Beleidsnota peilbesluiten

Conform het Waterbeheerplan 2010 – 2015 van Waterschap Aa en Maas moeten in 2015 peilbesluiten vastgesteld zijn voor de poldergebieden binnen het beheergebied. Het is gewenst om vooraf duidelijk­heid te hebben over de bestuurlijke uitgangspunten en de werkwijze voor het opstellen van peilbesluiten. Daarom heeft het Dagelijks Bestuur van het waterschap besloten om een beleidsnota peilbesluiten op te stellen. Het opstellen van deze nota liep parallel aan het peilbesluit Hertogswetering, zodat de praktijk­ervaring van het opstellen van dit peilbesluit is meegenomen in de nota.

In de nota is een afweging gemaakt van de bestuurlijke randvoorwaarden en beleidsuitgangspunten van het waterschap. Hierdoor worden bij het opstellen van de peilbesluiten de juiste uitgangspunten gehan­teerd.

Het doel van de beleidsnota peilbesluiten is om voorafgaand aan het opstellen van de peilbesluiten duidelijkheid te hebben over de:

• •

  juridische eisen waaraan peilbesluiten moeten voldoen;

• •

  bestuurlijke randvoorwaarden en uitgangspunten voor de peilbesluiten;

• •

  inhoud van de peilbesluiten;

• •

  werkwijze voor het opstellen van de peilbesluiten.

In een peilbesluit worden voor één of meerdere peilvakken de gewenste oppervlaktewaterpeilen vast­gelegd. Het peilbesluit geeft de eigenaren, gebruikers en andere belanghebbenden inzicht in hoe het waterschap zorgt voor voldoende water. Het peilbesluit geeft duidelijkheid over de hoogte van te hand­haven peilen en het type peilbeheer.

Volgens de provinciale Verordening water Noord-Brabant (hierna aangehaald als de verordening) moe­ten peilbesluiten vastgesteld worden voor de gebieden die zijn aangegeven op de kaart in bijlage IV bij de verordening. Deze gebieden zijn aangewezen op grond van artikel 5.2 van de Waterwet. De verplich­ting tot het vaststellen van een peilbesluit is alleen opgelegd voor die gebieden waar het waterschap onder normale omstandigheden de wateraanvoer en waterafvoer kan beheersen. Voor de gebieden waar geen peilbesluiten zijn voorgeschreven, kan het waterschap streefpeilen hanteren.

De kaart bij de verordening kent een globale begrenzing. Waterschap Aa en Maas heeft een meer ge­detailleerde begrenzing vastgelegd in een werkkaart, zie figuur 2.1. In deze werkkaart is de begrenzing van de peilbesluitgebieden aangepast aan de poldergebieden waar het waterpeil gehandhaafd kan wor­den. Dit betreft de poldergebieden waar het waterpeil daadwerkelijk gestuurd kan worden met wateraan­voer en waterafvoer.

Figuur 2.1: begrenzing peilbesluitgebieden (als werkkaart vastgesteld door het DB d.d. 17 augustus 2010) [zie de bijlage: figuren.pdf]

Bij het opstellen van een peilbesluit kunnen (kleine) wijzigingen in de begrenzing worden doorgevoerd. De exacte begrenzing van een peilbesluitgebied wordt daarom bij de vaststelling van het peilbesluit vastgelegd door het waterschap.

Het peilbesluit moet vervolgens ten minste eenmaal in de tien jaar worden herzien conform de verorde­ning. Op verzoek van het Algemeen Bestuur van het waterschap kunnen Gedeputeerde Staten de gel­digheidsduur van een peilbesluit eenmalig voor ten hoogste vijf jaren verlengen. Het peilbesluit kan alleen verlengd worden als de praktijksituatie nog goed overeenkomt met het vigerende peilbesluit.

Het waterschap heeft de taak te streven naar een duurzaam watersysteem waarin de waterhuishouding is toegesneden op de vereisten van de verschillende functies en belangen in onder andere de polder­gebieden. Het peilbesluit is daarvoor een wettelijk instrument. In het peilbesluit maakt het waterschap een afweging hoe het peilbeheer in de poldergebieden het beste recht kan doen aan de aanwezige functies en belangen in het gebied.

Vanwege deze status en het belang van de afweging is het vaststellen van een peilbesluit met een zorg­vuldige procedure omgeven zodat de belangen van de ingelanden goed geborgd zijn. Dit neemt niet weg dat het nemen van een peilbesluit schade tot gevolg kan hebben. Een algemene regeling voor schadevergoeding is opgenomen in art. 7.14 e.v. van de Waterwet. Deze regeling is verder uitgewerkt in de Verordening schadevergoeding Waterschap Aa en Maas.

Het in het besluit omschreven peilbeheer is niet vrijblijvend. Het waterschap heeft een inspanningsver­plichting om de vastgestelde peilen te handhaven. De ingelanden mogen van het waterschap verwach­ten dat het peilbeheer onder normale omstandigheden plaatsvindt conform het peilbesluit. Indien hier door het waterschap niet aan wordt voldaan, kan een verzoek om handhaving worden ingediend en zo nodig een beroepsprocedure worden gevolgd.

Bij ernstige nalatigheid van de waterbeheerder om aan het vastgestelde peil te voldoen, kan sprake zijn van een onrechtmatige overheidsdaad. Betrokkenen kunnen in dat geval het waterschap (civielrechte­lijk) aansprakelijk stellen voor de schade. Indien dit niet naar tevredenheid wordt afgehandeld, kunnen de betrokkenen het waterschap dagvaarden voor de burgerlijke rechter. Waar het waterschap conse­quent en in veel gebieden nalatig is met het handhaven van de peilen kan een klacht bij de provincie (als toezichthouder van de waterschappen) ingediend worden. De provincie kan het waterschap dan aanmanen om de vastgestelde peilen te handhaven of zo nodig de (verlopen) peilbesluiten tijdig te herzien.

Conform afdeling 3.2 van de Algemene wet bestuursrecht moet het waterschap bij de voorbereiding van een peilbesluit de nodige kennis vergaren over de relevante feiten en de af te wegen belangen. Naast de belangen van de verschillende (groepen van) belanghebbenden betreft dit ook het beleid zoals dat op verschillende bestuursniveaus geformuleerd is. In bijlage 1 wordt de relevante wet- en regelgeving kort beschreven, hierbij is aangegeven hoe dat doorwerkt op de peilbesluiten en het peilbeheer. De belangrijkste kaders zijn het provinciaal beleid op het gebied van ruimtelijke ordening en waterbeheer, maar ook (landelijke) regelgeving en beleid op het gebied van natuurwetgeving en archeologie.

