| Organisatie | Almelo |
|---|---|
| Organisatietype | Gemeente |
| Officiële naam regeling | Verordening WWB, IOAW en IOAZ: eigen verantwoordelijkheid, participatie en inkomen |
| Citeertitel | Verordening WWB, IOAW en IOAZ: eigen verantwoordelijkheid, participatie en inkomen |
| Vastgesteld door | gemeenteraad |
| Onderwerp | maatschappelijke zorg en welzijn |
| Eigen onderwerp |
Regeling i.p.v. Verordening participatie en inkomen en Verordening investeren in jongeren
WWB/IOAW/IOAZ
Datum inwerkingtreding | Terugwerkende kracht tot en met | Datum uitwerkingtreding | Betreft | Datum ondertekening Bron bekendmaking | Kenmerk voorstel |
|---|---|---|---|---|---|
| 01-01-2012 | 09-10-2012 | Onbekend | 21-12-2011 Almelo's Weekblad 27 december 2011 | Onbekend |
Raadsbesluit van 21 december 2011, houdende vaststelling van de Verordening WWB, IOAW en IOAZ: eigen verantwoordelijkheid, participatie en inkomen.
De raad van de gemeente Almelo,
gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 29 november 2011
overwegende dat op grond van artikel 8, eerste lid onder b WWB en artikel 35 eerste lid onder b IOAW en artikel 35 eerste lid onder b IOAZ de gemeenteraad bij verordening regels stelt met betrekking tot het verlagen van de bijstand, bedoeld in artikel 18, tweede lid WWB, artikel 20 IOAW en artikel 20 IOAZ,
overwegende dat op grond van artikel 8, eerste lid onder a WWB, artikel 35 eerste lid onder a IOAW en artikel 35 eerste lid onder a IOAZ de gemeenteraad bij verordening regels stelt met betrekking tot het overeenkomstig artikel 7 WWB, artikel 34 IOAW en artikel 34 IOAZ bieden van ondersteuning bij arbeidsinschakeling en het aanbieden van voorzieningen gericht op arbeidsinschakeling,
overwegende dat op grond van artikel 8 a WWB, artikel 35 eerste lid onder c IOAW en artikel 35 IOAZ de gemeenteraad in het kader van het financiële beheer bij verordening regels stelt voor de bestrijding van ten onrechte ontvangen uitkering evenals van misbruik en oneigenlijk gebruik van deze wetten,
Vast te stellen de hierna volgende Verordening WWB, IOAW, IOAZ: eigen verantwoordelijkheid, participatie en inkomen
Artikel 1 Algemene begripsbepalingen
Voor de toepassing van deze verordening wordt verstaan onder:
Uitkeringsnorm: de op de belanghebbende van toepassing zijnde norm conform artikel 5 onder c van de WWB, vermeerdert of verminderd met de op grond van paragraaf 3.3 van de WWB door het college vastgestelde verhoging of verlaging, of de op belanghebbende van toepassing zijnde netto grondslag bedoeld in artikel 5 vierde lid IOAW/IOAZ;
2 VERHOGEN EN VERLAGEN VAN DE BIJSTANDSNORM
Voor zover nog niet bepaald in artikel 1 van deze verordening wordt voor de toepassing van de bepalingen in hoofdstuk 2 in deze verordening verstaan onder:
Artikel 4 Leeftijdsbepaling en afstemming
De bepalingen van dit hoofdstuk gelden alleen voor belanghebbenden van 21 jaar of ouder maar jonger dan 65 jaar. Voor het vaststellen van de toeslagen en verlagingen zoals bedoeld in artikel 25 tot en met 29 van de WWB is bepalend of de woonkosten en overige kosten in verband met het wonen gedeeld kunnen worden dan wel woonkosten ontbreken.
Artikel 5 Toeslagen voor alleenstaanden en alleenstaande ouders
De toeslag bedoeld in artikel 25, eerste lid van de WWB bedraagt 20% van de gezinsnorm voor de alleenstaande en alleenstaande ouder als in diens woning niet een ander zijn hoofdverblijf heeft en de belanghebbende daardoor de noodzakelijke kosten van het bestaan niet kan delen, dan wel anderszins de noodzakelijke kosten van het bestaan niet kan delen.
Voor de toepassing van dit artikel worden de volgende personen niet in aanmerking genomen als een ander die in dezelfde woning zijn hoofdverblijf heeft:
Een meerderjarig kind dat uit rijkskas bekostigd onderwijs volgt en aanspraak kan maken studiefinanciering op grond van de Wet studiefinanciering 2000 of voor een tegemoetkoming op grond van hoofdstuk 4 van de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten in aanmerking komt en wiens inkomen minder bedraagt dan het bedrag genoemd in artikel 4 lid 2 aanhef WWB.
3 HANDHAVEN VAN DE VERPLICHTINGEN
Voor zover nog niet bepaald in artikel 1 van deze verordening wordt voor de toepassing van de bepalingen in hoofdstuk 3 in deze verordening verstaan onder:
afstemming: het verlagen van de bijstand op grond artikel 18, tweede lid, van de WWB dan wel het verlagen van de uitkeringsnorm op grond van artikel 20 tweede lid van de IOAW en artikel 20 eerste lid IOAZ evenals het blijvend of tijdelijk (gedeeltelijk) weigeren van een uitkering op grond van artikel 20 eerste lid IOAW en artikel 20 tweede lid IOAZ;
Artikel 12 Informatieverstrekking
Het college informeert de belanghebbende tijdig en op meerdere momenten over:
Artikel 14 Aangifte bij het Openbaar Ministerie
Van gebleken fraude doet het college, in overeenstemming met afspraken met het Openbaar ministerie aangifte.
Artikel 15 Verlaging, beëindiging, terugvordering van de uitkering
Indien belanghebbende onjuiste, onvolledige of in het geheel geen inlichtingen verstrekt die van belang zijn of kunnen zijn voor de hoogte, de duur of de voortzetting van een uitkering, verlaagt of beëindigt het college deze uitkering in overeenstemming met de regels van deze verordening, de WWB, de IOAW en de IOAZ, onverminderd de mogelijkheid tot terugvordering van de eventueel ten onrechte ontvangen uitkering.
Artikel 16 Afstemming van een uitkering
Als een bijstandsgerechtigde naar het oordeel van het college tekortschietend besef van verantwoordelijkheid betoont voor de voorziening in het bestaan dan wel de overige uit de WWB voortkomende verplichtingen, waaronder begrepen het zich tegenover het college zeer ernstig misdragen niet of onvoldoende nakomt, dan stemt het college de bijstand daarop af.
Als de belanghebbende die beroep doet op de IOAW/IOAZ naar het oordeel van het college een verplichting bedoeld in artikel 13 IOAW/IOAZ of een op grond van hoofdstuk III IOAW/IOAZ aan de uitkering verbonden verplichting schendt, wordt in overeenstemming met deze verordening de uitkering afgestemd. Dit is ook het geval als belanghebbende zich tegenover het college zeer ernstig misdraagt.
Artikel 18 Het besluit tot afstemming
In het besluit tot afstemming wordt in ieder geval vermeld de reden van de afstemming, de duur van de afstemming, het percentage waarmee de bijstand of uitkeringsnorm wordt verlaagd of geweigerd en de reden om al dan niet af te wijken van een standaardafstemming.
Artikel 21 Samenloop van gedragingen
Indien sprake is van meerdere gedragingen die schending opleveren van één of meerdere verplichtingen, wordt voor iedere gedraging een afzonderlijke verlaging opgelegd. De verlagingen worden gelijktijdig of elkaar direct opvolgend opgelegd, tenzij dit gelet op de omstandigheden waarin betrokkene verkeert niet verantwoord is.
Het niet of onvoldoende nakomen van de verplichting tot gebruik maken van de geboden re-integratie-instrumenten, waardoor het re-integratie- of activeringsprogramma geen doorgang heeft gevonden of voortijdig is beëindigd. Hieronder wordt ook begrepen het als alleenstaande ouder er ondubbelzinnig blijk van geven zijn verplichtingen als bedoeld in artikel 9a lid 5 onder d WWB en 38 lid 5 onder d IOAW/IOAZ niet te willen nakomen.
