
2.2 Geen toets aan Bouwbesluit voor kleine bouwwerken
Inmiddels heeft de wetgever tal van kleine bouwwerken aangewezen die vergunningvrij mogen worden gebouwd. Voor de aanwijzing van vergunningvrije bouwwerken zijn afwegingen gemaakt. Belangrijk bij deze afweging is de invloed van het bouwwerk op zijn directe omgeving. Bijvoorbeeld bouwactiviteiten aan de voorgevel, bij of aan een monument of in een beschermd stadsgezicht zijn niet vergunningvrij omdat deze een grotere invloed kunnen hebben op de omgeving of voor het monument. In die gevallen heeft de wetgever het wenselijk geacht dat getoetst moet kunnen worden aan de voorschriften van het bestemmingsplan en aan welstand.
Gevolg hiervan is dat ook de toetsing aan het Bouwbesluit verplicht is voor deze bouwwerken. De ruimtelijke aspecten hebben echter geen directe relatie met de voorschriften van het Bouwbesluit. Dit rechtvaardigt om deze aan vergunningvrije vergelijkbare bouwplannen niet te toetsen aan het Bouwbesluit.
Er vindt dan ook geen toets aan het Bouwbesluit plaats voor bouwwerken die naar aard en omvang vergunningvrij zouden kunnen worden gebouwd maar dat niet zijn omdat:
In deze gevallen moet er wel aan het Bouwbesluit worden voldaan maar de gemeenten Dinkelland en Tubbergen leggen deze verantwoordelijkheid neer bij de bouwer van het betreffende bouwwerk.
2.3 Toetsmatrix Dinkelland Tubbergen voor Agrarische gebouwen
Voor de agrarische gebouwen zoals stallen en machinebergingen is een afzonderlijke matrix opgesteld. Deze bouwwerken komen vrij veel voor. Het verblijven van mensen speelt een ondergeschikte rol en de bebouwing is meestal vrijstaand. Het risico bij brand is daardoor voor de omgeving zeer beperkt. Opgemerkt moet worden dat bij brandcompartimenten groter dan 2500m² slechts medewerking op basis van gelijkwaardigheid mogelijk is. Daarbij zal het bouwplan altijd zwaarder worden beoordeeld.
2.4 Geen toets aan Bouwbesluit inzake milieubelasting
Nieuw in het Bouwbesluit 2012 is de milieubelasting van een bouwplan. Om met de berekeningsmethodiek ervaring op te doen kent het Bouwbesluit 2012 hiervoor nog geen grenswaarden maar wel de verplichting om een berekening in te dienen waarmee is aangetoond dat de milieubelasting van een plan is overwogen. Zolang er geen grenswaarde is waaraan inhoudelijk moet worden voldaan is hierop niet te toetsen. Het laten indienen van deze berekening is een extra last voor de aanvrager en met het resultaat wordt niets gedaan. Bij het ontbreken van een dergelijke berekening zal deze niet worden opgevraagd.
Toetsmatrix Dinkelland Tubbergen, Constructieve veiligheid
* Toetsprotocol 1: Indienen voldoet niet aan compendium / normale werkdruk
* Toetsprotocol 2: Indienen voldoet niet aan compendium / verhoogde werkdruk (d.m.v. integrale verlaging)
* Toetsprotocol 3: Indienen voldoet niet aan compendium / normale werkdruk (d.m.v. veegmethode)
* Toetsprotocol 4: Indienen voldoet wel aan compendium / normale werkdruk*
* Toetsprotocol 5: Indienen voldoet wel aan compendium /verhoogde werkdruk