| Organisatie | Lingewaard |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Verordening Toeslagen en Verlagingen Wet werk en bijstand gemeente Lingewaard 2012 |
| Citeertitel | Verordening Toeslagen en Verlagingen Wet werk en bijstand gemeente Lingewaard 2012. |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | maatschappelijke zorg en welzijn |
| Eigen onderwerp |
Geen
artikel 147, eerste lid, Gemeentewet en de artikelen 8, eerste lid, onderdeel c, en 30 van de Wet werk en bijstand
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-01-2012 | 01-01-2013 | nvt | 15-12-2011 Het gemeentenieuws | 2011 |
Artikel 3 Toeslag voor alleenstaanden en alleenstaande ouders
De norm, genoemd in artikel 20 eerste lid, onderdeel b, en tweede lid, onderdeel b, van de wet wordt verhoogd met een toeslag van 10 procent van de gezinsnorm voor de belanghebbende die met één of meer anderen, niet zijnde een eerstegraads bloedverwant of aanverwant en niet zijnde een ander waarmee een gezamenlijke huishouding wordt gevoerd, zijn hoofdverblijf in dezelfde woning heeft.
Artikel 6 Verlaging in verband met ontbrekende huur of hypotheeklasten
De verlaging als bedoeld in artikel 27 van de wet is gelijk aan de normhuur als bedoeld in artikel 16 van de Wet op de huurtoeslag, indien een woning wordt bewoond waaraan voor de
belanghebbende geen kosten van huur of hypotheeklasten verbonden zijn.
Artikel 8 Verlaging schoolverlaters
De bijstandsnorm die met inachtneming van de vorige artikelen is vastgesteld, wordt gedurende zes maanden na het tijdstip waarop de deelname aan onderwijs of een beroepsopleiding is beëindigd, verlaagd met 15 procent van de gezinsnorm voor de schoolverlater, bedoeld in artikel 28 van de wet.
Deze verordening treedt na bekendmaking in werking op het tijdstip waarop de ‘Wijziging van de Wet werk en bijstand en samenvoeging van die wet met de wet investeren in jongeren gericht op bevordering van deelname aan de arbeidsmarkt en vergroting van de eigen verantwoordelijkheid van uitkeringsgerechtigden’ in werking treedt.
Op dit zelfde moment wordt de verordening Toeslagen en Verlagingen WWB gemeente Lingewaard, vastgesteld op 29 september 2004 (WWB)en zoals laatstelijk gewijzigd op 21 oktober 2009 (WIJ) en 16 december 2010(WWB)ingetrokken met dien verstande dat zij van toepassing blijft op personen die vallen onder artikel 78s van de wet.(overgangsregeling)
Deze verordening kan worden aangehaald als:
Verordening Toeslagen en Verlagingen Wet werk en bijstand gemeente Lingewaard 2012.
Hoofdstuk 3 van de Wet werk en bijstand (WWB) kent voor de periodieke bijstand ter voorziening in de algemeen noodzakelijke bestaanskosten een systeem van basisnormen, toeslagen en verlagingen. Dit systeem is grotendeels overgenomen uit de Algemene bijstandswet (Abw), bij de inwerkingtreding in 1996. Was de beleidskeuze om binnen een bepaalde brandbreedte de toeslagen en verlagingen vast te stellen nog primair zonder al te zware budgettaire consequenties, thans is dat geheel anders. Voor zowel basisnormen als toeslagen draagt de gemeente binnen het regime van de WWB volledige financiële verantwoordelijkheid.
De WWB stelt grenzen aan de vrijheid om normen, toeslagen en verlagingen vast te stellen. Een aantal normen staat vast. Deze zijn geregeld in paragraaf 2 van de WWB, de artikelen 20 tot en met 24. In paragraaf 3 voorziet de WWB in toeslagen en verlagingen. In de artikelen 25 tot en met 29 is geregeld dat in een aantal gevallen toeslagen moeten worden toegekend op de basisnormen. Voorts kan in een beperkt aantal gevallen worden besloten om de norm en/of de toeslag te verlagen.
Voor de doelgroep van het gemeentelijke toeslagen- en verlagingenbeleid bestaan er een drietal basisnormen (artikelen 20 en 21 WWB), te weten:
Een toeslag kan worden verstrekt aan een alleenstaande of alleenstaande ouder als de algemeen noodzakelijke bestaanskosten niet of niet geheel kunnen worden gedeeld (artikel 25 WWB). De mogelijkheid tot het delen van kosten wordt aanwezig geacht als naast de belanghebbende nog één of meer anderen hun hoofdverblijf hebben in dezelfde woning, waarbij er geen sprake is van eerste graads bloed- of aanverwantschap. Dan kunnen zaken als huur, gas, water en licht, maar ook krant etc. gedeeld worden.