Artikel 23 Percentage van de verlaging, waarschuwing en individualisering
Het college kan afzien van het verlagen van de uitkering en volstaan met een schriftelijke waarschuwing, als de verwijtbare gedraging bedoeld in artikel 22niet heeft geleid tot het ten onrechte of tot een te hoog bedrag verlenen van uitkering en de gedraging niet plaatsvindt binnen een periode van twee jaar na de datum waarop eerder aan de belanghebbende een schriftelijke waarschuwing is gegeven volgens dezelfde wettelijke regeling.
Het college kan, in afwijking van het tweede lid, het percentage van de verlaging hoger of lager vaststellen, tot een minimum van vijf procent en een maximum van honderd procent, rekening houdend met de ernst van de gedraging, de mate van verwijtbaarheid en de individuele omstandigheden van de belanghebbende.
Artikel 24 Periode van de verlaging en recidive
De duur van de verlaging als bedoeld in het eerste lid of tweede lid wordt verdubbeld, indien de belanghebbende zich binnen twaalf maanden na bekendmaking van een besluit waarbij een verlaging is opgelegd of een schriftelijke waarschuwing is gegeven, opnieuw schuldig maakt aan een verwijtbare gedraging van dezelfde of hogere categorie. Met een besluit waarmee een verlaging is opgelegd wordt gelijkgesteld het besluit om daarvan af te zien op grond van dringende redenen.
Artikel 25 Blijvende verlaging IOAW- en IOAZ uitkering
De blijvende verlaging is gelijk aan het door dit gedrag verloren netto inkomen.
2.Onverminderd artikel 22, 23 en 24 legt het college blijvend een verlaging op indien belanghebbende een uitkering ontvangt op basis van de IOAW/IOAZ en hij weigert hem aangeboden algemeen geaccepteerde arbeid te aanvaarden dan wel door eigen toedoen geen algemeen geaccepteerde arbeid verkrijgt. De blijvende verlaging is gelijk aan het door eigen toedoen niet verkregen netto inkomen uit deze arbeid.
4 RE-INTEGRATIE en participatie
Voor zover nog niet bepaald in artikel 1 van deze verordening wordt voor de toepassing van de bepalingen in hoofdstuk 4 in deze verordening verstaan:
Gesubsidieerde arbeid: een voorziening gericht op de arbeidsinschakeling, als bedoeld in artikel 10, tweede lid van de WWB, waaronder tevens begrepen iedere vorm van arbeid, waarbij de arbeidsverhouding tussen werkgever en werknemer geheel of gedeeltelijk wordt bekostigd uit de – aan de gemeente Almelo – ter beschikking gestelde WWB-middelen (werk- en inkomensdeel).
Artikel 27 Taak en opdracht van het college
Het college draagt zorg voor het aanbieden van voorzieningen aan personen behorend tot de doelgroep in het kader van de ondersteuning bij arbeidsinschakeling gericht op de kortste weg naar duurzame arbeid. Het college stelt vast welke voorziening voor personen uit de doelgroep het meest geschikt is om het beoogde doel te behalen.
Ter uitvoering van de in het eerste lid genoemde zorgplicht stelt het college periodiek vast hoe de betreffende periode wordt voorzien in de ondersteuning bij de arbeidsinschakeling en welke voorzieningen in welke mate in het kader van arbeidsinschakeling zullen worden ingezet voor de verschillende groepen binnen de doelgroep.
Artikel 28 Aanspraak op ondersteuning
Bij uitkeringsgerechtigden, die op grond van artikel 10a WWB of 38a IOAW/IOAZ onbeloonde additionele werkzaamheden verrichten, wordt binnen 6 maanden na aanvang van deze werkzaamheden bekeken in hoeverre scholing of opleiding kan bijdragen aan vergroting van de kans op inschakeling in het arbeidsproces.
Het college betrekt bij deze beoordeling:
Bij de afweging welke voorziening het meest geschikt is voor welke persoon uit de doelgroep, worden de mogelijkheden en belemmeringen van de persoon en het belang van de gemeente tegen elkaar afgewogen. Daarbij houdt het college rekening met de zorgtaken van alleenstaande ouders voor hun kinderen. Daarnaast speelt het perspectief van op het vinden van regulier werk op de arbeidsmarkt een rol.
Artikel 30 Rechten en plichten
Indien het recht op ondersteuning naar oordeel van het college bestaat en een voorziening zoals bedoeld in artikel 28 van deze verordening is toegekend aan een bijstandsgerechtigde, kan het college hier op basis van artikel 55 van de WWB voor de belanghebbende nader afgestemde verplichtingen aan verbinden.
Artikel 31 Maatregelen en terugvordering
Als een Anw-er of Nugger die deelneemt aan of heeft deelgenomen aan een voorziening, zijn verplichtingen als bedoeld in artikel 29 lid 1 en 2 of artikel 55 van de WWB niet nakomt of niet is nagekomen, dan kan het college de door hem in het kader van die voorziening ten behoeve van deze belanghebbende gemaakte kosten terugvorderen.
Artikel 32 Beëindiging van de voorziening
Het college kan de voorziening beëindigen indien:
Artikel 33 Criteria ontheffing arbeidsplicht
Het college kan met inachtneming van artikel 9, lid 2 WWB, of artikel 37a IOAW/IOAZ bepalen dat aan belanghebbende tijdelijk, geheel of gedeeltelijk, ontheffing wordt verleend van de plicht tot arbeidsinschakeling op basis van door het college vast te stellen beleidsregels dan wel uitvoeringsvoorschriften.
Artikel 34 Inkomstenvrijlatingen
De vrijlating van inkomsten als bedoeld in artikel 31 lid 1 onder n WWB en 31 lid 2 onder r WWB, evenals hun equivalenten onder IOAW en IAOZ worden per uitkeringsgerechtigde van 27 jaar en ouder eenmalig toegepast.
De uitkeringsgerechtigde gedurende minimaal 6 maanden algemeen geaccepteerde arbeid, niet zijnde gesubsidieerde arbeid, in dienstbetrekking verricht, als zelfstandige inkomsten verwerft of andere vormen van algemeen geaccepteerde arbeid verricht waarmee hij volledig in de kosten van het bestaan kan voorzien;
en hij onmiddellijk voorafgaande aan de start van de werkzaamheden tenminste een jaar ononderbroken een uitkering voor levensonderhoud heeft ontvangen op grond van de WWB, de IOAW, de IOAZ of het Bbz, eventueel gevolgd door een periode van het verrichten van gesubsidieerde arbeid op grond van artikel 7 lid 1 van de WWB van maximaal 1 jaar. Er bestaat geen recht op een uitstroompremie als: binnen een periode van 36 maanden voorafgaande aan het moment van uitstroom de uitkeringsgerechtigde al eerder uitstroomde en als gevolg daarvan reeds een uitstroompremie ontving.
Premie arbeidsparticipatie. Het college verstrekt ambtshalve aan uitkeringsgerechtigden ingevolge de WWB, de IOAW en de IOAZ, die onbeloonde additionele werkzaamheden verrichten artikel10a lid 6 van de WWB na afloop van elke 6 maanden, afhankelijk van de beoordeling van het college, een premie arbeidsparticipatie van € 300,-. Het recht op een premie arbeidsparticipatie ontstaat uitsluitend indien er vooraf met het college afspraken zijn gemaakt over het te volgen participatietraject. Er bestaat geen recht op een premie arbeidsparticipatie indien bij de beoordeling blijkt dat de aan de onbeloonde additionele arbeid verbonden verplichtingen in de voorgaande 6 maanden zijn geschonden.
Wanneer het college en het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen overeen zijn gekomen dat het college ondersteuning bij arbeidsinschakeling biedt aan een persoon aan wie het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen een uitkering verstrekt dan is lid 3 van dit artikel ook op deze persoon van toepassing.
Artikel 36 Aanvraag uitstroompremie
Belanghebbende dient 6 maanden na het moment van aanvaarding van reguliere arbeid waarmee volledig in de kosten van het bestaan kan worden voorzien, maar uiterlijk 1 jaar nadien, een aanvraag in te dienen om in aanmerking te kunnen komen voor een uitstroompremie, als bedoeld in artikel 35 tweede lid.