Met het peilbesluit wordt gestreefd naar het gewenste waterbeheer dat aansluit bij de ruimtelijke inrich­ting volgens de Structuurvisie en de bestemmingsplannen en bij het Provinciaal Waterplan. Op de plan­kaart bij het Provinciaal Waterplan zijn de waterhuishoudkundige functies weergegeven, deze sluiten op hoofdlijnen aan bij de ruimtelijke functies, namelijk water voor natuur, water voor de groenblauwe man­tel, water voor het landelijk gebied en water in bebouwd gebied.

De belangen voor de natuur en archeologie zijn beschermd in de Natuurbeschermingswet, Flora- en faunawet, provinciale structuurvisie, provinciaal waterplan en het Verdrag van Malta (archeologie). Op grond hiervan mag de situatie voor de natuur en archeologie niet verslechteren. De andere belangen zoals landbouw en bebouwing zijn niet direct beleidsmatig beschermd, maar conform de Verordening water Noord-Brabant moeten alle belangen afgewogen worden en de gevolgen van het peilbesluit benoemd worden. De afweging van deze belangen is dus maatwerk per peilvak.

1. Doel peilbeheer

Waterschap Aa en Maas wil met het peilbeheer de aanwezige belangen waar mogelijk optimaal facilite­ren. Het vertrekpunt hiervoor is de huidige waterhuishoudkundige situatie waarbij rekening gehouden wordt met vastgestelde beleidsopgaven.

2. Waterhuishoudkundige functie en grondgebruik zijn leidend

De gewenste oppervlaktewaterpeilen worden gebaseerd op de functies en het grondgebruik in een be­paald gebied. De provincie Noord-Brabant heeft in de Structuurvisie de ruimtelijke functies vastgelegd en deze in het Provinciaal Waterplan vertaald naar de waterhuishoudkundige functies. De waterhuis­houdkundige functies zijn voor een deel rechtstreeks toegekend aan oppervlaktewateren (zoals water­natuur of zwemwater) en voor een deel aan gebieden. De waterhuishoudkundige functies die aan gebie­den zijn toegekend, sluiten aan bij de ruimtelijke structuren uit de structuurvisie en betreffen water voor de EHS, Natte natuurparel, Natura 2000, water voor de groenblauwe mantel, water voor het landelijk gebied en water in bebouwd gebied.

In het grootste deel van de poldergebieden komt het actuele grondgebruik overeen met de ruimtelijke structuur en de daaraan gekoppelde waterhuishoudkundige functie. Er zijn echter gebieden waar het actuele grondgebruik niet overeenkomt met de vastgestelde structuur of waar de waterhuishoudkundige be­langen niet overeenkomen. Het gaat dan bijvoorbeeld om gebieden waar een functiewijziging nog niet is doorgevoerd of landbouwpercelen in een kerngebied groenblauw of in de groenblauwe mantel. Bij de afweging van het gewenste peil worden daarom de volgende stappen doorlopen:

1. De waterhuishoudkundige functie is de basis voor de afweging van het gewenste peil omdat die aansluit bij de ruimtelijke structuur van een bepaald gebied. Deze ruimtelijke structuur is vastgelegd via de uniforme openbare voorbereidingsprocedure volgens de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Daarnaast is het niet altijd gewenst of mogelijk om binnen een peilvak voor elk type grondgebruik een apart optimaal waterpeil in te stellen, dan is de waterhuishoudkundige functie leidend.

2. Een uitzondering wordt gemaakt als een functiewijziging nog niet is doorgevoerd, dan is het actuele grondgebruik de basis voor de peilafweging. Dit geldt bijvoorbeeld voor gebieden die wel de functie natuur hebben, maar nog niet ingericht zijn als natuurgebied. Uitgangspunt is wel dat het peilbesluit geen verslechtering mag inhouden voor de toekomstige functie.

3. Binnen de functie wordt zo nodig onderscheid gemaakt in het actuele grondgebruik, bijvoorbeeld de verhouding tussen grasland en akkerbouw in een landbouwgebied.

Kortom in eerste instantie wordt gekeken naar de functies, bijvoorbeeld landbouw of natuur. Als natuur nog niet is aangekocht of ingericht, wordt uitgegaan van het bestaande gebruik, maar wel rekening houdend met het landelijke en provinciale natuurbeleid.

In de praktijk zal voor peilvakken met één functie en waar men tevreden is met het peilbeheer, een toetsing aan het beleid veelal kunnen volstaan. Voor peilvakken met meerdere functies (natuur, landbouw, stad) en/of gewijzigde wensen kan een optimalisatie nodig zijn. Voor de natuurgebieden gebeurt dat in principe al via GGOR-natuurprojecten. De afspraken omtrent de peilen worden in het peilbesluit verankerd.

3. Omgaan met functieverandering

Voor het opstellen van peilbesluiten is het belangrijk om op de hoogte te zijn van (toekomstige) ontwik­kelingen in de ruimtelijke ordening die een functieverandering inhouden. Alleen vastgestelde concrete ontwikkelingen kunnen meegenomen worden bij het opstellen van een peilbesluit, omdat de omvang van het betreffende gebied en de eventuele gevolgen voor het waterpeil en peilbeheer duidelijk moeten zijn. Uitgangspunt is dat er een grote mate van zekerheid moet zijn dat de projecten uitgevoerd gaan worden. Bijvoorbeeld ontwikkelingen die in een bestemmingsplan(wijziging) zijn vastgesteld, financieel zijn gedekt en waarvoor een inrichtingsplan is opgesteld.

Ruimtelijke ontwikkelingen die pas na twee jaar na het opstellen van het peilbesluit plaatsvinden, wor­den niet meegenomen. Voor ruimtelijke ontwikkelingen die gedurende de looptijd van een peilbesluit uitgevoerd gaan worden en een afwijkend peil of peilbeheer vragen, kan een vergunning op het peilbe­sluit aangevraagd worden. Bij grote gevolgen voor het peilbesluit kan, in plaats van een vergunning, ook gekozen worden het peilbesluit in zijn geheel of partieel te herzien.

4. Omgaan met overige relevante beleidsontwikkelingen

Voor elk peilbesluit wordt het relevante beleid geïnventariseerd, zie ook paragraaf 4.2. Hierbij wordt aan­gegeven of het betreffende beleid uitgekristalliseerd of nog in ontwikkeling is. Op voorhand wordt niet vastgelegd in hoeverre rekening gehouden zou moeten worden met beleidsontwikkelingen bij het opstellen van peilbesluiten. Dat is onder meer afhankelijk van het stadium van de beleidsontwikkeling en de gevolgen voor het peilbesluit. Nieuw beleid dat is vastgesteld door het Dagelijks Bestuur wordt meegenomen bij het opstellen van peilbesluiten. Voor de overige beleidsontwikkelingen geldt dat tijdens het opstellen van het peilbesluit beoordeeld wordt of deze meegenomen worden in de afweging.