De toeslag bedraagt ten hoogste 20% van de gezinsnorm, zodat de uitkering maximaal bedraagt voor:
Niet in de WWB is geregeld de toeslag in verband met verzorgingsbehoeftigheid. Wel wordt vanaf 1 januari 2012 in artikel 4 lid 5 van de WWB opgenomen aan welke voorwaarden iemand moet voldoen om als zorgbehoevend gezinslid aangemerkt te kunnen worden. Net als in een groot aantal andere gemeenten is in de verordening opgenomen dat onder voorwaarden de toeslag behoort te worden verhoogd (of van een verlaging kan worden afgezien) voor degene die een zorgbehoevend gezinslid of niet-gezinslid verzorgt.
De WWB noemt de volgende verlagingen:
De verlagingen zijn uitgewerkt in de artikelen 5 tot en met 9 van de verordening.
In artikel 8 lid 1 onder c jo. artikel 30 WWB is geregeld dat de gemeenteraad bij verordening dient vast te stellen voor welke groepen de bijstandsnorm verhoogd of verlaagd wordt en op grond van welke criteria de hoogte van die verhoging of verlaging worden bepaald. Deze criteria moeten voor de lezer helder zijn en voor de praktijk eenvoudig uitvoerbaar. Dat zijn noodzakelijke randvoorwaarden.
Mede gelet op de genoemde randvoorwaarden heeft de toeslag een zgn. forfaitair karakter. Deze benadering gaat ervan uit dat voor alle medebewoners geldt dat zij kunnen bijdragen in de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan van de andere medebewoners. Daarbij is niet relevant dat er ook daadwerkelijk een bijdrage in die kosten plaatsvindt. De hoogte van de toeslag is niet afhankelijk van de woonlasten van belanghebbende.
Het “forfaitaire model” heeft als voordeel dat voor alle medebewoners in beginsel dezelfde toeslag geldt (10%). Omdat een toeslag van 10% niet altijd toereikend kan worden geacht heeft het college o.g.v. artikel 18 lid 1 WWB de bevoegdheid, c.q. de plicht om een hogere toeslag dan 10% toe te kennen, als dat noodzakelijk is.
De verlagingen gelden ook voor situaties waarbij de woonkosten ontbreken (bijv. bij krakers) en de leeftijdsverlaging voor alleenstaande 22 –jarigen.
Voor zorgbehoevende personen is de regeling in alle zorgrelaties, bijvoorbeeld ouder-kind/broer-zus/vriendin-vriendin/vriend-vriend, gelijk getrokken met de wettelijke regeling voor zorgbehoevende gezinsleden. Degene die een verzorgingsbehoeftige verzorgt komt in aanmerking voor een maximale toeslag, dan wel wordt er afgezien van een verlaging op de gezinsnorm.
Verschil met de vorige verordening ligt hem in de terminologie van de aangescherpte Wwb die in werking treedt op 1 januari 2012. Gevolg hiervan is dat de term ‘gehuwden’ is vervangen door ‘gezin’. Hierdoor vervalt de aparte toeslag of verlaging voor de inwonende eerstegraads bloed- of aanverwant, aangezien onder de nieuwe WWB geen ‘inwonende’ meer bestaat. Deze ‘inwonenden’ maken voortaan automatisch deel uit van het gezin en vallen daarmee onder de gezinsnorm.
Verder is opgenomen dat studerende, thuiswonende kinderen met een inkomen van maximaal € 1023,42 per maand (artikel 4 lid 2 WWB) niet worden meegeteld als onderdeel van de gezamenlijke huishouding. In artikel 25 WWB wordt bepaald dat met een thuiswonend kind met een inkomen tot de norm van levensonderhoud als bedoeld in de Wet Studiefinanciering in ieder geval geen kosten kunnen worden gedeeld. In de verordening is opgenomen dat met thuiswonende studerende kinderen met een inkomen tot maximaal het bedrag genoemd in artikel 4 lid 2 WWB geen kosten kunnen worden gedeeld. Dit houdt in dat indien er sprake is van een inkomen tussen de bedragen genoemd in artikel 4 lid 2 WWB en 25 WWB er nog wel een toeslag wordt verstrekt aan alleenstaanden en alleenstaande ouders.