Artikel 37 Cumulatie van inkomstenvrijlating en premies
Het totaal dat aan een uitkeringsgerechtigde aangaande een kalenderjaar op grond van deze verordening aan inkomensvrijlatingen en premies wordt verstrekt bedraagt maximaal het bedrag zoals genoemd in artikel 31, lid 2 onder j van de WWB.
Artikel 38 Schending inlichtingenplicht
Er bestaat geen recht op een premie of vrijlating van inkomsten als bedoeld in artikel 34 en 35, indien de activering of re-integratie direct verband houdt met een constatering van oneigenlijk gebruik of misbruik van uitkeringsgelden.
Indien de uitkeringsgerechtigde recht op premie heeft en aan de gemeente een bedrag verschuldigd is dat verband houdt met oneigenlijk gebruik of misbruik van uitkeringsgelden, dan wordt de premie voor de helft verrekend met het verschuldigde bedrag. De andere helft van de premie wordt uitgekeerd, tenzij belanghebbende aangeeft ook dit deel te willen verrekenen.
Burgemeester en wethouders kunnen in bijzondere gevallen ten gunste van de belanghebbende afwijken van de bepalingen in deze verordening, indien toepassing van de verordening tot onbillijkheden van overwegende aard leidt.
Toelichting VERORDENING WWB, IOAW, IOAZ: eigen verantwoordelijkheid, participatie en inkomen
De ‘Verordening WWB, IOAW en IOAZ: eigen verantwoordelijkheid, participatie en inkomen’ is de opvolger van de ‘Verordening participatie en inkomen’ en de ‘Verordening investeren in jongeren’. In deze verordening zijn alle binnen de WWB, IOAW en IOAZ verplichte verordeningen opgenomen met uitzondering van de verordeningen aangaande cliëntenparticipatie en de langdurigheidstoeslag.
De aanleiding om te komen met deze verordening zijn wijzigingen, per 1 januari 2012, in de Wet werk en bijstand (WWB) en de samenvoeging van de WWB met de Wet investeren in jongeren (WIJ). Deze wijzigingen in de wetgeving zijn er op gericht deelname aan de arbeidsmarkt te bevorderen en de eigenverantwoordelijkheid van uitkeringsgerechtigden te vergroten.
De wetgeving kent daartoe een aantal uitgangspunten:
De eigen verantwoordelijkheid van cliënten komt meer centraal te staan.
Dit komt ondermeer tot uitdrukking in het feit dat jongeren niet langer een werkleeraanbod krijgen aangeboden, maar eerst zelf gedurende vier weken zelf op zoek moeten naar werk of scholing voordat zij aanspraak kunnen maken op ondersteuning.
De activering moet meer worden benadrukt.
Voor alleenstaande ouders is er een nieuwe vrijlating van inkomsten geïntroduceerd.
De vangnetfunctie wordt benadrukt: bijstand is alleen bedoeld voor de doelgroep die het echt nodig heeft.
Dit komt met name tot uitdrukking in de introductie van het ‘huishoudinkomen’ of ‘gezininkomen’ wat inhoudt dat niet langer alleen wordt gekeken naar de middelen (inkomen en vermogen) van de aanvrager en partner om te bezien of er recht op bijstand bestaat maar ook naar de middelen van de inwonende volwassen kinderen. Aan de andere kant gemeenten zijn verplicht in een verordening aan te geven hoe men de maatschappelijke participatie van schoolgaande kinderen van minima stimuleert.
De verplichtingen van cliënten worden aangescherpt.
Een voorbeeld hiervan is dat de maximale verblijfduur in het buitenland wordt ingeperkt.
In deze nieuwe verordening is, hoewel er zo veel mogelijk aansluiting is gezocht bij haar beide directe voorgangers, de mogelijkheid van het verstrekken van een premie deeltijdarbeid verdwenen. De reden hier voor is dat het erg moeilijk is deze te laten voortbestaan naast de wettelijke geïntroduceerde inkomensvrijlating voor alleenstaande ouders.
In de ‘Verordening WWB, IOAW en IOAZ: eigen verantwoordelijkheid, participatie en inkomen’ komt aan de orde:
Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen
Hoofdstuk 2 Verhogen en verlagen van de bijstandsnorm
Hoofdstuk 3 Handhaven van de verplichtingen
Hoofdstuk 4 Re-integratie en participatie
Hoofdstuk 5 Slot– en overgangsbepalingen
Artikel 1 Algemene begripsbepalingen
Hier zijn de begrippen omschreven die in de verordening worden gehanteerd. In deze verordening hebben de begrippen die niet nader in dit artikel zijn omschreven dezelfde betekenis als in de WWB, IOAW, IOAZ en de Algemene wet bestuursrecht. De meeste begrippen komen terug in artikel 4, 5 en 6 WWB. Overigens zullen per hoofdstuk begrippen worden gedefinieerd die van toepassing zijn op het desbetreffende hoofdstuk.
Hierin wordt de opdracht van de gemeenteraad aan het college geregeld. De kaders waarbinnen die opdracht dient te worden uitgevoerd zijn in de verordening verder uitgewerkt.
De gezinsnorm is, per 1 januari 2012, een nieuw begrip binnen de WWB en komt in plaats van de gehuwdennorm. Het is de norm per kalendermaand, zoals bedoeld in artikel 21 lid 1 WWB. Voor het hanteren van de gezinsnorm is gekozen, omdat artikel 21 de hoogte hiervan aangeeft. Deze norm is gelijk aan het netto minimumloon zoals bedoeld in artikel 37 lid 1 WWB.
De memorie van toelichting bij artikel 3 WWB noemt het volgende over het begrip woning: “Het begrip ‘woning’ wordt nader gedefinieerd als woning, woonwagen en schip”. Voor de nadere omschrijving van woonruimte wordt aangesloten bij de Huursubsidiewet. In de uitvoering van de Huursubsidiewet wordt onder een woning een zelfstandige woning verstaan, dat wil zeggen een woning voorzien van een eigen toegang, waarbij geen wezenlijke woonfuncties zoals woon- en slaapruimte, was- en kookgelegenheid en toilet met andere woningen worden gedeeld. Eigen toegang houdt in dat men de woonruimte kan bereiken zonder daarbij vertrekken of gangen te hoeven passeren waarover anderen zeggenschap hebben, omdat zij huurder of eigenaar zijn.
Het begrip schoolverlater is af te leiden uit artikel 28 WWB. Een schoolverlater is een uitkeringsgerechtigde die recent de deelname aan onderwijs of een beroepsopleiding heeft beëindigd. Een uitkeringsgerechtigde wordt gedurende zes maanden na beëindiging van de opleiding als schoolverlater aangemerkt.
Aangaande de interpretatie van artikel 3 lid 2 onder a WWB is een persoon verzorgingsbehoevende als de uitkeringsgerechtigde aannemelijk kan maken dat deze persoon zonder de verzorging zou zijn aangewezen op opname in een instelling ter verzorging of verpleging. Er moet een duidelijke indicatie zijn op grond waarvan de verzorgingsbehoefte kan worden aangenomen. De verzorgende is degene die de verzorgingsbehoevende verzorgt. Hij neemt bepaalde taken van de verzorging op zich, die anders zou zijn gegeven in een instelling ter verzorging of verpleging.
Artikel 4 Leeftijdsbepaling en afstemming
De werking van dit hoofdstuk is beperkt tot uitkeringsgerechtigden in de leeftijdscategorie van 21 tot 65 jaar. Tot 1 januari 2012 was dit van 27 jaar tot 65 jaar, omdat de Wet investeren in jongeren (WIJ) van kracht was.
In bijzondere gevallen kan het college afwijken van de hier vastgelegde toeslagen en verlagingen. Deze bevoegdheid volgt uit artikel 30 lid 4 WWB.
Artikel 5 Toeslagen voor alleenstaanden en alleenstaande ouders
Alleenstaanden en alleenstaande ouders die geheel zelfstandig wonen (in de woning heeft geen ander zijn hoofdverblijf) hebben recht op de maximale toeslag van 20% van de gehuwdennorm. Dit volgt uit artikel 30 lid 2 onder a WWB.
Wanneer in de woning van de uitkeringsgerechtigde een ander, die over inkomsten beschikt, zijn hoofdverblijf heeft, wordt er vanuit gegaan dat deze bepaalde kosten kan delen (bijvoorbeeld huur en stookkosten). Het is niet van belang of de uitkeringsgerechtigde de kosten daadwerkelijk deelt. Dat is een verantwoordelijkheid van de uitkeringsgerechtigde zelf.