5. Afstemming met KRW en NBW

In de peilbesluiten worden de relevante vastgestelde maatregelen voor de NBW (Nationaal Bestuurs­akkoord Water) en KRW (Kaderrichtlijn Water) benoemd. Bij de afweging wordt rekening gehouden met de vastgestelde maatregelen die betrekking hebben op het peilbeheer, bijvoorbeeld ten aanzien van de waterdiepte of de waterberging. Waar mogelijk worden deze maatregelen uitgevoerd, dit is maatwerk per (peil)vak.

Bij de afweging van de toekomstige peilen wordt ook rekening gehouden met de effecten van het peil­besluit op de NBW- en KRW-processen en -maatregelen. Randvoorwaarde is dat het watersysteem op gebiedsniveau niet mag verslechteren door het peilbesluit (standstill-beginsel). Dit geldt bijvoorbeeld ten aanzien van de waterdiepte en waterberging.

Ten aanzien van wateroverlast heeft het Dagelijks Bestuur besloten dat in gebieden die onder de norm voor wateroverlast zitten, geen opvulling van de norm voor wateroverlast mag plaatsvin­den zonder dat dit met het gebied is afgestemd. Dit betekent dat peilverhogingen altijd afgestemd moe­ten worden met de betrokkenen.

Het waterschap heeft de beleidsdoelen die een relatie hebben met de functies in het gebied en/of het te voeren peilbeheer gecombineerd in het waterbeheerplan en vertaald naar maatregelen. De belangrijkste daarvan zijn het GGOR (gewenste grond- en oppervlaktewaterregime), regionale waterberging (NBW) en de verbetering van de waterkwaliteit (KRW). De maatregelen zijn onderverdeeld in maatregelen ten behoeve van een veilig en bewoonbaar beheergebied, voldoende water, schoon water en natuurlijk en recreatief water. Het realiseren van deze maatregelen volgt een eigen spoor.

6. Verdrogingsbestrijding natuurgebieden

Het waterschap werkt aan de bestrijding van verdroging van de natuurgebieden (Natura 2000-gebieden, natte natuurparels en overige EHS-gebieden). Dit wordt uitgewerkt in aparte anti verdrogings­projecten. Hierbij worden de peilen en de inrichting van de natuurgebieden afgestemd op de natuurdoel­typen, rekening houdend met de omliggende landbouwgebieden. Een van de mogelijke maatregelen om verdroging tegen te gaan, is het verhogen van de oppervlaktewaterpeilen. Binnen de anti verdrogings­projecten wordt onderzocht in hoeverre hierdoor natschade kan ontstaan in de omringende (agra­rische) beschermingsgebieden. Tevens wordt een afweging gemaakt hoe met deze schade om te gaan (mitigeren, compenseren of financieren). De maatregelen uit deze projecten ten aanzien van het peilbe­heer worden zo veel mogelijk overgenomen in de peilbesluiten. Randvoorwaarde is dat het peilbesluit geen verslechtering mag inhouden voor de natuurgebieden. Eventuele ingrepen in de waterhuishouding in de attentiezone moeten getoetst worden op het hydrologisch stand still op de rand van de natte natuurparel.

3.2Uitgangspunten beheer

7. Typen peilbeheer

In de poldergebieden zijn verschillende vormen van peilbeheer mogelijk, zoals een vast peil, zomer- en winterpeil, flexibel peil en dynamisch peil. Per peilvak wordt een afweging gemaakt welk type peilbeheer het beste past om het GGOR te realiseren. Onderstaande tabel geeft richtlijnen voor de keuze voor het type peilbeheer binnen een bepaalde functie. De verschillende typen peilbeheer staan per functie in de voorkeursvolgorde. In bijlage 2 is een toelichting op de typen peilbeheer gegeven en de mogelijke voor- en tegenargumenten. De uiteindelijke keuze van het type peilbeheer is maatwerk per peilvak en onder meer afhankelijk van de verhouding tussen de verschillende functies binnen een peilvak.

Voor bebouwing is het niet gewenst dat het peil varieert en heeft een vast peil de voorkeur. In landbouw­gebieden heeft een hoog zomerpeil en laag winterpeil de voorkeur, zodat de grondwaterstand in de zomer hoger is en in de winter lager dan bij een vast peil. In plaats van een vast zomer- of winterpeil kan ook gekozen worden voor een dynamisch peil waarbij het zomer- en winterpeil fluctueren op of tussen een vastgestelde boven- en ondergrens. Flexibel peilbeheer is de meest natuurlijke vorm van peilbeheer en heeft daarom de voorkeur voor natuurgebieden. Op hoofdlijnen is het peil hierbij in de zomer lager door meer verdamping en in de winter hoger door meer neerslag. Indien een flexibel peil niet ge­wenst is, is een laag zomerpeil en hoog winterpeil een goed alternatief voor de natuurgebieden. Een hoog zomerpeil en laag winterpeil heeft niet de voorkeur voor natuur, omdat het tegengesteld is aan de natuurlijke situatie. Een vast peil zit hier tussenin.

Daarnaast heeft de provincie in haar structuurvisie de groenblauwe mantel aangewezen. Dit is overgangsgebied tussen natuur en landbouw. Daarom kan hiervoor geen voorkeursvolgorde worden gegeven.

8. Beheermarges

Een peilbesluit heeft betrekking op het peilbeheer in de poldergebieden onder normale omstandighe­den. Binnen het normale operationele peilbeheer is het afwijken van de vastgestelde peilen onvermijde­lijk. Van oudsher wordt er rekening gehouden met het verhang in het watersysteem en lokale omstan­digheden (zoals opstuwing bij duikers), waardoor er altijd kleine afwijkingen ten opzichte van het vast­gestelde peil voorkomen. Daarom worden in peilbesluiten marges gehanteerd om dit op te vangen.

Daarnaast kan het gewenst zijn te anticiperen op verwachte weersomstandigheden door voormalen of extra wateraanvoer, bijvoorbeeld bij verwachting van hevige regenval of langdurige droogte. De beheer­marges die nodig zijn om de afwijkingen op te vangen, worden daarom benoemd in het peilbesluit. Daarbij moeten de randvoorwaarden voor het toepassen hiervan gedefinieerd worden in het peilbesluit. Het anticiperen heeft immers te maken met reguliere variaties in weersomstandigheden en seizoenen en valt daarom nog steeds onder “normale omstandigheden”.