De algemene bijstandsuitkering voor alleenstaanden en alleenstaande ouders van 21 tot 65 jaar wordt als volgt berekend:
Indien sprake is van een zorgbehoevend gezinslid of van een meerderjarig, thuiswonend studerend kind met studiefinanciering (WSF of WTOS) en een maximaal inkomen zoals genoemd in artikel 4 lid 2 WWB dan
Als dit niet aan de orde is dan
4b.toeslag verlagen met verlaging voor 21- en 22-jarige alleenstaanden
De verlagingen onder 4a en 4b mogen nooit gelijktijdig worden toegepast. Voor de verlaging in verband met ontbrekende woonkosten en de 21- en 22-jarige leeftijd geldt dat als de verlaging per saldo hoger is dan de toeslag, de toeslag ten hoogste op nihil kan worden gesteld. Een eventuele verlaging van de basisnorm is in die gevallen niet aan de orde. Voor de schoolverlaters korting is dit anders. Deze kan ook op de basisnorm worden toegepast.
De algemene bijstandsuitkering voor gezinnen van 18 tot 65 jaar in deze leeftijdscategorie die vallen onder de reikwijdte van de verordening, wordt als volgt berekend:
Indien sprake is van een zorgbehoevend gezinslid of van een meerderjarig, thuiswonend studerend kind met studiefinanciering (WSF of WTOS) en een maximaal inkomen zoals genoemd in artikel 4 lid 2 WWB dan
2.bijstandsuitkering vaststellen op basisnorm voor een gezin
Als dat niet aan de orde is dan
Er is voor gekozen om begrippen die al zijn omschreven in de WWB niet afzonderlijk te definiëren in de verordening. Dit voorkomt dat in geval van wijziging van de definities in die wetten ook de verordening moet worden gewijzigd. Begrippen die in de WWB met de daar gedefinieerde begrippen worden gelijkgesteld, hebben die betekenis ook in de verordening. Dit geldt ondermeer voor het begrip ‘woning’. Krachtens artikel 3 lid 6 WWB is daarmee gelijkgesteld een woonwagen en een woonschip. Onder ‘woning’ in de verordening wordt daarom ook verstaan een ‘woonwagen’ en een ‘woonschip’.
Artikel 4 lid 5 WWB beschrijft voorwaarden voor een situatie waarvoor de wet geen definitie hanteert. Gekozen is om hiervoor de term ‘zorgbehoevend gezinslid’ te gebruiken. In alle andere zorgverhoudingen waar het niet gaat om ouder-kind relaties is de term ‘zorgbehoevend niet-gezinslid’ gehanteerd.
Voor jongmeerderjarigen van 18 tot 21-jaar die alleenstaand of alleenstaande ouder zijn of als gehuwden zonder ten laste komende kinderen worden aangemerkt, geldt een geheel eigen regime in het kader van het bijzondere bijstandsbeleid. Zij gelden daarom niet als belanghebbenden.
De in het tweede lid opgenomen verplichting voor het college om –zo nodig- de bijstand in afwijking van de verordening anders vast te stellen, volgt uit artikel 30 lid 4 WWB. De individualiseringsplicht geldt evenzeer in situaties waarin de verordening niet voorziet. Om daarover geen misverstand te laten bestaan is die verplichting in de verordening overgenomen.
Hoewel evident, vereist artikel 30 lid 2 WWB dat in de verordening is opgenomen dat voor alleenstaanden en alleenstaande ouders die alleen wonen de hoogte van de toeslag 20% bedraagt. Dat is in lid 1 bepaald. Met de norm, als genoemd in artikel 20, eerste lid, onderdeel b, en tweede lid, onderdeel b, WWB wordt gedoeld op de basisnorm, die resp. 50 en 70 % van de gehuwdennorm bedraagt. Op die norm vindt ingevolge artikel 25 lid 1 WWB een verhoging plaats met een toeslag.
Lid 2 bevat de algemene regel, dat iemand die met een ander een woning bewoont een toeslag van 10% ontvangt, tenzij er sprake is van een gezamenlijke huishouding. Niet van belang is of belanghebbende de hoofdbewoner of de medebewoner is. Soms zal het individualiseringsbeginsel, zoals neergelegd in artikel 18 lid 1 WWB met zich meebrengen dat de toeslag kan worden verhoogd als dat, gelet op alle omstandigheden, noodzakelijk is.