Omdat deze uitkeringsgerechtigde niet alle noodzakelijke kosten van bestaan kan delen, ontvangt hij wel een toeslag, maar deze is lager dan de toeslag van lid 1 en bedraagt 10% van de gezinsnorm. De toeslag is ook 10% als meer dan één ander zijn hoofdverblijf heeft in dezelfde woning. Dat geldt ook voor kamerhuurders en onderhuurders. Zij worden geacht kosten te kunnen delen.
Met de introductie van het gezinsinkomen zijn aantal uitzonderingen op bovenstaande regel komen te vervallen. Deze uitzonderingen hadden betrekking in hoeverre volwassen kinderen de kosten van het bestaan kunnen delen als zij bij hun ouders inwonen. Ingaande 1 januari 2012 vallen inwonende volwassen kinderen in beginsel onder het begrip gezin.
Een inwonend studerend kind met een inkomen lager dan 80% van het wettelijk minimumloon (€ 1.023,42 in oktober 2011) valt volgens artikel 4 lid 2 WWB niet onder het begrip gezin. Als het inkomen wel hoger is dan € 604,15 (normbedrag voor levensonderhoud voor hoger onderwijs in oktober 2011) kunnen ouders met een dergelijk kind wel de kosten van het bestaan delen, als zijnde een medebewoner (artikel 26 WWB). Heeft het studerende kind meer inkomsten dan € 1.023,42 dan behoord het wel tot het gezin, maar alleen de inkomsten boven € 1.023,42 tellen mee voor het gezinsinkomen (artikel 32 lid 5 WWB). Dit zou betekenen dat een inwonend studerend kind met een inkomen dat 1 euro hoger is dan de grens van € 1.023,42 een korting inhoudt van 1 euro op de gezinsnorm. Is het inkomen echter lager dan € 1.023,42 (maar niet lager dan € 604,15) dan betekent het dat de ouders kosten kunnen delen met een medebewoner waardoor er een verlaging van 10% van het minimumloon zou moeten worden toegepast. Om dit onbedoelde effect teniet te doen is er gekozen voor de constructie waarbij ouders met inkomsten van inwonende studerende meerderjarige kinderen die hoger zijn dan € 604,15 per maand maar lager dan € 1.023,42 niet worden geacht de kosten van het bestaan te kunnen delen.
Asielzoekers die buiten een opvangcentrum onderdak hebben, krijgen een vergoeding in het kader van de Regeling toekenning bevoegdheid aan COA tot uitsluiting bepaalde categorieën asielzoekers van verstrekkingen Rva 1997. Deze vergoeding is dermate laag dat een bijdrage in de kosten niet is te verwachten. Asielzoekers met een dergelijke vergoeding zijn dan ook uitgesloten als personen die in dezelfde woning hun hoofdverblijf hebben. De uitkeringsgerechtigde zal de inlichtingen moeten verstrekken om vast te kunnen stellen of er wel of niet rekening moet worden gehouden met de aanwezigheid van de medebewoner.
Artikel 6 Verlaging gezinsnorm
Wanneer in de woning van de uitkeringsgerechtigden een ander zijn hoofdverblijf heeft, die over voldoende inkomsten beschikt, wordt er vanuit gegaan dat deze bepaalde kosten kunnen delen (bijvoorbeeld huur en stookkosten). Het is niet van belang of de uitkeringsgerechtigden de kosten daadwerkelijk delen. Dat is een verantwoordelijkheid van de uitkeringsgerechtigden zelf.
Gekozen is, voor een verlaging van 10 procent van de gezinsnorm, ongeacht het aantal anderen dat in de woning zijn hoofdverblijf heeft. Zolang er sprake is van een zelfstandige huishouding, blijft een deel van de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan uitsluitend voor rekening van de uitkeringsgerechtigden.
Artikel 7 Verlaging woonsituatie
Burgemeester en wethouders verlagen de norm of de toeslag (verder) op grond van artikel 27 WWB als de uitkeringsgerechtigde lagere kosten van bestaan heeft door zijn woonsituatie. Als aan een door de uitkeringsgerechtigde bewoonde woning geen woonkosten voor de uitkeringsgerechtigde zijn verbonden verlagen burgemeester en wethouders de norm met 20% van de gezinsnorm.
Onderscheid maken naar de mate waarin woonkosten ontbreken is niet noodzakelijk. Wanneer de uitkeringsgerechtigde uitzonderlijk lage woonkosten heeft, kunnen burgemeester en wethouders altijd een beroep doen op hun bevoegdheid van artikel 18 lid 1 WWB. Het artikel richt zich met name op krakerssituaties en situaties waarin door ex-partners volledig in de woonkosten wordt voorzien.
Lid 2, onder b. heeft betrekking op dak- en thuislozen. Als de uitkeringsgerechtigde geen woning bewoont, bedraagt de verlaging 10% van de gezinsnorm. Dit is in overeenstemming met de toelichting op artikel 27 WWB. Tegenover het ontbreken van woonkosten staat dat dak- en thuislozen regelmatig kosten zullen moeten maken voor dak- en thuislozenopvang. Dit komt tot uitdrukking in deze verlaging, afwijkend van het bepaalde in lid 2, onder a.
Artikel 8 Norm schoolverlaters
Voor de duur van maximaal zes maanden na beëindiging van onderwijs of beroepsopleiding waarvoor aanspraak bestond op studiefinanciering of een tegemoetkoming op grond van de Wtos, verlagen burgemeester en wethouders de norm voor een schoolverlater.
De uitkeringsgerechtigde stemde tijdens de studieperiode de bestedingen af op zijn doorgaans beperkte inkomen (veelal uit studiefinanciering). Als hij zijn studie beëindigt nemen zijn noodzakelijke kosten van bestaan niet onmiddellijk toe. Burgemeester en wethouders stemmen daarom de uitkering voor schoolverlaters af op de hoogte van het tijdens de studie genoten inkomen. De invloed van inkomsten bijvoorbeeld uit arbeid of stagevergoeding tijdens de studie speelt hierbij geen rol. De bedoeling van deze norm is de schoolverlater financieel te stimuleren richting arbeidsmarkt.
Om de schoolverlater maximaal te stimuleren is voor de schoolverlatersnorm aansluiting gezocht bij het normbedrag voor levensonderhoud van een deelnemer aan beroepsonderwijs, dat in artikel 3.18 van de Wet studiefinanciering 2000 (WSF) genoemd wordt. Voor 1 januari 2012 werd aangehaakt bij de bedragen, zoals toen genoemd in artikel 33 lid 2, onder a en b van de WWB.
Artikel 33 lid 2 WWB is echter ingaande 1 januari 2012 gewijzigd. Sinds 1 januari 2012 wordt in artikel 33 lid 2 WWB verwezen naar artikel 3.18 WSF. In artikel 3.18 WSF worden twee bedragen genoemd voor levensonderhoud: voor hoger onderwijs en voor beroepsonderwijs. Gekozen is alleen gebruik te maken van het laagste bedrag (voor beroepsonderwijs) ook als voor de bijstandverlening hoger onderwijs werd gevolgd.
Net als in de Wet studiefinanciering 2000 maken burgemeester en wethouders in de schoolverlatersnorm onderscheid tussen thuisinwonenden en uitwonenden. In de norm schoolverlaters spelen inkomsten uit arbeid geen rol. Dit wordt gecompenseerd door de vrijlating van een deel van de inkomsten uit arbeid voor 6 maanden op grond van artikel 31, lid 2 onder o. van de WWB.
De situatie van schoolverlatende alleenstaande ouders leent zich niet voor de toepassing van dit artikel. Alleenstaande ouders vallen derhalve buiten de strekking van dit artikel. De gehanteerde normen voorzien ook niet in de situatie van gehuwden. Eventueel kan wanneer dat wenselijk is bij gehuwden waarvan een of beide partners schoolverlater is/zijn, gebruik worden gemaakt van artikel 18 van de wet.