In onderstaande figuur is de beheermarge ten opzichte van het vastgestelde peil geschetst. De beheer­marges gelden bij een normale afvoer (T=1) en zijn gerekend vanaf het vastgestelde peil net boven­strooms van de stuw. Hier staan bij ons de peilschalen waarmee het peil ook gecontroleerd kan worden.

Bij de keuze van de beheermarges hebben we ons gebaseerd op de waterschappen om ons heen, zoals bijvoorbeeld Brabantse Delta en Rivierenland. Daarbij is gekeken of dit aansluit op de bestaande beheerpraktijk in en de gebiedskarakteristieken van de peilbesluitgebieden Hertogswetering en Koningsvliet. Hieruit volgde dat wij iets ruimere beheermarges moeten hanteren (ong. 10 cm).

Enerzijds is er van nature iets meer verhang in onze peilbesluitgebieden dan bijv. Rivierenland. Dat vraagt om iets ruimere beheermarges. Anderzijds stellen wij het waterpeil vast bij de stuw en niet in het midden van het peilvak (zoals bijv. Brabantse Delta). Gevolg is dat bij ons het verhang, gerekend vanaf de stuw tot bovenstrooms in het peilvak, ook groter is. Een vergelijkbare beheermarge als Brabantse Delta zou bij ons veel strengere eisen aan het peilbeheer stellen. Door de beheermarge 10 cm ruimer te kiezen wordt dit verschil opgevangen. De voorgestelde beheermarges sluiten daarbij goed aan op de huidige praktijk in de peilbesluitgebieden.

Figuur 3.1: beheermarge rondom vastgesteld peil [zie de bijlage: figuren.pdf]

Bij voorkeur worden de beheermarges uniform vastgelegd voor het hele peilbesluitgebied, zodat deze eenduidig zijn voor het hele gebied. In onderstaande tabel staan richtlijnen voor de beheermarges voor de poldergebieden. Waar nodig kan in het peilbesluit maatwerk geleverd worden door de beheermarges voor een bepaald peilvak afzonderlijk vast te leggen.

* de beheermarges gelden t.o.v. het vastgestelde peil (en mogen niet bij elkaar worden opgeteld)

Er kunnen zich ook buitengewone omstandigheden voordoen waarbij het waterschap vanwege over­macht niet gehouden kan worden aan het peilbesluit. Bijvoorbeeld bij extreme neerslagsituaties, hoge rivierstanden van de Maas, uitval van een gemaal, of onderhoud (maaien en baggeren) in de water­gangen. Dit wordt benoemd in het peilbesluit, maar hiervoor worden geen marges vastgelegd.

9. Richtlijnen ontwateringsdiepte of drooglegging

In het peilbesluit worden de gewenste oppervlaktewaterpeilen vastgesteld waarmee de gewenste grond­waterstanden gerealiseerd kunnen worden. Bij de toetsing van de waterhuishoudkundige situatie wordt dus zowel de ontwateringsdiepte als de drooglegging meegewogen. De ontwateringsdiepte is de afstand tussen het maaiveld en de grondwaterstand, zie onderstaand figuur. De drooglegging is het hoogtever­schil tussen het oppervlaktewaterpeil en het maaiveld in het aangrenzende gebied.

Voor de bepaling van de maaiveldhoogte kan gebruik gemaakt worden van het AHN (Algemeen Hoogte­bestand Nederland). Naar verwachting is het AHN-2 in 2011 beschikbaar voor het beheergebied van Aa en Maas. Door de grote meetnauwkeurigheid en hoge meetdichtheid is deze versie ook geschikt voor stedelijk gebied. Hiermee kan gebiedsdekkend de drooglegging bepaald worden.

Figuur3.2: schematische weergave ontwateringsdiepte en drooglegging (bij een neerslagoverschot ontstaat opbolling, bij een verdampingsoverschot uitzakking) [zie de bijlage: figuren.pdf

Indien gebruik gemaakt wordt van een GGOR-aanpak met rekenkundige modellen kunnen de actuele ontwateringsdiepten getoetst worden aan de optimale ontwateringsdiepten. Hierin is voor elke combina­tie van grondsoort en grondgebruik een hydrologisch regime gekarakteriseerd waarmee deze combina­tie optimaal tot haar recht komt (OGOR). Door ruimtelijke verschillen in het grondgebruik en de grond­soort zal het OGOR er van plaats tot plaats anders uitzien. De uitkomst van de toetsing is de doelreali­satie, deze geeft de mate aan waarin het GGOR tegemoet komt aan het OGOR. De doelrealisatie wordt per gridcel (50 x 50 m) aangeduid in een percentage van 0% (doel niet bereikt) tot 100% (doel wel be­reikt). De doelrealisatie kan bepaald worden voor agrarische gebieden, natuur en stedelijk gebied. Het waterschap heeft de doelrealisatie onderverdeeld in drie klassen, zie onderstaande tabel. Het water­schap streeft naar een doelrealisatiescore > 70%. Uitgangspunt is dat minimaal 75% van het areaal van een peilvak moet voldoen aan de doelrealisatiescore van 70%. Indien meer dan 25% van het areaal van een peilvak niet voldoet aan de doelrealisatiescore van 70% moeten maatregelen afgewogen worden, bijvoorbeeld een wijziging van het peil of de peilvakgrens.

Indien gekozen wordt voor een meer pragmatische aanpak (GGOR light) worden de onderstaande richtwaarden voor de gemiddelde drooglegging per peilvak gehanteerd. De drooglegging is indirect gekoppeld aan de ontwateringsdiepte en daarmee aan de gewenste grondwaterstand. De richtwaarden voor agrarisch gebruik zijn gebaseerd op de meest recente uitgangspunten uit het cultuurtechnisch vademecum (2006) en sluiten aan bij de gebiedskenmerken van de poldergebieden van Waterschap Aa en Maas. Er wordt onderscheid gemaakt in drie grondsoorten en twee typen grondge­bruik. De richt­waarden voor de drooglegging in agrarisch gebied zijn opgesteld voor de wintersituatie. Het zomerpeil is een afgeleide van het winterpeil met een maximumverschil van 30 cm tussen zomer- en winterpeil, zie uitgangspunt 9. De uiteindelijke gewenste drooglegging is maatwerk per peilvak, rekening houdend met het provinciale beschermingsbeleid rondom natuurgebieden.

We kijken naar de gemiddelde maaiveldhoogte in een peilvak. Indien binnen één peilvak veel maaiveldhoogte verschil is, kan dit leiden tot te natte of te droge situaties. Het kan zijn dat een bedrijf hierdoor onevenredig wordt geschaad, bijvoorbeeld als al zijn grasland percelen in het laagste gedeelte ligt. Dan zal er gezocht worden naar maatwerk oplossingen.