Ook in andere gevallen kan de toeslag verhoogd worden als dit gelet op alle omstandigheden noodzakelijk is. De jurisprudentie heeft inmiddels voorzien in een aantal hanteerbare kaders. Uitgangspunt is daarbij wel dat degene die een hogere toeslag verlangt zelf alle gegevens en bescheiden aanlevert, zodat beoordeeld kan worden of een hogere toeslag aangewezen is.
Als de belanghebbende de hoofdbewoner is en meerdere medebewoners heeft, dan is de hoofdregel dat de toeslag 10% blijft. Afhankelijk van het aantal medebewoners wordt vervolgens de bijstandsnorm (norm incl. toeslag en verlaging) verlaagd met een percentage van 10% per medebewoner. Niet van belang is of de medebewoner onderhuurder of kostganger is en wat de hoogte van de huur of kostgeld is. De verlaging is verder uitgewerkt in de richtlijn ‘middelen’ en wijkt overigens niet af van het huidige beleid.
In het geval dat er sprake is van een thuiswonend studerend (meerderjarig) kind dat voldoet aan de voorwaarden gesteld in artikel 4, tweede lid, WWB, maakt dit kind geen deel uit van de gezamenlijke huishouding.
Verzorgingsbehoefte kan reden zijn om de toeslag te verhogen. De WWB bepaalt aan welke voorwaarden iemand moet voldoen om als zorgbehoevend gezinslid te kunnen worden aangemerkt. Als er sprake is van een zorgbehoevend gezinslid kan aan het college worden verzocht deze persoon buiten het gezin dan wel de gezamenlijke huishouding te houden. In die gevallen ontvangt degene die een zorgbehoevende gezinslid verzorgt de maximale toeslag dan wel wordt geen verlaging toegepast.
Deze lijn is ook doorgetrokken voor alle zorgrelaties waarbij geen sprake is van gezin omdat er geen sprake is van eerstegraads bloed- of aanverwantschap. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een broer-zus relatie waarbij één van hen voldoet aan de eisen van verzorgingsbehoeftig zijn. Men dient dus ook in alle andere zorgrelaties te voldoen aan de wettelijke eisen die gesteld zijn voor gezinsleden om voor dit artikel in aanmerking te komen. Ook in deze zorgrelatie dient er een verzoek te worden gedaan aan het college om als zorgbehoevend te worden aangemerkt.
In de gezinsnorm is al rekening gehouden met het feit dat partners de kosten van het huishouden met elkaar volledig kunnen delen. Indien in de woning nog een ander dan diegenen die tot het gezin behoren zijn hoofdverblijf heeft, kunnen de noodzakelijke kosten nog verder gedeeld worden. Daarbij is de mate waarin de kosten daadwerkelijk met elkaar kunnen worden gedeeld niet van belang. Dat is een verantwoordelijkheid van belanghebbenden zelf. Ingevolge artikel 26 WWB verlagen wij de gezinsnorm volgens het vigerende beleid.
Ook voor gezinnen geldt dat artikel 18 lid 1 WWB met zich kan meebrengen dat van een verlaging wordt afgezien. Wat daarover bij artikel 3 is gesteld geldt mutatis mutandis eveneens voor artikel 5. Om die reden is in het tweede lid opgenomen dat geen verlaging op de norm van de ouderhoofdbewoner wordt toegepast als deze een thuiswonend, meerderjarig studerend kind heeft dat voldoet aan artikel 4, tweede lid, WWB.
In de verordening wordt niet het begrip 'woonkosten' gehanteerd, maar 'kosten van huur of
hypotheeklasten'. Daarmee wordt duidelijk, dat het hebben van kosten voor water, gas, licht en
dergelijke, voor belanghebbende niet afdoende is om een verlaging krachtens dit artikel te voorkomen.
Dit verdraagt zich ook met de invulling die de Centrale Raad van Beroep heeft gegeven aan de
invulling van het begrip woonkosten in de zin van artikel 35 lid 1 Abw. (Zie CRvB 06-11-2001, nrs.
99/7 en 99/29 NABW en CRvB 06-05-2003, nr. 00/4951 NABW.)
In veel gemeenten bedraagt de verlaging 20% bij het ontbreken van woonkosten. Wij vinden het
redelijker een verlaging ter hoogte van de ondergrens (normhuur) die wordt gehanteerd in de Wet op
de huurtoeslag toe te passen bij het ontbreken van huur of hypotheeklasten. Immers belanghebbende
met een inkomen op bijstandsniveau hoeft nooit meer huur te betalen dat dit bedrag.