De schoolverlatersnorm heeft een afwijkende systematiek ten opzichte van de systematiek in de rest van deze verordening. Hierdoor zijn de toeslagen en verlagingen van artikel 5, 6, 7 en 9 niet van toepassing op de uitkeringsgerechtigde die is aangemerkt als schoolverlater.
Artikel 9 Lagere toeslag alleenstaanden van 21 en 22 jaar
Op grond van artikel 29 WWB passen burgemeester en wethouders een verlaging toe voor alleenstaanden van 21 en 22 jaar om de inschakeling op de arbeidsmarkt te stimuleren. Gezien
het minimumjeugdloon zou een maximale toeslag een drempel opwerpen om werk te
aanvaarden. Aangezien het minimumloon voor een 21-jarige lager is dan voor een 22-jarige is de
verlaging voor een 21-jarige hoger vastgesteld dan voor een 22-jarige.
Het tweede lid verbiedt de gelijktijdige toepassing van de verlaging schoolverlaters met de
verlaging toeslag alleenstaanden van 21 en 22 jaar. Het vastleggen hiervan volgt uit artikel 30
lid 2 onder b WWB. Heeft een 21-jarige alleenstaande bijvoorbeeld een toeslag van 10% dan kan de verlaging nooit meer dan 10% bedragen.
Artikel 12 Informatieverstrekking
Artikel 14 Aangifte bij het Openbaar Ministerie
Artikel 15 Verlaging, beëindiging en terugvordering van de uitkering
Als een cliënt zijn verplichtingen niet nakomt stemt het college onder de voorwaarden zoals gesteld in dit hoofdstuk, de uitkering af op die gedraging. De grondslag hiervoor is artikel 18 WWB en in artikel 20 IOAW/IOAZ. Een afstemming houdt in de verlaging van de uitkering voor levensonderhoud met een percentage van de toepasselijke uitkeringsnorm. Of in incidentele gevallen verlaging van de bijzondere bijstand als er sprake is van een verband tussen een verwijtbare gedraging en recht op bijzondere bijstand.
Een zorgvuldige afweging van het individuele belang van de belanghebbende en het belang van de gemeente bij een zo spoedig mogelijke uitstroom staat hier voorop. Dit stelt enerzijds hoge eisen aan de kwaliteit van de besluitvorming (uitvoerige rapportage, zorgvuldige motivering), maar biedt anderzijds ook de mogelijkheid tot het leveren van maatwerk toegespitst op de individuele omstandigheden van de belanghebbende en de ernst van de gedraging. Dit kan inhouden dat bijvoorbeeld op grond van dringende redenen geheel of gedeeltelijk wordt afgezien van afstemming.
Benadrukt wordt dat in ieder geval van een verlaging van de uitkering wordt afgezien indien elke vorm van verwijtbaarheid ontbreekt. Te denken valt daarbij aan situaties waarbij de uitkeringsgerechtigde door overmacht niet in staat is geweest een of meer afspraken volledig na te komen.
Artikel 16 Afstemming van de uitkering
Dit artikel bevat de taak van het college om de uitkering te stemmen indien wordt geconstateerd dat belanghebbende zich niet aan de WWB, IOAW of IOAZ of nadere voorwaarden van het college heeft gehouden.
Artikel 17 Berekeningsgrondslag
Dit artikel bepaalt dat de afstemming wordt toegepast op de uitkeringsnorm van WWB, IOAW of IOAZ, periodieke bijzondere bijstand die aan jongeren wordt verstrekt voor levensonderhoud en andere vormen van bijzondere bijstand.
Gezien het karakter van de andere vormen van bijzondere bijstand, ligt een verlaging van het uitkeringsbedrag voor levensonderhoud wegens schending van een of meer verplichtingen niet in de rede. Wel kan bij de beoordeling of iemand in aanmerking komt voor bijzondere bijstand een rol spelen of betrokkene zijn verplichtingen in voldoende mate is nagekomen. Dit geldt dan vooral voor de plicht om voldoende besef van verantwoordelijkheid te tonen voor de voorziening in het bestaan.
Artikel 18 Het besluit tot opleggen van een afstemming
Artikel 19 Horen van de belanghebbende
In dit artikel wordt het horen van de belanghebbende voordat een afstemming wordt toegepast in beginsel voorgeschreven.
Het tweede lid bevat een aantal uitzonderingen op deze hoorplicht. De onderdelen a en b. staan ook genoemd in artikel 4:11 van de Algemene wet bestuursrecht.
Voor de goede orde: het opnemen van een regeling voor het horen van belanghebbenden in deze verordening is facultatief. Vanwege redenen van zorgvuldigheid kiest Almelo er voor dit wel te doen.
Artikel 20 Ingangsdatum en tijdvak
Afstemming van de uitkering kan op twee manieren plaatsvinden: door verlaging van het uitkeringsbedrag in de eerstvolgende maanden of met terugwerkende kracht, zolang de uitkering nog niet is uitbetaald. De verlaging dient overigens nooit plaats te vinden over een periode gelegen voordat de gedraging heeft plaats gevonden.
Artikel 21 Samenloop van gedragingen
De normering van de verlagingen bestaat uit een categorisering van gedragingen die betrekking hebben op het niet nakomen van de aan de uitkering verbonden verplichtingen. Naargelang de ernst van het verwijtbaar handelen worden verschillende gestandaardiseerde verlagingen van de uitkering voorgeschreven. De categorisering brengt tot uitdrukking welk gewicht aan het niet voldoen van een bepaalde verplichting wordt toegekend. Daarnaast wordt bij uitkeringsfraude een verlaging toegepast die is afgestemd op de hoogte van de ten onrechte ontvangen bruto-uitkering.
Aan de indeling in categorieën ligt het criterium ten grondslag dat de ernst van het feit toeneemt, naarmate het niet nakomen van een verplichting concretere gevolgen heeft voor het verkrijgen van betaalde arbeid. Bij de beoordeling van de ernst van het feit is derhalve onder meer van belang of er sprake is van onvoldoende eigen initiatief en de kansen op arbeidsinschakeling door eigen toedoen worden verminderd of zelfs teniet worden gedaan. Door de normering van de afstemming in deze verordening wordt beoogd rechtsgelijkheid en rechtszekerheid te bevorderen, zonder dat hierbij afbreuk wordt gedaan aan de mogelijkheid tot individualisering, door altijd te kijken of de situatie van de uitkeringsgerechtigde aanleiding kan geven om af te wijken van de standaard verlaging.
Voor een doelmatige controle op het recht op uitkering is het van belang dat de uitkeringsgerechtigde tijdig meldt dat hij of zij op vakantie gaat en niet langer dan de gehanteerde grens voor vakantieduur in het buitenland verblijft.
Hierbij valt te denken aan het tijdig kunnen uitvoeren van (tussentijdse) heronderzoeken, teneinde na te gaan of de uitkeringsgerechtigde nog recht heeft op een uitkering, dan wel of de vrijstelling van de arbeidsverplichtingen gehandhaafd dienen te blijven.
De bepaling onder lid 2 doelt op relatief lichte schendingen van de algemene, uit de wet voortvloeiende inlichtingen- en medewerkingsplicht, zoals het niet tijdig inleveren van het mutatieformulier en /of inkomstenformulier. Essentieel is dat het moet gaan om inlichtingen die, als ze wel tijdig zouden zijn verstrekt, geen consequenties hebben voor (de hoogte van) het recht op bijstand.
Overigens kan het niet verstrekken van bepaalde inlichtingen er natuurlijk wel toe leiden dat het recht op uitkering niet kan worden vastgesteld, bijvoorbeeld in de situatie waarin de belanghebbende binnen de hersteltermijn geen inkomstenformulier inlevert of niet verschijnt op een oproep voor een onderzoek.
De WWB, IOAW en IOAZ hechten een groot belang aan de (plicht tot) arbeidsinschakeling. Om voor actieve bemiddeling door het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen in aanmerking te komen is registratie onontbeerlijk. Het is bovendien een eerste, betrekkelijk eenvoudige stap op weg naar re-integratie in het arbeidsproces. Het niet ingeschreven staan betekent onvermijdelijk een vertraging van de re-integratie, in het bijzonder voor de doelgroep die geacht wordt op eigen kracht naar reguliere arbeid uit te stromen.