Weidevogelbeheer

In de peilbesluitgebieden worden collectieve weidevogelbeheerplannen (Beerse Overlaet, Vughtse Gement) uitgevoerd. Binnen deze plannen passen agrariërs collectief hun beheer aan ten gunste van weidevogels. Deelnemers sluiten overeenkomsten af via het Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL) en ontvangen hiervoor subsidie. Daarnaast liggen in de peilbesluitgebieden een aantal weidevogelgebieden waarvoor een convenant is afgesloten tussen de betreffende gemeenten, agrarische belangenverenigingen, natuurbeheerders en het water­schap. Het gemeenschappelijke doel is op vrijwillige basis de terugloop van het aantal weidevogels te stoppen en een toename van het aantal broedende weidevogels te bewerkstelligen. Bij de peilafweging wordt rekening gehouden met de effecten van het peilbesluit op de weidevogels, maar dit is maatwerk per peilvak. Door het peilbesluit mag geen verslechtering optreden voor de weidevogels.

Naast het graslandbeheer (later maaien, kruidenrijk, extensief beweiden) is de grondwaterstand een belangrijke factor voor weidevogels. In het alge­meen vertonen foeragerende (maart) en broedende (april-mei) weidevogels voorkeur voor vochtige tot natte graslanden. Een weidevogelgebied dat een thuis biedt aan weidevogels heeft een voorjaars grondwater­stand van 0-40 cm beneden het maaiveld (–mv) met hier en daar plasdras, zie onderstaande tabel. Goede grutto gebieden hebben in deze periode een voorjaarsgrondwaterstand van 20 tot 40 cm –mv. In de loop van het voorjaar mag het grondwaterpeil niet verder wegzakken dan zo’n 50-60 –mv. Op basis van beperkt onderzoek bij algemene weidevogelsoorten wordt een optimale voedselsituatie voor weide­vogelkuikens bereikt bij een grondwaterpeil van 25-45 cm –mv in de periode half mei tot begin juni.

10. Verschil tussen zomer- en winterpeil

Het uitgangspunt is een maximum verschil van 30 cm tussen zomer- en winterpeil in verband met de stabiliteit van de oevers. Daarnaast is een groot verschil tussen zomer- en winterpeil nadelig voor de ontwikkeling van de oevervegetatie. Het peilbesluit mag geen verslechtering inhouden voor het verschil tussen zomer- en winterpeil.

11. Peilbeheer door derden

Het waterschap is verantwoordelijk voor het peilbeheer in de poldergebieden. Het kan vóórkomen dat in bepaalde gebieden het peil beheerd wordt door andere overheden of particulieren. Deze situaties zijn vaak in het verleden ontstaan al dan niet met goedkeuring van het waterschap. Tijdens het opstellen van het peilbesluit wordt een afweging gemaakt in hoeverre het gewenst is dat deze situaties voortgezet worden. Indien dit het geval is, heeft de betreffende beheerder hiervoor een watervergunning nodig op grond van de Keur. Mogelijke situaties die voor een vergunning in aanmerking komen, zijn onderbema­lingen en hoogwatervoorzieningen, natuurgebieden, peilvakken in stedelijk gebied en water conserve­ringsstuwen. In het peilbesluit wordt vastgelegd welke (peil)gebieden of stuwen door derden beheerd worden. In de andere gevallen wordt het beheer overgenomen door het waterschap.

Onderbemalingen en hoogwatervoorzieningen (peilafwijkingen)

Onderbemalingen en hoogwatervoorzieningen passen in principe niet binnen een robuust watersys­teem, omdat het leidt tot versnippe­ring binnen peilvakken. Daarnaast is er minder controle op het be­heer en onderhoud van de peilafwijkingen door derden. Verder wordt voor onderbemalingen en hoog­watervoorzieningen geen brede belangenafweging uitgevoerd zoals voor de peilvakken. Desondanks zijn situaties mogelijk waarbij het waterschap onder voorwaarden een watervergunning op grond van de Keur kan verlenen voor een afwijkend peilbeheer binnen een peilvak. Bij het opstellen van het peilbesluit wordt getoetst of een vergunning voor de onderbemaling of hoogwatervoorziening gerechtvaardigd is. Als eerste wordt het bestaansrecht van een peilafwijking getoetst aan de hand van criteria voor het verschil in het grondgebruik, de maaiveldhoogte of de vereiste drooglegging. Vervolgens wordt getoetst of de peilafwijking in aanmerking komt voor overname van het beheer en onderhoud door het water­schap of voor vergunningverlening. In principe wordt een peilafwijking die het algemeen belang dient in beheer en onderhoud overgenomen door het waterschap. De toetsingscriteria zijn verder uitgewerkt in bijlage 3.

De resultaten van de voorlopige toetsing worden opgenomen in het peilbesluit. De vergunning kan pas definitief verleend of geweigerd worden na de tervisielegging en vaststelling van het peilbesluit. Dan wordt de definitieve toetsing uitgevoerd en het besluit genomen of een vergunning verleend of gewei­gerd wordt. De verleende vergunningen zijn geldig gedurende de looptijd van het peilbesluit. Bij het opstellen van een nieuw peilbesluit worden de onderbemalingen en hoogwatervoorzieningen opnieuw getoetst, omdat de toetsingscriteria of omstandigheden gewijzigd kunnen zijn.

Natuurpeilvakken

In bepaalde delen van natuurgebieden of onder bepaalde omstandigheden kan het gewenst zijn dat de natuurbeheerder het peilbeheer uitvoert in combinatie met andere beheertaken.

Peilvakken in stedelijk gebied

In bepaalde delen van het stedelijk gebied of onder bepaalde omstandigheden kan het gewenst zijn dat de gemeente het peilbeheer uitvoert in combinatie met andere gemeentelijke beheertaken.

Waterconserveringsstuwen

In verband met waterconservering kan het op perceelsniveau gewenst zijn dat de eigenaren zelf het peil kunnen regelen door middel van stuwen. In een aantal peilvakken in de peilbesluitgebieden staan zoge­naamde lopstuwen, die zijn geplaatst in het kader van een LandbouwOntwikkelingsPlan (lop) om water te conserveren in de watergangen binnen een peilvak. Dit zijn geen peilscheidende kunstwerken, maar dienen alleen om in de zomer water vast te houden en te voorkomen dat het direct na een regenbui wegstroomt. Meestal staan deze stuwen in landbouwgebieden, maar ze kunnen ook in natuurgebieden voorkomen. De stuwen kunnen door de agrariërs of natuurbeheerders zelf bediend worden in overleg met aangrenzende eigenaren. Bij de peilafweging wordt daarom geen rekening gehouden met de lop­stuwen, omdat de hogere peilen geen beheersinspanning voor het waterschap zijn.