Verzorgingsbehoeftigheid kan reden zijn om de toeslag te verhogen. De WWB bepaalt aan welke voorwaarden iemand moet voldoen om als zorgbehoevend gezinslid te kunnen worden aangemerkt. Als er sprake is van een zorgbehoevend gezinslid kan aan het college worden verzocht deze persoon buiten het gezin dan wel de gezamenlijke huishouding te houden. In die gevallen ontvangt degene die een zorgbehoevend gezinslid verzorgt de maximale toeslag dan wel wordt geen verlaging toegepast.
Deze lijn is ook doorgetrokken voor alle zorgrelaties waarbij geen sprake is van gezin omdat er geen sprake is van eerstegraads bloed- of aanverwantschap. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een broer-zus relatie waarbij één van hen voldoet aan de eisen van verzorgingsbehoeftig zijn. Men dient dus ook in alle andere zorgrelaties te voldoen aan de wettelijke eisen die gesteld zijn voor gezinsleden om voor dit artikel in aanmerking te komen. Ook in deze zorgrelatie dient er een verzoek te worden gedaan aan het college om als zorgbehoevend te worden aangemerkt.
De schoolverlaters regeling van artikel 28 WWB is blijkens de toelichting op dat artikel bedoeld om de schoolverlater gedurende het eerste halfjaar niet in een veel betere financiële situatie te brengen dan toen hij nog aangewezen was op studiefinanciering o.g.v. de WSF of de WTOS. Geen onderscheid wordt gemaakt tussen een voorheen uitwonende of thuiswonende student. Opmerking verdient nog dat bij gehuwden/samenwonenden die beiden schoolverlater in de zin van artikel 28 WWB zijn, de verlaging niet verdubbeld wordt. Deze blijft daarom 15% volgens het vigerende beleid.
Artikel 29 WWB geeft het college de bevoegdheid om een verlaging toe te passen op de toeslag van de alleenstaande als het van oordeel is dat, gezien de hoogte van het minimumjeugdloon er een drempel zou kunnen zijn om werk te aanvaarden. Van die bevoegdheid is gebruik gemaakt door te bepalen dat de toeslag van de 21- en 22-jarigen die medebewoner zijn, op nihil wordt gesteld. Voor de 21- en 22-jarigen die zelfstandig wonen wordt de toeslag op 5 resp. 10 % gesteld, omdat deze doorgaans hogere bestaanskosten hebben dan de medebewoners. Dit handhaven wij volgens het vigerende beleid.
Met verlaging van de toeslagen voor 21- en 22-jarigen wordt bereikt dat er een prikkel tot werk blijft, gelet op het verschil tussen de uitkering voor die leeftijdscategorieën en het wettelijke minimumloon. De verlaging geldt uitsluitend de alleenstaande. De alleenstaande ouder van 21 of 22 jaar ontvangt een ‘normale’ toeslag. Gelet op de noodzakelijke zorg voor een kind werd een leeftijdsverlaging niet opportuun geacht.
Als de toeslag al verlaagd is in verband met het ontbreken van woonkosten wordt de (verlaagde) toeslag niet verder verlaagd in verband met de leeftijd. De toeslag voor een 21- of 22-jarige medebewoner wordt dan nihil. Voor de 21-jarige die alleen woont, blijft de toeslag beperkt tot 5%. Uitzondering is de 22-jarige die alleen woont. Zijn toeslag wordt bij het ontbreken van woonkosten verlaagd van 10% tot 5%. Dat is in het vijfdelid vastgelegd.
In lid 6 is vastgelegd dat de leeftijdsverlaging niet van toepassing is op de verlaging i.v.m. schoolverlating ex artikel 8. Voor het met voorrang toepassen van de schoolverlaterverlaging is gekozen, opdat een 21- of 22-jarige schoolverlater niet beter af is op grond van dit artikel dan een 23-jarige schoolverlater.
De vorige verordening wordt ingetrokken en wordt vervangen door deze verordening. Aangezien er op grond van de aanscherping WWB een overgangsperiode van (maximaal) zes maanden geldt voor diegenen die bij inwerkingtreding van de nieuwe wet al een bijstandsuitkering ontvangen, blijft voor deze groep de oude verordening van 16 december 2010 nog van kracht tot (maximaal) zes maanden na inwerkingtreding van de nieuwe wet.