De onder lid 2 genoemde gedragingen zijn vergelijkbaar met die van de eerste categorie onder lid 2, maar met dit verschil dat het in deze categorie gaat om inlichtingen die direct van invloed zijn op het recht op uitkering. Men moet hierbij met name denken aan gegevens over de woonsituatie of over de hoogte van genoten inkomsten of middelen die tot het vermogen worden gerekend, waarvan de belanghebbende redelijkerwijs had kunnen begrijpen dat deze van invloed zijn op het recht op bijstand. Er kan in deze situaties sprake zijn van fraude als de belanghebbende de bedoelde inlichtingen bewust heeft verzwegen met de bedoeling er financieel van te profiteren. Waren de inlichtingen wel (tijdig) verstrekt, dan zou dat hebben geleid tot het lager vaststellen van het recht op uitkering of tot beëindiging van de uitkering.
Van tekortschietend besef van verantwoordelijkheid van iemand die beroep op een (bijstands) uitkering doet (eerste lid) is kan bijvoorbeeld sprake zijn als vermogen op onverantwoorde wijze is besteed, door sneller dan anderhalf maal de bijstandsnorm in te teren. De IOAW kent geen bepaling die ook het gedrag voorafgaande aan de aanvraag om een uitkering kan bestraffen. De reden hiervoor is dat het UWV gedrag voorafgaand aan de aanvraag kan bestraffen. Dit in tegenstelling tot IOAZ en in veel gevallen de WWB. Daarom wordt onder lid 1 expliciet verwezen naar WWB en IOAZ. Wat overigens niet wil zeggen dat er tijdens de bijstandsverlening geen sprake zou kunnen zijn van ongenoegzaam besef van verantwoordelijkheid in de voorziening van het bestaan.
De gedraging in het tweede lid heeft betrekking op de actieve sollicitatieplicht. De belanghebbende is verplicht sollicitaties te verrichten en hiervan op verzoek de bewijsstukken te tonen.
Bij toekenning van een uitkering of in een later stadium kan aan de belanghebbende, die niet in staat is om op eigen kracht weer in zijn levensonderhoud te voorzien, de verplichting worden opgelegd om mee te werken aan een onderzoek naar zijn mogelijkheden en de benodigde re-integratie-instrumenten of om deel te nemen aan een concreet aangeboden traject dat uiteindelijk moet leiden tot uitstroom of maatschappelijke participatie. De arbeidsinschakeling wordt direct geschaad, wanneer de belanghebbende deze verplichting niet of onvoldoende nakomt, hetgeen gevolgen kan hebben voor de duur van de aanspraak op uitkering. Het niet of onvoldoende verlenen van medewerking aan een traject zal immers leiden tot vertraging van dat traject. De gedragingen als bedoeld in het derde lid hebben echter niet tot gevolg dat het traject (definitief) geen doorgang vindt of moet worden beëindigd. Van onvoldoende medewerking is in ieder geval sprake wanneer betrokkene opdrachten in het kader van een scholing niet naar behoren uitvoert of zich niet coöperatief opstelt ten aanzien van een diagnostisch onderzoek.
Lid 4 heeft betrekking op aanvullende verplichtingen in het kader van een bijstandsuitkering. De aanvullende verplichtingen moeten expliciet bij beschikking worden opgelegd. Dat kan zowel plaatsvinden bij aanvang van de bijstand als in een later stadium, zodra de omstandigheden daartoe aanleiding geven. Het gaat hier om de aanvullende verplichtingen genoemd in de artikelen 55 tot en met 57 WWB, die niet rechtstreeks van invloed zijn op de hoogte van het recht, maar wel de arbeidsinschakeling en uitstroom bevorderen of verband houden met aard en doel van de bijstand. Het kan hierbij bijvoorbeeld gaan om de verplichting mee te werken aan een schuldhulpverleningstraject of de verplichting een medische behandeling te ondergaan.
De gedraging in het eerste lid heeft betrekking op het weigeren van een aangeboden dienstverband of het behouden van een dienstverband. Het kan hierbij om allerlei soorten arbeid gaan, gesubsidieerd of regulier, fulltime of parttime, tijdelijk of voor onbepaalde duur. Essentieel is dat de belanghebbende door de werkweigering afziet van een concrete kans om geheel of gedeeltelijk uit de uitkering te komen of te blijven.
Wanneer iemand door eigen schuld het recht op een voorliggende voorziening verspeelt (lid 2) en daardoor (eerder) in uitkeringsbehoeftige omstandigheden komt te verkeren heeft dit direct gevolgen voor de hoogte of de duur van de aanspraak op uitkering. Het kan gaan om verwijtbaar ontslag, bijvoorbeeld een ontslag op staande voet wegens diefstal of werkweigering. In deze gevallen wordt een eventuele aanvraag WW vrijwel zonder uitzondering geweigerd. Verder kan het gaan om iemand die niet tijdig na ontslag WW aanvraagt. Als de belanghebbende afziet van het aanvragen van WW, dan zal het college moeten onderzoeken of het ontslag verwijtbaar is.
In lid 3 gaat het om dezelfde soort gedragingen als bedoeld in de derde categorie onder lid 3, echter met dit belangrijke verschil dat de gedraging heeft geleid tot het (definitief) geen doorgang vinden of afbreken van een traject. In de praktijk zal beëindiging van een traject veelal pas plaatsvinden nadat de belanghebbende door zijn gedrag herhaaldelijk heeft laten blijken niet mee te willen werken aan instrumenten gericht op een zo spoedig mogelijke inschakeling in het arbeidsproces. Ook kan een zeer ernstige gedraging, bijvoorbeeld diefstal tijdens een proefplaatsing, tot beëindiging van het traject leiden. In alle gevallen betreft het gedragingen die de kans op uitstroom voor langere tijd vrijwel onmogelijk maken. Zonder traject is inschakeling in de arbeid voor de desbetreffende belanghebbende immers niet mogelijk.
Met zich zeer ernstig misdragen (lid 4) wordt met name bedoeld agressief gedrag. Onder “het college en de in zijn opdracht werkende ambtenaren en medewerkers” wordt niet alleen de consulent verstaan, maar ook de medewerker van de receptie, de telefonist en iedere andere medewerker die namens of in opdracht van het college met de belanghebbende in contact treedt.
Onder agressief gedrag wordt verstaan: alle vormen van fysiek geweld, van dreiging met geweld, van intimidatie, stalking, discriminatie naar geslacht, geloof of ras, seksuele intimidatie, vernieling en het dragen van wapens of gevaarlijke voorwerpen. Als er sprake is van agressief gedrag, moet uitvoerig worden gerapporteerd over de exacte aard van het gedrag en de omstandigheden waarin het zich heeft voorgedaan.
Voor de vaststelling van de ernst van de gedraging en de mate van verwijtbaarheid (en daarmee dus ook voor de hoogte van het percentage van de verlaging) vormen de omschrijvingen van agressief gedrag in het protocol van het agressiebeleid het uitgangspunt. In deze protocollen worden de diverse gedragingen omschreven.
Lid 5 beschrijft het onvoldoende meewerken aangaande een plan van aanpak als bedoeld in artikel 44a WWB. Gezien het belang dat wordt gehecht aan feit dat jongeren zo snel mogelijk weer uitstromen is gekozen voor de zwaarste categorie.
Artikel 23 Percentage van de verlaging, waarschuwing en individualisering
Aan de categorieën is een wegingspercentage gekoppeld al naar gelang de zwaarte van de gedraging. Dit percentage dient als uitgangspunt bij de uiteindelijke vaststelling van de verlaging, waarbij altijd de ernst van de gedraging, de mate van verwijtbaarheid en de individuele omstandigheden worden meegewogen.
Lid 2 regelt de schriftelijke waarschuwing en geeft de mogelijkheid om bij een eerste verwijtbare gedraging met een waarschuwing te volstaan. Uitgangspunt blijft echter dat verwijtbaar gedrag in beginsel een verlaging van de uikering tot gevolg heeft. De feitelijke gedraging moet wel worden omschreven in een waarschuwingsbeschikking en telt gewoon mee bij eventuele recidive. In alle gevallen geldt dat de gedraging niet tot gevolg heeft gehad dat te veel of ten onrechte uitkering is betaald.