12. Peilvakgrootte

De peilvakgrootte heeft invloed op het peilbeheer, maar ook op waterkwaliteit en ecologie. Het vertrek­punt voor de indeling van peilvakken is de huidige situatie. In het kader van het peilbeheer streeft het waterschap er echter naar het aantal peilvakken te verminderen. Het compartimenteren naar kleinere peilvakken is in het algemeen nadelig voor het waterkwantiteitsbeheer en voor de (ecologische) water­kwaliteit. Het verplaatsen van peilscheidingen is wel mogelijk. In bepaalde gevallen kan het echter toch wenselijk zijn een extra peilvak te creëren, bijvoorbeeld voor de scheiding van functies.

De uiteindelijke afweging van de peilvakgrootte is altijd maatwerk per peilvak. Waar het mogelijk is, worden peilvakken samengevoegd en waar het nodig is, worden extra peilvakken gecreëerd. Bij de afweging van de peilvakgrootte bestaan de volgende keuzemogelijkheden in voorkeursvolgorde:

1. Handhaven van huidige peilvakken

In eerste instantie wordt uitgegaan van de huidige peilvakindeling. De huidige peilvakken zijn in het verleden ontstaan op basis van een combinatie van de maaiveldhoogte, het grondgebruik en praktijk­ervaring. Naar verwachting zal een groot deel van de peilvakgrenzen overeenkomen met de gewenste situatie en hoeven de peilvakgrenzen niet aangepast te worden. Indien de huidige peilvakindeling een knelpunt vormt voor het peilbeheer, kunnen de keuzemogelijkheden 2 t/m 4 overwogen worden.

2. Peilvakken vergroten of samenvoegen

In grotere peilvakken zijn relatief minder peilregulerende kunstwerken aanwezig. Hierdoor kan het vergroten of samenvoegen van peilvakken de volgende voordelen opleveren:

• •

  eenvoudiger en efficiënter peilbeheer;

• •

  kleinere faalkans van het watersysteem als er minder peilregulerende kunstwerken zijn; nadeel is dat bij falen een groter gebied wordt getroffen;

• •

  verbetering van waterkwaliteit door toename van vermenging en doorstroming en minder stilstaand water;

• •

  verbetering van de kansen voor migratie van watergebonden flora en fauna doordat er minder peilregulerende kunstwerken zijn.

3. Maatregelen

Indien keuzemogelijkheid 2 niet de gewenste verbetering oplevert, kunnen andere maatregelen over­wogen worden ten aanzien van de inrichting of het beheer.

4. Creëren van een extra peilvak

Het waterschap is terughoudend met het creëren van een extra peilvak. In bepaalde gevallen kan het echter toch wenselijk zijn een extra peilvak te creëren:

• •

  het isoleren van een bepaalde functie van de rest van het peilvak vanwege verschillen in type peilbeheer of waterkwaliteit, dit geldt met name voor natuurgebieden en stedelijk gebieden;

• •

  het vasthouden van water voor waterberging of in peilvakken met een groot verhang.

13. Maatregelen en kosten

In de toelichting bij het peilbesluit (peilenplan) worden ook de maatregelen en vergunningen benoemd die nodig zijn voordat eventuele peilwijzigingen in de praktijk doorgevoerd kunnen of mogen worden. Voor de inrichtingsmaatregelen worden een inschatting en een planning van de globale investerings­kosten gemaakt, zodat het bestuur geïnformeerd is over de hoogte van de eventuele kosten. Na de vaststelling van het peilbesluit door het Algemeen Bestuur kunnen de inrichtingsmaatregelen zo nodig uitgewerkt worden in een uitvoeringsplan en een kredietaanvraag voor de uitvoeringskosten. Vooraf­gaand aan de aanleg van waterstaatswerken moet meestal ook een projectplan in het kader van de Waterwet opgesteld worden en de bijbehorende procedure doorlopen worden.

Bij hoge investeringskosten kan gekozen worden een kosten-baten-analyse uit te voeren voor de te ne­men maatregelen. Deze analyse kan gebruikt worden als ondersteuning bij de peilafweging. Het geeft niet alleen meer inzicht in de verhouding tussen de omvang van de kosten en baten, maar ook bij welke partij(en) de kosten en baten liggen. Bijvoorbeeld of de investeringen ten goede komen van het alge­meen nut of een individu.

Tevens moet zo goed mogelijk inzichtelijk gemaakt worden welke vergunningen door het waterschap aangevraagd of verleend moeten worden. In bepaalde gevallen moet het waterschap een vergunning aanvragen in het kader van de Natuurbeschermingswet, Flora- en faunawet of archeologie, zie ook bij­lage 1. Voor de aanwezige peilafwijkingen moet een voorlopige toetsing uitgevoerd worden of het water­schap al dan niet een vergunning gaat verlenen voor de betreffende peilafwijking, zie ook uitgangspunt 10.

14. Drainagebuizen

Als drainagebuizen door een peilverhoging onder de waterspiegel komen liggen, ontstaat vaak een dis­cussie over het blijven functioneren van de drainage. De werking van de drainage is niet meer zichtbaar en er is meer weerstand in de drainagebuis door de tegendruk van het oppervlaktewater waardoor de werking kan verminderen. Daarnaast kan het drukverschil in de drainage kleiner worden, doordat het verschil tussen de grondwaterstand en het waterpeil iets zal afnemen.

Dit wordt meegenomen in de afweging voor een peilverhoging, maar is geen doorslaggevend argument om de peilen niet te verhogen. De drainagebuizen liggen in het midden van de percelen hoger dan aan de rand. Zolang er drukverschil is tussen de grondwaterstand en het oppervlaktewaterpeil, blijft de drai­nage werken. Verder is drainage onder water minder gevoelig voor roestvorming vanwege de afwezig­heid van zuurstof aan de buitenzijde van de drains wat gunstig is voor de werking en de levensduur van de drains. Tevens kan in droge perioden juist water infiltreren als de drains onder water liggen, waardoor minder verdroging optreedt. Verder wordt in het peilbesluit de mogelijkheid opgenomen om het waterpeil binnen de marges tijdelijk te verlagen om onderhoud aan de drainages te kunnen uitvoeren.

De term GGOR wordt zowel voor het proces als voor het resultaat (het gewenste grond- en oppervlakte­waterregime) gebruikt. Het proces bestaat uit het toetsen van de actuele waterhuishoudkundige situatie aan de optimale situatie en vervolgens het bepalen van de gewenste situatie. Daarnaast vindt tijdens dit proces afstemming plaats met belanghebbenden (zie paragraaf 4.4 communicatie).