Met lid 3 is beoogd de mogelijkheid te creëren de verlaging zoveel mogelijk toe te snijden op het concrete geval, dus maatwerk te leveren. Bij de feitelijke vaststelling van de verlaging moet het college vanzelfsprekend rekening houden met de individuele situatie van de belanghebbende, maar daarnaast ook met de ernst van de gedraging en de mate van verwijtbaarheid. Daarbij is ook van belang of de belanghebbende zich voor de eerste maal schuldig maakt aan dergelijk gedrag of hiervoor al eerder is gesanctioneerd (en dus op de hoogte kon zijn van de mogelijke consequenties) en welke persoonlijke omstandigheden meespelen.
De verlaging van de uitkering heeft als doel het gedrag van de betrokkene te corrigeren. Indien verwijtbaarheid ontbreekt, kan een dergelijk middel dan ook niet aan de orde zijn (lid 4).
Lid 5 geeft aan dat er soms zwaarwegende argumenten zijn om van de tenuitvoerlegging van een overigens gerechtvaardigde verlaging af te zien. Het betreft dan argumenten die met de reden van de verlaging niets van doen hebben. Deze zijn immers bij de vaststelling van de hoogte en de duur van de verlaging al meegewogen. Men kan hierbij denken aan situaties waarin sprake is van een zodanige samenloop van omstandigheden dat deze, als de verlaging wel zou worden uitgevoerd, tot gevolg hebben dat de belanghebbende als gevolg van de verlaging in een ernstige financiële noodsituatie komt, waardoor bijvoorbeeld onmiddellijke huisuitzetting dreigt of een pas begonnen schuldsaneringstraject wordt gefrustreerd. Het ontstaan van een betalings- of huurachterstand of een tijdelijke opschorting van een schuldsanering zijn op zichzelf geen redenen om van het opleggen van een verlaging af te zien. Evenmin kan het enkele feit dat de belanghebbende als gevolg van de verlaging tijdelijk een inkomen lager dan de beslagvrije voet ontvangt voldoende reden zijn om van de tenuitvoerlegging van een verlaging af te zien.
In lid 6 is de regeling vastgelegd voor de gevallen waarbij er sprake is ten onrechte verstrekte bijstand als een gevolg van schending van de inlichtingenplicht. Naar mate het bedrag hoger is, is ook het verlagingspercentage hoger of wordt zelfs de duur van de standaardverlaging langer. Dit laatste kan met name van belang zijn als er sprake van belang zijn als er sprake is van hogere fraudebedragen waarbij geen vervolging door justitie wordt ingezet.
Artikel 24 Periode van de verlaging en recidive
De verlaging van de uitkering wordt bij een bijstandsuitkering op de samengestelde bijstandsuitkering (algemene norm en gemeentelijke toeslag) toegepast. In het geval van een jongmeerderjarige, die ook bijzondere bijstand ontvangt voor de algemeen noodzakelijke kosten van het bestaan, kan de verlaging ook op de bijzondere bijstand worden toegepast.
Het eerste lid regelt de duur van de verlaging bij een eerste gedraging. Een eerste gedraging leidt tot een verlaging voor de duur van een kalendermaand.
Lid 2 is onder meer van toepassing indien op voorhand al duidelijk is dat belanghebbende door de verlaging bedoeld onder lid 1 zijn gedrag niet zal corrigeren en dat een zwaardere sanctie beter op zijn plaats is. Omdat een verlaging voor langere duur relatief grote gevolgen heeft voor de belanghebbende, geldt hier bij uitstek het vereiste van een zorgvuldige belangenafweging en het vereiste van evenredigheid dan wel proportionaliteit. Belanghebbende zal bij de in artikel 18 lid 3 WWB bedoelde heroverweging aannemelijk moeten maken van verder verwijtbaar gedrag af te zien, als hij de verlaging niet wil laten voortduren. Een dergelijke heroverweging is op grond van IOAW en IOAZ niet verplicht voorgeschreven.
Lid 3 is van toepassing indien er sprake is van recidive. De duur van de verlaging wordt verdubbeld indien de belanghebbende zich opnieuw schuldig maakt aan een gedraging van dezelfde of een hogere categorie.
Artikel 25 Blijvende verlaging IOAW en IOAZ uitkering
In dit artikel is in lid 1 uitwerking gegeven aan de binnen IOAW en IOAZ geboden mogelijkheden om bij het door eigen toedoen verliezen van arbeid een uitkering geheel of gedeeltelijk blijvend te weigeren.
In lid 2 is uitwerking gegeven aan de mogelijkheid binnen de IOAW om een uitkering geheel of gedeeltelijk te weigeren bij het niet aanvaarden of het door eigen toedoen niet verkrijgen van algemeen geaccepteerde arbeid. Ten tijde van het opstellen van deze verordening kent de IOAZ een dergelijke mogelijkheid (nog) niet. De verwachting is echter dat door middel van een Veegwet deze mogelijkheid ook in de IOAZ zal worden opgenomen.
De regels zijn in dit geval strenger dan onder de WWB. Echter een IOAW er of IOAZ er kan in voorkomende gevallen een beroep doen op de WWB. Hij krijgt dan te maken met het weliswaar lichtere sanctieregime van de WWB (een afstemming is niet blijvend) maar ook met de veel geringere vermogensvrijlating van deze wet.
Artikel 27 Taak en opdracht van het college
Artikel 27 benoemt de taak en opdracht van het college wat betreft de re-integratie van de doelgroep en legt jaarlijks vast welk budget hiertoe beschikbaar is, welke voorzieningen worden ingezet en welke prioriteiten worden gesteld. Op individueel niveau worden de verplichtingen geformaliseerd met een beschikking en een individueel ontwikkelingsplan.
Artikel 28 Aanspraak op ondersteuning: de belanghebbenden
Gemeenten hebben de taak om niet - uitkeringsgerechtigden en personen met een uitkering op grond van de Algemene nabestaandenwet (Anw), indien nodig een traject aan te bieden. Ook hierbij geldt dat het gaat om een voorziening die via de kortste weg leidt naar duurzame arbeidsparticipatie.
Het college zorgt voor een evenwichtige aandacht voor de verschillende doelgroepen. Het college zal bij het bepalen van het recht op de voorzieningen meewegen of er voor betrokkene een voorliggende voorziening bestaat waarop aanspraak kan worden gemaakt. Er bestaat geen recht op ondersteuning indien er sprake is van een voorliggende voorziening die in voldoende mate kan bijdragen aan de inschakeling in de arbeidsmarkt.
Onder voorliggende voorzieningen worden onder andere verstaan de voorzieningen voor inburgering, de voorzieningen ten behoeve van voortijdig schoolverlaters, de voorzieningen zoals bedoeld in de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) zijnde de volwasseneneducatie en de regelgeving uitgevoerd door de UWV waaronder WIA en Wajong.
Lid 4 is aan dit artikel toegevoegd vanwege de invoering van artikel 10a WWB. Het omschrijft de criteria die het college hanteert om te bezien welke scholing wenselijk is voor een belanghebbende in een participatiebaan.
In artikel 29 is bepaald dat er door belanghebbenden aanspraak bestaat op ondersteuning. Het komt overigens nauwelijks voor dat mensen proactief aanspraak maken op de voorzieningen. Veelal is het een eenzijdig initiatief van de gemeente Almelo om mensen te re-integreren naar de arbeidsmarkt.
Ongeacht of de cliënt zelf heeft verzocht om ondersteuning of dat het initiatief van de gemeente Almelo komt, in artikel 28 zijn voorwaarden gesteld waaraan bij de inzet van voorzieningen moet worden voldaan. Het eerste lid benadrukt dat er sprake moet zijn van traject dat is afgestemd op de mogelijkheden van de belanghebbende. Almelo mag geen voorzieningen aanbieden die geen meerwaarde hebben voor de belanghebbende.
Almelo bepaalt of ondersteuning richting arbeidsinschakeling noodzakelijk is. Vervolgens moet Almelo bepalen uit welke elementen deze ondersteuning bestaat.
Wanneer bijstand aan gehuwden wordt verleend geldt de aanspraak op een voorziening voor beide partners. Ook geldt de aanspraak voor personen die op grond van artikel 7 lid 1 sub a WWB werkzaam zijn in gesubsidieerde arbeid.
Lid 3 schrijft voor dat Almelo voor alleenstaande ouders de beschikbaarheid voor kinderopvang onderzoekt. Lid 4 geeft aan dat de ondersteuning is gericht op de spoedige terugkeer naar de reguliere arbeidsmarkt. Lid 5 geeft aan dat de gemeente een breed pakket aan producten en diensten kan inzetten, op individueel niveau te vertalen in het individueel ontwikkelingsplan.
Artikel 30 Rechten en plichten
In dit artikel worden de rechten en plichten van deelnemers aan voorzieningen weergegeven. Het verschil van dit artikel met artikel 28 is dat er hier reeds sprake is van een vastgesteld voorzieningenpakket.
In lid 1 wordt de term algemeen geaccepteerde arbeid gehanteerd. Het college ziet erop toe dat de ‘algemeen geaccepteerde arbeid’ aansluit bij de capaciteiten, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt.
Lid 2 verwijst naar artikel 55 van de WWB, die de mogelijkheid biedt om nadere verplichtingen te stellen. Voorbeelden zijn het meewerken aan medisch onderzoek indien dat de arbeidsinschakeling ten doel dient.
Lid 3 biedt de mogelijkheid de voorzieningen te beëindigen. Dit is van belang voor zover belanghebbende zelf aanspraak heeft gemaakt op de voorzieningen, maar vervolgens de verplichtingen niet nakomt.
Artikel 31 Maatregelen en terugvordering
Het college kan, indien er sprake is van verwijtbaar gedrag, de kosten voor een voorziening terugvorderen. In de verordening is deze bepaling van toepassing op Nuggers en Anw-ers die zelf aanspraak hebben gemaakt op de voorzieningen. Ingeval van WWB gerechtigden en IOAW/IOAZ- ers geldt het afstemmingsbeleid (hoofdstuk 3).
Artikel 32 Beëindiging van de voorziening
Dit artikel regelt de bevoegdheid van het college om de voorziening te beëindigen wegens het niet nakomen van verplichtingen of andere redenen.
Artikel 33 Criteria ontheffing arbeidsplicht
De criteria voor de ontheffing van de arbeidsverplichting zijn nader uitgewerkt in beleidsregels. In algemene zin geldt dat een tijdelijke ontheffing van de arbeidsplicht kan worden toegepast:
Artikel 34 Inkomstenvrijlating
Gemeenten hebben de mogelijkheid inkomsten van de uitkeringsgerechtigde voor een deel vrij te laten. De vrijlating is ook mogelijk binnen de IOAW/IOAZ. Het Inkomensbesluit IOAZ verwijst hiervoor naar het Inkomensbesluit IOAW. Vanaf 1 januari 2012 is er ook een inkomstenvrijlating specifiek gericht op alleenstaande ouders. Met dit artikel wordt aan gegeven dat het college beide vrijlatingen slechts eenmaal per uitkeringsgerechtigde kan toepassen. Anders gezegd als de uitkeringsverstrekking wordt onderbroken betekend dit niet dat er een nieuw recht op vrijlating ontstaat.
De uitstroompremie dient er toe uitkeringsgerechtigden te bewegen een baan te aanvaarden. De premie is op basis van artikel 31 lid 2 onder j van de WWB gemaximaliseerd. Uitkeringsgerechtigden die uitstromen voor 1 januari 2010 hebben in beginsel nog recht op het maximale bedrag. Stroomt men uit op of na 1 januari 2010 dan geldt een premie van € 500,-. De premie is ook toegankelijk voor mensen die er in slagen uit de uitkeringsituatie te geraken door het starten van een bedrijf of andere vormen van algemeen geaccepteerde arbeid. De arbeidsmarkt is in de achterliggende jaren sterk geflexibiliseerd en heeft dito arbeidsconstructies opgeleverd. De premie is niet toegankelijk voor mensen die een gesubsidieerde baan aanvaarden, waaronder een opstapbaan of een dienstverband in het kader van de Wet op de Sociale Werkvoorziening.
Lid 3: Premie arbeidsparticipatie:
Vanaf 1 april 2009 kan de premie arbeidsparticipatie worden toegepast. Deze halfjaarlijks ambtshalve te verstrekken premie wordt ingezet ter ondersteuning van onbeloonde additionele werkzaamheden die nadrukkelijk onder de regie van het college worden uitgevoerd. Gezien de aard van de premie kan deze in veel gevallen worden ingezet voor werkzaamheden die werden beloond met een onkostenvergoeding vrijwilligerswerk. De mogelijkheid om een onkostenvergoeding vrijwilligerswerk toe te passen bij nieuwe gevallen vervalt echter per 1 januari 2010. In alle gevallen moeten er vooraf afspraken met het college zijn gemaakt over het te volgen participatietraject.
Lid 4: Premie arbeidsparticipatie en uitkering UWV
De premie arbeidsparticipatie kan ook worden ingezet voor personen met een uitkering van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV) die op grond van een overeenkomst tussen het college en het UWV, door het college worden ondersteund bij arbeidsinschakeling. Deze mogelijkheid komt voort uit artikel 10a lid 7 van de WWB.
Lid 5: Premie arbeidsparticipatie en WSW-geïndiceerden.
De premie arbeidsparticipatie kan ook worden ingezet om personen, die tot de doelgroep van de Wet Sociale Werkvoorziening behoren, te ondersteunen bij arbeidsinschakeling. In dit verband wordt hier ook onder verstaan het op termijn verkrijgen van arbeid middels een WSW-plaats. Overigens zal het streven steeds zijn om WSW geïndiceerde personen zoveel mogelijk te bemiddelen richting reguliere arbeidsplaatsen. De premie kan ook worden toegepast bij personen die wel WSW geïndiceerd zijn maar geen uitkering ontvangen op grond van de WWB, de IOAW of de IOAZ.
Vanaf 1 januari 2012 kent de gemeente Almelo geen premie deeltijdarbeid meer. De reden hiervoor is dat deze premie zich erg moeilijk laat combineren met de wettelijke geïntroduceerde inkomensvrijlating voor alleenstaande ouders (artikel 31 lid 2 onder r WWB).
Artikel 36 Aanvraag en Samenvoeging
De inkomstenvrijlating en de participatiepremie worden ambtshalve toegepast. Om een uitstroompremie te verkrijgen dient een aanvraag te worden ingediend. De reden hiervoor is dat er pas recht op een uitstroompremie ontstaat op een moment dat men niet meer in beeld is bij de gemeente. Immers het recht ontstaat pas een half jaar na uitstroom. De belanghebbenden zijn daardoor al een half jaar niet meer in beeld bij de gemeente.
Artikel 37 Cumulatie van inkomstenvrijlating en premies
Artikel 31, lid 2 onder j. van de WWB geeft het maximale bedrag aan premie dat niet tot de middelen (inkomsten) van de uitkeringsgerechtigde wordt gerekend. In deze verordening wordt daarbij aangesloten.
Artikel 38 Schending inlichtingenplicht
Via dit artikel wordt aangesloten bij de bevoegdheid die de gemeente heeft als gevolg van artikel 58 lid 3 WWB. Hierin kan de gemeente middelen direct verrekenen met de bijstand. Op grond van dit artikel kan de gemeente de (te) ontvangen premie direct verrekenen met een openstaande uitkeringsschuld. De bevoegdheid tot verrekening vindt zijn grondslag in artikel 6:127 van het Burgerlijk Wetboek. Er moet gelijksoortigheid bestaan in prestatie (premiebetaling) en schuld (bijstand). Omdat de WWB de basis is van de premies en deze ook uit het WWB-inkomensdeel betaald worden, wordt de gelijksoortigheid van prestatie en schuld aangenomen.
Het moet gaan om, via een onbetwistbaar terugvorderingsbesluit vastgestelde vorderingen. Uitgangspunt is dat de helft van de premie wordt verrekend. De andere helft wordt uitbetaald, tenzij belanghebbende verrekening wenst.
Artikel 40 Maatschappelijke participatie schoolgaande kinderen
Middels dit artikel draagt de raad het college op de maatschappelijke participatie van schoolgaande kinderen te stimuleren. Zij geeft daarbij een omschrijving van het begrip maatschappelijke participatie zodat daarmee invulling wordt gegeven aan de verplichting als bedoeld in artikel 8 lid 1 onder h en lid 2 onder d WWB.