Belangrijk onderdeel van het GGOR-proces is de relatie tussen oppervlaktewater en grondwater. Voor de toetsing van de actuele waterhuishoudkundige situatie aan de optimale situatie kunnen rekenkundige modellen gebruikt worden of kan voor een pragmatische aanpak gekozen worden. Bij het gebruik van modellen kan gedacht worden aan het Waternood-instrumentarium in combinatie met oppervlakte- en grondwatermodellen. Bij de pragmatische aanpak wordt gebruik gemaakt van droogleggingsrichtlijnen en praktijkervaring. Per peilbesluitgebied wordt in het plan van aanpak een keuze gemaakt voor het ge­bruik van modellen of een pragmatische aanpak. Deze keuze hangt onder meer af van de ruimtelijke structuren en dynamiek en de daaruit volgende belangen en knelpunten in het peilbesluitgebied.

Voor het peilbesluitgebied Koningsvliet met landbouw, natuur én stedelijk gebied kiest het waterschap voor een uitgebreid GGOR-proces, inclusief het gebruik van rekenkundige modellen. Voor het peilbe­sluitgebied Hertogswetering met voornamelijk landbouw kan een pragmatische aanpak volstaan.

Gebruik modellen:

• •

  voordelen: gebiedsdekkende resultaten en patronen, berekening doelrealisatie, percentages te droog en te nat, uitstralingseffecten tussen natuur en landbouwgebieden in beeld, uniforme methode voor hele peilbesluitgebied;

• •

  nadelen: goede controle input en output modellen nodig, kans op schijnnauwkeurigheid, kost relatief veel tijd vanwege omvangrijkere studie.

Pragmatische aanpak:

• •

  voordelen: gebruik praktijkervaring, kost relatief minder tijd;

• •

  nadelen: uitstralingseffecten tussen natuur en landbouw niet kwantitatief.

De voorbereiding van het opstellen van een peilbesluit start met het opstellen van een intern plan van aanpak. Belangrijk onderdeel hiervan is de afbakening van het project. Hierin wordt de keuze gemaakt of een uitgebreide gebiedsanalyse met behulp van rekenkundige modellen wordt uitgevoerd of een pragmatische aanpak wordt gehanteerd.

• •

  Invulling van het beleidskader. De basis voor het beleidskader in bijlage 1 moet aangevuld worden met de concrete functies, opgaven en maatregelen voor het betreffende peilbesluitgebied. Hierbij zijn vooral de beleidsdocumenten van het waterschap, de provincie en de gemeenten van belang.

• •

  Beschrijving van de gebiedskenmerken aan de hand van de ligging en begrenzing, de functies, bestemmingen en landgebruik, geologie en bodem, hoogteligging en maaivelddaling, bebouwing, drempelhoogten riooloverstorten, landschap, natuur (natuurdoeltypen en flora en fauna), recreatie en archeologische en cultuurhistorische waarden.

• •

  Inventarisatie van de (toekomstige) ontwikkelingen in het beleid of de ruimtelijke ordening die van invloed kunnen zijn op het peilbeheer in het betreffende gebied. Per ontwikkeling aangeven in hoeverre hiermee rekening wordt gehouden bij het opstellen van het betreffende peilbesluit.

• •

  Beschrijving van de actuele waterhuishoudkundige situatie (AGOR) aan de hand van de peilen (vastgestelde en/of praktijkpeilen), drooglegging, afwijkende peilen (onderbemalingen en/of hoog­watervoorzieningen), aan- en afvoer van water, kwel of wegzijging, grondwater en waterbezwaar. Tevens wordt de waterkwaliteit beschreven (chloride, totaal-fosfaat, totaal-stikstof en ecologische beoordeling) op basis van meetgegevens van de afgelopen jaren.

• •

  Beschrijving van de optimale waterhuishoudkundige situatie (OGOR) op basis van het landgebruik en de bodemsoort.

• •

  Toetsing van de actuele situatie aan de optimale situatie.

• •

  Beschrijving van dewensen en knelpunten die naar voren komen uit de toetsing, de overleggen met de peil- en gebiedsbeheerders en de belanghebbenden. Het betreft wensen en knelpunten rondom de peilen, inrichting, waterkwantiteit, waterkwaliteit en ecologie. Hierbij wordt ook gekeken naar de mogelijkheid voor wateraanvoer in relatie tot de toegestane en/of vergunde onttrekkingen door parti­culieren.

• •

  Vaststellen van de uitgangspunten voor het betreffende peilbesluitgebied, zodat duidelijk is welke aspecten wel of niet meegenomen worden bij de peilafweging.

• •

  Scenario’s op hoofdlijnen formuleren voor het oplossen van de knelpunten en het invullen van de wensen, bijvoorbeeld wijzigen van de peilen, toepassen van een ander type peilbeheer of aanpas­sen van de peilvakgrenzen.

• •

  Op basis van de scenario’s worden één of meerdere varianten uitgewerkt voor de peilen, het peilbe­heer en de peilvakken. De keuze voor de varianten en het aantal varianten is afhankelijk van de wensen en knelpunten en de te verwachten effecten.

• •

  Bepalen van de effecten van de varianten op de verschillende plaatselijke en grensoverschrijdende belangen. Belangrijk is in welke mate de varianten bijdragen aan de doelrealisatie voor het grond­gebruik, een duurzaam waterbeheer, verdrogingsbestrijding, verbetering waterkwaliteit en behoud van archeologische waarden en het cultuurhistorisch erfgoed. Indien voor een bepaald belang scha­de wordt veroorzaakt door het peilbeheer moet gekeken worden of compenserende of mitigerende maatregelen vereist of mogelijk zijn.

• •

  Bepalen van de gewenste waterhuishoudkundige situatie (GGOR) op basis van de afweging van de effecten en het oplossen van eventuele knelpunten. Het GGOR wordt vastgesteld in de vorm van de gewenste oppervlaktewaterpeilen, het gewenste peilbeheer en de gewenste indeling in peilvakken.

• •

  Bepalen van de maatregelen die nodig zijn om het GGOR te realiseren en eventuele nadelige effec­ten te compenseren of mitigeren.

• •

  Toetsen van de peilafwijkingen (onderbemalingen en hoogwatervoorzieningen) op bestaansrecht en vervolgens toetsen of de peilafwijkingen in aanmerking komen voor overname van het beheer en onderhoud door het waterschap of voor vergunningverlening.

De communicatie met belanghebbenden (intern en extern) vormt een belangrijk onderdeel bij het opstel­len van een peilbesluit. Deze communicatie heeft drie doelen:

• •

  het vergaren van informatie (bijvoorbeeld gebiedsinformatie, wensen en knelpunten);

• •

  het geven van informatie (bijvoorbeeld de planning, beleidsdoelen en varianten);

• •

  het verkrijgen van draagvlak.

De communicatie kan op meerdere momenten en meerdere manieren plaatsvinden, afhankelijk van o.a. de complexiteit en het aantal (tegenstrijdige) belangen en belanghebbenden. Mogelijkheden zijn een in­formatiemiddag met een groep belanghebbenden, één-op-één overleg met een individuele belangheb­bende of een informatieavond voor alle belanghebbenden. De communicatie kan plaatsvinden tijdens de voorbereiding of de analyse van de huidige situatie, maar ook wanneer de varianten uitgewerkt zijn.

Interne communicatie en informatievoorziening

In het plan van aanpak worden de relevante deelnemers van het waterschap aan het project benoemd. Zij (of een deel daarvan) vormen het projectteam. Dit projectteam komt in ieder geval bij de aanvang van het project bijeen: het startoverleg. Dan worden de verdere aanpak en de samenwerking vastgesteld en de (eventueel benodigde) vervolg overleggen.

Externe communicatie en informatievoorziening

Belangenorganisaties en belanghebbenden worden op geëigende momenten geïnformeerd, bijvoor­beeld na inventarisatie van de huidige situatie, het opstellen van het peilenplan en het ontwerp peilbe­sluit. Voor de communicatie met de belangenorganisaties wordt een klankbordgroep ingesteld. Tijdens de inspraakperiode wordt een informatieavond georganiseerd voor alle belanghebbenden. De tervisie­legging van het (ontwerp)peilbesluit wordt aangekondigd middels een persbericht op de internetpagina en de lokale huis-aan-huis bladen.

De voorbereiding van het peilbesluit moet voldoen aan de uniforme openbare voorbereidingsprocedure conform afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Een peilbesluit moet ten minste een­maal in de tien jaar worden herzien. De termijn van tien jaar waarbinnen de herziening moet plaatsvin­den, vangt aan op de datum waarop het vastgestelde peilbesluit in overeenstemming met het bepaalde in afdeling 3.6 van de Algemene wet bestuursrecht is bekendgemaakt. Op verzoek van het Algemeen Bestuur kunnen Gedeputeerde Staten de geldigheidsduur van een peilbesluit eenmalig voor ten hoogste vijf jaren verlengen.

De verschillende stappen en de volgorde van de procedure zijn weergegeven in het schema in bijlage 4. Aan de rechterkant staan de interne acties voor het waterschap en aan de linkerzijde de verplichte com­municatiemomenten met burgers en belangenorganisaties.

Nadat het peilbesluit is vastgesteld en onherroepelijk is (dat wil zeggen dat geen beroep meer mogelijk is), kan het peilbesluit uitgevoerd en gemonitord worden.

Maatregelen

Indien het peilbesluit een verandering van de peilen of de peilvakgrenzen inhoudt, moeten eerst de volgende maatregelen uitgevoerd zijn (indien van toepassing) voordat de nieuwe peilen ingesteld kun­nen worden:

• •

  vergunningen aanvragen in het kader van de Natuurbeschermingswet, Flora- en faunawet of de bestemmingsplannen (bijvoorbeeld voor archeologie);

• •

  in plaats van een Flora- en faunawetvergunning kan in bepaalde gevallen de Gedragscode Flora- en faunawet voor waterschappen gehanteerd worden, zie ook bijlage 1.

• •

  noodzakelijke inrichtingsmaatregelen uitvoeren;

• •

  compenserende of mitigerende maatregelen uitvoeren.

Instellen van peilen

Overgang van oud naar nieuw peilbesluitpeil

Het in het peilbesluit vastgestelde peil wordt ingevoerd wanneer de kans op schade door peilaanpassin­gen voldoende is ingeperkt. Het moment van invoeren wordt door het Dagelijks Bestuur van het water­schap bepaald en gepubliceerd in één of meer dag-, nieuws-, of huis-aan-huisbladen en op de internet­pagina van het waterschap. Zolang het nieuwe peilbesluitpeil nog niet is ingesteld, blijft het oude peilbe­sluitpeil van kracht.

De peilen kunnen (gefaseerd) worden aangepast nadat de noodzakelijke inrichtingsmaatregelen ter plaatse zijn afgerond. Tot aan de afronding van die maatregelen blijven de huidige peilen gehandhaafd. Wanneer voor het éne peilvak alle noodzakelijke maatregelen zijn getroffen, hoeft niet te worden gewacht met het instellen van de nieuwe peilen tot ook in alle andere peilvakken de beoogde maat­regelen zijn getroffen.

Kunstwerken die komen te vervallen, worden pas ontmanteld wanneer blijkt dat het watersysteem in de nieuwe situatie naar behoren functioneert. Hiervoor is een bestuursbesluit nodig, tenzij in het peilbesluit precies is aangegeven op welke datum een ander waterpeil wordt ingesteld. Het bestuursbesluit wordt gepubliceerd in één of meer dag-, nieuws-, of huis-aan-huisbladen en op de internetpagina van het waterschap.

Overgang zomer- naar winterpeil

De overgang van zomer- naar winterpeil en van winter- naar zomerpeil zal, al naar gelang de weersom­standigheden en het verloop van de grondwaterstanden, in het algemeen en naar het oordeel van het waterschap, plaatsvinden in de periode:

• •

  Zomer- naar winterpeil: september tot en met oktober.

• •

  Winter- naar zomerpeil: maart tot en met mei.

Het heeft de voorkeur om het instellen van een hoger peil zo min mogelijk te laten gebeuren door actieve aanvoer.

De peilen uit het peilbesluit worden gehandhaafd door het waterschap.

Definitieve toetsing peilafwijkingen

In het peilbesluit wordt een voorlopige toetsing van de peilafwijkingen (onderbemalingen en hoogwater­voorzieningen) uitgevoerd, zie uitgangspunt 10. Na de tervisielegging en de vaststelling van het peilbe­sluit volgen de definitieve toetsing van de peilafwijkingen en het besluit of een vergunning verleend of geweigerd wordt.

Het peilbesluitgebied wordt opgenomen in het waterkwaliteits- en waterkwantiteitsmeetnet. Meting van onder andere peilen, draaiuren van de gemalen en waterkwaliteitsparameters wordt uitgevoerd conform de door het waterschap gehanteerde meetmethoden.

Op basis van de gegevens uit het kwaliteits- en kwantiteitsmeetnet en eventuele meldingen of klachten van ingelanden die bij het waterschap zijn ingediend, wordt het peilbesluit geëvalueerd. Dit gebeurt twee jaar nadat de nieuwe peilen in de praktijk zijn ingesteld. Hierbij wordt vooral aandacht besteed aan de peilvakken waar de peilen of het peilbeheer zijn veranderd.